نام پژوهشگر: حسن حسن پور

شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر در مسائل برنامه ریزی چندهدفی با توابع هدف بازه مقدار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم انسانی 1389
  الهام حسین زاده   حسن حسن پور

در این پایان نامه ابتدا مسائل برنامه ریزی چندهدفی به عنوان شاخه ای مهم از مسائل تصمیم گیری چندمعیاره مورد بحث قرار گرفته است. از آنجا که در دنیای واقعی پارامترهای مسائل بهینه سازی نادقیقند، مسائل برنامه ریزی چندهدفی با داده های بازه ای در نظر گرفته شده است. به دلیل اینکه که مقادیر توابع هدف بازه های بسته می باشند، برای تفسیر مفهوم بازه ی بهینه (مقدار بهینه ی تابع هدف) دو رابطه ی ترتیب جزئی بر روی رده ی بازه های بسته معرفی شده است. همچنین به منظور بررسی مشتقپذیری یک تابع بازه مقدار از متر هاسدورف و برای تعریف فاصله ی بین دو بازه ی بسته از تفاضل هوکوهارا استفاده گردیده است. شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر (kkt) برای مسائل برنامه ریزی غیرخطی مشتقپذیر که در خواص تحدب مناسبی صادق باشند علاوه بر شرایط لازم، شرایط کافی نیز می باشند. در این پایان نامه شرایط بهینگی kkt در مسائل برنامه ریزی چندهدفی با توابع هدف و همچنین توابع محدودیت بازه مقدار مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت موضوع دوگانی در مسائل بهینه سازی بازه مقدار مورد مطالعه قرار گرفته است

روش جستجوی کارا و الگوریتم های تکاملی برای مسائل زمان بندی تولید کارگاهی انعطاف پذیر چندهدفی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم انسانی 1390
  سمانه متولی اشکذری   مسعود امان

در این پایان نامه دو روش برای حل مسأله ی زمان بندی تولیدات کارگاهی انعطاف پذیر چندهدفی بیان می شود. روش اول بر مبنای الگوریتم ژنتیک (ga) است و روش دوم که الگوریتم جستجوی کارا نام دارد، بر اساس جستجوی محلی است. سپس نتایج عددی به دست آمده از این دو روش با هم مقایسه می شوند. همچنین روش جدیدی برای حل این مسأله، که ترکیبی از دو روش ذکر شده است، معرفی می شود. علاوه بر این، مسأله ی مذکور، با دو محدودیت زمان راه اندازی ماشین ها و زمان توقف تولید، بیان شده و روش جدیدی برای حل آن بر مبنای الگوریتم جستجوی کارا، معرفی می شود

شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر در مسائل برنامه ریزی چندهدفی با توابع هدف فازی مقدار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم انسانی 1390
  نغمه صلواتی نژاد   حسن حسن پور

در این پایان نامه شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر برای مسائل برنامه ریزی چندهدفی فازی بررسی شده اند. با تعریف یک رابطه ی ترتیب روی رده ی همه ی اعداد فازی، مفهوم جواب بهینه معرفی شده است. از آنجا که این رابطه ی ترتیب یک رابطه ی ترتیب جزئی می باشد، مفهوم جواب پیشنهاد شده در این پایان نامه از همان مفهوم جواب برای مسائل برنامه ریزی چندهدفی معمولی به نام جواب بهینه ی پارتو پیروی می کند. به منظور معرفی حد و مشتق توابع فازی مقدار، از متر هاسدورف برای تعریف فاصله ی دو عدد فازی و از تفاضل هوکوهارا برای تعریف تفاضل دو عدد فازی استفاده شده است. با معرفی ضرایب لاگرانژ، شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر ابتدا برای مسائل برنامه ریزی چندهدفی با توابع هدف فازی مقدار و سپس برای مسائل برنامه ریزی چندهدفی با توابع هدف و توابع محدودیت فازی مقدار استخراج شده اند.

