«خلاصه به زبان فارسی» ارزیابی فعالیت پروتواسکولکس کشی آرتمیزیا سیبری روی پروتواسکولکس های کیست هیداتیک به صورت داخل آزمایشگاهی نگارنده: زهره وکیلی در این مطالعه، فعالیت ضد انگلی عصاره آرتمیزیاسیبری بر روی پروتواسکولکس های کیست هیداتیک و در مقایسه با ستریماید، نیترات نقره و سدیم کلراید بررسی شد. عصاره شامل عصاره آبی این گیاه بوده از این عصاره سه غلظت مختلف استفاده شد. (25، 50، 75 میلی گرم بر میلی لیتر ). از سدیم کلراید 9/0 % به عنوان کنترل منفی و از ستریماید 5/0% و نیترات نقره 5/0% و سدیم کلراید 20% به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. در طی آزمایشات، زنده مانی پروتواسکولکس ها بر اساس متد رنگ ائوزین ارزیابی شد.پروتواسکولکس های مرده قرمز می شوند و زنده ها بیرنگ می مانند. از تست آماری آنوا برای مقایسه میانگین درصد پروتواسکولکس های مرده در مواد آزمایش شده مختلف استفاده شد. نتایج آزمایشگاهی نشان دادند که این نوع عصاره دارای فعالیت پروتواسکولکس کشی است. براساس نتایج بدست آمده، آرتمیزیاسیبری غلظت 75 میلی گرم بر میلی لیتر در زمان 10 دقیقه می تواند به عنوان یک پروتواسکولکس کش مفید واقع گردد که توانایی رقابت با مواد کنترل مثبت از جمله ستریماید 5/0%، نیترات نقره 5/0% و سدیم کلراید 20% را دارد.

این مطالعه به منظور تعیین میزان شیوع بیماری هیداتیدوزیس در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه کرمان از مهر 89 تا شهریور 90 انجام پذیرفت. از مجموع 1000 گاو بازرسی شده، 86 گاو آلوده به کیست هیداتید بودند.در این مطالعه گاوهایی با سن بالاتر آلودگی بیشتری نسبت به گاوهای جوان تر داشتند، که از نظر آماری اختلاف معنی داری را نشان می داد (05/0>p). از مجموع 86 گاو آلوده، (%11/15) 13گاو کیست را فقط در ریه، (%37/38) 33 گاو فقط در کبد و (%32/2) 2 گاو فقط در ماهیچه داشتند، در حالی که (%18/44) 38 گاو آلودگی را در چندین ارگان داشتند. از مجموع ارگانهای آلوده به کیست هیداتید، کبد با 8/56 درصد بیشترین ارگان آلوده به کیست بود و بعد از آن ریه با 8/40 درصد و ماهیچه ها با 4/2 درصد به ترتیب آلوده به کیست هیداتید بودند. از مجموع 721 کیست شمارش شده (%43/28) 205 کیست دارای اندازه کوچک(کمتر از 4 سانتی متر)، (%79/30) 222 کیست دارای اندازه متوسط(بین 4 تا 8 سانتی متر)، (%24/6) 45 کیست دارای اندازه بزرگ(بیشتر از 8 سانتی متر) و (%53/34) 249 کیست کلسیفیه بودند. توزیع کیست ها بر اساس اندازه در ارگان های مختلف معنی دار بود (05/0>p). از مجموع 721 کیست جمع آوری شده 40/5 درصد بارور، 05/60 درصد استریل و 53/34 درصد کیست ها، کلسیفیه و چرکی بودند. میزان کیست های کلسیفیه در کبد نسبت به ریه بالاتر بود. میزان باروری کیست ها در ارگان های مختلف، اختلاف معنی دار را نشان داد (05/0>p). کیست های کبد بیشترین میزان باروری را داشتند. از تعداد 39 کیست بارور که برای زنده بودن پروتواسکولکس ها مورد آزمایش قرار گرفتند، (%53/61) 24 کیست دارای پروتواسکولکس های زنده و مرده بودند و (%47/38) 15 کیست فقط دارای پروتواسکولکس های مرده بودند. میانگین تعداد پروتواسکولکس های شمارش شده در هر میلی لیتر مایع آزمایش شده از هر کیست در ریه و کبد به ترتیب 11 و 7 عدد بود و میانگین تعداد پروتواسکولکس های زنده در هر میلی لیتر مایع آزمایش شده از هر کیست در ریه و کبد به ترتیب(%45/45) 5 و (%14/57) 4 عدد بود. بیشترین میزان شیوع هیداتیدوزیس در فصل پاییز ثبت گردید و اختلاف معنی داری بین شیوع آلودگی در فصول مختلف وجود نداشت (05/0p>). نتایج نشان داد هیداتیدوزیس یک بیماری انگلی مهم در منطقه می باشد. این نتایج شیوع بیماری را در کشتارگاه کرمان نشان می دهد.

