نام پژوهشگر: غلامرضا گرایی نژاد
سمیرا فرخ زاد غلامرضا گرایی نژاد
امروزه گردشگری، یکی از بزرگترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. گردشگری برای ایران که وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارد، می تواند به عنوان راهی برای رهایی از وابستگی به درآمدهای نفتی و خروج از اقتصاد تک محصولی باشد. در این مقاله عوامل موثر بر جذب گردشگری و تقاضای گردشگری و سهم هر یک از آنها در کشورهای با بیشترین گردشگر ورودی و استخراج شاخص ها و متغیرهای مهم و اثرگذار در جذب گردشگران در کشورهای منتخب بررسی شده است. از طرفی برای ارائه سیاست گذاری مناسب در مورد گردشگری در ایران، این کشور هم در نظر گرفته شده است. در این راستا از آزمون های f و هاسمن برای ارایه مدل مناسب و سپس برازش ضرایب متغیرها استفاده شده است. با استفاده از روش پنل دیتا در اقتصاد سنجی عوامل موثر و وزن آنها محاسبه شدند. با بررسی مدل برآورد عوامل موثر بر جذب گردشگری در کشورهای انتخابی مشخص شد که درآمد سرانه بیشترین تاثیر را بر تقاضای گردشگری دارد. با توجه به اطلاعات طی 15 سال، مدل برآورد شده نشان می دهد که با فرض ثابت بودن سایر عوامل، یک واحد افزایش در درآمد سرانه 83/0 واحد تقاضای گردشگری را افزایش می دهد و با یک واحد افزایش در سرمایه گذاری ثابت، 51/0 واحد تقاضا برای ورود به کشور میزبان، افزایش می یابد.
مهناز عاملی محمد رضا میرزایی نژاد
بیشتر اقتصاددانان بر این امر توافق دارند که آنچه در نهایت روند توسعه اقتصادی و اجتماعی یک کشور را تعیین می کند، سرمایه انسانی آن کشور است. به عقیده کوزنتس سرمایه گذاری در آموزش، منبع اصلی برای تشکیل سرمایه انسانی است که به توانمندی نیروی کار و پیشرفت دانش فنی می انجامد. در واقع هر اندازه جامعه مبالغ بیشتری را در آموزش سرمایه گذاری کند، فرصت های آموزشی بیشتری فراهم می شود و این خود منجر به توانایی های بیشتر، قدرت تولید بالاتر و درآمد افزون تر می شود. به همین منظور، در پژوهش حاضر به بررسی رابطه علی میان رشد اقتصادی و هزینه آموزش در ایران برای سال های 1350- 1386 پرداخته شده است. که هدف آن اثبات دو فرضیه می باشد: الف: رابطه علی بین رشد اقتصادی و هزینه آموزش، از هزینه آموزش به سمت رشد اقتصادی است. ب: رابطه علی بین رشد اقتصادی و هزینه آموزش، از رشد اقتصادی به سمت هزینه آموزش است. به این منظور ابتدا مروری بر ادبیات موضوع پژوهش خواهیم داشت و در ادامه به بیان نظریات رشد اقتصادی (مدل های رشد نئوکلاسیک، درون زا، ak، r&d و ...) خواهیم پرداخت. در ادامه به بررسی مطالعات پژوهشگرانی که در این زمینه تحقیق کرده اند اعم از داخلی و خارجی پرداخته شده است. سپس در بخش مطالعه روند متغیرهای مدل، ابتدا مروری خلاصه بر پیشینه آموزش در ایران از دوران باستان تا به امروز داشتیم و سپس روند تولید ناخالص داخلی را در دوره مورد نظر بررسی کردیم. در فصل چهارم، با استفاده از آزمون علیت گرنجری استاندارد به بررسی رابطه علیت بین این دو متغیر پرداختیم. نتایج آزمون حاکی از نبود رابطه علی دو طرفه بین رشد اقتصادی و رشد هزینه آموزش می باشد و رابطه علی تنها از سمت رشد تولید ناخالص داخلی به سمت رشد هزینه آموزش برقرار است و عکس آن وجود ندارد.
