نام پژوهشگر: علی مرتضویان

بررسی تطبیقی مفهوم سنت در اندیشه سیاسی سید حسین نصر و داریوش شایگان و کاربرد آن در جامعه سیاسی ایران
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  محمد دلاوری   انشاء الله رحمتی

این پایان نامه رابطه سنت و سیاست را به دو روایت ؛ در اندیشه فلسفی سید حسین نصر وداریوش شایگان تبیین میکند و میکوشد آشکار کند که همدلی این دو اندیمشند ایرانی در مفهوم سنت چه حدود اشتراک و نقاط افتراقی دارند و نصر و شایگان با عنایت به سنت چه راهی پیش روی جوامع شرقی نهاده اند در فصل نخست ، کلیات پژوهش تبیین ، و بیان شده است که رویارویی سنت و مدرنیته و گسست عمیق معرفتی حاصل از آن به عنوان یکی از مهمترین پرسش ها و چالش ها ، پیش روی گذشته ، اکنون و آینده جوامع شرق و جامعه ایران بوده و اندیشه های دکتر نصر و دکتر شایگان بر گفتمان کلی سیاست و فرهنگ در ایران موثر بوده است در فصول دوم و سوم تلاش شده است که اندیشه های نصر و شایگان از زوایای معرفت شناسانه ، هستی شناسانه و انسان شناسانه کاوش شود و روشن شود سنتی که هر یک از این دو متفکر از آن سخن میگویند چه جایگاه و ابعاد و مختصاتی دارد و چنین سنتی در نسبت با مدرنیته چه نتایجی به همراه دارد ، همچنین در این فصول آشکار میشود که تفسیرنصر و شایگان از جهان کنونی چگونه تفسیری است و هر یک چه راهی پیش پای جوامع شرق به معنای عام و جامعه ایران به معنای خاص میگذارند در فصل چهارم خلاصه اندیشه های فلسفی نصر و شایگان در باره سنت و مدرنیته به صورت جداولی تنظیم شده و همچنین آراء آنان در حوزه سنت مورد مقایسه قرار گرفته است و نقاط تشابه و تفاوت پیش روی خواننده قرار میگیرد فصل پنجم این پایان نامه نیز به ملاحظات انتقادی درباره دستگاه فلسفی هر یک از این دو اندیشمند و نتیجه گیری درباره کاربرد عملی نظریه های آنان اختصاص دارد

بررسی تطبیقی اندیشه آدورنو و لاکان درباره ی خودآگاهی در ایدئولوژی و امرنمادین
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  احسان کریمخانی   محمد توحیدفام

رساله پیش رو در پی آن است که در گام نخست میان ایدئولوژی و امر نمادین پیوند برقرار سازد و در گام بعدی مساله خودآگاهی را در دل آنها بیابد. رساله متوجه مباحثی از قبیل تجربه و ایدئولوژی، اگو و شناخت، اید و لذت، امر نمادین و روان. با این توضیح که در رساله نخست به تشریخ برخی مفاهیمِ همبسته با دیالکتیک منفی می پردازیم و سپس با این نکته اشاره می کنیم که سنخ و نوع تجربه، ارتباطی اساسی با ایدئولوژی دارد. از سوی دیگر همین نگاتیویته را در امر نمادین با نشان دادن اینکه چگونه سوژه در امر نمادین ساخته می شود، بررسی می کنیم. جان کلام رساله با توجه به این مسائل آن است که تنها هنگامی می توان برای خودآگاهی جایی باز کرد که آن را همچون پدیده ای نگاتیو دید.

حکمرانی فرهنگی و تسری آن در عرصه جهانی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  رویا حسینی   محمد توحیدفام

امروزه سرنوشت کشورها کاملاً با تحولاتی که در عرصه فرهنگ در سطوح ملی و فراملی رخ می دهد پیوند خورده است. کشورها و یا به عبارت دقیق تر دولت - ملت ها در جهان متغیّر کنونی وارد فضایی شده اند که اقدامات و فعالیت هایشان به طور اجتناب ناپذیری تحت تأثیر تحولات عرصه فرهنگ قرار دارد. مدیریت و حکمرانی فرهنگی یکی از نیازهای اساسی کشورها در وضعیت کنونی است. کشورهایی نظیر فرانسه، فنلاند و برخی ازاعضای اتحادیه اروپا با تصویب اعلامیه هایی به مانند اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی از طریق سازمان جهانی یونسکو و بررسی و اخذ تصمیمات فرهنگی و سیاستگذاری های فرهنگی که با توجه به منافع خود از درون نظریه حکمرانی بر می آید در جهت حکمرانی فرهنگی پارادایم هایی را تسری می بخشند.تعریف، دامنه و گستره فعالیت های فرهنگی و مقولاتی که با فرهنگ مرتبط هستند در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت بوده و انتظارات مختلفی نیز از آنها وجود دارد ولی تمامی آنها به نحوی این فعالیت ها را تحت نظارت خود دارند و نسبت به آن حساس هستند. سازمان علمی، تربیتی و فرهنگی یونسکو سازمانی است که کارویژه¬های اصلی آن فرهنگ بوده و با سیاستگذاری های فرهنگی و ساز و کارهای خود نقش بسیار مهمی در عرصه جهانی جهت تسری فرهنگ و حکمرانی فرهنگی دارد. این پژوهش تلاش دارد تا به مطالعه این موضوع بپردازد.

