زبان خامه ندارد سر بیان فراق وگرنه شرح دهم با تو داستان فراق شرک این خطای هجران آفرین، انسان را از اعلی علیین به ادنی مراتب هبوط می دهد. آشفتگی و اسارت، پراکندگی و افتراقِ آدمیان، همه از سر شرکی است که (پنهان و آشکار) بدان دچارند. آتش این هجران و خسران چنان سوزان است که پیش گیری از ابتلای بدان بسی نیکو، و چاره جویی برای مبتلایان بسی لازم و ضروری است. پس با تأسی به آیات قرآن کریم که بهترین راهنمای شرک زدایی و اقام? توحید است زمینه ها و بسترهای شرک را بررسی نموده، آن را بر چهار قسم یافته ایم؛ برخی از آیات، طبع کفران پیش? انسان را زمینه ساز شرک معرفی نموده است. برخی دیگر، معرِّف زمینه های اعتقادی و مبانی نظری شرک است که آسیب های عقل نظری را تبیین می کند. گروه دیگری از آیات معرِّف زمینه های رفتاری شرک است و آسیب های عقل عملی را متذکر می شود. و سرانجام آیاتی که بر زمینه های ارتباطی و اجتماعی شرک تأکید دارند که ناظر بر ارتباطات جنی و انسی است. از سوی دیگر تعمق در برخی از آیات، رابطه و تعامل این چهار زمینه را می نمایاند. به طوریکه تأثیر زمینه های انسان شناختی را بر زمینه های اعتقادی، زمینه های رفتاری و زمینه های ارتباطی شرک به رخ می کشد. و به همین گونه تأثیرگذاری سایر زمینه ها بر یکدیگر را بیان می دارد. بر اساس این شواهد قرآنی و تحلیل های عقلی و ضمنی آن می توان گفت این زمینه ها با هم تعامل دارند و بر یکدیگر دامن می زنند. این در واقع همان تعامل میان ولایت، طبع، عقیده و عمل است. تعقل و توجه به تأثیر متقابل عقیده و عمل، و مناسبات خارجی ناشی از آن، نگرشی نو را در جهت شرک زدایی فراهم می کند. این شرک زدایی مبنی بر آسیب شناسی دو نوع تعامل است: یکی تعاملات عقل نظری و عقل عملی، و دیگری تعاملات ولایت، عقل نظری و عقل عملی است. روایات متعددی موید است که با اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی سایر زمینه ها در ره توحید سامان می یابد. اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی چیزی نیست مگر تحقق و تداوم یافتن حکومت بر حق حضرت بقیه الله الاعظم (روحی و ارواح العالمین له الفداء) که در آن مردم و والی حق یکدیگر را ادا نموده تا حق پروردگار که همان اقام? عدل است ادا شود.

خانواده مجموعه‏ای است مرکب از پدر و مادر و فرزندان. یعنی افرادی که از لحاظ نسبت و وصلت با هم پیوند دارند. خانواده را آیینه تحولات اجتماعی می‏دانند و یکی از مهم‏ترین کارکردهای خانواده تربیت فرزندانی است که به لحاظ بعد انسانی دارای هویت و شخصیتی هستند و نیاز به جهت‏دهی و هدایت دارند و ضرورتاً در این میان والدین و رابطه آنها با فرزندان و نوع انتخاب اصول و شیوه درست و منطقی تربیت از قبل از تولد مهم و موثر می‏باشد و توجه آنان به حضور عوامل وراثتی و محیطی و تأثیر عمیق بر شکل‏گیری شخصیت فرزندان بسیار نقش‏آفرین می‏باشد لذا در این پایان‏نامه تلاش می‏شود که میزان تأثیرگذاری خانواده بر شخصیت فرزندان با حضور عوامل اساسی وراثت و محیط مورد ارزیابی قرار گیرد. کلید واژه: خانواده، تربیت، شخصیت.

آخرالزمان و مصلح جهانی موضوعاتی هستند که ادیان و فرهنگ های مختلف، کم و بیش و بصورت های گوناگون پیرامون آن سخن رانده و هر یک تعریف خاص خود را از آن بیان نموده اند. موضوعاتی که در این اثر مورد توجه قرار گرفته اند، عبارتند از: بررسی محبث آخرالزمان در اسلام و مسیحیت، بازگشت دوباره مسیح، انتظار مسیحا، ضد مسیح یا دجال، نبرد پایانی آخرالزمان، انتظار موعود و بررسی نشانه ها و علائم آخرالزمان در دو آیین اسلام و مسیحیت است . این اثر به بررسی اجمالی اساس فکری و اعتقادی آیین اسلام و مسیحیت و مبحث فرجام شناسی در این دو دین می پردازد به بیان دیگر، طرز نگرش این دو دین به مباحث آخرالزمان را مورد بررسی قرار می دهد و با بیان تعاریف بنیادی در فرجام شناسی، پاره ای از پیشگویی های متون مقدس مربوط به آخرالزمان را از زبان مسلمانان و مسیحیان بازگو می نماید، در مجموع در این اثر سعی شده است تا بازتاب احساس قریب الوقوع بودن پایان دنیا مربوط به آخرالزمان بصورتی گسترده و فراگیر در سرتاسر عالم نشان داده شود

