نام پژوهشگر: علی اکبر حبشی
موسی موسوی علی اکبر حبشی
نخل خرما دارای اهمیت اقتصادی ویژه ای در ایران و سایر نقاط خشک جهان می باشد. برخی از ارقام نخل خرما در نقاط بخصوصی به یکسری شرایط نامطلوب حساسیت نشان دادند. لذا جهت مقابله با این چالش ، داشتن روش انتقال ژن موثر برای حصول به ارقام جدید با خصوصیات مطلوب تولید خرما مهمترین مسئله پیش روی ما می باشد. برای دستیابی به این هدف ، یک پروتوکل موثر و بهینه ای جهت انتقال ژن به نخل خرما از طریق بمباران ذره ای پایه گذاری گردید. کالوس جنین زا و جنین های سوماتیک حاصل شده از مریستم نخل خرما بوسیله سازه های دربرگیرنده ژن گزارشگر uida تحت کنترل پروموتورهای camv 35s یا act1 بمباران شدند. اثرات پارامترهای مختلف فیزیکی و بیولوژیکی بر روی بیان این ژن از طریق مقایسه تعداد لکه های آبی ناشی از رنگ آمیزی gus ارزیابی شدند. بیشترین بیان ژن gus در کالوس جنین زا و جنین های سوماتیک زمانی بدست آمد که با شرایط بهینه شده بمباران شدند. شرایط بمباران شامل پارامترهای فیزیکی فشار گاز هیلیوم (psi 1100 برای کالوس و psi 1350 برای جنین) ، 3 میلی متر فاصله بین صفحه پاره شونده تا صفحه ناقل ، فاصله صفحه نگهدارنده تا بافت هدف برابر با 9 سانتی متر برای کالوس و 6 سانتی متر برای جنین ، فشار خلاء 26 میلی متر جیوه برای کالوس و 28 میلی متر جیوه برای جنین ، ذرات طلا به قطر 6/1 میکرون برای کالوس و 6/0 میکرون برای جنین ، استفاده هم از اسپرمیدین و هم از کلرید کلسیم برای رسوب دادن dna بر روی ذرات ، با یک بمباران و پس از اعمال پیش تیمار خشکی موقت به مدت 60 دقیقه قبل از بمباران و همجنین پارامترهای بیولوژیکی شامل استفاده از پلاسمید pact1-d با غلظت 5/12-5/2 میکرو گرم به ازاء هر شلیک و اعمال پیش تیمار اسموزی با استفاده از مانیتول به غلظت 4/0 مولا به مدت 24 ساعت می باشند. 3/93 % جنین های بمباران شده بر اساس شرایط فوق تولید گیاهچه های سالمی نمودند. فراوانی تراریختی حاصل شده پس از آنالیز pcr برابر با 18% و پس از رنگ آمیزی gus ، 16% بود. دستیابی به این پروتوکل بهینه شده در نوع خود برای اولین بار گزارش می شود و می تواند اطلاعات ارزشمندی جهت تولید گیاهان تراریخت نخل خرما در اختیار قرار دهد.
مهرناز انتصاری داریوش داودی
سیب زمینی بعداز حبوبات از نظر دارا بودن مواد معدنی رتبه دوم را دارا بوده و از نظر میزان تولید بعد ازگندم، برنج و ذرت چهارمین محصول کشاورزی در دنیا به حساب می آید. گیاه سیب زمینی از طریق تکنیک های مختلف تکثیر می شود ولی قطعات گره ایی درون شیشه ای معمولا بیشترین استفاده را برای تولید سریعتر بذر تجاری به خود اختصاص داده اند. برای کاهش هزینه های موجود در تولید گیاهچه های درون شیشه ای نیاز به استفاده از محیط مایع در بیوراکتور است. این آزمایش با هدف بهینه سازی تولید شرایط تکثیر و ریزغده زایی دورن شیشه ای در سیستم کشت رایج و بررسی عملکرد بیوراکتور تناوبی از نظر سایز و نوع ساختار ظرف کشت انجام شد. در مرحله تکثیر، قطعات گرهی سیب زمینی رقم آگریا در دو محیط کشت مایع و جامد همراه با سطوح مختلف (0، 5/0، 1، 5/1 میلی گرم ) bap و ga3 کشت شدند و در مرحله ریزغده زایی دو سطح (5 و 10 میلی گرم) bap در شرایط تاریکی مطلق و فتوپریود 16 ساعت روشنایی مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تکثیر گیاهچه ها در بیوراکتور 50 تک گره در هر بیوراکتور 5 و یک لیتری (به ترتیب حاوی 3 و 5/0 لیتر محیط کشت مایع) تلقیح شد و بعد از 4 هفته با محیط ریزغده زایی حاوی 10 میلی گرم در لیتر bap جایگزین شده به مدت 4 هفته در شرایط تاریکی کامل قرار داده شدند. نتایج تجزیه داده ها مشخص کرد استفاده از سیستم تناوبی باعث ایجاد افزایش عملکرد در تولید و ریزغده زایی سیب زمینی است. مقایسات میانگین بین داده های حاصل از تأثیر نوع و اندازه بیوراکتور های مورد استفاده در این آزمایش مشخص کرد، افزایش حجم ظرف اثر مثبتی در هر دو مرحله تکثیر و ریزغده زایی دارد. همچنین دو نوع بیوراکتور تک و دو پارچه اختلاف معنی داری از نظر تولید شاخساره و میکروتیوبر نشان ندادند به طوریکه در هر دو نوع بیوراکتور 5 لیتری حدود 450 میکروتیوبر تولید شد. این تحقیق با کاهش هزینه و مدت زمان آزمایش توانست نتایج مطلوبی در مقایسه با آزمایشات پیشین نشان دهد. بنابر این می تواند به عنوان یک سیستم مناسب برای تکثیر انبوه و تجاری میکروتیوبرهای سیب زمینی مورد استفاده قرار گیرد.
