چکیده: سازمان صدا وسیما ، به عنوان یکی از نهادهای تاثیرگذار فرهنگی در کشور ج.ا.ا، دارای سیاستهای برنامه سازی برگرفته از ارزشهای اسلامی است. با توجه به نظریه های یادگیری اجتماعی ، مدل سازی و جامعه پذیری تاثیر رسانه بر ارزشها و نحوه زندگی افراد، تبیین می شود. از آنجا که خانواده، همچنان به عنوان نهادی موثر در تعریف هنجارها و ارزشها وتربیت افراد عمل می کند، الگودهی و هدایت افکار عمومی در حمایت از تشکیل و تحکیم نهاد خانواده، مطابق ارزشهای اسلامی، یکی از سیاستهای تولید برنامه در سازمان صدا وسیما است. در این پایان نامه بوسیله روش تحقیق کیفی با تکنیک مصاحبه عمیق، چگونگی تحقق اهداف و سیاستهای سازمان صدا و سیما، در امور خانواده، بررسی شده است. برای انجام مصاحبه کارشناسان دینی انتخاب شده و 7 محور اشاره شده در موضوع خانواده که در اهداف و سیاستگذاریهای سازمان صداوسیما اشاره شده، مورد پرسش قرار گرفته است. نتایج مصاحبه ها از عدم تحقق اغلب سیاستها در محورهای حمایت از ارکان خانواده، نقش زن در خانواده، اقتصاد اسلامی در خانواده در برنامه های نمایشی حاکی است. همچنین تحقق سیاستها در محورهای اخلاق اسلامی در روابط خانوادگی، ترویج دینداری در خانواده، ترویج ارزشهای انقلابی در خانواده در برنامه های نمایشی به برنامه های مناسبتی محدود شده است. در محور تامین و رشد بهداشت و سلامت جسمی وروانی خانواده نیز تولیدات قابل توجهی تولید نشده اند. درمجموع تولیدات همگام با سیاستها به دلیل در اقلیت قرار گرفتن نسبت به تولیدات ناهمگام، سیاستهای تولید برنامه درامور خانواده را محقق نکرده اند. کلمات کلیدی: خانواده، سیاستهای رسمی، سازمان صدا وسیما، ارزشهای اسلامی، برنامه های نمایشی

رادیو رسانه ای فراگیراست که حفظ اعتماد مخاطبانش به اطلاع رسانی دقیق و صحیح اطلاعات در کوتاهترین زمان ممکن، وابسته است. برنامه سازان رادیویی با توجه به رسالت عظیم این رسانه سعی می کنند مفاهیم متعدد و پیامهای سازنده و موضوعات متعدد و متنوع را در ساختارهایی خلاقانه انتقال دهند اما، در کنار وظایف حرفه ای خود باید ضمن احترام به عقاید مخاطبان، حریم خصوصی افراد را حفظ کنند و مرتکب خطاهای حقوقی نشوند. به همین خاطر است که در این رسانه ضمن جلب نظر و حمایت مخاطبان باید به اخلاق حرفه ای در کنار قوانین حقوقی توجه کرد. بسیاری از برنامه سازان حرفه ای رادیو سعی می کنند از قوانین نانوشته ی اخلاقی در کار خود تبعیت کنند چرا که تاکنون کار مدونی در این زمینه انجام نشده است. در این تحقیق سعی شده است که با روش کیفی و با نگاه اکتشافی اصول اخلاق حرفه ای از دیدگاه کارشناسان رسانه و مدیران و برنامه سازان رادیو استخراج و وضعیت کنونی اخلاق حرفه ای در رسانه رادیو آسیب شناسی شود. به همین منظور، با بیش از صد نفر از کارشناسان رسانه، مدیران و برنامه سازان مصاحبه شد تا به پرسشهایی در حوزه ی اخلاق حرفه ای، آسیبهای ناشی از بی توجهی یا رعایت نکردن اخلاق حرفه ای در رادیو پاسخ دهند. یافته های این تحقیق شاخصهای اصول اخلاق حرفه ای و معیارهای سنجش این شاخصها را ارائه می دهد. این یافته ها را می توان راهنمای برنامه سازان فرض کرد یا در آموزشهای رسانه ای برای درک و دریافت اصول و آسیب شناسی اخلاق حرفه ای در رادیو مدنظر قرار داد. نتیجه گیری محقق این است که بحث اخلاق حرفه ای گرچه تاکنون به صورت جدی در رسانه رادیو در کشور ما مطرح نشده است اما، مورد توجه و علاقه ی کارشناسان و مدیران و برنامه سازان رسانه بوده است. کلیدواژه ها: آسیب شناسی- اخلاق حرفه ای- اخلاق رسانه ای- برنامه سازی- برنامه ساز- هنجارها-ارزشهای اخلاقی

