امروزه اعتیاد یکی از اساسی ترین مسائل اجتماعی است. عوامل مختلفی در گرایش افراد به خصوص جوانان به سوءمصرف مواد مخدر تأثیر دارند. یکی از این عوامل، اعتیاد والدین و به خصوص اعتیاد پدر خانواده می باشد که می تواند باعث آشفتگی و گرایش دیگر اعضای خانواده به سمت انحرفات و کجرفتاری ها گردد. با این حال در این خانواده ها افرادی وجود دارند که در برابر این مشکل مقاومت می کنند و با وجود داشتن پدر معتاد دچار سوء مصرف مواد نمی گردند و اصطلاحاً نسبت به مواد تاب آوری دارند. تاب آوری توانایی انسان در مقابله با رویدادهای ناگوار و آسیب زا است. اما همه افراد به یکسان تاب آور نیستند و تاب آوری تحت تأثیر عوامل مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی کاهش و یا افزایش می یابد. از جمله این عوامل می توان به کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی اشاره نمود. این مطالعه به بررسی رابط? بین کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی با تاب آوری در برابر سوءمصرف مواد در پسرانِ پدر معتاد پرداخته است. این پژوهش از نوع مورد- شاهد است که گروه شاهد آن افراد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد و گروه مورد (اصلی) برادران آنها می باشند که با وجود اعتیاد پدر خانواده دچار سوء مصرف مواد نشده اند. روش نمونه گیری غیرتصادفی بوده است که با مراجعه به مراکز ترک اعتیاد استان تهران اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده است. در تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از آزمون های مربع خی، تی مستقل و رگرسیون لجستیک استفاده شد. مطابق نتایج این پژوهش، تعهد اجتماعی، انزوای اجتماعی، نوع نگرش به مصرف مواد مخدر، استفاده از امکانات رفاهی- فرهنگی و حمایت اجتماعی در بین گروه مورد مطالعه معناداری بودند(001/0 p<). در مورد نظارت اجتماعی(317/0 p=) تفاوت آماری معناداری بین دو گروه تاب آور و غیرتاب آور مشاهده نشد. با انجام تحلیل رگرسیون لجستیک و وارد شدن متغیرها به مدل، مشخص شد که نظارت اجتماعی و نوع نگرش به مواد مخدر و استفاده از امکانات رفاهی- فرهنگی پیش بینی کننده های معنادار تاب آوری در برابر سوءمصرف مواد با وجود عامل فشارزا می باشند.

طرح مسئله: این پژوهش به منظور اثر بخشی آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل بر افزایش رضایت زناشویی زنان مراجعه کننده به مرکز مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق شهرستان بیجار انجام شده است. روش: طرح مورد استفاده در این پژوهش، طرح آزمایشی (آزمایه دارای گروه کنترل تصادفی) است. جمعیت مطالعه،کلیه زنان مراجعه کننده به مرکز مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق در سال 1390 در شهرستان بیجار بودند. با اجرای پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ در زنان مراجعه کننده به مرکز مداخله مذکور 60 زن در دو گروه مداخله (30نفر) و کنترل (30 نفر) به طور تصادفی قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت 1 ماه، تحت 8 جلسه آموزش گروهی براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل قرار گرفت. گروه کنترل تحت مداخله نما (خواندن رمان بینوایان) قرار گرفتند و در پایان از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش گروهی براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل موجب افزایش معنادار (p<0.001) در سطح رضایت زناشویی زنان شرکت کننده شده است. نتایج: آموزش گروهی بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل را میتوان روش آموزشی مناسبی جهت افزایش رضایت زناشویی در زنان و پیشگیری از طلاق دانست.

مقدمه: این پژوهش با هدف اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر افزایش تاب آوری و پیشگیری از بازگشت به مواد در افراد وابسته مواد انجام شده است. روش: در یک طرح شبه آزمایشی 20 مراجع با تشخیص اختلال سوء مصرف مواد افیونی که دوره سم زدایی را با موفقیت به پایان رسانده بودند، با روش نمونه گیری در دسترس در دو گروه آزمایشی(10 نفر) و گروه کنترل(10 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 12 جلسه گروهی تحت رفتاردرمانی دیالکتیکی قرار گرفتند و گروه کنترل در طول این مدت تحت هیچ درمانی قرار نگرفتند. آزمودنیهای پژوهش توسط مقیاس تاب آوری کونور دیویدسون (cd-ris) و آزمایش مورفین پیش از شروع درمان، پایان درمان و پس از اتمام مرحله پیگیری 1 ماهه مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج آزمون تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه در افزایش تاب آوری در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود دارد. ] , p < 0/000 [ f (1,17) = 79/02 همچنین نتایج آزمون خی دو نشان داد که تفاوت معنی داری بین فراوانی بازگشت به مواد در دو گروه وجود دارد. x2 = 5/05 , df= 1 , p < 0/025 نتیجه گیری: نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیکی در افزایش تاب آوری و پیشگیری از بازگشت به مواد موثر است. واژه های کلیدی: رفتاردرمانی دیالکتیکی، تاب آوری، پیشگیری از بازگشت به مواد.