بدون شک اشعار حماسی از زمانی شکل می گیرند که ملتی تحت هجوم بیگانگان قرار گیرد . جنگ تحملیلی عراق بر علیه ایران ،روح حماسه را در کالبد شعر معاصر ایران دمید و موجب بروز پدیده ای نو ظهور به نام شعر دفاع مقدس در ادبیات معاصر شد . شاعران این دوره با تاثیر پذیری از حماسه آفرینی های مردم و همچنین با نگاهی به سابقه حماسه سرا یی در ایران به وی‍ژه شاهنامه فردوسی و پیوند عمیق میان دین و عرفان نوعی ادب حماسی را در شعر این دوره پدید آوردند . در این پایان نامه کوشیده ام از کنار هم نهادن اشعار مربوط به دفاع مقدس در طول سالهای (70-59 )با روش تحلیلی و توصیفی و شیوه استقرایی نشانه های زبانی و محتوایی و بلاغی حماسه را کشف و طبقه بندی نمایم . بدین منظور با بررسی حماسه ،ویژگی ها ،عناصر ،انواع ،خاستگاه و تکوین ان به بررسی ادبیات پایداری در ایران و تاثیر جنگ بر ادبیات معاصر پرداختم و مفاهیم و ادوار و قالبهای شعر جنگ به ویژه قالب غزل حماسی و نمودهای آن را در شعر شاعران شاخص این قالب برر سی کردم و به معرفی شاعران دفاع مقدس و بررسی عناصر حماسی در اشعار سالهای (70-59 ) در شعر آنان پرداختم و عناصر حماسی را از سه منظر فکری ،زبانی و بلاغی با توجه به بسامد هر کدام در ادوار مختلف جنگ طبقه بندی و مرتب نموده ام و از این رهگذر در یافتم که ما در شعر دفاع مقدس شاهد خلق نوعی حماسه هستیم که میان تغزل و حماسه های کهن و می شناور است و در حقیقت این نوع حماسه با غنا پیوند یافته و گوهری ناب به نام ادبیات دفاع مقدس پدید آورده است .

چکیده جنگ از زمان پیدایش انسان بر روی زمین وجود داشته است و تاریخ بشری این تجربه را همواره با خود داشته و باعث تغییرات سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی،...در سطح جوامع شده است. این تأثیر بویژه در ادبیّات چشمگیر بوده است، به طوری که در کشورهای مختلف ژانری به نام ادبیّات جنگ پدید آمد و نویسندگان بزرگی با نوع ادبی رمان که ظرفیّت بالایی داشت، توانستند آثار به سزایی خلق کنند. در ایران هم به تبع جنگ تحمیلی، ادبیّات جنگ یا دفاع مقدس توسعه یافت؛ و نویسندگان ایرانی آثار متفاوتی را در گونه های مختلف ادبی، بویژه در عرصه رمان، خلق کردند. رمان از جمله قالبهایی است که می تواند در انعکاس واقعیّتها و پیامد های جنگ، نقش مهمی داشته باشد. با مروری بر آثار بزرگ می توان نقش و کارکرد ارزشمند آن را فهمید. هدف ما در این پژوهش بررسی مشخصات و عناصر روایی پنج رمان ایرانی و خارجی است. سه رمان جنگ خارجی "در غرب خبری نیست"، "زنگها برای که به صدا در می آیند" و "دکتر ژیواگو" و دو رمان ایرانی "شطرنج با ماشین قیامت" و "سفر به گرای 270 درجه" است. البته با بررسی فرضیه های موجود و مقایسه نقاط ضعف و قوت آثار فوق به دلایل موفقیّت آثار خارجی پرداخته شده است و دلایل ضعف رمانهای ایرانی و عدم جهانی شدن آن نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

عنوان این پایان نامه "بررسی شعر مازندرانی با نظر به معروفترین گویندگان آن" می باشد؛ ابتدا به اهمیت جایگاه اشعار بومی در ادبیات کشور اشاره می شود و در ادامه سرایندگان طبری را که به عنوان جزیی از ادبیات بومی می باشند، معرفی می نماییم. بررسی ادبی و زبانی اشعار طبری و تعیین رایج ترین وزن، قالب، آرایه? ادبی و مضمون این اشعار از جمله اهدافی است که در این تحقیق به آن پرداخته می شود. مضامین متنوع و همسو با زندگی مردم مازندران و نیز تأثیر شاعران طبری سرا از طبیعت مازندران از مهمترین نکاتی است که در سراسر پایان نامه به روشنی دیده می شود. سعی بر آن است که فرضیه ها و نظریه های مختلف مطروحه را با آوردن شواهدی از نمونه های اشعار طبری اثبات نماییم.

