استفاده از اطلاعات مکانی جهت اعمال مدیریت و برنامه ریزی دقیق و انجام تحلیل های کارآمد از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. در این میان اطلاعات مکانی سه بعدی با توجه به کاربرد های متنوع آن از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و ارائه کارآمد این اطلاعات با استفاده از فناوری های روز، نقشی کلیدی در درک و آنالیز این طیف گسترده از داده ها ایفا می کند. گرچه سیستم های مکانی سه بعدی فعلی قابلیت-های نمایش، ارائه و آنالیز اینگونه داده ها را فراهم می کنند، اما اغلب این سیستم ها وابسته به سکو و زبان برنامه نویسی خاص و بدون تعامل پذیری و توزیع پذیری هستند. به منظور فراهم آوردن امکان دسترسی به اطلاعات مکانی و پردازش آن ها در روشی استاندارد، سازمان-هایی نظیر ogc استانداردهای مختلفی را در زمین? داده ها و سرویس های مکانی ارائه داده اند. از طرفی معماری سرویس گرا این امکان را برای برنامه های کاربردی و سیستم های مختلف فراهم می سازد تا با پیاده-سازی براساس این معماری، بر روی چارچوب های مختلف و مستقل از سخت افزار و نرم افزار با یکدیگر تعامل داشته باشند. در این تحقیق، یک سرویس وب مبنای ارائ? داده های مکانی سه بعدی بر اساس فعالیت های صورت گرفته در سازمان ogc و مفاهیم معماری سرویس گرا طراحی و پیاده سازی می شود. در این سرویس که از فناوری های web services استفاده شده، ایجاد نمای سه بعدی از زمین با استفاده از داده های برداری سه بعدی و نیز ارائه اطلاعات مکانی سه بعدی متناظر در روشی تعامل پذیر صورت می گیرد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از سرویس پیاده سازی شده در این پایان نامه، موجب نمایش و ارائه داده های مکانی سه بعدی در روشی استاندارد بر روی اینترنت می گردد و به اشترا ک گذاری و استفاده از اطلاعات مکانی سه بعدی را بصورت تعامل پذیر محقق می سازد. با پیاده سازی این سرویس، تسهیل دسترسی، تبادل اطلاعات و به اشتراک گذاری داده های مکانی مستقل از سخت افزار و نرم افزار فراهم می شود.

ترافیک یکی از مشکلات اصلی زندگی در شهرهای بزرگ می باشد، تهیه سامانه های اطلاعاتی راهنمای مسافر بمنظور نمایش پتانسیل و ظرفیت های موجود در حمل و نقل عمومی و همچنین ارائه مسیرهای مطلوب مابین مبدأ و مقصد انتخابی کاربر و ... می تواند در ارتقا سطح کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی و در نتیجه کاهش ترافیک موثر باشد. در این پایان نامه روند طراحی و پیاده سازی یک سامانه راهنمای مسافر برای شهر تهران مورد بررسی و تحقیق قرار داده می شود،. از آنجایی که سامانه های هدایت مسافر باید بتوانند براساس مبدأ و مقصد انتخابی کاربر، مسیرهای مطلوب را ارائه نمایند. بدین منظور در این پایان نامه، هسته پردازشی ای طراحی و مدل سازی می شود که قادر خواهد بود اولاً شبکه چندساختی حمل و نقل عمومی شهر تهران را مدل سازی نماید و ثانیاً براساس معیارهای غیرقطعی "مدت زمان سفر" و "راحتی سفر"، با استفاده از مدل استنتاج فازی تسوکوماتو، مسیرهای رتبه بندی شده مطلوب را مابین مبدأ و مقصد انتخابی کاربر ارائه نماید. در نهایت این هسته پردازشی در قالب یک وب سرویس پردازش مکانی پیاده سازی می شود تا بتواند که در تعامل و همکاری با سایر استانداردهای ارائه شده توسط ogc همچون وب سرویس های عارضه ای (wfs) که وظیفه جمع آوری داده های ناهمگون و توزیع یافته شبکه حمل و نقل چندساختی را دارند، یک سامانه هدایت مسافر کارا را فراهم نمایند. نتایج حاصل از مطالعات میدانی نشان می دهد که خروجی هایی که این سامانه ارائه می نماید به واقعیت بسیار نزدیک می باشد.

