نام پژوهشگر: سید حسن سلطانی

شیوه آموزش تکنیک های طراحی در مدارس هنری
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  فریدون مردانی   بهنام جلالی جعفری

هدف پژوهش: گردآوری یک مجموعه از آموزش تکنیکهای طراحی با ابزارهای مدرن اثر گذار برای استفاده طراحان حرفه ای است. روش پژوهش: مطالعات کتابخانه ای و میدانی برای تدوین مبانی نظری تحقیق و رسیدن به اهداف آن می باشد. این پژوهش با توجه به کمبود منابع مطلوب و غنی موجود در این زمینه و با هدف جبران این نقصان، با بررسی آثار طراحان قدیم و معاصر ایران و جهان، براساس نگاهی کنجکاوانه تر، راهکارهای مفیدی را برای روشهای صحیح آموزش تکنیکهای طراحی ایجاد می نماید. در این رساله، فراگیر ضمن کسب مهارت و آشنایی با اصول طراحی، تکنیک ها و روش های مختلف سنتی و خلاقانه امروزی را در خلق یک اثر طراحی فراگرفته و پس از شناخت کلی از آن، در خلق آثار خود با توجه به حال و هوای موضوع، سنجیده تر عمل می نماید. واژگان کلیدی: طراحی، تکنیک های طراحی، شیوه های آموزشی طراحی، طراحی در مدارس هنری

نقاشی از منظر روانشناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1391
  مارال چهکندی   سید حسن سلطانی

هنردرمانی یکی از راه های موثر درمان در دنیای امروز به شمار می آید. در جوامع پیشرفته از هنردرمانی برای درمان اختلالات روانی در افراد، بررسی درونی کودکان و حتی بزرگ سالان، جلوگیری از افسردگی های پیشرفته و کاهش جرایم اجتماعی استفاده می شود. طی مطالعات انجام شده در مورد این مبحث، به این مطلب رسیده ام که در کشور ما نیز هنرمندان و روانکاوان شروع به همکاری نموده اند و کارهای موثری در این امر نیز در حال انجام شدن می باشد؛ با امید آن روز که نتایج این کار بیشتر خود را به جامعه بنمایاند و از همان دوران کودکی در خانواده ها و مدارس ما به آن پرداخته شود تا جامعه ای سالم تر و محیطی شادتر برای زندگی داشته باشیم. در این دفتر به بررسی هنر درمانی و مفهوم کلی آن پرداخته شده و مزیت های آن نسبت به دیگر درمان ها بیان گشته ، در ادامه شاخه های مختلف هنری معرفی گردیده اند و چگونگی تاثیر فرم و رنگ در آثار بررسی شده است. بیشتر تاکید من در بررسی های انجام شده بر روی نقاشی به عنوان موثرترین شاخه ی هنری در هنر درمانی انجام شده است و آثار نقاشی افراد را چه کودک و چه افراد بزگسال مورد بررسی قرار داده ام.

مقایسه تطبیقی طرح ونقش بقعه سید رکن الدین و سید شمس الدین یزد)دوره آل مظفر)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده هنر و معماری 1392
  فیروزه مثقالی فروش   سید حسن سلطانی

