نام پژوهشگر: جمال محمدی سید احمدیانی

فن آوری اطلاعات و ارتباطات(ict) و نقش آن در کاهش تقاضای سفرهای شهری، مطالعه موردی شهر شیراز
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  سید چمران موسوی   جمال محمدی سید احمدیانی

ویژگی عصر ما شهرنشینی گسترده، افزایش جمعیت شهرها و به تبع آن توسعه شهرهای کوچک وبزرگ است. امروزه با پیچیده شدن مسائل شهری وگسترش کالبدی آن و همچنین تقاضای سفرهای متعدد درون وبرون شهری زندگی در شهرها را با مشکلات زیادی روبرو ساخته است. که در ادامه شیوه های متعددی برای حل این مشکلات بوجود آمده است، ویکی از معمولی ترین این روشها که در سراسر دنیا موجب تحولات چشمگیری شده فناوری اطلاعات وارتباطات است. در جهان امروز، اطلاعات عامل اصلی و زیربنای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها محسوب می شود. به عبارت بهتر امروزه فناوری اطلاعات وارتباطات ، به عنوان عمده ترین محور تحول وتوسعه در جهان مطرح شده ودستاوردهای ناشی از آن نیز آنچنان با زندگی مردم عجین شده که روی گردانی و بی توجهی از آن ، اختلال عظیمی را در نظم جامعه به وجود می آورد.شهر شیراز با آثارتاریخی وطبیعی ، گنجینه های ارزشمندی را در بطن خود دارا می باشد. اما طی چند سال اخیر عوامل گوناگونی از قبیل، رشد سریع جمعیت، ورود گسترده و انبوه وسایط نقلیه ارتباطی به شبکه حمل ونقل شهری و در مقابل ضعف ساختار شبکه های دسترسی وارتباطی وهمچنین پایین بودن سطح فرهنگ استفاده از وسایط نقلیه عمومی، شهر شیراز را که یکی از کلانشهرهای کشور می باشد با مشکل ازدحام ترافیکی روبرو ساخته است. بنابراین برای حل مشکلات ومعضلات به وجود آمده نیازمند همکاری مسوولین ومحققین می باشد. این پژوهش با شناخت تجربیات سایرین مبنی بر کاربرد موثر فناوری اطلاعات وارتباطات در مدیریت تقاضای سفرهای شهری، میزان موفقیت کاربرد این فناوری را در مدیریت سفرهای شهری شهر شیراز به صورت کاهش تقاضای سفرهای بسنجد. نوع پژوهش کاربردی است، وروش پژوهش اسنادی، میدانی وهمچنین روش پاسخگویی به فرضیه ها به صورت استقرایی می باشد.برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای excel و spss و جهت تحلیل فضایی از نرم افزار arc view استفاده شده است.در انتهای این پژوهش نتایج زیر به دست آمده است: - ضعف زیر ساخت های فرهنگی وآموزشی در کاهش موفقیت کاربردهای فناوری اطلاعات وارتباطات در شهر شیراز موثر بوده است. - وضعیت برخورداری زیر ساخت های فناوری در سطح شهر شیراز در وضعیت نسبتاً مطلوبی قراردارد.

آرمان شهر اسلامی با تاکید بر ابعاد فیزیکی، فرهنگی ،اجتماعی.
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  زهرا ناطقی   اصغر ضرابی