خرید و یا انتخاب مسکن از جمله مسائلی است که همه افراد، در طول زندگی خود کم و بیش آن را تجربه می کنند. از جمله مشکلاتی که در این راستا افراد با آن مواجه هستند، زمانبر بودن دسترسی به اطلاعات توصیفی املاک و همچنین تشخیص قیمت مناسب برای آنها می باشد؛ علاوه بر این، قسمتی از معیارهای دخیل در انتخاب املاک به مکان ملک و نیز ارتباطات مکانی ملک با سایر کاربریها و عوارض مورد نیاز برمی گردد؛ در همین راستا و نیز به منظور سرعت بخشیدن به جستجوی خریداران، در این تحقیق از سیستم های توصیه گر تحت وب به منظور ارائه اطلاعات املاک متناسب با شرایط و معیارهای خریداران با به کارگیری سیستم اطلاعات مکانی وب مبنا ، استفاده گردید. پس از بررسی روش های مختلف مورد استفاده در سیستم های توصیه گر، روش دانش مبنا (مورد مبنا ) با قابلیت تعامل با خریداران (پس از ارائه پیشنهادات)، به کار گرفته شد. در راستای تدقیق پیشنهادات، معیارهای مکانی مانند فاصله ملک تا نزدیکترین مدرسه، پارک و ... نیز به سیستم اضافه شد تا املاک پیشنهادی به اندازه کافی به خواسته خریدار نزدیک شوند. سیستم پیاده سازی شده از روش tweak application به منظور وارد کردن شرط و یا انتقادات کاربران از پیشنهادات ارائه شده، استفاده می کند و از این طریق موجب افزایش سرعت کاربر در دستیابی به ملک مورد علاقه اش و ایجاد امکان معرفی معیارهای غیر جبرانی توسط او می شود. در راستای راهنمایی خریداران و فروشندگان در زمینه قیمت املاک، یکی دیگر از قابلیت های سیستم توسعه یافته، برآورد قیمت املاک با استفاده از مدل هدانیک و به کارگیری "رگرسیون موزون جغرافیایی " و زمانمند نمودن آن با استفاده از مدل واقعه مبنا می باشد. در راستای پیاده سازی سیستم، 56 ملک به فروش رسیده و 70 ملک ثبت نام شده برای فروش از طریق سایت دلتا و نیازمندی های روزنامه همشهری و با مراجعه به آژانس های املاک واقع در منطقه ونک جمع آوری گردید. در نهایت به منظور ارزیابی نتایج سیستم، مقادیر ورودی مربوط به چند کاربر نمونه و نتایج ارائه شده به آنها بررسی گردید. نتایج ارزیابی سیستم نشان می دهد، مدل استفاده شده در برآورد قیمت املاک از دقت بالایی با rmse حدود 0.04 برخوردار است و با استفاده از مدلهای به کار گرفته شده در پیشنهادات، املاک پیشنهادی نسبت به سایر املاک از شباهت بیشتری با نیازمندی های کاربران برخوردارند که این امر موید صحت عملکرد سیستم می باشد.

در کشورهای در حال توسعه به دلیل رشد سریع و بدون برنامه ریزی شهرها، عموماً توسعه ی اتفاق افتاده، مطابق با استانداردهای شهرسازی نمی باشد و عدم فراهم نمودن تسهیلات و خدمات مورد نیاز از یک سو و وقوع کاربری های ناسازگار در مجاورت یکدیگر از سوی دیگر، موجب پایین آمدن سطح کیفیت و کار آیی کاربری ها گردیده است. روش های سنتی برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، در برخورد با چنین مشکلاتی به دلیل عدم وجود یک محیط پویا که در آن اثرات تغییر کاربری را نشان دهد، ناتوان عمل کرده اند. هدف اصلی این تحقیق ارائه یک مدل دینامیک تغییر کاربری شهری به عنوان ابزاری جهت تصمیم گیری طراحان و برنامه ریزان شهری است تا با کمک آن بتوانند کاربری های شهری را به سمت و سویی سوق دهند، که برآورده کننده اهداف توسعه پایدار شهری باشند. در این تحقیق سعی شده است تا با بهره گیری از عامل، به عنوان یک ابزار قدرتمند