اولین گام در طراحی مجتمع های زیستی با مفهوم توسعه پایدار، تعریف واژه پایداری است. در میان تعاریف گوناگون از این مفهوم،کمیسیون براندتلند تعریف جامع تری از توسعه پایداردرمحیط های مسکونی وفضاهای شهری مبتنی بر مفهوم نیازهای انسانی ارائه کرده است.دراین مسیرمدل نیازهای انسانی روانشناس انسانگرا ، آبراهام مازلو به نظر بهترین مدل در میان تمامی نظریه های مرتبط با نیازهای انسانی به شمارمی رود. با توجه به نابه سامانی های موجوددرفضاهای مسکونی وبافت شهری جامعه امروزمان،توجه به مفهوم توسعه پایدار از دیدگاه اجتماعی ، از سایرجنبه های زیست محیطی و اقتصادی آن ضروری تراحساس می شود. به دنبال این دیدگاه در این پروژه جنبه های مختلف نیازهای آدمی و الگوها و پارادایم های مختلف معاصر در این زمینه بررسی گشته است. مفهوم هنر و هنر مند برای شناخت بیشتر گروه مخاطب وهم چنین انجام نظر سنجیاز طریق پرسش نامه درزمینه شناخت عناصرمعماری که از نظر هنرمندان وعلاقه مندان به هنر ، زیبا تلقی می شود، صورت گرفته تا بتوان یک مجتمع مسکونی پایدار رابرای مخاطبان که اکثریت آنها را هنرمندان تشکیل می دهند طراحی نمود.

معماران همیشه بر آن بودهاند تا فضاهایی مطلوب جهت استفاده مردم خلق کنند. بنابراین، اطلاع داشتن از شیو? رفتار انسان درون فضا به عنوان یکی از اصول طراحی اهمیت ویژهای مییابد. یکی از علومی که در این زمینه مطرح میگردد، روانشناسی محیطی است که با مورد توجه قراردادن ارزشها، نگرشها و احتیاجات انسان، به بررسی رابطه او با محیط کالبدی و تاثیرات این دو بر یکدیگر میپردازد و به عوامل تشریحکننده رفتار انسان از جمله ادراک، شناخت و رفتارهای فضایی او توجه دارد. در روانشناسی محیطی نظریههای گوناگونی در ارتباط با چگونگی تعامل بین محیط کالبدی و رفتار انسان وجود دارد که هرکدام بیانکننده میزان مشخصی از تاثیر محیط بر رفتار انسان می باشد. محیط میتواند بازدارنده و یا تسهیلکننده رفتارهای مردم باشد، اما به هیچ وجه تعیینکننده رفتار نیست. این انگیزهها و نیازهای انسانی هستند که در این زمینه نقش تعیینکننده دارند. بنابراین محیط باید برطرفکننده این نیازها باشد، زیرا عدم توجه به نیازهای فیزیولوژیکی و روانی کاربران، منجر به ایجاد حس نارضایتی در بین آنها و یا شکست پروژه میشود. هدف از پژوهش حاضر این بوده است که با شناخت عوامل انسانی موثر بر طراحی و با مبنا قراردادن اصل ایجاد هماهنگی بین رفتارهای انسان و کالبد بنا، یک مبانی نظری اولیه برای طراحی بنا با محوریت عوامل و نیازهای انسانی تدوین گردد. سپس با توجه به الگوهای رفتاری موجود، به تدوین ملزومات کالبدی و همچنین برنامه ریزی معماری پرداخته شود. بنابراین میبایست فضایی انتخاب گردد که در آن حضور و فعالیت انسان، نقش تعیینکنندهای در طراحی داشته باشد. به این منظور، ساختمانهای اداری به عنوان یکی از شاخصترین نمونهها مورد ارزیابی قرارداده شد و با توجه به وضعیت کنونی ساختمانهای اداری دانشگاه هنر اصفهان و پراکندگی آنها در ساختمانهای تاریخی مرمت شده، طرح ساختمان اداری دانشگاه هنر اصفهان موضوع بخش طراحی این پروژه قرارگرفت. پرسشهای مطرح شده در این پژوهش، بیشتر در زمین? «ملاحظات خاص طراحی ساختمانهای اداری»، «عوامل انسانی موثر در طراحی ساختمانهای اداری» و «چگونگی تاثیر عوامل انسانی در برنامهریزی کالبدی و طراحی فضا» میباشد. روش تحقیق، کیفی و بر مبنای روش تحلیل توصیفی است. همچنین برای گردآوری اطلاعات از شیوههایی همچون مطالع? منابع کتابخانهای، مشاهدات و تجربیات شخصی، تهیه پرسشنامه و مصاحبه، بررسی اسناد تصویری و مطالع? نمونههای موجود و مشابه استفاده شده است.

