فرفیون یکی از 6 جنس بزرگ گیاهان گلدار است و متجاوز از 82 گونه در نقاط مختلف ایران دارد. انعطاف¬پذیری مورفولوژیکی زیاد و تنوع این جنس در ایران، مطالعه تاکسونومیکی آن را برای گیاهشناسان جذاب نموده است. در این تحقیق بررسی¬های ریخت-شناسی (تاکسونومی عددی)، آناتومی و سیتولوژی روی 14 گونه¬ زیربخشه tithymalus صورت گرفت. در بررسی¬های تاکسونومی عددی 37 صفت مورد بررسی قرار گرفت و از میان این صفات 25 صفت که ارزش تاکسونومیکی بیشتری داشتند جهت انجام آنالیزهای آماری انتخاب شد. در نهایت دندروگرام¬ها با استفاده از نرم¬افزارهای paup و ntsys رسم شد و مشخص شد که شکل رویشی، اندازه، شکل و حاشیه غدد ترشحی همچنین اندازه و شکل دانه صفات خوبی در تفکیک گونه¬ها و تعیین قرابت آنهاست. در بررسی برش عرضی برگ نیز 15 صفت از میان 25 صفت بررسی شده جهت انجام آنالیزهای آماری انتخاب و دندروگرام¬های حاصل با نرم¬افزار paup رسم شد که در مورد برخی گونه¬ها تأئید کننده دندروگرام¬های حاصل از مطالعات مورفومتری بود. در مطالعات میوزی بررسی رفتار کروموزومها در دو گونه e. spinidens و e. bungei انجام شد و تنوع در ریز مراحل پروفاز i به صورت گره سینوزیتیکی، دیفیوز و پدیده¬هایی مانند سیتومیکزیس، چسبندگی و پل آنافازی مشاهده شد همچنین b کروموزومها نیز در این دو گونه برای اولین بار گزارش شد. در این تحقیق همچنین مطالعات کاریوتیپی بر روی 7 گونه e. bungei، e. helioscopia، e. orientalis،e. szovitsii ، e. buhsei ، e. spinidens و e. marschalliana انجام گرفت و اعداد کروموزومی 2n= 16, 20, 42 گزارش شد که گزارش عدد کروموزومی در4 گونه برای اولین بار در دنیا ارائه شده است. تقارن کاریوتایپ با استفاده از فاکتورهایی نظیرtf%، s%، c.v، d.r.l و نیز جدول دوطرفه استبینز تعیین شد و مطابق یافته¬ها گونه¬های مطالعه شده در گروه 1a و 1b قرار گرفتند.

جنس ‏alyssum l.‎‏ با بیش از 170 گونه از ابرجنس های خانواده ‏brassicaceae‏ در جهان است و ‏احتمال دارد منطقه ایرانوتورانی با حضور 67 گونه یک مرکز کهن گونه زایی این جنس بوده باشد. به ‏دلیل تجمع اطلاعات جدید در زمینه گونه های شناخته شده و کشف گونه های جدید و نظرات ‏مختلف در زمینه مرزبندی آن ها یا وضعیت ریخت شناسی گروه های تمایز یافته ای از گونه ها، ‏محدودیت مطالعات سیستماتیک این جنس و تعداد گونه های آن همواره تغییر یافته است. در این ‏پژوهش 16 گونه و واریته های آن ها از ایران، از دیدگاه های ریخت شناسی، ریزریخت شناسی، ‏تشریحی، کروموزومی و گرده شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. در آنالیزهای آماری و مشاهدات ‏صفات ریخت شناسی و ریزریخت شناسی، صفاتی با پلی مورفیسم پایین برای استفاده در کلید ‏شناسایی از سایر صفات جدا شدند. مطالعات کروموزومی در 7 گونه به نتیجه رسیده و عدد ‏کروموزومی2 گونه و یک واریته برای اولین بار در جهان و عدد کروموزومی 3 گونه دیگر برای اولین ‏بار در ایران گزارش شد. مطالعات گرده شناسی (در گونه های یکساله) تنها تزیینات ریزمشبک را ‏نشان داد. در این بررسی صفات تفکیک کننده واریته های معرفی شده برای ‏a. desertorum stapf.‎‏ ‏و ‏a. linifolium steph. ex willd.‎‏ جهت جدا کردن آن ها به دلیل تأثیرپذیری بالا در شرایط ‏محیطی مختلف مورد تردید قرار گرفته اند. به دلیل فقدان صفات کافی برای جدا کردن ‏a. ‎strigosum banks & soland.‎‏ از ‏a. minus (l.) rothm.‎، نظر ‏zohary‏ برای کاهش آن به درجه ‏a. minus var. strigosum (banks et sol.) zoh.‎‏ نیز تأیید شده است. واریته ‎ای جدید به نام ‏a. ‎minus var. radiatum-minutum pakravan et bolourian‎‏ هم پیشنهاد داده شده است. ‏