در شبیه سازی و مدیریت پدیده های پویا و پیچیده، اثرات متقابل کاربری های شهری در مقیاس پلاک مدل شود. در مدل طراحی شده از دو معیار سازگاری و وابستگی جهت سنجش اثرات متقابل کاربری ها و از دو نوع عامل مدل مبنا و هدف گرا جهت مدل سازی عامل مبنا استفاده شده است. عامل مدل مبنا که عامل «پلاک» نامیده می شود، وظیفه جمع آوری اطلاعات از محیط (پلاک های همسایه)، محاسبه دو معیار سازگاری و وابستگی و همچنین مراوده اطلاعاتی با عامل هدف گرا را دارد. عامل دیگر عامل «تصمیم گیر» و از نوع عامل های هدفگرا می باشد که از منطق فازی جهت تصمیم گیری استفاده می کند. این عامل اطلاعات ارسالی از عامل پلاک را دریافت و برای هر پلاک اولویت کاربری تعیین می کند، سپس تصمیم می گیرد که چه پلاکی برای تغییر کاربری مناسب تر است. مدل طراحی شده در محله باغ صبا واقع در منطقه هفت تهران اجرا و اعتبار سنجی شد. نتایج حاصل از اعتبار سنجی نشان می دهد، که با اجراهای متوالی، میزان سازگاری و وابستگی کاربری پلاک های منطقه افزایش یافته است. خروجی مدل می تواند به عنوان پیشنهادی برای تصمیم گیری مالکان زمین جهت انتخاب کاربری بهینه مورد استفاده قرار گیرد.

مسئله ی مسیریابی وسایل نقلیه، به تمام مسائلی اطلاق می شود که در آن ها مجموعه ای از مسیرها برای ناوگانی از وسایل نقلیه مستقر در یک یا چند قرارگاه تعیین شده است که باید با عبور از آن ها به تعدادی مشتری خدمت رسانی کنند. در این مسئله، یافتن کوتاه ترین مسیر می-تواند نقش مهمی در کاهش زمان و هزینه ها و همچنین بهبود خدمت رسانی داشته باشد. در تحقیق حاضر مسئله ای با ساختاری منطبق بر مسئله ی مسیریابی طراحی شده است که در آن شرکت توزیعی وظیفه ی توزیع کالاهای تولید شده توسط واحدهای کارخانه ای خاص را در بین تعدادی فروشگاه به عهده دارد. در این پایان نامه، برای حل مسئله ی مسیریابی از الگوریتم های فرا ابتکاری زنبور عسل معمولی و پیشرفته استفاده شده است که بر اساس دو فرایند جستجوی اتفاقی فضای جواب و همچنین جستجوی بهبود در همسایگی جواب های تولید شده عمل می-کنند. الگوریتم زنبور معمولی در فرایند جستجوی همسایگی یک جواب، از انتخاب حریصانه استفاده می کند که باعث محدود شدن تعداد جواب های بالقوه می گردد. برای حل این مشکل، الگوریتم زنبور پیشرفته پیشنهاد شده است که به جواب هایی که نسبت به همسایگی شان بدتر هستند نیز امکان جستجو در مراحل بعد را می دهند. اصلی ترین هدف این پژوهش، یافتن ترتیبی برای خدمت رسانی به همه ی نقاط است طوری که محدودیت های موجود در مسئله مورد توجه قرار بگیرند. هدف دیگر مقایسه و ارزیابی کارایی دو الگوریتم مورد استفاده، در حل مسئله-ی طراحی شده است. همچنین میزان تأثیر خوشه بندی نقاط دریافت کننده ی کالا بر مقدار مطلوبیت تابع هدف بررسی شده است. پس از طراحی و پیاده سازی الگوریتم ها، مقدار تابع هدف برای الگوریتم های معمولی و پیشرفته به دست آمده که بهبود 2%ی جواب های حاصل از الگوریتم زنبور پیشرفته را نسبت به معمولی نشان می دهد. همچنین استفاده از خوشه بندی موجب بهبود مقدار تابع هدف به میزان 14% شده است. از میان دو الگوریتم زنبور معمولی و پیشرفته، می توان حالت پیشرفته این الگوریتم را به عنوان الگوریتم برتر در حل مسئله مسیریابی، معرفی نمود. همچنین خوشه بندی نقاط دریافت کننده ی خدمت در بالا بردن مقدار تابع هدف تأثیر بسزایی دارد.

