اساساً لایه های صوتی هر زبان قبل از لایه های سه گانه ی دیگر (صرفی، نحوی، معنایی) اولین بخش ماهیت زبانهای بشری را تشکیل می دهد و چون از نظر زبان شناسان، زبان اولاً و بالذات اصواتی است که بشر برای انتقال مفاهیم ذهنی خود جعل و اصطلاح کرده است، مباحث آواشناختی را اولین گام برای تفسیر این زبانها تلقی می کنند. قرآن کریم زیباترین متن ادبی و بزرگترین معجزه ی بلاغی و بهترین کتاب هدایت انسانهاست. بدون شک قرآن این معجزه بزرگ الهی از منظر اصوات وکلمات و تراکیب بی نظیر است و حتی کوچکترین واحد صوتی در آن دارای ارزش معنایی والایی است. توجه به جانب آوایی در شناساندن ارزش والای معنایی و هنری و بیانی و موسیقایی آن امری مهم و اجتناب ناپذیر است. بخش گسترده ای از آیات قرآن کریم برای وعده یا وعید نازل شده است و نقش آواها در تصویر معانی و زیبایی موسیقایی و به طور کلی اعجاز لفظی و معنوی آن بی نظیر است و این آواها به تناسب موضوع و اغراض دلالی تنوع پیدا می کنند. و مهمترین ویژگی اسلوبی قرآن این است که آواها تابع معانی و متناسب با اغراض آیات هستند و با توجه به حال و مقام تنوع پیدا می کنند. یعنی خطاب قرآنی در مقام انذار و وعید و وصف غضب الهی بر مجرمان تشدید می گردد ودر مقام وعده و ترغیب و مصاحبه انبیای الهی و مخلصان به او نرم و لطیف می شود.

چکیده از آنجا که اکثر لغتنامه های عربی به فارسی وبالعکس درکشورمان بصورت عمومی تدوین شده اند و هر یک از اینها بعضی از مصطلحات موجود در علوم مختلف را شامل می شوند . نیاز به وجود لغتنامه های تخصصی عربی به فارسی وبالعکس در علوم مختلف در کشورمان نمایان می شود. درعصر حاضر نیز علاوه بر تدوین فرهنگها و واژه نامه ها به منظور دستیابی به یک زبان نظام یافته و کاربردی، درکشور ایران تلاشهایی در زمینه اصطلاح شناسی و معادل گزینی واژه های تخصصی با همکاری زبان شناسان آغاز شده است. این لغتنامه تخصصی در برگیرنده لغات و اصطلاحات اساسی در زمینه روان شناسی و علوم تربیتی می باشد، که می تواند کمک کننده و راهبر اهل زبان بخصوص دانشجویان و کسانی که با زبان عربی ارتباط دارند در امر ترجمه متون روان شناسی و علوم تربیتی از زبان عربی به فارسی باشد. در پایان برای استفاده بیشتر، این فرهنگ ازفارسی به عربی نیز لیست شده است. واژگان کلیدی: فرهنگ لغت عربی به فارسی و برعکس- روان شناسی- علوم تربیتی.

در قرن بیستم که سمبولیسم با تأثیر فرهنگ اروپایی به ادبیات و اشعار عربی نفوذ نمود ، شعرای بسیاری مثل «ادیب مظهر»، «سعید عقل»، «سیّاب»، «خلیل حاوی»، «عبد الوهاب البیاتی» و محمود درویش به این عرصه پای نهادند. رمز یکی از شیوه های زبانی شعر ست به شرط آنکه تبدیل به معما نگردد بلکه باید با تأمل و تفکر مضمونش را آشکار کرده و از ورایش خبر دهد. در مورد عوامل سرودن شعر رمزی باید گفت، بخشی از این شعر مربوط به روان خود شاعر ست و در واقع فضایی ست برای تبلور احساسات ظریف و متعالی وِی که با واژه های متعارف قابل بیان نیست، و از سویی وضعیت و شرایط نابسامان جامعه نیز در آن دخالت دارد. عواملی چون جنگ جهانی دوم و پیامد های آن در کشور های عربی و خسارتهای سنگین مادی و معنوی آن، شاعر عرب را در برابر مجموعه ای از تناقضات قرار داد و با توجه به حجم خسارتهایی که به شاعر، وطن و مقدساتش رسید باعث عصیان شاعر علیه جمود و تسلیم شد، در نتیجه شعر اوّلین میدان و عرصه ای بود که شاعر می توانست مجال بیان و ابراز وجود بیابد. عبد الوهاب البیاتی، شاعر انسانگرایی ست که در اشعارش به مکتب رمزی گرایش دارد، دقت تفکر، بعد تصویر در همه جای شعر وی پراکنده است. وی برای گریز از واقعیت ومشکلات اجتماعی و سیاسی موجود در آن، و نیز برای پیوستن به دنیای پربارِ تخیّل، به مکتب رمز گرایی روی آورده ست. بیشتر مفاهیم نمادین البیاتی بر محور واژه هایی همچون مرگ، غربت، تبعید، مبارزه، آوارگی و انقلاب می چرخد. مفاهیمی که بیانشان _ با توجه به شرایط نابسامان سیاسی و اجتماعی عصر _ برای شاعر جز در غالب نماد مقدور نیست.

همواره ادبیات در تمامی دوره های زندگی انسان از عوامل فرهنگی واجتماعی و سیاسی و اقتصادی و ... متاثر بوده است به گونه ای که می توان آن را آینه ای تمام نما از ویژگیها و خصوصیتهای یک جامعه تلقی کرد.اندیشه ها و نگرشهای فلسفی و عرفانی از جمله موضوعهای مهمی محسوب می شونمدکه آثار و پیامدهای گستردهای در ادبیات عربی و فارسی در پی داشته است.اندیشه وحدت وجود به عنوان یک باور عرفانی_فلسفی که پیشینه آن به عصر ها و دوره های گذشته انسان بر می گردد ظهور برجسته ای در ادبیات عربی و فارسی داشته است.این موضوع عرفانی _فلسفی درجهان اسلام با ظهور محیی الدین ابن عربی به اوج خود رسید و در زمان ایشان و پس از وی عرفان نظری در محافل عارفان و اهل تصوف به عنوان یک تجربه خاص دینی به مشتاقان و خواهندگان آن قابل تعلیم و انتقال گردید. در دوره معاصر نیز با وجود پبشرفت علم جذبه و گرایش درونی ادیبان به سوی عرفان و موضوع های آن نمود و تجلی های متفاوت داشته است که مصداق بارز آن را نزد برخی از ادیبان معاصر عربی در مهجر شمالی می توان ملاحظه نمود.