برنامه ریزی چندهدفی فازی برای انتخاب تأمین کننده و مدل سازی ریسک: یک روش امکانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم انسانی 1390
  سحر مسگران ایاقچی   حسن حسن پور

انتخاب شرکای زنجیره ی تأمین، یک تصمیم مهم شامل معیارهای چندگانه و عوامل ریسک است. مدیریت پشتیبانی در زنجیره های تأمین به منظور کاهش هزینه و افزایش کیفیت تولیدات به دنبال مشارکت تأمین کنندگان مناسبی است. به همان اندازه که انتخاب تأمین کنندگان مناسب در تقلیل هزینه ها موثر است و باعث افزایش قدرت رقابت شرکت ها می شود، یک انتخاب نامناسب نیز می تواند باعث تنزل موقعیت مالی و عملیاتی شرکت ها گردد. در اغلب مسائل دسترسی به اطلاعات دقیق و داده های معین، برای مدلبندی وضعیت واقعی امکان پذیر نمی باشد. به علاوه قضاوت افراد معمولا به صورت مبهم انجام می گیرد و مقادیر دقیق و مشخص عددی برای بیان نظرات به کار گرفته نمی شود. بنابراین از مفاهیم فازی استفاده می گردد. در این پایان نامه مدل های برنامه ریزی چند هدفی فازی و تصمیم گیری چند شاخصه ی فازی برای انتخاب تأمین کنندگان ارائه شده و روش هایی برای حل آنها پیشنهاد گردیده است.

یک دیدگاه صفحه برشی برای حل مسأله ی برنامه ریزی چندهدفی کسری غیرخطی صحیح
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم 1391
  فاطمه جاهد   حسن حسن پور

در این ‏پایان نامه مسائل برنامه ریزی چندهدفی کسری غیرخطی‏(درجه دوم) صحیح‏ به عنوان ‎‏بخش مهمی از مسائل برنامه ریزی چندهدفی مورد بحث قرار گرفته است. روش مورد بحث که اساس آن روش صفحه برش می باشد‏، ‎‎‏با استفاده از ویژگی شبه یکنوا بودن توابع کسری غیرخطی موجود در مسأله‏، تمام نقاط غیرتسلطی مسأله ی برنامه ریزی چندهدفی کسری غیرخطی صحیح را پیدا می کند. در این روش یک مسأله ی برنامه ریزی کسری غیرخطی صحیح تک هدفی با یکی از توابع هدف مسأله ی چندهدفی در نظر گرفته می شود و روش صفحه برش برای آن مورد استفاده قرار می گیرد. برش های مطرح شده کل یک یال از ناحیه ی شدنی را بررسی کرده و سپس حذف می کند‏ به طوری که قسمت های حذف شده دوباره ظاهر نمی شوند؛ که‏ با توجه به فرض بسته و کران دار بودن ناحیه ی شدنی منجر به همگرایی الگوریتم در تعداد متناهی تکرار می شود.‎‎‎

بهینه سازی مسائل برنامه ریزی خطی چند هدفه تحت قیود تساوی با روابط ماکزیمم t-نرم فازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم ریاضی 1391
  رضا کیانی بجستانی   اسداله محمود زاده وزیری

در این پایان نامه ابتدا مسأله کمینه سازی یک تابع هدف خطی مقید به قیود تساوی تحت رابطه ماکزیمم ‎ -tنرم فازی را در نظر می‎گیریم که در آن ‎t یک ‎-tنرم پیوسته است. بدین منظور دو بحث کلی را ارائه می‎کنیم .‎ ابتدا دو توسیع بر اساس نتایجی که فنگ و همکاران بدست آورده‎اند ارائه می شود. در این توسیع‎ها قیود فازی تحت روابط ماکزیمم - حاصلضرب یا ماکزیمم - مینیمم در نظر گرفته می‎شوند. سپس روندی برای حل مسائل بهینه سازی با قیود تساوی تحت ماکزیمم ‎نرم ارشمیدسی معرفی خواهد شد.‎ در ادامه مسأله مینیمم سازی چند هدفه خطی تحت قیود تساوی با روابط ماکزیمم ‎-tنرم فازی را در نظر می‎گیریم . چون دامنه شدنی بودن قیود تساوی با روابط ماکزیمم ‎-tنرم ارشمیدسی معمولا نا‎محدب اند و از طرفی تکنیک‎های برنامه‎ریزی ریاضی برای به جواب رسیدن این مسائل کارایی ندارند لذا یک روند دو مرحله‎ای برای تعیین جواب این گونه مسائل به کار برده می‎شود. از عملگر مینیمم و عملگر میانگین برای جمع کردن توابع هدف استفاده می شود تا جوابی موثر بدست آید.

