نام پژوهشگر: احمد تاج آبادیپور
زهرا شریفی احمد تاج آبادیپور
به منظور ارزیابی تأثیر نیتروژن بر مقاومت نسبی نهالهای پسته (رقم بادامی زرند) به تنش شوری، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل پنج سطح نیتروژن (0، 30، 60، 90 و 120 میلیگرم نیتروژن در کیلوگرم خاک از منبع اوره) و شش سطح شوری (0، 600، 1200، 1800، 2400 و 3000 میلیگرم کلرید سدیم در کیلوگرم خاک) بودند. نتایج نشان داد که افزایش شوری منجر به کاهش معنیدار وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه، سطح برگ، ارتفاع ساقه، تعداد برگ و وزن خشک اندام هوایی گردید ولی تأثیر معنیداری بر نسبت وزن خشک شاخسار به ریشه نداشت. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد نیتروژن باعث کاهش وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه، سطح برگ و ارتفاع ساقه نهالهای پسته گردید اما تأثیر معنیداری بر نسبت وزن خشک شاخسار به ریشه نداشت. با افزایش شوری غلظت پرولین کاهش و میزان قندهای احیا کننده افزایش یافت. در صورتی که با افزایش نیتروژن غلظت پرولین افزایش و میزان قندهای احیا کننده تحت تأثیر قرار نگرفت. تنش شوری غلظت کلر و سدیم شاخسار و ریشه را افزایش داد اما موجب کاهش جذب نیتروژن شاخسار و فسفر، روی، آهن، مس، منگنز، پتاسیم، کلسیم و منیزیم شاخسار و ریشه گردید. کاربرد نیتروژن تأثیر معنیداری بر غلظت کلر شاخسار و ریشه و همچنین جذب نیتروژن شاخسار، آهن و منگنز شاخسار و ریشه، روی، مس، کلسیم و منیزیم ریشه نهالهای پسته نداشت. همچنین کاربرد نیتروژن جذب فسفر شاخسار و ریشه، جذب روی و منیزیم شاخسار، جذب پتاسیم ریشه را کاهش داده ولی باعث افزایش جذب مس و پتاسیم شاخسار، غلظت سدیم شاخسار و ریشه گردید. معادلههای رگرسیونی محاسبه شده میان رشد نسبی برگ، ساقه و ریشه نهالهای پسته با قابلیت هدایت الکتریکی، نسبت جذبی سدیم و غلظت کلر و سدیم در عصاره اشباع خاک نشان داد که با افزایش پارامترهای خاکی، رشد نسبی برگ، ساقه و ریشه کاهش پیدا کرد. با توجه به این نتایج میتوان گفت کاربرد نیتروژن به تنهایی تقریباً در بهبود رشد گیاه پسته در شرایط شور تأثیری نداشت.