نام پژوهشگر: محسن مبارکی

مقولات دستوری در یادگیری واژگانی- نحوی زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم کودک و میزان تداخل زبان اول
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1389
  الهه محمدپور   محسن مبارکی

در این پایان نامه ده کودک فارسی زبان که انگلیسی را به عنوان زبان دوم می آموزند مورد بررسی قرارمی-گیرند. حالت اولیه و رشد فراگیری نحو زبان دوم کودک با توجه به حضور یا عدم حضور مقولات دستوری و میزان تداخل زبان اول تعیین می شود. به برخی از مطالعاتی که در حوزه فراگیری زبان اول صورت گرفته اند به منظور تعیین شباهت ها و تفاوت های میان فراگیری زبان اول و دوم کودک مطرح می-شوند. با تحلیل داده های جمع آوری شده از کودکان، دو فرض عمده در باره گرامرهای زبان دوم یعنی درخت های کمینه/ فرضیه ساختار بنیادین vainikka & young-scholten (1996) و دسترسی/ انتقال کامل schwartz & sprouse (1996)بررسی می شوند.با بررسی کاربرد صحیح فعل ربطی be، حرف تعریف و استفاده از اشکالی که بصورت طوطی وار حفظ شده اند، این نتیجه حاصل شد که مقولات دستوری در حالت اولیه حضور ندارند و بدون تکیه فراگیر بر زبان اول – همراستا با نظرات درخت های کمینه/ ساختار بنیادین- ظاهر می شوند.

مترجمان و ترجمه نگاری بعنوان بخشی از مردم نگاری معاصر ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1390
  بشیر باقی   محسن مبارکی

در این رساله، بر خلاف موضوعات معمول در اکثر تحقیقات مطالعات ترجمه در ایران که به متون ترجمه شده مربوط است، به مترجمان پرداخته شده و شامل مسائلی مثل: محیط پیرامونی مترجمان در دوره-های مختلف زندگی آن ها، رفتارهای فرامتنی مترجمان، خصوصیات مترجمان، روابط مترجمان با دیگران و ... می شود. همچنین بعد از بررسی تحقیقات اندک انجام شده و منابع موجود به ارائه ی تعریفی چندبُعدی از مترجم و نیز ترجمه، معرفی مترجم نگاری بعنوان رشته یا گرایشی از مطالعات انسان شناختی ترجمه، ارائه ی نمونه های عملی مترجم نگاری، بررسی دیدگاههای مترجمان و غیرمترجمان درباره ی ترجمه و مترجمان، بررسی تصاویری که مترجمان از خودشان ارائه کرده اند، اقدام شده است.

نقد کتاب‏های زبان انگلیسی مقطع راهنمایی در سال 90-1389
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1390
  حمیرا نظری   محسن مبارکی

پایان نامه حاضر با عنوان "نقد کتاب‏های زبان انگلیسی مقطع راهنمایی" به نقد کتاب‏های درسی زبان انگلیسی مقطع راهنمایی در سال 90-1389 پرداخته است. مشخص شد که بر این کتاب‏ها منطقی سازمان‏یافته حاکم است به طوری که هر کتاب شامل تقریباً ده درس و هر درس شامل ده بخش است. این درس‏ها و بخش‏ها مستقل از یکدیگر نبوده و با هم ارتباطی درونی دارند. تفاوت‏های ریزی که در سازماندهی بخش‏ها دیده می‏شود مربوط به سیر پیشرفت زبانی دانش‏آموز می‏شود. طول درس‏ها و بخش‏ها با توجه به پیش‏بینی زمان تدریس در هر جلسه تنظیم شده است و ارتباطی به اهمیت موضوع درس ندارد. در هر حال تا جایی که امکان داشته متن کتاب برای درک و فهم ساده نوشته شده تا بتواند با دانش‏آموزان مقطع راهنمایی ارتباط برقرار کند. واژگان متن بر اساس پیش آموخته‏های دانش‏آموزان است و عاری از اصطلاح یا واژه‏های تخصصی است. طول و ساختار جملات به گونه ای آماده شده‏اند که دانش‏آموز بتواند درکشان کند. متن کتاب‏ها روشن و قابل فهم است و نشانه‏های علامت‏گذاری در آن رعایت شده است. هر درس در انتهای خود دارای خلاصه است. سبک نگارش کتاب اثربخش است تا دانش‏آموز دچار شبهه و گیجی و سردرگمی‏نشود. نسبت به سال‏های قبل بر تفصیل و دقت فهرست محتوایی کتاب افزوده شده است. انتهای دو کتاب ضمیمه‏هایی راجع به تلفظ و واژگان گذاشته شده و در کتاب سوم علاوه بر دو بخش فوق ضمیمه‏ای راجع به افعال بی‏قاعده گنجانده شده است. به طور خلاصه می‏توان گفت در کتاب‏های درسی زبان انگلیسی مقطع راهنمایی در سال 90-1389 جنبه‏های زبانی به خوبی رعایت شده است. البته در تکمیل تحلیل یک کتاب بایستی جنبه‏های دیگری مانند محتوا، رویکردهای پژوهش، تصاویر و نحوه ارائه و ترکیب نیز بررسی شود که خارج از حوزه این پایان نامه است.

بررسی رشد زبانی در کودک فارسی زبان تا پایان دوره تک واژه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1390
  مریم تنها   محسن مبارکی

چکیده: کودک در کار زبان آموزی با تکالیف سنگینی روبرو است و بایستی بر تمام سطوح زبان تسلط یابد. به این معنی که نه تنها باید اصوات گفتار را فرا گیرد، بلکه باید یاد بگیرد چگونه با ترکیب آن ها هزاران واژه بسازد و چگونه با ترکیب این واژه ها جمله هایی برای بیان اندیشه هایش بیافریند. شگفت آن که بخش عمده این یادگیری در تمامی فرهنگ ها و تقریبا در همه کودکان ظرف چهار تا پنج سال حاصل می شود. این پژوهش به بررسی رشد زبان کودک فارسی زبان تا پایان دوره تک واژه می پردازد. همچنین مراحل اولیه زبان آموزی از جمله مرحله گریه، بغوبغو، غان و غون، و بیان تک واژه رادر کودکان فارسی زبان مورد بررسی قرار می دهد. روش جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات میدانی وسیع با ضبط صدای کودکان بدو تولد تا 2 سالگی است، اما برای مقایسه با کودکان انگلیسی زبان از مطالعات کتابخانه ای بهره برده شد. این پژوهش زمان تقریبی شروع و اتمام این مراحل را به صورت آماری در کودکان مورد بررسی قرار می دهد. نتایج حاکی از آن است که کودک فارسی زبان تا حدود 45 روزگی درمرحله گریه به سر می برد و از آن به بعد وارد مرحله بغوبغو شده که تا حدود 6 ماهگی ادامه دارد. در این مرحله کودک تلاش می-کند تا با تولید اصوات به نحوی با پیرامون خود ارتباط برقرار کند. در مرحله غان وغون به طور فزاینده-ای صداها را تقلید و تکرار می کند. قبل از یک سالگی کلمات را فرا می گیرد و چند کلمه معنی دار را بیان می کند. از پانزده ماهگی به بعد به سرعت بر تعداد واژه ها افزوده می شود. از این به بعد به موضوع تکلم آگاهی بیشتر پیدا می کند و روز به روز لغات بیشتری فرا می گیرد. اولین کلمه های کودکان بسیار شبیه به هم بوده و در مورد اشخاص، اشیا، و کارهایی است که برای آنها آشناست. کلید واژه: زبان مادری، مراحل رشد زبانی، آواهای زبانی، هجا، تک واژه.

