این مطالعه درصدد بررسی تجوید قرآن کریم در کتاب النشر فی القرءات العشر اثر ابن جزری از دانشمندان مشهور علم قرائات و تجوید می باشد. ابتدا تعریف تجوید در این کتاب بررسی گردید ، سپس مطالب مربوط به اندام های گفتار ، توصیف واکه ها و همخوان ها از کتاب النشرنقل گردید و از دیدگاه آواشناسی جدید مورد بررسی قرار گرفت . در پایان از موضوعات مربوط به فرایندهای آوایی ، بخشی را که ابن جزری از روایت حفص از عاصم نقل نموده است ، تحلیل وبررسی شد.یافته ها نشان می دهد که تجوید را باید در حقیقت آواشناسی زبان عربی قرآنی (کلاسیک یا فصیح )دانست . در کتاب النشر از اندام های گفتار ، تنها از حفره حلق و دیگر اندام های گویایی بالای این حفره نام برده شده است وبه نقش اندام های تنفسی و واک ساز در تولید آواها اشاره نشده است . ابن جزری توصیفی از واکه های کوتاه در کتاب النشر ارائه نکرده است . توصیف وی از واکه های بلند و مرکب ، توصیفی اجمالی و کوتاه می باشد . در کتاب النشر همخوان ها دقیق تر و مفصل تر از واکه ها توصیف شده اند . از نظر توصیف جایگاه ها و شیوه های تولید همخوان ها تشابهات زیادی میان توصیفات ابن جزری و آواشناسی جدید وجود دارد . ابن جزری مانند برخی دیگر از پیشینیان به تمایز بین آواهای واکدار و بی واک پی برده است . در کتاب النشر به واحد زبرزنجیری درنگ توجه گردیده و این پدیده با اصطلاحات سکت و وقف مطرح گردیده است ، همچنین به فرایندهای آوایی با اصطلاحات گوناگونی اشاره شده است .

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در این رساله خواننده به طور اختصار با زندگی این شاعر گرانقدر آشنا می شود و علاوه بر آشنایی مختصر با تمام آثار سعدی با غزلهای وی و تقسیم بندی وشماره ابیات و ترتیب سروده شدن هر یک آشنایی بیشتری پیدا می کند. بهره هایی که سعدی از شاعران پیش از خود برده مورد بحث قرار گرفته و نمونه هایی از این تاثیر پذیری در معرض دید خوانندگان قرار داده شده است. چون از میان غزل سرایان پیش از سعدی ، انوری بیشترین تاثیر را از لحاظ لفظ و شیوه بیان بر او داشته است ، ضمن بیان بهره جویی این گوینده توانا از شاعران دیگر، مقایسه شعرهایاین دو شاعر مفصل تر صورت گرفته است. استفاده هایی که سعدی از آیات الهی و کلام وحی نموده نیز مورد بررسی قرار گرفته است. کاربردهای گوناگون بدیعی از قبیل: اقتباس، حل ، درج و داستانهای قرآن با ذکر شماره بیت ها و آیه ها آورده شده است.مبحث سوم که طی چهارفصل مورد بررسی قرار گرفته ، غزل های سعدی و علم بلاغت است. در فصل معانی از مباحث هشت گانه علم معانی تنها به سه مبحث : قصر یا حصر، انشا و ایجاز و اطناب پرداخته شده است. در مبحث انشا استفاده های ثانوی از جملات پرسشی ، امر و نهی و در مبحث اطناب و ایجاز از انواع آن سخن گفته شده است.در فصل بیان خواننده با انواع تشبیه ، استعاره ، مجاز و کنایه و کاربرد و اهمیت هر یک از آنها در غزلهای سعدی آشنا می شود. در فصل بدیع از انواع صنایع لفظی و معنوی -صنایعی که بیشتر مورد علاقه و استفاده سعدی بوده است-سخن گفته شده و در هر مورد شواهد و مثالهایی ذکر گردیده است که تصور می شود برای کسانی که درعلم بلاغت تدریس می کنند یا به تالیف کتابی در این زمینه دست می زنند ، این شواهد جالب باشد.