سوگل شاهگلی غلامرضا گرایی نژاد
واحد مسکونی کالایی ناهمگن و چند بعدی است ، لذا برای تعیین عوامل موثر بر قیمت واحد های مسکونی در شهر تهران از روش قیمت هدانیک استفاده شده است . برای تبیین این عوامل در این مقاله ازدو ویژگی برای مسکن استفاده شده است که عبارتند از ویژگی های فیریکی یا ساختاری و ویژگی های فضایی . متغییر مربوط به ویژگی فضایی با استفاده از هدانیک فضایی و به منظور مقید ساختن تابع قیمت به مکان به کار می رود .تکنیک هدانیک فضایی به خوبی قادر است ضمن تعیین عوامل موثر بر قیمت هدانیک مسکن ،تاثیر پذیری قیمت مسکن از ویژگی های مکانی و ساختاری مسکن های مجاور را نیز بررسی کند . در این پایان نامه با بهره گیری از فرم های خطی ،نیمه لگاریتمی ،لگاریتمی دوبل و مدل کاکس –باکس تاثیر هر کدام از ویژگی های مختلف واحد های مسکونی استیجاری بر قیمت اجاره بهای آن با استفاده از تابع هدانیک ساده و فضایی مورد بررسی قرار گرفته است و علاوه بر مقایسه دو روش هدانیک ساده و فضایی میزان تاثیر پذیری هر یک از متغییرها بر قیمت احاره واحد های مسکونی مورد بررسی قرار داده شده است
زهرا عقیقی نارسیس امین رشتی
باظهور اقتصاد دانش محور در سالهای اخیر ، تولید وانتشار دانش به یکی ازمهمترین اهداف کشورهای جهان تبدیل شده است . این هدف جهانی از طریق کاهش شکاف دانش ، بستر مناسبی را برای رشد وتوسعه اقتصادی وارتقای نوآوری در میان ملتها فراهم می کند . بطوریکه امروزه اکثر کشورهای جهان تلاش می کنند با گسترش فرایند تولید دانش ، رشد وتوسعه اقتصادی خود را تضمین کنند. بنابراین در این پژوهش به تخمین تابع تولید دانش در 10 کشور منتخب شامل ایران ، ترکیه ، کره جنوبی ،برزیل ، مصر ، مالزی، انگلیس ،کانادا ، آلمان واسترالیا براساس روش پانل دیتا طی دوره زمانی (2000-2009 )می پردازیم . همچنین از طریق تابع تولید دانش اثر متغیرهای مورد نظر را بر روی تعداد مقالات isi و تعداد اختراعات ثبت شده به عنوان یکی از شاخص های تولید دانش بررسی خواهیم کرد .نتایج پژوهش نشان می دهد که متغیرهای مورد نظر دارای اثر مثبت و معناداری بر تولید و ارتقا دانش در کشورهای منتخب می باشند.
