چکیده قرآن، کتاب ما مسلمانان از همان ابتدای نزول، انس و جن را به تحدی فرا خوانده و از آن زمان تا کنون، بُعد اعجاز آن مطرح بوده است. و از آنجا که در عصر نزول قرآن بحث بلاغت بسیار مورد بحث بوده، اکثراً اعجاز قرآن را در بلاغت دانسته اند، که البته؛ با ورود مسلمانان به علوم دیگر، بحث اعجاز علمی هم به آن اضافه شد. در بعد بلاغی، آنچه که بیشتر مورد توجه بوده، بحث ایجاز و اطناب می باشد که؛ حتی بلاغت را می توان همان ایجاز و اطناب دانست و بر این اساس علما برای آیات قرآن وجود ایجاز و اطناب را در حد بسیار بالایی ثابت کرده اند و نکته ای که در این جا قابل تأمل است، این می باشد که آنها به این نظر نیانداخته اند که در آیاتی که موجز است آیا می تواند نکات اطنابی هم داشته باشد و برعکس. حال ما با بررسی این گزینه در خلال آیات و تشبیهات و قصص قرآنی به این نتیجه رسیدیم که؛ این امر ممکن است و شاید بتوان گفت ،که در اثبات چنین ادعایی است که بُعد اعجاز بلاغی قرآن آشکارتر می شود. برای نمونه در آیاتی که موجز به حساب می آمده اند، نکات اطنابی وجود داشت، که گرچه از ارکان بحث نبوده اند؛ ولی آنچنان دارای فائده بوده اند، که اگر آن ذکر نمی شد، مراد کلام الله آشکار نمی شد و یا اینکه این زیادت باعث می شد که بشر در باره ی سخنِ گفته شده، فکر کند و دوباره به آن نظر بیافکند که اگر آن زیادت نمی بود شاید ما زیاد در باره ی آن سخن تأمل نمی کردیم و چه بسا که از فوائد آن سخن محروم می ماندیم، و یا در آیه ای که وجه اطناب آن ظاهر بود، نکات مخفی وجود داشت که با تأمل فهمیده و وجه ایجاز آن آشکار می شد. در اثبات این چنین چیزی بود که ما به اهمیت تامل در قرآن پی می بردیم. و به همین دلیل است که هر روز که از زمان نزول آن دورتر می شویم، به اهمیت کلمات و آیات بیشتر پی می بریم. کلید واژه ایجاز، اطناب، قرآن، بلاغت، معانی.

چکیده وحی در کاربردهای قرآنی اختصاص به وحی تشریعی و ارتباط ویژه خداوند با پیامبران ندارد؛ ولی معنای اصطلاحی و رایج آن ، وحی الهی به پیامبران است که ویژگی اصلی و معنای لغوی یعنی آگاهی بخشی رمزی و فوری در آن وجود دارد و پیامبران وحی را سریع و پنهان از درک دیگران دریافت می کردند . تفاسیر قرآن کریم نیز در راستای کاربرد واژه وحی در آیات ، آن را مشمول موجودات گوناگونی می دانند ؛ اما عمده کاربرد ها به وحی بر رسولان باز می گردد ، علاوه بر موارد کاربرد وحی ، گفتگوهای بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم بین خدا و پیامبران و وحی نوشتاری نیز از مصادیق وحی است . مفسران بر اساس آیات قرآن وحی را از سنخ کلام الهی می دانند که اساس آن" علم " خواهد بود ؛ نه احساس ، افکار ، اندیشه ، خیال و یا اوهام .نگاه اهالی تفسیر در مورد فرآیند اخذ وحی و شیوه های دریافت آن به صورت بی واسطه ، از ورای حجاب و به واسطه فرشته است و در غالب موارد به صورت القاء و گفتگوی بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم با خداوند می باشد. آنان در فرآیند اخذ وحی از ساحت ربوبی برای فرشتگان علاوه بر نقش واسطه حقیقی ، نقش محافظت از وحی را نیز قائلند. بر این اساس که کلام جدید در مقام تحقق در ناحیه ی پیش فرض ها ، موضوعات ، روش ها و راه حل ها و سبک و تقدم و تأخر مباحث با کلام قدیم تفاوت پیدا کرده است و تکامل یافته ی کلام قدیم است و بسیاری از مسائل آن با فلسفه ی دین اشتراک دارد ، ماهیت وحی را در کلام جدید از سه نظرگاه عمده بحث می شود : دیدگاه گزاره ای که سرشت وحی را صرفاً دریافت حقایق محض می داند ؛ تجربه دینی ، که شالوده ی وحی در آن مواجهه با امر مقدس است و نظریه افعال گفتاری ، که وحی را افعال گفتاری خداوند با پیامبرش معرفی می کند . وحی در نگاه اصحاب تفسیر تحت تأثیر اشارت های کلام الهی ، نسبت به دیدگاه های کلام جدید ، در مراحل گوناگون آن ، از صدور تا ابلاغ ، فراتر ، متقن و کمال یافته است.