بررسی و مقایسه تصریح در دو ترجمه از رمان 1984
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  آمنه یاری   محسن مبارکی

چکیده فارسی بررسی و مقایسه تصریح در دو ترجمه از رمان 1984 تصریح فرایند آشکارسازی اطلاعات تلویحی موجود در سطح زبانی متن مبدا می باشد که دارای انواع مختلف بوده و در سطوح زبانی مختلف اتفاق می افتد. تصریح راهبردی برای از بین بردن ابهام و افزایش انسجام متن وافزایش اطلاعات زبانی و فوق زبانی می باشد. این مطالعه در رابطه با بررسی و مقایسه تصریح در دو ترجمه از رمان 1984(ترجمه صالح حسینی به عنوان مترجم حرفه ای و حمید رضا بلوچ به عنوان مترجم غیر حرفه ای) می باشد . برای این منظور 600 جمله ازاین رمان انتخاب شده و از لحاظ سطوح مختلف تصریح ( علایم سجاوندی، کلمه،عبارت،بند وجمله) و انواع مختلف آن (اجباری،اختیاری،کاربرد شناختی و ترجمه-ذاتی) مورد بررسی قرار گرفته است. در انتها با مقایسه دو ترجمه آشکار شد که تصریح در سطح کلمه و از میان انواع مختف آن ،تصریح اختیاری دارای بالاترین بسامد می باشد و بطور کلی در کار مترجم غیر حرفه ای شاهد میزان بالاتری از تصریح بودیم در حالیکه تصریح بکار رفته توسط مترجم حرغه ای از سطح بالاتری برخوردار بود.

the pathology of historical texts translation: a study of persian translations of 7th volume of cambridge history of iran
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه رستمی راد   محسن مبارکی

ترجمه با گسترش زبان آغاز شده و اهمیت آن روز به روز افزایش می یابد، و برای اولین بار به عنوان شاخه ای از دانش و روشی برای انتقال علوم، فرهنگ و تجربه در در دوره قاجار در ایران آغاز شد. در حقیقت متون تاریخی از اولین متونی هستند که در ایران ترجمه شدند چرا که به سیاستمداران آن دوره کمک می کردند تا به علل موفقیت جهان غرب و پیشرفت هایشان در طول تاریخ پی ببرند، بنابراین به تدریج ترجمه این گونه متون رونق یافت. متاسفانه مترجمان طی ترجمه متون تاریخی به بعضی نکات مهم و خاص این متون توجه کافی ندارند. بعضی از ترجمه های تاریخی با اشتباهاتی همراه هستند که بخشی از آن به علت عدم آگاهی مترجم نسبت به تاریخ و یا دوره تاریخی خاصی است و بخشی از این اشتباهات نیز به علت عدم توجه مترجم به بعضی نکات مهم، حین ترجمه متون تاریخی است. نکاتی از قبیل ترجمه صحیح اصطلاحات تاریخی، ترجمه منابع، ترجمه اصطلاحات دیوان سالاری و ترجمه اسامی خاص که از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. این پژوهش ابتدا چارچوبی برای ترجمه متون تاریخی ارائه داده و سپس بر اساس آن چارچوب، با بررسی بخشی از سه ترجمه جلد هفتم تاریخ ایران کمبریج، این چارچوب را به آزمون گذاشته و نقش دانش زبانی، دانش تاریخی و دانش در زمینه علوم انسانی را در ترجمه متن تاریخی مورد بررسی قرار داده است. . اما آن چنان که از ترجمه عباس مخبر در این رساله برداشت شد، تخصص در حوزه های مختلف علوم انسانی در ترجمه متون تاریخی از اهمیت شایانی برخوردار است. بر اساس یافته های این تحقیق، می توان چنین پنداشت که نه تسلط به زبان انگلیسی و به اصطلاح دانش زبانی شرط کافی در ترجمه خوب یک اثر تاریخی است و نه دانش تاریخی یک مترجم می تواند موجب پدید آمدن ترجمه ای بی نقص شود، بلکه آشنایی مترجم با هریک از این موارد از اهمیت برخوردار است.

فرصتها و چالشهای یادگیری زبانهای خارجی به کمک دستگاه های الکترونیک قابل حمل
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  علیرضا معصومی   محسن مبارکی

یادگیری زبان به کمک موبایل به مقهوم استفاده از فن آوری موبایل (همراه) در امر زبان آموزیست (میانگاه، ????). تاریخچه یادگیری به کمک دستگاهها و ابزارهای همراه به دهه ???? میلادی (دهه ???? هجری شمسی) در اروپا بازمی گردد (کوکولسکا-هولم و دیگران، ????). با این وجود، این زمینه همچنان پدیده ای در حال ظهور در محیطهای آموزشی تلقی گردیده و تا کنون تعداد محدودی از پروژه های رسمی آموزش به کمک موبایل در جهان و خصوصا ایران اجرا شده اند و علاو ه برآن توانمندیها و چالشهای این زمینه – علیرغم پژوهشهای انجام شده در این زمینه در سایر کشورها توسط کوکولسکا هولم، شارپلز، ترکسلر، تورنتون، ووولا و در ایران موسوی میانگاه، هاشمی، بهرانی و … - همچنان برای دست اندرکاران آموزش زبان ناشناخته و یا کم شناخته است. این پژوهش بدنبال پاسخ به این سئوال است که اولاً این توانمندیها از دیدگاه پژوهشگران و زبان آموزان چه هستند و ثانیاً برای پذیرش بهتر این فن آوریها از طرف آموزگاران و فراگیران زبانهای خارجی چه باید کرد.

