شوری منابع آب و خاک یکی از مهمترین مسائلی است که علاوه بر کاهش محصولات کشاورزی به تدریج سطح زیر کشت را کاهش می دهد. یکی از روش های موثر برای کاهش شوری خاک، اعمال آبشویی همراه با مدیریت صحیح آبیاری است. برای تعیین اثر شوری آب آبیاری، مدیریت کاربرد آب و آبشویی بر عملکرد گلرنگ و تغییر در خصوصیات شیمیایی خاک، آزمایشی در منطقه رودشت اصفهان شامل سه تیمار شوری آب آبیاری 3/35، 8/77 و 11/21 دسی زیمنس بر متر با دو تیمار مدیریت اعمال آب آبیاری شامل آبیاری با کیفیت آب های فوق الذکر در تمام طول فصل زراعی و آبیاری با آب شیرین تا مرحله جوانه زنی و استقرار گیاه و پس از آن اعمال آب های شور فوق الذکر، به همراه دو تیمار آبشویی شامل تیماری بدون آبشویی و با اعمال آبشویی به صورت طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در قالب اسپلیت اسپیلیت پلات نا متعادل، با چهار تکرار در خاکی با بافت رس سیلتی در سال زراعی 1388 اجرا شد. نتایج نشان داد افزایش شوری آب آبیاری سبب کاهش تعداد بوته در هکتار، عملکرد بوته، عملکرد دانه، ارتفاع ساقه اصلی، تعداد گره در ساقه اصلی، ارتفاع شاخه دهی، تعداد طبق در بوته، وزن طبق یک بوته، قطر طبق اصلی، قطر ساقه اصلی، تعداد ساقه فرعی و درصد روغن دانه های گلرنگ شد.ضمن اینکه سبب افزایش در درصد سدیم برگ ها گردید. همچنین برای وزن هزاردانه و شاخص برداشت تا شوری 8/77 دسی زیمنس افزایش و از این شوری به بالاتر کاهش را شاهد هستیم. اثر مدیریت اعمال آب شیرین تا مرحله جوانه زنی نیز سبب افزایش در تمام پارامترهای اندازه گیری شده، به جزء رطوبت نسبی برگ شد. اعمال مدیریت آبشویی تعداد بوته در هکتار، عملکرد بوته، عملکرد دانه، ارتفاع ساقه اصلی، تعداد طبق در بوته، وزن طبق یک بوته و تعداد ساقه فرعی را افزایش و ارتفاع شاخه دهی را کاهش داد. اثرات متقابل نیز گویای این مطلب بود که با اعمال مدیریت کاربرد آب شیرین تا مرحله جوانه زنی می توان با استفاده از آب با شوری بالاتر عملکرد بهتری نسبت به زمانی که آب با شوری کمتر اما بدون اعمال مدیریت به کار می بریم، انتظار داشته باشیم. گلرنگ در منطقه مورد مطالعه در مقابل شوری، نیمه مقاوم تشخیص داده شد. حد آستانه شوری و شیب کاهش محصول به ترتیب 6/36 دسی زیمنس بر متر و 11/84 محاسبه شد. افزایش شوری آب آبیاری سبب افزایش در شوری، بی کربنات، کلر، سولفات، کلسیم و منیزیم، سدیم و نسبت جذبی سدیم خاک گردید. شوری خاک در پایان فصل زراعی در تیمارهای شوری آب آبیاری 3/35، 8/77 و 11/21 دسی زیمنس بر متر در عمق 0 تا 90 سانتی متری خاک به ترتیب برابر 6/95، 11/16 و 13/22 دسی زیمنس بر متر بود. با افزایش در عمق خاک، شیب خط افزایش شوری خاک در مقابل آب آبیاری، کاهش یافت. مدیریت اعمال آب شیرین تا مرحله جوانه زنی، مقدار شوری، یون های خاک و نسبت جذبی سدیم خاک و آبشویی مقدار کلر و سدیم و نسبت جذبی سدیم خاک را کاهش داد. اثر مدیریت آبیاری بر تغییر میزان یون های خاک بیشتر از آبشویی بود. شوری و مدیریت و آبشویی، تأثیری در اسیدیته خاک نداشتند. نتایج نشان داد اثر متقابل شوری آب آبیاری و آبشویی ابزار مناسبی برای مدیریت خاک به منظور کاهش شوری خاک و افزایش عملکرد گلرنگ در این منطقه خشک است.