فائزه جانی پور نازی محمد زاده اصل
در این مطالعه، به بررسی رفتار قیمت قراردادهای آتی سکه تمام بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران در قالب شکل ضعیف کارایی اطلاعاتی و از بدو راه اندازی این بازار در ایران (دیماه 1387) تا پایان سال 1390 پرداختیم. به طور دقیق تر، تغییرات لگاریتم قیمت تسویه روزانه آتی های سکه با سررسید دو ماهه مورد بررسی قرار گرفت تا اینکه مشخص شود آیا این تغییرات قیمت از خود رفتار گام تصادفی نشان می دهند. برای آزمون نظریه گام تصادفی، از آزمون های همبستگی متوالی، آزمون تسلسل، آزمون ریشه واحد، آزمون های نسبت واریانس منفرد و چندگانه، آزمون مرتبه و علامت منفرد و مشترک استفاده شد. کلیه آزمون ها بر روی سری های بازدهی لگاریتم قیمت های تسویه روزانه معاملات آتی سکه و در سطح اطمینان 95? انجام شدند. در میان نتایج آزمون ها خطوط کلی زیر قابل مشاهده است: 1. در بیشتر قراردادها فرضیه صفر را نمی توان رد کرد که این امر بیانگر عدم امکان پیش بینی بازدهی ها در این بازار است؛ 2. در اغلب آزمون های انجام شده، قراردادهای نخست به لحاظ آماری بی معنا و قراردادهای پایانی (به ویژه قراردادهای مربوط به سال 90) معنادار هستند. به عبارت دیگر، به رغم آن که این بازار در ابتدا به لحاظ شکل ضعیف کارایی تقریباً به خوبی ظاهر شد اما به تدریج و با تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی کشور این کارایی رو به افول نهاده است. برآیند آنچه مطرح شد آن است که فرضیه تحقیق مبتنی بر استقلال تغییرات متوالی قیمت آتی های سکه از یکدیگر را نمی توان رد کرد.
آذین سادات استادرمضان غلامرضا گرایی نژاد
مطالعه حاضر به بررسی اثر متغیرهای نهادی و ساختاری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با استفاده از داده های 30 کشور جهان طی دوره زمانی 2011-1998 می پردازد. در این تحلیل از روش گشتاورهای تعمیم یافته gmm به منظور بررسی آثار متغیرهای شاخص حکمرانی ، شاخص آزادی اقتصادی و منابع طبیعی بر جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی استفاده شده است. این شیوه از جمله کارآمدترین شیوه ها برای برآورد تأثیرگذاری متغیرهای نهادی است. زیرا این روش، درونزا بودن شاخص های نهادی را حل می کند. علاوه بر این، این مطالعه به بررسی تاثیر منابع طبیعی در کشورهای میزبان ، بر رابطه حکمرانی خوب و سرمایه گذاری مستقیم خارجی می پردازد. مقیاس مورد استفاده برای منابع طبیعی سهم صادرات سوخت و مواد معدنی در کل صادرات کالایی می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از اثر مثبت و معنادار حکمرانی خوب و منابع طبیعی در سطح جهانی است. در حالی که آزادی اقتصادی اثر منفی و معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی داشته است. هم چنین نتایج به دست آمده در سطح جهانی و در بین نمونه کشورهای مختلف مورد آزمون به غیر از کشورهای منتخب غیر صادرکننده منابع طبیعی و منتخب oecd ، نشان می دهد منابع طبیعی اثری غالب بر رابطه حکمرانی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد ، به این معنا که به دلیل تأثیر منابع طبیعی ،حکمرانی خوب در این گروه از کشورها جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی را تسهیل نمی کند هیچ، بلکه باعث کاهش جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی هم می شود.
الهه چپردار غلامرضا گرایی نژاد
مالیات ها به عنوان معمول ترین و مهم ترین منبع مالی برای تأمین درآمدهای عمومی و یکی از موثرترین ابزارهای سیاست های مالی دولت به شمار می روند . دولت می تواند به واسطه آن بسیاری از خدمات اجتماعی و رفاهی را در خدمت مردم قرار دهد و به بسیاری از فعالیت ها و جریانات اقتصادی و اجتماعی سمت و سوی لازم را ببخشد . بالا بودن سهم منابع حاصل از فروش نفت و پایین بودن سهم وصولی های مالیاتی در ترکیب منابع بودجه عمومی دولت ، علاوه بر آن که عوارض ناگواری را همچون وابستگی درآمد کشور به صدور یک کالا دربر دارد ، اقتصاد کشور را از امکان استفاده موثرتر از مالیات ها برای اعمال سیاست مالی محروم ساخته است. در این تحقیق با استفاده از داده های سری زمانی در ایران طی دوره 1387-1357 اصلی ترین عوامل موثر بر نسبت مالیات ها به تولید ناخالص داخلی، به عنوان شاخص مقبول در مطالعات جهانی، بررسی شده است . اندازه بخش کشاورزی به عنوان مهم ترین بخش استفاده کننده از معافیت های مالیاتی به همراه عوامل موثر دیگر همچون میزان وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی، عوامل فرهنگی، عوامل انگیزشی سازمانی برای سازمان وصول کننده مالیات ، حجم اقتصاد زیر زمینی و وضعیت توزیع درآمدها در این پژوهش مورد توجه قرارگرفته اند . کاربرد شیوه های تحلیلی – توصیفی و اقتصادسنجی با روش ols نشان داد که گسترش درآمدهای نفتی و سهم بخش کشاورزی با میزان وصول مالیات ها به تولید ناخالص داخلی ، رابطه ی معکوس و عوامل انگیزشی سازمانی رابطه مستقیم دارند .
