نام پژوهشگر: محمدرضا حاجی آقا بابایی

بررسی تحولات شعر کودک پس از انقلاب اسلامی ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  نسیم طاهری اسدی   محمدرضا حاجی آقا بابایی

سالیان متمادی نیست که پدیده‎ای به نام «شعرکودک» در ایران، تولّد و رشد نموده است و نظر به اهمیت این مقوله و ارتباط آن با کودکان که اقشار مهم جامعه‎اند، نگارنده درصدد برآمد تا به بررسی تحولات شعر کودک پس از انقلاب اسلامی بپردازد. ادبیات کودک به معنای واقعی و اختصاصی‎اش برای کودکان مربوط به اوایل قرن جاری است که کسانی مثل عباس یمینی شریف، جبارباغچه‎بان، محمودکیانوش، پروین دولت‎آبادی و... بر تارک آن می‎درخشند. هر چند آثار خلق شده شاعران مذکور با آثار حوزه ادبیات کودکان –آنچه امروزه داریم - اندکی متفاوت است اما از لحاظ اینکه به واسطه این آثاراولین گامهای توجه به کودک برداشته شد، اهمیت دارند. اولین پایه‎های شعر کودک هم در اوایل قرن حاضربنا شد؛ هر چند پیش از آن اشعاری به نام کودکان (نه خاص آنان) به وجود آمده بود، اما در واقع اشعاری پندآموز و سخنانی بزرگسالانه بود که روح لطیف کودک آنها را بر نمی‎تافت. ظاهراً اولین اشعار کودکانه را به ایرج میرزا نسبت داده‎اند و بعدها با رشد و گسترش مدارس، و بهبود وضعیت کودکان و توجه بیشتر به آنان و وقوع انقلاب مشروطه، شعر کودک هم رشد یافت و شاعران بیشتری درصدد خلق آثار کودکانه برآمدند. پس از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، شاهد رشد کیفی و کمّی آثار ادبیات کودکانه بودیم و پس از انقلاب اسلامی نیز موضوعات جدیدی به فراخور اوضاع اجتماعی، نظیر:انقلاب، جنگ و پیروزی، مبارزه با دشمنان، همکاری، وحدت و... در شعر کودک - و ادبیات کودک - راه یافتند و تا سالهای اخیر، سیر نسبتاً موفقی داشته است.