چکیده جنس papaver l. با داشتن حدود 80 گونه بزرگترین جنس زیرتیره papaveroideae از تیره papaveraceae است. این جنس عمدتا در نیمکره شمالی یافت می شود و عرصه پراکنش آن به دنیای قدیم محدود می شود. از این جنس، 26 گونه در ایران گزارش شده که از این تعداد، 5 گونه بومی ایران است. امروزه 11 بخشه در این جنس شناسایی شده است که 6 بخشه از آن در ایران حضور دارند. در تحقیق حاضر، بررسی های ریخت شناسی، ریزریخت شناسی بذر و گرده و بررسی های کروموزومی بر روی 11 تاکسون 3 بخشه از جنس papaver در ایران انجام شد. پس از بازبینی نمونه های هرباریومی و نمونه های تازه جمع آوری شده، وجود 10 گونه از 3 بخشه جنس papaver در ایران تایید می شود. در بررسی های ریخت شناسی، 32 صفت کمی و کیفی از 11 تاکسون متعلق به 45 جمعیت از جنس papaver مورد مطالعه قرار گرفتند و با استفاده از نرم افزار spss ver. 11.5 تجزیه خوشه ای انجام شد و شباهت و نزدیکی گونه ها با یکدیگر مشخص گردید، همچنین با تجزیه به عامل ها متغیرترین صفات بین گونه ها تعیین شد. در بررسی های ریزریخت شناسی بذر، 8 صفت کمی و کیفی از 25 جمعیت، و در بررسی های ریزریخت شناسی گرده 7 صفت کمی و کیفی از 30 جمعیت مورد مطالعه قرار گرفتند. در مطالعات ریزریخت شناسی از میکروسکوپ الکترونی استفاده شد. در بررسی های کروموزومی، گزارش کروموزومی براساس مطالعات میوزی برای 6 تاکسون از 7 جمعیت تعیین شد. آنالیزهای مقدماتی نشان می دهد متغیرترین صفات ریختی در میان گونه های مورد مطالعه شامل شکل کپسول، نسبت طول به عرض کپسول، شکل قاعده کپسول، طرز شکوفایی کپسول، شکل شعاع های کلاله و حاشیه دیسک هستند. در بررسی های ریزریخت شناسی بذر، تفاوت هایی در ریزساختار پوسته بذر و الگوی آن وجود دارد اما این اختلافات هیچ ارتباطی به قرارگیری گونه ها در بخشه ها نداشت. در بررسی های ریزریخت شناسی گرده، صفات بررسی شده شباهت زیادی در گونه های مختلف نشان داد و نتوانست در تفکیک آنها موثر باشد. در بررسی های کروموزومی، عدد کروموزومی n=7 برای گونه های p. glaucum، p. rhoeas، p. macrostomum var. macrostomum و p. macrostomum var. dalechianum برای اولین بار در ایران گزارش می شود. عدد کروموزومیn=7 برای p. tenuifolium در تایید گزارش قبلی این گونه می باشد. همچنین عدد کروموزومی n=14 برای گونه p. dubium برای اولین بار از ایران گزارش گزارش می شود. نتایج حاصل، گونه های p. halophilum و p. piptostigma از بخشه carinatae را به عنوان گونه های مترادف با p. macrostomum تایید کرد. همچنین گونه p. gaubae را به عنوان گونه مترادف با p. glaucum از بخشه papaver تایید کرد. هیچ نمونه هرباریومی در هرباریوم های ایران از گونه های p. bornmulleri از بخشه carinatae و گونه های p. lacerum و p. bipinnatum از بخشه rhoeadium یافت نشد.