با پیشرفت روز افزون تکنولوژی های جمع آوری اطلاعات و امکان دسترسی به حجم عظیمی از داده همواره نیازمند روش هایی برای تجزیه و تحلیل این حجم داده خام و استخراج اطلاعات مفید از آن می باشیم. چگونگی استخراج اطلاعات مفید از میان این داده های خام همواره یکی از سوالات اساسی در علوم کامپیوتر بوده است و داده کاوی یکی از مهمترین روش های حل این مسئله است. خوشه بندی داده نیز از پرکاربردترین زمینه های داده کاوی محسوب شده و توجه بسیاری از محققین را در علوم مختلف به خود جلب کرده است. در سال های اخیر مسئله ی خوشه بندی مسیر اشیاء متحرک بدلیل کاربردهای مختلف علاقه ی محققین را به خود جلب کرده و الگوریتم های بسیاری در این زمینه پیشنهاد داده شده است. استفاده از الگوریتم های هوش جمعی در حل بعضی از مسائل خوشه بندی و ارزیابی نتایج حاصل، توانمندی این الگوریتم ها را در این زمینه ها به خوبی نشان می دهد. در این تحقیق از الگوریتم انبوه ذرات که در گروه الگوریتم های خوشه بندی مبتنی بر هوش جمعی می باشد، برای افزایش کارایی روش خوشه بندی fcm (یکی از روش های مشهور خوشه بندی) استفاده گردید. بدین صورت که در روش ارائه شده که hpso)hybrid pso) نام گرفت، یافتن مراکز خوشه ها و تعیین تعداد بهینه ی خوشه ها به عهده ی الگوریتم انبوه ذرات می باشد. تابع هدف استفاده شده در این روش قابلیت تعیین تعداد خوشه ها را دارا می باشد. در روش پیشنهادی برای کاهش مجهولات موجود در هر ذره که همان المان های مراکز خوشه ها می باشند روش های مختلف نمایش داده های مکانی-زمانی را مورد بررسی قرار دادیم و از این میان روش ضرایب dct را برای کاهش مجهولات مراکز خوشه ها انتخاب کردیم. بدین مفهوم که الگوریتم انبوه ذرات انتخابی برای خوشه بندی، به جای یافتن تمامی المان های مراکز خوشه های موجود در مجموعه داده، تنها تعداد محدودی از ضرایب dct این مراکز را یافته و سپس با استفاده از همین ضرایب محدود مراکز خوشه ها بازسازی می شوند. الگوریتم پیشنهادی با در نظر گرفتن سه تابع فاصله ی مختلف بر روی چهار سری مجموعه داده ی شبیه سازی شده و واقعی پیاده سازی شد. در پایان مقدار تابع هدف بدست آمده از روش پیشنهادی (hpso) و چهار الگوریتم دیگر با هم مقایسه گردیدند. از مجموع 12 حالت، در 11 مورد، روش ارائه شده بهترین جواب را به خود اختصاص داد.

مشکل آفت ملخ صحرایی از سالیان دور در کشاورزی ایران، بخصوص در استان های جنوبی مطرح بوده است. دسته های این ملخ که مبدا تشکیل آنها کشورهای آفریقا، عربستان، هند و پاکستان بوده، هر چند سال یکبار باغات و مزارع این مناطق را مورد تهدید جدی قرار داده اند. مدیریت و مبارزه کارآمد با این پدیده نیازمند ابزارهایی برای پیش بینی و شناخت و مدلسازی آن می باشد.هدف اصلی این تحقیق فراهم آوردن ابزاری برای پیش بینی رشد و حرکت ملخ و میزان خسارت ناشی از این آفت است که قادر باشد با ارائه تصویری از روند رشد، تولید مثل و حرکت آفت یاری دهنده کارشناسان، برنامه ریزان و سیاست گذاران مرتبط با کنترل و مدیریت این آفت باشد. چون ملخ صحرایی در مسیر حرکت خود کشورهای متعددی را تحت تاثیر قرار می دهد لازم است از ابزاری مناسب جهت اطلاع رسانی وضعیت این آفت استفاده نمود. در این تحقیق برای مدلسازی رفتار و انتشار آفت ملخ صحرایی از مدلسازی عامل مبنا استفاده شد. به اینصورت که ملخ صحرایی در دوره های مختلف رشد خود به عنوان عامل های موجود در محیط در نظر گرفته شدند. همچنین برای طراحی محیط از لایه های اطلاعاتی مختلفی از جمله مرزهای بین المللی، پوشش گیاهی با طبقه بندی مناطق مورد ترجیح ملخ صحرایی، دما، رطوبت، باد و بارندگی استفاده شد. محیط طراحی شده یک محیط پویا بوده و پیوسته بر اساس داده های واقعی و تاثیر عامل ها در حال تغییر است. خروجی این مدل نقشه های مربوط به مناطقی است که در زمان های مختلف و مشخص