چکیده با حمله ایالات متحده در اکتبر 2001 به افغانستان و سرنگونی رژیم طالبان، کنترل امنیت این کشور بر قرار گرفت . نیروهای ایساف در واقع با مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد به (isaf) عهده نیروهای ایساف نیروهای ائتلاف اشغال افغانستان به رهبری ایالات متحده مشرو عیت می بخشید . از آوریل 2003 و با تصویب قرار دادن فرماندهی این نیروها تحت اختیار ناتو، اولین برگ از صفحات مداخلات جهانی سازمان ناتو ورق خورد . عملیات حفظ صلح ناتو در افغانستان اولین گام جهانی شدن سازمان ناتو است . در واقع عملیات تروریستی 11 سپتامبر 2001 به آم ریکا در تسریع کارکرد جهانی ناتو موثر بود با به دست گرفتن رهبری نیروهای ایساف از آگوست 2003 ناتو اولین گام جهانی شدن خود را برداشت . براین مبنا کارکرد ناتو در افغانستان اهمیت بسزایی دارد چرا که نخبگان و مقامات تصمیم گیرنده این سازمان نتایج عملکرد ناتو را در افغانستان به عنوان یک آزمون جدید و جدی در اقدامات و عملیاتهای بعدی این سازمان در دیگر نقاط جهان مورد توجه قرار خواهند داد . نا تو در افغانستان وظایف متعدد و متنوعی را بر عهده گرفت . سازماندهی و تجهیز ارتش ضعیف افغانستان، خلع سلاح شبه نظامیان محلی و ادغام آنها در نیروی امنیتی،بازسازی اقتصادی و اجتماعی - فرهنگی در قالب گروههای بازسازی استانی و مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر به عنوان یکی از ریشه های بی ثباتی و ناامنی و نیز سرکوب و ریشه کنی طالبان و گروههای شورشی از مهمترین برنامه های ناتو در افغانستان بوده است . اما بررسی های انجام شده در طول این پژوهش، و تحلیل هر کدام از این شاخصهای امنیتی نشان میدهد که ناتو در اعمال و اجرای سیاستها و استراتژیهای موثر در حل این چالشهای امنیتی افغانستان عملکرد مثبت و موفقی نداشته است . پرداختن به ماموریت ناتو در افغانستان از سال 2003 تا 2008 و تشرح وضعیت نیروهای آن و نیز اقدامات انجام داده در این کشور از اهم مسایل این تحقیق است که در قالب شش فصل به آن پرداخته شده است.

پژوهش حاضر با روشی تحلیلی-توصیفی به بررسی رویکرد اتحادیه اروپا به منطقه کردستان عراق و حکومت منطقه ای کردستان می پردازد. در ابتدا دیدگاه های واقع گرایی ساختاری، نهادگرایی نولیبرال و همچنین سازه انگاری در خصوص مفهوم "بازیگری" و همچنین بازیگری اتحادیه اروپا مورد بررسی قرار گرفته، و سپس دیدگاه سازه انگاری، با توجه به میزان سازگاری بیشتر با موضوع، به عنوان چهارچوب اصلی تحقیق انتخاب می شود. در فصل بعدی جایگاه کردستان در خاورمیانه، کردستان عراق در عراق و همچنین نقش داخلی، منطقه ای و بین المللی حکومت منطقه ای کردستان مورد برسی قرار می گیرد. در این فصل علاوه بر پرداختن به موقعیت ژئوپولتیکی، ژئواکونومیکی، هیدروپولتیکی و ترانزیتی کردستان عراق، وضعیت بین المللی و منطقه ای کردستان عراق در چهار دوره بعد حین و بعداز جنگ جهانی اول، بعد از جنگ چهانی دوم تا پایان جنگ سرد، پس از جنگ سرد تا 11 سپتامبر و دوره پس از یازده سپتامبر مورد مطالعه قرار می گیرد. فصل چهارم مبانی سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مولفه های تأثیرگذار بر روابط اروپا و خاورمیانه را مورد کاوش قرار می دهد. در این فصل به اهمیت کردستان عراق برای اتحادیه اروپا به عنوان یکی از مناطق مهم خاورمیانه و همچنین همسایه محتمل اتحادیه اروپا اشاره می شود. فصل