علی سعادت نیا غلامرضا گرایی نژاد
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): در گذر توسعه و رشد اقتصادی هر کشوری عوامل متعددی از قبیل متغیرهای میزان اشتغال ، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، میزان تحقیق و توسعه، می توانند تأثیر بسزایی بر رشد و توسعه اقتصادی یک کشور داشته باشد. در این میان نقش این گونه متغیرها در صنایع مادر همچون صنعت کشتی سازی می تواند تأثیر بسزایی بر رشد اقتصادی داشته باشد. این تحقیق برای پاسخ به این سوال که آیا در کشورهای ایران، نروژ، آمریکا، کانادا، لهستان، آلمان، سوئد، ژاپن، کره، هلند متغیرهای اشتغال در صنعت کشتی سازی، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، میزان تحقیق و توسعه در کل بجز صنعت کشتی سازی و میزان تحقیق و توسعه در صنعت کشتی سازی بر رشد اقتصادی موثر می باشد؟ به این منظور از داده های سال های 2010-2000 در قالب مدل پانل دیتا با استفاده از نرم افزار eviews استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که میزان تحقیق و توسعه در صنعت کشتی سازی به میزان 0.11 درصد و میزان اشتغال در بخش کشتی سازی 0.09 درصد بر رشد اقتصادی تأثیری مثبت و معنی داری دارد. همچنین سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و میزان تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی تأثیری مثبت و معنی دار دارد. (این چکیده به منظور چاپ در پژوهش نامه دانشگاه تهیه شده است)
زهرا معمری غلامرضا گرایی نژاد
بخش مسکن یکی از مهمترین بخش های اقتصاد ایران است که هم از نظر سهم آن در سبد هزینه خانوار و هم از نظر سهم آن در تولید ناخالص داخلی و نقش آن در تغییرات شاخص های کلان اقتصادی همچون رشد اقتصادی و اشتغال عوامل تولید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین منظور برای بررسی رفتار مصرف کنندگان بر اساس تخصیص بودجه به سبدهای مختلف کالایی از مدل های سیستم تقاضا استفاده می شود. در این تحقیق برای برآورد مدل aids از داده های سالانه مربوط به متوسط مخارج مصرفی خانوارهای شهری ایران و شاخص های قیمت مربوطه درطی سالهای 1353-1389 استفاده شده است. گروه های مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از : 1- گروه خوراکی،آشامیدنیها و دخانیات(گروه خوراک) 2-گروه مسکن و سوخت(گروه مسکن) 3- گروه های پوشاک ،لوازم و اثاثیه ،بهداشت و درمان ،حمل و نقل ،تفریحات و کالاهای متفرقه(گروه سایر کالاها). نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که گروه خوراک در طی سال های 1353-1389 بیشترین سهم بودجه خانوارها را به خود اختصاص داده به گونه ای که در طی دوره مذکور بطور متوسط 33 درصد مخارج مصرفی صرف این گروه شده است. همچنین سهم مسکن به طور متوسط 30 درصد بوده و سهم سایر کالاها بطور متوسط برابر 37 درصد بوده است. و بر اساس کشش های مخارج کل بدست آمده در این تحقیق گروه های کالایی خوراک و مسکن ضروری بوده و گروه سایر لوکس می باشد.