نقش تکنولوژی یادگیری زبان از طریق کامپیوتر بر فرایند یادگیری واژگان زبان انگلیسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  ایمان سعیدی مبارکه   محسن مبارکی

چکیده اجزای گوناگون تکنولوژی برای یادگیری زبان خارجه در سالهای زیادی ادغام شده اند. در نتیجه ی چنین ادغامی یادگیری زبان از طریق کامپیوتر کال (call) توسعه یافته است .مطالعات متفاوتی کال (call) و استفاده اش را در مهارت های مختلف یادگیری زبان از جمله مهارت واژگان مورد بررسی قرار داده اند. این مطالعات منجر به پیدایش سریع برنامه های یادگیری واژگان شده است. این بررسی قصد دارد کال (call)، یادگیری واژگان و برنامه های یادگیری واژگان چون کاوکا (cavoca)، لکزیکا (lexxica)، پاور وردز (powerwords) و ورد چمپ (wordchamp) را مورد تحقیق قرار دهد و برنامه وردچمپ (wordchamp) را با روش سنتی یادگیری واژگان (لیست واژگان) مقایسه کند. سی عدد زبان آموز انگلیسی که لیست واژگان آکادمیک را یاد می گرفتند به دو گروه آزمایشی و شاهد تقسیم شدند. نتایج حاکی از آن است که زبان آموزانی که وردچمپ (wordchamp)را استفاده کردند نسبت به کسانی که واژگان را از طریق لیست واژگان یاد گرفته اند، دانش واژگانی بهتری داشتند.

ساخت موضوعی و نحوه ی واگذاری حالت دستوری در جمله های خبری زبان ترکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  درنا فرهمند اقدم   علی علیزاده

در این پایان نامه، ساخت موضوعی و نحوه ی واگذاری حالت دستوری به سازه های اسمی آن در زبان ترکی مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا به طور مختصر به آرایش جملات و ساخت موضوعی در این زبان پرداخته شد. سپس نظام حالت دهی در این زبان به طور مفصل توصیف شد.همچنین پدیده حالت بخشی چندگانه (dom) در مورد زبان ترکی به اثبات رسید.طبق این پدیده در برخی از زبانها که دارای حالت بخشی آشکار می باشند، خصیصه جانداری،مشخص بودن و معرفه بودن، نشاندار یا بی نشان بودن مفعول را در جمله مشخص می کند. در زبان ترکی خصیصه ی مشخص بودن تعیین کننده ی نشاندار یا بی نشان بودن مفعول می باشد. به این صورت که مفعول مستقیم مشخص حالت دستوری آشکار دریافت می کند در حالی که مفعول مستقیم نا مشخص پسوند حالت نمی گیرد. علت حرکت گروه اسمی در این زبان نیز بررسی شد و این نتیجه به عمل آمد که حرکت واژگان پرسشی در زبان ترکی حرکتی موضوعی نیست و انگیزه حرکت دریافت حالت نیست در حالی که در جملات مجهول،گروه های اسمی جهت دریافت حالت به جایگاه دیگری حرکت می کنند.

بررسی تطبیقی سنت های زبان شناسی غرب و اسلام از منظر نحو معنا شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  منصوره لایقیان جوان   محمدحسین قرشی

در این پژوهش سنت های زبان شناسی غرب و اسلام از منظر مسائل نحوی و معنا شناسی مورد تطبیق قرار گرفتند . هدف از انجام این پژوهش آشنایی با گسترش نظرات و پژوهش های اندیشه گران تمدن های غربی و اسلامی درباره زبان بود ، که به عمیق تر شدن بینش و دانش ما در این زمینه کمک می کند و تصویری واضح تر و عمیق تر از علم زبان شناسی به دست می دهد . و هم چنین با شناخت پیشینه بومی علم زبان شناسی در فرهنگ اسلامی زمینه برای بومی سازی این علم در سطح آکادمیک فراهم می شود . در رساله حاضر جنبه های محدودی از نحو و معنا شناسی در دو سنت زبانی یادشده مورد مقایسه قرار گرفت و نشان داده شد که علی رغم تمایز خاستگاه و دستاوردهای زبان شناختی آن ها ، در بسیاری از موارد نیز به هم شباهت دارند .در این پژوهش ، پژوهشگر تلاش کرد ضمن بررسی و توصیف ارتباط متقابل آرای دانشمندان اسلامی و زبان شناسان غربی ، نشان دهد که سنت زبان شناسی اسلامی تا چه حد به زبان شناسی نوین نزدیک است . طوری که می توان خاستگاه انقلاب علمی زبان شناسی را در میان آرای دانشمندان مسلمان، به خصوص سیبویه ، جست . نگارنده در این پژوهش به دلیل جلوگیری از گستردگی و پراکندگی مطالب ، به ذکر نمونه های محدود اما برجسته و مهم در حیطه های نحوی و معنایی پرداخت و آن ها را در دو سنت مورد ارزیابی و تطبیق قرار داد . در این رساله که به روش کتابخانه ای نگاشته شد ، منابع و کتاب های گوناگونی درباره زبان ، دستور و فرهنگ عربی ، زبان شناسی سنتی و نوین غربی و زبان شناسان برجسته جهان و اسلام مورد استفاده قرار گرفت . در این پژوهش تاثیری که هر دو سنت زبان شناسی از یکدیگر پذیرفته اند ، مورد واکاوی قرار گرفت و نکات متعددی از تشابه و تفاوت آن ها بیان شد .

بررسی رویه های تغییر در زیر نویس کردن انیمیشن ها
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  محمد خواجه   محسن مبارکی

در چند دهه گذشته تحقیقات زیادی توسط پژوهشگران مطالعات ترجمه در ایران در زمینه ترجمه چند رسانه ای صورت نگرفته است. این بی توجهی از سوی پژوهشگران مطالعات ترجمه به این نوع از ترجمه که شامل دوبله، زیر نویس کردن و صدا گذاری می شود، موجب ارائه ترجمه هایی سطحی و ذهنی در این حوزه شده است که فاقد چارچوبی مشخص می باشند. نتیجه چنین امری ارائه و به کارگیری راهبردهایی نامنسجم و پراکنده در این حوزه بوده است. از همین روی، در این رساله تلاش شده است تا چارچوبی برای تسهیل زیرنویس سازی ارائه شود. در بررسی حاضر از پیکره ای موازی و قابل مقایسه ی انگلیسی که از انیمیشن ها استخراج شده است و نیز از پنج زیر نویس فارسی این انیمیشن ها استفاده شده است. به بیان دیگر از ترجمه های این زیرنویس ها در این بررسی به عنوان معیاری برای ارزیابی طبیعی بودن محصول نهایی استفاده شده است. چهارچوبی که در این رساله به کار گرفته شده است دوازده رویه تغییری است که توسط برمن (1985) پیشنهاد شده است. در این نوشتار این دوازده رویه تغییر با استفاده از روش های کمی و کیفی با دقت نسبتاً بالایی در زیرنویس ها و نسخه مبداء آنها شناسایی شد. در این بررسی رویه های را که بیشرین بسامد را در پنج انیمیشن داشتند مشخص شد. به طور کلی نتایج این تحقیق راه را برای انتخاب استراتژی مناسبی برای زیرنویس کنندگانی که در پی رسیدن به زیرنویس های طبیعی اند هموار می سازد.