با توجه به نابه سامانی های موجود درفضاهای مسکونی وبافت شهری جامعه امروزمان، توجه به مفهوم توسعه پایدار از دیدگاه اجتماعی، از سایرجنبه های زیست محیطی و اقتصادی آن ضروری تراحساس می شود. به دنبال این دیدگاه در این پروژه جنبه های مختلف نیازهای آدمی و الگوها و پارادایم های مختلف معاصر در جهت طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد پایداری اجتماعی در منطقه 22 تهران لحاظ گردیده است. وبرای تجلی این مفاهیم در قالب کالبد معماری مسکونی، به راهکارهای عملی که از موخرترین پژوهشهای پژوهشگران بدست آمده است استناد شده است. برای نیل به این هدف تحقیقات اینجانب در زمینه بررسیe p.o.مجتمع مسکونی شهرک اکباتان نیز در تدوین پایان نامه به کار گرفته شده است .موقعیت واقعی یک محیط استقرار یابد تا بتوان یک مجتمع مسکونی پایدار را برای مخاطبان طراحی نمود.

-1-پیشینه و شرح موضوع: بیان احساسات درونی بشر در طول تاریخ، بعنوان ابزاری جهت گسترش مفاهیم فرهنگی و قومی به صورت های مختلفی انجام پذیرفته است. اولین فرم این انتقال از ترکیبات حرکات موزون و اصوات طبیعی بصورت نمایش های قبیله ای ریشه در فرهنگ و آداب و آیین های قبیله داشته است. ادبیات، مذهب و موسیقی در کنار صحنه آرایی بستر نمایش را شکل می دهند که این نکته موجب اهمیت هنرهای نمایشی در ارتباط با سایر هنرها می باشد. ایرانیان همواره نمایش ها ی آیینی و مذهبی را جزئی ازفرهنگ و سنتهای خود تلقی نموده این مراسم و هنرهای نمایشی از ایران باستان در این سرزمین پاگرفت وبا ورود آیین اسلام به این سرزمین این هنر، جایگاه والای خود را از دست نداد ویکی از ارزشمندترین نمایشهای ملی و مذهبی ایران یعنی تعزیه و شبیه خوانی در این مقطع شکل گرفت که از یکسو الهام بخش زندگی و از سوی دیگر راهنمای رستگاری اند و به زبان تمثیلی ترکیبی از دین و آیین و اخلاق و سرگرمی اند. دراین عرصه،عالم هستی،شخصیتها، صحنه ها، تمثیل و مظهری از تجلیات وجودند و هدف نهایی با بیان غیر مستقیم،انگیختن احساسات کیفی و حالات ویژه انسانی است. انواع آیین های مذهبی، تعزیه، نقالی،نمایش های عروسکی،روحوضی،شاهنامه خوانی، بازی های قهوه خانه ای،وانواع ورزش های نمایشی اشکال مختلف فعالیتهای نمایشی در ایران بوده است.بدین گونه است که تئاتر از دل اسطوره و ایین ها در آمده و رشد کرده است. 1-2-فرضیه و روش انجام تحقیق روش انجام تحقیق در این پروژه به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام خواهد شد، با توجه به لزوم بررسی ابنیه های موجود در مکان خاص این هنر در داخل و خارج کشور در گذشته و حال بمنظور آشنایی بافرم ها و ساختمانهای مشابه،استفاده از کتابهای مرجع کتابخانه های معتبر دانشگاهی و سایتهای اینترنتی بخش مهمی از مطالعات پروژه را بخود اختصاص خواهد داد، برخی از پایان نامه های رشته تئاترو طراحی صحنه نیز در مقاطعی بسیار مفیدند، دفترچه مطالعات دفتر فنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز کمک موثری در جهت شناخت ساختار پروژه خواهد بود. همچنین ازآنجاییکه نمایش کاملا انسان وار است و بطور کامل نظری نمیباشد نیازمند تحقیقات میدانی گسترده خواهد بود.این بخش از تحقیقات شامل بازدید و عکسبرداری از سایت، بازدید از سالن های تئاتر کشور و...