روایت پردازی (narration/ (narrative، امروزه یکی ازعناصر اصلی وبنیادین داستان نویسی به شمارمی آید،به طوری که بدون توجه به این عنصرحیاتی، اصولا داستانی شکل نمی گیرد.درباره ی روایت به طور کلی کتاب ها ومقاله های فراوانی نگاشته شده ومی شود؛ امابا این وجود درزمینه ی روایت پردازی دررمان های جنگ (دفاع مقدس)، متأسفانه تاکنون کارچندان قابل توجهی صورت نگرفته وهمین مسأله باعث شد تا روایت در رمان جنگ را به عنوان موضوع پژوهش خود برگزیده وآن را مورد بررسی قراردهیم.بدین منظور رمان های زمین سوخته ی احمد محمود،هلال پنهان اثر علی اصغرشیرزادی وگنجشک هابهشت رامی فهمند نوشته ی حسن بنی عامری را به عنوان سه اثرشاخص در حوزه ی ادبیات جنگ (دفاع مقدس) انتخاب کرده ونوع روایت وجریان های ادبی موجود درآنها وهمچنین تأثیر این جریان ها برشیوه ی روایت پردازی این سه رمان را مورد بررسی وتحلیل قراردادیم.شیوه ی کارما نیز بدین صورت بود که ابتدا در فصل دوم به تعریف روایت و ویژگی های کلی آن پرداخته وسپس با استفاده از نظرات نظریه پردازان بزرگی چون ولادیمیر پراپ،ژرارد ژنت،کلود برمون، ای.جی.گریماس، مایکل.جی.تولان،رولان بارت و...روایت را ازنظر شکل وساختار تحلیل کرده ودر مرحله ی بعد با توجه به این نظریات، الگو های روایی موجود در رمان های یادشده را مورد نقد وبررسی قراردادیم. دراین رساله،علاوه برموارد یادشده،سعی کردیم تانوع جریان های ادبی موجود در این سه اثر ونیز تأثیر آن برشیوه ی روایت پردازی آنها را تحلیل وبررسی کرده وهمچنین چگونگی ومیزان این تأثیرگذاری وتأثیر پذیری را مورد نقد وارزیابی قرار دهیم. درپایان به این نتیجه رسیدیم که نوع جریان ادبی موجود در هریک از این سه رمان با شیوه ی روایت پردازی در آن ارتباط مستقیم وتنگاتنگی دارد؛به عنوان نمونه جریان ادبی رئالیسم در رمان زمین سوخته باعث ایجاد روایتی کاملا رئالیستی و واقع گرایانه در این اثرشده ویا جریان پست مدرنیسم بر نوع الگوی روایی موجود در رمان گنجشک ها بهشت را می فهمند، تأثیرآشکار وقابل توجهی برجای گذاشته وروایتی نسبتا پسامدرنیستی را در این اثرخلق کرده که این موضوع نشان دهنده ی تأثیرپذیری نویسندگان حوزه ی ادبیات جنگ از جریان های نوین ادبی می باشد.

