نام پژوهشگر: زینه عرفت پور
انسیه السادات میرصابری زینه عرفت پور
چکیده اساس اسلوب در قرآن بر پایه ی تصویرپردازی بنا شده است و معانی از طریق زبان تصویر بیان می شود، نه به زبان صریح و گزارشی مستقیم. هنر قرآن آن است که با قلم اعجازگر خود به معانی و مفاهیم، روح، می بخشد و بر اندام معانی کسوت حیات می پوشاند به گونه ای که معانی انتزاعی و موضوعات معنوی و ذهنی و حالات نفسانی، همه جان می گیرندو به حرکت در می آیند. پژوهش حاضر به تصویرپردازی که یکی از جلوه های زیبا وجذاب قرآن کریم است و کمتر مورد توجه قرار گرفته است، می پردازد. در این پژوهش تلاش شده است به جلوه هایی از هنر خارق العاده قرآن در صحنه پردازی و تجسم بخشیدن به برخی از صحنه های مربوط به مومنان و کافران در دنیا وآخرت و خلق تصاویری زنده و بدیع، اشاره شود و نمونه هایی از تابلو ها وچشم انداز زیبایی آن را در پیش روی مشتاقان و شیفتگان این کتاب آسمانی،قرار دهد. این اثر در فصل نخست،ضمن اشاره به تصویر از دیدگاه ناقدان مختلف و جایگاه و اهمیت آن در آشکار کردن معانی، به مشخص کردن عناصر تصویر می پردازد، و در فصل دوم با بیان نمونه هایی چند،،سعی بر روشن کردن تصاویری از صحنه های مومنان در دنیا ودر بخش دوم به صحنه هایی از کافران در دنیا و تفکیک عناصرتصویر، می پردازد. در آخرین فصل نیز به صحنه-های مومنان در آخرت و سپس به صحنه های کافران در آخرت، توجه می شود. از نکات مهم، توجه به تجسیم در صحنه های مربوط به کافران در دنیا است که به صورتی ملموس دیده می شود وعنصر حرکت نیز به تبع آن واضح ودر بیشتر صحنه ها به حواس اشاره ای مستقیم،شده است و تنوع و توجه به زمان در دنیا، سایه ی الفاظ و تناسب بین واژگان از اهمیت بسزایی برخوردار است و عناصر دیگر،عمدتا از سایه ی الفاظ بیرون کشیده می شود. اما عناصری چون: گفتگو،رنگ،توجه به حواس و زمان و مکان در آیات مربوط به آخرت نمایان تر است و عنصرگفتگو و رنگ در صحنه های مومنان وحواس، زمان و مکان در صحنه-های کافران پررنگ تر به نظر می رسد. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی، تحلیلی انجام شده است. کلمات کلیدی: تصویرپردازی، عناصرتصویر، انسان، مومنان، کافران.
سمیه اکبری فر قیس آل قیس
إشتمل هذا البحث علی مقدمه و خمسه فصول. الفصل الأوّل إشتمل علی منهجیّه البحث و الفصل الثانی یتضمّن علی تعریف الإلتزام لغه و اصطلاحاً و التباین الموجود بین الإلتزام و الإلزام ثمّ نتحدّث حول الإلتزام فی الشعر الجاهلی و الإلتزام القبلی. و أمّا الفصل الثالث إشتمل علی دراسه العصر الإسلامی و شعره و موقف الإسلام و القرآن و الرسول صلی الله علیه و آله و سلم من الشعر و بیّنا محاولات الدین الجدید فی تهذیب الشعر العربی فی تلک الفتره و إلتزام الشعراء الدینی و إقتباساتهم من المضامین القرآنیه و التعالیم الدینیه فی أشعارهم، أیضاً قمنا بتعریف ثلاثه من الشعراء الملتزمین فی صدر الإسلام و هم حسان بن ثابت الأنصاری، کعب بن مالک، و عبدالله بن رواحه، ثم أخترنا قصیده من قصائد کلّ واحد منهم و قمنا بتحلیلیها حتی نبیّن صدی الدین الجدید فی أشعارهم. أما الفصل الرابع فقد خصّصناه لدراسه العصر الأموی و بیئاته و الشعر فی هذا المجتمع و موقف الخلفاء الراشدین من الشعر، ثم تطرّقنا إلی الحدیث حول أغراض الشعر الأموی و دراسه شعراء الأحزاب و شعرهم بالتّرکیز علی المضامین الدینیه کما قمنا بتعریف أربعه من أهمّ الشعراء العصر الأموی وتحلیل أبیاتهم الدینیه و هم: کمیت بن زید الأسدی، الطرماح بن حکیم، الأخطل و ابن قیس الرقیات. و ختمنا الدراسه بخاتمه فی الفصل الخامس تتضمّن أهمّ نتائج الدراسه.