در این پژوهش التفات درقرآن و راهکارهای ترجمه آن به انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. التفات یکی از فنون بلاغی است که به وفور در قرآن یافت می شود و از ویژگی های اصلی سیاق پویای قرآن می باشد. در راستای دستیابی به اهداف تحقیق سه سوال به شرح ذیل مطرح گردیدند: 1. راهکارهای انتخابی مترجمان زبان انگلیسی و فارسی در ترجمه التفات چه بوده است؟ 2. آیا تفاوت های احتمالی در کاربرد التفات در زبان های مقصد بر راهکارهای انتخابی مترجمان اثر گذاشته است؟ چگونه؟ 3. چطور می توان بر مشکلات ترجمه که از تفاوت های کاربرد التفات در زبان های مقصد ناشی شده است، فائق آمد؟ در این تحقیق 34 مورد از آیات قرآن که در آن التفات به کار رفته، انتخاب گردیدند و با ترجمه های انگلیسی و فارسی آنان مقایسه شدند. راهکارهای ترجمه نیومارک به عنوان چارچوب نظری اصلی پایان نامه مورد استفاده قرار گرفت، هرچند در مورد راهکار جبران از تقسیم بندی هروی و هیگینز بهره جویی شد. بعد از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد 67 درصد موارد التفات به صورت تحت اللفظی ترجمه شده و 33 درصد مابقی مورد تغییر دستوری قرارگرفته اند. همچنین در 26 درصد از ترجمه های مورد مطالعه از راهکار جبران را به عنوان راهکار جانبی کمک گرفته شده بود. در پایان راهکار جبران به عنوان ابزار مناسبی جهت برطرف کردن مشکلات ترجمه ناشی از تفاوت های کاربردی التفات یعنی عدم همخوانی ساختار و تاثیر آن معرفی گردید. همچنین استفاده از پاورقی، یادداشت و تعلیقات برای آموزش خواننده پیشنهاد شده است.

ترجمه قرآن کریم از مهمترین امور مورد توجه غیر عرب زبانان است؛ از آنجایی که ما ایرانی ها در گروه هواخواهان چشمه های قرآنی هستیم، برای ما مهم است که ترجمه ضعیف را از خوب تشخیص دهیم، و ترجمه های متعددی که در پیش روی پژوهشگران قرار دارد، انتخاب بهترین ترجمه را برای آنان سخت می کند. با این رویکرد که ترجمه ای که در اختیار خواننده قرار می گیرد باید از نظر زبانی اصیل و از نظر رسایی قوی باشد، به همین جهت در این پژوهش بهترین ترجمه ها را انتخاب کرده ایم تا به پژوهشگران و مسلمانان فارسی زبان ارائه دهیم. با اشاره به این اهمیت، هدف پایان نامه بررسی تطبیقی بین هفت ترجمه در زبان فارسی از طریق انتخاب واژگان عربی از قرآن کریم همراه با بررسی این واژگان در فرهنگ لغت های عربی، سپس بررسی در فرهنگ لغت های فارسی است، تا به این ترتیب میزان تلاشی که مترجم برای انتخاب بهترین مترادف به کار برده روشن شود. اگر واژه ترجمه شده از عربی به فارسی وارد شده باشد، هیچ نمره ای به آن تعلق نمی گیرد، به این ترتیب مترادفهای فارسی را با نمراتی که به آنها می دهیم به نسبت رسایی آن ارزیابی می کنیم. علاوه بر آن هدف ما رسیدن به میزان توانایی زبان فارسی در آوردن مفاهیم عربی قرآن کریم است. از جانب دیگر به کار بردن واژگان غریب نشانگر ضعف مترجم در ترجمه نیست؛ چرا که وی در زمان خاص خود زندگی می کند و ممکن است کلماتی را به کار ببرد که در زمان خود کاربرد داشته و به مرور زمان متروک شده است. در پایان این پژوهش به گردآوری داده ها بر روی نمودار می پردازد که این نمودارها میزان کاربرد کلمات عربی و میزان موفقیت مترجمان در کاربرد بهترین معادل را نشان می دهد.

المترجم یجب علیه أن یدرک النصّ أو الکلام کقارئ حتی یستطیع أن ینقله من لغه إلی أخری، ثمّ یترجمه حسب أصول خاصه، مراعیا للقواعد السائده للغه الهدف فی ترکیب المفردات. و المعنی لا یحصل إلا بالعنایه بالمستویات الثلاثه للمعنی وهی المعنی الوظیفی، المعنی المعجمی، والمعنی الاجتماعی. تحصیل المعنی هو الخطوه الأولی فی الترجمه ولا یضمن توفیق المترجم کلّ التوفیق. فیجب علیه التعرف علی عوامل توثر فی إقامه التکافو فی الترجمه و رعایتها و هی: 1- المفردات اللغویه أو الوحدات اللغویه 2- البناء أو الترکیب 3- سیاق الکلام 4- معنی الجمله ومعنی الکلام 5- الأصناف اللغویه 6- التأثیر الأدبی 7- التأثیر الإدراکی 8- المعلومات السابقه. أزمعنا فی هذه الرساله ترکیزا علی العاملین الأولین دراسه التکافو فی المفردات اللغویه والترکیبی فی ترجمه «زقاق المدق» لنجیب محفوظ. حصل لنا بعد الدراسه أن مترجم «زقاق المدق» قد استطاع تحقیق التکافو المفرداتی والترکیبی فی کثیر من الجمل، عنایه بالعناصر الموثره فی تحقق التکافو فی الترجمه، منها: الانتباه للسیاق، الانتباه لاختلاف اللغات فی استعمال الکلمات، زیاده الکلمات، تحویل الجمله المرکبه إلی الجمل البسیطه، و... و من جانب آخر أن عوامل کعدم الانتباه لاختلاف معنی المفردات المشابهه فی اللغتین و عدم الالتفات إلی الجمل الرئیسیه و التابعه و الاستبدال بینهما دون أی تبریر و الغفله عن دور المفردات النحوی والتماسک اللغوی و...أدت إلی عدم تحقق التکافو فی بعض الجمل. من حیث إنّه لا یمکن تحقق التکافو التام فی الترجمه بسبب وجود "النسبیه اللغویه" فالمقصود هنا من التکافو فی الترجمه هو التکافو النسبی فیها.