در این پژوهش، ابتدا، معرفی کوتاهی درباره ی کتاب« روض الجنان فی تفسیر القرآن»و نویسنده ی آن، شیخ ابوالفتوح رازی، صورت گرفت و سپسبه گفتار برخی از دانشمندان در اهمیت این تفسیراشاره شد. در ادامه، رویکرد روایی ابوالفتوح رازی در این اثر، مورد توجه قرار گرفت و روایت های موجود در این تفسیر، از نظر محتوا دسته بندی شد و در قالب کاربردهای رروایت ها بیان شد. به طوری که می توان گفت که ابوالفتوح، از روایت ها، در جهت بیان مطلب هایی چون؛ معنای واژگان قرآنی، تعیین مصداق برای مفهوم های قرآنی و تخصیص آن ها، شأن نزول آیه ها و سوره ها، اختلاف قرائت، تفصیل داستان ها و مطالب قرآنی و ...بهره برده است. سپس این روایت ها از نظر راویان آن ها هم مورد بررسی قرار گرفته و برخی از راویان روایت ها، از صحابه و تابعان، معرفی گریدند و روایت های آن ها نیز دسته بندی شد. بر این اساس، به نظر می رسد که ابوالفتوح به سخنان راویان ممدوح بیش تر استناد کرده است. در بخش آخر، بحث اسرائیلیات ررا در تفسیر روض الجنان پیگیری کرده و پس از بیان کلیاتی درباره ی آن،شیوه ی بیان و نقد رروایت های اسرائیلی در این تفسیر بیان شد. ابوالفتوح در نقد روایت های اسائیلی، افزون بر نقد و ارزیابی سندی آن ها، ازنقد محتوایی نیز بهره گرفته و از معیارهایی چون؛ موافقت با سیاق آیه های قرآنی، پذیرش روایت های موافق مذهب شیعه و ... استفاده کرده است. سپس نمونه هایی از آن روایت ها بیان شد و مورد بررسی قرارگرفت. در پایان نیز، فهرستی از روایت های اسرائیلی موجود در این اثر بیان شد. پس از انجام این پژوهش، می توان چنین بیان کرد که ابوالفتوح در تفسیر خود، افزون بر نقل روایت هایی از راویان ثقه و ممدوح، روایت هایی را هم از راویانضعیف نقل کرده و در این مسیر، حتی روایت های اسرائیلی را هم بیان کرده است. وی برخی از این روایت ها رانقد رده و برخی را بدون هیچ گونه اظهار نظری بیان داشته و در موترد اندکی هم، به دفاع از آن ها پرداخته است.