به کارگیری فاضلاب ها و پساب حاصل از تصفیه آنها در امر آبیاری محصولات کشاورزی، از جمله راهکارهای رویارویی با مسأل? بحران آب در مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور بررسی تأثیر آبیاری با پساب بر برخی ویژگی های خاک، آزمایشی در سال زراعی 88-87 در منطقه شمال اصفهان انجام شد. آزمایش در نه مزرعه که پنج مزرعه با پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب و چهار مزرعه با آب چاه آبیاری می شد، صورت گرفت. در هر مزرعه 3 یا 4 نمون? مرکب خاک در دو عمق 30-0 و 60-30 سانتی متری (در مجموع 62 نمونه خاک) تهیه شد و برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در نمونه ها مورد سنجش قرار گرفت. همچنین میزان انتقال برخی عناصر غذایی و عناصر سنگین به گندم، ذرت، یونجه و گرمک (در مجموع 52 نمونه گیاه) اندازه گیری شد. نتایج آنالیز پساب نشان می دهد که بر طبق استانداردهای who، fao و سازمان محیط زیست ایران،پساب تصفیه خان? شمال اصفهان از نظر پارامترهای ph، کلرید، بور، نیترات، فلزات سنگین از جمله آهن، منگنز، روی، مس، سرب و کادمیوم، محدودیتی برای آبیاری ندارد. آبیاری با پساب، باعث کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک در هر دو عمق 30-0 سانتی متری و 60-30 سانتی متری خاک شده است. آبیاری با پساب باعث افزایش پایداری خاکدانه شد که در عمق 60-30 سانتی متری خاک معنی دار بود. هدایت هیدرولیکی، سرعت نفوذ نهایی و ظرفیت نگهداری رطوبت خاک در اثر آبیاری با پساب، افزایش یافت که این افزایش معنی دار نیست. هدایت الکتریکی(ec) و نسبت جذب سدیم(sar) در خاکهای آبیاری شده با پساب، به صورت معنی داری کمتر از خاکهای آبیاری شده با آب چاه است. استفاده از پساب جهت آبیاری خاکها، تأثیری بر مقدار مواد آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی(cec) خاک نداشته است. آبیاری با پساب تأثیری بر غلظت نیتروژن، آهن، مس، سرب و کادمیوم خاک نداشته است. استفاده از پساب برای آبیاری، باعث کاهش معنی دار منیزیم و سدیم خاک شده است. فسفر قابل دسترس در هر دو عمق نمونه برداری در اثر آبیاری با پساب افزایش معنی داری داشته است. کلسیم، روی و منگنز خاک در اثر آبیاری با پساب به صورت غیر معنی داری افزایش یافته است. در دانه گندم آبیاری شده با پساب، نیتروژن، پتاسیم، آهن، منگنز، مس و سرب بیشتر از دانه گندم آبیاری شده با آب چاه بود؛ هرچند هیچ یک از این اختلاف ها معنی دار نبوده است. در کاه گندم آبیاری شده با پساب نیتروژن، آهن، مس و سرب بیشتر از کاه گندم آبیاری شده با آب چاه بود. آبیاری گندم با پساب موجب افزایش معنی دار عناصر غذایی و عناصر سنگین مورد آزمایش در مقایسه با آبیاری با آب چاه نمی شود. میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، روی و مس در یونجه آبیاری شده با پساب بیشتر از یونجه آبیاری شده با آب چاه بود. ولی این تفاوت معنی دار نبود. آهن و منگنز یونجه آبیاری شده با آب چاه به طرز معنی داری بیشتر از آب چاه بود. آبیاری با پساب باعث افزایش معنی دار نیتروژن و فسفر در بوته و دانه ذرت و نیز افزایش معنی دار منگنز در دانه ذرت در مقایسه با آبیاری با آب چاه شده است. پتاسیم، آهن و مس در دانه ذرت و روی و مس در بوته ذرت آبیاری شده با پساب بیشتر از ذرت آبیاری شده با آب چاه بود. ولی این افزایش معنی دار نبود. در میو? گرمک، آبیاری با پساب باعث افزایش عناصر نیتروژن، فسفر، آهن، منگنز، روی و مس در مقایسه با آبیاری با آب چاه شده است که در مورد نیتروژن و منگنز این افزایش معنی دار است. آبیاری با پساب باعث افزایش منگنز و سرب در بوته گرمک شده است، البته این تفاوت معنی دار نمی باشد. آبیاری با پساب باعث افزایش تجمع کادمیوم تا mg/kg 1-4/0 وزن خشک در گرمک در مقابل عدم تجمع این عنصر در آبیاری با آب چاه شده است. به طور کلی نتایج نشان داد که در مورد پارامترهای اندازه گیری شده، استفاده از پساب نه تنها تأثیر نامطلوبی بر خاک نداشته است، بلکه برخی خواص خاک را بهبود داده است. بنابراین در شرایطی مشابه این مطالعه بدون اینکه غلظت بالایی از عناصر غذایی و عناصر سنگین در گیاه تجمع یابد، می توان از پساب تصفیه خانه فاضلاب شمال اصفهان برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده نمود.

شوری یکی از مهمترین ویژگی های محیطی است که عملکرد و کیفیت محصولات گیاهی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. گلرنگ جزء گیاهان نسبتاً متحمل به شوری است و در سال های متمادی در قسمت های مرکزی ایران جایی که شوری کاشت دیگر محصولات را تحت تاثیر خود قرار داده، کشت شده است. به منظور ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ های گلرنگ، 64 ژنوتیپ گلرنگ به صورت طرح لاتیس ساده 8×8 با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی آب و خاک مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان واقع در رودشت در سال 1387 در شرایط آب و خاک شور کشت گردیدند. صفات زراعی، فیزیولوژیک و صفات مرتبط با کیفیت دانه شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته، عملکرد دانه در هکتار، عملکرد بیولوژیک، محتوای کلروفیل a و b، محتوای روغن، محتوای پروتئین و عملکرد روغن مورد اندازه گیری قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه، از لحاظ کلیه صفات ارزیابی شده اختلاف معنی داری داشته اند. وراثت پذیری برای صفات مورد مطالعه بر آورد شده و بالاترین وراثت پذیری عمومی در شرایط تنش به وزن هزار دانه و پایین ترین آن به صفت محتوای کلروفیل b اختصاص داشت. نتایج حاصل از بررسی ضرائب همبستگی فنوتیپی نشان داد که بین عملکرد دانه در بوته و تعداد طبق در بوته و تعداد شاخه در بوته همبستگی مثبت و بسیار بالایی وجود داشت. همچنین بین عملکرد دانه در بوته و تعداد دانه در طبق همبستگی منفی و معنی داری وجود داشت. نتایج تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه در هکتار نشان داد، که تعداد دانه در طبق در شرایط بدون تنش به تنهایی 22 درصد و در شرایط تنش 20 درصد و به همراه تعداد طبق در بوته در مجموع 68 و 73 درصد از تغییرات عملکرد دانه در هکتار را تبیین نمودند. تجزیه ضرائب مسیر برای صفت عملکرد دانه در هکتار ژنوتیپ های گلرنگ در شرایط بدون تنش نشان داد که اثر مستقیم تعداد دانه در طبق بر عملکرد دانه مثبت و بسیار بالا (94/0) و اثر غیرمستقیم آن از طریق صفات تعداد طبق در بوته و وزن هزاردانه منفی (46/0- و 24/0-) بود. اما اثر غیرمستقیم آن بر عملکرد بیولوژیک مثبت (21/0) بود. در شرایط تنش شوری نیز تعداد دانه در طبق بیشترین تاثیر مثبت (79/0) بر عملکرد دانه در هکتار داشت و پس از آن صفت تعداد طبق در بوته دارای بیشترین تاثیر مثبت (73/0) بر عملکرد بود. اثر غیر مستقیم تعداد دانه در طبق از طریق تعداد طبق در بوته منفی (42/0-) بود. تجزیه کلاستر بر اساس صفات زراعی در شرایط بدون تنش براساس آزمون 2t کاذب هوتلینگ و آزمون f بیل پنج گروه در فاصله اقلیدسی حدود 27/4 تشخیص داده شد. در گروه های اول تا پنجم به ترتیب تعداد 1، 8، 8، 21 و 26 ژنوتیپ قرار گرفت. در شرایط تنش شوری براساس آزمون 2t کاذب هوتلینگ و آزمون f بیل در فاصله اقلیدسی 67/7 پنج گروه مجزا تشخیص داده شد. در گروه های اول تا پنجم به ترتیب تعداد 3، 3، 25، 7 و 26 ژنوتیپ قرار گرفت. درشرایط تنش ژنوتیپ های ایرانی سازگاری بیشتری به شوری داشتند. ژنوتیپ های lrv-51-51، il و محلی کردستان5 بیشترین عملکرد (1030، 973 و 947 به ترتیب) تحت شرایط مزرعه شور داشتند که امکان استفاده از آنها را به عنوان ژنوتیپ های متحمل به شوری از لحاظ عملکرد دانه در هکتار در شرایط تنش شوری پیشنهاد می کند. همچنین ژنوتیپ های lrv-51-51، کرمانشاه60 و محلی کردستان4 بالاترین عملکرد روغن در هکتار را داشتند که می توان از آن ها به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ های گلرنگ از لحاظ عملکرد روغن در شرایط تنش شوری نام برد.

