هدف. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه ی تعدیل سوگیری شناختی- تفسیر (cbm-i) چهار جلسه ای بر کاهش سوگیری تفسیر منفی و علایم اضطراب اجتماعی در گروهی از افراد مضطرب اجتماعی انجام شد. روش. افراد داوطلبی که نمرات بالایی در مقیاس ترس از ارزیابی منفی و مقیاس اجتناب و آشفتگی اجتماعی کسب کرده بودند (34= n) به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در پیش آزمون، آزمودنی ها به تکمیل تکلیف رایانه ای سنجش سوگیری تفسیر و مقیاس های اضطراب اجتماعی و پرسشنامه افسردگی پرداختند. به گروه آزمایش با استفاده از برنامه ی cbm-i به مدت چهار جلسه و در طی دو هفته، آموزش سوگیری تفسیر مثبت ارائه شد. به گروه کنترل چهار جلسه آموزش سوگیری تفسیر خنثی ارائه شد. در پس آزمون و پیگیری 45 روزه، تمام آزمودنی ها بار دیگر، تکلیف رایانه ای سنجش سوگیری تفسیر و مقیاس های اضطراب اجتماعی را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که تسهیل تفسیرهای مثبت، سوگیری تفسیر منفی در گروه آزمایش را به طور معناداری کاهش داد. همچنین، آزمودنی های گروه آزمایش در نشانه های اضطراب اجتماعی کاهش نشان دادند. نتیجه گیری. یافته های فوق، پیشنهاد می کند که استفاده از cbm-i چند جلسه ای به منظور تسهیل تفسیرهای مثبت ممکن است بتواند در درمان اضطراب اجتماعی کاربردهای بالینی داشته باشد.

زمینه و هدف: شواهد علمی فرض می کنند که سطح تحمل ناکامی پایین یکی از پیش بینی کننده های سوءمصرف مواد است. ناکامی منجر به افزایش سوگیری شناختی نسبت به تفسیر منفی می شود. پژوهش حاضر شامل دو مطالعه بود. (الف) مقایسه سطح تحمل ناکامی خودگزارشی و ضمنی در سوءمصرف کنندگان مواد در مقایسه با گروه غیرسوءمصرف کننده؛ و (ب) بررسی اثربخشی cbm-i برکاهش سوگیری تفسیر منفی در برابر ناکامی و شاخص های سوءمصرف مواد. روش کار: سوءمصرف کنندگان مرد (n=70) و غیر سوءمصرف کنندگان مرد (n=70) مقیاس های ناراحتی- ناکامی و استرس ادراک شده و پرسشنامه های وسوسه مواد، و خلق مثبت و منفی را تکمیل نمودند. به منظور انتخاب آزمودنی های مطالعه دوم و بررسی تکرارپذیری نتایج، مطالعه اول بر روی 62 فرد سوء مصرف کننده و 62 فرد غیرسوءمصرف کننده تکرار گردید. 29 فرد سوء مصرف کننده و 29 فرد غیرسوء مصرف کننده که نمرات بالایی در مقیاس های ناراحتی- ناکامی و استرس ادراک شده و پرسشنامه های وسوسه مواد، خلق مثبت و منفی کسب نمودند، تکلیف رایانه ای سنجش سوگیری تفسیر را تکمیل نمودند. در مطالعه دوم، سوءمصرف کنندگان بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (12n=) و کنترل (12n=) جایگزین شدند. گروه آزمایش بااستفاده از برنامه cbm-i مثبت به مدت سه جلسه، آموزش سوگیری تفسیر مثبت را تکمیل نمودند. گروه کنترل، سه جلسه آموزش سوگیری تفسیر خنثی انجام دادند. در پس آزمون و پیگیری یک ماهه، آزمودنی ها بار دیگر، تکالیف پیش آزمون را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج همسو با فرضیه ها، نشان دادند که سطح تحمل ناکامی خودگزارشی و ضمنی در سوءمصرف کنندگان پایین تر از افراد عادی است. افزون براین، تسهیل تفسیرهای مثبت بطور قابل ملاحظه ای سوگیری تفسیر منفی در برابر ناکامی و شاخص های رفتار سوءمصرف مواد، نظیر وسوسه مصرف را در گروه آزمایش کاهش داد. بحث و نتیجه گیری: یافته ها تاکید می کنند که استفاده از cbm-i مثبت به منظور تسهیل تفسیرهای مثبت و کاهش سوگیری تفسیر منفی در برابر ناکامی می تواند در گسترش فعالیت های مداخله ای و درمان سوءمصرف مواد کاربردهای بالینی داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی برنامه رایانه‏ای تعدیل سوگیری شناختی بر تحریف شناختی، اجتناب شناختی و علائم اضطراب اجتماعی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بود. در این پژوهش ابتدا از کسانی که بصورت داوطلبانه اعلام آمادگی کردند، مصاحبه نیمه ساختار یافته در مورد اضطراب اجتماعی و تکلیف رایانه‏ای سوگیری تفسیر به عمل آمد. در نهایت 34 نفر جهت شرکت در پژوهش به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) 17 نفری قرار گرفتند. همه ی افراد شرکت کننده در پژوهش به مقیاس تحریف شناختی، پرسشنامه اجتناب شناختی و مقیاس اضطراب اجتماعی، پاسخ دادند. گروه آزمایش به مدت 4 جلسه تحت برنامه رایانه‏ای تعدیل سوگیری شناختی قرار گرفت و سپس در مرحله پس آزمون ، هر دو گروه به پرسشنامه‏های پژوهش پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری در نرم افزار spss نسخه نوزدهم مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعدیل سوگیری شناختی باعث کاهش معنی دار تحریف‏های شناختی و علائم اضطراب اجتماعی در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. اما در متغیر اجتناب شناختی، تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل یافت نشد. این یافته ها نشان می دهد که برنامه رایانه‏ای تعدیل سوگیری شناختی می تواند به عنوان یک مداخله مبتنی بر رایانه مفید و نو، در کنار سایر رویکردهای بالینی موجود در حوزه درمان اضطراب اجتماعی بکار گرفته شود.