در آینده، ممکن است با حضور این آفت در سنین مختلف مواجه شوند. همچنین میزان خسارتی که آفت به محصولات کشاورزی می تواند وارد کند نیز در آن مشخص شده است. در نهایت در انتهای این تحقیق یک وب سرویس مکانی به منظور نمایش خروجی های مدلسازی و دسترسی به اطلاعات مربوط به پیش بینی موقعیت آفت و برخی دیگر از اطلاعات مرتبط طراحی شد. در جهت تست و ارزیابی مدل پیشنهادی نیز از داده های واقعی مربوط به نوع و موقعیت ملخ صحرایی در نواحی مرکزی و شرق آفریقا در دوره های زمانی مختلف در سالهای 2012-2013 استفاده شده است و مدل پیشنهادی برای 60 روز از اجرای مدل قابلیت اعتماد مناسبی دارد.

امروزه تمامی و یا اغلب فعالیت های انسان ها در داخل املاک و بر اساس حقوق ملکی دایر در این املاک انجام می گیرد. این فعالیت ها اغلب در طول زمان تغییرات زیادی دارند و باعث تغییرات زیادی در محدوده املاک (همچون تفکیک، تجمیع، تغییر هندسه و ماهیت املاک) و ویژگی های آن مانند مسائل حقوقی، مالی و کاربری ملک می گردند که تمامی این تغییرات لازم است در یک سیستم منعکس و ثبت گردند. سیستم اطلاعات کاداستر که در آن داده های مکانی و توصیفی املاک ساختار پویا دارند و به فراوانی تغییر می کنند، یکی از حوزه های کاربردی gis زمانمند است. gis زمانمند یکی از زمینه های تحقیق و توسعه در سیستم های اطلاعات مکانی است که در آن زمان به عنوان یک المان اساسی و جزء ضروری پایگاه داده مکانی محسوب می¬شود. تاکنون به منظور ذخیره سازی، بازیابی، بهنگام رسانی و مدیریت داده¬های مکانی-زمانی، تلاش های بسیاری برای توسعه مدل های داده مناسب جهت gis زمانمند انجام شده است. در این زمینه می توان مدل های snapshot، ترکیب مکانی-زمانی، رویداد مبنا و شئ مکانی-زمانی را نام برد. روند توسعه مدل داده¬های تخصصی در کاربردهای مختلف رو به گسترش است که در این تحقیق بررسی انواع مدل داده¬های مکانی-زمانی توسعه یافته برای کاداستر مورد توجه قرار گرفته است. افزونگی داده، کارآیی پایین پرسش و پاسخ برای ردیابی تاریخچه قطعه زمین، کارآیی پایین آنها در مدلسازی تغییرات پیچیده، حمایت ننمودن از انواع اصلی پرسشهای مکانی-زمانی کاداستر از نقاط ضعف مدل های موجود محسوب می شود. هدف این تحقیق این است که با بررسی انواع تغییرات ممکن در املاک و مستغلات، بررسی داده های موجود در کاداستر ایران و سپس طبقه بندی تغییرات و همچنین با بررسی و ارزیابی مدل های مکانی-زمانی موجود در این زمینه، یک مدل داده مکانی-زمانی طراحی شود. به عبارت دیگر، در این تحقیق، به منظور ذخیره سازی، بازیابی و جستجوی بهتر داده های کاداستر، یک مدل داده بر مبنای انواع اصلی رویدادهایی که موجب این تغییرات می شوند ارائه شده است. در این مدل، سوابق تغییرات قطعات زمین بر اساس دسته بندی رویدادهای مکانی و غیر مکانی بوجود آورنده این تغییرات و نحوه ارتباط مکانی-زمانی آنها با قطعات زمین مدلسازی شده است. به دلیل دسته بندی انواع رویدادها و ثبت زمان تغییر قطعه زمین، این مدل می تواند تاریخچه قطعه زمین و دلایل تغییرات آن را پرس و جو نماید. به علاوه در این مدل با لحاظ نمودن ماهیت قطعه زمین می¬توان از افزونگی بی مورد در پایگاه داده اجتناب نمود و ردیابی تغییرات با پیچیدگی کمتری انجام خواهد شد. علاوه بر آن در این مدل به منظور ذخیره سازی تغییرات هندسی پیچیده راهکاری ارائه شده است. مدل پیشنهاد شده در محیط نرم افزار arc gis پیاده سازی شده است و در پایان یک واسط کاربر تحت وب برای ارزیابی مدل، توسعه یافته است. به منظور تست عملی مدل، داده های کاداستر شهرستان اشتهارد واقع در استان البرز مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج این تست نشان می هد که مدل پیشنهادی توانایی اعمال و ذخیره سازی تمامی تغییرات در نظر گرفته شده را دارد و می تواند پاسخگوی جستجوهای اطلاعات مورد نظر باشد.