استعاره غالباً برای پژوهشگران در زمینه ترجمه دارای اهمیت اسث و طبق نظر نیومارک (1988) ، ترجمه آن مهمترین مسئله است. از آنجائی که استعاره ها و دیگر صنایع ادبی از عناصر ضروری متون مذهبی مانند قرآن هستند (هیس،2003)، تمرکز مطالعه حاضر بر روی ترجمه دو نوع استعاره ی تصریحیّه ی اصلیّه و تصریحیّه ی تبعیّه در سی و نه سوره مکّی این کتاب مقدّس است. ترجمه های مورد بررسی، سه ترجمه انگلیسی و سه ترجمه فارسی چاپ شده در دهه اخیر هستند: نیک آئین (2000) ، ترجمه های انگلیسی و فارسی صفّارزاده (2001) ، قرائی (2004) ، امینیان (2006) و انصاریان (2007) . به منظور شناسائی شیوه های انتخاب شده برای ترجمه استعاره در تمامی ترجمه ها به طورعام و در ترجمه های انگلیسی و فارسی به طور خاص، شیوه های پیشنهاد شده توسط نیومارک (1988) به عنوان چهارچوب تئوری مطالعه در نظر گرفته شده اند. به منظور جمع آوری و تحلیل داده ها، این مراحل انجام شد: ابتدا، استعاره های مورد نظر و معادل های آنها در سه ترجمه انگلیسی و سه ترجمه فارسی تعیین شدند. سپس دو نوع استعاره و معانی آنها بر اساس تفاسیر المیزان (1985) و نمونه (1978)، یک فرهنگ قرآنی با عنوان قاموس قرآن (1976-1973)، یک فرهنگ عربی- فارسی با عنوان منجد الطلاب و فرهنگ عربی- انگلیسی هنز ور(1971) که مربوط به عربی نوشتاری و مدرن است، توضیح داده شدند. بعد از آن، شیوه های بکار رفته توسط مترجمین تعیین و فراوانی و درصد آنها محاسبه شد. در آخر، نتایج به صورت نمودار و جدول های جداگانه برای بحث و تحلیل بعدی ارائه شد. تحلیل داده ها نشان داد که در ترجمه های انگلیسی تمامی شیوه های پیشنهادی نیومارک به غیر از شیوه چهار یعنی ترجمه ی استعاره از طریق تبدیل آن به تشبیه واضافه کردن معنا، وشیوه ی شش یعنی حذف، استفاده شدند. این در حالیست که در ترجمه های فارسی تمامی هفت شیوه بکار رفته است. پربسامد ترین شیوه در ترجمه های انگلیسی و فارسی، شیوه پنج یعنی تبدیل استعاره به معنا بود. در رابطه با وفاداری به استعاره های متن اصلی، این نتیجه حاصل شد که انصاریان با 6/39 درصد، بیش از بقیه در میان ترجمه های فارسی به طور خاص و در میان تمامی ترجمه های مورد بررسی به طور عام، تصویر خیالی متن اصلی را حفظ کرده است.

زبان مهم ترین ابزار بشر برای ارتباط با جوامع دیگر است و همگام با پیشرفت علم در حال تغییر و تحول است. توسعه و گسترش علم زبان شناسی نیاز دانش پژوهان و علاقه مندان این علم، بویژه در حوزه ی رشته های مترجمی عربی و زبان های خارجی دیگر بیش از پیش به اصطلاحات و معادل های عربی آشکار ساخته است. به همین دلیل بر آن شدیم تا همراه با یکی دیگر از دانشجویان کارشناسی ارشد با هدف برطرف کردن نیاز دانشجویان عربی در زمینه ی ترجمه ی اصطلاحات زبانشناسی، به روز کردن معلومات دانشجویان زبان عربی در گرایش ترجمه و اثبات این نکته ی مهم که زبان عربی مانند سایر زبان ها قابلیت فراوانی برای بیان مفاهیم تمام موضوعات علمی ازجمله زبانشناسی را دارد، چنین مجموعه ای را تدوین نماییم. گفتنی است که در این راه کوشش های فراوانی از سوی مترجمان و مولفان و زبان شناسان عرب بویژه در دو دهه ی اخیر صورت پذیرفته است. با این که تاکنون هیچ فرهنگ لغت فارسی به عربی یا عربی به فارسی تخصصی زبان شناسی تالیف نشده است، اما معدودی از اصطلاحات معروف و شناخته شده ی زبانشناسی به طور پراکنده در فرهنگ های عربی- فارسی وجود دارد و در این زمینه فرهنگ و مجموعه هایی به زبان عربی- انگلیسی و انگلیسی- فارسی نیز تالیف شده است. به همین سبب برای ترجمه ی واژه ها از این فرهنگ ها استفاده شده است. از جمله نتایج حاصل از این پژوهش می توان به این نکته اشاره کرد که زبان عربی در حوزه معادل یابی اصطلاحات زبان شناسی در مقایسه با زبان فارسی موفق تر بوده ولی با اذعان خود ادبای عرب، این زبان علاوه بر این که در معادل یابی اصطلاحات علوم جدید احساس کمبود می کند، در علم زبان شناسی که دارای زمینه ی گسترده تری است، به دو دلیل نتوانسته در معادل یابی موفق باشد. 1-کثرت اصطلاحات این علم در سطح های آواشناسی و صرفی و نحوی و معنا شناسی 2-عدم سازگاری اصطلاحاتی که از دانشمندان قدیم از این علوم به جای مانده است، با اصطلاحات جدید.

هر شاعری در خلال اشعار خویش می کوشد فلسفه و حکمتی را که در شعرش نهفته است، از طریق صور خیال، به خواننده ی آثارش القاء کند. از سوی دیگر مخاطب او تلاش می کند این فلسفه را درک و آن حکمت را دریابد، و در نهایت به فهم عمیقی از معانی شعر شاعر برسد، و شناخت صور خیال، بهترین وسیله و نیکوترین یار در این راه است. بی شک وظیفه ی صور خیال، اثر گذاری بر غیر، جذب افکار و تقویت درک زیبائی شناسی است.صور خیال، مصادری دارد، گاهی بَصَری است که با چشم دیده می شود، وگاهی شنیداری است که با گوش شنیده می شود، و گاهی ترکیبی از این دو احساس است. ما در أثنای این پژوهش، صور خیال برخی قصائد برگزیده از دو مجموعه ی شعری شاعر معاصر مصر (دکتر ابراهیم ابو زید) را که از دو اثر او به نام های (وراء الأفق) و (رسمتُکِ أنثی) انتخاب شده است، استخراج کرده ایم، بعد از آنکه واژگان آن ها را معنا و ابیات آن را شرح داده ایم. در خلال پژوهشمان دریافتیم که بررسی صور خیال و تحلیل عناصر آن، و ارتباط میان اجزای آن، برترین ابزار در کشف معانی پنهان متون شعری است، که خرد شاعران و دیدگاهشان به هستی و انسان و حیات، آن را ساخته است. ما دانستیم که ابو زید در برخی صور شعری اش، مقلد شاعران گذشته است و در بعضی دیگر نوگرا می باشد، با این حال، صور خیال اشعار خویش را بر موسیقیای لفظ بنا کرده است، موسیقی ای که گاهی از طریق صور بلاغی و زمانی با تکرار حروف و گاهی نیز با محسنات بدیعی مانند: موازنه و تقسیم، آفریده می شود.

