. در این پایان نامه ابتدا تاریخچه مختصری راجع به اهمیت فناوری رشد بلور و سپس روش های گوناگون رشد بلور معرفی می شود. همچنین فیلترهای فرابنفش و کاربرد آنها مورد بحث قرار می گیرد. در فصل سوم سولفات نیکل آمونیوم و ویژگی های آن تشریح می گردد. در فصل چهارم به تشریح تجهیزات مورد استفاده جهت رشد بلور و نیز دستگاه های آنالیز می پردازیم. در فصل پنجم ابتدا منحنی حلالیت سولفات نیکل آمونیوم را بدست آوردیم و با استفاده از آن بلور ansh به روش جدید s-r رشد داده شد. بلور رشد داده شده توسط پراش پرتو ایکس(xrd) ، طیف عبوری (transmittance spectrum) ، طیف زیر قرمز(ft-ir) و طیف ترموگراویمتری(tga) مورد مطالعه قرار گرفت.

بلور آمونیوم دی هیدروژن فسفات(adp) خالص و adp همراه با افزودنیl-lysine در جهت <001> با استفاده از روش نوین (s-r) sankaranarayanan-ramasamy از محلول آبی رشد داده شدند. بلورهای رشد یافته توسط پراش اشعه ایکس(xrd)، عبور دهی نوری(uv-vis)، طیف تبدیل فوریه فرو سرخ (ftir) و سختی سنجی ویکرز بررسی شدند. نمودارحاصل از پراش اشعه ایکس بلور رشد یافته بلورینه بودن آن را اثبات نمود. مطالعات uv-vis نشان داد که بلورهای رشد داده شده دارای شفافیت خوبی در تمام ناحیه مرئی می باشند. طیف ft-ir بدست آمده نیز وجود گروه های عاملی موجود در بلورها را آشکار نمود. همچنین مشاهده شده که مقدار سختی حاصل از بلور adp همراه با افزودنیl-lysine نسبت به بلور adp خالص بیشتر بود. از مقایسه با سختی بلور adp رشد یافته به روش متداول معلوم گردید که سختی بلور رشد یافته به روش s-r بیشتر می باشد.

در این پژوهش ابتدا لایه های نازک، روش های لایه نشانی و کاربردهای آن معرفی می شوند. فصل دوم به بررسی ویژگی های اپتیکی لایه های نازک نیمرسانا و روش های اندازه گیری های آن می پردازد. در فصل سوم خواص فیزیکی ماده تلورید کادمیوم معرفی می گردد. خواص اپتیکی لایه های نازک نانوبلور cdte که توسط سایر همکاران آزمایشگاه لایه نازک دانشکده فیزیک دانشگاه سمنان به روش تبخیر حرارتی در فشار خلاء mbar 6-10 بر روی زیر لایه شیشه توسط دستگاه hind hi vac (15f6) رشد داده شده بود، در فصل چهارم مطالعه می شود. تاثیر تغییر در شرایط رشد همچون دمای زیر لایه، ضخامت، استفاده از لایه نشانی خراشان(glad) و چگونگی هدایت شار بخار بر استوکیومتری و خواص اپتیکی لایه ها از جمله میزان عبور، بازتاب، ضریب جذب، ضریب خاموشی، ضخامت بحرانی، ضریب شکست، ثوابت دی الکتریک، گاف نواری و اندازه دانه در این فصل مورد مطالعه قرار گرفته است. علاوه بر این شرایط رشد بهینه برای کاربرد در سلول های خورشیدی معرفی شده اند. دستیابی به اندازه دانه هایی از حدود 20 تا 40 نانومتر منجر به انتقال گاف نواری به انرژی های بالاتر به جهت اثر حبس کوانتومی شده است. اندازه نانو دانه ها با استفاده از مدل نواری سهموی (hbm) و تقریب جرم موثر (ema) تخمین زده شده و با تصاویر fesem مقایسه گردیده اند. فصل آخر به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات برای مطالعات آتی می پردازد.