نظریه نظام چند گانه با تکیه بر رمان ماجراهای سرزمین ایسلند
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  حسن مختاریان   محسن مبارکی

در این پایان نامه عوامل درون متنی در ترجمه رمان ماجرای سرزمین ایسلند از زبان ایسلندی به زبان انگلیسی مورد بررسی واقع می گیرد. از جمله عوامل درون متنی می توان به جوانبی همچون نحوه ترجمه استعاره وتشبیه و نیزاسامی خاص نام برد. مترجم در این اثر طوری ترجمه کرده است که متن اصلی که نوشته عصر گذشته است. مطابق با سلائق خواننده می باشد. مترجم همچنین عوامل برون متنی از جمله بازار ترجمه و هنجاره9ای ترجمه را رعایت کرده است و اثر ترجمه شده خود را به مورد پرفروشی مبدل نموده است.

بررسی تأثیر جنسیت روی زبان سیاسی سیاستمداران مرد و زن هم رده
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  مهسا چهکندی   محسن مبارکی

یکی از برجسته ترین تفاوت های اجتماعی تفاوت میان زنان و مردان است که این تفاوت به ویژه در گفتار آنها نمود پیدا می کند. برای مثال زبان زنان به زبان استاندارد و افراد سطح بالای جامعه و زبان مردان به زبان افراد سطح پایین جامعه نزدیک است. تفاوت های گفتاری در رشته ای به نام زبان شناسی جنسیت که یکی از زیرشاخه های زبان شناسی اجتماعی است مورد بررسی قرار می گیرد. گرچه این تفاوت ها گاهی کم و نامحسوس است ولی گاهی آنقدر زیاد و فاحش می شود که عملاً مردان و زنان از تلفظ های متفاوت، واژه های متفاوت، و یا حتی صورت-های دستوری متفاوتی استفاده می کنند. در این زمینه زبان شناسان متعددی تحقیق کرده اند اما پژوهشی که در اینجا انجام شده بررسی تأثیر جنسیت در شرایطی خاص وکنترل شده است، یعنی مسأله ای که در اینجا مورد بررسی قرار گرفته این است که آیا تفاوت های گفتاری در موقعیت های متفاوت زبانی به ویژه موقعیت هایی که از نظر زبانی از پیش تعیین شده هستند حفظ می شود یا خیر. زبان سیاسی یکی از این موقعیت هاست که در آن سیاستمداران و کاربران زبان سیاسی به زبان خاص و از پیش تعیین شده-ای سخن می گویند. براساس تحقیقاتی که انجام شده است به نظر می رسد عامل جنسیت آنقدر قوی باشد که حتی در چنین شرایطی نیز بتواند تاثیرگذار باشد. برای تأیید این ادعا سخنرانی های سیاسی نمایندگان مجلس بریتانیا مورد بررسی قرار گرفت تا تفاوت های زبانی ناشی از تفاوت جنسیتی مشخص گردد. بعد از این بررسی ها مشخص شد که حتی در سخنرانی هایی سیاسی زنان و مردان متفاوت از یکدیگر سخن می گویند و می توان به جرأت گفت که این تفاوت ها تا حدی فاحش هستند.

بررسی تاثیر تحلیل گفتمان انتقادی بر بهبود کیفیت ترجمه ی شفاهی همزمان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  زهرا ارسلانی   محسن مبارکی

ترجمه ی شفاهی همزمان، اغلب در مصاحبه ها و سخنرانی های سیاسی، که در پی تأثیرگذاری خاصّی هستند، به کار گرفته می شود. سیاست مداران برای ارتقای سطح تأثیرگذاری سخنان خود وکنترل اذهان، از استراتژی های گوناگونی از جمله فنّ بیان، قطبی سازی، وغیره بهره می برند. این استراتژی ها به گوینده کمک می کنند تا فکر و عمل شنونده ی خود را به گونه ای که مدّ نظر خویش است هدایت نماید. در ترجمه هایی که برای این گونه مصاحبه ها و سخنرانی ها ارائه می گردد، ترجمه ای وفادار، دقیق و قابل قبول دانسته می شود که تأثیر معادل در آن به دست آمده باشد. واضح تر آنکه، تأثیر معادل، آنجایی به دست می آید که در واقع رابطه ی بین گیرنده و پیام متن مقصد، معادل و برابر با رابطه ای باشد که میان گوینده و پیام متن مبدأ وجود دارد. فرضیه ی مورد بررسی در این تحقیق این است که اوّلین گامی که یک مترجم شفاهی می بایست بردارد، پی بردن به پیام حقیقی گوینده ی گفته ی مبدأ است. در این راستا، نویسنده بر این باور است که تحلیل گفتمان انتقادی می تواند نقش تعیین کننده ای ایفا نموده و توانایی مترجم شفاهی را در پی بردن به آنچه در گفته ی مبدأ، نهفته، ضمنی ،و آشکار نیست بالا می برد. مترجم شفاهی همزمان در سخنرانی های سیاسی، تنها زمانی می تواند در دست یابی به تأثیر برابر اقدام نماید که به پیام حقیقی گفته ی گوینده و تأثیر گذاری بخصوصی که از بیان آن مدّنظر بوده پی برده باشد. در این تحقیق، 66 نمونه از 6 سخنرانی و مصاحبه ی رئیس جمهور پیشین ایران؛ محمود احمدی نژاد، مورد بررسی قرار گرفت تا به بررسی این مسئله بپردازد که تحلیل گفتمان انتقادی، بوسیله ی پی بردن به آنچه در گفته ی مبدأ، نهفته، ضمنی بوده وآشکار نیست، برای مترجم به عنوان ابزاری سودمند محسوب شده و در ارتقای کیفیت ترجمه، وی را یاری رساند.

بررسی ترجمه عربی به انگلیسی تی. بی. ایروینگ از قرآن کریم پیرامون اسامی و صفات خداوند
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  ابوالفضل مهرجو   محسن مبارکی

تعادل لغوی در ترجمه موضوعی در خور اهمیت است. بویژه این مفهوم در متون مذهبی اهمیت بیشتری می یابد چرا که اینگونه متون از حساسیت بالایی برخوردارند. در این تحقیق میزان دقت، مشکلات و راهکارهای ترجمه انگلیسی ایروینگ از قرآن کریم در مبحث اسماء الحسنی بررسی می شود. یافته ها حاکی از آن است که در کمتر از نیمی از موارد بررسی شده ایروینگ معادلهای نادرستی انتخاب کرده است. تفاوت در معنای توصیفی واژگان یکی از مواردی است که مترجم را در انتخاب معادل صحیح در این مبحث به چالش کشانده است. ضمنا جایگزینی فرهنگی و استفاده از واژگانی که بار توصیفی کمتری دارند دو راهکار برجسته است که ایروینگ در ترجمه این نوع اسامی بکار برده است.