از روشهای بیان افعال خداوند در قرآن، تعلیل نمودن هر یک از آنها به اسماء و صفات الهی است. وعد و وعید نیز فعلی از افعال خداوند است که با اسماء و صفات خداوند ارتباط تنگاتنگ دارد. اسماء و صفاتی که خداوند از آن برخوردار است در صدور وعد و وعید نسبت به انسان نقش اساسی دارد. در قرآن گاهی صدور وعد و وعید همراه با اسم یا صفتی از پروردگار بیان می-گردد و گاهی از مضمون آیاتِ وعد و وعید، مفهوم صفات الهی در بیان مفسران آمده است. از روش های نوین تحقیق و پژوهش در قرآن، معناشناسی واژه های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی قرآن، میدانهای معناشناسی هر واژه به همراه ارتباط سیستمی میان آنها بررسی شده و برخی لایه های معنایی ایات ظاهر می گردد. تحقیق حاضر سعی دارد با استفاده از روش یاد شده، نقش کلیدی اسمای حسنا را در تبیین معنای وعد و وعیدهای خدای یگانه به مراتب مختلف انسانها روشن نماید؛ زیرا هر کدام از این دسته افراد بر اساس ظرفیت وجودی و مراتب فهم خویش و به نحوه برخورداری از اسماء الهی به گونه ای خاص از وعد و وعید الهی بهره مند شدند. از نتایج بارز و عمده ی بررسی نقش اسماء الهی در وعد و وعیدهای قرآن، آن است که: جهان بینی قرآن، یک جهان بینی خدا مرکزی است و هیچ مفهوم عمده ای در قرآن، جدای از مفهوم خداوند وجود ندارد. بنابراین، تمام شئون در عالم خلقت ریشه در اسمای حسنا دارد، و همه ی موجودات مظاهر الهی می باشند و از هر جهت شأن و آیت حق اند. به همین دلیل، وعد و وعیدهای خداوند که از جمله افعال الهیست، ازاین امر مستثنی نمی باشد. یافته اساسی پژوهش حاضر بیانگر نتیجه ذیل است: • هر یک از اسمای الهی دارای کثرت معنایی هستند و انسانها به فراخور ظرفیت مختلفشان از اسامی الهی و وعد و وعیدهای او به صورتهای گوناگون بهره مند می شوند. به عنوان مثال: ارتباط دو اسم «غفور رحیم» در مراتب مختلف انسانی برای رسیدن به کمال نقش مهمی دارد. زیرا، هر کدام از آنان بهره متفاوتی از این دو اسم دارند؛ پیامبران بهره بالاتری از این دو اسم نسبت به دیگران دارند. (اعراف/7/23) در مرتبه بعد، مومنان و مجاهدانی که به رحمت الهی امیدوارند، خداوند نیز لغزشهای احتمالی آنها را بخشیده و آنها را غریق رحمت و مغفرت خویش می گرداند. (بقره/2/218) در مرتبه دیگر، گنه کارانی که متنبه شده و به سوی خدا توبه کردند، نیز از رحمت و مغفرت او به میزان ظرفیت خویش برخوردار می شوند. (آل عمران/2/86-89) در مرتبه دیگر، رحمت الهی در مورد گنه کارانی که در گناه خویش باقی ماندند به گونه ای است که فرصت توبه برای انان باقی مانده و دچار عذاب استیصال نمی شوند. (کهف/18/57و58) کلید واژه ها: اسمای حسنا، وعد و وعید، معناشناسی، اسماء جمالیه، اسماء جلالیه.

چکیده از آن جایی که معلقات از آثار ارزشمند به جا مانده از دوران جاهلی بوده و در بلندای قله مضامین و صور خیال شعری ایستاده وگنجینه ای از واژگان و تعابیر آن دوره را در بر دارد، و بسیاری از ابیات آن به عنوان شاهد نحوی در کتاب های نحوی قدیم مورد استفاده علمای این علم بوده، از این رو همیشه در کانون توجه محققان و اندیشمندان بوده و در زمینه های مختلفی چون نقد ادبی، بلاغت، لغت، نحو و... مورد بررسی قرار گرفته اند. از این گذشته علمای بسیاری در طول تاریخ به شرح و توضیح ابیات آن همت گماشته اند. از سوی دیگر شناخت روش ها در هر علمی، امری بایسته به نظر می رسد و روش شناسی یک کتاب و تحلیل و نقد آن نیز از مهم ترین تحقیقات علمی به شمار می آید. از این رو پژوهش حاضر با رویکردی روشمند به بررسی شیوه شروح معلقات می پردازد تا میزان تشابه و اختلاف این شروح را به دست داده و با نظر به معیار و روش رایج شرح ادبی که چهار عنصر (معنی، عاطفه، خیال، اسلوب) را نصب العین خود قرار می دهد به بیان مزایا و معایب هر شرحی پرداخته، معیار هایی را جهت شرح نویسی بر متون ارائه دهد. جامعه آماری رساله، دربرگیرنده پنج کتاب از شروح قدیم معلقات است: 1ـ شرح المعلقات التسع منسوب به ابوعمرو شیبانی 2ـ شرح القصائد السبع الطوال الجاهلیات از ابن انباری 3ـ شرح القصائد المشهورات الموسومه بالمعلقات از نحاس 4ـ شرح المعلقات السبع از زوزنی 5 ـ شرح القصائد العشر از خطیب تبریزی. کلید واژه ها: ادبیات جاهلی، معلقات، روش شناسی، شروح.

ترجمه قرآن کریم از مهمترین امور مورد توجه غیر عرب زبانان است؛ از آنجایی که ما ایرانی ها در گروه هوا خواهان چشمه های قرآنی هستیم، برای ما مهم است که ترجمه ضعیف را از خوب تشخیص دهیم و ترجمه های متعددی که در پیش روی پژوهشگران قرار دارد، انتخاب بهترین ترجمه را برای آنان سخت می کند. با این رویکرد که ترجمه ای که در اختیار خواننده قرار می گیرد باید از نظر زبانی اصیل و از نظر رسایی قوی باشد، به همین جهت در این پژوهش بهترین ترجمه ها را انتخاب کرده ایم تا به پژوهشگران و مسلمانان فارسی زبان ارائه دهیم. با اشاره به این اهمیت، هدف پایان نامه بررسی تطبیقی بین هفت ترجمه در زبان فارسی از طریق انتخاب واژگان عربی قرآن کریم همراه با بررسی این واژگان در فرهنگ لغت های عربی، سپس بررسی مرادف های فارسی آن ها در فرهنگ لغت های فارسی است، تا به این ترتیب میزان تلاشی که مترجم برای انتخاب بهترین مرادف به کاربرده روشن شود. اگر واژه ترجمه شده از عربی به فارسی وارد شده باشد، هیچ نمره ای به آن تعلق نمی گیرد، به این ترتیب مرادف های فارسی را با نمراتی که به آن ها می دهیم به نسبت رسایی آن ها ارزیابی می کنیم. علاوه برآن هدف ما رسیدن به میزان توانایی زبان فارسی در آوردن مفاهیم عربی قرآن کریم است. در پایان این پژوهش به گردآوری داده ها بر روی نمودار می پردازد که این نمودارها میزان کاربرد کلمات عربی و میزان موفقیت مترجمان در کاربرد بهترین معادل را نشان می دهد. واژه های کلیدی: قرآن کریم، ترجمه، معادل های فارسی، طبری، بخاری، نسفی، کاشانی، دهلوی، قمشه ای، فولادوند

