نام پژوهشگر: محمد حسن فتحی

تاثیر استفاده از تفاله دانه انار بر ترکیب اسیدهای چرب و غلظت اسیدهای چرب کونژوگه شیر بزهای آمیخته خراسان جنوبی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1389
  جلال مدرسی   محمد حسن فتحی

به منظور بررسی تاثیر استفاده از تفاله دانه انار بر مصرف خوراک، تولید و ترکیبات شیر، افزایش وزن روزانه، غلظت برخی متابولیت های خون و سیمای اسیدهای چرب شیر، 27 راس بز شیرده آمیخته خراسان جنوبی (با میانگین روزهای شیردهی 5/12 ± 71، تولید شیر روزانه 13/0 ± 09/1 کیلوگرم، وزن 5/2 ± 28 کیلوگرم، زایش سوم) مورد استفاده قرار گرفتند. بزها به مدت 10 روز در دوره پیش آزمایش با جیره یکسانی تغذیه شدند و در طول این مدت داده های مربوط به مصرف خوراک، تولید شیر و ترکیبات شیر اندازه گیری شد. پس از این دوره، بزها بر اساس داده های جمع آوری شده در دوره پیش آزمایش به طور تصادفی به یکی از 3 جیره آزمایشی اختصاص یافته و در آغل های انفرادی مربوطه قرار گرفتند. جیره های آزمایشی که حاوی صفر، 6 و 12 درصد (بر اساس ماده خشک) تفاله دانه انار بودند بصورت آزاد و به شکل کاملا مخلوط به مدت 45 روز در اختیار بزها قرار گرفت. جیره ها طوری تنظیم شدند که حاوی انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام یکسانی بودند. نتایج نشان داد که استفاده از تفاله دانه انار تاثیر معنی داری بر مصرف ماده خشک بزها و همچنین میانگین افزایش وزن زنده آنها نداشت. میزان تولید شیر با افزایش مقدار تفاله دانه انار در جیره تمایل به کاهش نشان داد (055/0p< ). بزهای تغذیه شده با جیره های حاوی 6 و 12 درصد تفاله دانه انار به ترتیب افزایش 8 و 15 درصدی در غلظت چربی شیر نشان دادند اما تولید چربی شیر، غلظت و تولید پروتئین شیر، و غلظت و تولید مواد جامد شیر تحت تاثیر جیره های آزمایش قرار نگرفت. غلظت لاکتوز در شیر بزهایی که جیره حاوی 6 و 12 درصد تفاله دانه انار دریافت کردند به طور معنی داری (005/0p< ) بیشتر از بزهایی که جیره شاهد مصرف کردند بود. تفاله دانه انار هیچگونه تاثیر معنی داری بر غلظت گلوکز، کلسترول، نیتروژن اوره ای، تری گلیسرید، و لیپوپروتئین های خون نداشت. استفاده از تفاله دانه انار علاوه بر تاثیر بر سیمای اسیدهای چرب شیر، تاثیر معنی داری بر غلظت اسید لینولئیک مزدوج، اسید پونیسیک و اسید واکسنیک شیر داشت بطوری که مقدار این اسیدها در شیر با افزایش مقدار تفاله دانه انار در جیره افزایش یافت (05/0>p). نتایج این تحقیق نشان داد که می توان از تفاله دانه انار اولاً بعنوان یک منبع خوراکی ارزان قیمت بعنوان جایگزین بخشی از مواد خوراکی پر انرژی جیره در تغذیه بز استفاده نمود و ثانیاً با توجه به وجود غلظت زیاد اسید پونیسیک در روغن آن بدینوسیله غلظت این اسید چرب با ارزش و همچنین اسید لینولئیک مزدوج را در چربی شیر بزها افزایش داد.

اثر پرتو بیم الکترونی بر فراسنجه های تجزیه پذیری و قابلیت هضم شکمبه ای و پس از شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام برخی مکمل های پروتئینی گیاهی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1389
  قاسم طحان   محمد حسن فتحی