بررسی ترجمه ی طنز در ماجراهای هاکلبری فین اثر مارک تواین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  رضوان برزگر حسینی   محسن مبارکی

چکیده تحقیق حاضر سعی دارد که به شکل مقایسه ای، انتقال طنز ( طنز انتقادی، هجو) را در سطح فرهنگی و اجتماعی، و فکاهه در سطح زبانی، در جهت کشف میزان موفقیت مترجمان، مورد بررسی قرار دهد. بدین جهت، رمان ماجراهای هاکلبری فین اثر مارک تواین، و دو ترجمه ی آن از نجف دریابندری و هوشنگ پیرنظر انتخاب شده اند. در جهت بررسی انتقال طنز به زبان مقصد در سطح فرهنگی و اجتماعی، و فکاهه در سطح زبانی استراتژی های معنایی، نحوی و کاربرد شناختی چسترمن (1997) به کارگرفته شده اند. در طول انجام تحلیل 44 نمونه دارای نکات طنز آمیز و 23 مثال شامل فکاهه شناسایی شده اند. سپس انتقال تاثیر طنز و فکاهه در دو ترجمه ی فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. بحث و نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مترجمان در انتقال طنز در سطح فرهنگی و اجتماعی از استراتژی هایی استفاده کرده اند که موجب روشن تر شدن تاثیر طنز در متن مقصدشده است. مترجمان در ترجمه فکاهه در سطح زبانی به شکل متفاوتی عمل کرده اند. نجف دریابندری در ترجمه تکرار و ترادف عبارات از استراتژی ها یی استفاده کرده است تا تاثیر فکاهه را به متن مقصد انتقال دهد. این در حالی است که پیرنظر به ارزش ها ی زیبایی شناختی متن مبدا توجهی نداشته است. بعلاوه مترجمان در ترجمه لغات غلط (که دربردارنده طنز می با شند) موفق نبوده اند. هر دو مترجم از استراتژی هایی برای انتقال فکاهه در سطح زبانی استفاده کرده اند اما در بیشتر مثال ها شکل صحیح کلمات را ترجمه کرده اند.

بررسی راهبردهای ترجمه ادبیات کودکان با محوریت آثار شل سیلوراستاین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  زینب چاجی   محسن مبارکی

این تحقیق در نظر دارد با مقایسه ترجمه های فارسی چند اثر از شل سیلور استاین با متون اصلی، به بررسی نقش اقتباس در انتقال زبان و پیرنگ متن اصلی در متن مقصد بپردازد. به منظور دست یابی به این مهم، عناصر فرهنگی و اسامی خاص موجود در پنج کتاب به همراه ترجمه فارسی آنها جمع آوری و مقایسه شد. مقایسه عناصر فرهنگی با ترجمه موجود براساس مدل کلینبرگ و مقایسه اسامی خاص براساس مدل کولی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که در ترجمه %6/67 عناصر فرهنگی و %9/21 اسامی خاص، اقتباس صورت گرفته است. به طور خلاصه این تحقیق بر اهمیت نقش اقتباس در ترجمه ی عناصر فرهنگی موجود در ادبیات کودکان اذعان دارد و بر این باور است که نقش اقتباس تنها به تطبیق متن اصلی به متن مقصد خلاصه نمی شود. اقتباس طیفی از روش هایی است که نه تنها فهم متن را آسان تر می کند بلکه نقش مهمی در انتقال جوهره ی متن اصلی به فرهنگ مقصد دارد.

بررسی تطبیقی سه ترجمه ی انگلیسی گلستان سعدی براساس فرضیه ی شفاف سازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سعید باباپور   محسن مبارکی

در این تحقیق سعی شده است تا با استفاده از بافت متناظر یک سویه ی فارسی-انگلیسی جنبه های فرضیه ی شفاف سازی در ترجمه بررسی شود. برای انجام این کار، ترجمه های انجام شده از "مقدمه" و 8 فصل از گلستان سعدی توسط فرانسیس گلدوین (1808)، سرادوین آرنولد (1899) و ادوارد ب. ایستویک (1852) مورد مطالعه قرار گرفتند تا موارد استفاده از شفاف سازی مشخص شده و در مرحله ی بعد مورد تحلیل قرار گیرند. برای بررسی و تحلیل شفاف سازی در این تحقیق از تقسیم بندی کلودی (2004) استفاده شد. یافته های این تحقیق فرضیه ی شفاف سازی را تأیید کرد و مشخص کرد که مترجمان، از تمام انواع شفاف سازی (اجباری، اختیاری، کاربرد شناختی و ترجمه ذاتی ) استفاده کرده اند. بررسی ها نشان داد که شفاف سازی اجباری متداولترین استراتژی ای است که هر سه مترجم از آن بهره برده اند

شیوه های استفاده مدرسان زبان انگلیسی از ارتباط غیرکلامی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  عزیز یعقوبی   محسن مبارکی

ارتباط غیرکلامی نقش بسیار مهمی را در محیط کلاسی ایفا می¬کند. استفاده مدرسان از مهارتهای ارتباط غیرکلامی، انگیزه زبان آموزان را افزایش داده، منجر به یادگیری پایدارتر در زبان آموزان می¬شود. هدف این پژوهش، بررسی، مشاهده، و توصیف شیوه های استفاده مدرسان زبان انگلیسی از ارتباط غیرکلامی در کلاس درس می¬باشد تا رفتارهای غیرکلامی که مدرسان نشان می¬دهند را ثبت کند، میزان استفاده مدرسان از این مهارتها را بسنجد، مهارتهای ارتباط غیرکلامی که بیشترین و کمترین کاربرد را دارند مشخص سازد، و پیشنهاداتی به مدرسان جهت استفاده موثر از ارتباط غیرکلامی ارایه دهد. از طریق نمونه گیری مناسب، 50 مدرس زبان انگلیسی در این پژوهش شرکت کردند. مهمترین ابزار جمع¬آوری داده مشاهده، مصاحبه، و یک پرسشنامه محقق ساخته بود. داده های بدست آمده از پرسشنامه را وارد رایانه کرده و سپس با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا تجزیه و تحلیل توصیفی یافته ها و سپس تجزیه و تحلیل استنباطی یافته ها (آزمون تی تک نمونه¬ای) صورت گرفت

القائات فرهنگی در ترجمه انگلیسی به فارسی داستان های کودکان و نوجوانان دهه70
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  معصومه نسائی   محمد حسین قرشی

چکیده تفاوتدرزبانامریاجتنابناپذیراستکهخودحاکیازتفاوتفرهنگهااست. بهاینترتیبدرجریانترجمهمتونوانتقالآنبهفرهنگخودی،گاهیممکناستبامشکلبحرانهویتمواجهشویم. پس لازم است درطیانجاماینجریان،تفاوتهایفرهنگیرابهویژهدرهنگامترجمهآثارکودکانونوجواناندرنظرداشت. بههمینمنظوروبهدلیلاهمیتفوقالعادهحوزهکودکانونوجوانان،محققبرآنشدکهالقائاتفرهنگیاحتمالیموجوددرترجمههایانگلیسیبهفارسیداستانهایکودکانونوجواندردهه 70 راموردبررسیقراردهد. بهنظرمیرسدکهدرایندهه،انتخاببعضیازمتونترجمهایبهگونهایبودهکهبهجایبرانگیختنحسدوستی،وفاداری،ذوقهنریو... دربچههاسعیدرایجادهیجاناتکاذبوافکارضدونقیضدرکودکانماداشتهاند. وحتیاگربهجامعهامروزماننیزبادقتبنگریم،خواهیمدیدکهبهجایآثارسنتیکشورخودمانترجمهداستانهاییچونهریپاتروحتیپلنگصورتیوتاموجریدردستفرزندانماندیده می شود. بنابراین،اینپایاننامهقصدداردکهالقائاتفرهنگیاحتمالیدرترجمهانگلیسیبهفارسیداستانهایکودکانونوجواناندردهه 70 راموردبررسیقراردهد. ومحققبادرنظرگرفتناهمیتحوزهکودکانونوجوانان،سعیدرارائهراهکارهاییبرایجلوگیریازبروزمجدداینمشکلدرآیندهدارد. درضمندراینپایاننامهازروشمطالعهنظریوتحلیلمحتوااستفادهمیشود.