از زمان نزول قرآن کریم تا امروز دانشمندان مسلمان از قبیل متکلمان، فلاسفه، مفسران، اصولیان، عرفا و علمای بلاغت در زمینه ی تبیین ویژگی ها و أسرار این معجزه ی بیانی تلاش کرده اند. یکی از مواردی که در کانون توجه آنها بوده، مسأله مجاز و استعاره است. چیزی که در میان همه ی ملل از ارکان مسائل زیبا شناختی در حوزه ی ادبیات به شمار می آید. نکته قابل توجه در باب پژوهش های مربوط به مجاز و استعاره در قرآن کریم این است که در این زمینه بیشتر رویکردهای کلامی، فلسفی و منطقی حاکم بوده، و غالباً این مباحث منشأ بسیاری از مشاجرات و مجادلات کلامی گشته است، و در نتیجه به وجوه زیبا شناختی آن کمتر پرداخته شده است. از این روی نگارنده بر آن شد تا در حد دانش، توان و امکانات محدود خود در باب زیبا شناسی استعاره در قرآن که کار مستقلی هم تاکنون در این زمینه صورت نگرفته، قدمی بردارد و به مطالعه و تتبع بپردازد، و حاصل کار خود را عرضه بدارد. در این راه یکی از مسائلی که توجه نگارنده را به خود جلب کرد، و قرن ها پیش نیز عبدالقاهر جرجانی بدان تفطن یافته بود؛ این بود که در بعضی از مهم ترین عبارات استعاری قرآن کریم، راز زیبایی و جمال فقط در کانون استعاره نیست، بلکه به ویژگی های سبکی و اسلوبی دیگری نیز وابسته است، و تمرکز ما در این رساله بیشتر بر این جنبه ها بوده است. این ویژگی ها هم در کانون استعاره یافت می شوند و هم در فضای پیرامون آن. از آن جمله است دلالت های ضمنی و جنبی واژه ها در سطوح و حوزه های گوناگون و نیروی تخییلی، القایی و عاطفی آنها، سایه های معنایی، موسیقی سیاق، گفتگو، حرکت، پویایی تصاویر و تداعی تصویرها؛ و نیز آشنایی زدایی، حس آمیزی، پارادکس، و جنبه های دراماتیک، دلالت های صوتی واژگان و حروف... و بالأخره اسلوب تقابل که برای نخستین بار در زمینه ی زیبا شناسی استعاره در قرآن کریم در این رساله به کار گرفته شده است، و پژوهنده معتقد است که تقابل های متضاد در مقایسه با تقابل های متناسب و همخوان بر شدت تنش در کانون استعاره می افزاید، و در مجموع منظومه ای جمالی فراهم می آید که در مرکز آن خورشید منظومه ی قرآنی، یعنی رحمت الهی که در ارکان جمیع کائنات سریان دارد، می درخشد. همان که به همه چیز وجود و به هر عبارت و استعارتی معنی می بخشد، و همه ی تقابلات در آن حل و محو می شود، و بدین گونه نشانه ها به معنی حقیقی خود تأویل می گردند. باری نگارنده کوشیده است در این رساله از منظری تازه به امهات استعاره های قرآنی که از دیر باز در بین علمای بلاغت مطرح بحث بوده، بنگرد و دریچه ای دیگر از زیبایی شناسی قرآن کریم را به روی خواننده بگشاید. این منظر هم زیبایی شناسی دریافت را مد نظر داشته و هم زیبایی شناسی تأثیر را. و در نهایت امیدوار است بدین وسیله گامی هر چند کوچک و ناچیز در نشان دادن نظم معجزه آسای قرآن کریم برداشته باشد .

چکیده: تاریخ معاصر عربی علی رغم جوانب منفی و آسیب های فراوانی که برای جهان عرب و اسلام پدید آورد، جوانبی مثبت هم در بر داشت که باعث شد دایر? جامع? عربی گسترده تر شود، و پنجره های جدیدی در برابر دیدگان آنان گشوده گردد، و ملت های عربی چشم به جهانی بدوزند که با مظاهر تمدنی جدید در برابر آنها قد علم کرده، هویت دینی و فرهنگی و سیاسی آنان را مورد هدف قرار داده بود. این امر که تهدیدی بسیار جدی از جانب مسلمانان و عرب ها تلقی می شد، آنها را به قیام و مبارزه ای اصولی و پی گیر علیه این حرکت ها فرا خواند، و سبب شد تا از خواب غفلت بیدار شوند و انرژی های نهفت? آنها آزاد شود و به گذشته و میراث تمدن و فرهنگ پر افتخار خود که بیشتر آن را در سای? اسلام و تعلیمات آن به دست آورده بودند، باز گردند و برای غنی سازی و تقویت ملت اسلام و عرب در برابر دشمن جدید از ذخایر اسلامی کمک گیرند. از اینجا بود که مسلمانان و عرب ها به کاوش در فرهنگ و تمدن اصیل خویش همت گماشتند و در یافتن ریشه های آن سعی فراوان مبذول کردند؛ تا بتوانند ضمن باز یافتن هویت از دست رفت? خود، دژی محکم در برابر تهدیدات و تحدّیات غرب بنا کنند. آنها در این راستا و به دنبال این حرکت، با چهره هایی در تاریخ آشنا شدند که نه تنها افتخار عرب و اسلام به شمار می آمدند؛ بلکه در پایه ریزی تمدن جهانی نیز سهیم بوده، نقش بسیار ارزنده و قابل توجهی را ایفا نموده اند. در رأس این چهره های ماندگار، چهر? علی? با درخشش بی نظیرش ذهن بسیاری از اندیشمندان عرب؛ اعم از مسلمان و مسیحی را به خود معطوف کرد و آنها را به پژوهشی عمیق در بار? این شخصیت اسرار آمیز فرا خواند. در این پایان نامه به حول و قو? الهی به قسمتی از زندگی امام متقین و ابعاد شخصیت او نظری می افکنیم؛ البته نه از دیدگاه مسلمانان؛ بلکه از نقطه نظر مسیحیانی که از مرز شخصیت دینی خود گذشته و در شناخت علی? با برون دینی و بدون تعصب فرقه ای گام های بلندی برداشته اند. ما با استفاده از روش کتابخانه ای در بیشتر موارد، و با بیان دیدگاه های ادبای مسیحی مورد نظر و مقایسه افکار آنان ، به این نتیجه رسیدیم که آنها با بررسی زندگی علی? در وجود او الگویی از یک انسان کامل را مشاهده کرده، او را در درجه ای از کمال دانسته اند، که مرزهای نژادی و ملیتی و دینی را در نوردیده و از زمان و مکان فراتر رفته است؛ از این رو جهان امروز با پیشرفت روز افزونی که به سوی جهانی شدن دارد و در مسیر تحقق دهکد? جهانی پیش می رود، شدیدا به او نیازمند است. آنان در شناخت علی? گام های موثری برداشته و وظیف? انسانی خود دانسته اند که زندگی پر از رمز و راز او را به تحریر آورند و به عنوان الگویی از تمام فضایل و کمالات برای پیشرفته ترین انسانها، ودستورات و برنامه های او را به عنوان برنامه هایی برای گسترده ترین و پیشرفته ترین جامعه های بشری معرفی کنند.