این مطالعه به صورت مقطعی بر روی گوسفندان و بزهای کشتار شده در کشتارگاه کرمان از پاییز 89 تا پاییز 90، برای تعیین شیوع هیداتیدوزیس انجام شد. از مجموع 1643 گوسفند آزمایش شده، (%4/10) 165 رأس و از مجموع 2002 بز آزمایش شده (%69/3) 74 رأس آلوده به کیست هیداتید بودند. نتایج بدست آمده، نشان داد که به ترتیب در گوسفند و بز 246 و 91 ارگان آلوده به کیست هیداتید وجود دارد. آلودگی ریه، کبد، ماهیچه ها و کلیه ها در گوسفند به ترتیب 59/49 درصد، 96/47، 21/1 درصد، 21/1 درصد و در بز 95/43 درصد، 85/42 درصد، 18/13 درصد و 5 درصد بود. از مجموع 2129 کیست شمارش شده در گوسفند، (%86/50)1083 کیست بارور و (%16/36) 770 کیست استریل بودند که از 1083 کیست بارور، (%01/83) 899 کیست دارای پروتواسکولکس های زنده و مرده بودند و از مجموع 575 کیست شمارش شده در بز، (%86/20) 120 کیست بارورو (%65/59) 343 کیست استریل بودند که از 120 کیست بارور، (%66/96) 116 کیست دارای پروتواسکولکس های زنده و مرده بودند. در این مطالعه میانگین تعداد پروتواسکولکس ها در هر میلی لیتر مایع آزمایش شده از هر کیست شمارش شد که به ترتیب در ریه ی گوسفند و بز 154 و 106 عدد و در کبد 58 و 21 عدد بود و میانگین تعداد پروتواسکولکس های زنده در هر میلی لیتر مایع آزمایش شده از هر کیست به ترتیب در ریه ی گوسفند و بز (%89/53) 83 و (%62/89) 95 عدد و در کبد (%62/58) 34 و (%38/52) 11 مشاهده شد. بیشترین میزان شیوع هیداتیدوزیس در فصل پاییز ثبت گردید و اختلاف معنی داری بین شیوع آلودگی در فصول مختلف وجود نداشت(05/0p>).