به منظور بررسی اثر پرتو بیم الکترونی بر فراسنجه های تجزیه پذیری و قابلیت هضم شکمبه ای- پس از شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام کنجاله سویا، کنجاله کلزا و دانه خلر، این خوراک ها با دوزهای 50، 100 و 150 کیلوگری پرتوتابی شدند. برای تعیین تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام، 3 کیسه به ازای هر ماده خوراکی در زمان های 2، 4، 8، 16، 24، 48 و 72 ساعت در شکمبه یک رأس تلیسه هلشتاین مجهز به فیستولای شکمبه ای (به وزن 400 کیلوگرم) قرار داده شد. قابلیت هضم شکمبه ای و پس از شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام با استفاده از روش توأم درون کیسه ای و دستگاه شبیه ساز هضم (دیزیii) تعیین شد. تجزیه آماری داده ها با نرم افزار آماری sas (2003) و در قالب طرح کاملاً تصادفی و مقایسه میانگین ها با آزمون توکی انجام شد. نتایج نشان داد پرتوتابی بر ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام و خاکستر مواد خوراکی خام در مقایسه با همان خوراک ها به شکل پرتوتابی شده، اثری نداشت. میزان فیبر نامحلول در شوینده خنثی در خوراک های پرتو داده شده کمتر از خوراک های خام (برای هر سه ماده خوراکی) بود (05/0p<). میزان فیبر نامحلول در شوینده اسیدی در کنجاله سویا در اثر پرتوتابی با دوزهای 100 و 150 کیلوگری، در کنجاله کلزا در اثر پرتوتابی با دوز 150 کیلوگری و در دانه خلر در اثر پرتوتابی با هر سه دوز نسبت به نمونه های پرتوتابی نشده کاهش یافت (05/0p<). میزان نیتروژن غیر پروتئینی در کنجاله سویا در اثر پرتوتابی با هر سه دوز و در کنجاله کلزا در اثر پرتوتابی با دوزهای 100 و 150 کیلوگری افزایش یافت ولی پرتوتابی بر میزان نیتروژن غیر پروتئینی دانه خلر اثری نداشت (05/0p<). در مورد کنجاله سویا، در دوز پرتوتابی 150 کیلوگری، بخش سریع تجزیه و کند تجزیه ی ماده خشک و پروتئین خام به ترتیب بیشتر و کمتر از سایر تیمارها بود (05/0p<) و ثابت نرخ تجزیه و تجزیه پذیری موثر شکمبه ای ماده خشک و پروتئین خام در هر سه دوز پرتوتابی کمتر از کنجاله سویای خام بود (05/0p<). در مورد کنجاله کلزا، پرتوتابی در دوزهای 50 و 100 کیلوگری باعث کاهش بخش سریع تجزیه و افزایش بخش کند تجزیه ی پروتئین خام نسبت به کنجاله کلزای خام شد. در مورد دانه خلر، تنها بخش کند تجزیه ی ماده خشک و پروتئین خام در دوز پرتوتابی 150 کیلوگری نسبت به دانه خلر خام کاهش یافت (05/0p<). قابلیت هضم شکمبه ای پروتئین خام در کنجاله سویا در اثر پرتوتابی با دوزهای 100 و 150 کیلوگری و در کنجاله کلزا در اثر پرتوتابی با هر سه دوز نسبت به خوراک های خام کاهش یافت (05/0p<). قابلیت هضم پروتئین خام در کل دستگاه گوارش در کنجاله سویا در اثر پرتوتابی با دوز 150 کیلوگری و در کنجاله کلزا در اثر پرتوتابی با هر سه دوز نسبت به خوراک های خام کاهش یافت (05/0p<). در مورد دانه خلر، قابلیت هضم شکمبه ای، قابلیت هضم پس از شکمبه ای و قابلیت هضم کل دستگاه گوارشی ماده خشک در اثر پرتوتابی با دوزهای 100 و 150 کیلوگری نسبت به دانه خلر خام افزایش یافت (05/0p<). قابلیت هضم پس از شکمبه ای و قابلیت هضم کل دستگاه گوارشی پروتئین خام دانه خلر در هر سه دوز پرتوتابی نسبت به دانه خلر خام افزایش یافت (05/0p<). با توجه به نتایج تحقیق حاضر، پرتوتابی با بیم الکترونی بر پارامترهای مورد مطالعه در کنجاله سویا، کنجاله کلزا و دانه خلر اثرات متفاوتی داشت ولی در مجموع پرتوتابی با بیم الکترونی به ویژه در مورد دانه خلر باعث بهبود کیفیت پروتئین شد.