خواهد بود. 1-3-اهداف طرح: علت اصلی نیاز انسان معاصر به نمایش و بازنمایی آیین های مذهبی از جهت نیازی است که به معنویت احساس می کند. در واقع غفلت از جنبه معنوی حیات و تمرکز بر جنبه های مادی، به مرور این آگاهی را به بشر داده که وجهی و ساحتی از حیات او مغفول مانده و او دانسته یا ندانسته در پی پاسخگویی به آن نیاز است که در نظر گرفتن مرکز برای همایش و نمایش آیین های مذهبی برای ارضای بخشی از این نیاز وی از الزامات است. علاوه بر آنکه اجرای مراسمات و نمایش های این چنینی باعث تقویت روحیه مذهبی و جمعی می گردد اما با گذشت زمان در صورت نبود مکانی مناسب برای اجرا، چنین مراسماتی که برخاسته از فرهنگ و دین مردم اند آنچنان که باید و شاید مورد توجه عموم قرار نگرفته و محدود به اجراهای پراکنده و خرد مقیاس خواهند شدکه درخور آیین هایی بدان قداست و اصالت نخواهد بود. بنابراین برماست طراحی مجموعه ای جهت بنمایش کشیدن و بعبارتی هنری کردن میراث مذهبی، تا مردم و آیین (بطور مشخص آیین های مذهبی) را بی واسطه در کنار هم بنشاند و گامی موثر در جهت تقویت باورهای مذهبی و روحیه وحدت طلبی باشد. 1-4- اهمیت، ضرورت و کاربرد تحقیق برخورد فرهنگی و فرامحلی و بازنمایی سنت ها و آیین های مذهبی محلی، تنها راه حل جلوگیری از نابودی سنت های محلی مذهبی در مواجهه با روندهای نوسازی و توسعه و گسترش فرهنگ شهری است. از این طریق تلقی نسل جدید و جوان مردم محلی را نسبت به میراث سنتی تغییر داده و بواسطه هنری شدن، این آیین ها برای آنها ارزش و منزلت پیدا می کنند، از سوی دیگر بخشی از انرژی نهادهای فرهنگی مدرن را برای حفظ و تداوم این آیین ها به خدمت می گیرد. اگر این سنتها و آینی ها حفظ شوند و از لحاظ فرهنگی ارزش آنها برای مردم امروز شناخته شود، مردم محلی می توانند با تعلق خاطری دوگانه یعنی هم به عنوان بخشی از میراث فرهنگی باارزش و هم به عنوان بخشی از میراث معنوی شان، به تداوم این آیین ها همت بورزند. به عبارت دیگر هنری کردن و بازنمایی میراث مذهبی، می تواند مقدمه ای برای حفظ و احیای آنها در آینده باشد.

طراحی شهری به عنوان دانشی مدون برای ارتقای کیفیت محیط های انسان ساخت، همواره داعیه توجه به ارزش های فرهنگی و هویت خاص هر منطقه را داشته و دارد. اما شهرهای معاصر روز بروز بیشتر شبیه به هم می شوند. این مسئله در شهرهای مختلف یک کشور نمود بیشتری یافته است. دلیل این امر را می توان نادیده انگاشتن خرد فرهنگ ها و هویت اقلیت ها (اقوام) دانست؛ که معمولاً در زیر چتر هویت ملی محو می شوند. هویت خاص هر قوم از آنجا واجد اهمیت است که «قوم» به عنوان یک گروه یا قشر خاص اجتماعی دارای هویت اجتماعی مختص به خود است. در نتیجه رفتارهای اجتماعی خاصی از خود بروز می دهد، ارزش ها و آرمان هایی دارد و برای حفظ ارزش ها و رسیدن به آرمان ها شیوه خاصی برای زندگی دارد و محیط زندگی خود را به شیوه خاصی شکل می دهد. آنچه در شهر های معاصر در قالب شکل دهی به فضاهای شهری در حال رخ دادن است نه تنها بر هویت خاص فرهنگی اقوام مختلف تاکید نکرده بلکه به شدت در حال یکسان سازی و نادیده انگاشتن رفتارها، شیوه زیست و جهان بینی خاص اقوام مختلف است. پژوهش حاضر به بازشناسی مفهوم هویت و تاکید خاص بر هویت قومی به عنوان حلقه مغفول مراتب هویتی در فضاهای شهری و شناسایی معیارهای مولفه های هویت قومی و نحوه بازنمایی آن ها در مولفه های کیفیت فضاهای شهری پرداخته و راهکارهایی در جهت حفظ و تقویت هویت قومی فضاهای شهری ارائه می دهد. بدین منظور در این تحقیق پس از بررسی ادبیات نظری موضوع و تدوین چارچوب نظری تحقیق و با استفاده از روش مشاهده در برداشت الگوهای رفتاری، معیارهای موثر بر حفظ و ارتقای هویت قومی مازنی در محدوده اطراف امامزاده یحیی(ع) شهر ساری سنجش و طرح پیشنهادی ارائه شده است. یافته های تحقیق نشان دهنده تأثیر قابل توجه مولفه های تاریخ، جهان بینی، رفتار و محیط زیست در حیات هویت هر قوم است. محیط زیست به عنوان موضوع فعالیت های طراحی شهری حلقه واسط این دانش با بحث هویت در علوم اجتماعی می باشد؛ لذا برقراری پیوند میان هر کدام از مولفه ها با مولفه محیط زیست و در واقع فراهم شدن بستر مناسب برای بروز و تجلی تاریخ ، جهان بینی و رفتار خاص مردمان هر دیاری حوزه فعالیت های طراحی شهری در زمینه هویتمند نمودن فضاهای شهری است.