پژوهش حاضر سعی نموده با استناد به برخی آیات قرآنی و روایات معصومین (ع) ، گوشه هایی ازکمالات و زندگی سیده دو عالم را مورد بررسی قرار دهد و بابی را برای مطالعه و بررسی عمیق تر بگشاید. آن چه که در این بررسی بدست آمده موید این است که حضرت زهرا سلام الله علیها علت غائی خلقت بوده در درگاه الهی و در عالم تکوین از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند و شخصیت والای ایشان، در ابعاد مختلف، تجلی نموده است. از جمله صدیقه کبری در بعد علمی، الگو و اسوه ائمه اطهار بوده و در بُعد سیاسی به عنوان یک بانوی الهی، آگاهی خود را از شرایط اجتماع و نقاط ضعف و قوت مردم به خوبی نمایان می سازند و ضمن حفظ حدود الهی، روحیه ظلم ستیزی و عدالت خواهی خویش را به جهانیان عرضه می نمایند. و بالاخره: شأن ایشان به عنوان مظهر عزت همپای شأن قرآن، و تا حوض کوثر، راهنمایی امت مسلمان می باشد و بالاخره: مهدی عج فرزند برومند ایشان، برافزاینده پرچم توحید و عدالت الهی، منتقم ظلم های روا شده در حق مادر بزرگوارشان و فرزندان معصوم اوست. واژه های کلیدی: معرفت، اسوه، ائمه معصومین، آیات، فاطمه، شوون و کمالات

یکی از مناجات های امام سجاد? «مناجات العارفین» است، این مناجات عرفان واقعی و حقیقی است که انسان را به سوی معرفت و شناخت حق تعالی رهنمون می سازد و البته نیل به این شناخت جز از طریق ائمه معصومین? از راه دیگری امکان پذیر نمی باشد. در راستای این موضوع، آشنایی با مبانی قرآنی و روایی این مناجات و راه های معرفت حق تعالی و همچنین آشنایی با ویژگی های عارفان واقعی مورد بررسی قرار گرفته است، که آیا انسان بدون واسطه راهی برای شناخت خداوند دارد؟ عارفان واقعی چه کسانی هستند؟ و دارای چه ویژگی هایی می باشند؟ به این نتایج رسیدیم که این دعا منطبق بر آیات قرآن و روایات رسیده از معصومین? می باشد و انسان ها به تنهایی هیچ راهی برای شناخت و رسیدن به خداوند ندارند و ائمه اطهار? واسطه رسیدن به خداوند می باشند و این که عارفان واقعی این ذوات مقدسه? هستند که پذیرش ولایت و اطاعت از آنان راه نجات و رستگاری انسان هاست. واژگان کلیدی: دعا، مناجات العارفین، معرفت، امام سجاد?

با توجه به تاریخ اسلام از آغاز تاکنون و با مطالعه و بررسی در فرق و مذاهب مختلف که با نام دینداری و مسلمانی و ادعای زهد و تقوا خود را عارف و زاهد معرفی کرده و دانسته یا ندانسته با اعمال خود ضربه های مهلکی بر پیکره اسلام و مسلمین وارد ساخته اند، از این رو موضوع این پژوهش «آسیب شناسی زهد اسلامی از دیدگاه قرآن و روایات» انتخاب گردید تا در آن به بررسی مشکلات و آسیبهایی که زهد راستین اسلامی را تهدید می کنند پرداخته شود و هدف این تحقیق شناسایی آسیبهای زهد اسلامی و علل و ریشه های پیدایش این آسیبها و در نهایت ارائه راهکارهایی جهت مقابله با این آسیبها می باشد. کلید واژه: آسیب شناسی، زهد اسلامی، قرآن، روایات شیعه و تقوی

یک حسّ و محرک درونی در انسان است که می خواهد از کنه و ذات هر چیز آگاه شود حسّ کاووش و حقیقت جویی است که بشر را به دنبال آن سوق می دهد هر انسان دردمندی در هر جامعه ای در پی شناخت حق از باطل است تا بتواند را حق را برگزیند از معانی حق راستی و اطمینان یافتن از امری است و معنی باطل کذب و ثبات نداشتن. راههای اصلی برای شناخت پیروان حق قرآن و اهل بیت می باشد برای شناخت بهتر باید به دنبال مصادیق حق و باطل باشیم و آنها را در تقابل با هم قرار دهیم. مصادیق حق عبارتند از: نبیّین، صدیقین، شهدا، صالحین؛ در یک کلمه ائمه هدایت که در مقابل اینها ائمه ضلالت قرار دارند. از ویژگیهای پیروان حق، تقوا، صبر، توکل و ویژگیهای پیروان باطل پوشاندن حق با باطل و جدال باطل است و سرانجام پیروان حق، رستگاری و پیروزی و سرانجام پیروان باطل، خسران و نابودی است در نهایت با توجه به آیات و روایات و سنت خداوند همیشه و در همه حال حق بر باطل پیروز است. برای اینکه بتوانیم جز پیروان حق باشیم باید متمسّک به قرآن و اهل بیت شویم. واژگان کلیدی: حق، باطل، پیرو

رساله ی حاضردرصدد بررسی مسائل اخلاقی وتربیتی شهروندان ازمنظر آیات وروایات می-باشد، ازمجموع مطالب چنین بدست می آید که با الگوگیری از آداب ومبانی اخلاق معاشرتی شهروندان درجامعه اسلامی وکیفیت تعامل اجتماعی افراد بایکدیگر می توان به جامعه سالم،منظم ومطلوب امیدوار بود. بسیاری از مشخصه های اخلاقی وارزشی حاکم برجوامع اسلامی در زمینه ی مسائل حقوقی ، اجتماعی ، از جمله : رعایت حقوق همسایگان،رعایت نظم وانضباط جامعه ورعایت حقوق مالی وکاربرد صحیح خمس،زکات وانفال می تواند مهمترین عامل در تحقق وتنظیم نظام اجتماعی سالم باشد. ازاین رو درآموزه های اسلامی رعایت اعتدال وهرآنچه جامعه را ازمهالک اخلاقی دور می سازد در این زمینه مورد تاُکید قرار گرفته است. همچون: تاُکید بر امانتداری و وفای به عهد ، انفاق ، اشاعه ی فرهنگ عفو وگذشت درمیان افراد جامعه،نشاط اجتماعی وایجاد صمیمیت در شهروندان درسایه اجتناب از نفاق و دورویی. واژه های کلیدی :اخلاق ، شهروند ، نظم ، حقوق ، وفا .