مطالعه حاضر ارزیابی ای از شیوع فاسیولا هپاتیکا و ضررهای اقتصادی حاصل از آن را در شهرستان رودسر( شمال ایران ) مورد بررسی قرار داده است که از اردیبهشت ماه سال 1390 تا اردیبهشت ماه سال 1391 به طول انجامید. در مجموع 680 راس گاو کشتاری، برای حضور فاسیولا هپاتیکا در کبدشان مورد بازرسی و آزمایش قرار گرفت. داده های جمع آوری شده به همراه جنس، سن، فصل و نژاد حیوانات مورد آنالیز قرار گرفت. در این تحقیق 137 راس گاو (14/20%) آلوده به فاسیولا هپاتیکا بودند. میانگین بار انگلی در کبدهای آلوده 2±14 در هر کبد بود. هیچ ارتباط معنی داری بین شیوع انگل فاسیولا هپاتیکا با سن وجنس دام ها وجود نداشت اما یک رابطه آماری معنی داری بین شیوع انگل فاسیولا هپاتیکا با نژاد دام ها وجود داشت. افزایش شیوع فاسیولا هپاتیکا در گاو های بومی و در فصل تابستان مشاهده گردید. خسارت اقتصادی ناشی از کبدهای آلوده به فاسیولا هپاتیکا، حدود 2600 دلار تخمین زده شد. برای بررسی رابطه بین بار انگلی در کبد و epg، نمونه های مدفوع مستقیما از رکتوم گرفته و جمع آوری گردید و در آزمایشگاه بوسیله تکنیک ماک مستر مورد آزمایش قرار گرفت و تخم انگل فاسیولا هپاتیکا شمارش گردید. بار انگلی فاسیولا هپاتیکا در کبدهای آلوده در سه گروه a,b,cطبقه بندی گردید(گروه a<10، گروه b، 30-10، گروه c>30). در این گروه ها، epg فاسیولا هپاتیکا به ترتیب 150، 240 و 620 بود که رابطه آماری قوی ای بین epg و بار انگلی در کبد وجود داشت.

پارامفیستومیازیس توسط گروهی از ترماتودهای متعلق به خانواده پارامفیستوماتیده ایجاد می شود که در سراسر دنیا انتشار دارد.بیشترین شیوع از مناطق معتدل و نیمه معتدل گزارش شده است.به خصوص در آفریقا ،آسیا،استرالیا،اروپای شرقی و روسیه بیشتر گزارش شده است.این مطالعه به صورت مقطعی بر روی گاوهای محلی و وارداتی کشتار شده در کشتارگاه زابل از بهار 1390 تا زمستان 1390،برای تعیین شیوع ترماتودهای خانواده پارامفیستوماتیده انجام شد.از مجموع 450گاو محلی بازدید شده ،(33/19%)87راس واز مجموع 550گاو وارداتی بازدید شده (02/51%)282راس آلوده به ترماتودهای خانواده پارامفیستوماتیده بودند.میزان آلودگی شکمبه،نگاری، شکمبه ونگاری وکبد، درگاوهای محلی به ترتیب 88/12 درصد، 77/1درصد،33/3 ،33/1درصد و در گاوهای وارداتی 54/26درصد18/8درصد،27/13،27/3 درصد بود. بیشترین میزان آلودگی در گاوهای محلی و وارداتی به ترتیب در فصل های زمستان و تابستان دیده شد و از لحاظ آماری اختلاف معنی داری نداشت(p?????).

چکیده بیماری هیداتیدوزیس یک عفونت مزمن می باشد که از نظر علوم دامپزشکی و پزشکی دارای اهمیت بوده و به وسیله مرحله لاروی سستود انگلی اکینوکوکوس گرا نو لوزوس ایجاد می شود .بهترین درمان در نظر گرفته برای این بیماری جراحی می باشد. معمولاً قبل از جراحی کیست، مواد اسکولیسیدال به داخل کیست تزریق می شودتا از تشکیل کیست های ثانویه جلوگیری شود. این مطالعه به منظور بررسی تاثیرات پروتواسکولکس کشی عصاره آبی و الکلی گیاه انار روی پروتواسکولکس های کیست هیداتیک در محیط آزمایشگاه انجام شد. برای محاسبه میزان زنده ماندن پروتواسکولکس ها درصد پروتو اسکولکس های مرده به کل پروتو اسکولکس ها در 1 میلی لیتر از مایع کیست هیداتیک مورد بررسی قرار گرفت و برای بررسی زنده ماندن پروتو اسکولکس ها از رنگ آمیزی ائوزین استفاده شد. دو نمونه از عصاره پوست انارشامل عصاره آبی و الکلی هر کدام در 3 غلظت مختلف شامل50،100و 200میلی گرم به ازای هر میلی لیتر و دو نمونه عصاره پیه انار شامل عصاره آبی و الکلی با سه غلظت مختلف 50،100و200میلی گرم به ازای هر میلی لیتر در این مطالعه استفاده شد. سدیم کلراید 20 درصد و الکل70درصد به عنوان کنترل مثبت و محلول نرما سالین9/0 درصد به عنوان کنترل منفی در این مطالعه استفاده شد.