امروزه مسیریابی در شبکه خیابان شهری، بدون در نظر گرفتن وضعیت ترافیک معابر امری ناممکن است. تحقیقات زیادی روی استفاده از داده های آنی به تنهایی و یا استفاده از داده ها و آمار ترافیکی گذشته به تنهایی برای مدلسازی ترافیک انجام شده است. در حالیکه هر دوی این داده ها می توانند دارای ارزش قابل توجه ای در برآورد ترافیک شبکه و مسیریابی بر اساس آن باشد. هدف این تحقیق ارائه روشی جهت استفاده توامان از داده های آنی و الگوهای موجود ترافیک برای مسیریابی بهتر است. برای این منظور الگوی روزانه و هفتگی مختص هر یال مسیر استخراج گردید. الگوی روزانه با میانگین گیری از داده های ترافیکی تمام روزهای هفته و الگوی هفتگی با میانگین گیری از داده های ترافیکی در هر روز هفته برای هر یال در هر ساعت استخراج گردید. سپس روشی بر اساس روش میانگین وزن دار جهت ترکیب الگوها ارائه شد. در این روش انحراف معیار الگوهای روزانه و هفتگی بعنوان وزن الگوها در میانگین وزندار مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت الگوی ترکیبی بدست آمده در مسیریابی با حضور داده های آنی مورد استفاده قرار گرفت و الگوریتم دایجسترا با استفاده از منطق کاهش اثر داده های آنی و افزایش اثر الگوها با دور شدن از مبدا مسیریابی توسعه یافت. در این تحقیق نشان داده شد که استفاده از الگوی ترکیبی گذشته با داده های آنی در مسیریابی نتایج بهتری نسبت به استفاده از الگوهای ترافیکی گذشته دارد و مسیر بهینه از نظر زمان سفر با استفاده از ترکیب داده های آنی و الگوهای گذشته حاصل خواهد شد. البته این نوع مسیریابی در اکثر موارد از مسیریابی با استفاده از داده های آنی بصورت مجزا و بدون ترکیب با الگوها، نتیجه بهتری داشته است.