چکیده: "شخصیت" در روانشناسی عبارت است از مجموعه ای از خصوصیات خلقی-مزاجی و خلقی – رفتاری که امکان پیش بینی پاسخ های فرد به محیط را فراهم می آورد. شاکله نفس قلب صدر فواد و مرء از دیگر واژگان معادل آن در قرآن می باشد. مبحث تشکیل و رشد شخصیت در ابعاد متفاوت رشد اجتماعی شناختی اجتماعی و اخلاقی از دیگر مباحثی است که در این پایان نامه بدان پرداخته شده است. در بخش فرآیند رشد شناختی تمامی مطالب حاکی از انطباق نکات روانشناسان با آموزه های قرآنی دارد. ولی در زمینه رشد اجتماعی قرآن علاوه بر پذیرش تاثیر گذاری وراثت ومحیط –که روانشناسان بر آن تاکید دارند-عامل سوم یعنی اراده و انتخاب آگاهانه را برجسته ساخته به گونه ای که قادراست عوامل دوگانه مذکور را تحت الشعاع قرار داده و از محیطی فاسد شخصیتی سالم به بار آورد.همچنین در زمینه رشد اخلاقی عواملی نظیر توبه عبادت محبت مراقبه (مدیتیشن) و کار مورد توجه قرارگرفته است که هر یک نمادی از رشداخلاقی می باشند و تطابق آن ها به ویژه درعبادت (باتلقین) مراقبه (با مدیتیشن)به طور همزمان در دو حوزه قرآن و روانشناسی صرفا جنبه ظاهری و نه ارزشی به خود گرفته است. اما قرآن علاوه بر موارد مذکور-چنانچه از جنبه صرفا روانشناسان هخارج شوند- از عوامل موثر دیگری نظیر توبه محبت و کاردر حیطه رشد اخلاقی یاد می کند. مبحث تیپ شناسی و شخصیت که اصلی ترین مبحث موجود در پایان نامه است به بررسی انسان ها با محوریت ویژگی های بدنی رفتار های معین حالات و یا روابطی که میان رفتار و صفات بدنی آن ها موجود است در علوم پزشکی ( بر مبنای مزاج) در زیست شناسی (بر مبنای گروه خونی) در روانشناسی بر مبنای نظریه شلدون و یونگ و نوع aو bمی پردازد. از بررسی تطبیقی علوم مذکور با قرآن چنین بر می آید که اساس تشکیل تیپ در این علوم حالات و صفات ظاهری و رفتای شخص می باشد حال آن که قرآن مهمترین عامل تعیین تیپ شخصیتی رانگرش و بینش فرد معرفی می نماید. بدین معنا که بر اساس نگرش و بینش به دسته بندی صفات و حالات و رفتار شخصیت های سالم و ناسالم در سه تیپ مومن کافر و منافق پرداخته آن گاه عملکرد هر یک را در حوزه های صفاتی حالاتی و رفتاری مورد امعان نظر قرار می دهد.نکته مهم آن که در بررسی شخصیت های سالم و ناسالم در دو حوزه قرآنی و روانشناسی روانشناسان به انتخاب گزینشی و براساس هست ها و نیست ها به بیان الگوهای شخصیت سالم می پردازندو الگوهایی نظیر الگوی شخصیتی" انسان بالغ" آلپورت " انسان با کنش کامل" راجرز انسان بارور" فروم " خواستاران تحقق خود" مزلو " انسان از خود فرا رونده" فرانکل و" انسان این مکانی و این زمانی" پرلز را مطرح ساخته اند در حالی که قرآن شخصیت سالم و معیار تشخیص آن را ایمان و عوامل موثر بر آن نظیر: علم اعتماد به وعده های الهی عبرت پذیری همنشینی با اهل ذکر که خود در بردارنده خصائص صفاتی همچون آرامش و امنیت روانی سلامت روانیاعتماد به ارگانیسم خود صبر خودآگاهی نرمخویی و خصائص رفتاری نظیر خیرخواهی شکرگزاری اهل ذکر بودن و بخشندگی است معرفی می نماید. اما در مورد شخصیت ناسالم روانپزشکان اختلالات روانی در حیطه شخصیتی را به 14 مورد اختلالی