آخر به بررسی سیاست های اقتصادی و فرهنگی اتحادیه اروپا در منطقه فدرال کردستان عراق می پردازد. در ابتدای فصل سیاستهای اقتصادی اتحادیه اروپا در بخشهای نفت و گاز و حوزه های اقتصاد غیرنفتی مورد بررسی قرار می گیرند و برخی از نهادها و شرکت های اروپایی فعال در منظقه کردستان در حوزه های فوق معرفی می شوند. در بخش دیگر این فصل سیاست های فرهنگی کشورهای اتحادیه اروپا در منطقه کردستان عراق مورد مطالعه قرار گرفته و برخی از نهادها، سازمان ها، و موسسات اروپایی فعال فرهنگی در منطقه کردستان و همچنین حوزه فعالیت های آنان معرفی می شود. این بخش نگاهی نیز به دیاسپورا و نهادهای کرد و غیرکرد اروپایی تأثیرگذار بر روابط حکومت منطقه کردستان و کشورهای اتحادیه اروپا می اندازد. نویسنده بر این باور است که اتحادیه اروپا با رویکردی اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی در منطقه کردستان عراق در صدد تعمیق هرچه بیشتر این نوع روابط می باشد تا بسیاری از کاستی های سخت افزارانه خود در منطقه خاورمیانه و کردستان را جبران نماید. همچنین وی بر این باور است که با رویکردی سازه انگارانه می توان به تحلیل روابط دو بازیگر(اتحادیه اروپا به عنوان بازیگر فراملی و منطقه کردستان به عنوان بازیگر فروملی فدرال) را که در تعاریف وستفالیایی دولت نمی گنجند، پرداخت.

شاید اگر خلیج فارس را حساس ترین و مهمترین منطقه جغرافیایی جهان بنامیم، سخنی به گزاف نگفته ایم. کمتر منطقه جغرافیایی در جهان وجود دارد که مانند خلیج فارس اهمیتی اقتصادی و سیاسی و استراتژیک داشته باشد. این منطقه دارای حدود دو سوم ذخایر اثبات شده نفت و یک سوم ذخایر گاز طبیعی جهان را دارد و موقعیت ژئوپلتیک و ویژگی های منحصر به فرد و جایگاه آن در پازل اقتصادی و امنیتی جهان باعث شده تا برخی از استراتژیست ها در توصیف آن از اصطلاح ها رتلند (قلب زمین) استفاده کنند. همین مسائل باعث شده تا از دیر باز ترتیبات امنیتی و امنیت این منطقه یکی از دغدغه های اصلی کشورهای منطقه و البته قدرت های فرامنطقه ای باشد. از سوی دیگر عوامل مهم بین المللی در هر دوره باعث شده تا ایران به عنوان مهمترین کشور این منطقه سیاست های امنیتی خاص را سر لوحه کار خود قرار دهد. در قرون گذشته قدرت های اروپایی از جمله پرتغال و انگلستان در خلیج فارس حضوری مستمر و تأثیر گذار بر ترتیبات امنیتی کشورهای منطقه داشته اند. بعد از خروج انگلستان در ابتدای دهه 1970، امریکا تلاش کرد تا اصلی ترین نقش را در خلیج فارس داشته باشد و ایران نیز به تبع حضور و سیاست امریکا در منطقه خلیج فارس به عنوان یکی از بازوهای دوستونی امریکا درکنار عربستان سعودی مطرح بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در دهه ی 80 میلادی امریکا به دنبال توازن ضعف بین ایران و عراق بود و ایران نیز تحت تأثیر اندیشه ها و آرمان های انقلاب اسلامی سیاست اتحاد با امریکا را کنار گذاشت و خواستار عدم دخالت امریکا در ترتیبات امنیتی منطقه و همکاری و مشارکت با بازیگران منطقه ای شد. در دهه 90 مهار دو جانبه ایران و عراق در دستور کار امریکا قرار گرفت. با وقوع حادثه تروریس 11 سپتامبر در سال 2001 و تأثیرات مهم آن در نظام بین الملل ایران و عراق به عنوان در کشور مهم منطقه خلیج فارس جزء کشورهای محور شرارت معرفی شدند و امریکا با سوء استفاده از موقعیت بوجود آمده به دنبال بهره برداری سیاست از آن برآمده