چکیده: برنامه های تلویزیون ماهواره ای به عنوان ابزار هجوم فرهنگی و تاثیرآن بر رفتار و باورهای مردم در اغلب جوامع از دغدغه های متولیان فرهنگی جامعه است. از میان حوزه های فرهنگی که می تواند مشمول این تهاجم فرهنگی باشد دین، ارزشها و حوزه عقاید مذهبی است. در میان اقشار مختلف جامعه، نوجوانان مستعدترین گروه هدف برای ایجاد اختلال در باورهای دینی و پذیرنده هویت جدید می باشند. طبق تعریف، هویت به عنوان پاسخی به سوال کیستی است. تلویزیون ماهواره ای در کنار اهداف اقتصادی برنامه هایی پخش می کند که با مختل کردن باورهای سنتی واخلال درتشکیل هویت نوجوانان و سپس جایگزین کردن اغراض خود به جای آن به عنوان هویت جدید از آن سوی مرزها به درون خانواده ها ارسال می شود. از آنجا که گمان میرود نوجوانان از گروههای مخاطب این برنامه ها باشند و نظر به دغدغه مسئولان فرهنگی کشور این پژوهش به مطالعه و مقایسه میان نوجوانان دختر شهر تهران که استفاده مفرط ازبرنامه های تلویزیونی ماهواره ای دارند (زیاد بینان) و دخترانی که کم تماشا می کنند (کم بینان) پرداخت. هدف مطالعه بررسی دگرگونی احتمالی ارزش ها و باورهای دینی این دو گروه در حوزه معاشرت های اجتماعی و رفتارهای دینی بود. اگر قرار باشد این برنامه ها بر جوانان موثر باشد، می بایست بر فرایند هویت جویی تاثیرگذار باشد و این متغیر به نوبه خود بر رفتار اجتماعی موثر خواهد بود. مطالعه نشان داد بیشتر افراد زیاد بین، در وضعیت "هویت سردرگم" هستند (مارسیا، 1987). همچنین بر اساس نظریه های رسانه ای، این برنامه ها توانسته اند با ایجاد جذابیت های ظاهری گروه زیادبین را در مرحله ایجاد شک وتردید قرار دهند؛ این عده در مقایسه با گروه کم بین، نسبت به برخی مسایل ارزشی، دارای تفکری نامنظم هستند در این حال درحوزه باورهای عمیق دینی بین این دو گروه تفاوت بینشی چندانی وجود ندارد. به نظر می رسد، در صورتیکه رسانه ملی نتواند برنامه های جذاب و مورد نیاز نوجوانان را در کوتاه مدت تولید نماید، تاثیرات ناخوشایند فرهنگی به تغییر رفتار و نگرش نوجوانان در خصوص باورهای دینی بیانجامد. کلمات کلیدی: برنامه های ماهواره ای، باورهای دینی، رفتار های دینی، ارزش های فرهنگی، همانند سازی (هویت جویی)، سوگیری اجتماعی

عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی عرصه تصمیم سازی و کنش و واکنش حرفه ای و آزمون و خطاهای مکرر است. در چنین بستری بازیگران در پی کسب منفعت و فرصت و دفع زیان و تهدیدند. در این میان بازیگران عرصه سیاست می کوشند با برقراری ارتباط مناسب با مخاطبان در عرصه های بین المللی، افکار عمومی را اقناع و اهداف سیاست خارجی خود را محقق سازند. تریبون رسانه ای سازمان ملل امروزه یکی از ابزارهای انتقال پیامهای دیپلماتیک است که محمود احمدی نژاد در طول دوران ریاست جمهوری خود از آن سود جسته است. نوع گفتمان احمدی نژاد همواره دالهایی را شامل شده که انتشار آن چه از این تریبون چه رسانه های دیگر واکنش های داخلی و جهانی را به دنبال داشته است. در این تحقیق تلاش بر این است تا دالهای مرکزی پیامهای دیپلماتیک احمدی نژاد از این تریبون از دریچه دیپلماسی عمومی تحلیل گفتمان شود. به این منظور سه متن سخنرانی انتخاب و در مرحله توصیف یک رشته اطلاعات در قالب تعریف کارویژه هایی مانند سبک واژگانی، فاعلان مطرح، دلالتهای ضمنی، سوگیری، غیرسازی و استنادات از هر یک از متن ها استخراج شد. سپس با توجه به بستر و زمینه های خارج از بافت گفتمان، اطلاعات متن و فرامتن به دست آمد و در مرحله تفسیر مولفه های گفتمانی، رابطه میان متن و گفتمان جاری مورد سنجش قرار گرفت. درنهایت با بررسی رابطه گفتمان موجود و ساختار کنونی حاکم بر عرصه های داخلی و بین المللی، تلاش شد تا نظم گفتمانی احمدی نژاد تبیین و در یک کلام تحلیل شود. بررسی جمیع اطلاعات در سه مرحله نشان داد دال های مرکزی گفتمان احمدی نژاد در هر سه سخنرانی مورد بررسی، بر محور موعودگرایی و بهره مندی ایران از ظرفیت بالقوه اصلاح و مدیریت امور جهان متمرکز بوده است و از منظر مقوله کانترهژمونی نیز وی کوشیده است تا هژمونی آمریکا و قدرتهای غربی را به چالش بکشد.