نظیر: اختلال شخصیت پارانوئید اسکیزوئیداسکیزوتایپال نارسیستیک و امثال آن و تحت 4 طبقه عمده ساماندهی نموده اند ولی در قرآن فرآیند شکل گیری شخصیت های ناسالم پیش گفته اغلب بر اساس طرز تفکر ناشی از جهانبینی کفر یا نفاق گونه ایشان و مبتنی بر عواملی نظیرجهل غفلت تبعیت از هوای نفس فوبی یا ترس خشم تابو یا تعصب و خرافات صورت می پذیرد به نحوی که شخصیت های کافر یا منافق در ابعاد صفاتی از خصائصی نظیر کبرورزی سنگدلی حسادت بدبینی نادانی و در بعد رفتاری از ویژگی هایی نظیر: افراط در امور ناتوانی در اخذ تصمیم صحیح خودآزاری ارتکاب جرائم فسق و فجور اغواگری و فساد گری برخوردارند. در مجموع می توان گفت: در بررسی تطبیقی شخصیت از دیدگاه روانشناسی با آموزه های حقیقی قرآن روشن می شود که قرآن کریم افزون بر مطالب مطروحه در روانشناسی از جامعیتی بی بدیل درابعاد مختلف نیازهای روحی فرد اعم از نیاز های ارزشی -عبادی عاطفی اخلاقی و اجتماعی برخوردار است. افزون بر آن در تعیین معیار ارزیابی شخصیت و رشد آن و ارائه معیارهای تشخیص راهی نو پیموده و دیدگاه جدیدی پیش رو دارد. کلید واژه: شخصیت شاکله نفس قلب صدر فواد مرء

مسأله اصلی این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گفتار در ارتباطات اجتماعی است. با توجه به اینکه انسان موجودی اجتماعی است و برای رفع نیازها و مشکلات فردی و اجتماعی خود به تعامل فعال و هدفمند در روابط با دیگران و همنوعان نیازمند است؛ لذا خداوند متعال یکی از ابزارهای ارتباطی مهم او را زبان قرار داده است ?????????? ???????????(بلد/9). زبان در برقراری ارتباطات اجتماعی و رساندن پیامهای انسان به دیگران نقش اول و اساسی را ایفا میکند؛ اماآنچه بیش از همه نیازمند توجه و اهتمام است بررسی شرایط و زمینه های اثربخشی و ارتباط موثر با دیگران است که این تحقیق در فصل دوم به آن پرداخته است. پیام رسان، پیام گیرنده و نیز خود پیام عوامل اصلی در این عرصه اند که شرایط اثربخشی هر یک به تفکیک مورد بحث قرار گرفته است. سخنوری، تبلیغ و گفتگو که هر یک گونه ای از گفتار محسوب میشوند نیز از نگاه اثربخشی و هدایتگری بر اساس معارف قرآن و حدیث و جامعه شناسی در فصل سوم مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پایانی این تحقیق به تحلیل یک نمونه از واجبات اسلامی یعنی امر به معروف و نهی از منکر پرداخته و این مهم را از دریچه اثربخشی گفتاری بر اساس آیات و روایات بررسی و ارائه نموده است. کلید واژه ها: ارتباط کلامی، تبلیغ، سخنرانی، گفتگو، امر به معروف و نهی از منکر

چکیده: شناخت ومدیریت صحیح هیجان ها به عنوان یکی از مهارت های مهم زندگی،از دغدغه های اساسی واز مباحث بسیار جدی جوامع امروزی است. قرآن کریم نیز به عنوان بهترین کتاب انسان ساز در جهت تعالی معنوی به آن پرداخته است. این پژوهش پس از ارائه ی کلیات، در سه فصل سامان یافته و در فصل نخست به بررسی معنا ومفهوم "هیجان" و "مدیریت آن" اشاره، و سپس در بخش دوم این فصل اهمیت، ابعاد، فیزیولوژی وجایگاه هیجانات از منظر قرآن وروانشناسی تبیین گردیده است.