در جهان امروز ، با افزایش نرخ جمعیت شهر نشین، و در پی آن افزایش مشکلات شهروندان ، غور و تفحص در باب شهر و مسائل مربوط به آن از جمله مسائل مهم می باشد. امروزه شهرهای سراسر دنیا ،هر کدام به شیوه و سبک خاصی ایجاد و بهره برداری شده اند و شمار زیادی از جمعیت کره زمین را در خود جای داده اند. با توجه به تأثیری که محیط بر انسان و تمامی شئونات زندگی وی دارد، نمی توان نقش فضای شهری را در مشی و منش انسان ها نادیده گرفت و از آن غافل شد. بلکه به عکس ، می باید با عزمی راسخ در پی رقم زدن دنیایی سراسر آرامش و قرار برای ساکنان آن بود. این آرزوی دیرین را بشر ، با عنوان آرمان شهر در ذهن خود جای داد و هر نظریه پردازی به قدر وسعش از آن سخن راند. ابعاد و ویژگی هایی برایش متصور شد و آن را آرزو کرد ، لیکن نتوانست آن را آن چنان که باید و شاید به منصه ظهور برساند. از بین نظریات مختلف ، آرمان شهر اسلامی با دیگر نظریات راجع به آرمان شهر، تفاوتی اساسی دارد. آن هم این که ، آن نه تنها برای ما آرزو و شاید بتوان گفت یک نیاز است، بلکه مهم تر از همه وعده تحقق آن به ما داده شده است. اسلام ،طبق اقوال مختلف ،دینی شهری و آیینی مدنی است. شهر را مهم می داند ، به آن دلیل که مدنیت است که انسان را به کمال می رساند. به همین جهت محال است کمال را برای انسان خواستار باشد ولی زمینه اش را برایش فراهم نکند ، یا می توان گفت او را به سرچشمه اش راه ننماید. دین اسلام با وضع قوانین اصیل و دقیق ، چگونگی راه یابی به سعادت را به بشر نمایانده است، و در صورت عمل به دستوراتش ، تحقق شهری آرمانی بر مبنای اسلام را وعده داده است . بله؛ آرمان شهر اسلامی ، با ویژگی هایی واقعی ، قابل اجرا و عملی ، همراه با راهبر و راه برای مسلمانان معرفی شده است. هدف ما نیز در این رساله توجهی هر چند سطحی و اندک به موضوع شهر در اسلام یا همان شهر اسلامی است ، که دریابیم آیا تحقق شهر اسلامی با جهانی شدن منافاتی دارد یا خیر؛ هم چنین تفحصی مختصر در قوانین شهری معاصر و تطبیق آن با قوانین شهری اسلامی می باشد . روش پژوهش توصیفی – تحلیلی می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی – کتابخانه ای می باشد ؛ و بحث و تحقیق پیرامون شناخت ویژگی های شهر اسلامی است. نتایج به دست آمده از این پژوهش ، به ما نشان می دهد که قوانین مدنی و حتی جزا و قوانین شهرداری کنونی، مستخرج از فقه اسلامی است و در صورت اجرای صحیح و بدون تبصره های پنهانی ، می توان از آن ها در راستای تحقق شهری امن از لحاظ اجرای قوانین ، بهره برد. دیگر این که ، یکی از اهداف ما از این نوشتار این است که بفهمیم آیا جهانی شدن با تحقق آرمان شهر تناقضی دارد یا خیر. باید گفت ، جهانی شدن از دید ما به دو تعبیر کاملاً متفاوت تقسیم می شود. یکی جهانی شدن مدرن یا به تعبیری جهانی شدن غربی و دیگری ، ایجاد جامعه جهانی مهدوی که به اعتقاد شیعه ، به طور قطع محقق خواهد شد. پر گویاست که تحقق و وجود شهر اسلامی با جامعه مهدوی نه تنها تناقضی ندارد؛ بلکه از ملزومات آن است. اما مقصود ما در این جا جهانی شدن مدرن می باشد.که با ویژگی های بر شمرده شده در فصل مربوطه ، ملاحظه می شود که در حال حاضر جهان با وضعیت کنونی و سرعت آن در گذر به سوی جهانی شدن ، ابداً به سوی تحقق شهر اسلامی سوق نمی یابد. اگر بخواهیم نتایج موجود را به صورت خلاصه بیاوریم ، می توان به موارد زیر اشاره کرد: - صفات و ویژگی های شهر اسلامی، خواسته قلبی نه تنها مردم مسلمان ، بلکه همه مردم جهان است؛ چون دین اسلام بر اساس فطرت انسان هاست. - جهان ، امروزه با سرعت به سمت جهانی شدن با ویژگی هایی که در فصول آینده خواهد آمد ، پیش می رود؛ و در این بین آن چه مورد بی توجهی قرار می گیرد ، ایجاد شهر ها بر اساس صفات اسلامی است. - امروزه با تلقی جهانی شدن به عنوان امری همه گیر و گریز ناپذیر ، شهر ها رنگ و بوی اسلامی خود را از دست داده اند . - وجود یا ایجاد شهر اسلامی ، هیچ تناقضی با فرآیند جهانی شدن ندارد. - حقوق و قوانین شهری مورد استفاده امروز ، ریشه در فقه اسلامی دارد. واژه های کلیدی: شهر، شهر اسلامی، آرمان شهر، آرمان شهر اسلامی، اسلام، حقوق ، حقوق شهری، جهانی شدن.