سعید عوض وردی غلامرضا گرایی نژاد
در بسیاری از کشورها سرمایه گذاری در نیروی انسانی و ارتقا کیفیت آن، بیش ترین نقش را در افزایش بهره وری و تسریع رشد اقتصادی داشته و دارد. در این خصوص یکی از راه های بهبود بهره وری، افزایش سرمایه انسانی از طریق ارتقا سطح آموزش نیروی کار می باشد. در این تحقیق تلاش می شود به بررسی تأثیر جایگاه آموزش در دو سطح کمی و کیفی بر بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران پرداخته شود. به این منظور از شاخص های متوسط سال های تحصیل شاغلان (و مجذور آن) و درصد شاغلان دارای تحصیلات عالی به کل شاغلان به عنوان نماینده کمی و هزینه های دولتی صرف شده در بخش آموزش به عنوان نماینده کیفی آموزش استفاده شده است. همچنین برخی دیگر از عوامل موثر بر بهره وری نیروی کار از جمله درجه باز بودن اقتصاد، سرمایه فیزیکی سرانه، نسبت تولید بالفعل به تولید بالقوه و سرمایه تحقیق و توسعه دولتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از برآورد مدل با روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) برای بازه زمانی 1390-1360، بیانگر آن است که چنانچه نیروی کار سال های زیادی را صرف تحصیل آموزش باکیفیت مناسب نماید و در نهایت متناسب با آموزش و مهارت کسب شده به حرفه ای مرتبط مشغول گردد، بهره وری نیروی کار افزایش خواهد یافت. در ارتباط با شاخص کیفیت آموزش مشاهده می شود با وجود اینکه بودجه های قابل توجهی در بخش آموزش صرف گردیده، کیفیت آموزش به نحو مناسبی تحت تأثیر قرار نگرفته و علت را می توان به مکفی نبودن زیرساخت های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و عدم فراهم سازی بستر مناسب در بخش آموزشی کشور دانست.
نسیم السادات عجایبی علیرضا دقیقی اصلی
میزان جمعیت بهینه و رویکرد سیاستی مناسب در راستای نیل به آن ، امروزه از دغدغههای بزرگ دولتها,بهویژه درکشورهای درحال توسعه است. افزایش بیرویه جمعیت می تواندهرکشوری را با چالشهای گوناگونی مواجه سازد. در تین بین برخلاف محدودیتهای آموزشی، بهداشت و مسکن ؛ منابع طبیعی هر کشور ذخایر خدادادی هستند که به دست بشر قابل ایجاد نمی باشند؛ لذا می توان گفت که بزرگترین محدودیت بر سر راه افزایش جمعیت محدودیت منابع طبیعی است. ازطرفی آب سالم، شریان حیاتیای بر پیکره بقاء بشر است که کمبود یا آسیب دیدن آن ، صدمات جبرانناپذیری را به محیط زیست و زندگی افراد وارد خواهد ساخت. در این تحقیق ابتدا به بررسی ظرفیتهای آبی کشور پرداخته و با استفاده از مدل اقتصادسنجی پنل دیتا شاخصی برای برداشت سالانه آب شیرین ارائه شده است.سپس با مقایسه شاخص بهدست آمده با امکانات آبی ایران تخمینی از جمعیت بهینه کشور ارائه میدهیم. مقایسه این شاخص و مصرف کنونی آب در کشور نشان میدهد که اگر الگو مصرف آب به طورجدی تغییر پیدا نکندکشوردر آینده ای نزدیک با بحران جدی آب مواجه خواهد شد.در مرحله بعدی با استفاده از مدل سری زمانی به پیش بینی جمعیت ایران در افق 1400 می پردازیم. با تکیه بر نتایج تحقیق پیشنهاد میشود که از سیاستهای افزایش جمعیت ؛لااقل تا زمانیکه الگوی مصرف آب کشور به شکلی اساسی متحول نشده ؛ اجتناب شود.