این آزمایشات در آزمایشگاه و در درجه حرارت 37 درجه و در زمان های 60،45،30،15،10 دقیقه انجام شد. برای بررسی تاثیر پروتواسکولکس کشی عصاره ها در هر آزمایش 250 پروتواسکولکس مورد شمارش قرار گرفت.نتایج: میانگین پروتو اسکولکس کشی مواد مختلف استفاده شده به شرح زیر می باشد. الکل 70 درصد ،97 الی 100 درصد و سدیم کلراید 20 درصد 100 درصد پروتواسکولکس ها را می کشد. عصاره الکلی پوست انار با غلظت 200میلیگرم به ازای هر میلی لیتر،7/98 الی 100 درصد ،و با غلظت100میلی گرم به ازای هر میلی لیتر ، 6/96 الی 100 درصدو با غلظت50 میلی گرم به ازای هر میلی لیتر، 8/95 الی 100 درصد پروتواسکولکس ها را می کشد. عصاره الکلی پیه انار با غلظت 200میلی گرم به ازای هر میلی لیتر ،2/98 الی 100 درصد ،و با غلظت100میلی گرم به ازای هر میلی لیتر ، 6/95 الی 100 درصدو با غلظت 50میلیگرم به ازای هر میلی لیتر، 93 الی 100 درصد پروتواسکولکس ها را می کشد. . نتایج نشان داد فعالیت پروتواسکولکس کشی عصاره الکلی با افزایش زمان افزایش می یابد.عصاره آبی پوست وپیه انار در غلظت های مختلف تاثیر چندانی روی پروتواسکولکس ها نداشتند و عصاره الکلی گیاه اناربا غلظت 200میلی گرم به ازای هر میلی بشترین تاثیرو با غلظت 50 میلیگرم بر میلی لیتر کمترین تاثیر را داشت . وبنابراین عصاره الکلی پیه و پوست انار را می توان به عنوان یک ماده پروتواسکولکس کش قوی به کار برد. کلمات کلیدی:انار،عصاره آبی و الکلی،پروتواسکولکس، کیست هیداتیک

انگل واروا یکی از مهمترین آفات زنبور عسل اروپایی در سرتاسر جهان می باشد که با تغذیه از همولنف در مراحل مختلف رشد زنبور عسل و همچنین انتقال عوامل بیماریزای ویروسی، خسارت اقتصادی بالایی را به صنعت زنبور داری وارد می کند. هدف از این مطالعه، بدست آوردن میزان آلودگی کلنی های زنبور عسل به مایت ویرانگر واروا جاکوبسونی، در یکی از مهمترین مراکز تولید عسل کشور یعنی استان فارس می باشد(جنوب غربی ایران). بدین منظور در هر فصل 300 کلنی جهت بررسی آلودگی زنبوران بالغ و حجرات نوزادی بررسی شد. برای تعیین آلودگی زنبوران بالغ، نمونه ها درون ظروف شیشه ای حاوی الکل اتانول 70درصد قرار داده شد. برای تعیین آلودگی مراحل لاروی و شفیره ای در زمان مناسب از قسمت کناری قابهای یک کندو از هر زنبورستان قطعه ای به ابعاد 5×5 سانتی متر جدا و در کنار یخ به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج بدست آمده بر اساس آزمایشات صورت گرفته در مدت یکسال، در دو منطقه مختلف آب و هوایی استان می باشد. پس از تجزیه و تحلیل نتایج، بیشترین میزان آلودگی در فصل زمستان در بخش گرمسیری (49%) و کمترین میزان آلودگی در فصل بهار در مناطق سردسیر استان بدست آمد (29%). میزان آلودگی حجرات نوزادی 3/22درصد بود. میزان آلودگی سالانه زنبورستان ها، 2/39درصد به ثبت رسید. با توجه به یافته های آماری، بین آلودگی فصول اختلاف معناداری دیده نشد( 5%<p ).