تاثیر آشفتگی شهری بر آلودگی هوا (نمونه موردی: شهر اصفهان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  شراره فخرایی   اصغر ضرابی

شهرنشینی نیاز توسعه است، با این وجود رشد و توسعه نواحی ساخته شده ناشی از شهرنشینی، می تواند در طول زمان بدون برنامه و بی قاعده شود. این رشد بی برنامه و کم تراکم در نواحی حاشیه مادرشهرها به عنوان آشفتگی شهری شناخته می شود که امروزه هم در جوامع توسعه یافته و هم در جوامع در حال توسعه نمود پیدا کرده است. آشفتگی شهری باعث ناکارآمدی جامعه، محیط و اقتصاد می گردد. امروزه آشفتگی شهری در مباحث و تحقیقات اقتصادی، برنامه ریزی شهری و سلامت عمومی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مهم ترین نتایج محیطی آشفتگی، تخریب کیفیت هوا (آلودگی هوا) است. شهر اصفهان به عنوان سومین شهر بزرگ ایران، به دلیل جمعیت بالا، تکثر وسایل نقلیه موتوری، تعدد صنایع و قرارگیری در شاه راه ارتباطی کشور دچار وضعیت کیفی بسیار نامطلوب هوا است، آشفتگی شهری می تواند بر وضعیت آلودگی هوا تاثیر بسزایی داشته باشد. بیان فیزیکی و الگوهای رشد شهری و آشفتگی می توانند با استفاده از gis و داده های سنجش از دور بر روی نقشه پیاده و یا تحلیل شوند. داده های سنجش از دور مخصوصا در نواحی با تغییرات کاربری زمین سریع که به روز رسانی اطلاعات خسته کننده و وقت گیر است بسیار اهمیت دارند. اهداف این پژوهش تبیین وضعیت آشفتگی شهر اصفهان و بررسی تاثیرات آشفتگی بر آلودگی هوای اصفهان است. برای رسیدن به این اهداف به کمک عکس های هوایی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مدل انتروپی شانون و مدل تخصیص هلدرن به تبیین وضعیت آشفتگی شهری اصفهان و رابطه آن با آلودگی هوا پرداخته ایم. روش این تحقیق تحلیلی - توصیفی است بدین صورت که به منظور نایل شدن به هدف تحقیق، از روش های چندگانه ای استفاده شده است. عکس های ماهواره ای توسط نرم افزارهای envi و arc gis مورد تحلیل قرار گرفته و با استفاده از داده های به دست آمده از تحلیل مدل های کمی مانند مدل انتروپی شانون و مدل هلدرن مورد محاسبه قرار گرفته اند. همچنین نقشه های رشد و توسعه فیزیکی شهر با نرم افزار envi تهیه شده است. بدین وسیله آشفتگی شهری اصفهان مورد مطالعه قرار گرفته است. در قسمت دوم آمارهای مورد نیاز برای تحلیل وضعیت آلودگی و اثرات ناشی از آشفتگی از سازمان های مختلف و روش های کتابخانه ای جمع آوری شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که وضعیت آشفتگی شهری در کلان شهر اصفهان بسیار جدی و رو به رشد است. آشفتگی سبب افزایش فاکتورهای سفر و در نتیجه افزایش آلودگی هوا می شود.