یک دیدگاه برنامه ریزی آرمانی برای رگرسیون خطی با داده های بازه ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم 1391
  طاهره احمدی   حسن حسن پور

تحلیل رگرسیون یک روش آماری قوی برای تحلیل پدیده هایی است که در آن یک متغیر ‏به نام متغیر خروجی یا وابسته‏، به یک یا چند متغیر به نام متغیر(های) ورودی یا مستقل‏، وابسته می باشد. در رگرسیون‏، سوال مهم این است که‎‎ چگونه می توان مقدار متغیر خروجی را بر مبنای مشاهدات به دست آمده از آزمایشات‏، پیش بینی کر‎د.‎‎‎‎‎ نتایج به دست آمده از برخی آزمایشات در جهان واقعی‏، داده های دقیقی نیستند و گاهی به صورت بازه می باشند. یعنی ممکن است در یک مسأله ی رگرسیون‏، متغیر خروجی یا متغیر ورودی و خروجی هر دو به صورت بازه باشند. رگرسیون بازه ای وسیله ی مناسبی برای تحلیل اینگونه پدیده هاست. ‎در این پایان نامه یک دیدگاه جدید برای رگرسیون بازه ای ارائه شده است و آن استفاده از برنامه ریزی آرمانی برای تخمین ضرایب مدل رگرسیون بازه ای می باشد.

ارائه مدلی محاسباتی برای بهره گیری از استفاده مجدد در سیستم های پرس و جو
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده برق و کامپیوتر 1391
  مجتبی منصوری   حسن حسن پور

انسان ها وقتی که در معرض سوالاتی در باره موضوعی مشخص قرار میگیرند به تدریج شناخت بهتری از دامنه موضوع کسب نموده و با «استفاده مجدد» از این دانش اکتسابی سوالات آتی در زمینه آن موضوع را با عملکرد بهتری پاسخ میدهند. همانند این توانمندی انسان ها، یک سیستم خودکار «پرس و جو» نیز باید بتواند از توانمندی «استفاده مجدد» اطلاعات موجود در پرسش های قبلی برای پاسخگویی پرس و جوهای بعدی در زمینه آن موضوع مشخص برخوردار باشد. این رساله حاصل تحقیق در باره موضوع استفاده مجدد در سیستم های پرس و جو (question answering) حوزه بازیابی اطلاعات (ir) میباشد. این مسئله که چه مقدار اطلاعات اکتسابی از پرس وجوهای قبلی برای استفاده مجدد در پرس وجوی جاری لازم است به ویژگی و نوع رابطه بین پرسش ها وابسته است. این رساله روی تعدادی از این روابط استفاده مجدد تمرکز دارد. برای هر یک از این روابط استفاده مجددالگوهای نحوی و معنایی بین یک زوج پرسش به زبان طبیعی روزمره انگلیسی که در برقراری رابطه حاکم هستند را استخراج نموده و سپس با استفاده از الگوهای استخراج شده راهکارها برای تشخیص خودکار رابطه استفاده مجدد را بررسی می نماید. علاوه بر آن روش های بهره برداری از فرصت استفاده مجدد با هدف ارتقاء عملکرد در تولید پاسخ سیستم پرس وجو و رویکردهای تولید دیتا ست برای ارزیابی هر یک از این روابط مورد بررسی قرار می گیرد.الگوهای شناسایی روابط مختلف استفاده مجدد متفاوت و در تعیین آنهااز عناصر گرامری زبان، منابع معنایی زبان طبیعی از قبیل wordnet، و نظریه های توسعه یافته در درک زبان طبیعی شامل حالت انتقال اطلاعات در گفتگوی پرس وجویی، تطبیق عبارت های اسمی، نظریه استلزام، و استلزام پرسشی استفاده میگردد. این رساله شناسایی الگو و راهکار های پیاده سازی و بهره برداری رابطه استفاده مجدد برای رابطه های استفاده مجدد “پرسش مشمول”، “پرسش حقیقت دار” را در بخش اصلی و در بخش پیشنهادات برای کارهای آتی، “پرسش های جزء-کل”، “پرسش های معادل ”، و “ایضاح پرسش ها ” را ارائه میدهد.نتایج حاصله از این رساله در دو محور موثر واقع خواهد بود. در محور اول الگوها ی استخراج شده روابط استفاده مجدد مورد بحث این رساله و راهکارهای بهره برداری از فرصت های استفاده مجدد هریک از آنها میتواند در قالب تسهیلاتی مستقل در یک سیستم پرس وجوی پایه (baseline) پیکر بندی گردد تا ارتقاء عملکرد در زمان و کیفیت پاسخگویی حاصل گردد. سهم دوم این پژوهش حول مسئله استفاده مجدد در ابعاد و دیدگاهی جامع تر در پرس وجو است چنان که قابلیت استفاده مجدد را از محدودیت دیدگاه سنتی آن در پرس وجو که غالباً استفاده مجدد را با رابطه پرسشهای معادل معرفی نموده است خارج نموده و افق وسیعتری را در شناخت و تجزیه و تحلیل انواع روابط متعدد دیگری از استفاده مجدد زمینه سازی نموده است.

