نام پژوهشگر: بهمن خسروی پور
نصره حویزاوی بهمن خسروی پور
بررسی رفتار زیست محیطی معلمان شهرستان حمیدیه چکیده امروزه بسیاری از تهدیدات زیست محیطی، نتیجه فعالیت های انسانی است، تردیدی نیست که آموزش های مستمر و هدف دار اقشار مختلف جامعه نقش مهمی را در حفاظت از محیط زیست ایفا می کند. در این راستا معلمان و دست اندرکاران امر آموزش نقش مهمی دارند. بنابراین، بررسی رفتار زیست محیطی معلمان به عنوان پروش دهندگان نسل آینده، می تواند گامی موثر تربیت نیروی انسانی مناسب برای نظام آموزشی در جهت کمک به حفظ محیط زیست باشد. با توجه به اینکه در زمینه بررسی رفتار های حفاظتی از محیط زیست در ایران، تحقیقات اندکی انجام گرفته است. بنابراین احساس می شود، پژوهش در این زمینه به طور کلی و بررسی رفتارهای زیست محیطی معلمان به طور خاص بسیار حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق بررسی رفتار زیست محیطی معلمان شهرستان حمیدیه در سه مقطع تحصیلی در مورد حفاظت از محیط زیست و تعیین عوامل موثر بر رفتار معلمان می باشد. روش این پژوهش توصیفی- پیمایشی می باشد و جامعه آماری آن را معلمان سه مقطع تحصیلی به تعداد 440 نفر تشکیل می دهند که از این تعداد با استفاده از جدول مورگان نمونه گیری کرجسی و مورگان(1970)، تعداد 205 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. در نمونه گیری از روش طبقه ای متناسب با حجم طبقه ها استفاده گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخت بوده که روایی آن براساس نظر جمعی از اعضای هیاًت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی تاًیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف آن از 6/0 تا 9/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss (v20) صورت گرفت. نتایج تحلیل همبستگی سازه های مدل فعال سازی هنجار نشان داد که بین رفتار زیست محیطی و متغییرهایی مانند آگاهی از عواقب، انتساب مسولیت، موقعیت مسولیتی، هنجار اخلاقی، احساس غرور و گناه رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. تحلیل رگرسیون عوامل موثر بر رفتارهای زیست محیطی معلمان با استفاده از مدل فعال سازی هنجار نشان داد متغیرهای این مدل یعنی هنجار اخلاقی، احساس گناه و احساس غرور قادرند 67/0 درصد از تغییرات سازه رفتار را در سطح معنی داری پیش بینی نماید. از طرف دیگر تحلیل رگرسیون عوامل موثر بر رفتار زیست محیطی معلمان با استفاده از مدل ارزش- باورهای هنجاری نشان داد متغیر این مدل یعنی هنجار اخلاقی قادر است 60/0 درصد از تغییرات سازه رفتار را در سطح معنی داری پیش بینی نمایند. بنابراین می توان گفت که سازه های این دو مدل تفاوت چندانی در پیش بینی رفتارهای زیست محیطی معلمان ندارد. واژ ه های کلیدی: معلمان، رفتار زیست محیطی، مدل فعال سازی هنجار، مدل ارزش- باورهای هنجاری
بهمن خسروی پور اسماعیل شهبازی
نرخ رشد بخش کشاورزی ایران در مقابل نرخ رشد جمعیت بسیار پائین است که به اعتقاد پژوهشگران با توجه به امکانات وسیع تولید و سرمایه که در دسترس است ، تنها از طریق منطقی کردن خدمات ترویجی میتوان روند رشد تولیدات کشاورزی را افزایش داد، به عبارت دیگر در جهت رشد افزایش تولیدات این ترویج و فعالیت های آموزشی ترویج است که میتواند نقش کلیدی را عهده دار شود ولی آنچه که مشخص است با توجه به محدودیت ها و پراکندگی روستاها کلیه اقشار تولید کننده روستایی امکان دسترسی به خدمات ترویجی دولتی را ندارند و نخواهند داشت و در این رابطه نهادهای رسمی و مراکز دولتی ارائه کننده خدمات فوق نیاز مبرمی به بازوهای مطمئن و کارآ در مناطق روسنایی آنهم بصورت غیر رسمی و موثر دارند تا امر اشاعه فنون و روشهای نوین کشاورزی در جهت پیشبرد فعالیت های توسعه روستایی تحقق یابد و در این رابطه نقش رهبران محلی به عنوان بازوهای اساسی این مهم، یعنی اشاعه فنون و روشهای نوین کشاورزی و پیشبرد فعالیت های ترویجی و نهایتا" افزایش تولیدات چه بصورت مستقیم و چه بصورت غیر مستقیم مشخص و آشکار است . تحقیق حاضر با هدف "آگاهی به نقش رهبران محلی در اشاعه فون و روش های کشاورزی و پیشبرد فعالیت های آموزشی ترویج" در جهت شناخت رهبران محلی و بررسی عوامل مشوق و یا بازدارنده تاثیر آنان در پیشبرد فعالیتهای ترویجی در 29 روستا از 58 روستایی بخش گتوند از توابع شهرستان شوشتر در خوزستان انجام گرفت . جمعیت آماری مورد مطالعه شامل 82 نفر از رهبران محلی و 164 نفر از مردم که بصورت تصادفی انتخاب شدند بود. بعد از تکمیل پرسشنامه و تجزیه و تحلیل آم اری اطلاعات ، مشخص شد که در میزان موفقیت رهبران محلی در پیشبرد فعالیتهای ترویجی در منطقه، متغیرهای منزلت اجتماعی رهبر، ارتباط رهبر با جهان خارج از روستا، توانائیهای فنی رهبر، با ارتباط رهبر بانهادهای فنی منطقه، فعالیتهای کشاورزی رهبر (میزان اراضی) و توان مالی رهبر تاثیر مثبت و معنی داری دارند. در تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از آزمون "مجذورکا" استفاده شده است .