بررسی و تبیین اندیشه سیاسی علامه نائینی بر اساس نظریه بحران اسپریگنز
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  محمد مهدی دهقانی   علی مرتضویان

نهضت مشروطیت ایران یکی از مهم ترین حوادث تاریخ معاصر ایران است که هم از جهت مبارزات عملی و هم از جهت نظری پردازی اهمیت بسیار دارد. یکی از علمای طرفدار این نهضت، علامه نائینی است که علاوه بر مبارزه عملی علیه حکومت استبدادی شاهان قاجار، در زمینه نظریه پردازی درباره حکومت مشروطه نیز فعال بود و در این زمینه، کتاب ارزشمند تنبیه الامه را به نگارش درآورد. در سال های اخیر دیدگاه های سیاسی علامه نائینی از جهات مختلف بررسی و ارزیابی شده است ولی برای اولین بار در این پژوهش با استفاده از الگوی اسپریگنز، اندیشه سیاسی وی از منظَر بحران و در چهار مرحله، مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. بدین سان، هر بخش عمده از نظریه او بر اساس مرحله مربوطه در نظریه بحران اسپریگنز توضیح داده شده تا مشخص گردد نظریه اسپریگنز تا چه حد می تواند ما را در فهم بهتر اندیشه سیاسی علامه نائینی یاری بخشد

رابطه ایدئولوژی و منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  عباس حسین زاده   اکبر اشرفی

نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیدایش خود تا کنون همواره میان دو وزنه اسلامی و ملی در نوسان بوده است به طوریکه هم می توان خواست ها، اهداف و اصول ملی آن را شناسایی کرد و هم می توان اهداف و آرمان های فراملی، فراسرزمینی، عقیدتی و ایدئولوژیکی آن را نشان داد. بخش فراملی و فراسرزمینی اهداف جمهوری اسلامی پیوندی ناگسستنی با ایدئولوژی موجود در نظام سیاسی و ساختار فرهنگی و اجتماعی آن دارد. پژوهش حاضر به بررسی رابطه منافع ملی و ایدئولوژی در نظام جمهوری اسلامی ایران می پردازد و بر آن است که بن مایه های ایدئولوژیک نظام سیاسی ایران پیوند ناگسستنی با ایدئولوژی و باورهای عقیدتی دارد به طوریکه می توان این نظام را نظامی ایدئولوژیک نامید. آبشخور های عقیدتی/ایدئولوژیک نظام جمهوری اسلامی ایران را می توان در ساختار قانون اساسی و اندیشه بنیان گذار آن، حضرت امام خمینی پیرامون ولایت فقیه و وظایف دولت اسلامی دید. پژوهش حاضر بر آن است که بر این مبنا دولت جمهوری اسلامی به عنوان دولتی اسلامی وظایفی فراتر از سرزمین های جغرافیایی اش برای حفظ و برپایی باورهای اسلامی دارد که این دیدگاه به مشخص ترین شکل ممکن خود را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی نشان داده است. پژوهش حاضر بر آن است تا نشان دهد که نسبت میان ایدئولوژی و منافع ملی تقابلی نیست و در بسیاری موارد ایدئولوژی توانسته است به تامین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، یاری رساند.

بررسی نقش مردم در انتخاب رهبری با تاکید بر نقش مجلس خبرگان رهبری
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  محمد مختار جوزانی   اکبر اشرفی

بر اساس اسناد قرآنی ، اسلام دارای حکومت است و برای اجرای قوانین اسلامی وجود حکومت ضروری است . این حکومت اسلامی هم در زمان ظهور ائمه و هم در زمان غیبت ایشان دارای ضرورت یکسان است . بدون حضور مردم حکومت اسلامی تشکیل نخواهد شد . حضور مردم نیز برای شکل گیری حکومت در زمان ظهور و غیبت پیامبر و امام ضرورت همانند دارد . جمهوری اسلامی نیز هم در پیدایش هم در بقا نیازمند ایفا نقش و حضور مردم است . عده ای شبه ای بدین شکل مطرح می کنند که چون رهبر ، شورای نگهبان را انتخاب می کند و شورای نگهبان انتخابات مجلس خبرگان را نظارت کرده و تایید صلاحیت کاندیداهای خبرگان رهبری با شورای نگهبان است ، لذا این یک دور است . در صورتیکه در تقریر این شبه نقش مردم به کلی حذف شده است . اگر متغیر مردم به سه متغیر دیگراضافه شود مشخص می گردد که دوری در کار نیست و دور باطل است . زیرا این مردم هستند که با رای خود به شکل گیری مجلس خبرگان اقدام می کنند و اگر مردم نخواهند مجلس خبرگان شکل نخواهد گرفت . از طرفی مسئولیت تائید صلاحیت کاندیداهای مجلس خبرگان توسط خود مجلس خبرگان بر عهده شورای نگهبان گذاشته شده است .