شوری منابع آب و خاک یکی از مهمترین مسائلی است که علاوه بر کاهش محصولات کشاورزی بتدریج سطح زیر کشت را کاهش می دهد. یکی از مشکلات عمده در رابطه با آبیاری در مناطق خشک و نیمه خشک، تجمع املاح در نیمرخ خاک می باشد. آب آبیاری حتی اگر از بهترین نوع باشد، مقداری املاح محلول را به خاک منتقل کرده و در اکثر موارد باعث افزایش غلظت نمک در خاک می گردد. با توجه به محدودیت منابع آب برای کشاورزی استفاده از آبهای با کیفیت نامناسب روز به روز در حال افزایش است. یکی از روش های موثر برای کاهش اثرات سوء شوری اعمال آبشویی و مدیریت آبشویی می باشد. در این مطالعه اثرات سه تیمار شوری آب آبیاری 1، 3 و 5 دسی زیمنس بر متر و 3 میزان آبشویی صفر، 20 و 40 درصد بر عملکرد و اجزاء عملکرد سویا و برخی پارامترهای شیمیایی خاک و زهاب در خاکی با بافت لوم مورد بررسی قرار گرفت. رقم انتخاب شده در این مطالعه برای سویا گرگان-3 بود. آزمایش در یک گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان بصورت طرح آزمایشی کاملا تصادفی در قالب آزمایشات فاکتوریل با چهار تکرار اجرا شد. نتیج نشان داد که با افزایش شوری آب آبیاری و کاهش میزان آبشویی شوری خاک، نسبت جذب سدیم و درصد سدیم قابل تبادل خاک افزایش می یابند و این افزایش در عمق 0 تا 15 سانتی متری خاک بیشتر از عمق 15 تا 30 سانتی متری خاک بود. افزایش شوری آب آبیاری و میزان آبشویی، ph خاک را افزایش داد و لایه زیرین نسبت به لایه بالایی میزان ph بالاتری داشت اما این تغییرات ناچیز بود. با افزایش کیفیت و کمیت آب آبشویی میزان عملکرد دانه سویا، ارتفاع بوته، دوره گلدهی، دوره شروع رسیدن، وزن هزار دانه، وزن خشک بوته، تعداد غلاف پر، تعداد کل غلاف، تبخیر و تعرق فصلی و شاخص برداشت سویا افزایش یافت در حالی که تعداد غلاف پوک کاهش یافت. بررسی معادله مس-هافمن نشان داد که در شرایط موجود پارامتر a برابر 32/1 دسی زیمنس بر متر است و پارامتر b برابر 2/17 درصد به ازای یک دسی زیمنس بر متر افزایش شوری خاک می باشد. از مقایسه این نتیجه با نتایج تحقیقات قبلی در مورد سویا نتیجه شد که رقم گرگان-3 آستانه کاهش عملکرد کمتری دارد ولی تحمل بهتری نسبت به افزایش سطوح شوری خاک دارد. بررسی معادله استیوارت نشان داد که پارامتر b در این معادله برابر 77/2 می باشد. افزایش شوری آب آبیاری سبب افزایش شوری زهاب شد. اعمال آبشویی در بهترین و بدترین کیفیت آب آبیاری اعمال شده (شوری 1 و 5 دسی زیمنس بر متر) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین راندمان آبشویی بود. شورترین زهاب ها و بیشترین تغییرات در شوری زهاب مربوطه به چهار آبیاری ابتدای فصل بودند. در آبیاری های بعدی تغییرات در شوری زهاب تا حدود زیادی کاهش یافت و روند تغییرات تقریبا ثابت ماند. تغییرات phزهاب ، دارای روندی نامنظم و صعودی با تغییرات ناچیز در طول فصل بود. علت این تغییرات نامنظم تغییرات غلظت های کربنات و بی کربنات موجود در زهاب بود که این تغییرات غلظت یون ها با تغییرات فشار هوا و دمای محیط ایجاد می شود.