ادراک فرآیندی هدفمند است که از طریق آن، اطلاعات حسی دریافتی از محرک های محیطی را بازشناسی و سازماندهی می کنیم و به آن ها معنا می بخشیم. چهار بعد گوناگون ادراک شامل بعد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزیابی است. ادراک فضای شهری فعالیتی است که زمان و حرکت را در بر می گیرد. زمان، یک نیروی هدایت کننده ی رفتار است و با حرکت رابطه ای تنگاتنگ دارد. زمان در حرکت طبیعت، بر اساس چرخه ای بودن(فصول سال، روز و شب و ...)، و زمان در حرکت انسان، بر اساس سرعت حرکت و با در نظر گرفتن فاصله(مسافت طی شده) بررسی می شود. در این پژوهش ابتدا تعریفی از مولفه های ادراک و زمان ارائه می شود و نقش زمان در هریک از ابعاد ادراک بیان می گردد، سپس در مبانی نظری، شاخص های موثر در هر یک از آن ها بر اساس مدل ادراکی گیبسون دسته بندی و تعریف می گردند. در مرحله ی بعد در روش شناسی پژوهش، با استفاده از پرسشنامه و آزمون های آماری، رابطه ی بین مولفه های زمان و ابعاد شناختی و احساسی ادراک، و نیز شدت همبستگی بین آن ها سنجیده می شود. در نهایت مشخص می گردد کدامیک از شاخص های زمان می تواند بر شاخص های ابعاد شناختی و احساسی ادراک تاثیر گذار باشد. هدف از این تحقیق بیان نقش زمان در ادراک فضای شهری، و شناخت مولفه های تاثیر گذار زمان(در حرکت انسان و طبیعت) بر ابعاد شناختی و احساسی ادراک توسط استفاده کنندگان از فضای شهری است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که زمان در حرکت انسان بر ادراک شناختی انسان از فضا تاثیر می گذارد. به گونه ای که هرچه سرعت حرکت انسان کمتر و مدت زمان حضور انسان در فضا بیشتر باشد، میزان یادآوری و ادراک ویژگی های بصری فضا بیشتر است. همچنین زمان در حرکت طبیعت بر ادراک احساسی انسان از فضا تاثیر گذار است. به گونه ای که در طول روز و شب، شدت و میزان بروز احساساتی چون حس امنیت، خستگی، لذت، اضطراب، آرامش، عصبانیت و ... متفاوت است. در این راستا ادراک برخی از ویژگی های بصری و عملکردی فضا(نظیر رنگ و کاربری)، با مدت زمان حضور انسان در فضا رابطه ندارد. همچنین بروز برخی از احساسات(نظیر غم، شادی و ترس) با چرخه ی کوتاه مدت(شب و روز) و بلند مدت(تابستان و زمستان) زمان رابطه ندارند. علت این امر را می توان در تفاوت در ویژگی های فردی، حالات احساسی و عاطفی درونی افراد و نیز ویژگی های کالبدی و غیر کالبدی محیطی که افراد در آن حضور دارند، جست و جو نمود.