حل مساله بهینه سازی چند معیاره به کمک روش های انقباض مخروط و نقطه مرجع
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ریاضی 1393
  مسلم جوانمرد   نسیم نصرآبادی

در این پایان نامه روشی تعاملی مبتنی بر روش نقطه مرجع و انقباض مخروط برای حل مسائل بهینه سازی چند معیاره صحیح مختلط ارائه می شود. فرض می شود که تابع ارزش تصمیم گیرنده شبه مقعر و نا نزولی باشد . روش تعاملی ارائه شده در هر تکرار با توجه به نقطه مرجع انتخابی توسط تصمیم گیرنده و از طریق روش انقباض مخروط یک جواب بهینه پارتو ارائه می کند. همچنین در هر تکرار ااگوریتم مجموعه ای از اطلاعات ترجیحی تصمیم گیرنده در اختیار می باشد، بنابراین جواب های بهینه پارتو بدست آمده به کمک مقایسه های دودویی، خاصیت تعدی و مفروضات مساله با یک ترتیب کلی مرتب می شوند و تکرار ها تا رسیدن به یک جواب رضایت بخش ادامه می یابند.

روش هایی برای حل مسائل برنامه ریزی چند هدفی تصادفی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم ریاضی 1393
  زهرا نصیری شهری   حسن حسن پور

در این پایان نامه‏ روش های مختلف حل مسائل برنامه ریزی چند هدفی تصادفی که در آن ها متغیرهای تصادفی می توانند در پارامترهای توابع هدف و محدودیت ها ظاهر شوند‏ بررسی شده است. هنگامی که یک مسأله فرمول بندی تصادفی دارد‏، مرحله ی اول حل آن‏، تبدیل مسأله به فرمول بندی غیر تصادفی است‏، لذا طبقه بندی و ارزیابی این تبدیلات با توجه به بسیاری از مفاهیم ارائه شده از کارایی‏، ارائه گردیده است. هم چنین به مفهوم جواب رضایت بخش برای مسائل برنامه ریزی چند هدفی تصادفی پرداخته و مفاهیم متفاوتی از این جواب ها معرفی شده است. یک مفهوم جدید از جواب تعریف و برخی روابط بین این مفاهیم ارائه شده است. علاوه بر این‏، یک روند گام به گام برای انتقال اطلاعات بین تحلیل گر و تصمیم گیرنده قبل از حل مسأله پیشنهاد شده است. هم چنین یک روش برای حل مسأله ی برنامه ریزی چند هدفی خطی کسری تصادفی ارائه شده و در انتها برخی از کاربردهای مدل های برنامه ریزی چند هدفی تصادفی بیان شده ‏است.