در این پژوهش قدرت آنتیاکسیدانی برگ و گل چند گونه از ‘گیاهان خانواده نعناع در مراحل مختلف رشدی بررسی شد. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره متانولی این گیاهان با استفاده از آزمون رادیکال 2 و 2´–دی فنیل 1-پیکریل هیدرازیل (dpph) و روش بتاکاروتن/لینولئیک اسید تعیینگردید و ضمن تعیین رابطه بین غلظت و میزان فعالیت آنتی اکسیدانی ،ic50 به عنوان 50% بازدارندگی محاسبه شد. همچنین میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید این عصاره ها بررسی شد.فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید برگ و ساقه گیاهان اسطوخدوس و حسن یوسف نیز در شرایط کشت درون شیشه ای نیز بررسی شد.میزان فعالیت آنتی اکسیدانی به گونه گیاهی و رویشگاه بستگی داشت و با افزایش سن گیاه افزایش نشان می داد. در بین گونه های مورد بررسی بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در برگ گیاه آویشن شیراز ( µg/ml561/6( وبرگ گیاه سالویای ایلام بعد از گلدهی (g/ml µ24/10)، برگ رزماری کاشان قبل از گلدهی ( µg/ml669/9) و برگ اسطوخودوس دارآباد بعد از میوه دهی (g/mlµ737/9) مشاهده شد.سنجش فعالیت آنتی اکسیدان با آزمون بتاکاروتن نشان داد که بیشترین درصد فعالیت آنتی اکسیدانی نسبی در گل آویشن شیراز(092/102) و گل سالویا ایلام( 469/141)وجود دارد.در شرایط in vitro نیز کالوس برگ اسطوخودوس در محیط ms با تیمار هورمونی (2naa/4bap)با ic50( µg/ml506/9) و کالوسبرگ حسن یوسف محیط ms (3naa/3bap)با ic50(µg/ml869/10) ، بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی داشتند.میزان ترکیبات فنلی در کالوس برگ حسن یوسف محیط ms با تیمار3naa/3bap (وزن کالوس تر mg/g115/1) و برگاسطوخدوسدارآبادبعدازمیوهدهی (وزن خشکmg/g108/30) و برگ حسن یوسف قزوین بعد از گلدهی (وزن خشک mg/g556/49)بالاترین مقدار بود.میزان فلاونوئید در برگ اسطوخودوس الزهرا بعد از میوه دهی بالاترین مقدار(وزن خشکmg/g 21) را دارا بود.میزان رزمارینیک اسید در کالوس برگ اسطوخدوس محیط ms (2naa/4bap) (862/27µg/g وزن تر کالوس) و در برگ سالویا ایلام (564/21µg/g وزن خشک) و سالویای شهرستانک بعد از گلدهی (439/15µg/g وزن خشک) و گل آویشن شمشک (101/20µg/g وزن خشک) بالاترین مقدار را داشت.در نهایتمی توان گفت که گیاه آویشن نسبت به گیاهان دیگر فعالیت آنتی اکسیدانی بالاتری داشت و با افزایش سن گیاهان افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی وجود داشت و گیاهان اسطوخدوس گیاه قابل دسترس با فعالیت آنتی اکسیدانی بالا و مناسب برای کشت بافت و تولید کالوس است، در بین محیط کشت ها محیط کشت msو lsبا تیمار هورمونی(naa/bap) محیط مناسب تری نسبت به دیگر محیط ها بود و گیاه اسطوخدوس گیاه مناسب تری نسبت به گیاه حسن یوسف جهت کالوس گیری از برگ و ساقه بود.