چکیده: سبک شیوه خاصی است که نویسنده یا شاعر برای بیان مفاهیم خود در اثر ادبی به کار می گیرد. در رابطه با سبک شناسی از گذشته تا کنون تعاریف متعدد و متنوعی ارائه شده و هرکس از دیدگاه خود به نقد و بررسی پیرامون آن پرداخته است. در دوران معاصر سبک شناسی اگر چه همانند گذشته مورد استفاده قرار می گرفته؛ اما از لحاظ ساختمانی و بافت ادبی نسبت به گذشته دچار تغییر و دگرگونی هایی شده است. ویژگی های منحصر به فردی که در آثار هریک از نویسندگان وجود دارد؛ و آن ها را همچون گذشته صاحب سبکی شخصی ساخته است.در این پایان نامه بررسی سبکی سه اثر ( سه دختر گل فروش، ثریا در اغما و پسران جزیره) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. به سبک شناسی آثار مذکور در حیطه سبک شناسی فردی یعنی از سه دید گاه (زبانی ،فکری و ادبی) توجه شده است . به علاوه تلاش شده است تا با بررسی ساختار ادبی و زبانی هریک از این رمان ها از جمله: تغییرات صرفی و نحوی، تحول و دگرگونی در ویژگی های ادبی، هم چنین بیان ویژگی ها و شاخصه های برجسته فکری نویسندگان این دوره، بتوان به بررسی سبک شناسیک مناسبی در رابطه با آن ها دست یافت. در این پایان نامه علاوه بر جنبه های سبکی به نقد و بررسی پیرامون هریک از رمان های مذکور پرداخته شده و هریک از آن ها، از لحاظ ساختاری و محتوایی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

چکیده: در بررسی مختصات سبکی یک اثر معمولاً ویژگی های زبانی، ادبی، فکری و معنایی مدّنظر است. در بررسی ویژگی های زبانی به دلیل گستردگی این بخش آن را در سه سطح نحوی، آوایی و لغوی تقسیم‏بندی می‏نماییم.با آن که همه می‏‏دانیم زبان چیست امّا ارائه تعریفی جامع، مانع و علمی از آن به دلیل پیچیدگی، دشواری و گستردگی بیش از حدش کار آسانی نیست.گستردگی و پراکندگی جوامع از جهت جغرافیایی، تاریخی، تفاوت های شخصی، اجتماعی و موقعیت سنجی انسان‏ها از دلایل گستردگی زبان است. ساده ترین تعریف آن را چنین بیان می کنیم:زبان استعدادی شگفت انگیز، پدیده‏ای انعطاف پذیر و مجموعه الفاظی با نظامی بسیار پیچیده است که آدمی برای انتقال فکر، احساس و ارتباط خود به دیگران به کار می برد. این استعداد درخشان بشری از ویژگی هایی مانند زایایی، نابجایی، دوساختی بودن، قرار دادی، اکتسابی و گسستگی بر خوردار است. زبان کارکردها یا نقش هایی مانند ایجاد ارتباط، محمل اندیشه، آفرینش ادبی و حدیث نفس را بر عهده دارد. زبان در کنارِ اندیشه، موسیقی، تخیّل و احساس به عنوان یکی از عناصِر شاعرانه در بررسی آثار ادبی از جمله رُمان و داستان مدّ نظر است. بر این اساس شیوه سخن گفتن نویسنده در داستان را زبان داستان می گوییم. در ادبیّات داستانی نفس زبان به خودی خود اهمّیّت چندانی ندارد قدرت انتقال هرچه دقیق‏تر مفاهیم، تصاویر، احساسات و عواطف به مدد زبان حائز توجّه است. یعنی زبان خود را تحمیل نمی کند. بلکه تجربه و احساسات را با خود منتقل می کند. تازگی زبان در آثار ادبی دفاع مقدّس به دلیل نو بودن این رخ داد تاریخی