فاطمه فقیه ثمرین غلامرضا گرایی نژاد
نفت یکی از منابع مهم درآمدی برای کشورهای صادرکننده نفت و مهمترین بخش در اقتصاد کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت است. نوسان های قیمت نفت موجب بی ثباتی در متغیرهای کلان در هر دو گروه از کشورهای صادرکننده و وارد کننده نفت می شود. درآمدهای نفتی مهمترین منبع تأمین مالی اقتصاد ایران است و تحت تأثیر نوسان های قیمت نفت و نااطمینانی حاکم در بازار نفت بوده و قطعا تأثیر عمیقی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران می گذارد. نوسان های قیمت نفت باعث ایجاد عدم ثبات در قیمت نفت که منجر به ایجاد فضای نااطمینانی در بازار نفت می شود. بررسی تأثیر این نااطمینانی بر متغیرهای اقتصادی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بررسی آثار بی ثباتی قیمت نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی نیازمند یک مدل کلان اقتصادی می باشد تا نحوه اثرگذاری این نوسانات بر متغیرهای کلان را در ساختار اقتصادی کشور نشان دهد. در این تحقیق ابتدا به بررسی مبانی نظری موجود در زمینه نفت و بیان تعاریفی پیرامون متغیر اقتصادی تورم و منشأ آن پرداخته شده است و سپس به روش شناسی پیرامون مدل های arch و روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) اشاره شده است، نوسانات قیمت نفت توسط egarch برآورد شده است. در ادامه متغیرهای نرخ تورم و نرخ واقعی ارز نیز به عنوان متغیر مستقل وارد مدل شده و تأثیر هرکدام از این متغیرها بر روی تورم وارداتی بررسی شده است و نتیجه این که نااطمینانی قیمت نفت بر تورم وارداتی اثر مثبت و معنی داری دارد و نسبت به سایر متغیرها، بیشترین تأثیر را بر تورم وارداتی در ایران دارد.
بیتا عبداله زاده سید مهدی الوانی
با توجه به اهمیت این قضیه، بررسی مشکلات و انحرافات عملکرد از اعتبار مصوب و ارائه راهکار مناسب برای کاهش آنها به عنوان موضوع این تحقیق انتخاب شد که در قالب دو سوال اصلی و هشت سوال فرعی، یک فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی تجزیه و تحلیل و مورد بررسی قرار گرفتند. تحقیق حاضر بر مبنای تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشی) و از نوع تحلیلی می باشد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از بودجه های تفصیلی، صورت های مالی و مطالعه اسناد و مدارک مالی و دستورالعمل های مالی و بودجه سال های 1387 تا 1392 جمع آوری گردیده است.
رویا حشمتی مرجان دامن کشیده
پدیده فقر از دیرباز با انسان همراه بوده و یکی از مسائل اساسی در جوامع و فرهنگ های شناخته شده بشری است. با صنعتی شدن کشورها به نظر می آمد که این معضل برطرف شود، اما بدنبال انقلاب صنعتی و مهاجرت از روستاها به مناطق شهری و صنعتی، فقر و نابرابری بصورت بی سابقه ای افزایش یافت و ناآرامی ها و بی ثباتی های اجتماعی و سیاسی بسیاری را موجب شد؛ همچنین، طی سال های اخیر بدلیل گسترش و بهبود سرمایه گذاری در شاخص های آموزشی و بهداشتی کشورهای توسعه یافته و عدم توجه برخی از کشورهای درحال توسعه به این مقوله، شاهد رشد فقر و نابرابری در برخی از کشورهای جهان بوده ایم. به همین دلیل مسئله فقر بار دیگر کانون توجه جوامع بشری قرار گرفته است.