به منظور بررسی تأثیر کاربرد طولانی مدت پساب تصفیه شده ی فاضلاب بر خصوصیات خاک، آزمایشی در سال زراعی 1391-1390 در منطقه ی شاهین شهر در شمال اصفهان انجام شد. برای انجام کار، 3 مزرعه تحت آبیاری پساب فاضلاب شهری و 3 مزرعه تحت آبیاری آب چاه انتخاب گردید. نمونه گیری خاک از دو عمق 30-0 و 60-30 سانتی متری و در هر مزرعه با 4 تکرار بصورت نمونه ی مرکب (در مجموع 48نمونه خاک) صورت گرفت و برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک مورد سنجش قرار گرفت. همچنین نمونه گیری از گیاهان گندم، ذرت و یونجه در هر مزرعه آزمایشی در 4 تکرار انجام (در مجموع 40 نمونه گیاه) و میزان عناصر ماکرو و میکرو در قسمت هوایی گیاهان مورد مطالعه اندازه گیری گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که استفاده از پساب برای آبیاری در هر دو عمق ، باعث کاهش معنی دار هدایت الکتریکی خاک (ece)، کلر ، سولفات، کلسیم، سدیم، منیزیم، نسبت جذب سدیم (sar) و سدیم تبادلی خاک (naex) در هر دو عمق شده است. بنابراین در مورد پارامترهای مورد سنجش، استفاده از پساب باعث کاهش شوری در خاک در مقایسه با آب چاه گردیده است. فسفر موجود در پساب در هر دو عمق نمونه برداری افزایش معنی داری داشته است. آبیاری با پساب باعث افزایش پتاسیم در هر دو عمق آبیاری شده است که این افزایش در عمق 30-0 سانتیمتری معنی دار بود. آبیاری با پساب تصفیه خانه باعث کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک و افزایش سرعت نفوذ آب در خاک در هر دو عمق نسبت به آبیاری با آب چاه شده است گرچه تفاوت معنی دار نمی باشد، همچنین تفاوتی در میزان پایداری خاکدانه های خاک های آبیاری شده با پساب و آب چاه مشاهده نشد. آبیاری با پساب تأثیر معنی داری بر غلظت آهن، منگنز، مس، سرب و کادمیوم خاک نداشته است اما باعث کاهش غلظت روی در مقایسه با آب چاه شده است که در عمق 60-30 سانتی متری معنی دار بوده است. آبیاری با پساب تصفیه خانه باعث افزایش درصد نیتروژن در دانه و کاه گندم، دا نه ی ذرت و اندام هوایی یونجه در مقایسه با آبیاری با آب چاه شده است که این افزایش در دانه ی ذرت از لحاظ آماری معنی دار بود. غلظت فسفر و پتاسیم در همه ی اندام های گیاهی آبیاری شده با پساب افزایش یافت که افزایش در مورد فسفر درکاه گندم و در مورد پتاسیم در گیاه یونجه معنی دار بوده است. آبیاری با پساب باعث افزایش معنی دار غلظت آهن در همه ی اندام های گیاهی به جز دانه ی ذرت شده است. غلظت منگنز در کاه گندم و اندام هوایی یونجه در اثر آبیاری با پساب افزایش یافته است که این افزایش در گیاه یونجه معنی دار بوده است. آبیاری با پساب منجر به افزایش معنی دار غلظت روی در دانه ی گندم و دانه ی ذرت شده است. آبیاری با پساب باعث افزایش غلظت مس در دانه و کاه گندم و اندام هوایی یونجه شده است که هیچ یک از این تفاوت ها از لحاظ آماری معنی دار نمی باشند.

رشد جمعیت و محدودیت منابع آب ما را وادار کرده تا به دنبال روش هایی برای افزایش عملکرد محصول باشیم. از طرفی، خاک هایی که مشکل شوری دارند، تهدید جدی برای کشاورزی پایدار می باشند. بنابراین، با استفاده از روش کشت مناسب می توان علاوه بر صرفه جویی در آب مصرفی، اثرات مضر شوری را نیز کاهش داد. این مطالعه با هدف بهبود روش کشت گندم برای دست یابی به عملکرد و کارآیی مصرف آب بهتر انجام شد. برای این منظور آزمایش صحرایی در فصل زراعی 85-86 در ایستگاه تحقیقات رودشت وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام گرفت. مطالعه در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی با آرایش کرت های دو بار خرد شده در سه تکرار (بلوک) برای کشت گندم به مرحله اجرا در آمد. تیمارها شامل سه کیفیت آب آبیاری با شوری های 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر به عنوان کرت های اصلی، سه روش کشت شامل کشت های جوی و پشته با آبیاری شیاری با فاصله شیار تا شیار 60 و 80 سانتی متر و کشت مسطح مرسوم به عنوان کرت های فرعی و دو عمق آب آبیاری شامل عمق آب آبیاری 9/0 و 1/1 برابر تبخیر- تعرق گندم به عنوان کرت های فرعی- فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش شوری آب آبیاری و کاهش عمق آب آبیاری، شوری خاک و نسبت جذبی سدیم افزایش معنی داری در سطح احتمال 1% داشتند. افزایش شوری آب آبیاری باعث کاهش معنی دار اجزای عملکرد گندم در سطح احتمال 1% گردید، به طوری که این کاهش در روش کشت جوی و پشته در مقایسه با روش کشت مسطح کمتر بود. روش کشت جوی و پشته، شوری خاک سطحی و نسبت جذبی سدیم کمتری در مقایسه با کشت مسطح داشت، در نتیجه اجزای عملکرد (وزن هزار دانه، طول خوشه و شاخص برداشت) در این روش کمترین کاهش را داشتند. کلروفیل برگ و پروتیین دانه ی گندم در روش کشت جوی و پشته به طور معنی دار بیشتر از کشت مسطح بودند، که به ترتیب باعث افزایش وزن هزار دانه و کیفیت دانه ی گندم شدند. در آب آبیاری با شوری های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر، کشت جوی و پشته ی 60 سانتی متری با وجود مصرف آب آبیاری کمتر، عملکرد دانه بالاتری در مقایسه با کشت مسطح داشت، در نتیجه کارآیی مصرف آب به ترتیب 9/14 و 4/18 درصد افزایش نشان داد. با توجه به آب مصرفی کم و عملکرد و کارآیی مصرف آب بالا در روش کشت جوی و پشته ی 60 سانتی متری، می توان نتیجه گرفت که این روش کشت، روش مناسبی برای دست یابی به کشاورزی پایدار در مناطقی که با مشکل شوری خاک و کمبود آب مواجه هستند، می باشد.