در فصل دوم انواع وطبقه بندی های مختلف در مورد هیجانات مطرح و به علت گستردگی هیجانات، تنها چهارهیجان اصلی خشم، شادی، اندوه و ترس از جنبه های گوناگون مورد بررسی وشناخت دقیق قرار گرفته است. فصل سوم یعنی مهم ترین بخش پژوهش به مقایسه تکنیک های مختلف قرآنی و روانشناسی برای مدیریت صحیح هیجانات، اختصاص یافته است؛ ایمان، احساس وابستگی، نگرش وجهان بینی مثبت، نیایش واستمداد از درگاه الهی وتوبه به عنوان مهم ترین تکنیک ها معرفی شده است. بابررسی تطبیقی تکنیک های ارائه شده مشاهده می شود که قرآن کریم نه تنها از بسیاری شیوه های مدیریتی دانش امروز بهره مند است، بلکه به مراتب آن ها را پیشرفته تر وعمیق تر نموده است و در مواردی قرآن از روشهایی استفاده می کند که در روش های شایع امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته است. واژگان کلیدی : هیجان، مدیریت هیجان، هوش هیجانی، مهارتهای زندگی

تفسیر ساختاری به آیات و سوره های قرآن که به شکل یک مجموعه نمایان می شود، در فهم اهداف سوره ها کمک قابل توجهی می کند. از اینرو می توان به نظمی منطقی در بین آیات قرآن پی برد؛ نظمی که خداوند حکیم در این سوره ها قرار داده و باید آن را کشف نمود. با دانستن این که آیات بر اساس حکمتی کنار هم چیده شده اند، و هر سوره از قرآن پیامی دارد و دارای محوری اصلی و خاص است که مجموع آیات آن سوره در پیرامون آن انسجام یافته اند؛ در واقع جوابی به برخی محققان داده ایم که قرآن را از هم گسیخته و ناهماهنگ می دانند و قائل به هیچگونه ارتباطی بین آنها نیستند. سوره های انفال و توبه هم از نظم منطقی پیروی می کنند و هر کدام دارای محوریتی واحدی هستند و یک هدف را دنبال می کنند که دیگر آیات این سوره ها بر اساس آن موضوع و هدف واحد حول محور آن قرار دارند. سوره مبارکه انفال، که در واقعه اولین جنگ مسلمانان نازل شده، نبردی میان حق و باطل است که اگر مسلمانان در این جنگ شکست می خوردند ادامه رسالت با مشکل مواجه می شد. بنابراین خداوند به کمک امدادهای غیبی به سراغ آنان می رود و در پیروزی شان شریک می شود و راهکارهایی را برای دستیابی به پیروزی در نبرد های آتی آموزش می دهد. سوره مبارکه برائت، بیان نقض عهدی است که مورد نارضایتی شدید و بیزاری خدا و حضرت رسول(صلی الله علیه و آله) قرار گرفته است. در این سوره از گروه های مختلفی بحث می شود مثل مشرکان، اهل کتاب یهود و نصاری، منافقان و بادیه نشینان اطراف مدینه که به نحوی عهد و پیمانی را که بسته بودند و می بایست بدان پایبند باشند شکستند، و مورد نکوهش و وعده عذاب قرار گفته اند. خصوصیات و نحوه برخورد با هریک را به مسلمانان بیان می دارد. همچنین از گروهی یاد می کند که به عهد و پیمانی که بسته اند وفادار بوده و به موجب این وفاداریشان، مستحق نعمت ها و یاری الهی اند در دنیا و در آخرت هم، بهشت و رضایتمندی پروردگار را نصیب روزی خود نموده اند. در آخر گوشزد می نماید که اگر هیچ کسی هم برای یاری پیامبر(صلی الله علیه و آله) بر نخیزد، خداوند همانطورکه او را در صحنه های مختلف زندگی تنهایش نگذاشته؛ تنها نخواهد گذاشت. که وفادارترین وفاداران نسبت به عهد و پیمان ها، خداوند می باشد و پیامبر هم به او توکل دارد.