گیاه .adonis l یکی از جنس های متعلق به تیره آلاله (ranunculaceae) می باشد. این تیره که در راسته آلاله (ranunculales) قرار دارد، یکی از تیره های بزرگ نهاندانگان است. گیاهان این تیره پراکنش وسیع جهانی دارند، اما بیشتر در نواحی معتدل و سرد و یا در نقاط کوهستانی نیمکره شمالی می رویند. گونه های جنس adonis l. به دو بخش یک ساله (sect. adonis) و چند ساله (sect. consiligo) تقسیم می گردد. گیاهان گزارش شده از این جنس در ایران غالبا" متعلق به گونه های یک ساله می باشند و به طور موردی یک گونه چند ساله نیز گزارش گردیده است. در مطالعه حاضر جمعیت های مختلف از گونه های این جنس در ایران در زمینه های مختلف تشریحی، ریخت شناسی و ریزریخت شناسی، تاکسونومی عددی، سیتولوژی و فیلوژنی مولکولی مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه ریزریخت شناسی تفاوت میان گونه ها به ویژه در مورد گونه های a. aestivalis و a. globosa به خوبی معین گردید. در بررسی های سیتولوژیکی و در مطالعات میوزی شمارش کروموزومی برای دو گونه انجام گرفت و سطوح پلی پلوئیدی آنها گزارش گردید. به علاوه رفتارهای کروموزومی 3 گونه مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات تشریحی تفاوتهای مشاهده شده به دلیل عدم ثبات در جمعیت های یک گونه نتوانست گونه ها را جدا نماید. در بررسی های مورفومتری به علت همپوشانی زیاد میان بازه های عددی هر گونه با سایر گونه ها صفات زیادی حذف گردید و نتایج آنالیزهای انجام شده موءید وجود پلی مورفیسم زیاد و سازگاری اکولوژی فراوان در این جنس به ویژه در گونه a. aestivalis می باشد. در مطالعات فیلوژنی مولکولی ناحیه its هسته ای و توالی بین ژنی trnl-trnf کلروپلاستی گونه ها مورد بررسی قرار گرفت. و داده ها با استفاده از نرم افزارهای paup و mega آنالیز گردید. نتایج حاصل از آنالیز فیلوژنتیکی نشان داد که هر دو ناحیه nrits و cp trnl-trnf می توانند تا حدود زیادی مرز میان گونه ها را تعیین نمایند. نتایج حاصل از مطالعات مذکور نشان می دهد که علی رقم اظهار نظر برخی محققین a. globosa می تواند گونه ای مجزا باشد و در مجموع 6 گونه و 1 زیر گونه ( 7 تاکسا) از این جنس در ایران وجود دارد.

جنس panicum l. با نام فارسی «ارزن»، متعلق به تیره poaceae، زیرتیره ی panicoideae و تبار paniceae است و یکی از مهم ترین جنس های این تبار به شمار می رود. این جنس تقریباً دارای 450 گونه با پراکنش جهانی است که اساساً در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری توزیع یافته اند. این جنس در ایران دارای شش گونه است که اغلب در مناطق مرکزی و جنوبی کشور پراکنده اند. در تحقیق حاضر، گونه های جنس panicum از لحاظ صفات ریخت شناسی، تشریحی و کروموزومی مورد بررسی قرار گرفتند. طی آنالیزهای آماری که توسط نرم افزار spss ver. 16 برای بررسی صفات ریختی صورت گرفت، صفاتی از قبیل زگیلکی یا صاف بودن سطح بالایی برگ، حالت سنبلک، اندازه گلپوش ها نسبت به یکدیگر، عرض سنبلک، طول و عرض گلپوش پایینی و طول پوشینک پایینی دارای بالاترین تأثیر در جداسازی گونه ها بودند. همچنین نتایج مطالعات ریزریخت شناسی پوشینک گلچه زایای سنبلک، تفاوت هایی را از عدم وجود زگیلک (papilla) تا وجود زگیلک ساده و مرکب در بین گونه های این جنس نشان داد. نتایج مطالعات تشریحی بشره برگ، ساقه و پهنک برگ که برای اولین بار در ایران صورت گرفت، نشان می دهد که گونه ها از نظر ویژگی های تشریحی دارای تفاوت می باشند. بشره پشتی و شکمی گونه ها از نظر ویژگی هایی مانند وجود یا عدم وجود زگیلک، فراوانی پریکل ها (prickles) و نسبت طول سلول رأسی به قاعده ای ریزکرک ها با یکدیگر متفاوت است. نتایج مطالعات تشریحی ساقه نشان داد که گونه ها از نظر صفاتی مانند توپر یا توخالی بودن ساقه، وجود بافت آئرانشیم در ساقه و تعداد دستجات آوندی متفاوت هستند. در مطالعات تشریحی پهنک برگ، تجزیه به عامل ها، تأثیر بالای صفاتی از قبیل کم عمق یا عمیق بودن شیار سطح شکمی و پشتی برگ، کشیدگی سلول های بی رنگ از سلول های حبابی تا بشره پشتی، شکل گوشه برگ و تعداد غلاف آوندی در رگبرگ اصلی را در جداسازی گونه ها، نشان داد. همچنین مطالعات تشریحی بشره پشتی گلپوش پایینی و پوشینه و پوشینک گلچه ی پایینی، برای اولین بار در ایران انجام شد. این اجزا، از لحاظ وجود یا عدم وجود ریزکرک، پریکل و نیز فراوانی آن ها در بین گونه ها، متفاوت بودند. بررسی های کروموزومی برای اولین بار در ایران انجام شد. عدد کروموزومی برای دو گونه p. antidotale و p. turgidum، 2n=18 گزارش می شود.