بی شک یکی از مهم ترین چالش های پیش روی نظام بانکی کشور طی چند سال اخیر سیر فزاینده مطالبات معوق بوده که محصول پرداخت تسهیلات غیر واقعی، کارشناسی نشده و نابجا می باشد، این روند افزایشی مطالبات بر شبکه بازار پول و عملکرد نظام بانکی تاثیر گذاشته و توان وام دهی بانک ها را بیش از پیش تضعیف کرده است. بانک های تجاری در ارزیابی عملکرد مالی مشتریان و به منظور مدیریت اعتباری از روش های رتبه بندی گوناگونی استفاده می نمایند . بررسی و تصویب اعتبارات یکی از کاربردهای مدل لاجیت است. در رتبه بندی اعتباری اشخاص حقیقی ، عوامل مختلفی برای امتیاز دهی به هریک از معیارهای اساسی اعطای تسهیلات درنظر گرفته و درنهایت امتیاز و رتبه نهایی مشتری محاسبه می شود. در پژوهش پیش رو با استفاده از مدل لاجیت این مسئله بیشتر بررسی شده و راهکارهای برای مقابله با آن ارائه می شود.

هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط بین رهبری زهرآگین و رفتارهای انحرافی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را ؛ سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل تشکیل میدهد. نمونه نهایی متشکل از 115 نفر میباشد که با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردیده است.جهت گیری تحقیق حاضر از نظر نوع ، «کاربردی» و از نظر اجرایی «توصیفی» است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی استخراج گردیده اند. برای آزمون فرضیه پژوهش نیز از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره و نرم افزارهای excel و spss(20) استفاده شده است. برای ارزیابی رهبری زهرآگین از پرسشنامه استاندارد اشمیت (2008) و برای ارزیابی رفتارهای انحرافی، از پرسشنامه یازده سوالی استفاده گردیده است. رهبری زهرآگین با استفاده از ابعاد آن یعنی (رهبری توهین آمیز،رهبری آمرانه ، خودشیفتگی ، خودترویجی، غیرقابل پیش بینی بودن) تعریف شده است. یافته های پژوهش چنین نشان می دهد که بین رهبری زهرآگین و رفتارهای انحرافی رابطه مستقیم وجود دارد ؛ یعنی با افزایش عوامل رهبری زهرآگین ، رفتارهای انحرافی نیز در محیط کار افزایش میبابد و بالعکس.

هدف اصلی تحقیق، شناخت اهمیت نسبی ابعاد عوامل استرس زای شغلی در تأثیر بر خوداتکایی اعضای هیات علمی با تأکید بر تیپ شخصیتی می باشد. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی در دانشگاه آزاد استان اردبیل می باشد. مطابق فرمول حجم نمونه کوکران، 203 نفر از بین 429 نفر انتخاب گردید و پاسخ دهندگان با روش نمونه گیری تصادفی ساده گزینش شدند. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد. روایی پرسشنامه با گرفتن مشاوره از اعضای هیات علمی متخصص در این زمینه تقویت و پایایی پرسشنامه عوامل استرس زای چالشی، خوداتکائی و تیپ شخصیتی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل ویژگیهای جمعیت شناختی از آمار توصیفی برای طبقه بندی، تهیه نمودارها وجداول فراوانی استفاده گردید. از آزمون معنی داری میانگین در دو نمونه مستقل ( آزمون t ) برای تبیین تفاوتها در دو تیپ شخصیتی a و b، از آزمون ضریب همبستگی برای یافتن ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته و از تکنیک اهمیت نسبی برای یافتن وزن نسبی ابعاد عوامل استرس زای چالشی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد افراد دارای تیپ شخصیتی a از فشارزمانی، پیچیدگی کار و مسئولیت پذیری بیشتر استقبال می کنند و خوداتکایی بیشتری نسبت به تیپ شخصیتی b دارند. بین ابعاد عوامل استرس زای چالشی و خوداتکایی در هر دو نوع تیپ شخصیتی رابطه معنی داری مشاهده گردید. همچنین یافته ها حاکی از آن است در افزایش خوداتکایی در تیپ شخصیتی a پیچیدگی کار دارای بیشترین اهمیت نسبی و فشار زمانی دارای کمترین اهمیت نسبی می باشد. در افزایش خوداتکایی در تیپ شخصیتی b مسئولیت کاری دارای بیشترین اهمیت نسبی و فشار زمانی دارای کمترین اهمیت نسبی در تأثیر بر خوداتکایی می باشد. در نهایت با توجه به آزمون فرضیه ها پیشنهاداتی ارائه گردید.

هویت سازمانی و معنویت سازمانی دو موضوع بسیار مهم در حوزه های رفتار سازمانی، منابع انسانی، ارتباطات و کنترل و ... می باشد. نظر به اهمیت موضوع هویت و هویت سازمانی و نقش آن در شکل گیری بسیاری از رفتارهای سازمانی افراد از یک سو، و نیز نقش مهم معنویت در عملکرد سازمان از سوی دیگر، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه معنویت سازمانی با هویت سازمانی کارکنان کتابخانه های عمومی استان اردبیل به روش توصیفی - تحلیلی پرداخته است. برای سنجش معنویت سازمانی از مدل 5 مولفه ای میلیام و فرگوسن و برای سنجش هویت سازمانی از مدل سه مولفه ای پچن استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق 240 نفر از کارکنان کتابخانه های عمومی استان اردبیل بودند که از بین آن ها 150 نفر از طریق فرمول کوکران انتخاب گردید.داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه و به روش میدانی گردآوری و با استفاده از نرم افزار spss در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین معنویت سازمانی در بین کارکنان(34/3) و میانگین هویت سازمانی در بین کارکنان(17/3) است بنابراین از وضعیت نسبتاً مطلوب و متوسط به بالایی برخوردار است. نتیجه آزمون همبستگی پیرسون درخصوص رابطه بین معنویت سازمانی و هویت سازمانی کارکنان حاکی از آن است که از لحاظ آماری در سطح 05/0>p همبستگی مثبت و قوی بین معنویت سازمانی و هویت سازمانی وجود دارد. همچنین نتایج دیگر این تحقیق نشان داد که بین ابعاد پنجگانه معنویت سازمانی و هویت سازمانی کارکنان همبستگی مثبت و نسبتاً قوی در سطح 05/0>p وجود دارد. بیشترین شدت همبستگی مربوط به مولفه حس لذت بردن از کار و کمترین شدت همبستگی مربوط به فرصت هایی برای زندگی درونی بود. در نهایت و به جهت وجود رابطه مثبت بین معنویت سازمانی و هویت سازمانی، پیشنهاداتی در جهت ارتقای معنویت سازمانی و به دنبال آن هویت سازمانی کارکنان مبتنی بر یافته های تحقیق ارائه گردید.