شیخ محمد بن حسن حرّ عاملی(متوفی1104)، صاحب وسائل الشیعه، در باب اثبات تواتر قرآن در جواب یکی از نویسندگان معاصرش، رساله ای به رشته ی تحریر درآورد. او کوشید تا با ادلّه ی قرآنی و روایی و عقلانی از عدم وقوع هرگونه فزونی وکاستی ویا تحریف در قرآن دفاع کند و از این طریق متواتر بودن قرآن را ثابت نماید. مقدمه ی تفسیر مورد نقد حرّ تا کنون بدست نیامده و هویت واقعی نویسنده نیز مشخص نیست. شیخ بخش عمده ی مقدمه ی تفسیر آن عالم مجهول الهویه را در رساله خود نقل و نقد می کند و این ارزش رساله ی حرّ عاملی را دو چندان می کند. این رساله بخشی از بحث ونزاع فکری و عقیدتی عصر صفوی را نیز هویدا می کند. پایان نامه ی حاضر، ترجمه ای است از رساله ی شیخ حرّ عاملی که به انضمام توضیحات و تحقیقاتی برای رفع برخی ابهام ها وتفصیل بعضی اجمال ها و به فراخور این پایان نامه ، ارائه شده است. و در نهایت شیخ با تمسک به آیات و روایات و ادله عقلی تواتر قرآن را اثبات می کند.

از روزگاران کهن، مسئله ظهور مصلح ، در آخرالزمان اصلی اساسی بوده است و پیشینیان بشر، پیوسته آن را به یادها می آورده اند. اصولاً، فتوریسم یعنی اعتقاد به دوره آخرالزمان، و انتظار ظهور منجی ، عقیده ای است که در کیش های آسمانی یهودیت، زردشتی، مسیحیت و سه مذهب عمده آن: (کاتولیک، پروتستان و ارتدکس)؛ مدعیان نبوت عموماً، و دین مقدس اسلام خصوصاً، به مثابه یک اصل مسلم قبول شده است. مطالبی که در این رساله در یک مقدمه و شش فصل گرد آمده، بطور کلی برداشتی است از موضوع «منجی» و ویژگی های او در دین مبین اسلام و مسیحیت و نشان دادن همسانی ها و ناهمسانی های این اعتقاد در دین های یاد شده. در فصل اول به کلیات مسئله پرداخته شده است که شامل اهداف تحقیق و تعریف واژگان می باشد. در فصل دوم بنا بر ضرو.....

یکی از مناجات های امام سجاد? مناجات المشتاقین است. در این مناجات مراتب اشتیاق سالکان عشق الهی و مشتاقین الی الله بیان گردیده و این که چگونه در سایه بشارت غفران و رضوان الهی، می توان به مأنوس شدن با خدا تأمل شد. و اتصال به وجه الله و انوار قدسیه الهی موجب رسیدن به مقام قرب الهی می گردد. در این راستا در پایان نامه مزبور، آشنایی با مبانی قرآنی و روایی این مناجات و توجه مشتاقین به فضل و قرب الهی و کیفیت و نحوه درخواست و عرض مشتاقین در ابراز بندگی مراتب اشتیاق خود مورد بررسی قرار گرفته است. از مجموع مطالب چنین به دست می آید که مشتاقین به مولفه هایی همچون ابراز اشتیاق و درخواست قرب توجه دارند و این که مشتاقین و راغبین به جذبه الهی با امید به مغفرت و رحمت و فضل پروردگار و با توکل به او مصون از عذاب و نعمت الهی هستند و در سایه انس الهی جای می گیرند. واژگان کلیدی: مناجات، مشتاقین، قرآن، روایات، رغبت

اولین مناجات از مناجات های پانزده گانه امام سجاد? مناجات تائبین است. این مناجات زبان حال خوبی است برای کسانی که در حالت توبه کردن قرار می گیرند و ائمه? می آموزند که انسان ها در حالت (توبه) چگونه با خدای تعالی سخن بگویند. در راستای این موضوع آشنایی با مبانی قرآنی و روایی این مناجات و راه های برگشتن از معصیت و گناه و همچنین راه رسیدن و سیر الی الله مورد بررسی قرار گرفته است و این که آیا انسان ها بدون واسطه می توانند این مسیر را طی کنند؟ تائبین واقعی چه کسانی هستند؟ ویژگی های افراد تائب چیست؟ به هر حال برآن شدیم در این رساله به بررسی و شرح کوتاهی بر مناجات تائبین اولین مناجات مولایمان حسین بن علی? بپردازیم؛ باشد که قطره ای از این بحر مواج و بندگی عبد به معبود را به کام گیریم و از این خوان نعمت الهی بهره برگیریم تا توشه و چراغی فراراهمان باشد.