مطالعه شناختی واژگان حامل احساسات مثبت و منفی در فرآیند ترجمه ادبی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  بهنام رجب پور   کتایون زارعی طوسی

ترجمه فرآیندی است که در آن هر لحظه مترجمان درحال تصمیم گیری می¬باشند. یکی از دلایل اینکه تصمیم ها در آن لحظات تغییر می¬کنند به هم¬متن و بافت مربوط می¬شود. متعاقباً، این تغییرات در تصمیم¬ها باعث به وجود آمدن ترجمه¬های متعدد گردند. در این پایان¬نامه، کلمات مثبت و منفی ای ارائه و معرفی می¬شوند که ریشه در علم روانشناسی رفتاری دارند و کاربرد آنها تغییر جهت مکالمه به سمتی مثبت یا منفی می باشد. این متغیّرها براساس تصاویر مثبت و منفی عمل می¬کنند. از لحاظ نظری، چون این متغیّرها می¬توانند تغییردهند? تصمیم¬ها باشند، پس این متغیّرها را در نظریّه تصمیم گیری یوری لوی (1967/2000) اعمال می¬کنیم. هدف کلّی در این مطالعه بررسی این سوال است که آیا واژه¬های مثبت و منفی که تداعی¬گرِ احساسات هستند می¬توانند انتخاب های مترجمان را برانگیزند یا نه؟ هدف اخصّ این مطالع? میان¬رشته¬ای (در چارچوب شناخت, روانشناسی و تصمیم¬گیری) یافتن یکی از علل بوجود آمدن ترجمه های متعدّد می باشد. فرض بر این است که واژه های مثبت و منفی در بوجود آمدن ترجمه¬های متفاوت موثر باشند. تحلیل داده ها براساس پرسشنامه¬ای حاوی پنج بند از رمان سپید دندان اثر جک لندن (1906) و چهار بند از رمان شاهزاده و گدا اثر مارک تواین (1881) صورت می¬گیرد. سه دانشجوی کارشناسی ارشد مترجمی ارشد و دو مترجمی که از قبل این آثار را ترجمه کرده بودند بعنوان جامعه آماری تحقیق درنظر گرفته می¬شوند. روند تحلیل داده¬ها بدین صورت است که ابتدا کلماتی که تصاویر مثبت و منفی را تداعی می¬کنند جستجو شده و سپس چگونگی و احتمال تغییر تصمیمات مترجمین در نتیجه این متغیّرها بررسی می¬شود. نتایج تحلیل داده ها از سه منظر و براساس نقش بالقو? واژگان مثبت و منفی موردبحث است: تاثیر متغیّرها بر روی مغز از منظر شناختی، از منظر نقش توانش و تصمیمات، و نقش آنها در متون ادبی. در نهایت، پیشنهادی دربار? اهمیت و چگونگی شناسایی این واژه ها در متون ادبی ارائه می¬شود. علیرغم اینکه برخی بحث ها در این حوزه به همدیگر مرتبط هستند و فرضیه¬های جدیدی را بوجود می¬آورند، یکی از نتایج تحقیق این است که مترجمان می-توانند با تکیه بر دانش و توانش عمومی خودشان، از وابستگی بیش از حد خودشان به ابزارهای کمکی کم کنند. در نهایت، نتیجه گیری می¬شود که مترجمان هنگام مواجهه با واژه¬های مثبت و منفی که حامل تصاویر و احساسات هستند با توجه به هم¬متن، بافت متن و معیار ادبی تصمیم گیری بکنند تا اینکه بتوانند به¬واسطه تصاویر و احساسات تصمیمات ضروری خود را برانگیخته بکنند. از لحاظ آماری نیز مشاهده گردید که واژگان مثبت به سمت تصمیمات برانگیخته و ترجمه های متنوع و پویا و واژگان منفی به سمت تصمیمات ضروری و معادل¬های یکسان و یکنواخت سوق دارند.

مقایسه نقش کیفیت دانش واژگانی زبان آموزان با کمیت آن جهت انتخاب واژه در نگارش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  مریم نوشادی   محسن مبارکی

مطالعه ی حاضر به بررسی نقش کیفیت دانش واژگانی در مقابل کمیت آن و تاثیر آنها در مهارت نگارش فراگیران زبان انگلیسی می پردازد. فراگیران دارای دانش زبان انگلیسی سطح متوسط به عنوان نمونه های این مطالعه انتخاب شدند، بدین منظور با اجرای آزمون تعیین سطح آکسفورد بر گروهی از دانشجویان رشته زبان و ادبیات انگلیسی و مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه بیرجند، 40 نمونه انتخاب شدند. نمونه های سطح متوسط طوری انتخاب شدند که 20 مورد از نمونه ها فراگیران سطح متوسط بالا و 20 نمونه از فراگیران سطح متوسط پایین بودند. سپس برای تعیین سطح کیفیت و کمیت دانش واژگانی آنها، آزمون کیفیت دانش واژگانی ( رید، 1993) و آزمون اندازه واژگان ( نیشن، 1990) به ترتیب برگزار شدند. این آزمون ها پس از گذشت دو هفته دوباره برگزار شدند تا سطح پایایی آزمون ها از روش آزمون مکرر اندازه گیری شود. سپس دو آزمون نگارش برگزار شد که این دو آزمون بر اساس معیار ارزیابی نگارش (جکوب و همکارانش، 1981) سنجیده شد. نهایتا از نرم افزار آماری spss برای تحلیل نهایی داده ها استفاده شد. نتیجه ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون داده ها نشان دادند که بین کیفیت و کمیت دانش واژگانی زبان آموزان سطح متوسط بالا و مهارت نگارش آنها همبستگی زیادی وجود دارد اما این همبستگی در مورد زبان آموزان سطح متوسط پایین صدق نمی کند. با این وجود، بین کیفیت و کمیت دانش واژگانی زبان آموزان در هر دو سطح همبستگی زیادی وجود دارد. نهایتا نتیجه ی تحلیل رگرسیون چندگانه داده ها نشان داد که کیفیت و کمیت دانش واژگانی، هر دو پیش بین های خوبی برای مهارت نگارش زبان آموزان سطح متوسط بالا هستند اما هیچ کدام از این دو پیش بین های خوبی برای مهارت نگارش زبان آموزان سطح متوسط پایین نیستند