جنس .scandix l از خانواده apiaceae، زیر خانواده apioideae، طایفهscandiceae وزیرقبیله scandicineaeمی باشد.گونه های این جنس پراکنش نسبتا" وسیعی در آسیا و ایران را دارند. این جنس در ایران دارای4گونه یکسالهs.stellata, s.pecten-veneris,s .iberica, s.aucheri است. گونه های این جنس به دلیل شباهت ریخت شناسی فراوانی که باهم دارند با صفات محدودی از هم جدا شده و مترادف های زیادی برای آنها معرفی شده است. در این تحقیق به بررسی بیوسیستماتیکی گونه های scandixپرداخته شد. گونه های جنسscandix از نظر ساختار تشریحی(برش عرضی ساقه، دمبرگ ومیوه)، خصوصیات دانه گرده، ریز ریخت شناسی میوه ومطالعات کروموزومی موردبررسی قرارگرفتند. با استفاده از نرم افزارspssver.17 بررسیهای آماری اولیه صفات کمی و کیفی و سپس آنالیزهای آماری چند متغیره انجام گرفت. با استفاده ازتجزیه به عاملها مشخص شدکه دربرش عرضی ساقه تعداد لایه های بشره، ضخامت بشره، قطردسته آوندی،ضخامت پوست وتعداد دستجات آوندی و در دمبرگ تعدادلایه های بشره شکمی،تعداد کانالهای ترشحی زیر کلانشیم، قطر دسته آوندپشتی-میانی، وجود یا عدم وجود کانالهای ترشحی درطرفین دسته آوندچوب به عنوانصفات افتراقی محسوب می شود. نتایج حاصل از بررسی نشان دادکه مطالعات ساختار تشریحی(ساقه،دمبرگ ومیوه)وریز ریخت شناسی میوه تفکیک گونه هارا از یکدیگر میسر ساخت مطالعات ریزریخت شناسی گرده نیزدر کنار صفات ذکر شده می تواند در تفکیک گونه ها از یکدیگر مفید باشد.

چکیده جنس ranunculus از تیره ranunculaceae حدود 600 گونه را شامل می شود(1995، tamura). batrachium (dc). s. f. gray به عنوان زیرجنسی از خانواده آلاله جز گیاهان آبزی و یک ساله به شمار می آید. از این زیرجنس 4 گونه در ایران وجود دارد. در این پژوهش، بررسی های سیستماتیک از قبیل ریخت شناسی، ریزریخت شناسی، گرده شناسی، سیتوزنتیک و مطالعات آنزیمی بر روی گونه های این زیرجنس در ایران شامل r. trichophyllum ، r. rionii ، r. sphaerospermus و r. aquatilis به عمل آمد. برای بررسی رابطه گونه ها، صفات کمی و کیفی توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و آنالیز خوشه ایی به روش ward و آنالیز فاکتور انجام شد. نتایج نشان داد که صفات نوع برگ، شکل گوشوارک و شکل میوه بیشترین ضریب همبستگی مثبت را در میان سایر صفات از خود نشان دادند. مطالعات کروموزومی (میوز و میتوز) در سه گونه به نتیجه رسیده و اعداد کروموزومی هر سه گونه برای اولین بار در ایران گزارش می شود. مطالعات گرده شناسی بر روی گونه ها نشان داد که شکل کلی دانه گرده بر اساس نسبت p/e شامل: oblate spheroidal ، sub prolate و prolate spheroidal می باشد. بررسی میکروسکوپ الکترونی از سطح اگزین در تمام گونه ها تزئینات زگیل مانند را نشان می دهد. نتایج حاصل در این مطالعه نشان داد که این صفات دارای ارزش تاکسونومیک می باشد و می تواند سبب تمایز گونه ها شود.