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): هدف: این پژوهش با این هدف که:نگاه قران و ائمه علی الخصوص امام هادی? به مسئله جبر و اختیار چگونه بوده است و از آنجا که مسأله جبر و اختیار از مسائل مهم اعتقادی است و عقاید ما باید برگرفته از اعتقادات ارائه شده توسط ائمه هدی? باشد لازم به نظر می رسد این مسأله نیز از منظر این بزرگواران به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و چون درباره نامه امام هادی? به اهل اهواز کاری صورت نگرفته است ضرورت دارد درباره اش تحقیق شود پرسش اصلی این پژوهش که نگارنده در صدد پاسخ گویی به آن است چنین می باشد که آیا انسان در انجام اعمالش مختار است یا مجبور؟که تعاریفی چون جبر، تفویض، اختیار، بل أمر بین الأمرین، قضا و قدر، عدل و حسن و قبح عقلی با توجه به نامه امام هادی به اهل اهواز مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت نتیجه حاصل از بررسی نامه امام هادی? در توضیح حدیث لا جبر و لا تفویض آشنایی با سیره ائمه و نگاه آنها به مسئله فوق بوده است که نتایج ذیل از بررسی نامه فوق به دست می آید: 1-در اعمال، رفتار انسان نه جبر کامل و نه اختیار تام برقرار است 2- خداوند بر اساس اصل وجودیش بر همه چیز علم و آگاهی و اراده دارد 3-آزادی از جمله ارزش های است که قرآن کریم به آن اهمیت بسیار داده است4-عدالت از مفاهیم والایی است که قرآن کریم نیز آن را به عنوان یکی از اهداف بعثت انبیاء بیان نموده است 5- هدف از امتحان الهی شکوفا کودن استعدادهای بشر و آشکار نمودن باطن و حقیقت آدمی است. کلید واژه ها: رساله امام هادی علیه السلام،اختیار انسان ،جبر و تفویض.

چکیده یقیناً در پی بردن به حقایق دینی و توحیدی، ما باید به سخنان و احادیث گوهربارِ اولیاء و ائمه‏ی اطهار مراجعه کنیم چرا که کلام آنان حقیقت محض است. با نظر به اینکه ما از مباحث توحیدی فاصله دارم و در عصر غیبت حضرت صاحب الامر(عج) به سر می‏بریم، پژوهش در مسئله‏ی توحید آن هم از دیدگاه حدیث ضرورت پیدا می‏کند. در این رساله به سراغ سخنان حضرت رضا(علیه السلام) در مقوله‏ی توحید می‏رویم که مطالعه این رساله به ما مباحث ارزشمندی ارائه می‏دهد. فرضیه‏ی رساله این است که امام در این زمینه به چند مسئله توجه دارد که یکی از مهمترین آن‏ها عدم سنخیت بین خدا و خلق است و سوالاتی که مطرح است این است که: آیا بین خدا و خلق شباهت و سنخیتی وجود دارد یانه؟ آیا خدا شی است یا خیر؟ آیا خدا جسم و صورت است یا خیر؟ نتیجه‏ای که می‏توان گرفت این است که در کل جهان یک اراده ویک قدرت حاکم بوده و آن را اداره و تنظیم می‏کند و هر موجودی را خلق و هدایت می‏کند. و همه موجودات قائم و وابسته به اویند و او مالک متصرّف بر همه چیز است و هیچ شباهتی بین این خالق با مخلوقاتش نیست و هرچه هست جدایی و بینونیت است که اگر اینگونه نبود خدا از خلق شناخته نمی‏شد.

چکیده در این پایان نامه،با بررسی تقابل دو واژه ی حیّ و میّت،معلوم می شود که واژه ی حیّ ومیّت مشتقات آن علاوه بر آنکه بر حیات مادی و طبیعی(انسانی،گیاهی و حیوانی)اطلاق می شود،بیشتر در معنای حیات و مرگ معنوی ودینی کاربرد دارد. از بررسی مصادیق و عوامل موثر در حیّ و میّت،این نکته به دست می آید که برای رسیدن به حیات معنوی ودوری از مرگ معنوی،باید در مسیر مومنان،شهدا،شیعیان و تابعین ولایت،مجاهدان راه خدا،پیروی از ائمه و عارفان به حق ایشان و علماء ربّانی،گام برداشت تا با سلوک در این مسیر در زمره ی رهیافتگان حیات حقیقی واقع شویم. حاصل اینکه مهمترین حق انسان،حق حیات معنوی انسانی است و حیات معنوی انسانی در فرهنگ قرآن،ایمان و اعتقاد به خدا،آشنایی به علوم و معارف الهی،پیروی از وحی و تعقّل،پیروی از قرآن و عترت(ثقلین)است که از آن تعبیر به (حیات طیبه)می شود و منظور از حیات طیبه همان اجابت دعوت خدا و رسول صلی الله علیه و آله و سلم در امر ولایت است که موجب حیات واقعی و معنوی می گردد. کلید واژه ها:حیّ-میّت-عوامل موثر در حیات معنوی-مصادیق حیّ-مصادیق میّت

قبله در اسلام از جایگاه ویژهای برخوردار است.

هدف از این پژوهش فهم ودرک تفاوت بین امت وعترت با توجه به مناظره امام رضا ? با مأمون پیرا مون این مسئله است و از آنجا که امام به عنوان داناترین و باتقواترین فرد جامعه اسلامی مرجع دینی، علمی و سیاسی جامعه به شمارمی‏رود و بر همین اساس، بیش از همه، شایستگی لازم برای رهبری و مدیریت آن را داراست. طرح و بررسی جلوه‏های معرفتی و چگونگی مناظرات‏امامان شیعه ? در حوزه‏های گوناگون و قرار دادن آن در منظر ارباب معرفت، از یک سو، امکان داوری دقیق و درست را در این باب فراهم می‏سازدو از سوی دیگر، شیوه‏ها و الگوهای مناسبی برای پاسخگویی به پرسش ها و چالش های پیش روی اسلام و گفتگو با پیروان دیگر ادیان و فرق دینی دراختیار ما قرار می‏دهد.پرسش اصلی این پژوهش که نگارنده در صدد پاسخ گویی به آن است چنین می باشد که آیا بین امت وعترت فرق است در صورت تفاوت ، وجوه این تفاوت چیست؟که تعاریفی چون اَُمت،عترت،آل و...با توجه به مناظره امام رضا ? با مأمون مورد بررسی قرار می گیرد در نهایت نتیجه حاصل از بررسی مناظره امام رضا ? در تفاوت بین اُمت و عترت آشنایی با سیره ائمه و نگاه آنها به مسأله فوق بوده است که نتایج ذیل از بررسی مناظره فوق به دست می آید 1- عترت افرادی برگزیده از میان امت است 2- گزینش عترت توسط خدای بزرگ صورت گرفته است 3- علّت گزینش صلاحیت آنها جهت رهبری امت بعد از پیامبر ?است . واژگان کلیدی: امام رضا ? ، مناظره،امت،عترت