بررسی تطبیقی ترجمه عناصر فرهنگی کتاب سووشون: مطالعه ای پسااستعماری بر اساس نظریه بومی گرایی و بیگانه گرایی ونوتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  منیر تقوی   محسن مبارکی

مطالعات پسااستعماری در مطالعات ترجمه ادبی جایگاه مهمی یافته است. پس از ورود ترجمه به مطالعات فرهنگی، مترجمان و نظریه پردازان پسااستعماری نیز به مرور زمان متوجه اهمیت ترجمه در فرآیند تشکیل مستعمرات و آزادسازی مستعمرات وهمچنین نابرابری قدرت زبانها و فرهنگ ها در ترجمه گردیدند و واکنش و پایداری مترجمان را در برابر این نابرابریها مورد مطالعه قرار دادند. موضوع اصلی این مطالعه، بررسی پسااستعماری ترجمه عناصر فرهنگی سووشون اثر سیمین دانشور بر اساس نظریه بومی گرایی و بیگانه گرایی ونوتی بود. برای نیل به این هدف دو ترجمه از این اثر انتخاب و مقایسه گردیدند تا مشخص شود مترجمان از کدام یک از دو روش بومی گرایی و بیگانه گرایی بیشتر استفاده کرده اند و کدام یک از مترجمان از بیگانه گرایی، به عنوان نشانه ای از مقاومت در برابر هنجارهای غالب ترجمه در زبان مقصد، بیشتر استفاده کرده است. ابتدا عناصر فرهنگی این اثر طبق طبقه بندیی که بر اساس مدل عناصر خاص فرهنگی نیومارک طراحی شده است از واحد واژه تا جمله استخراج گردید و با ترجمه آنها تطبیق داده شد. سپس راهکارهای به کار گرفته شده در ترجمه هر عنصر فرهنگی بر اساس طبقه بندیی که بر اساس مدل بومی گرایی و بیگانه گرایی اکسلا طراحی شده است مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو مترجم از بومی گرایی بیشتر از بیگانه گرایی استفاده کرده اند و در مقایسه قانون پرور بیشتر از زند از بیگانه گرایی استفاده کرده است. همچنین نتایج نشان داد که این مترجمان در برابر هنجارهای غالب ترجمه مقاومت زیادی نداشتند و به همین صورت نتوانستند خوانش پسااستعماری متن را حفظ کنند. اما در مقایسه بین دو مترجم، قانون پرور مقاومت بیشتری داشته است و خوانش پسا استعماری متن را بیشتر حفظ کرده است.

چالش های ترجمه حقوقی با تاکید بر توانش ها و ساختارهای دانشی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  سعید افزون   حسن امامی

ترجمه حقوقی حوزه ای از مطالعات ترجمه است که با زبان، حقوق و سایر حوزه ها ارتباط تنگاتنگی دارد. ماهیت زبان قانون سبک آن، و کلمات تخصصی اش روند ترجمه این متون را متفاوت می کند. در حوزه ترجمه حقوقی مترجمین با متون متفاوتی سرو کار دارند. به دلیل ویژگی های خاص ترجمه حقوقی و تفاوت هایی که این نوع ترجمه با سایر ترجمه ها دارد، مترجمین با چالش های متفاوتی در روند ترجمه متون حقوقی روبه رو می شوند. قوانین به وسیله زبان به مردم منتقل می شوند و مردم این قوانین را از مجرای زبان فرا می گیرند در نتیجه زبان بستری برای حقوق است. در این پژوهش چالش هایی که مترجمین با آن روبه رو می شوند، وتوانش ها و ساختار های دانشی که برای روبه رویی با این چالش ها نیاز دارند، مورد بررسی قرار گرفته است. متون متفاوتی در حوزه های مختلف حقوق، با استفاده از مدل نیوبرت و شاونر تحلیل شده اند. با استفاده از ساختارهای دانشی و مدل شاونر سعی شده است که مدلی برای ترجمه حقوقی ارئه شود بر اساس این مدل ساختار دانشی زمینه و بستری است که توانش های مختلف بر روی آن شکل می گیرند و رشد می کنند. این توانش های عبارتند از توانش های زبانی ، فرهنگی، موضوعی و انتقالی . توانش های مذکور با یک دیگر ارتباط تعاملی دارند و در روند ترجمه مفاهیم از مجرای این توانش ها گذر کرده و در محل توانش انتقالی جمع می شوند و در نهایت باعث تولید متن مبدا می شوند.

مقایسه تسلط بر زبان انگلیسی و راهبردهای آموزشی در معلمان با خودکارآمدی بالا و پایین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  نوشین شیوا   احمد خامسان