این پایان نامه کوششی در جهت مطالعه و طراحی یک محله در روستا شهر زنوز واقع در استان آذربایجان شرقی می باشد. با رشد فزاینده ی تعداد شهرها، از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک در طی نیم قرن اخیر دوگانگی در کالبد این نوع شهرها بوجود آمده است، و موجب نابسامانی در سیما و منظر و سردرگمی در هویت آن ها شده است. طرح های هادی ناهمخوان با وضع موجود و افزایش ساخت و سازهای ناهماهنگ با بستر طبیعی روستاهایی که از مناظر طبیعی و بافت تاریخی برخوردار بوده، و اکنون به شهر ارتقا یافته اند تهدیدی برای این بافتهای روستایی می باشد. پژوهش حاضر بر این باور است که ایجاد سکونتگاه پایدار با ابزار الگوی روستا- شهر مقوله ای دست یافتنی است و راه حلی برای مشکلات موجود و کنترل توسعه این نوع بافت ها خواهد بود. پارادایم تحقیق نوشهرسازی انتخاب شده است و با هدف برقراری تعامل بین سه مقیاس شهر، محله و محور شهری به طراحی پرداخته شده است. تحقیق پیش رو در ابتدا به بیان مبانی نظری و بازشناسی مفاهیم روستا، شهر، الگوی روستا- شهر و اصول نوشهرگرایی و بررسی تجارب جهانی مرتبط با موضوع پرداخته است. در مرحله ی شناخت بستر طرح، نشان داده شد زنوز با توجه به برخورداری از ویژگی های روستا و شهر تواماًٌٍ، یک روستا شهر محسوب می شود، سپس به ارائه راهکارها و پیشنهادهایی برای دستیابی به توسعه ی پایدار با هدف ارتقای کیفیت زندگی در شهر زنوز و حفظ هویت آن به عنوان یک روستاشهر پرداخته شد. در نهایت یکی از محلات انتخاب شده و یک معبر از آن با جزییات طراحی گردید تا بتواند به عنوان الگویی جهت طراحی در سایر محلات شهر قرار گیرد

چکیده ادراک منظر شهری ، ادراکی محسوس است که موجب لذت ، نشاط ، آزردگی ، ترس و سایر واکنشهای حسی آدمی می شود . ادراکات محسوس از منظر شهر ، تنها در زمینه عناصر بصری نبوده ، بلکه سر و صدای محیط ، بو و سایر عوامل تاثیرگذار بر حواس انسانی نیز در شکل دهی به آن ایفای نقش می کنند . درک و دریافت پیامهای متنوع یک محیط مستلزم حرکت بیشتر ناظر در فضاهای متوالی شهرو سود جستن از تمامی حواس اوست . از آنجا که برای فرد پیاده آزادی در ایستادن و سطوح مختلف درگیری با محیط وجود دارد لذا منجر به آشکار شدن ارزشهای منظر شهری در ابعادی دینامیک می شود . مسئله قابل بحث اینست که دیدن مناظر و ادراک محیط وقت می گیرد ، بنابراین ما باید ارتباط سرعت حرکت ناظر ( در اینجا پیاده ) و ادراک او از محیط را نیز در نظر بگیریم . به همین منظور در این تحقیق سعی بر اینست که عوامل تاثیرگذار بر ادراک محیطی از دیدگاه روانشناسی بوم شناختی گیبسون شناخته شود ، شاخصه های موثر بر سرعت حرکت فرد پیاده در محیط شهری بررسی و به عوامل تاثیرگذار در ادراک منظر شهری پرداخته شود . سپس با تجزیه و تحلیل آنها بر روی محور مورد نظر به رابطه میان درک منظر شهری و سرعت حرکت پیاده پی برد . در این راستا به بررسی محور امام خمینی اردبیل به روش تحلیلی ( با تکنیکی جدیددر عکاسی ) پرداخته می شود . با توجه به این مسئله که این محور پرتردد جایگاه ویژه ای در استخوانبندی شهر دارد و عامل ارتباطی دو تقاطع و گره مهم بازار تاریخی اردبیل و چهارراه امام خمینی نیز می باشد ، به بررسی میزان فعالیتهای مختلف ، عوامل کالبدی محیط و نسبت حضور و سرعت حرکت پیاده درمحور مذکور پرداخته و در نتیجه به کشف رابطه میان این عوامل و درک منظر محور پرداخته می شود . در نهایت برخی اصول و راهکارهای طراحی در قالب راهنمای طراحی تدوین می گردد . کلمات کلیدی : ادراک ، روانشناسی بوم شناختی گیبسون ، حرکت ، سرعت پیاده ، منظر شهری