حفظ و احیاء پوشش گیاهی در منابع طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است و لازم است که مورد توجه خاص قرار گیرد. جهت رسیدن به این هدف باید ویژگی¬های اکولوژیک گونه¬ها شناسایی گردد و سپس در جهت حفاظت آنها مورد استفاده قرار گیرد. در این راستا برخی از گونه¬های بومی استان آذربایجان شرقی turril acantholimon gilliatii،maassoumi &podlech aharicus astragalus، neomobayenii maassoumi astragalus، salvia sahandica boiss & buhse و satureja atropatana bunge مورد بررسی اکولوژیک قرار گرفتند. در این پژوهش، مناطق پراکنش، خصوصیات رویشگاهی شامل توپوگرافی، اقلیم، خاک، گونه¬های همراه و چگونگی حضور این گونه¬ها در پوشش گیاهی تعیین گردید. همچنین خصوصیات رویشی گونه¬ها از جمله تراکم، سطح پوشش و ارتفاع آنها با استقرار 10 پلات در هر منطقه به روش انتخابی- تصادفی بررسی شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که این گونه¬ها در اثر دگرگونی در شرایط زیست محیطی ناشی از عوامل زنده و غیر زنده از رویشـگاه های خود پس رفته و محدوده¬ای کوچک را در یک یا چند نقطه جغرافیایی خاص دارای شرایط مناسب برای ماندگاری نسل خود انتخاب کرده¬اند.

جنس zoegea l. با نام فارسی خورشید صبح از تیره کاسنی دارای حدود 1 گونه و 5 زیرگونه در دنیاست که یک عنصر ایرانو تورانی و مدیترانهای محسوب میشود. این جنس در ایران - دارای 6 تاکسون است که متعلق به 9 گونه میباشند: z. crinita subsp. crinita ، z. crinita subsp. glabricaulis ، z. crinita subsp. baldschuanica ، z. leptaurea s ، ubsp. mianensis z. leptaurea subsp. mesopotamica و zoegea purpurea . در مورد تقسیم بندی تحت جنسی این جنس، در منابع مختلف تاکسونومی تفاوتهایی دیده میشود. پراکنش جنس مذکور غالبا در مناطق مرکزی، جنوبی، شمال غربی و جنوب غربی کشور به چشم میخورد. در مقیاس جهانی، جنس مذکور در جنوب غرب و مرکز آسیا گسترده است. در این پژوهش بررسی بیوسیستماتیکی تاکسونها با استفاده از مطالعات ریخت شناسی، تشریحی، کروموزومی و گردهشناسی انجام شده است. مطالعات ریخت شناسی برروی بیش از 5 نمونه گیاهی از مناطق مختلف ایران انجام گردید. در این مطالعه صفاتی که دارای ارزش افتراقی بالاتری نسبت به سایر صفات بودند، مشخص شدند. نتایج حاصل از بررسیهای تشریحی که برروی ساقه، برگ، اپیدرم و سیپسلا انجام شد نشان داد که صفات تشریحی در جداسازی دو زیرگونه z. crinita subsp. glabricaulis و z. crinita subsp. baldschuanica از z. crinita subsp. crinita میتوانند مورد استفاده قرار گیرند و به همراه نتایج ریخت شناسی، این دو زیرگونه را در حد گونه ارتقا دهند. مطالعات کروموزومی روی دو گونه z. crinita و z. leptaurea انجام شد و عدد کروموزومی 82 n= 8 را برای هردو ارایه داد که تایید کننده گزارشهای قبلی بود. مطالعات گرده شناسی توسط میکروسکوپ الکترونی ) sem ( برای تمامی تاکسونها بجز z. leptaurea subsp. mesopotamica انجام شد که طبق نتایج بدست آمده تمامی تاکسونها دارای دانههای گرده tricolporate بوده و از نظز تزیینات سطح گرده نیز همگی echinate بودند. تنها در z. leptaurea subsp. mianensis ا ندازه تزیینات بلندتر بود. از نظر شکل دانه براساس نسبت طول محور قطبی به استوایی انواع oblate- spheroidal ، prolate- spheroidal و sub-oblate دیده شد.