مکان قرارگیری کتاب ها و فواصل بین کتاب های مرتبط باهم می تواند در راحتی دسترسی به کتاب های مختلف در فضای کتابخانه¬های بزرگ تأثیرگذار باشد. در چیدمان بهینه¬ی کتاب ها بایستی کتاب ها طوری در قفسه های کتاب خانه چیده شوند که با توجه به شباهت موضوعی کتاب¬ها و فاصله¬ی قفسه¬ی کتاب¬ها از هم، حرکت کلیه¬ی مراجعین در مجموعه¬ی کتابخانه کمینه شود و محدودیت های مربوط به تعداد هر نوع کتاب و حجم قفسه¬ها لحاظ گردد. با این تعریف مسئله چیدمان کتاب یک موضوع بهینه سازی مکانی با فضای جستجوی وسیع است. موضوع این تحقیق حل مسئله با استفاده از الگوریتم¬های بهینه سازی رقابت استعماری، فاخته و زنبور است. در اجرای مراحل پایان¬نامه با ترکیب مفاهیم و بخش¬هایی از دو الگوریتم فاخته و زنبور الگوریتم جدیدی توسعه یافت که با آن ها قابل مقایسه بوده و دارای برتری¬هایی نسبت به آن ها است. این مسئله با الگوریتم پیشنهادی (تلفیق زنبور و فاخته) نیز حل شده است. داده های که در اینجا مورد استفاده قرارگرفته مربوط به یک کتابخانه¬ی فرضی با ابعاد ?? متر در ?? متر است که شامل ?? قفسه با ابعاد مساوی است و ظرفیت هر قفسه ??? کتاب است. مختصات قفسه ها در یک سیستم محلی اندازه گیری شده است. از طرفی تعداد کتاب های موجود در کتابخانه برابر ????? است. کتاب ها از لحاظ موضوع به?? نوع تقسیم شده اند. الگوریتم استعماری، فاخته، زنبور و الگوریتم پیشنهادی برای این مسئله ??? بار اجرا شده اند. در مقایسه الگوریتم¬ها دیده می¬شود که تعداد تکرار¬های مورد نیاز برای همگرایی الگوریتم¬های استعماری، فاخته، زنبور و الگوریتم پیشنهادی به ترتیب برابر با ???، ??، ?? و ? هستند. در ??? بار اجرای الگوریتم¬های استعماری، فاخته، زنبور و الگوریتم پیشنهادی، به ترتیب ???، ???، ??? و ??? بار به جواب بهینه رسیده¬اند. برای واقعی¬تر شدن مسئله می¬توان اهداف و پارامترهای دیگری مانند نویسندگان، سه بعدی کردن مسئله و... را به مسئله اضافه کرد. در حل مسئله می¬توان از الگوریتم¬های جدیدی که قابلیت¬های بیشتری دارند استفاده نمود. همچنین می¬توان نحوه¬ی چیدن قفسه¬ها را نیز بهینه کرد.

امروزه با افزایش جمعیت در کلان شهرها، تعداد زیادی از املاک و واحدها با کاربری¬های مختلف خرید و فروش می¬شوند. هدف این تحقیق طراحی سیستمی است که با استفاده از آن کاربران با صرف مدت زمانی کوتاه و از طریق اینترنت آپارتمان خود را به فروش رسانده یا از وجود آپارتمان مورد نظر خود برای خرید آگاهی یابند؛ از قابلیت¬های مهم این سیستم توجه به معیارهای خارجی موثر در انتخاب یک ملک و قیمت گذاری بر اساس روش¬های داده¬کاوی می¬باشد. پس از مطالعه بر روی موضوعات مرتبط با تحقیق، از بین روش های موجود در زمینه سیستم-های توصیه گر، روش دانش محور به دلیل استقلال از سایر کاربران و انتخاب¬های کاربر در گذشته و نیز معیار مبنا بودن آن، به عنوان روشی مناسب انتخاب گردید. معیارهایی که کاربر می¬تواند آن ها را مقدار دهی کند، در دو دسته معیارهای درونی و خارجی جای می¬گیرند که برای محاسبه شباهت به سه دسته معیارهای پیوسته، گسسته، معیارهای گسسته با مقادیر کمینه مطلوب تقسیم¬ می¬گردند. در زمینه قیمت¬گذاری املاک نیز روش¬های داده¬کاوی بررسی شده و در نهایت روش شبکه عصبی انتخاب گردید. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق مناطق 1 تا 10 تهران می¬باشد؛ با مراجعه به سایت¬های فعال در دو زمینه قیمت گذاری املاک و خرید و فروش املاک مشخصات 300 ملک فروخته شده (87 درصد برای آموزش شبکه و 13 درصد برای تست شبکه) و 80 ملک فروشی جمع¬آوری و وارد پایگاه داده املاک فروشی و فروخته شده گردید. در این تحقیق، وارد نمودن متوسط قیمت هر محله به عنوان یکی از گره¬های لایه ورودی شبکه عصبی منجر به دستیابی به دقت بالا در برآورد قیمت املاک با rmse برابر 0.05در مورد داده¬های تست و برابر 0.04 برای داده¬های آموزشی گردید. همچنین در سیستم توصیه گر، استفاده از مفهوم حداکثر شباهت با ملک ایده آل و از طرفی محدود نمودن املاک پیشنهادی با شرط حداقل شباهت 50 درصد منجر به این شد تا املاک پیشنهادی در صورت عدم رفع کامل نیازهای کاربر، خواسته-هایش را در حد قابل قبولی رفع نمایند.