چکیده در اواخر دوره ایلخانی یعنی زمانی که حکام آل مظفر بر نواحی مختلف ایران حکومت می کردند، شهر یزد نیز تحت حکومت خاندان آل مظفر اداره می گردید و به علت آرامش نسبی حاکم بر آن آثار بی نظیری در سطح شهر یزد قابل شناسایی است به طوریکه وجود ویژگی های خاص در معماری و تزئینات بناهای دوره ی آل مظفر در یزد، موجب ایجاد سبکی محلی به نام سبک مظفری شده است. از معروف ترین بناهای قرن هشتم شهر یزد «مدرسه رکنیه» یا «بقعه سید رکن الدین» و «مدرسه شمسیه» یا «بقعه سید شمس الدین» می باشند. تزئینات این دو بنا از منحصرترین تزئینات بناهای دوران آل مظفر شهر یزد و سایر بناهای ایلخانی ایران میباشد. در واقع این دو بنا از شاخصه های معماری آن دوره محسوب می شوند. از جمله تزئینات وابسته به معماری آن دوران می توان به گچبریهای زیبا و دیوارنگاری هایی با نقوش هندسی، گیاهی و کتیبه های آیات قرآنی اشاره کرد که در دو بقعه مذکور نیز در حد شکوهمندی از آنها استفاده شده است. در این پژوهش به بررسی تزئینات معماری دوره ی آل مظفر به ویژه در این دو بقعه پرداخته شده است. روش کلی تحقیق، روش مقایسه ای تطبیقی است. آنچه که از این پژوهش منتج می شود این است که به تطبیق تزئینات این دو بقعه با یکدیگر و نیز با سایر هنرهای رایج آن دوره می پردازد؛ همچنین به نقوش اماکن مزبور که در دسته های گیاهی، هندسی و کتیبه ها قرار می گیرند توجه شده و برای دریافت نتیجه تطبیق و جنبه های اشتراک و افتراق آنها جداولی شامل تطبیق نقوش دو بقعه مذکور با یکدیگر، رنگ ها و محل اجرای آنها ارائه شده است. کلید واژه ها: آل مظفر، ایلخانی، بقعه، سید رکن الدین، سید شمس الدین.

مفاهیم دینی و زیبایی شناسی تصویر درکتاب «دربیان قصه‏ ی حضرت سلیمان» (چاپ سنگی نسخه ‏ی 1266هـ.ق)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1393
  نسیم صلاحی   سید حسن سلطانی

تاریخ ایران با ورود چاپ سنگی، دوره جدیدی را تجربه نمود. این دوره با ایجاد دگرگونی در تصویرگری ادامه یافت. همزمان با دوره‏ قاجار و انتشار کتاب‏های حماسی و عاشقانه، کتاب‏های دینی مانند قرآن و روایات مذهبی نیز در میان عوام از محبوبیت فراوانی برخوردار بود. از این رو، تصویرگری این کتب به موضوعی گسترده در هنر آن دوران تبدیل گردید. این تصاویر در گسترش آموزه های دینی نقش به سزایی داشته و این امر به وسیله چاپ سنگی‏های مصور به انجام رسید. این شیوه؛ با قابلیتهای خود باعث شد که تصویرگر با صراحت و سادگی، همراه با وفاداری به متن و گاه با برداشت انتقادی و خلاقه خود دست به آفرینش تصاویر بزند. در میان کتاب‏های چاپ شده به روش سنگی در سال 1266ه.ق، کتابی با موضوع دینی وجود دارد که دارای تصاویری با ویژگیهای خاص میباشد. این کتاب با نام "در بیان قصه ی حضرت سلیمان "در کتابخانه ملی تهران دارای 40 تصویر بوده و به خط نسخ کتابت شده است. تصاویر این کتاب مربوط به داستانهای زندگی دو پیامبر؛ یعنی حضرت موسی (ع) و حضرت سلیمان (ع) میباشد و تاکنون مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. در این پایان نامه پژوهشی صورت گرفته است که با رویکردی تفسیری و هنری به بررسی ابعاد مختلف این نسخه می‏پردازد. از آنجایی که این نسخه در دوره قاجار تدوین شده است در مورد هنر، زیبایی شناسی، نقاشی، تصویرگری و ویژگیهای چاپ سنگی این دوره توضیحاتی داده شده است. در قسمت بعد با توجه به جنبه دینی این کتاب و تاثیراتی که این موضوع بر تصویر می‏گذارد، به شرح خصوصیاتی از ویژگی‏های قصه‏ های دینی پرداخته شده که به بررسی داستان دو پیامبر( حضرت موسی، حضرت سلیمان ) در کتب معتبر اسلامی یعنی قرآن و روایات منتهی شده است. در فصل آخر به صورت مفصل کتاب مورد نظر شامل معرفی کتاب، مشخصات فنی کتاب، معرفی هنرمند کتاب (که احتمالا علی قلی خویی میباشد) بررسی شده است. در ادامه با استفاده از روابط بین متن و تصویر در برخی از تصاویر، به بررسی عناصر مذهبی و تجزیه تحلیل کامل هشت تصویر پرداخته شده است. در انتهای پژوهش نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که؛ کتاب "در بیان قصه حضرت سلیمان" یکی از منابع اطلاعاتی آموزه‏ های دینی می‏باشد که تصاویر آن با تحقق بخشیدن اهداف قصه گویی، باعث افزایش درک تصویری متن تاریخی شده است. تصویرگر به کمک قرار‏دادن عناصر عامیانه و آشنا در کنار عناصر غیر معمول، رویدادها و شخصیت‏ها را به گونه ‏ای رقم زده است که گویا در زمان حال حضور دارند. در مورد روابط متن و تصویر در این کتاب باید متذکر شد که بیشتر تصاویر در نگاه سنتی هنرمند تصویرگر شکل گرفته است. اما در زمانی که متن دارای شکاف‏ها و خلاء‏هایی بوده است، با خلاقیت خود و با استفاده از برداشت شخصی و استفاده از پیشینه تصویری توانسته قصه گویی دینی را به تصویر بکشد. پیشینه‏ تصویری و نگارگری‏ ایرانی توانسته منبع الهام خوبی برای تصویرگر باشد. چاپ سنگی با استفاده از ویژگی‏های منحصر به فرد خود عناصر تصویری گذشته را به عناصر خط، سطح و رنگ تبدیل کرده است و به وسیله این عناصر تاثیراتی بصری مانند تیرگی، روشنی، حجم پردازی‏های ظریف و عمق‏نمایی را به وجود آورد.