بحران هویت مکانهای انسانساخت بعنوان یکی از معضلات شهرسازی معاصر مطرح می گردد. اگرچه در رویکردهای ساختاری به مفهوم هویت مکان، وجوه مختلفی از ساختار محیط مصنوع، محیط طبیعی، فضای اجتماعی و فعالیتهای انسانی بعنوان عوامل هویت بخش شهر مطرح می گردند، در رویکردهای هنجاری، انطباق ساختار اجتماعی- مکانی شهر با ارزشها، فرهنگ و نیازهای انسانی، سهم عمده ای در هویتمندی آن دارد. با توجه به رابطه فرهنگ و هویت مکان و طرح شریعت اسلامی به عنوان فرهنگ جامع زندگی مسلمانان، انگاره شریعت- شهر اسلامی مطرح و با نظر به اهمیت و نقش شریعت دراهداف و سیاستهای جمهوری اسلامی ایران، چیستی عوامل کالبدی موثر بر تحقق شریعت در ساختار کالبدی شهر، چگونگی تحقق انگاره تحقیق در شهرسازی پس از انقلاب و چرایی تحقق یا عدم تحقق آن(عوامل موثر بر تحقق پذیری) سوالات تحقیق حاضر هستند. در پاسخ به سوال اول، با تعریف عقیده توحیدی و اخلاق کاربردی(بایدها و نبایدها و شایستها و ناشایستها)، اصول و مولفه های انگاره تحقیق در ارتباط انسان با معبود، جامعه، طبیعت و تاریخ ارائه و شاخصهای اصول مطرح شده در سه حوزه سازمان ادراکی- بصری، سازمان کالبدی-فضایی و سازمان فعالیتی- عملکردی ارائه شده است. در پاسخ به سوال دوم و سوم، مجموعه رشدیه تبریز بدلایل شکل گیری آن در سالهای پس از انقلاب، وجود تفکری همسان با انگاره تحقیق در طرح اولیه و تغییرات انجام یافته در سالهای آتی، بعنوان نمونه موردی انتخاب و با استفاده از راهبرد تطبیقی-مقایسه ای و روشهای کیفی و مطالعات زمینه ای، نحوه تحقق شاخصها و دلایل موثر بر تحقق آنها مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه تحقیق مشخص کننده این است که با وجود تحقق برخی از شاخصها، برخی نیز تحقق پیدا نکرده و یا تحقق آنها در طول زمان مورد تهدید قرار گرفته است. با بررسی عوامل موثر بر نحوه تحقق شاخصها، عوامل انسانی(چالشهای هویتی، فردگرایی و دگرگونی ارزشها)، عوامل اقتصادی و مطرح شدن زمین بعنوان کالا، رویه های قانونی(عدم انطباق قوانین با ضرورتهای فرهنگی و یا فقدان قوانین و دستورالعملهای اجرایی)، فرآیندهای طراحی(ضعف بسترهای فرهنگی و گرایش به معماری بیگانه، فقدان وحدت رویه در تفکر معماران و برنامه ریزان)، نظام مدیریت شهری(تراکم فروشی، فقدان طرحهای راهبردی منظر شهری، عدم بهره گیری از مشارکت ساکنان در مدیریت محلات و بهره گیری از نیروهای متخصص در فرآیند تصویب و هدایت طرحها) و عوامل اجرایی و متولیان ساخت و سرمایه گذاری، عوامل موثر بر تحقق پذیری انگاره تحقیق هستند.

در جهان امروز و پس از تحولات پس از انقلاب صنعتی و ظهور تعاریف جدید از جوامع شرق و غرب،روابط میان ملت ها و گفتمان فرهنگی نیاز به باز تعریفی دوباره دارند.در این راستا و با تکیه بر خصوصیات انسانی نوع بشر و بر اساس تاریخچه کهن گفتگو ها و تعاملات فرهنگی به بازتعریف و طراحی با همستان برای گفتگوی جهانی برای تثبیت صلح و آرامش در جهان پرداخته شده است.