در این پژوهش به مفهوم عدالت و اقسام آن از دیدگاه متفکرین غرب و اسلام پرداخته شده است که در آن جایگاه عدالت در کلام متفکرین جهان و اسلام را مورد بررسی قرار داده به جهت تبیین جایگاه عدالت در قلمرو تفکر بشر .عدالت و معانی مختلف آن از دیدگاه اسلام و برخی اندیشمندان غیر اسلامی در این فصل به بررسی معانی لغوی و برداشت های معانی از عدالت پرداخته شده است. عدالت اقتصادی در سیره خلفای سه گانه و ویژگی های عدالت اقتصادی در کلام امام علی(ع) در این فصل با بررسی شیوه های عدالتی خلفای راشدین به ویژه در باب تقسیم بیت المال به مقایسه سبک عدالتی خلفا با حضرت علی پرداخته شده است. در این فصل علی ابن ابیطالب علیه السلام فرزند فطرت بود. عدالت او از عدالت محمدی سرچشمه می گیرد، دربیان تمامیت عدل و یگانگی شاخه های آن یگانگی در اندیشه، در عمل، و در روابط فردی و اجتماعی، یک الگوی جاودانه انسانی است او در دومین روزی که مسلمانان به عنوان خلیفه با او بیعت کردند، چنین گفت: از مهمترین اصول اداره امور در اندیشه و سیره سیاسی امیر مومنان اصل عدالت است که معیار همه چیز است و جز بدان نمی توان به اهداف دولت اسلامی و فراهم کردن زمینه تعالی فرد و جامعه دست یافت. معیار بودن عدالت در اداره مردمان تابدان جاست که قوانین باید تابع عدالت باشد و استحقاقها در همه امور رعایت شود و هرگونه تبعیض از جامعه زدوده شود. در باب نتایج این پژوهش می توان به این مسئله اشاره کرد روش خلفای پیشین مبتنی بر عدالت ظاهری بود و روش امام علی مبتنی بر نگرشی که سعی داشت عدالتی مبتنی بر یک نظم و ساختار اجتماعی ایجاد کند.

نیاز بشر به تربیت امری است انکار ناپذیر، لکن تربیتی شایسته و درخور مقام خلیفه الهی انسان است که مطابق با فطرت الهی او باشد تا ازاین راه به کمال وجودی خویش نائل آید. یکی از الگوهای تربیتی در قرآن لقمان حکیم است که خداوند به خاطر فرزانگی و وارستگی اش حکمت را به وی عنایت فرمود و یکی از سوره های قرآن را به نام ایشان نامگذاری کرد. در این رساله سعی شده است که به خط مشی تربیت دینی بر اساس سوره ی مبارکه لقمان و اندرزهای حکیمانه ی لقمان پرداخته شود. مطالب این رساله در سه بخش تنظیم گردیده است: بخش یکم: پیش نیازهای علمی موضوع که دو فصل دارد: فصل یکم: کلید واژگان که شامل سه مبحث است: 1- چیستی شناسی تربیت2- چیستی شناسی حکمت3- لقمان شناسی فصل دوم: آشنایی با سوره ی لقمان که خود چند قسمت دارد، مانند: فضیلت سوره، محتوای سوره، فرودگاه سوره، آیات برجسته ی سوره، ... بخش دوم: مبانی، اصول و ابزارهای تربیت که شامل سه فصل است : فصل یکم: مبانی تربیت فصل دوم: اصول تربیت فصل سوم: ابزارهای تربیت بخش سوم: خط مشی تربیت دینی در سوره ی لقمان که سه فصل دارد: فصل یکم: خط مشی تربیت دینی در حوزه اعتقادی فصل دوم: خط مشی تربیت دینی در حوزه اخلاقی فصل سوم: خط مشی تربیت دینی در حوزه رفتاری امید است خداوند تبارک و تعالی این قلیل را پذیرا گردد و با لطف کثیرش ما را مورد عنایت خود قرار دهد .

پژوهش حاضر ضمن تبیین و بررسی مستندات قرآنی خطبه امام رضا? که در بیان فضل و رتبه امام در مرو ایراد فرمودند به اثبات وجوب سه ویژگی اساسی برای امام به عنوان جانشین پیامبر? می پردازد که از منظر آیات مورد استناد ایشان در خطبه مذکور و همچنین روایات تأویلی وارده در ذیل آنها به دست می آید. سه ویژگی عمده انتصاب الهی، عصمت و علم که به فرموده امام رضا?، عقول مردم از درک و تشخیص آن عاجزند و لذا تعیین امام را در انحصار خداوند قرار می دهد. این پژوهش با بررسی دسته ای از آیات ناظر به هر ویژگی ذیل یک فصل مجزا، به این نتیجه مهم منتهی می شود که مقام امامت و جانشینی پیامبر? بعد از رحلت ایشان، بر طبق حدیث جابر بن عبدالله انصاری، در وجود مبارک حضرت علی? و یازده تن از فرزندان ایشان خلاصه می شود که همگی از جانب خداوند تعیین شده و صاحب عصمت، علم لدنی و افضلیت می باشند. همچنین در این پژوهش با بررسی آیات مورد استناد امام رضا? به اثبات امامت مولا علی? و بیان عدم لیاقت غاصبین خلافت در غصب این منصب الهی و فرجام شوم ایشان پرداخته شده است. واژگان کلیدی: امام، انتصاب الهی، عصمت، علم لدنی، اکمال دین، غصب خلافت