که ما حصل آن حمله به عراق در سال 2003 و سرنگون رژیم بعث عراق، حضور بیشتر امریکا در منطقه، تحت فشار قرار داده ایران به بهانه حمایت از تروریسم، فعالیت های هسته ای و نقض حقوق بشر از طریق تحریم های اقتصادی و ... و همچنین تلاش برای گسترش سلطه هژمونیک خود و تأثیر گذاری بیشتر بر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و معادلات امنیتی منطقه بود. در این راستا واشنگتن تلاش می کند تا با جدا کردن صف متحدین و دولت های مخالف، تحت فشار قرار دادن دولت های غیر همکار وکسب حداکثر همکاری از کشورهای متحد امنیت هژمونیک را به عنوان ساختار امنیتی اصلی در منطقه در اولویت قرار دهد. در کنار این موضوعات ایران در محیط پیرامون خود در سطح منطقه خلیج فارس با چالش ها و مشکلات متعددی رو به رو بوده است. در گذشته مهم ترین این مشکلات در اشکال ناامنی های مرزی، بی ثباتی های موقت و جنگ های طولانی مدت ظاهر می شد. در حال حاضر تروریسم و افراط گرایی، دولت های ضعیف ، بحران اقتدار و مشروعیت در کشورهای منطقه چالش هایی می باشند که باعث گسترش و نفوذ قدرت های فرامنطقه ای در خلیج فارس شده اند. به طور مثال بحران اقتدار و مشروعیت در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس زمینه را برای همکاری نامتقارن آنها با قدرت های قرامنطقه ای و افزایش مداخلات آنها فراهم ساخته است. رویکرد امنیتی ایران با توجه به تحولات و تجارب سال های اخیر در منطقه دارای مولفه ها و عناصری است که در صورت توجه و اهتمام منطقه ای می تواند به شکل گیری نظام امنیتی پایدار منجر شود. اولین مولفه این رویکرد کاهش حضور نظامی قدرت های فرامنطقه ای است که باعث تشدید افراط گرایی و تروریسم و تخریب همکاری و روابط طبیعی کشورهای منطقه شده است. دومین مولفه همکاری و مشارکت با بازیگران منطقه ای در ساختار امنیتی است. هر چند که ایران برای ایجاد نظام امنیتی مشارکتی با مشکلات و موانعی مانند بعضی اختلافات با کشورهای عربی منطقه و ... رو به رو است. سومین مولفه، اعتماد سازی در بین کشورهای منطقه به دلیل بدبینی بعضی از کشورها به ماهیت انقلاب اسلامی و سیاست ایران هراسی امریکا است که در سطح منطقه تبلیغ می شود. چهارمین مولفه در پیشگیری بازدارندگی متعارف از طریق تسلیح خود به تجهیزات نظامی- دفاعی مانند انواع موشک های دور به دور میان برد، ناو و زیر دریایی و ... است تا بتواند در مقابل هر گونه تهدید احتمالی که دور از ذهن هم به نظر نمی رسد آمادگی کامل داشته باشد. پنچمین مولفه تلاش ایران برای ایجاد موازنه قوا بین خود و امریکا به عنوان یک قدرت فرامنطقه ای است که در سطح منطقه حضور مستمر دارد. در همین رابطه ایران نگاهی هم به تحرکات کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و بویژه عربستان دارد. مولفه های بعدی در اولویت های امنیتی ایران تقویت روابط اقتصادی با کشورهای منطقه و توسعه تعاملات فرهنگی و تأکید بر مشترکات دینی و فرهنگی است تا از این طریق بتواند با ایجاد همگر ایی در منطقه ساز و کارهای پایدار امنیت درون زا و بدون دخالت قدرت های بیگانه را فراهم نماید. هر چند که کشورهای بیگانه و در راس آنها امریکا که همواره مانع بزرگی در مسیر گسترش روابط ایران با کشورهای منطقه خلیج فارس بوده اند تمام تلاش خود را خواهند کرد تا الگوی مبتنی بر امنیت درون زا محقق نشود تا بر اساس تربیتات امنیتی گذشته منافع خود را تأمین کنند.