این پایان نامه که روش تحقیق درآن مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی میباشد طباق و مقابله را در علم بلاغت عربی از آغاز شکل گرفتن تا کنون مورد بحث قرار داده،و مشتمل بر یک مقدمه ودوفصل ونتائج به شرح زیر است: پیشینه تحقیق، اهداف تحقیق ، روش تحقیق، سوالات تحقیق، اهمیت وکاربرد آن میباشد. فصل اول اختصاص به طباق دارد وموضوعات زیر را مورد بررسی قرار داده است: 1. معنای طباق در لغت و در اصطلاح و بیان ارتباط و مناسبت معنای لغوی واصطلاحی. 2.استخراج نمونه هایی از آن بیش از شکل گرفتن علم بلاغت ، در شعر عصر جاهلی ونظم و نثر عصر اسلامی واموی3.عصر شکل گرفتن علم بلاغت ودر نتیجه فن طباق ومقابله وآن مشتمل بر سه عصر است: الف.عصر عباسی ب.عصرانحطاط ج.عصر نهضت تا کنون. عصر عباسی بر اساس قرن تقسیم گردیده و دانشمندان بلاغت هرقرن که راجع به طباق تحقیق واظهار نظر نموده اند، درذیل آن قرار گرفته، وبه همین روش بررسی طباق در عصر انحطاط ونهضت تا عصر حاضر در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در خلال این بررسیها به این نتیجه رسیدیم که طباق توسط برخی دانشمندان بلاغت میان مباحث علم بدیع قرار گرفته است، و با ادله وبرهان چنان که در متن پایان نامه آمده است ثابت گردید که مقام بلاغی طباق بالاتر از آن است که جزء محسنات بدیعی قرار داده شود و جایگاه ومحل شایسته آن درعلم بیان است وپیشنهاد داده شده که به علم بیان منتقل شده وجزء آن محسوب گردد، که این امر موجب توجه بیشتر علمای بلاغت به آن می گردد ودر نتیجه، این فن در امر نقد وتحلیل متون بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. فصل دوم اختصاص به مقابله دارد ودر آغاز معنای لغوی و اصطلاحی و رابطه آن با فن طباق بیان شده است، سبس نمونه هایی ازآن در عصر جاهلی و اسلامی و اموی یعنی پیش از بیدایش علم بلاغت آورده شده است و بعد از آن همچون فصل طباق به سه عصر عباسی، انحطاط، و نهضت تا معاصر تقسیم گردیده است. اما مهم ترین نتیجه این فصل همانند نتیجه طباق عبارت است از پیشنهاد تغییر محل استقرار مقابله از مباحث علم بدیع به مباحث علم بیان که با دلائل مربوط در جای خویش مطرح شده است، که این امر چنان که در بیان اهم نتائج طباق اندکی پیش بیان شد- توجه بیشتر علمای بلاغت را نسبت به این فن در پی دارد و در نتیجه در امر نقد وتحلیل متون بیشتر قابل استفاده است. البته برخی اساتید انتقال طباق ومقابله ازعلم بدیع به علم بیان را غلط می دانند به دلیل اینکه علم بیان را مستلزم مجاز دانسته و در این دو فن مجازی وجود ندارد.

الملخص : إن ترجمه القرآن الکریم من أهم ما یهمّ غیر الناطقین بالعربیه،و بما إنّنا نحن الإیرانیین نتحمّس للینابیع القرآنیه فیهمّنا أن نمیز الغث من الثمین فی التراجم. والتراجم المختلفه التّی تظهر أمام الباحثین الفرس و المسلمین تصعب علیهم الطریق لاختیار أفضلها. و نظراً إلی أنّ الترجمه التّی تقدّم للقاری لابدّ أن تکون ناجحه فی اللغه و فی إیصال المطلوب،فلهذا قمنا فی هذا البحث باختیار أفضل التراجم لتقدیمها إلی الباحثین و المسلمین الفرس. و انطلاقاً من هذه الأهمیه، تهدف رسالتی إلی مقارنه بین سبع تراجم فی اللغه الفارسیه (لکل قرنین ترجمه) من خلال استخراج الکلمات العربیه من القرآن الکریم ثمّ معالجتها فی المعاجم العربیه، مقارنه بدراسه مرادفاتها فی المعاجم الفارسیه لإیضاح ما بذله المترجم الفارسی من جهد مکثف لاختیارأفضل المرادفات .إذا کانت الکلمه المترجمه وردت من العربیه إلی الفارسیه لا أعطیها أیه درجه. فتأسیسأعلی ذلک، أقوّم المرادفات الفارسیه بإعطاء درجات لهاعلی أساس نسبه إیصال المطلوب . إضافه إلی ذلک، نرید التعرف علی نسبه مقدره اللغه الفارسیه علی الإتیان بالمفاهیم العربیه للقرآن أما بالنسبه إلی الغرابه فی التراجم، فاستخدام المولف الألفاظ العربیه، لا ینمّ عن ضعفه فی الترجمه، إذ إنّه یعیش فی عصره الخاص و بإمکانه أن یدخل الکلمات الشائعه فی عصره.و لو تعتبر هذه الألفاظ غریبه للأجیال القادمه و فی النهایه، یقوم البحث بجمع المعلومات علی الموشرات التی توضّح نسبه استخدام الکلمات العربیه أولأ و نسبه نجاح کل مترجم فی استخدام المرادفات ثانیأ. المفردات الرئیسیه: القرآن الکریم، الترجمه، الطبری، النسفی، البخاری، الکاشانی، الدهلوی، القمشه ای، فولادوند.