لیلا باقرزاده انسیه خزعلی
این رساله برای آشکار کردن گوشه ای از زیبایی های کلام، که باعث لذت بخشی از متن ادبی می شود و همچنین گسترش دادن تذوق ادبی در مخاطب تلاش نموده است. زیبا شناختی به معنای شناخت زیبایی و هنر در قرآن می باشد و برای درک زیبایی شناسی باید اموری همچون تصویر پردازی در قرآن، گونه های مختلف عاطفه، عناصر صور خیال (تشبیه، استعاره، کنایه، مجاز)، هماهنگی لفظ و معنا در قرآن و... را شناخت. علت اینکه صحنه های قیامت فقط از خلال سوره های مکی مورد بررسی قرار گرفت؛ این بود که بیشتر آیات مربوط به قیامت در این سوره ها ذکر شده است. و چون ذهن ما مفهومی پیچیده و مبهم از صحنه های قیامت دارد؛ لذا بهترین شکل نزدیک کردن آن صحنه ها به ذهن استفاده از تصویرپردازی است. و از آنجا که تصویرپردازی یکی از مباحث اساسی زیبایی شناسی در کلام است، ابتدا تصویر و سپس تصویر عاطفه در صحنه های قیامت به تفصیل مورد بررسی قرار داده است.
زهرا بشیری زینه عرفت پور
با توجه به بررسی های صورت گرفته بر روی سوره های مورد نظر ، می توان نتیجه گرفت که قرآن کریم برای بیان مقاصد خویش در هر سوره از عناصر بلاغی منتخب به صورت چشمگیری بهره برده است ، به نحوی که تقریباً هیچ آیه ای عاری از آن نمی باشد. این عناصر بلاغی نقش تعیین کننده ای در پی بردن به معنای دقیق آیات و درک زیبایی های ادبی آن دارند. هر یک از این عناصر متناسب با غرض هر آیه و جوّ کلی آن سوره به کار رفته است ، وقابل حذف یا جایگزینی نمی باشد. اگر مجازی به کار رفته است یقیناً بلیغ تر از حقیقت بوده ، یا اگر کنایه ای به کار رفته است قطعاً بلیغ تر از تصریح بوده است. هرگونه تقدیم و تأخیر یا ذکر و حذفی به منظور القاء غرضی معین صورت گرفته است. تمامی تشبیه ها برای واضح تر ساختن مفاهیم پییچیده آورده شده اند. و موسیقی الفاظ ارتباط عمیقی با جو سوره و غرض اصلی آن دارند. به طور کلی تمامی عناصر بلاغی به کار رفته در سوره ها ارتباط شگفت انگیزی با جنبه های مختلف روان شناختی شخصیت انسان دارند ، به نحوی که گاه عقل ، گاه قلب ، وگاه هر دو را درگیر می سازند ، تا کلام به صورت کامل بر روح و جان آدمی بنشیند ، و او را به راه حق و حقیقت رهنمون سازد. و این ها همه تنها گوشه ای از معجزه ی کلام خداوند است
مولا شکاری میر صابره سیاوشی
شاعر مقاومت فلسطین«فدوی طوقان» و شاعر دفاع مقدس ایران ، «قیصر امین پور» هم دوش با دیگر مردم سلاح قلم را علیه دشمن به دست گرفتند و میراثی ارزشمند در عرصه شعر مقاومت دو سرزمین بر جای نهادند. بیان درد و رنج قربانیان جنگ، تهییج مبارزان به دفاع از سرزمین خود، ستایش رزمندگان، ایثارگران و شهیدان، بیان جنایات اسرائیل، زنده نگه داشتن یاد و خاطر? شهداء، امید به آینده، تقدیس آزادی ،صلح و آرمانگرایی وجه مشترک در اشعار شاعران مورد بحث می باشد.-استفاده از رمز، نماد پردازی و اسطوره را می توان از ویژگی های بارز شاعران مقاومت مورد بحث دانست : (بال، پنجره و کبوتر) نماد برای آزادی، ( گل لاله، بنفشه و غنچه) نماد برای شهید، ( شب، شخصیت های تاریخی متجاوز، ملخ، افعی و جغد) نماد برای دشمن، (جنگل و زن) نماد برای وطن، (رنگ های سرخ، سیاه، سفید، آبی، سبز و زرد) نماد برای تصویر پردازی های مختلف، بویژه در حوز? ادبیات مقاومت می باشند.