هدف این پژوهش بررسی تاثیر گروه درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی- رفتاری بر عزت نفس و نگرش های زناشویی زندانیان مرد شهر قم بود. فرضیه پژوهش این بود که گروه درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی- رفتاری بر عزت نفس و نگرش های زناشویی در زندانیان مرد شهر قم موثراست. روش این تحقیق نیمه تجربی بوده و از طرح پیش آزمون – پس آزمون- پی گیری با گروه گواه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش زندانیان متاهل زندان مرکزی قم بودند. برای انتخاب نمونه 72 نفر از زندانیان به دو پرسش نامه عزت نفس و نگرش های زناشویی پاسخ دادند. سپس 42 نفر که نمره بالاتردر عزت نفس ونمره پایین تر در نگرش های زناشویی گرفته بودند انتخاب و با روش جایگزینی تصادفی در سه گروه 14 نفره ، شامل دو گروه آزمایش ( گروه یکپارچه توحیدی و شناختی - رفتاری ) و یک گروه گواه قرار گرفتند . در هر گروه دو نفر از آزمودنی ها از ادامه همکاری باز ماندند، در موقعیت پس آزمون هر گروه به 12 نفر تقلیل یافت و تحلیل نهایی نتایج نیز بر اساس داده های حاصل از همین تعداد آزمودنی انجام گرفت . متغیرهای وابسته در این پژوهش عزت نفس و نگرش های زناشویی بودند که با پرسش نامه ی عزت نفس و نگرش های زناشویی ارزیابی شدند . متغیر های مستقل گروه درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی- رفتاری بودکه در12 جلسه گروه درمانی برای گروههای آزمایش انجام شد . داده ها با استفاده از نرم افزارspss تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان عزت نفس در دو گروه آزمایش بعد از گروه درمانی به طور معناداری بالاتر از گروه گواه بود ( 05/0 p<) هم چنین بعد از گروه درمانی مشخص شد که نگرشهای زناشویی دو گروه آزمایشی به طور معنا داری بهتر از گروه گواه بود( 05/0 p<) . مقایسه درمان یکپارچه توحیدی و شناختی – رفتاری نشان داد که میزان اثر بخشی دو رویکرد به یک اندازه بود و تفاوت معنا داری در اثر بخشی آنها مشاهده نشد . کلید واژه ها: درمان یکپارچه توحیدی، درمان شناختی - رفتاری، عزّت نفس، نگرش های زناشویی

این پژوهش در نظر دارد با شیوه های مبتنی بر مبانی و قواعد تفسیری و تأویلی، به تحلیل آیات و گزاره های هدایت گر قران کریم، برای استنباط گزاره های مشاوره ای بپردازد. پیچیدگی و گوناگونی مشکلات و اختلالات در جوامع کنونی از یک سو و امکان و جواز استنباط گزاره های مشاوره ای از آموزه های هدایت گر و شفا بخش قران کریم از سوی دیگر، ضرورت و اهمیت پژوهش حاضر را آشکار می کند. استنباط گزاره های مشاوره ای در این پژوهش، با بهره مندی از نصوص، ظواهر، دلالت های التزامی و اشاری، مفهوم موافق و مخالف کلام، واژه شناسی، سیاق، جری و تطبیق، تنقیح مناط، شأن و فضای نزول، الگوگیری از روش خداوند در برخورد با مخاطبان و روشنگری روایات صورت گرفته است. این گزاره ها در سه حیطه شناختی، رفتاری و عاطفی و در محورهای اختلالات شخصیتی، مشکلات زناشویی،خانوادگی، اقتصادی، تربیتی و داغدیدگی ها تدوین شده اند. رهاورد این پژوهش، رویکرد مشاوره ای در تفسیر و تأویل آیات و رویکرد قرآنی در پژوهش های مشاوره ای است که در هر دو حوزه، گام هایی جدید به شمار می رود. بنابراین بسیار مناسب است که از یک سو در پژوهش های قرانی دیگری، به نقد شیوه های استنباطی این گزاره ها از آیات کریمه و استنباط دیگر آموزه های مشاوره ای آیات کریمه پرداخته شود. از سوی دیگر در حوزه ی پژوهش های مشاوره ای، برای تعیین اعتبار این گزاره ها، پژوهش های میدانی، تطبیقی و مورد پژوهی های گسترده ای را انجام داد تا بتوان از رهگذر آن، آموزه های مشاوره ای قران را در قالب یک نظریه ی علمی مشاوره ای به کل جهان ارائه داد.

هدف این تحقیق تدوین مبانی، ساختار و محتواهای شناختی رفتاری در زوج درمانی بر اساس متون اسلامی است. مبانی عبارت از آموزه های اسلامی است که بدون پذیرش آن ها نمی توان از هر گونه مداخله در حل روابط زوج ها از دیدگاه اسلامی سخن گفت. ساختار به دسته بندی این مداخلات اشاره دارد. محتوا و برنامه های درمانی، شیوه اجرای آموزه های اسلامی در زوج درمانی را ارائه می دهد. سپس کارآمدی این شیوه در مقایسه با زوج درمانی شناختی رفتاری توسعه یافته در افزایش رضایت زناشویی زوج ها بررسی شد. برای تدوین زوج درمانی اسلامی از روش اجتهاد دانش اسلامی که رویکردی علمی دینی است، استفاده شد. جامعه آماری، زوج های دارای مشکلات ارتباطی شهر قم است که به مراکز مشاوره مراجعه کرده اند. نمونه گیری در دسترس بود و انتصاب در دو گروه به صورت تصادفی بود. متغیر وابسته سطح رضایت زناشویی است که با مقیاس انریچ سنجیده شد. طرح تحقیق به صورت پیش آزمون و پس آزمون با یک عامل درمانی در دو سطح است. نتایج کاوش در متون دینی نشان می دهد که مداخلات اسلامی بر پایه این مبانی است: 1. جایگاه خانواده و اهمیت آن در رشد فردی اجتماعی، 2. ویژگی های خانواده سالم، 3. آسیب شناسی خانواده، 4. اهداف تشکیل خانواده، 5. چارچوب های فقهی و اخلاقی مداخله ها در زوج درمانی. همچنین روشن شد که زوج درمانی اسلامی را می توان در پنج بخش مداخله های شناختی، عاطفی، رفتاری، ساختاری و معنوی ارائه داد. در سه بخش اول متناظر با دیدگاه زوج درمانی شناختی رفتاری، در متون اسلامی مداخله ها تدوین گردیدند. در بخش ساختاری مداخلات در توزیع قدرت، حقوق زوجین و مرزها بر اساس فقه اسلامی ارائه شد. مداخله های معنوی، شامل توصیه های اعتقادی، اخلاقی و عبادی اسلام برای حل مشکلات زوجی است. در بررسی آماری روشن شد که هر دو روش تأثیر معناداری در افزایش رضایت زناشویی زوج ها دارند و تفاوت معناداری بین کارآمدی دو روش به دست نیامد.نتایج این پژوهش نشان می دهد که با استفاده از منابع اسلامی می توان مداخلاتی همتراز با رویکرد شناختی رفتاری در زمینه بهبود روابط زناشویی داشت.

چکیده ندارد.