منطقه امام زاده عبدالله با وسعت 4800 هکتار در شرق شهرستان باغ ملک و در فاصله 45 کیلومتری از مرکز شهرستان واقع گردیده است و دارای موقعیت کوهستانی وتیپ جنگلی از نوع بلوط می باشد. مراتع این منطقه از نوع ییلاقی و مهمترین گونه مرتعی این منطقه جاشیر میباشد. عرصه اجرای طرح دارای ارتفاع حداکثر 3200 و حداقل 1000 و متوسط 2037 متر از سطح دریا می باشد. با انجام این پژوهش و جمع آوری گونه های منطقه طی دو سال در فصول رویشی انجام شد و از نمونه ها در حالت گلدار و یا میوه دار عکس تهیه گردیده است. شناسایی نمونه ها با استفاده از فلورهای مختلف از جمله: فلورا ایرانیکا، فلور عراق، فلور ایران، رستنیهای ایران، کورموفیت هایی ایران، رده بندی گیاهی، فلور رنگی ایران، و فلور خوزستان انجام شد. در مجموع تعداد 46 خانواده با 137 جنس و 167 گونه گیاهی از منطقه امام زاده عبدالله (ع) جمع آوری شد. از 167 گونه گیاهی موجود در منطقه 33 گونه تک لپه ( 20 درصد نمونه ها) و 132 گونه دو لپه ( 79 درصد نمونه ها) و دو گونه متعلق به بازدانگان می باشد. 27 خانواده دارای فقط یک جنس در منطقه مورد بررسی می باشند. بیشتر عناصر رویشی متعلق به منطقه ایرانی تورانی( 103 گونه ) هستند که 62 % گونه ها را شامل می شود. همی کریپتوفیت ها با 34 % شکل زیستی غالب و سپس تروفیت ها با 32 % شکل های زیستی گیاهان منطقه را تشکیل می دهند. در منطقه 12 گونه ی بوم زاد ایران مشاهده شد. از میان گونه های گیاهی منطقه 55 گونه ( 33 درصد نمونه ها) دارای خواص دارویی بوده و از این لحاظ دارای ارزش و اهمیت می باشند.

جنس sonchusدر ایران دارای پنج گونه و cephalorrhynchus دارای 9 گونه ی شناخته شده در ایران می باشد. در این پژوهش بررسی های بیوسیستماتیکی جمعیتی روی برخی گونه های دو جنس sonchus و cephalorrhynchus در ایران با استفاده از مطالعات ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی، گرده شناسی، انجام شده است. نتایج آماری با استفاده از نرم افزار spss ver.20 برای بررسی تنوع بین گونه ای بر روی صفات کمی و کیفی، مشخص ساخت که در جمعیت های گونه های sonchus بیشترین تنوع مربوط به صفات: طول گریبان های درونی، میانی و شکل فندقه و وضعیت پوشش کرکی ساقه و گل آذین آن و در جنس cephalorrhynchus بیشترین تنوع مربوط به صفات فندقه (شکل فندقه، رنگ فندقه، طول و عرض فندقه) می باشد. در این پژوهش برای اولین بار ساختار تشریحی دو جنس sonchus و cephalorrhynchus را موردبررسی قرار دادیم. مطالعات تشریحی با بررسی برش های عرضی ساقه، برگ، فندقه در دو جنس و بررسی بشره جنس sonchus انجام شد. در بررسی های تشریحی در جنس sonchus ضخامت اپیدرم، کلانشیم، طول آوند چوب و آبکش (ساقه)، ضخامت کلانشیم در (برگ)، نسبت اندوکارپ و اگزوکارپ، و طول لایه ی اگزوکارپ و اندو کارپ (فندقه) و در cephalorhynchus طول دستجات چوب و آبکش بیشترین تنوع (ساقه) و طول لایه ی اگزوکارپ و اندوکارپ (فندقه) اختلاف معنی داری را نشان می دهند. دانه ی گرده در جنس sonchus ، 3-4- zonocolporateبا تزیینات echinate با فرم کلی lophate می باشد مشاهده شد.