دانشکده علوم وفنون قرآن تهران پایان نام? کارشناسی ارشد رشت? علوم قرآنی موضوع: اعجاز تربیتیِ قرآن کریم استاد راهنما: دکتر علی محمدی آشنانی استاد مشاور: حمید حسنزاده دانشجو: خالد عطایی دی 1390 دانشکده علوم وفنون قرآن تهران پروژه تحقیقاتی کارشناسی ارشد رشت? علوم قرآنی موضوع: اعجاز تربیتیِ قرآن کریم استاد راهنما:دکتر علی محمدی آشنانی استاد مشاور: حمید حسنزاده دانشجو: خالد عطایی دی 1390 کلیه حقوق مادی و معنوی این پایان نامه متعلق به دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم و فنون قرآن تهران می باشد. چاپ پایان نامه و استخراج مقاله از پایان نامه باید به نام دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم و فنون قرآن تهران با تأیید استاد راهنما و با مجوز معاونت پژوهشی دانشگاه باشد. تقدیم به همه مربیان و متربیان قرآن کریم. تقدیروتشکر شکر وسپاس الله ذوالجلال را که از فضل و احسان بیکرانش توفیقی عنایت فرمود که با قرآن مأنوس شدم و توفیق شاگردی در محضر این کتاب سراسر نور را پیدا نمودم و کاری کوچک اما پر افتخار انجام پذیرد. تقدیر وتشکر از اساتید ارجمند دانشکدهی علوم قرآنی تهران بویژه استاد راهنما دکتر علی محمدی آشنانی و استاد مشاور دکتر حمید حسنزاده که با صبر و شکیبائی شایسته در هدایت این پژوهش راهنمای بنده بودند از آنان تقدیر و تشکر نموده و از خداوند متعال برای ایشان اجر جزیل را مسألت دارم. تقدیر و تشکر از خانواده ارجمندم که پشتیبان معنوی بنده در تمام دوران تحصیل بوده اند. چکیده در این پژوهش حوزهها و دامنههای تربیتِ قرآنی و برنامههای آن را میتوان در حوزههای عقاید، اصلاح وتعدیل رفتار، و حوز? تبیین معارف پیجوئی نمود. برابر دادهها، شاخصههای تربیت قرآنی عبارتند از: صبغ? الهی، جامع و کامل، گستره و شمول برای هم? زمانها و مکانها، توجه به لایههای گوناگون مراتب کمال و برخورداری از اصل اعتدال. موضوع تربیت در قرآن، انسان است که با ایجاد رابط? حسنه با آفریدگار، انسان، طبیعت و آخرت منصّ? بروز خواهد داشت؛ آنگاه میو? نظام تربیت قرآنی یعنی «انسان صالح» به بار خواهد نشست. نتیجه مقایس? تطبیقی مکتب تربیتیِ قرآن با برخی از مکاتب تربیتیِ بشری، در حوز? عوامل موثر بر تربیتِ انسان آن است که در مکتب تربیتیِ قرآن، تربیت به معنای به فعلیت رساندن استعداد های بالقوه متربی میباشد؛ رسالت تعلیم و تربیت، شامل اهداف تربیت، که هدف غایی آن عبودیت و اهداف واسطه ای و در شأن جسمانی، صحت، قوت و نظافت، و در شأن فکری، تفکر و تعقل و در شأن اخلاقی، تزکیه و تهذیب و در شأن اقتصادی، اقام? قسط و در شأن اجتماعی، تعاون و در شأن سیاسی، استقلال و عزت جامعهی اسلامی معرفی شده است. در مقام استاد محوری یا شاگرد محوری، توجه به جایگاه معلم و شاگرد؛ به این صورت که شاگرد، محور و معلم زمینه ساز رشد و تکامل متربی است. در مورد مواد و محتوای درسی، موضوعات و عناوین معارف اسلامی، علوم طبیعی، ریاضیات، علوم انسانی، بهداشت و تربیت بدنی، آموزش فنی و حرفه ای، هنر و زیبایی شناسی است و در مورد روشهای تدریس، دیدگاه تربیتی قرآن شامل تبادل نظر، پرسش و پاسخ، سخنرانی، بحث گروهی و..... میباشد. نتیج? بررسی این موارد آن است که خاستگاه تربیت قرآنی، از عقید? توحید سرچشمه میگیرد و برای رسیدن به دو هدف پینهادی تلاش میکند، یکی بقای نوع انسان؛ و دیگری