هانیه حاتمیان مریم جعفر خانی کرمانی
هدف تحقیق حاضر بررسی روش های باززایی مستقیم و غیر مستقیم در گیاه "به" برای استفاده در برنامه های به نژادی آتی است. ریز نمونه های برگ کامل، بالای برگ، پائین برگ و دمبرگ از قسمت-های بالایی گیاهچه های رشد یافته در شرایط درون شیشه جدا گردید وتاثیر غلظت های متفاوت (صفر، 5/2، 5، 10، 20، 40 میکرومولار) تیدیازورن (tdz) و (صفر، 1و 2 میکرومولار) نفتالن استیک اسید (naa) در محیط کشت nitsch and nitsch -1969))nn و (ms(murashing and skoog-1962 همراه با 3 و 4 درصد ساکارز بررسی گردید. پس از تیمار 4 هفته ای در تاریکی میزان کالوس تولید شده و میزان باززایی به ازای هر ریز نمونه گزارش شد. بر اساس نتایج حاصله، شاخه زایی با وجود کالوس همبستگی داشت و بالاترین میزان باززایی(13/3) در محیط ms حاوی 30 گرم ساکارز در غلظت تنظیم کننده های رشد 1 میکرومولار naa و 5 میکرومولار tdz مشاهده شد. همچنین در مقایسه 2 محیط کشت پایه محیط کشت ms بطور معنی داری میانگین تعداد شاخه نابجای (58/1) بیشتری تولید کرد. روند تولید شاخه نابجا در محیط کشتnn با افزایش غلظت tdz افزایش می یابد در حالیکه بیشترین میزان باززایی در محیط کشت ms با 5 میکرومولارtdz مشاهده شد. مقایسه 4 نوع ریز نمونه متفاوت نشان داد، بیشترین باززایی در ریز نمونه برگ کامل (23/0) وپس از آن در ریز نمونه پائین برگ (15/0) حاصل شد که آن می تواند به علت تفاوت در سطح تنظیم کننده های درونی گیاه باشد. مقایسه میزان باززایی در ریز نمونه های دارای تیمار تاریکی و فاقد آن نشان داد تاریکی بطور معنی دار باززایی در گیاه "به" را تحریک می کند. ضمن آنکه مقایسه غلظت های متفاوت ساکارز بر میزان باززایی تفاوت معنی دار نشان نداد.
سکینه باقری محمد اسماعیل امیری
چکیده: پایه gf677 به طور معمول بعنوان پایه مقاوم به کمبود آهن برای هلو و بادام استفاده می شود. بنابراین تکثیر انبوه از طریق کشت بافت برای تولید تجاری این پایه مهم می باشد. امروزه کاربرد بیوراکتورهای گیاهی در ریزازدیادی گیاهان می تواند هزینه تولید را کاهش داده و آن را توجیه اقتصادی نماید. بر این اساس، هدف از اجرای این تحقیق بررسی امکان استفاده از بیوراکتور تناوبی در ریزازدیادی پایه هیبرید هلو و بادام و بهینه سازی شرایط کشت آن می باشد. در این تحقیق، 15-10 عدد گیاهچه های حاصل از کشت جوانه های جانبی در شرایط درون شیشه با ارتفاع 2-5/1 سانتی متر در بیوراکتورها (تک پارچه و دو پارچه) و ظروف کشت رایج کشت گردیدند. محیط کشت استفاده شده در بیوراکتورها ms تغییر یافته حاوی 1 میلی گرم در لیتر bap، 2/0 میلی گرم در لیتر ga3 و 3% ساکارز به صورت مایع برای تکثیر در بیوراکتور مورد استفاده قرار گرفت و تغذیه تناوبی ریزنمونه ها در هر 24 ساعت به مدت 10 دقیقه برقرار گردید. مقایسه تکثیر در مرحله پرآوری شاخه در بیوراکتور و ظروف 300 میلی لیتری با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که تکثیر در بیوراکتورها از حیث تعداد شاخه، ارتفاع شاخه، وزن تر و وزن خشک در مقایسه با سیستم کشت رایج در سطح 1 درصد تفاوت معنی داری داشتند. به طوری که در بیوراکتور متوسط حدود 600 شاخه با ارتفاع 43/7 سانتی متر در مقابل 20 شاخه با ارتفاع 47/2 سانتی متر در ظرف رایج تولید شد.
علیرضا تاری نژاد علی اکبر حبشی
چکیده ندارد.