این تحقیق به بررسی بازنمایی ایران در شبکه های تلویزیون دولتی تاجیکستان پرداخته است. به این منظور ابتدا نظریه های بازنمایی با تأکید بر آراء استوارت هال تحت عنوان مطالعات فرهنگی بررسی شده و سپس به بررسی نظریات فوکو در تولید نسخه هایی از فرهنگ که تولید کنندگان آن می خواهند به حقیقت ارتقاء یابد اشاره شده است. در قسمت روش بر مبنای الگوی جان فیسک در مطالعه متون تصویری، الگویی ترکیبی برای تحلیل متون ارائه می شود که ترکیبی از الگوی "تحلیل سازه" سلبی – کاودری، "الگویی روایی و نشانه شناسی" بارت و "تحلیل گفتمان انتقادی" فرکلاف – ون دایک است. مقوله های مورد نیاز برای بررسی متون و پاسخ به سوالات تحقیق، از این الگوها استخراج شده است. یافته های بدست آمده در قالب چهار بخش بررسی شده است. برای پاسخ به سوالات، مطالب گرفته شده از تلویزیون دولتی با توجه به موضوع در یکی از بخش های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، نظامی با استفاده از الگوهای ذکر شده بررسی شده است. نتایج نشان می دهد تصویری که از ایران در تلویزیون دولتی تاجیکستان بازنمایی می شود، در ابعاد سیاسی، اقتصادی و نظامی تصویری مثبت و در مواردی حتی همراه با بزرگنمایی است. در بازنمایی تصویر فرهنگی دوگانگی در بازنمایی دیده می شود. در این حوزه تصویر مثبت از ایران تاجایی ادامه دارد که هویت ملّی و تاریخی خود را از دست ندهند و در برخی موارد در پی ارائ? نسخه ای از فرهنگ خود هستند که مستقل از ایران باشد.

به منظور آسیب شناسی نظام آموزش حین خدمت کارکنان سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران این پژوهش به روش توصیفی – پیمایشی درمیان ایشان انجام شد. جامعه آماری شامل 1500نفر از کارکنان رسمی سازمان بود که به نحوی در آموزش های حین خدمت برگزار شده توسط مرکز آموزش شرکت داشته اند. حجم نمونه براساس فرمول نامعلوم بودن حجم جامعه 227نفر تعیین گردید که از مجموع230 پرسشنامه توزیع شده درنهایت 222 پرسشنامه قابلیت تحلیل را یافت. ابزار سنجش عبارت از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که متناسب با ابعاد مدل استاندارد ایزو10015 تدوین گردید. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 85/0 بدست آمد. با بهره گیری از روش تحلیل آماری t و واریانس یک راهه نتایج حاکی از آن بود که وضع آموزش در سازمان صداوسیما برمبنای مدل استاندارد ایزو 10015 درحد بیش از متوسط است و تنها در بعد اجرا و پشتیبانی آموزش تفاوت معنی داری بین وضع موجود و میانگین ایزو10015 وجود ندارد. همچنین داده های کیفی نشان داد که یک دسته بندی از آسیب ها و مشکلات آموزش در سازمان صداوسیما و راهکارهای متناظر با آن وجود دارد که در پنج بعد ساختاری، فرایندی، فرهنگی، محتوایی و منابع انسانی قرار می گیرد. کلیدواژه ها: آسیب شناسی، آموزش، استاندارد ایزو 10015 ?