خداوند هدف از خلقت جن و انس را عبادت خود بیان کرده است . عبادت خدا همان معرفت خداست که صنع اوست ، یعنی این معرفی باید از جانب خودش صورت بگیرد و لاغیر. تا این معرفی نباشد هیچکس قادر به شناختن پیامبران راستین نخواهد بود و در نتیجه نمی توانیم حجج الهی را بشناسیم. لذا برای رهایی از ضلالت و مرگ جاهلیت ملزم به تسلیم نسبت به شناخت خدا و انبیا و اولیای اوهستیم تا راه صحیح بندگی و عبادت خدا را برای ما معرفی کنند و در این مسیر راهبر ما باشد، زیرا خدا تبعیت تسلیم بودن نسبت به ایشان را وسیله تقرب و بندگی خود قرار داده است. لذا در حال حاضر شناخت حجت زمان امام دوازدهم تنها راه رهایی از کفر و ضلالت است به فرموده اهل بیت علیهم السلام در عصر غیبت ، همه اهل هلاکت هستند بجز کسانی که ثابت قدم در راه شناخت امام باشند و توفیق بر دعای بر حضرت داشته باشند. بنابراین با مراجعه به دعای عصر غیبت به چگ.نگی کسب معرفت و راه های مقابله با مرگ جاهلیت میپردازیم . از جمله مهم ترین آن راه ها میتوان انتظار فرج ، دعا برای حضرت ، دعا در حق دوستان و نابودی دشمنان ایشان و تربیت منتظران و ... اشاره نمود.

دعا از تعالیم عالیه دینی و نعمت های ارزشمند الهی است که از سوی خداوند به وسیله رسولانش برای رشد و تعالی بشر به انسان ها ارزانی شده است. در قرآن و مکتب اهل بیت(ع) از دعا و مناجات به عنوان یک اصل مهم عبادی یاد شده و آثار و برکات فراوانی برای آن قایل شده اند. متأسفانه امروزه به علت عدم شناخت کافی از قدر و منزلت دعا و آثار سازند? آن، این امر مغفول مانده است؛ لذا در این پایان نامه به جهت ضرورت بحث، پس از ذکر مقدمات، فصل دوم به «اهمیت دعا و جایگاه آن» اختصاص یافته است. از طرفی مشاهده می کنیم که قرآن و روایات در تشویق و تحریض انسان به کار و تلاش در بهره مندی از امور مادی و معنوی سفارش های فراوانی نموده اند و آن را به عنوان یک اصل اساسی معرفی می کنند و از تنبلی و کسالت ـ که بنا بر برخی روایات آفت دعاست ـ نهی کرده اند. بر همین اساس، فصل سوم پایان نامه به «اهمیت و جایگاه سعی و تلاش» اختصاص یافته است. همچنین در بسیاری از اذهان این طور تصور شده است که این دو اصل در مقابل یکدیگر قرار دارند به طوری که گمان می کنند وقتی به دعا می پردازند باید از تلاش کردن دست بردارند و برعکس وقتی که دست به تلاش و کار می زنند دیگر نیازی به دعا کردن نیست، در حالی که باید توجه داشت که رعایت این دو اصل توأماً ما را به رشد و کسب فضایل و کمال واقعی می رساند. دعا و تلاش، مکمل یکدیگرند که اگر به نیت اطاعت از خدا و ولی خدا انجام پذیرند عبادت محسوب می شوند و خواسته های دنیوی و اخروی ما را برآورده می کنند. بنابراین ضرورت دارد که بدانیم این دو اصل هر دو لازم الرعایه بوده و از نظر اهمیت و جایگاه هم تراز یکدیگرند؛ لذا در فصل چهارم پایان نامه تحت عنوان «رابطه متقابل دعا و تلاش» به طور مخصوص به ارتباط بین این دو موضوع پرداخته شده است؛ گر چه در هر یک از دو فصل پیشین نیز به رابط? صحیح و متعادل بین این دو اصل توجه شده است.

موضوع این تحقیق معرفی صفات و ویژگیهای مثبت و منفی اهل کتاب از منظر قرآن و روایات اسلامی می باشد و هدف از آن بررسی و تحلیل آن ویژگیها در جهت استفاده از صفات مثبت آنان برای رسیدن به نکات مشترک و تعاملات فرهنگی، علمی، سیاسی و اقتصادی با کشورهائی که از اهل کتابند و نیز شناخت صفات منفی آنان برای دورماندن از دشمنی و تعرض آنان به اسلام و مسلمانان می باشد. در این تحقیق که از روش توصیفی استفاده شده است تفاسیر ذیل آیات «اهل کتاب» و همچنین روایات مربوط به این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی تفاسیر معتبر نقلی و روائی و دیگر تفاسیر و روایات می توان چنین نتیجه گرفت که اهل کتاب (یهود و نصارا) دارای صفات و ویژگیهای منفی فکری و اعتقادی، روحی و اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی هستند که از این ویژگیهای منفی همواره در عصر رسول گرامی اسلام (ص) و در عصر حاضر برعلیه اسلام و مسلمین استفاده کرده اند تا از این طریق ضمن کتمان حقانیت پیامبر اکرم (ص) و دین مبین اسلام، از حقانیت آئین خود و منسوخ نشدن آن دفاع نماید. ولی قرآن کریم همواره اهل کتاب را به پذیرش اسلام فرا می خواند و مسلمان شدن آنها را به خیر و صلاح خود آنان می داند «... وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتَاب لَکَانَ خَیْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُوْمِنُونَ وَأَکْثَرُهُمُ الْفَاسقُونَ»(سوره آل عمران/3، آیه 110) و سرانجام قرآن فرجام اهل کتاب را چنین توصیف می نماید که: صالحان آنان سرانجام اهل نجات بوده (بقره/2، 62 – مائده/5، 69) و به عذاب الهی گرفتار نخواهند شد. اما از صریح آیات دیگر کیفر اخروی کفرپیشگان آنان به دست می آید (بینه/98، 6).