زیارت به عنوان یک فعالیت مذهبی و انسان زائر به عنوان کسی که مزور را به درگاه پروردگار واسطه می نماید از منظر دینی شأن والایی دارد. این درحالی است که در هیاهوی مادی دنیای ما این جایگاه همچون بسیاری ارزش های معنوی دیگر مورد بی توجهی واقع شده است. نمونه ی این امر وضعیت نامناسب اقامت زائران حرم مطهر حضرت معصومه(س) در قالب کمپ های چادری است. هدف این پژوهش توجه به این شأنیت در چارچوب معماری اقامت گاه زائر جهت تأمین شرایط مادی و معنوی مورد نیاز زیارت است. از آن جا که اندیشه هایی که مبانی نظری خود را از روان شناسی محیطی می گیرند با ملحوظ داشتن عامل انسان و رفتارهای او در امر طراحی معماری باعث طراحی محیط های انسان مدارتر و رشد کیفیت فضاها می شود این رویکرد مبنای نظری قرار گرفته است. از این رو در پژوهش «کاربردی» پیش رو که با روش تحقیق «توصیفی-تحلیلی» با رویکرد کیفی صورت گرفته است، پس از انجام مطالعات منابع کتابخانه ای، آنچه به عنوان مرجعی برای انجام مطالعات مورد استفاده قرار گرفته، به تجربیات راجر بارکر در نظام مطالعات قلمروهای رفتاری باز میگردد. با تعریف قرارگاه رفتاری مورد نظر، دو نیروی نیازهای انسانی بر اساس مدل سلسله مراتب نیاز های انسانی مازلو، و قابلیت ها یا توانش های کالبدی محیط-که بر مبنای مدل فرایندهای اساسی تعامل انسان و محیط جیمز گیبسون، در نحوه ی ادراک انسان از محیط تعیین کننده است- چارچوب نظری جهت انجام پژوهش میدانی را تشکیل داده است. در ادامه با بررسی مباحث نظری مطرح شده و احاطه بر آن، به شناخت وضع موجود اقامت زائران و وضعیت تعامل محیط و رفتار از طریق تکنیک های «مصاحبه ی سازمان یافته» و «مشاهده ی غیر مداخله گر» پرداخته شده است. از جمع بندی و تطبیق این برداشت ها با چارچوب نظری، چگونگی استفاده ی زائران از قابلیت های محیط و اکتفا به حداقل پاسخگویی به تأمین نیازهای اولیه در کمپ های چادری ، و ضعف محیط در تأمین این نیازها بالاخص نیازهای متعالی مشهود است. لذا برمبنای مطالعات نظری و آسیب شناسی میدانی صورت گرفته اطلاعات تحلیل شده و دستورالعمل هایی بر اساس این تحلیل ها جهت طراحی استخراج گردیده است. تأمین حداقلی نیازهای اولیه و تمرکز بر تأمین نیازهای متعالی، انعطاف پذیری فضاهای اقامت در تأمین سطوح متفاوت خلوت، و انعطاف پذیری مبلمان در پاسخگویی به رفتارهای متنوع، سه محور اصلی ایده را تشکیل می دهند. در پایان این دستورالعمل ها در قالب طراحی معماری مجموعه ی فرهنگی-اقامتی زائر پیاده سازی شده است .

فضاهای شهری دارای قابلیت¬های محیطی هماهنگ با شایستگی¬های فردی را می¬توان ارزشی انکارناپذیر در مطلوبیت شهرهای امروز، به¬شمار آورد. اجتماع¬گریزی و بی¬میلی افراد به معاشرت که در اثر کمبود قابلیت¬های محیط جهت وقوع رفتارهای اجتماعی می¬باشد؛ موجب پیدایش فضاهایی فقیر از زندگی اجتماعی است که حضور صرف و منفعلانه افراد در آن¬ها منجر به حضور فعالانه و تعاملات اجتماعی نمی¬شود. در پژوهش حاضر فضای شهری بسان نظامی از قرارگاه¬های رفتاری(دارای دو مولفه محیط و الگوی رفتار)، در¬نظر ¬گرفته¬شده که فعالیت¬های جاری در این واحد تحلیل فضای اجتماعی، به دو دسته¬ی ضروری و انتخابی (فردی،اجتماعی) قابل تفکیک است. هدف پژوهش حاضر، پرداختن به بررسی عوامل موثر و چگونگی افزایش احتمال وقوع رفتارهای اجتماعی مردمی است که استفاده¬کنندگان اصلی فضاهای شهری می¬باشند. افرادی که به¬صورت پیاده از فضاهای باز عمومی شهر بهره می¬برند. بدین منظور، ابتدا بر پایه مطالعات نظری، بررسی مفاهیم، نظریات در حوزه طراحی شهری، نحوه زندگی اجتماعی در فضاهای شهری ایران و تجارب جهانی، مولفه¬های سازنده کیفیت زندگی اجتماعی، شناسایی شده و سپس با انتخاب روش تحقیق کیفی به تبیین تاثیر قابلیت¬های محیطی بر کیفیت زندگی اجتماعی در فلکه اول صادقیه پرداخته شده است. مشاهدات مربوط به کیفیات محیطی در نقشه¬های مربوطه و مشاهدات کیفی رفتارهای مردم در این فضای شهری به¬وسیله نقشه¬های رفتاری جمع¬آوری و به¬وسیله نقشه¬های تحلیلی و تطبیقی، تحلیل شده است و در مواردی که انجام مشاهدات کافی و یا میسر نبوده¬، مصاحبه با استفاده¬کنندگان از فضای فلکه انجام شده¬است. مطلوبیت شاخص¬های مولفه¬های محیطی و انسانی، با فراهم آوردن بستری جهت حضور افراد، احتمال کنش فعال جمعی در فضاهای شهری؛ زندگی اجتماعی؛ را افزایش می¬دهد.