تکنولوژی و پیشرفت در دنیا وابسته به منابع نفتی و زیر زمینی است . اقتصاد بسیاری از کشور ها از جمله کشور های حاشیه خلیج فارس مانند ایران و عربستان تک محصولی و وابسته به نفت است . همچنین دو کشور مذکور بزرگترین تولید کننده های نفت و گاز در خاورمیانه و دنیا محسوب می شوند. از آنجا که اقتصاد دو کشور به نفت و گاز وابسته است، بررسی جایگاه انرژی در روابط دو کشور طی سه دهه پس از انقلاب اسلامی از جایگاه مهمی برخوردار است ، زیرا تصمیمات نفتی فقط تخت تاثیر مسائل اقتصادی نبوده و مسائل سیاسی نیز در آن دخیل بوده است. در این پژوهش ابتدا به بررسی جایگاه انرژی در سیاست خارجی پرداخته شده و مشخص گردید که سیاست خارجی و سیاست های نفتی از یکدیگر تاثیر می پذیرند و در برخی موارد سیاست خارجی دنباله رو سیاست های نفتی است.در ادامه به بررسی جایگاه انرژی در توسعه اقتصادی پرداخته شد و مشخص شد که رشد اقتصادی وابسته به انرژی(نفت و گاز) می باشد و از این لحاظ نفت و گاز از اهمیت خاصی برخوردار است. در فصول بعد جایگاه انرژی در روابط دو کشور در 4 مقطع زمانی جنگ، ریاست جمهوری آقایان هاشمی ، خاتمی و احمدی نژاد مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که انرژی و سیاست های اتخاذ شده در این مورد در دوران های جنگ و ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد باعث واگرایی و سردی در روابط دو کشور شد و انرژی و سیاست های اتخاذ شده در مورد نفت در دوران ریاست جمهوری آقایان هاشمی و خاتمی باعث هم گرایی و تعامل میان ایران و عربستان سعودی شده است.

تروریسم پدیده ای چند بعدی و دارای گستره تعریفی وسیع می باشد که جایگزین تحولات سیاسی گذشته همچون انقلابات، شورش ها .... گردیده است. بصورتی که امنیت دولتها و جوامع را مورد خطر قرار داده و می توان پیامدهای نامناسب آنرا در به چالش کشیدن نظام سیاسی، حقوقی و امنیتی معاصر به وضوح مشاهده نمود.

از یک سو جبهه مقاومت اسلامی مردم افغانستان درمقابل تجاوز قشون سرخ شوروی که ناشی ازحس وطن دوستی ودفاع از ارزش های اسلامی بود، شکل گرفت.ازسوی دیگر، جبهه غربی به رهبری امریکا ازاین فضای معنوی مردم سوء استفاده کرده درجهت اهداف استراتژیک یعنی شکست شوروی درمیدان نبرد ازمقاومت اسلامی مردم افغانستان به شدت حمایت کردوبالاخره این امپراتوری ازهم متلاشی گردید و حدود یک دهه افغانستان درگیر رقابت کشورهای درجه دوم بود.وبا حادثه 11 سپتامبر2001 ایالات متحده امریکا یک ائتلاف بین المللی را علیه رژیم طالبان وشبکه القاعده ایجادکرد، باحمله امریکا،روسیه همگام دریک جبهه واحد باامریکا درمقابل تروریستها قرارگرفت وفضای پرازاعتماد بین طرفین حاکم گردید.دیری نگذشته بود، که بحران اعتماد میان هژمون بین المللی (امریکا)وبازیگر بین المللی (روسیه )به وجود آمد. واژگان کلیدی: استراتژی، ژئوپلیتیک، سیاست خارجی، حایل، بازی بزرگ.

چکیده این رساله با روش تطبیقی به دنبال کشف عواملی که موجب توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران وکشورهای عضو آلبا ( اکوادور، بولیوی، کوبا، نیکاراگوئه، ونزوئلا ) در سیاست خارجی دولت های نهم و دهم می باشد. از انجا که پژوهش حاضر جزء تحقیقات کاربردی می باشد و در حیطه مطالعات منطقه ای قرار دارد، به لحاظ روش تحقیق از دو روش اصلی استفاده شده است. روش اول توصیفی- تحلیلی و روش دوم پیمایشی (میدانی) که پرسشنامه ای در مقیاس لیکرت در سطح سیاستمداران و دانشگاهیان کشورهای عضو آلبا تکمیل و با استفاده از نرم افزار spss داده ها رو تجزیه و تحلیل نموده و همچنین به منظور غنای تحقیق مصاحبه ای با سیاستمداران و نخبگان سیاسی در حوزه سیاست خارجی انجام دادیم.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.