موضوع توحید یکی از مهمترین و اساسی ترین مسائلی بوده که اندیشمندان از ابتدای دین مبین اسلام، د رمورد آن به طور مفصل به بحث و گفتگو پرداخته اند.خداوند برزگ نیز د رسوره اخلاص به شیوه ای خاص ه معرفی الله تبارک و تعالی پرداخته است تا آن جا که از این سوره به شناسنامه خدا تعبیر شده است. در این پژوهش، تفسیر سوره ی اخلاص، تألیف ملا شمسا گیلانی را ترجمه کرده و در حد بضاعت، مطالبی نیز در ذیل ترجمه و با عنوان تحقیق و یا به صورت در متن ترجمه گنجانده شده است. اهداف تحقیق عبارتند معرفی لثر و روش تفسیری مؤلف، ترجمه این اثر جهت سهولت استفاده از آن برای عموم، افزودن تعلیقاتی در ارتباط با بعضی از عبارات کتاب (جهت درک بهتر متون)

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روشهای اجرا و نتایج بدست آمده): از جمله آیات قرآن کریم که اکثر نگاه ها را متوجّه خود ساخته و تحلیل ها و برداشت های مختلفی را پیش روی قرآن پژوهان و اندیشمندان مسلمان قرار داده است، آیه نور است که نام سوره نور نیز از آن گرفته شده است. نقطه ی محوری در این آیه، «نور» است که در قالب تمثیل و اشارات لطیفی، به حقیقت، نمایی از سرچشمه هستی روی می نهد و گستره ی معارفی که از این آیه نقش نمایی می کند، حقیقت بزرگ و ژرفی را می نمایاند. لذا اساسی ترین پرسش در این آیه آن است که منظور از نور چیست؟ و آیه در مقام بیان و توصیف کدام حقیقت هستی است؟ از این رو، دیدگاه ها و ژرف نگری های مختلفی را برانگیخته است. رساله حاضر با عنوان «قبسات الطور فی تفسیر آیة النور» که از رساله های خطی متعلق به نیمه اوّل قرن یازدهم هجری قمری است، بنا بر حدس نسخه نویسان، متعلّق به سال 1036 یا 1038 هجری قمری می باشد. این رساله تفسیری است بر آیه شریفه ی نور و دو آیه پس از آن؛ اگر چه نام مؤلّفش مجهول است، لکن از محتوای رساله بر می آید که مؤلف آن از عالمان و مفسران شیعه است که جامع علوم معقول و منقول بوده است. این رساله به تفسیر و تأویل آیه نور در سه مقام می پردازد؛ نویسنده ابتدا به توضیح و تشریح مفردات آیه به حسب قواعد ادبی اشاره می نماید و در این مقام به نقد فخررازی در تفسیر برخی واژه های به کار رفته در آیه می پردازد. وی در مقام دوّم به تطبیق مصباح، مشکات، زجاجه، شجره و زیتون و اهداف این تمثیلات و تشبیهات اشاره می نماید و در پایان با بررسی روایات نتیجه می گیرد که حضرت محمد(ص) مشکات، امیرالمؤمنین(ع) مصباح، فاطمه(س) کوکب درّی و ائمه شجره ی مبارکه هستند. کلید واژه : تفسیر آیه نور، مقامات معصومین(ع)، مصباح، مشکاة، زجاجة، کوکب درّی، شجره ی مبارکه.

در چند سال گذشته، کتابی با عنوان روش های تأویل قرآن به وسیل? آقای دکتر محمّد کاظم شاکر به چاپ رسیده است. ایشان بسیاری از روایات تفسیری و تأویلی مرتبط با تعدادی از آیات قرآن کریم را که در آن ها یا ذکر مقام و فضیلتی دربار? حضرات معصومین? است و یا مصداق اتم و اکمل آن آیات یا تأویلشان به ائم? اطهار? و یا به دشمنان آن ذوات مقدس? الهی? باز می گردد به چالش کشانده و رد و انکار نموده است. لذا نوشتار حاضر در صدد است که با ذکر دلایل متقن قرآنی، روایی و تاریخی نظرات نویسنده را که به هیچ وجه از اتقان و استحکام لازم برخوردار نمی باشد، مورد نقد و بررسی قرار دهد. به همین منظور این پایان نامه در چهار فصل تدوین شده است؛ به این صورت که در فصل اول به بیان کلیاتی چون تبیین موضوع تحقیق، سوالات تحقیق، فرضیه های تحقیق، پیشینه و منابع تحقیق و… پرداخته ایم. فصل دوم را، که در حقیقت مقدم? فصل سوم است، در دو بخش طبقه بندی کرده ایم: بخش اول آن را به توضیحات مختصری دربار? نویسند? کتاب روش های تأویل قرآن و محتویات کتابش اختصاص داده و در بخش دوم، به بیان عناوینی چون تفسیر و تأویل، جری و تطبیق، مجاز، سیاق و سیاق شکنی آیات و غلو و غالی پرداخته ایم. فصل سوم، که شاکل? اصلی پایان نامه را تشکیل می دهد، به هشت بخش تقسیم نموده ایم و در آن به نقد و بررسی شبهات آقای شاکر پرداخته و صحت روایات مورد انکار ایشان را به اثبات رسانده ایم؛ و در نهایت در فصل چهارم به نتیجه گیری از مطالب مطرح شده پرداخته ایم. کلیدواژگان: تفسیر و تأویل، سیاق و شکستن سیاق، مجاز، جری و تطبیق، غلو و غالی و نقد کتاب دکتر شاکر