آلودگی های انگلی کرمی در گوسفندان بعنوان یک مشکل بزرگ در تمام دنیا مطرح بوده واز راه های گوناگون باعث خسارات اقتصادی می شوند. در تحقیق حاضر جهت یافتن گونه های نماتود های انگلی و تعیین شیوع آلودگی در گوسفندان منطقه جیرفت از استان کرمان-ایران تلاش شده است. در مجموع 154 گوسفند مورد آزمایش قرار گرفتند. نماتودها از شیردان،روده بزرگ و روده کوچک جدا شده ودر فرمالین 10درصد برای تشخیص های بیشتر نگهداری شدند. از روده کوچک، سستودها جدا شدند و پس از شستشو با آب با رنگ استوکارمین رنگ آمیزی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که 35% از حیوانات آزمایش شده به انگل های زیر آلوده بودند: پارابرونما اسکریابینی(5/11%)، تریشوریس گلوبلوزا(11%)، همونکوس کونتورتوس(8%)، اوزوفاگوستومم کلمبیانوم(5/4%)، مارشالاژیا مارشالی(3%)، کاملوسترونژیلوس منتولاتوس(5/2%)، اوسترتاژیا سیرکومسینکتا(2%)، استیلزیا گلوبیپونکتاتا(2%)، مونیزیا اکسپانسا(2%)، بونوستومم تریگونوسفالوم(5/0%). سطح آلودگی در حیوانات بالغ بالاتر از حیوانات جوان بود. بیشترین میزان آلودگی با پارابرونما اسکریابینی و تریشوریس گلوبلوزا مشاهده گردید. در آنالیز آماری اختلاف معنی داری بین فصل، جنس و گروه سنی مشاهده نگردید.

چکیده: کوکسیدیوزیس یکی از بیماری های با اهمیت از نظر اقتصادی و بهداشت دام در اکثر سیستم های پرورشی جهان و ایران است که اغلب دام های اهلی در طول دوره حیات اقتصادی خود به گونه های کوکسیدیایی آیمریا مبتلا می شوند. کوکسیدیوز یکی از رایج ترین بیماریهای روده ای گوساله های جوان کمتر از 6 ماه می باشد، به طوری که شیوع آلودگی آن در تمام دنیا بالا می باشد و می تواند توسط گونه های مختلف ایمریایی ایجاد گردد. در میان تک یاخته های انگلی مشترک بین انسان و دام،کریپتوسپوریدیوم بخصوص کریپتوسپوریدیوم پارووم مهمترین عامل اسهال در نشخوارکنندگان بخصوص گوساله های جوان می باشد، این تک یاخته قابلیت انتقال به انسان و 155 گونه پستاندار را دارد و بیماری کریپتوسپوریدیوزیس را ایجاد می کند. با توجه به زئونوز بودن کریپتوسپوریدیوم وایجاد اسهالهای شدید در انسان وکوکسیدیوز که از بیماریهای با اهمیت اقتصادی و بهداشتی دام میباشد، از طرفی آمیختگی گاو نژاد سیستانی با زندگی مردمان منطقه سیستان لازم به نظر میرسد که مطالعاتی در این زمینه صورت پذیرد تا در صورت لزوم، به موقع از شیوع این تک یاخته ها در منطقه که از تراکم زیاد جمعیت انسانی و دامی برخوردار است، جلوگیری کرد . در این بررسی، نمونه مدفوع گاو و گوساله نژاد سیستانی گاوداری مرکز تحقیقات اصلاح نژاد گاو سیستانی واقع در زهک استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان شیوع گونه های آیمریا و کریپتوسپوریدیوم به ترتیب 7/12 درصد و 15/1 درصد می باشد. وقوع آلودگی 2 گونه آیمریا بوویس و آیمریا زورنی بصورت توام تشخیص داده شد. دامنه تغییرات تعداد اووسیست در گرم مدفوع گاو و گوساله های مبتلا 200-6600 تعیین گردید. تعداد تخم در گرم مدفوع کلیه گاو و گوساله ها منفی بود. میزان شیوع کریپتوسپوریدیوم 15/1 درصد بود که در 2 راس گاو شناسایی گردید. آلودگی در گوساله ها با مدفوع اسهالی و غیر اسهالی مشاهده نشد.