بسیار طبیعی به نظر می رسد. زبان در این گونه آثار به دلیل مردمی، همه قشری بودن و حضور فرهنگ‏ها و گویش‏های مختلف باعث تنوع عبارات، تعابیر و تلفیق زبان عادی و ادبی است. زبانی که آثار جنگ طلب می کند زبانی صریح است هر چند روایت پرشتاب راه را بر هر گونه تعمق می بندد امّا به دلیل موقعیّت خاص، راوی نمی‏تواند روایت را متوقّف کند. امّا شتاب روایت پابه پای شتاب رویدادها پیش می رود ساده و بی تکلّف است جملاتی کوتاه، مقطع و نثری ساده همراه با استفاده فراوان از افعال به سبک جلال آل احمد که مورد تقلید بسیاری از نویسندگان دفاع مقدّس است.در سطح نحوی زبان که همان سبک شناسی جمله‏ها می باشد جمله‏ها از نظر محور همنشینی، کوتاه یا بلند بودن جملات، شبه جمله ها، تقدّم فعل و نهاد، ساختمان فعل، کاربردهای خاص ضمیر و انواع قید بررسی شده است. در سطح آوایی یا موسیقیایی؛ بررسی موسیقی درونی اعم از سجع، جناس، تکرار اسم، فعل، صفت، اسم صوت، تخفیف تلفّظ لغات انجام شده است. در سطح لغوی زبان؛ ساختمان اسم، صفت، کاربردهای خاص صفت، ترکیب سازی با استفاده از انواع وند، طنز، کهن گرایی، کنایه، مَثَل‏ها، نُماد، شیوه‏های ورود الفاظ به عرصه ادبیّات داستانی دفاع مقدّس، محیط، واژه‏های بومی مورد بررسی قرار گرفته است. میزان گرایش و تأثیرگذاری مکاتب ادبی رئالیسم و فرمالیسم بر رُمان سفر به گرای 270 درجه و مجموعه داستان من قاتل پسرتان هستم. وتأثیر گذاری مکتب مدرنیسم بر رُمان هلال پنهان علی اصغر شیرزادی مورد نظر است.

ارتباط از مهم ترین فعالیّت ها و دستاوردهای بشر است و در معنای ساده، انتقال پیام می باشد که خود دارای مراحل و سطوح مختلف و ابزارهای گوناگون است. به طور کلی ارتباط در دو نوع کلامی و غیرکلامی صورت می گیرد که این دو مکمل و لازم و ملزوم هم هستند. بهره گیری از ارتباط غیرکلامی همواره نزد شاعران و ادیبان بزرگ شناخته شده بوده است زیرا هریک از این ها بدون دیگری نمی تواند تأثیر لازم را داشته باشد. حکیم طوس هم که ارتباط گری تواناست و با چیره دستی در ذهن مخاطب خود نفوذ می کند، برشیوه های کلامی و غیرکلامی زمان خود آگاهی و تسلّط کامل داشته است. در این پژوهش با بهره گیری از نظریه های علوم اجتماعی و روان شناسی و با نگاهی میان رشته ای، ابتدا منظور از ارتباط، اصول ارتباطات غیرکلامی، ویژگی ها، شیوه ها، شباهت و تفاوت های آن با ارتباط کلامی بررسی شده است، سپس چگونگی استفاده فردوسی از این ابزارهای ارتباط غیرکلامی در دو داستان سیاوش و رستم و اسفندیار بیان گردیده که فردوسی با بهره گیری از آن ها در کنار ارتباط کلامی به شخصیّت پردازی قهرمانان داستان هایش پرداخته و حالت های درونی و هیجانات آنان را به تصویر کشیده است. همچنین این نکته مورد توجّه قرار گرفته است که در چه مواردی این شیوه ارتباط بیش تر و بهتر توانسته است پاسخ گوی بیان مفاهیم ذهنی فردوسی برای مخاطبانش باشد. اشاره به ابیاتی از این دو داستان تا حد زیادی بهره گیری فردوسی را از این ابزار ارتباطی در داستان پردازی روشن خواهد کرد.