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سیستم مدیریت استعداد در شرکت ملی حفاری ایران واقع در اهواز می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نوع همبستگی است. کارکنان شرکت ملی حفاری ایران جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند که از میان آنها تعداد 120 نفر با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد سرمایه اجتماعی و سیستم مدیریت استعداد می باشد. روایی این پرسشنامه ها با استفاده از نظرات اساتید دانشگاه و کارشناسان شرکت ملی حفاری مجددا تایید گردید. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از آلفای کرونباخ بالای 70/ برآورد گردید. از آزمون های آماری کالموگروف-اسمیرینف، همبستگی پیرسون و فریدمن استفاده گردید. نرم افزار آماری spss جهت تحلیل داده ها به کار گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و شاخص های آن با سیستم مدیریت استعداد و تمام شاخص های آن ارتباط وجود دارد. این ارتباط مثبت می باشد.

شوری منابع آب و خاک یکی از مهمترین مسائلی است که علاوه بر کاهش محصولات کشاورزی به تدریج سطح زیر کشت را کاهش می¬دهد. یکی از روش های موثر برای کاهش شوری خاک، اعمال آبشویی همراه با مدیریت صحیح آبیاری است. برای تعیین اثر شوری آب آبیاری، آبشویی و مدیریت کاربرد آب بر خصوصیات و عملکرد گیاه چغندرقند، آزمایشی در منطقه رودشت اصفهان شامل سه تیمار شوری آب آبیاری 2، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر و دو تیمار بدون اعمال آبشویی و آبشویی برای حصول 75 درصد عملکرد و دو تیمار آبیاری با کیفیت آب یکنواخت از ابتدا تا انتهای فصل و تیمار آبیاری با آب با شوری 2 دسی¬زیمنس بر متر تا مرحله جوانه زنی گیاه و پس از آن آبیاری با آبهای شورتر تا انتهای فصل، با چهار تکرار به صورت طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در قالب کرتهای دو بار خرد شده ( اسپلیت اسپلیت پلات)در خاکی با بافت لومی رسی سیلتی در سال 1386 اجرا شد. با توجه به نتایج به دست آمده، اثر شوری آب آبیاری بر صفات عملکرد اندام هوایی، درصد قند ملاس، ازت مضر و سدیم در سطح احتمال یک درصد و بر مقدار عملکرد غده، عیار خالص قند، عملکرد قند قابل استفاده و پتاسیم در سطح احتمال 5 درصد معنی¬دار شد. در اثر افزایش شوری آب آبیاری، عملکرد غده، عیار خالص قند و عملکرد قند قابل استفاده کاهش و عملکرد اندام هوایی، درصد قند ملاس، ازت مضر، سدیم و پتاسیم غده افزایش یافت. اثر مدیریت آبیاری بر مقدار پتاسیم غده در سطح احتمال یک درصد و بر مقدار عیار خالص قند و عملکرد اندام هوایی و درصد قند ملاس در سطح احتمال 5 درصد معنی¬دار گردید. در اثر مدیرت آبیاری با آب با شوری 2 دسی¬زیمنس بر متر از ابتدای کاشت تا مرحله استقرار گیاه و سپس اعمال آب با کیفیتهای مختلف تا زمان برداشت، عملکرد اندام هوایی، درصد قند ملاس و پتاسیم غده کاهش و عیار خالص قند افزایش یافت. اثر آبشویی بر عملکرد قند قابل استفاده و عملکرد قند در سطح احتمال یک درصد و بر مقدار عیار خالص و ناخالص قند، درصد قند ملاس و سدیم در سطح احتمال 5 درصد معنی¬دار گردید.با اعمال آبشویی عیار خالص و ناخالص قند و عملکرد قند قابل استفاده افزایش و مقدار سدیم غده و درصد قند ملاس کاهش یافت.اثر متقابل شوری آب آبیاری و مدیریت آبیاری فقط در مورد میزان سدیم غده و در سطح 5 درصد معنی¬دار شد و باعث کاهش این صفت گردید. در اثر متقابل شوری آب آبیاری و آبشویی عملکرد غده و عملکرد قند در سطح 5 درصد و پتاسیم غده در سطح یک درصد معنی¬دار شدند. در این حالت عملکرد غده و عملکرد قند افزایش و پتاسیم غده کاهش یافت. اثر متقابل مدیریت آبیاری و آبشویی بر مقدار پتاسیم غده، عملکرد اندام هوایی و درصد قند ملاس در سطح احتمال 5 درصد اثر معنی¬دار داشت و باعث کاهش این سه صفت گردید. اثر متقابل شوری آب آبیاری و مدیریت آبیاری و آبشویی در مورد هیچ صفتی معنی¬دار نشد.