تعالیِ انسان به پایهای که در خور جایگاه او در هستی است. کلید واژهها: اعجاز، تربیت، قرآن، مکاتب تربیتی عنوان الأطروحه : الإعجاز التربوی فی القرآن الکریم ملخص الأطروحه تبحث هذه الأطروحه مجالات التربیه القرآنیه حیث یمکن متابعه برامجها المتعدده فی حقل العقائد والإصلاح وإعاده النظر فی السلوک وتبیین المعارف ، ومن أهم موشرات التربیه القرآنیه هی : الصبغه الإلهیه الجامعه والکامله وشمولیتها فی کافه الأزمنه والأمکنه والإهتمام بمراحل الکمال الإنسانی علی أساس مبدأ الإعتدال . أن موضوع التربیه فی القرآن هو الإنسان الذی یستطیع إقامه علاقات حسنه مع الخالق والبشر والحیاه والآخره ، ومن هذا المنطلق تزدهر ثمره نظام التربیه القرآنیه أی الإنسان الصالح وتظهر علی ساحه الحیاه . وتقارن هذه الإطروحه المدارس التربویه فی مختلف الثقافات والمجتمعات الإنسانیه مع المدرسه القرآنیه وتستنتج بأن التربیه القرآنیه تعد المدرسه التربویه الوحیده التی تستطیع أن تبرز الکفاءات البشریه الکامنه علی ساحه الحیاه ، کما أن المرشد التربوی یلعب دوراً ملحوظاً فی إکتشاف هذه الکفاءات وإزدهارها . وتوکد هذه الإطروحه بأن الهدف الغائی من التربیه هو إظهار العبودیه الخالصه لله سبحانه وتعالی وتحقیق الأهداف الواسطیه التالیه : فی الشوون الجسمانیه : الصحه والقوه والنظافه فی الشوون الفکریه : التفکر والتعقل فی الشوون الإخلاقیه : التزکیه والتهذیب فی الشوون الإقتصادیه : إقامه العدل والقسط فی الشوون السیاسیه : تحقیق الإستقلال والعزه للمجتمع الإسلامی وتوضح هذه الإطروحه بأن المعلم أو المرشد التربوی یعد محوراً رئیسیاً فی مجال تربیه الأجیال الصاعده کما تعلب الکتب والمطبوعات والمناهج الدراسیه أیضاً کالدراسات الإسلامیه والعلوم الطبیعیه والریاضیات والعلوم الإنسانیه والتربیه الصحیه والبدنیه والحرف والأعمال المهنیه والفن والرسم وغیرها من الفنون والعلوم دوراً بارزاً فی رفع مستوی التربیه السلیمه وترسیخها فی أوساط الشباب والناشئین . وتستنتج الإطروحه فی نهایه المطاف بأن التربیه القرآنیه تنبع من التوحید والعقائد الإلهیه وترمی الی تحقیق الهدفین التالیین : بقاء نوع الإنسان ورفع مرتبه الإنسان ووضعه فی مقام رفیع وشامخ الذی یلیقه . مفردات الإطروحه : الإعجاز ، التربیه ، القرآن ، المدارس التربویه abstract the present research follows up the domains and extensions of education by the holy quran and the plans thereof within the domains of ideologies, behavior correction and adjustment and elaboration of the teachings. the indications of the holy quran’s education according to the data include: divine tone, comprehensiveness and completion, widespread and covering all times and places, attention to various layers of the stages of perfection and enjoying the principle of moderation. the object of education in the holy quran is human being who establishes a good relation with the creator, other human beings, nature and the other world, bearing the fruit of the system of education of the holy quran, namely “the pious man”. a comparison of the school of education of the holy quran with the man-made school of education in terms of the elements influencing the human education