ناصرخسرو از شاعران بزرگ قرن پنجم هجری است. وی علاوه بر شعر، در علم و حکمت و دین نیز صاحب نظر است و آثار ارزشمندی به نثر از وی به جا مانده است. ناصرخسرو در چهل سالگی دچار انقلاب روحی شد. عزم سفر کعبه کرد و در این سفر هفت ساله از سرزمینهای مختلف دیدن کرد و با افراد و گروههای متعددی آشنا شد . در اقامت سه ساله اش در مصر ، مذهب اسماعیلی اختیار کرد و از سوی خلیفه فاطمی مصر به عنوان حجت زمین خراسان برگزیده شد. وی پس از بازگشت به زادگاه خود، بلخ به تبلیغ مذهب اسماعیلی پرداخت و چون با مخالفت علمای سنی مذهب و عامه مردم مواجه شد ، به منطقه کوهستانی یمگان پناه برد و تا پایان عمر-یعنی سال 481 هجری -در آنجا ماند و به سرودن اشعار ، تالیف آثار و تبلیغ مذهب اسماعیلی اشتغال داشت.ناصرخسرو ، شاعر ، متکلم، جهانگرد، واعظ و مبلغ مذهب اسماعیلی بود و برخلاف شاعران زمان خویش به مال و منال جهان توجهی نداشت و شعر خود را در خدمت دین و فکر قرار داد. دیوان اشعار او مجموعه ای است از مضامین قرآنی ، احادیث نبوی، عقاید مذهبی، مباحث کلامی و فلسفی، اخلاق ، زهد ، انتقاد از شاهان و امیران فاسد و عالمان دین فروش ، مدح پیامبر و خاندانش و خلیفه فاطمی مصر و گاه گاه وصف طبیعت. طبیعی است که چنین شاعری، نامهای تاریخی را از راه تفنن به کار نمی برد.وی برای انتقاد، تبلیغ، تائید یا رد کردن اعتقادات بعضی افراد و فرقه ها و همچنین مضمون آفرینی و ایجاد صور خیال شعری، تبیین مفاهیم، اثبات ادعا و مدح و ... از نامهای تاریخی بهره گرفته است. بجز سلسه ها، ادیان و مذاهب، اقوام و فرقه ها، کتابها، بتها و امثال آنها، مجموعا از دوازده طبقه ازافراد نام برده است: پیامبران ، امامان، خلفا، صحابه، پیشوایان اهل سنت، زاهدان، پادشاهان و امیران، قهرمانان اسطوره ای و تاریخی، دانشمندان و حکما، شاعران، سرکشان و گمراهان و دلدادگان مشهور. همچنین اسم بعضی از امیران معروف یا نامهای معمولی را به صورت اسم مبهم به کار برده است.

پس از تشرف ایرانیان به آئین مقدس اسلام، اصطلاحات فقهی وحقوقی در میان مردم رایج گردید. شعرا و نویسندگان نیز که بیانگر حوادث و رویدادهای روزگار خود هستند ، طبعا این اصطلاحات را در دیوان و آثار خود به کار برده اند و فهم و درک بسیاری از ابیات ، منوط به دانستن معنای لغوی و اصطلاحی این واژگان می باشد. نگارنده برآن شد تا به شرح و بسط اصطلاحات فقهی و حقوقی برآید و یکی از آثار شاعران بزرگ را ازاین لحاظ مورد بررسی قرار دهد. چون دیوان حافظ را مناسب اینکار تشخیص داد، به بررسی و تحقیق در آن پرداخت. سرآغاز این رساله تاریخ زمان حافظ از سال 716 تا سال 792 هجری است و در ضمن آن اوضاع فقهی و حقوقی عصر حافظ بررسی گردیده است.