محیط همواره بستر زندگی انسان بوده و تعامل میان انسان و محیط(طبیعی و انسان ساخت) یکی از موضوعاتی است که توسط بسیاری از صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. این ارتباط متقابل و دو سویه، در تمامی ادوار زندگی بشر ،در حالت اعتدال به سر می برده است لیکن،با وقوع انقلاب صتعتی، پیامدهای پس از آن،بسط تفکر خرد ابزاری و سلطه ی ماشین بر عرصه های مختلف زندگی بحران های بی شماری ایجاد شد. این بحران های در قرن بیستم به دلیل وقوع دو جنگ جهانی،تخریب های ناشی از آن در شهر و بهره گیری هر چه بیشتر از تولیدات صنعتی مبتنی بر عملکردگرایی در معماری و شهرسازی از منظر توجه به ویژگی های بستر و زمینه ی طراحی،که در رویکرد معماری مدرن با گسترش سبک بین¬الملل مورد بی توجهی قرار گرفته بود،و همچنین توجه به انسان و رفتارهای اودر دستور کار قرار گرفت.هدف از تدوین این پژوهش نیز بررسی تاثیربستر و زمینه ی طراحی و به طور مشخص ویژگی های الگوهای رفتاری و محیط انسان ساخت است تا بتوان بار دیگر تعامل از دست رفته میان کالبد و رفتار را در طراحی مد نظر قرار داده و به ارتقای کیفی محیط زندگی انسان،که هدف اصلی طراحی شهری است،یاری رساند.پیگیری این هدف نخست با بررسی مبانی نظری موضوع آغازشده و سپس شناخت وتحلیل ویژگی های مختلف کالبدی ،فضایی و رفتاری در تجریش و به طور مشخص تر در خیابان شهرداری (حد فاصل میدان تجریش و میدان قدس )صورت می پذیرد و در نهایت طراحی با رویکرد هم پیوندی کالبد و الگوی رفتاری برای این خیابان انجام می گردد.

چکیده در شهرهای امروزی با تغییرات به وجود آمده در محیط های شهری،رفتارهای اجتماعی ساکنین تحت تاثیر قرار گرفته است.برخی تغییرات محیطی رفتارهای اجتماعی را تضعیف و برخی دیگر را تقویت می کنند،به طوری که نقش های اجتماعی نوینی بر ساکنان خود تحمیل می کنند. با توجه به دیدگاههای مختلفی که در ارتباط با تراکم شهری(عوامل محیطی)وجود دارد و نیز بر روابط اجتماعی (رفتار اجتماعی) تاثیر غیرقابل انکاری داشته است.همچنین تفکیک تراکم شهری به دوبعد تراکم ساختمانی و جمعیتی،این سوال مطرح میباشد که : چه نسبتی میان تراکم شهری و روابط اجتماعی وجود دارد؟ در پژوهش حاضر با استفاده از روش های پیمایشی و اسنادی و نیز با استفاده از پرسشنامه برای ارزیابی میزان ارتباط اجتماعی (ساکنین محله کاشانک)اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری نموده. با استفاده از روش آزمون همبستگی پیرسون داده های حاصله را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در نهایت نتایج حاصله حاکی از آن است که شدت همبستگی میان تراکم شهری و روابط اجتماعی اندک بوده و نوع تاثیر تراکم ساختمانی و جمعیتی بر روابط اجتماعی متفاوت می باشدبدین صورت که تاثیر تراکم جمعیتی همسو و تراکم ساختمانی غیر همسو می باشد.در انتها با وجه به اینکه تاثیر موجود اندک می باشد ولی غیر قابل اغماض بوده و در برنامه ریزی های شهری بایستی به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار مورد توجه و بررسی قرار گیرد. کلید واژه:تراکم شهری،روابط اجتماعی،روانشناسی محیط برنامه ریزی شهری،رفتار اجتماعی،همبستگی.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.