در این پژوهش رشد و گسترش نانو ساختارهای اکسید روی با استفاده از گرانول روی در شکل های لایه نازک و پودر مورد بررسی قرار گرفت. رسوب بخار شیمیایی برای بررسی شرایط رشد بکار برده می شود. افزایش درجه حرارت به ترتیب روی 820‏، 860، 900 و 950 درجه سلسیوس تنظیم شد. نسبت جریان برای ar/o2 در فلوی ثابت sccm 200 نگه داشته شد؛ البته با نسبت 200/0 ، 100/100 و 50/150 . نانوساختارها بر روی زیرلایه های سیلیکون و سرامیک در شکل هایی از لایه نازک رشد یافته و ساخته شده اند. تکنیک های تحلیلی مختلفی شامل میکروسکوپ الکترون روبشی (sem)، پراش اشعه ایکس (xrd) فتولومینسانس (pl) و طیف مرئی – فرابنفش می باشد که برای مشخصه یابی و ویژگی های نمونه بکار برده شده است. نتایج نشان می دهند، که درجه حرارت زیرلایه و نسبت گاز واکنش دهنده (o2) به گاز حامل (ar) ، میزان رشد و ساختار و کیفیت نانوساختارهای zno تاثیرگذار است. این بررسی اشاره می کند که رشد نانوساختارهای zno در مقادیر مساوی از اکسیژن (o2) و آرگون (ar) در درجه حرارت 900 درجه سلسیوس دارای بالاترین میزان رشد و کیفیت بوده است و هم چنین با افزایش درجه حرارت میانگین قطر نانو ساختار اکسید روی نیز افزایش یافته است. نتایج تشریح شده اشاره می کند که زیرلایه سرامیک برای نانوساختارهای اکسید روی znoدر مقایسه با زیرلایه سیلیکون از نظر کیفیت و کمیت مناسب هستند.

بلور سولفات نیکل پتاسیم با شش مولکول آب k2ni (so4)2.6h2o، (knsh) به روش رشد بلور از محلول آبی به شیوه (sr)sankaranarayanan-ramasamy رشد داده شد. بلور سولفات نیکل پتاسیم به شدت جاذب رطوبت بوده و شفافیت خود را از دست می دهد. با توجه به محدوده عبور، این بلور قابلیت بکارگیری به عنوان فیلتر نوارگذار نور فرابنفش را دارد. دستیابی به فناوری رشد این بلور می تواند با توجه به کاربرد آن در حسگرها و آشکارسازهای فرابنفش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار باشد. دراین پایان نامه پس از بیان مقدمه ای در خصوص رشد بلور، روش رشد sr و مزایای آن توضیح داده می شود. همچنین فیلترهای فرابنفش و کاربرد آنها مورد بحث قرار می گیرد. در فصل چهارم سولفات نیکل پتاسیم و ویژگی های آن تشریح می گردد. آنگاه در فصل پنجم ابتدا منحنی حلالیت سولفات نیکل پتاسیم را بدست می آوریم که با استفاده از آن بلور knsh به روش جدید s-r رشد داده شد. بلور رشد داده شده توسط طیف سنجی پرتو ایکس، طیف سنجی تبدیل فوریه ی فروسرخ، طیف سنجی عبور نوری، تجزیه و تحلیل وزنی-حرارتی، ریز سختی سنجی ویکرز و سونش سطح بررسی شد و نتایج حاصل در فصل ششم ارائه گردید. فصل آخر هم به جمع بندی و بیان پیشنهادات برای مطالعات آتی اختصاص داده شد.

در این پژوهش نانوذرات اکسید روی آلاییده با مس با درصدهای مختلف (06/0 و 04/0 ، 02/0 ، 0 x =) به روش مایکروویو تهیه شد. ساختمان، مورفولوژی، خواص اپتیکی و اندازه ذرات پودر نهایی توسط طیف سنجی فروسرخ تبدیل فوریه(ftir)، پراش اشعه ایکس(xrd)، میکروسکوپ الکترونی روبشی(sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری(tem) و طیف سنج مرئی- فرابنفش (uv-visible) بررسی گردید. محاسبات صورت گرفته نشان داد اندازه ذرات از 412/23 نانومتر به 968/20 نانومتر کاهش یافته اند و گاف انرژی نیز از 53/3 الکترون ولت به 33/3 الکترون ولت کاهش یافته است.

در این پایان نامه لایه های ستونی و مورب سولفید روی با روش تبخیر حرارتی در خلاء تهیه گردید وخواص ساختاری و اپتیکی آن به وسیله آنالیزهای fesem و afm و پراش پرتو ایکس و طیف سنجی مورد بررسی قرار گرفت. ثابت شبکه و ساختار بلوری از آنالیز پراش پرتو ایکس و زاویه شیب ستونها نسبت به خط عمود بر زیرلایه و ضخامت لایه ها از آنالیز fesem بررسی شدند. زبری سنجی و ریخت شناسی و تخلخل لایه ها نیز به وسیله آنالیز afm محاسبه شد. پارامترهای اپتیکی مانند ضریب جذب، ضریب خاموشی، ضریب شکست، گاف انرژی و رسانایی اپتیکی نیز به وسیله طیف سنجی انجام گرفت.