آلودگی های انگلی کرمی در بز بعنوان یک مشکل بزرگ در تمام دنیا مطرح بوده واز راه های گوناگون باعث خسارات اقتصادی می شوند. در تحقیق حاضر جهت مطالعه انگلی و تعیین شیوع آلودگی در بزهای منطقه جیرفت از استان کرمان-ایران تلاش شده است. در مجموع 198 دستگاه گوارش بز مورد آزمایش قرار گرفتند. نماتودها از شیردان،روده بزرگ و روده کوچک جدا شده ودر فرمالین 10درصد برای تشخیص های بیشتر نگهداری شدند.از روده کوچک، سستودها جدا شدند و پس از شستشو با آب با رنگ استوکارمین رنگ آمیزی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که در بز 3/39 % از حیوانات آزمایش شده به انگل های زیر آلوده بودند: همونکوس کونتورتوس(6/13%)،پارابرونما اسکریابینی(6/11%)، تریشوریس گلوبلوزا(5/8%)، کاملوسترونژیلوس منتولاتوس(5/3%)، استیلزیا گلوبیپونکتاتا(5/3%)، مونیزیا اکسپانسا(5/3%)، اوسترتاژیا سیرکومسینکتا(1%)، اوزوفاگوستومم کلمبیانوم(5/0%)، مارشالاژیا مارشالی(5/0%)، نماتودیروس (5/0%)، تریشوریس اویس(5/0%)، آویتلیناسانتری پونکتاتا(5/0%) سطح آلودگی در حیوانات بالغ و حیوانات جوان تقریبا" مساوی بود. بیشترین میزان آلودگی با همونکوس کونتورتوس، پارابرونما اسکریابینی و تریشوریس گلوبلوزا مشاهده گردید. در آنالیز آماری اختلاف معنی داری بین شیوع آلودگی با فصل، جنس و گروه سنی مشاهده نگردید (05/0(p>.

بررسی حاضر به منظور مطالعه انگل های خارجی با تأکید بر سارکوپتس اسکابیئی در گوسفندان در شهرستان کازرون انجام گردید. جهت بررسی در بخش مرکزی کازرون و بخش های خشت و کنارتخته، بالاده، چنارشاهیجان، کوهمره و نودان از اول مهر 92 تا پایان اسفند ماه 92 قسمت های مختلف بدن دام ها مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی از 1895 رأس گوسفند بررسی شده، تعداد 87 رأس (4.59%) آلوده به انگل بودند. از این تعداد گوسفند آلوده، 311 کنه و 135 کک جدا شد. در کل بررسی 2 جنس و 3 گونه کنه و یک گونه کک شناسایی شد که شامل: رپی سفالوس بورسا (86%)، رپی سفالوس سانگوینوس(2/8%) و هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم(3/3 %) و کک کتنوسفالیدیس کنیس بودند. در نمونه های مشکوک به جرب با توجه به علائم بالینی روی دام موردی یافت نشد. فراوانی آلودگی به انگل های خارجی در قسمت های مختلف بدن گوسفندان به ترتیب کشاله ران(35%)، زیر بغل(30%)، قسمت سر و گردن(10%)، پستان(6%) و بیضه(1%) بود.