چکیده هنگام? تکبّر هر کسی آغاز سقوط و هبوط و هلاکت اوست، لذا امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه این مسأله را به عنوان یک آسیب جدّی اخلاقی، در هم? سطوح فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مطرح کرده و به شناسائی ابعاد آن و ارائ? راه کارهای نظری و عملی در جهت بیرون رفت از این بزرگ ترین دام شیطان اشاره داشته است. از انجا که ستون فقرات ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی در جهان بینی اسلامی ـ علوی «ایمان و کفر» است، با پژوهش در ساختار معنایی «کبر» در نهج البلاغه به عنوان رکن اساسی کفر، و با شناخت دقیق معنا، عوامل، لوازم و آسیب شناسی تحقّقِ آن می توان به طُرُق رفع و دفع این بیماری شیطانی و میو? شوم آن یعنی کفر دست یافت. در این نوشتار با استفاده از اسناد کتابخانه ای و با بهره گیری از اید? «معنی شناسی» پس از بیان برخی اصطلاحات معنی شناسی، ابتدا تطوّر نسبی معنای واژ? «کبر» و تغییر بار ارزشی آن از «مثبت» در عصر جاهلیّت به «منفی» در دوران اسلام بیان گردید، سپس حدود و ثغور معنای حقیقی این واژه، با استخراج واژگان مترادف، متضاد و مشترک معنوی (در مورد خداوند، شیطان و انسان و تکبّر مذموم و ممدوح) بررسی شد. در ادامه طیّ چند میدان معنی شناختی، رابط? کبر با عناصر مرتبط با آن در نهج البلاغه، تحلیل شد؛ که شامل مراتب کبر (در برابر مخلوق یا خالق، ذاتی یا عملی)، اسباب کبر (مانند تملّق و چاپلوسی)، ریشه های کبر (مانند جهالت و پندارگرایی) و آثار فردی (مانند مُهر مذلّت و لعنت الهی) و اجتماعیِ کبر (مانند استبداد و استیثار) می گردد. در آخرین مرحله بر اساس معنای به دست آمده از «کبر» و با توجه به میدان های معنایی مرتبط با آن راه کارهای درمان علمی و عملی این بیماری در حوز? فردی و اجتماعی از نهج البلاغه استخراج شد که شامل تصحیح جهان بینی، انجام عبادات و تمسّک به ولایت، در افراد و نظارت مردم بر حاکمان، عدم پذیرش استکبار آنان و عدم ستایش کارگزاران در جامعه می گردد، همچنین نشانه های نفی تکبّر از وجود یک انسان شرح صدر و نرم-خویی و مشی متواضعان? او، و از اجتماع حقّ انتقاد و آزادی بیان مردم بیان گردید.

چکیده هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری های ترجمه به شمار می رود. رساله حاضر با ترجمه قسمت «الف» از کتاب «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره» تألیف دکتر محمد محمد داود که در سال 2003، منتشر گردیده است، و با معادل یابی تعبیرهای آن، سعی دارد گامی هرچند کوچک در جهت کاستن از دشواری های ترجمه برداشته و نیاز دانشجویان و مترجمان را در زمینه ترجمه تعبیرهای اصطلاحی متداول در زبان روزمره عربی، برآورده سازد. این رساله در ادامه تلاش های کسانی است که از دیرباز تا کنون در جهت ترجمه فرهنگ های لغت عربی و نیز فرهنگ های اختصاصی این زبان، صورت گرفته است. تدوین این رساله با شیوه تحلیل محتوایی_کاربردی در سه فصل صورت گرفته است: فصل اول شامل کلیات پژوهش است. فصل دوم به ترجمه قسمت «الف» از کتاب مذکور و معادل یابی تعابیر اختصاص داده شده است. فصل سوم نیز به بررسی تحول معنایی مختصری از تعابیر این بخش پرداخته است، و در نهایت نیز تعابیر و معادل فارسی آن ها را در جدولی ضمیمه رساله قرار داده ایم. از جمله نتایج حاصل از این پژوهش آن است که تعبیرهای اصطلاحی زبان عربی و فارسی، در بیشتر موارد مضمون و موضوع مشترک دارند و حتی در مواردی، تعبیر عربی عینا از نظر لفظی نیز در زبان فارسی به کار می رود؛ این پدیده بیشتر در مورد تعبیرهایی به کار می رود که برگرفته از آیات قرآن و احادیث شریف نبوی است. اشتراک مضامین واژه ها در عربی و فارسی حکایت از روح مشترک انسانی و فرهنگ نسبتا متقارب عربی و فارسی است.

چکیده هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری های ترجمه به شمار می رود. تعبیرهای اصطلاحی مجموعه کلماتی است که معنای آن غیر از معنای لغوی تک تک کلمات تشکیل دهنده آن باشد. این معنای تعبیر با اتفاق نظر اهل آن زبان به و جود می آید. رساله حاضر با ترجمه قسمت «کاف،لام، ...،یاء» ازکتاب «معجم التعبیرالاصطلاحی فی العربیه المعاصره» تألیف دکتر محمد محمد داودکه در سال 2003 منتشرگردیده است، و با معادل یابی تعبیرهای آن، سعی دارد گامی هر چند کوچک در جهت کاستن از دشواری های ترجمه برداشته و نیاز دانشجویان و مترجمان را در زمینه ترجمه تعبیرهای اصطلاحی متداول در زبان روزمره عربی، برآورده سازد. تدوین این رساله با شیوه تحلیل محتوایی _کاربردی درسه فصل صورت گرفته است: فصل اول که شامل کلیات پژوهش است. فصل دوم به ترجمه قسمت «کاف،لام، ...،یاء» ازکتاب مذکور و معادل یابی تعابیر اختصاص داده شده است. که برای معادل یابی آن ها به فرهنگ واژگان و کنایات و اصطلاحات و مثل های فارسی مراجعه کرده ایم . درفصل سوم نیز به بررسی عناصر فنی مشترک در اصطلاحات موردپژوهش پرداخته ایم. ازجمله نتایج حاصل ازاین پژوهش آن است که تعبیرهای اصطلاحی زبان عربی و فارسی در بیشتر موارد مضمون و موضوع مشترک دارند و حتی در مواردی، تعبیر عربی عیناً ار نظر لفظی نیز در زبان فارسی به کار می رود؛ این پدیده بیشتر در مورد تعبیرهایی به کار می رود که برگرفته ار آیات قرآن و احادیث شریف نبوی است.در تعابیر این بخش از کتاب اصطلاحات استعاری یا کنایی یافتیم که درمواردی عینا از نظرلفظی و معنایی شبیه زبان فارسی است؛ که این پدیده به دلیل روابط ایرانیان و عربها، تبادل فرهنگی، و دین مشترک است. کلیدواژه ها: «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره»، معادل یابی، ترجمه، زبان عربی، زبان فارسی