چکیده یکی از نیازهای پایدار و همیشگی در وجود هر انسان، نیاز به یادگیری است. انسان ها برای رفع این نیاز همواره تلاش می کنند. نیاز به یاد گرفتن از همان لحظه تولد وجود دارد و تا دم مرگ، انسان ها را همراهی می کند. پدران، مادران، نزدیکان، معلمان، مربیان و اساتید به نحوی در یادگیری افراد موثر هستند. در این میان سهم مدرسان انکارناپذیر است. یاد دادن، حرفه آنان است و در این راه به مهارت هایی رسیده اند. مجموع مهارت های مدرسان در تلاشی خلاصه می شود که تدریس نام گرفته است. در جوامع امروزی، آموزش، شاه راه رسیدن به توسعه پایدار است و همه کشورها، با هر نظام سیاسی و اجتماعی به ارتقاء آموزش توجه دارند. در واقع نظام آموزشی عاملی است که هر جامعه برای رسیدن به رشد و توسعه در اختیار دارد. تدریس، تخصصی ترین و اساسی ترین کارکرد نظام های آموزشی است و در سازمان های آموزشی اگر فرآیند تدریس به صورت اثر بخش انجام نگیرد؛ این سازمان به اصلی ترین هدف خود نخواهد رسید. خودکارآمدی آنچنان بر رفتارهای آدمی سایه افکنده که کمتر رفتاری را می توان برشمرد که این سازه چگونگی انجام آن را تحت تاثیر قرار نداده باشد. خودکارآمدی در ورزش، تنظیم عادات غذایی، مشارکت سیاسی و حل مسأله، تنها گوشه ای از هزاران مثالی است که می توان در این زمینه ارائه دادخودکارآمدی وقتی به محیط آموزشی و تدریس وارد می شود، سازه ای به نام "خودکارآمدی معلم" را شکل می دهد. خودکارآمدی معلم یا خودکارآمدی تدریس نام های متفاوت از یک ایده بوده که به دلیل تنوع مطالعات و محققان بوجود آمده اما ناظر بر یک مفهوم است.مفهوم خودکارآمدی به دنبال تغییر نگرش ها از رفتارگرایی به شناخت گرایی توسط بندورا (1977) مطرح شده است. تاثیرگذار بودن آن در روند تدریس و موفقیت دانش آموزان انکارناپذیر است. پژوهش های فراوانی در حوزه مطالعات درسی، بر جایگاه متغیرهای روان شناختی در این حوزه تاکید فراوان نموده اند. باور خودکارآمدی از جمله متغیرهای روان شناختی مهم در این عرصه است. خودکارآمدی، شالوده انگیزش، بهزیستی و دستاوردهای انسانی است. این باور، منبعی کلیدی در خودپیشبری، سازش موفقیت آمیز با موقعیت های چالش برانگیز و تغییر به شمار می رود. ذکر این نکته مهم است که داشتن دانش و مهارت و توانایی استفاده از آنها در شرایط مختلف، دو موضوع متفاوت هستند. مهارت ها و باور خودکارآمدی دو عامل اساسی برای رسیدن به موفقیت های فردی هستند. ثابت شده است که با یک درجه مهارت، عملکرد ضعیف، متوسط و فوق العاده بدست آمده که گواه تاثیر باور خودکارآمدی است. ثابت شده است که افرادی که عملکرد ضعیفی دارند یا از فقدان مهارت رنج می برند و یا اگر مهارت دارند، خودکارآمدی پایین، عامل دست نیافتن آنها به نتیجه مطلوب است. خودکارآمدی تدریس، یکی از مهم ترین ویژگی های معلمان کارآمد است که در دهه های اخیر به طور گسترده مورد بررسی قرارگرفته است. تحقیقات فراوانی بر اهمیت ویژه خودکارآمدی معلمان زبان در روند تدریس آن صحه گذاشته اند. معلمان مدرس هر درسی که باشند نیازمند خودکاری هستند. تحقیقات ثابت کرده اند که معلمان زبان انگلیسی به شکل ویژه ای نیازمند آن هستند. در واقع تاثیر خودکارآمدی معلمان زبان انگلیسی بر نتیجه ای که در نهایت از آن دانش آموزان می شود؛ بسیار زیاد است. با توجه به اهمیت خودکارآمدی به عنوان متغیری روان شناختی، لازم است تحقیقاتی در این زمینه انجام شود که این عامل خود تحت تاثیر چه عواملی است. یکی از مواردی که در این میان مهم دیده می شود؛ تسلط بر زبان انگلیسی است. لازم است نقش این عامل در میزان خودکارآمدی معلمان زبان انگلیسی بررسی شود. همواره میزان تسلط یک معلم زبان انگلیسی با تسلط یک گویشور بومی مقایسه می شود، اما مطالعات ثابت کرده اند که الزاماً نیازی به انگلیسی زبان بودن نیست. البته یافته های تحقیقات در خصوص میزان تسلط مورد نیاز بر زبان انگلیسی متفاوت هستند. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی نقش تسلط بر زبان انگلیسی در باور خودکارآمدی معلمان زبان انگلیسی می پردازد. روش پژوهش، همبستگی است و 79 نفر از معلمان زبان انگلیسی شاغل درآموزشگاه ها و مدارس به 2 پرسشنامه خودکارآمدی و تسلط بر زبان انگلیسی پاسخ داده اند. در این پژوهش برای اندازه گیری سازه خودکارآمدی تدریس و تسلط بر زبان انگلیسی به ترتیب از مقیاس های حس کارآمدی شنن-موران و ولفولک هوی (2001) و تسلط بر زبان انگلیسی باتلر (2004) استفاده شده است. تسلط بر زبان انگلیسی در این تحقیق به صورت خود- گزارش دهی تهیه شده است. تسلط بر زبان انگلیسی، به دو دلیل به صورت خودگزارش دهی ارزیابی شده است. دلیل اول این که، این ارزیابی کارآمد بوده و انجام آن به مراتب آسان تر از شیوه های دیگر بوده و وقت کمتری از شرکت کنندگان می گیرد و دلیل دوم و مهم تر این که، برداشت معلمان از میزان تسلطشان بر زبان انگلیسی و نه الزاماً تسلط واقعیشان است که بر خودکارآمدی معلمان تاثیر گذار می باشد. یافته های این پژوهش، بر وجود رابطه ای قوی بین خودکارآمدی و تسلط بر زبان انگلیسی تاکید کرده اند. به این معنی که هر چه تسلط بر زبان انگلیسی یک معلم بیشتر باشد، میزان خودکارآمدی او نیز افزایش می یابد. علاوه بر بررسی رابطه تسلط بر زبان انگلیسی و خودکارآمدی، رابطه هر یک از مولفه های خودکارآمدی، راهبردهای آموزشی، مدیریت کلاس و درگیر کردن دانش آموزان در روند آموزش، با تسلط بر زبان انگلیسی از طریق آزمون همبستگی پیرسون مورد مطالعه قرار گرفت. به ترتیب با دست یافتن به سطح معناداری 001/0، 046/0 و 012/0 ، وجود رابطه برای هر سه تایید می شود. همان طور که انتظار می رفت؛ قوی ترین رابطه برای راهبردهای آموزشی گزارش شده است. اما، در این دو گروه، تفاوت در استفاده از راهبردهای آموزشی، از نظر آماری معنادار نیست.بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که نظام های آموزشی در تربیت مدرسان زبان انگلیسی لازم است که جایگاه ویژه ای برای ارتقاء سطح تسلط برزبان انگلیسی معلمان زبان انگلیسی قائل باشند. واژه های کلیدی: خودکارآمدی، تسلط بر زبان انگلیسی، متغیرهای روان شناختی، معلمان زبان انگلیسی

آموزش همنشین ها به غیر انگلیسی زبانان با استفاده از استعاره مفهومی لیکاف و جانسون
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  فرزانه هادی نیا   محسن مبارکی

تا پیش از پیدایش زبانشناسی شناختی، استعاره فقط یک ویژگی زبان ادبی و به ویژه شعر در نظر گرفته می شد که با دیگر صورت های زبانی، رابطه ی اندکی داشت. اما مطالعات شناختی در زمینه ی استعاره این دیدگاه سنتی را تغییر داده و ماهیت جدیدی برای استعاره تعریف کرده است که براساس آن، استعاره فقط آرایه ی ادبی یا یکی از صوربلاغی کلام نیست؛ بلکه فرایندی فعال در نظام شناختی و ادراکی انسان می باشد.اهمیت پژوهش حاضر از این نظر است که طی بررسی های نگارنده تاکنون هیچ پژوهشی با در نظر گرفتن رویکرد مورد نظر به فرایند آموزش همنشین ها نپرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش این است که همنشین ها بخش مهمی از فرایند آموزش زبان را به خود اختصاص می دهند و به کارگیری صحیح آنها برای دستیابی به گفتار سلیس بسیار ضروری است. بنابراین لازم است که شیوه های موثری جهت تسهیل یادگیری این واژگان ارائه گردد.