یک دیدگاه برنامه ریزی آرمانی برای رگرسیون خطی فازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده ریاضی و کامپیوتر 1387
  حسن حسن پور   حمیدرضا ملکی

چکیده ندارد.

برنامه زمان بندی تولیدی بهینه برای کارخانجات سرامیک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1376
  حسن حسن پور   علی وحیدیان کامیاد

کارخانه ای را در نظر بگیرید که محصولات متنوعی را در خطوط تولیدی مشخصی تولید می کند. هر خط تولیدی برای هر محصول دارای ظرفیت تولیدی خاصی است که هب آن نرخ تولید می گویند. و کارخانه برای تعداد مشخصی دوره زمانی متوالی می خواهد کار کند. هدف یک برنامه زمان بندی تولیدی بهینه برای چنین کارخانه ای این است که: اولا - هزینه کل تولید هر محصول کمینه شود. این هزینه شامل سه بخش است : -1 هزینه تولید هر محصول در هر خط، که با توجه به هزینه استهلاک ماشین آلات ، هزینه های سربار و ... هزینه تمام شده محصول باید محاسبه گردد. -2 هزینه نگهداری محصولات تا زمان تحویل به مشتری، محصولات در دوره های زمانی مختلف تولید می شوند به منظور تکمیل شدن کل تقاضای مشتریها و همچنین به منظور فرارسیدن زمان تحویل به مشتری، تا زمان تحویل نگهداری می شوند که هزینه نگهداری آنها به نوع محصول، ابعاد آن و مدت زمان نگهداری، ضایعات و ... بستگی دارد. -3 هزینه تنظیم خطوط برای محصولات که به محصول جدیدی که می خواهیم وارد خط تولید کنیم و نیز به خط تولید بستگی دارد. تنظیم خطوط برای محصولات جدید، شامل تمیز کردن دستگاهها، تعویض قالبها، روغنکاری و ... می باشد. ثانیا - کل تقاضای مشتریها برای محصولات مختلف در زمانهای مورد تقاضای آنها برآورد شود: ثالثا - حتی الاامکان در هر خط تولید، از تمام ظرفیت تولید آن استفاده شود. به عبارت دیگر، استفاده بهینه از خطوط تولید صورت پذیرد. نرخ تولید محصول در یک خط تولید، به عنوان مثال در روند تولید سرامیک ، به تعداد کوره ها، ظرفیت کوره ها (که ظرفیت کوره ها با توجه به ابعاد محصولات ، برای محصولات مختلف ، متفاوت است)، به زمان تنظیم خطوط تولید برای محصولات جدید و ... بستگی دارد. هر یک از مراحل قالب زنی، پرداخت ، پخت و ... برای هر محصول زمان معینی می برد که با توجه به تمام این موارد، باید زمان سنجی واقعی تولید هر محصول در هر خط تولید انجام شده و نهایتا نرخ واقعی تولید هر محصول در هر خط تولید محاسبه گردیده و در زمان بندی بهینه تولیدی مدنظر قرار گیرد. روشی که در این پایان نامه برای حل مسئله فوق (cps) ارائه می شود، یک کران پایین قوی از حل مساله تخفیف لاگرانژ و یک کران بالا از طریق بکارگیری یک الگوریتم پیشرو کاهش دهنده هزینه، که از جواب مسآله تخفیف لاگرانژیک جواب شدنی اقتباس می کند، بدست می دهد. الگوریتم ارائه شده از یک روش کارا برای اولویت دادن به محصولات استفاده می کند. این برنامه، برای هر کارخانه ای که به زمان بندی تولید تعدادی محصول روی یک یا چند خط تولید برای تعدادی دوره زمانی متوالی (و البته بدون ضایعات تولید) نیاز دارد، بکار می رود. کاربردهای این روش توسط "ماتا" (1989) تشریح شده است . پس از فرمول بندی ریاضی و حل مساله، نرم افزاری ارائه می شود که تغییر دادن برنامه تولید با توجه به تغییر تقاضا یا تغییر شرایط کارخانه و ... به کمک آن امری سهل الوصول باشد.