تاثیر اندیشه اقتصادی هایک بر شکل گیری گفتمان تاچریسم
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  شیما نخعی راد   محمد توحیدفام

هایک یک اندیشمند سیاسی – اقتصادی ، و نظریاتش بسیار نزدیک به دیدگاه لیبرالیسم کلاسیک بود . هایک در سال 1974 موفق به دریافت جایزه نوبل در اقتصاد شد . ولی مشکلات اقتصادی که پس از دو جنگ جهانی در کشورهای اروپایی به وجود امد ، استفاده از دیدگاههای کینز بیشتر مورد توجه قرار گرفت . اندیشه های کینز سرانجام برای نظام سرمایه داری بحران هایی را به ارمغان اورد . در میان کشورهای اروپایی دولت مارگارت تاچر در انگلستان اولین بار دست به اصلاحات اقتصادی زد . بنابراین در این پژوهش هدف اصلی این است که با توجه به نظریات متضادی که در این زمینه مطرح شده است دریابیم که ایا اصلاحات اقتصادی دولت تاچر تحت تاثیر اندیشه های اقتصادی هایک به خصوص نظم خودجوش حاکم بر اقتصاد بوده است ؟ یا خیر . بنابراین با توجه به موضوعی که در این رساله مورد پژوهش و بر رسی قرار می گیرد ، روش تحقیق و جمع اوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد . با توجه به این که لیبرالیسم نو مخالف دخالت حداکثری دولت بود و راست نو لیبرال نیز با دفاع از اقتصاد کلاسیک ، مجددا بر عصر ظهور لیبرالیسم بازگشت . دفاع از اقتصاد بازار توسط هایک ، و حمایت تاچر از او لیبرالیسم نو کلاسیک را در انگلستان مجددا احیا نمود . او در بخش اقتصاد دست به اصلاحاتی زد که مورد تاکید و تایید هایک نیز بود . این اصلاحات که شامل حمایت از بازار ازاد ، حمایت از شرکت های خصوصی ، کاهش خدمات دولتی و حمایت از ازادی های فردی و ایجاد یک دولت حداقل در عرصه اقتصادی بود ، با عقاید خاص محافظه کاری اش ترکیب شد و در نهایت گفتمان تاچریسم را تشکیل داد.

مناسبات سیاسی ایران و عربستان سعودی در پرتو بهبود روابط اخیر ایران با غرب (2013-2014)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  محمد رسول محنت فر   مرتضی محمودی

انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و انتخاب دکتر حسن روحانی خوش بینی مضاعفی را مبنی بر بهبود روابط ایران با جامعه جهانی و همسایگان بخصوص عربستان سعودی ایجاد نمود. روابطی که در ادوار گذشته بین ایران و عربستان همواره مبتنی بر تنش و سوء تفاهمات سیاسی بوده و از تراز و سطح لازم که شایسته روابط دو بازیگر مطرح منطقه ای باشد برخوردار نبوده است اما این وضعیت در دو سال اخیر نه تنها بهبود نیافته بلکه تحت مسائل و شرایط منطقه ای زیر تشدید شده است : مذاکرات هسته ای – ایران با گروه پنج به علاوه یک و نزدیکی ایران به امریکا باعث شد عربستان از افزایش قدرت ایران و تنش زدایی نگران شود و با استفاده از روابطش با کشورهای حاشیه خلیج فارس یک بلوک ضد ایرانی ایجاد کند. سوریه – سوریه هم اکنون خط مقدم جنگ ایران و عربستان است کشوری که جزء حوزه های ژئوپلیتیکی ایران به حساب می آید و بشار اسد علوی مذهب در راس آن است اما عربستانی ها قصد دارند با دخالت خود سنی های مورد نظر خود را دراین کشور حاکم کنند . عراق – از نظر عربستانی ها امریکایی ها عراق را دو دستی به ایران هدیه دادند و با به قدرت رساندن شیعه ها در عراق ، عربستان خود را دراین بازی یک شکست خورده تلقی می کند . عراق هم اکنون در کنار ایران و سوریه ایستاده است . بحرین – کشوری که اقلیت سنی بر اکثریت شیعه حکمرانی می کند . اکثریت شیعی که خود را منتسب به ایران و رهبری آن می دانند . نفت – کاهش قیمت نفت در اوپک در واقع آخرین حربه و بازی عربستان علیه ایران در فضای کنونی است . تروریستها – حمایت عربستان از گروه های تروریستی در مقابل منافع ایران در مناطق مختلف منطقه ، به خصوص در شرق کشور. لذا با عنایت به نزدیکی روابط ایران با غرب ،پیش بینی آن است که عربستان سعودی نقش محوری خود را در ایجاد فضای بدبینی بیش از پیش بین ایران و امریکا را همچنان در دستور کار داشته باشد . لکن در صورت تفاهم غرب با ایران بر سر مسئله هسته ای و سایر مسائل مترتب بر آن تنش بین ایران و عربستان از حالت دشمنی و تقابلی به فضای رقابتی در منطقه مبدل خواهد شد .