با عنایت به اهمیت توجه به خداوندمتعال در همه احوال واینکه زمام تمامی کارهای خیر عالم به دست اوست ضرورت دارد که مومن در انجام کارهای خیر از خداوند متعال استمداد ورزد ،وبه او توجه نماید بدیهی است برای اینکه مومن مشمول عنایت حق گرددبایدبه عوامل ایجابی وسلبی توجه کند که این عوامل به او کمک می کندکه درصددجلب توفیق الهی بر آید. از مصادیق توفیق که بدنبال عوامل جلب و سلب آن می باشیم می توان به ایمان و اطاعت و بندگی خدا و یقین وتوفیق رضای الهی ، توفیق توکل وصبر در همه امور و اقف بودن به مراتب آن و توفیق نماز گذرادن وواقامه آن وتوفیق داشتن بر دعا وتقوای الهی و ترک محرمات و رسیدن به فیض توبه واستغفار واحسان ونیکو کاری وداشتن نیت خوب وملازم شدن با همنشین خوب ،اخلاص داشتن، وکسب روزی حلال وشرح صدر ونیکی بوالدین و... می باشد. و همچنین عواملی که موجب سلب توفیق می شود عبارتند از : ارتکاب گناهان،جهل و نادانی، غفلت از خدا ، دروغ ،حسد،تکبر،شرب خمر واثرات دنیوی واخروی آن مجالست وهمنشینی با هوا پرستان وپیروی راهشان ،نداشتن توفیق توبه ،ظلم، اخلاق بد ،نا امیدی از رحمت خدا کفران نعمت پیروی از وسوسه های شیطانی ،حرام خوری،حب دنیا ،اطاعت نکردن از ولایت وسرپرست دینی محروم ماندن از انس با قرآن ،ویکسری از عو امل بیرونی و درونی ، عوامل فردی و اجتمایی ، ....از خود بر جا می گذارد. در این پژوهش سعی شده است تا با بر رسی آیات وروایات وبرخی از کتابها در این زمینه مصداق های عملی برای شناخت هر چه بهتر وبیشتر توفیق وراههایی که بتوان در مسیر آن قرار گرفت آشنا شد وهمچنین باشناخت عوامل سلبی آنچه که موجبات سلب توفیق را منجر مشود کناره گرفت.

هر گاه من به شما سخن تازه ای گفتم؛ پس از من ( جایگاه آن را ) از کتاب خدا سوال نمایید. تحقیق پیش رو بررسی مستندات قرآنی است از سیر? سیاسی مولای متقیان علی 7، در این تحقیق سعی بر آن بوده است که ابتدا رفتار سیاسی امام 7از کتاب های حدیثی و سیره نقل شده، و سپس مستندات و مویّدات آن از قرآن استخراج گردد. در حقیقت در این پژوهش در پی آن بوده ایم که پیوند عمیق و ناگسستنی رفتار و گفتار امام7را با قرآن شریف نشان دهیم. رسول خدا 9 در روایت متواتر ثقلین سنت و عترت خود را همراه و همگام با قرآن برمی شمارد و همگان را دعوت می نماید با تمسک به آن ها موجبات سعادت و رستگاری خود را فراهم کنند. بر اساس این بیان شریف بین قرآن و اهل بیت : پیوندی عمیق و سازگاری تمام و کمال وجود دارد؛ پس چه نیکوست که ما نیز به عنوان دوستداران ایشان این پیوند را بیش از پیش واکاوی نموده؛ آن را تبیین کنیم.

دین مبین اسلام یکپارچگی، روح تعاون و ایثار را به عنوان اصول اساسی مطرح می نماید. از آنجایی که تعاون و همکاری در اسلام به عنوان ضرورت برای رشد اجتماعات انسانی، کاهش دهنده مسائل و مشکلات و ضامن بقای انسان قلمداد می شود، در جای مباحث سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و معنوی برآن تأکید شده است.در همین راستا پیامبر اسلام6 همواره پیروان دین خود را به وحدت، همیاری، رشد استعدادها، تلاش برای بهبود زندگی، سازندگی، عدالت، تقوا، احترام با شأن انسان ها، پیمان برادری، ایمانی و دینی، مساعدت بین گروه های مختلف اجتماعی دعوت می نمود. با توجّه به آنکه تعاون نیز انسان ها را به رعایت حقوق انسانی، فضایل اخلاقی، همکاری و همیاری فرا می خواند، بستر اجرای آموزه های عدالت خواهانه، انسان گرایانه دین اسلام در آن فراهم می باشد. با توجّه به آیه قرآنی که همگی را به تعاون در نیکی ها و تقوا دعوت کرده و از گناه و دشمنی منع کرده است.از این رو مکتب اسلام تعاون را به عنوان یکی از ضرورت های تفکّر هنجاری مورد توجّه قرار داده و برّ و خیرخواهی، تقوا و شتاب و همکاری همیاری و دیگر یاری مومنان تأکید نموده و آنها را از هرگونه تعاون در بدی ها و دشمنی ها که به نابرابری و بی عدالتی اجتماعی دامن می زند برحذر داشته است. اقتصاد تعاونی در قانون اساسی کشور ما جایگاه رفیعی دارد و به لحاظ تأثیر بالای آن در تحقّق عدالت اجتماعی و تسریع روند رشد دارای اهمیّت فوق العاده ای است که باید مورد توجّه دست اندرکاران و مدیران کشور قرار گیرد. لذا برای داشتن جامعه آرمانی باید چالش های موجود را شناسایی و درصدد رفع آن برآمد و این همّت والای مدیران را می طلبد تا بتوانند با عملکرد مثبت در زمینه های تعدیل اقتصادی و توزیع ثروت و جلوگیری از تکاثر آن به توسعه پایداری جوامع کمک نمایند.