فسفر یکی از عناصر حیاتی برای زندگی بر روی کره زمین است و نقش مهمی در بهره وری زیستی در اقیانوس ها ایفا می کند. جذب فسفر در رسوبات تأثیر مهمی بر انتقال، تغییر و تبدیلات و سرنوشت نهایی آن در اکوسیستم های دریایی می گذارد. از طرف دیگر، تأثیر فسفر رسوبی بر روی اکوسیستم آبی، به ترکیب و فرم شیمیایی آن در رسوب بستگی دارد. به این دلیل، مطالعه گونه های مختلف فسفر در رسوبات فسفر مورد توجه قرار می گیرد. در این تحقیق، رسوبات از چهار ایستگاه نمونه برداری در سواحل جنوبی دریای خزر (آستارا، سفیدرود، امیرآباد و نوشهر) در تابستان و زمستان 1388 جمع آوری شدند. اشکال مختلف فسفر در رسوب بر اساس روش استخراج متوالی، استخراج و جداسازی شده و فسفر استخراج شده در هر بخش بوسیله طیف سنجی مرئی- ماورای بنفش (uv-vis) تعیین گردید. پنج فرم مختلف از فسفر شامل: (1) فسفر جذب سطحی شده، (2) فسفر متصل شده به آهن، (3) فسفر آتیژنیک، بیوژنیک و پیوند شده به کربنات کلسیم، (4) فسفر فرسایشی و (5) فسفر آلی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که مقدار فسفر کل (مجموع پنج فرم مختلف فسفر) در محدوده 5/124 تا 2/328 میکروگرم بر گرم قرار می گیرد و بیش از 98% فسفرکل را فسفر معدنی تشکیل می دهد. نتایج همچنین نشان دادند که فسفر آتیژنیک، بیوژنیک و پیوند شده به کربنات کلسیم، فراوانترین فرم فسفر می باشد. فراوانی نسبی فرم های دیگر فسفر به این ترتیب می باشد: فسفر متصل شده به آهن، فسفر جذب سطحی شده، فسفر آلی، فسفر فرسایشی.

چکیده ندارد.