تعیین ارزش غذایی برگ عناب و استفاده از آن در تغذیه بزهای آمیخته خراسان جنوبی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1390
  محمد رضا تهرانی   مسلم باشتنی

این تحقیق به منظور تعیین ترکیب شیمیایی، هضم پذیری و بررسی تاثیر تغذیه سطوح مختلف برگ عناب برتولید وترکیب شیر ، برخی خصوصیات تخمیر شکمبه، متابولیت های خون و ماده خشک مصرفی در بزهای کرکی انجام شد. برای این منظور از 27 راس بز شیرده کرکی با میانگین وزنی18/3±59/28 کیلوگرم و روزهای شیردهی12±60 استفاده شد. بزها به طور تصادفی در هر یک از سه تیمار در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی قرار داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- جیره شاهد (بدون برگ عناب) ،2- جیره حاوی 5/7 درصد برگ عناب و 3- جیره حاوی 15 درصد برگ عناب بود. بزها با جیره کاملا مخلوط دو بار در روز تغذیه شدند و آب در تمام دوره آزمایش به صورت آزاد در دسترس حیوان بود. نمونه گیری برای تعیین ترکیبات شیر، ph شکمبه، نیتروژن آمونیاکی شکمبه و پارامترهای خون در روزهای 30 و 60 دوره آزمایش صورت گرفت. ماده خشک مصرفی و تولید شیر به صورت روزانه اندازه گیری شد. مقادیر ماده خشک (dm)، ماده آلی(om)، خاکستر ( ash) ، پروتئین خام(cp) ، چربی خام (ee) و الیاف نامحلول در شوینده خنثی نمونه های آزمایش به ترتیب برابر 45، 91، 9، 1/15، 5 و 32 درصد بدست آمد. ضرایب a و b برای ماده خشک و ndf به ترتیب 31/0، 35/0 و 18/0 ، 34/0 درصد به دست آمد. میانگین افزایش وزن روزانه تحت تاثیر تیمارها قرارنگرفت اما ماده خشک مصرفی در بین تیمارهای آزمایش دارای اختلاف معنی دار (05/0 p<) آماری بود. میانگین ph و نیتروژن آمونیاکی شکمبه بزهای تغذیه شده با جیره های آزمایشی تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. تولید شیر در تیمار 5/7 درصد برگ عناب در مقایسه با بقیه تیمارها بالاتر بود. استفاده از سطوح مختلف برگ عناب تاثیری بر روی ترکیبات شیر نداشت. غلظت گلوکز و اوره خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرارگرفت، اما غلظت تری گلیسرید در بین تیمارها آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت.

تعیین ترکیبات ضد تغذیه ای و ارزش غذایی علوفه تازه و سیلو شده ی سورگوم در مراحل مختلف رشد با استفاده از روش کیسه های نایلونی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1392
  ولی محمد شعبان   مسلم باشتنی

چکیده این آزمایش به منظور تعیین ترکیبات ضد تغذیه ای و ارزش غذایی علوفه تازه و سیلو شده ی سورگوم برداشت شده در مراحل مختلف رشد با استفاده از روش کیسه های نایلونی انجام شد. علوفه سورگوم در اواسط اردیبهشت ماه سال 1391 کشت شد و در طی سه مرحله از رشد (رویشی، گلدهی و بذردهی) برداشت شد. بخشی از علوفه های برداشت شده در طی مرحله رویشی وگلدهی در سطل های پلاستیکی در 4 تکرار سیلو شد. پس از 81 روز درب سیلوهای آزمایشی باز شد. نمونه برداری از سیلاژها و علوفه تازه در زمان معین انجام شد. فراسنجه های اندازه گیری شده شامل پروتئین خام، چربی خام، خاکستر، الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی، اسیدیته، نیتروژن آمونیاکی ،کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم بودند. نتایج نشان داد که ماده خشک، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز علوفه تازه سورگوم با افزایش سن گیاه روند صعودی داشت. مقدار پروتئین خام، چربی خام و تانن کل با رشد گیاه بطور معنی داری کاهش یافت (05/0>p). درصد خاکستر طی مراحل رشد تغییر داشت بطوری که مقدار آن در مرحله گلدهی کمترین و طی مرحله رویشی بیشترین مقدار بود. مقدار تانن کل سیلاژ نسبت به علوفه تازه سورگوم در طی مرحله گلدهی بطور معنی داری کاهش یافت (05/0>p). مقدار پروتئین خام سیلاژ با افزایش سن بطور معنی داری کاهش یافت (05/0>p). همچنین با پیشرفت مرحله رشد مقدار کربوهیدرات های محلول بطور معنی داری کاهش یافت (05/0>p)، در حالی که سایر ترکیبات سیلاژ تحت تأثیر مرحله رشد قرار نگرفت. نتایج حاصل از بررسی خصوصیات تجزیه پذیری ماده خشک، پروتئین خام و دیواره سلولی نشان داد که بین فراسنجه های تجزیه پذیری در دو مرحله از رشد تفاوت معنی داری وجود نداشت. بطور کلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بین مرحله رویشی و گلدهی از لحاظ ترکیبات شیمیایی و برخی خصوصیات هضمی در علوفه تازه و سیلو شده سورگوم تفاوت زیادی وجود