امروزه تماشای سریال¬های خانوادگی و ملودرام شبکه جم¬تی¬وی به جزئی از زندگی روزمره¬ی بسیاری از مردم تبدیل شده¬است. این تحقیق با رویکرد تحلیل دریافت، در پی تبیین خوانش و قرائت مخاطبان تهرانی از سریال¬های خانوادگی و ملودرام شبکه جم¬تی¬وی است. براین اساس، تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوالات است: دریافت مخاطبان تهرانی شبکه جم¬تی¬وی از سریال¬های خانوادگی و ملودرام این شبکه چگونه است؟ این سریال¬ها چگونه و بر مبنای چه سازوکارهایی توسط مخاطبان تهرانی انتخاب و تماشا می شوند؟ زمینه¬های اجتماعی و فرهنگی مخاطبان کدام است؟ روش تحقیق به کار گرفته، روش کیفی است و در این راستا با 15نفر از مخاطبان تهرانی از طریق تکنیک مصاحبه¬ی عمیق، مصاحبه کردیم. یافته¬های تحقیق حاکی از آن است که مخاطبان آگاهانه با این سریال ها درگیر می شوند و دریافت و خوانش های متفاوتی از سریال ها دارند. هر یک از مخاطبان تهرانی شبکه جم تی وی از یک تا چند سریال را از این شبکه تماشا می کنند و تعداد این سریال ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. همچنین سریال¬های مورد علاقه و شخصیت¬های مورد علاقه مخاطبان تهرانی متفاوت است. آنها معتقدند که خیانت، بی بندوباری، رشوه، عادی سازی روابط نامشروع، تجمل گرایی افراطی، خشونت، استفاده از پول و قدرت برای رسیدن به هدف، فساد، بدآموزی، دشمن تراشی، غیرت زدایی و فقر مفاهیمی هستند که این سریال ها به دنبال مطرح کردن آن هستند. بنابراین مخاطبان از پیامدهای منفی سریال ها آگاهی دارند. یافته¬های تحقیق نشان می¬دهد مخاطبان تهرانی گاهی به صورت فردی و گاهی به صورت جمعی سریال¬ها را تماشا می¬کنند. انتخاب سریال¬ها در بین مخاطبان کنشی فعالانه است و مخاطبان از دو طریق با سریال¬های شبکه آشنا می¬شدند: ارتباطات فردی و تبلیغات خود شبکه. در مواردی ممکن است تماشای این سریال¬ها به وسیله¬ای برای مشارکت در اعضای خانواده تبدیل شود و گاهی هم بر اطلاعات آنان در مباحث رسانه¬ای افزوده شود. مخاطبان تهرانی سریال¬های خانوادگی و ملودرام شبکه جم¬تی¬وی بیشتر برای سرگرم شدن به تماشای این سریال¬ها روی می آوردند.

هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای میزان مراجعه و اعتماد به اخبار و یافتن رابطه بین عوامل موثر بر میزان اعتماد به اخبار دو رسانه تلویزیون (بخش های خبری سیمای جمهوری اسلامی) و اینترنت (وب سایت های خبری) است. با توجه به پیچیدگی و گستردگی موضوع، ضریب نفوذ کم اینترنت در ایران، و لزوم مقایسه ای منطقی بین اخبار این دو رسانه، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های وابسته به وزارت علوم شهر تهران، به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند که به نوعی مخاطب نخبه نیز، محسوب می شوند. هرچند روش تحقیق اصلی در این بررسی کمّی (پیمایش) بوده است، امّا روش های کیفی (کتابخانه ای و مصاحبه) نیز، به منظور شناخت عوامل موثر بر اعتماد، به کار گرفته شده است. بر این اساس در مرحله مقدماتی جهت انجام مقایسه ای نظام مند، ضمن مصاحبه و پرسش با سوالات باز، ده بخش خبری و ده وب سایت خبری پر بیننده مشخص شده اند. در پیمایش اصلی، نتایج به دست آمده از پاسخ های نمونه 400 نفره از دانشجویان، که با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای در ده دانشگاه وابسته به وزارت علوم شهر تهران انتخاب شدند، نشان می دهد که سیمای جمهوری اسلامی ایران با وجود دارا بودن ظرفیت های فراوان در جهت جلب اعتماد رسانه ای این گروه از نخبگان علمی، این مهم را به صورت کافی و وافی انجام نداده است، به طوری که نتایج حاصل از پیمایش، مبیّن میزان کمِ اعتماد به اخبار سیمای جمهوری اسلامی ایران می باشد و این امر با میزان سانسور و سوگیری اخبار نسبت معکوس، و با صحت و جامعیت آن، نسبت مستقیم دارد. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که بخش خبری 20:30 «شبکه دو» بیشترین میزان مراجعه، بخش خبر ورزشی 18:45 «شبکه سه» بیشترین میزان اعتماد، و وب سایت خبری بی.بی.سی فارسی، بیشترین میزان مراجعه و اعتماد را به خود اختصاص داده اند.