در این تحقیق آنالیز و شناسایی اجزای شیمیایی اسانس طارونه های10 رقم از کولتیوارهای مختلف خرما شامل کبکاب، شاهانی، تورز، مگتی، قصب، گیونی، سیاه، حنائی ،پیاروم و شکری که از ایستگاه تحقیقات کشاورزی جهرم جمع آوری شده اند، به انجام رسیده است. در این مطالعه نمونه های اسانس به روش تقطیر با آب با به کارگیری سیستم کلونجر تهیه و پس از طی مراحل آبگیری به دستگاه کروماتوگراف گازی-طیف سنجی جرمی تزریق و بر اساس روش استاندارد تعریف شده، اجزای شیمیایی تشکیل دهنده آنها با بررسی کروماتوگرام های گازی و جرمی بدست آمده، شناسایی و تعیین مقدار شدند. شناسایی محتوای شیمیایی هر یک از نمونه های اسانس با بررسی کروماتوگرام های گازی آنها، محاسبه شاخص بازداری کواتس و اطلاعات ارائه شده توسط کتابخانه wiley7 دستگاه، nist و pherobas و نیز بررسی دقیق طیف های جرمی هریک از پیک های موجود در گاز کروماتوگرام نمونه های اسانس صورت گرفت. به منظور انطباق ساختار مولکولی اجزائ شیمیایی نمونه ها، مطالعه روند شکست مولکولی در طیف جرمی هر یک از آنها و مقایسه نتایج حاصل با طیف های استاندارد انجام پذیرفت. بررسی میزان بازده کمی اسانس در هر یک از ارقام طارونه نشان داد که بازده اسانس نمونه تورز با 36/0 درصد وگونه سیاه وپیاروم با 03/0 درصد به ترتیب از بالاترین وپایین ترین میزان اسانس در میان نمونه های مورد مطالعه برخوردار بودند. بررسی های انجام شده در این طارونه ها همچنین حاکی ازآن است که ترکیب 3و4- دی متوکسی تولوئن به عنوان ترکیب اصلی در تمام گونه ها تعیین گردید. ترکیب فوق در طارونه گیونی از بالاترین میزان (17/82%) و درگونه تورز از پایین ترین میزان (57/41%) نسبت به سایر طارونه ها شناخته شد.