تحقیق حاضر باهدف بررسی تاثیر کیفیت مواجهه خدمت وپاسخگویی عمومی برتمکین مالیاتی(مورد مطالعه مودیان اداره کل امور مالیاتی اردبیل) انجام گرفته است. روش انجام تحقیق، عبارتست از : نوع توصیفی و همبستگی. ازمیان جامعه آماری با استفاده ازفرمول نمونه گیری ازجامعه نامحدود تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه محقق ساخته شامل 31 سئوال استفاده شده است. بااستفاده از نرم افزار spss مقدار ضریب پایایی پرسشنامه ها 932/0 به دست آمد.برای تجزیه وتحلیل داده ها ازرگرسیون چند متغیره استفاده گردید.نتایج تحقیق نشان داد که هر چه کیفیت مواجهه خدمت دربین کارکنان وپاسخ گویی عمومی مسئولان اداره کل امور مالیاتی اردبیل بیشتر باشد تمکین مالیاتی مودیان نیز بیشتر می شود.ضرایب بتا درضریب رگرسیون چند متغیره نشان داد. ازبین ابعاد کیفیت مواجهه خدمت بیشترین تاثیر بر تمکین مودیان مالیاتی اداره کل امور مالیاتی اردبیل مربوط به نزاکت ماموران مالیاتی اداره کل امور مالیاتی اردبیل در مواجهه با مودیان مالیاتی،صمیمیت وشایستگی درانجام کار مودیان توسط ماموران مالیاتی است(43/، 0/37،0/37 )ومولفه ای حرفه ای بودن کارکنان رابطه معنی دار ومنفی با تمکین مالیاتی دارد.واز بین ابعاد پاسخ گویی عمومی بیشترین تاثیر بر تمکین مودیان اداره کل امور مالیاتی اردبیل مربوط به تکریم ، کنترل پذیری و شفافیت و مودیان مالیاتی است (49/0، 25/0، 13/0)ومولفه ای تعهد با توجه به بزرگتر بودن سطح معنا داری آن از 05/0از اولویت تاثیر گذاری حذف می شود. همچنین نتایج بدست آمده نشان میدهد که ابعاد کیفیت مواجهه خدمت قادر به پیش بینی پاسخ گویی عمومی می باشداز بین ابعاد کیفیت مواجهه خدمت نزاکت با 48/0وصمیمیت با 45/0بیشترین تاثیر گذاری را بر پاسخ گویی عمومی دارندومولفه های شایستگی وحرفه ای بودن با توجه به بزرگتر بودن سطح معنی داری آنها از مقدار 05/0از اولویت تاثیر گذاری خارج می شوند. کلید واژه: کیفیت مواجهه خدمت ، پاسخ گویی عمومی، تمکین مالیاتی

امروزه با افزایش رقابت و تغییرات غیر قابل پیش بینی در عرصه کسب وکار سازمان ها برای کسب مزایایی رقابتی در دست یابی به اهداف سازمانی و موفقیت در کسب وکار لازم است به صورت چابک عمل کنند تا پاسخگویی سازمان باشند . از آن جا که وظیفه یک سازمان بالا بردن بهره وری وارائه خدمات در زمان مکان مناسب و با کیفیت مناسب می باشد و این موضوع در بانک های تجاری اهمیت ویژه برخوردار است لذا باید سازمان عهده دار این ماموریت مهم ، برای این که بتوانند نیاز های در حال تغییر مشتریان پاسخگو باشند و در برابر تغییرات محیط بازار و فن آوری های جدید واکنش نشان دهند ودر جهت کسب چابکی گام بر دارند . در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش رقابتی بر چابکی سازمانی و پاسخگویی سازمانی می پردازد، برای دستیابی به اهداف پژوهشی از داده های که بین 182 کارمند شعب بانک صادرات از طریق پرسشنامه توزیع شده بهره میگیریم و برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی ،تحلیل رگرسیون استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که رابطه معنی داری بین هوش رقابتی با چابکی سازمان و پاسخگویی سازمان دارد ، می توان گفت که هوش رقابتی، چابکی و پاسخگویی سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد.

بررسی نقش هوش رقابتی واستراتژی احیاء خدمات دراعتماد مشتریان بانک ملت اردبیل ( مطالعه موردی بانک ملت اردبیل) صنعت بانکداری درتمام دنیا به صنعتی کاملا" رقابتی تبدیل شده است وباتوجه به اینکه محصولات وخدمات ارائه شده به مشتریان درتمام بانکها کمابیش همسان هستند بانکها ناگذیر به یافتن راه حل هایی هستند که درجلب اعتماد مشتریان وتقویت تداوم ارتباط بلند مدت آنان با بانک موثر باشد.این پژوهش با هدف بررسی نقش هوش رقابتی واستراتژی احیاء خدمات دراعتماد مشتریان بانک ملت ، طرح واجرا شده است. به این منظور کلیه مشتریان بانک ملت اردبیل به عنوان جامعه آماری لحاظ ومورد بررسی قرار گرفته

این پژوهش به بررسی رابطه تعهد سازمانی و از خود بیگانگی با اثر بخشی کارکنان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل می پردازد در این پژوهش متغیر تعهد سازمانی شامل سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد تکلیفی (هنجاری) می باشد وهمچنین متغیر ازخود بیگانگی شامل ابعاد احساس بی معنایی، احساس بی قدرتی، احساس انزوای ارزشی، احساس بی هنجاری و احساس ازخودبیگانگی میباشد.برای پاسخگویی به سوال اصلی پژوهش، یعنی بررسی رابطه تعهد سازمانی و از خود بیگانگی با اثر بخشی کارکنان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل مطالعه ای با استفاده از پرسشنامه بر روی 190 نفر از کارکنان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل که به روش کل شماری انجام گرفت و پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت جهت بررسی روایی پرسشنامه مذکور از نظرات اساتید راهنما، مشاور و متخصصان و خبرگان استفاده گردید و جهت بررسی پایای نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. در تجزیه و تحلیل از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون استفاده شد. و نتایج یافته های پژوهش نشان داد که مولفه های تعهد سازمانی (تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد تکلیفی) با اثربخشی کارکنان رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد و همچنین بین مولفه های ازخود بیگانگی و اثربخشی کارکنان رابطه معنادار و منفی وجود دارد از بین مولفه های تعهد سازمانی، تعهد مستمر و تکلیقی با مولفه های از خود بیگانگی از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین فرضیات تحقیق مبتنی بر وجود تاثیر معنادار متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته مورد تایید قرار گرفت.