تحلیل ساختار کالبدی – فضایی بافت فرسوده شهری در راستای بهسازی و نوسازی (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر دوگنبدان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده جغرافیا 1392
  محمد نوری ده بزرگ   جمال محمدی سید احمدیانی

بسیاری از بافت های سنتی که زمانی مایه افتخار و مباهات شهرها بوده اند در حال حاضر در معرض فرسایش و تخریب قرار گرفته اند. بخش مهمی از جمعیت آن مناطق جابجا شده اند و میراث فرهنگی، تاریخی و اجتماعی مختص محله های تاریخی از بین رفته و یا در حال تخریب هستند. بافت فرسوده شهری به عرصه هایی از محدوده قانونی شهرها اطلاق می شود که به دلیل فرسودگی کالبدی، برخورداری نامناسب از دسترسی سواره، تأسیسات، خدمات و زیرساخت های شهری آسیب پذیر بوده و از ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی برخوردارند. بافت فرسوده شهر دوگنبدان هم از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر با ساخت و سازهای وسیع شهر در مناطق دیگر، بافت های فرسوده شهر در حال تبدیل شدن به مناطق مخروبه شهر می باشند. در پژوهش حاضر که از نظر هدف، کاربردی، از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و همبستگی و شیوه گردآوری اطلاعات در آن، کتابخانه ای – میدانی (توزیع 400 پرسشنامه بر اساس روش کوکران) است، هدف، ، بررسی و تحلیل ساختار فضایی و کالبدی بافت فرسوده شهر دوگنبدان به منظور ساماندهی، نوسازی و بهسازی و احیاء بافت قدیم و فرسوده شهری است. تا بر این اساس، شرایط و زمینه های دستیابی به توسعه پایدار شهری در بافت قدیم و فرسوده شهری فراهم آید. اطلاعات جمع آوری شده نیز با استفاده از نرم افزارهای spss و excel مورد آزمون و تحلیل قرار گرفته اند و جهت تحلیل عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) و خارجی (تهدید ها و فرصت ها) موثر بر وضعیت بافت فرسوده شهر دوگنبدان و نوسازی و بهسازی آن، از مدل تلفیقی swot- ahp بهره گرفته شده و برای ترسیم نقشه ها نیز از نرم افزار arc gis (arc map) استفاده شده است. همچنین از نرم افزار expertchoice برای وزن دهی شاخص ها بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج تحقیق، در گروه نقاط قوت، تهیه طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده(وزن نهایی، 315/0)، وجود تجهیزات شهری شامل: آب، برق؛ گاز و ...(وزن نهایی، 274/0) و امکان دسترسی آسان به بازار و سایر نقاط شهر (وزن نهایی، 163/0) به ترتیب مهمترین نقاط قوت و بالا بودن میزان بیکاری (وزن نهایی، 284/0)، پایین بودن میزان درآمد (وزن نهایی، 195/0) و معابر نامناسب (وزن نهایی، 158/0) به ترتیب مهمترین نقاط ضعف هستند.در عین حال واقع شدن در شهر نفت خیز دوگنبدان (وزن نهایی، 41/0)، نزدیکی به مراکز خرید شهر (وزن نهایی، 184/0) و وجود مناطق سکونتگاهی در اطراف بافت (وزن نهایی، 123/0) به ترتیب مهمترین فرصت های محدوده ی مورد مطالعه، همچنین هجوم روزافزون مهاجران به بافت(وزن نهایی، 349/0)، نگرش منفی سایرین نسبت به سکونت در این بافت(وزن نهایی، 216/0) و عدم توجه به مشارکت مردم (وزن نهایی، 198/0) از جمله مهمترین تهدیدهای محدوده مورد مطالعه در جریان ساماندهی، نوسازی و بهسازی به شمار می آیند. همچنین نتایج بدست آمده از بکارگیری مدل تحلیل سلسله مراتبی ahp نشان می دهدکه از نظر شاخص های مورد بررسی، محله سادات دارای بیشترین امتیاز (0.575)، و بعد از آن محلات لبنان و رادک به ترتیب با (0.370) و (0.055) رتبه دوم و سوم را در بین محلات سه گانه بافت فرسوده شهر به خود اختصاص داده اند.