در عصر مشروطه و معاصر فراوان هستند شاعران و نویسندگانی که با نگرشی نو و متفاوت نسبت به گذشته به بیان دردها و آرمان های مشترک انسانی پرداختند، آنها مناسبات سنتی جامعه را که با تکرار، استبداد سیاسی و گاه تعصب دینی، همراه است به باد اعتراض گرفتند و با نگاهی روشنفکرانه، دغدغه های فکری خود نظیر شکست ها، نوستالژی، نومیدی، تنهایی و پوچی را در آثارشان راجع به دنیای پیرامون با ترسیم جامعه ای آرمانی و انسانی ایده آلی که به دور از هرگونه تعصبات فکری قومی و ملی و ... است، مطرح کردند. نگرش شاعر معاصر به انسان و دردها و آرمان های او و جهان آرمانی اش، تفاوت قابل ملاحظه ای با دیدگاه های گذشتگان شعر این سرزمین دارد و در نوع خود بی نظیر به نظر می رسد. این آلام و آرزوهای مشترک که گاهی جسورانه می نماید و ستیزگرایانه، در شعر شاعرانی چون "احمدشاملو، سیاوش کسرایی، سیمین بهبهانی، مهدی اخوان ثالث، نادر نادرپور و فروغ فرخ زاد، به طرز زیبایی در جامعه ی شعر امروز، به تصویر کشیده شده است. "من درد مشترکم مرا فریاد کن"(شاملو : 213)

نظام سیاسی ایران در شاهنامه، پادشاهی است که در آن جنبه ی یکتا سالاری مثبت (مونارشی) و منفی (تیرانی) منعکس شده است. این نظام از نظر شکل، بین نظام تکبافت پیچیده و فدرالیسم در نوسان است. فره ی ایزدی، دادگری، خسرو نژاد بودن، به سیره ی پادشاهان گذشته رفتن، دین و اقدامات رفاهی از عوامل مشروعیت پادشاه هستند که نبود آنها، حکومت پادشاه را غیر مشروع می کند. قدرت به صورت یک جانبه و عمودی اعمال می شود. وجود حلقه های دیگر قدرت سیاسی در کنار پادشاه، از استبداد او می کاهد و او را محدود می کند. پادشاهان به صورت موروثی، انتخابی، قیام و شورش و به کمک شاهان دیگر کشورها، تاج و تخت را تصاحب می کنند. نیروهای اجتماعی و نهادهای سیاسی-نظامی و اداری علاوه بر خویش کاری و وظیفه ی خود، در تصمیمات کلان سیاسی دخالت می کنند و در تحولات سیاسی نقش دارند. طبقات اجتماعی و دین در شاهنامه، در مسائل سیاسی فعال هستند. فرآیند نهادسازی سیاسی در دوره های اساطیری، پهلوانی و تاریخی تدریجی بوده و سیر تکاملی را طی می کند.

چکیده ندارد.