هدف اصلی تحقیق، بررسی تأثیر ابعاد هوش رقابتی بر اثربخشی استراتژی های بازاریابی شرکت های صادر کننده مواد غذایی شهر اردبیل می باشد.روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه مدیران و سرپرستان شرکتهای صادر کننده مواد غذایی شهر اردبیل می باشد. مطابق فرمول کوکران، حجم نمونه 132 نفر از بین 200 نفر انتخاب گردید و پاسخ دهندگان با روش نمونه گیری تصادفی ساده گزینش شدند.برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد.روایی پرسشنامه با گرفتن مشاوره از اعضای هیأت علمی متخصص در این زمینه تقویت و پایایی پرسشنامه هوش رقابتی و اثربخشی استراتژی های بازاریابی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی برای طبقه بندی،تهیه نمودارها و جداول فراوانی استفاده گردید و برای آزمون فرضیه ها،ابتدا جهت آگاهی از نرمال بودن متغیرها از آزمون اسمیرنوف – کولموگروف استفاده شد،که مشاهده گردید متغیرها از توزیع نرمال برخوردارند و در این حالت با استفاده از آمار استنباطی به تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق پرداخته شد و از آزمون ضریب همبستگی برای یافتن ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته و از تکنیک اهمیت نسبی برای یافتن وزن نسبی ابعاد هوش رقابتی بر اثربخشی استراتژی های بازاریابی استفاده شد.یافته های تحقیق نشان می دهد ابعاد هوش رقابتی بر اثربخشی استراتژی های بازاریابی تأثیر مثبت دارد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که برای اثربخشی استراتژی های بازاریابی،آکاهی از وضعیت رقبا دارای بیشترین اهمیت نسبی می باشد. در نهایت با توجه به آزمون فرضیه ها پیشنهاداتی ارائه گردید .

چکیده: هدف از تحقیق حاضر بررسی اهمیت نسبی در رابطه بین مولفه های مدیریت استعداد با سلامت و هویت سازمانی و همچنین رابطه بین هویت سازمانی و سلامت سازمانی در بین کارکنان بانکهای دولتی و خصوصی مشگین شهر می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی – پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان بانکهای مشگین شهر تشکیل می دهند. که تعداد آن ها برابر 200 نفر بود. برای تعیین حجم نمونه نیز از فرمول کوکران استفاده شد و طبق این فرمول تعداد نمونه آماری برابر 132 نفر بدست آمد. روش مورد استفاده برای نمونه گیری نیز روش تصادفی ساده انتخاب گردید.جهت گردآوری اطلاعات برای مدیریت استعداد پرسش نامه ی برگرفته از پرسش نامه ی اوهلی(2007)، برای هویت سازمانی پرسش نامه ی محقق ساخته و برای سلامت سازمانی از پرسش نامه ی برگرفته از پرسش نامه استاندارد هوی و فیلدمن(1996) استفاده گردید. برای اطمینان از پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده گردید که در کل میزان آلفا برای تمامی پرسشنامه 92/0 به دست آمد که نتیجه این را می رساند که پرسشنامه ها دارای پایایی می باشند. در ادامه کار آمار توصیفی نشان داد که بیشتر نمونه های آماری را افراد با جنسیت مرد و تحصیلات لیسانس تشکیل می دادند. یافته های تحقیق نشان داد که همچنین بین مولفه های مدیریت استعداد با سلامت سازمانی و هویت سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد. برای سنجش میزان اهمیت نسبی هر یک از ابعاد متغیر مستقل در تاثیر بر متغیر وابسته از نرم افزار آماری r استفاده گردد که نتایج تکنیک اهمیت نسبی نشان داد که مولفه های مدیریت استعداد در تاثیر سلامت سازمانی و هویت سازمانی در میزان r2 دارای وزن نسبی یکسانی نیستند. همچنین در مولفه‎ های هویت سازمانی در رابطه بین هویت سازمانی در تاثیر بر سلامت سازمانی دارای اهمیت نسبی یکسانی نبودند. یافته های این تحقیق موید وجود رابطه وزنی بین ابعاد یک متغیر مستقل با متغیر وابسته بود.

در این پژوهش که به صورت آزمایشی صورت گرفته است، تعداد 307 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع دبیرستانی شهرستان ورامین به عنوان نمونه ای از کل دانش آموزان مقطع دبیرستان انتخاب شده و هدف اصلی در این مطالعه بررسی تاثیر برنامه های تلویزیونی بر سرمایه ی اجتماعی این دانش آموزان می باشد. در این پژوهش از بین برنامه های تلویزیونی سریال های ستایش 2، پایتخت 3، اخبار جوانه ها و اخبار 20:30 انتخاب و سرمایه ی اجتماعی با مولفه های ارتباط اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی سنجیده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ی سرمایه ی اجتماعی با ایجاد تغییراتی متناسب با سوالات و اطلاعات مورد نظر پژوهشگر با نظر و تایید اساتید مربوطه بوده و به دلیل نرمال نبودن توزیع متغیرها از آزمون های آماری اسپیرمن و من ویتنی استفاده شده است، اساس پژوهش بر نظریه های یادگیری اجتماعی بندورا ، تحلیل کاشت گربنر، سرمایه اجتماعی پانتام و شبکه های اجتماعی ولمن می باشد که نتیجه ی تحلیل های آماری نشان داد که اکثر دانش آموزان علاقمند به تماشای سریال ها و اخبار مورد نظر در این پژوهش بوده اند و این سریال ها را در انتقال ارزش های اجتماعی مانند اعتماد، صداقت ، همدلی ، اهمیت خانواده ، حمایت و کمک از یکدیگر و..... موفق دانسته اند. سریال و برنامه های خبری بر اعتماد اجتماعی ، مشارکت اجتماعی و روابط اجتماعی دانش آموزان تماشا کننده تاثیر مستقیم و مثبت داشته است و با توجه به مقدار مثبت ضریب همبستگی بین دو متغیر تماشای برنامه های تلویزیون و سرمایه اجتماعی دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان ورامین مستقیم است. به عبارتی هر چه دانش آموزان بیشتر برنامه های تلویزیون را تماشا کنند، سرمایه اجتماعی آن ها افزایش می یابد. با توجه به مثبت بودن ضریب همبستگی و میانگین نمرات دانش آموزان دختر و پسر در این رابطه تفاوت معنی داری بین آنان وجود ندارد و با تماشای برنامه های تلویزیونی سرمایه اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر افزایش می یابد. در واقع براساس نظریه ی یادگیری اجتماعی بندورا می توان نتیجه گرفت که رسانه ها نقش یاددهنده به مخاطب دارند و مخاطبین تحت تاثیر رسانه ها به ویژه تلویزیون می باشند و از ظرفیت رسانه ها برای انتقال ارزش های اجتماعی بهره برد و سرمایه ی اجتماعی را در آنان افزایش داد.