نام پژوهشگر: وحید تقی نژاد عمران
زهرا شهروزی فر وحید تقی نژاد عمران
بر پایه فرضیه جبرانی رودریک (1998)، تکانه ها و آشفتگی های بین المللی، در یک اقتصاد باز تجاری، برای دولت نقش جدیدی در رابطه با تخفیف اینها پدید آورد؛ به همین دلیل این فرضیه یک ارتباط مثبت میان باز بودن تجاری و اندازه دولت را پیش بینی می کند. پژوهش حاضر در پی بررسی تأثیر باز بودن تجاری بر اندازه دولت است. برای این منظور یک نمونه 35 تایی از کشور های با گروه درآمدی متوسط پایین، شامل ایران، برای دوره زمانی2006-2000، استفاده شده است. نتایج برآورد الگو بر اساس رگرسیون داده های پانل نشان می دهد باز بودن تجاری به طور مثبت و معنا داری بر اندازه دولت اثر می گذارد؛ پس با توجه به روند فعلی سیاست کوچک سازی اندازه دولت در کشورها سیاستگذاران در تدوین سیاست باید بگونه ای عمل کنند که به نقش جبرانی دولت آسیبی وارد نشود.
منیره افرازه محمدتقی گیلک حکیم آبادی
چکیده نظر به ¬این¬که یافتن رابطه بین جمعیت و توسعه اقتصادی نقش مهمی در برنامه¬ریزی¬های اساسی کشورها ایفا می¬کند پژوهش حاضر نیز بر آن است تا تأثیر رشد جمعیت بر توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه را طی سال¬های (2010-2000) مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. بدین منظور، ابتدا مانایی متغیرها با استفاده از آزمون ریشه واحد پانلی لوین لین و چو، بررسی شد که نتایج نشان داد متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، رشد جمعیت و شاخص توسعه انسانی در سطح، پایا هستند. سپس، از طریق آزمون هم¬انباشتگی جوهانسن، رابطه بین رشد جمعیت و تولید ناخالص داخلی سرانه و شاخص توسعه انسانی به¬عنوان شاخص¬های توسعه اقتصادی، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج بدست¬آمده نشان¬ داد که یک رابطه هم¬انباشتگی بلند¬مدت مثبت بین متغیرهای مذکور وجود دارد. همچنین، به¬منظور بررسی روابط علی بین متغیرها از آزمون علیت هشیائو استفاده شد. نتایج آزمون علیت نشان داد که یک رابطه علی دو طرفه بین تولید ناخالص داخلی سرانه و رشد جمعیت برقرار است. اما بین رشد جمعیت و شاخص توسعه انسانی رابطه¬ای¬ یک¬طرفه از سوی متغیر رشد جمعیت به شاخص توسعه انسانی برقرار است. بر اساس نتایج حاصل از آزمون¬های لیمر و هاسمن، به¬منظور تخمین مدل از روش داده¬های تابلویی و روش اثرات ثابت استفاده شد. نتایج بدست¬آمده از برآورد مدل¬ها نشان داد که رشد جمعیت با یک وقفه با تولید ناخالص داخلی سرانه کشورهای در حال توسعه دارای رابطه منفی و معنادار است. به عبارت دیگر، بر اساس ضریب رشد جمعیت، با یک واحد افزایش در رشد جمعیت، تولید ناخالص داخلی سرانه 2294 واحد کاهش پیدا کرد. برآورد حاصل از رابطه شاخص توسعه انسانی و رشد جمعیت نیز نشان داد که ضریب رشد جمعیت با یک وقفه، اثر منفی و معناداری بر شاخص توسعه انسانی داشته به¬طوری¬که با یک واحد افزایش در رشد جمعیت، شاخص توسعه انسانی حدود 018/0 واحد کاهش خواهد یافت. به-طور کلی، نتایج نشان داد که رشد جمعیت بر توسعه اقتصادی کشورهای درحال توسعه تأثیر منفی و معناداری داشته است. از این¬رو، می¬توان رشد جمعیت را عاملی مهم و بازدارنده در امر توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه به حساب آورد. کلید واژه¬ها: رشد جمعیت، تولید ناخالص داخلی سرانه، شاخص توسعه انسانی، توسعه اقتصادی، کشورهای در حال توسعه.
عادله خالقیان علی رضا پورفرج
سازمان اوپک دارای نقش کلیدی در تصمیمات سیاستی و اقتصادی مرتبط با نفتدر سطح جهانی می¬باشد این تحقیق از نگاه و زاویه دیگری به جایگاه و¬¬ نقش اوپک توجه نموده است. با استفاده از شاخص هرفیندال-هیرشمن ، قدرت انحصاری اوپک اندازه¬گیری شده و با شاخص نسبت سهم فروش نفت اعضای کشورهای اوپک، درجه قدرت انحصاری اعضای اوپک برآورد می¬گردد و سپس از روش داده¬¬های تابلویی طی سال¬های 1997-2011 اثر آن بر¬¬¬رشد مورد بررسی و مطالعه قرار می¬گیرد. این تحقیق شامل دو الگو است که هر کدام در دو حالت برآورد می¬گردد. نتایج برآورد در الگوی اول و در هر دو حالت نشان¬دهنده¬ی رابطه مثبت و معنادار بین تمرکز صادرات نفت و نرخ رشد اقتصادی می¬باشد.
سهیل محمدی مجد نورالدین شریفی
در این تحقیق اثر مصرف خانوارها در انتشار دی اکسید کربن با تأکید بر حمل و نقل در سال 1390 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز از جدول داده-ستانده سال 1380 و ریز دادههای بودجه خانوار سال 1390 تأمین گردیده است. میزان دی اکسید کربن (مستقیم، غیرمستقیم و کل) ناشی از به کارگیری انواع ناوگان حمل و نقل برآورد و سهم آنها در انتشار دی اکسید کربن محاسبه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حمل و نقل جادهای در سال 1380 و 1390، بیشترین سهم را در جا به جایی کالاها و خدمات مصرفی خانوارها داشته است که این سهم رو به افزایش بوده است. از دیگر نتایج تحقیق بیشتر بودن سهم حمل و نقل جاده¬ای در انتشار دی اکسید کربن در بین دیگر ناوگان حمل و نقل در تامین مصارف خانوارها می¬باشد. بعد از حمل و نقل جاده ای، ناوگان هوایی، دریایی و ریلی به ترتیب بیشترین سهم را در انتشار دیاکسید کربن داشتهاند. از نتایج دیگر این تحقیق، بیشتر بودن انتشار مستقیم دیاکسید کربن ناشی از مصارف خانوارها در حمل و نقل جادهای و هوایی از انتشار غیرمستقیم و بیشتر بودن انتشار دیاکسید کربن غیرمستقیم حمل و نقل دریایی و ریلی از انتشار مستقیم آنها میباشد.