هذه الرساله حول دراسه الأسلوب فی سور المسبّحات أی السّور التی تبدأ ب "سَبّحَ" أو مشتقاتها تهدف إلی موارد الاشتراک والاختلاف فی السور السّبع. وقد انتهج هذا البحث المنهج الأسلوبی، الوصفی التحلیلی؛ وقد استفتحتُ المبحث بالتنظیر لکل قضیه تناولتها، مستقیه ذلک من کتب العلوم المختلفه والکتب التفسیریه حسب ما یقتضیه المبحث. ثم شرعت فی تطبیق ما سجلته علی النصوص المحدده فی البحث، تطبیقاً قائماً علی المنهج الأسلوبی فی النصوص القرآنیه. وقد تناولت الظواهر الأسلوبیه المتعلقه باللفظ، ثم بالترکیب، وبالتصویر، ثم تآزر الصوت وتناسبه مع ما سبق، لإیضاح دلاله المعانی. ومن أهداف هذه الرساله الإجابه عن هذه الأسئله: 1. ما الخصوصیه الأسلوبیه فی السور المسبّحات؟ 2. ما الوجوه المشترکه والمختلفه فی المسبّحات؟ 3. ما الخصوصیه البارزه الشاخصه فی أسلوبیه هذه السور والسور الأخری کالعنکبوت فی القرآن الکریم؟ وفی النهایه، بعد تحقیق وتفحص فی کل هذه السور المبارکه استنتجتُ أنّ هذه السور بعد وصف الحوادث والوقائع المختلفه الماضیه، تحکی عن أوصاف الله تعالی وأسمائه الحسنی. بدأت کل سوره بالتسبیح وختامها کذلک. والأوصاف التی جاءت فی بدایه السور ترتبط بمضمون الآیات ومعانیها وهی من أبرز النتایج التی کسبتها. برأیی لکلّ شیء عروس ولکن عروس المسبّحات هی سوره الحشر. لأنّ افتتاحها واختتامها ذاخره بالأسماء الحسنی وهذه الخصله تظهر فی الآیات (22الی 24) بشکل خاصّ. وهی من دلائل إعجاز القرآن وجمالها وما تکررّت فی کلّ القرآن. الکلمات الرئیسیه: الأسلوبیه، السور المسبّحات، الأسماء الحسنی.

برقراری ارتباط با ملل و اقوام گوناگون، راهها و ابزارهای مختلفی دارد که ترجمه یکی از آسان ترین و نزدیک ترین این راههاست. از این رو ترجمه در طول تاریخ همواره مورد توجه عام و خاص بوده و در توضیح نظریات و روش های آن تألیفات زیادی به ز بان های مختلف صورت پذیرفته است. رساله ی حاضر ترجمه نیمه ی نخست از کتاب " مناهج النقد الأدبی الحدیث" تألیف دکتر ولید قصاب است که در سال 2009م منتشر گردیده است، ترجمه کتاب آقای ولید قصّاب با عنوان "مناهج النقد الأدبی الحدیث "برای اولین بار صورت می گیرد و تدوین این رساله با شیوه ی تحلیلی – کاربردی در دو فصل صورت گرفته است . فصل اول که شامل کلیات پژوهش است. فصل دوم به ترجمه نیمه ی نخست از کتاب مذکور اختصاص داده شده است که برای معادل یابی آن ها به فرهنگ واژگان و کتابهایی که در زمینه نقد ادبی به رشته تحریر در آمده اند مرا جعه کرده ایم. کتاب حاضر در اغلب موارد با نثری ساده و روان نگاشته نشده است. از این رو ما در ترجمه تلاش نمودیم تا با گزینش معادل های ساده، معنای قابل فهمی از متن ارائه دهیم. در پایان ترجمه نیز فهرستی از واژگان موجود در متن ارائه دادیم. با ترجمه این کتاب سعی می شود راهکارههای نقد ادبی که توسط نویسنده در این کتاب مطرح شده و می تواند گام موثری در آشنایی با شیوه های نقد ادبی باشد، مورد بررسی قرار گیرد و ترجمه شوند . در جهت رفع نیازهای دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی و همچنین دانشجویان رشته ادبیات فارسی ، بهبود وضعیت ترجمه هایی که در زمینه نقد ادبی هستند و همچنین بسط مطالعات نقد ادبی می تواند مفید باشد.

تحظی الدراسات اللغویه التقابلیه بأهمیه کبیره فی تطویر المناهج والأسس العلمیه الصحیحه التی تسهم فی تذلیل الصعوبات والحواجز المعوقه لعملیه التعلیم والترجمه, من هذا المنطلق یقوم هذا البحث بدراسه تقابلیه بین اللغتین العربیه والفارسیه فی جانب من جوانبهما اللغویه علی المستوی الترکیبی؛ ألا وهو الشرط وذلک بالبحث فی أوجه التشابه والاختلاف فیما بینهما باتباع المنهج الوصفی التحلیلی والمنهج التقابلی, لیکشف عن دقائق هذا المبحث ولطائفه العلمیه فی اللغه العربیه والفارسیه بإلقاء نظره فاحصه وعمیقه علی أهم الأحکام والقضایا المتعلقه به. فکان من الضروری للوقوف علی أبعاد هذا الأسلوب اللغوی فی کل من اللغتین أن یجمع ما تناثر فی الکتب والدراسات النحویه واللغویه من الملاحظات والقواعد التی ترتبط بأسلوب الشرط وکیفیات استخدامه فی اللغتین, وأن یقارن بین أصولهما الترکیبیه والدلالیه فی هذا الجانب اللغوی الذی حظی بأهمیه کبیره فی الدرس النحوی, فی فصول یبدأ کل منها بما یتعلّق باللغه العربیه ثم الفارسیه. وقد دللت الدراسه علی وجود الکثیر من أوجه الاختلاف فی أصول وقوانین النظام المبنوی المعبّر عن الشرط بین کل من العربیه والفارسیه لأنهما تنتمیان إلی عائلتین لغویتین مختلفتین, ولا بدّ أن یفضی إجراء تحلیل تقابلی بینهما إلی الکشف عن اختلافات بنائیه کثیره علی المستویات اللغویه. ومن أهم ما تتمیز به اللغتان العربیه والفارسیه فی مبحث الشرط أن «اگر» فی اللغه الفارسیه تودّی المعنی الشرطی الذی یودّیه أکثر من أداه فی اللغه العربیه فهی الأصل فی إفاده معنی الشرط فی الفارسیه إذ إنها تستعمل فی الدلاله علی المعانی التی خصّصت لکل منها أداه محدده فی العربیه, کما أن التراکیب الشرطیه فی اللغه الفارسیه تمتاز بتنوع الأبنیه الفعلیه أکثر من العربیه حسب تضمُّن التراکیب المعانیَ المقطوع بحصولها والمحتمله الوقوع والمستحیله والممتنعه.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.