نام پژوهشگر: محمدحسن روزیطلب
علیرضا موحدی نایینی محمدحسن روزیطلب
سه محصول گندم، پنبه و ذرت در 13 واحد اراضی منطقه گرگان واقع در شمال ایران در دو حالت دیم و آبی و بااستفاده از مفاهیم چهارچوب فائو مورد ارزیابی قرار گرفت . واحدهای اراضی در دشتهای دامنه ای، رسوبی و اراضی پست قرار دارد. ارزیابی در مقیاس 50000ˆ1باتوجه به خصوصیات آب و هوایی، خصوصیات اراضی، خاک و کیفیت رطوبت قابل دسترس انجام شد. خصوصیات اقلیمی بااستفاده از آمار دوایستگاه هواشناسی موجود تعیین گردید. برای مطالعه، منطقه به دو ناحیه آب و هوایی با بارندگی متفاوت تقسیم و خصوصیات اراضی بااستفاده از تجربیات زارعین منطقه مشخص و خصوصیات خاک باانجام مطالعات پروفیلی و انتقال نمونه های خاک به آزمایشگاه و انجام تجزیه های فیزیکی و شیمیایی تعیین و سپس با توجه به خصوصیات خاک ، کیفیت اراضی برای رشد گیاهان مورد نظر تعیین گردید.محدودیتهای شوری و قلیائیت ، کمبود رطوبت و خصوصیات پروفیلی خاک ، مهمترین عوامل محدود کننده برای رشد گیاه می باشد . کیفیت رطوبت قابل دسترس برای زراعت دیم با توجه به تاثیر آب زیرزمینی در تامین بخشی از آب مورد نیاز گیاه و سیلابهای مفید و نیزمقدار بارندگی موثر مورد بررسی قرار گرفت و کلاسهای تناسب اراضی برای این کیفیت باتوجه به کاهش عملکرد تعیین گردید. چهارچوب فائو برای ارزیابی اراضی در گرگان قابل استفاده می باشد. کلاسهای تناسب اراضی برای گیاهان زراعی به صورت نقشه درآمد و به ترتیب در 2ˆ46، 3ˆ31 و 2ˆ7 درصد از اراضی منطقه، آبیاری سطحی گندم، پنبه و ذرت مناسب تراز کشت دیم این محصولات زراعی برآورد گردید.