بررسی حواس در تفکر زیبایی شناسانه ی ویتگنشتاین با تاکید بر حس لامسه در حجم پردازی هنری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1394
  اسماعیل بازپران   سید حسن سلطانی

جستار پیش رو، با نیمنگاهی به حجمسازیها و هنرمفهومی سالهای اخیر، سعی در بررسی نقشی که حواس در درک و دریافت یک اثر هنری(بطور ویژه، حجمسازی)ایفا میکنند، دارد. فرضیات تحقیق اما اینها ست: الف) درک و دریافت اثر، یکسر از مسیرِ حواس مخاطب صورت میگیرد. این فرض مرا به آن سوی کشانید تا برای تأکید بر حسی(حسهایی) معین، در مواردی جنبه بصری(حس بینایی) اثر را حذف کنم تا مسیر تجربه را از مسیرِ معمول و همیشگی خود بیرون بیندازم. ب) ذهن مخاطب توان تجسم و تحلیل آنچه که دریافت میکند را دارا ست. پس اینچنین، حجمهایی با حرکتهایی معین و جهتهایی مشخص تعریف شد تا مخاطب، در نهایت، تجسمی کلی از فضای حجم ها داشته باشد. سوالات اساسی تحقیق عبارتند از الف) نقشی که حواس در تفکر زیباشناسی ایفا میکنند. کاربرد واژهای چون زیبا، خود از فراگیری و آموزشاین واژه آغاز میشود که این آموزش از مسیر حواس میگذرد. تصور و تخیل زمینهمعناداری اثر، روندی ست که به توانایی تحلیل ذهن مخاطب، و در سطح آنالیز ذهنی مطرح میشود. ب) نگاه زیباشناسانه به یک اثر هنری، چه سویهای بخود میگیرد(در این اثر، نگاه ویتگنشتاین بطور خاص مطرح ست).