reveals that education in the holy quran’s school of education means turning the potential talents of the learner into practice; and the mission of education has been introduced to include the objective of education whose final goal is to worship the only god and the intermediate goals that are: 1. health, strength and cleanness within the physical category; 2. thinking and contemplation within the intellectual category; 3. virtue and piety within the ethical category; 4. establishment of justice within the economic category; 5. cooperation within the social category; and 6. independence and dignity of the islamic society within the political category. as for the master-centeredness or pupil-centeredness, attention has been paid to the status of teacher and pupil whereby the pupil is the axis and the teacher prepares the ground for the growth and development of the learner. regarding the curricular materials and contents, the titles and subjects are islamic teachings, natural sciences, mathematics, humanities, hygiene and physical education, technical and vocational training, art and aesthetics. the educational view of the holy quran concerning teaching methods includes exchange of views, question and answer, speech, group discussion,… the result of surveying these items shows that the holy quran’s education originates from the idea of monotheism, and endeavors to achieve two fundamental objectives; one is the survival of the human species and the other is elevation of human being to a degree that suits his (her) standing in the creation. key words: miracle, education, holy quran, schools of education فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه 1 کلیات تحقیق 2 بیان مسأله 3 پیشین? موضوع 3 کتابشناسی بحث اعجاز قرآن 6 سوالها 6 فرضیه 7 هدفها و ضرورتهای پژوهش 7 فواید علمی وکاربردی 8 فصل اول: مبانیِ اعجاز تربیتیِ قرآن 1-1- مقدمه 10 1-2-شناخت مفاهیم بنیادین 10 1-3-تعریف اصطلاحی «معجزه» 11 1-4- اعجاز قرآن 15 1-4-1-پیشینهی اصطلاح کلامی معجزه 15 1-4-2-بسامد قرآنی اعجاز 16 1-5-«تربیت» در لغت 18 1-5-1-تربیت در اصطلاح دانشمندان 21 1-6-انواع و وجوه اعجاز قرآن کریم 23 1-6-1-اعجاز بیانی ( فصاحت وبلاغت ) 23 1-6-2-اعجاز تشریعی ( قوانین متعالیِ قرآن) 24 1-6-3-اعجازعددی 24 1-6-4-اعجاز علمی 25 1-6-5-اعجاز هدایتی و معارفی 26 1-6-6-اعجازنظم آهنگ 26 1-6-7-عدم اختلاف در قرآن 27 1-6-8-اخبار از غیب 27 1-6-9-اعجاز تأثیری 27 1-6-10-اعجاز تربیتی 27 1-6-11- اثبات اعجاز تربیتی 28 1-6-12-اعجاز تربیتی قرآن از دیدگاه دانشمندان 30 1- دکتر مصطفی رجب 30 2- سیدابوالحسنالندوی 30 3- علامه بلاغی 31 4- دکتر محمد عبدالله الدرّاز 31 2-6-13- اعجاز تربیتی از دیدگاه خاورشناسان 32 1-7-تربیتِ اسلامی 33 1-8- بسامد قرآنی تربیت 35 1-9- انواع تربیت 36 1-9-1- بعد تربیتیِ اخلاقیات و احکام 36 1-9-2-تربیت بدنی 37 1-9-2-1- هدف از تربیت بدنی 37 1-9-3- تربیت عقلانی 38 1-9-3-1- رابط? تربیت اسلامی و عقل 38 1-9-4- تربیت معنوی یا تربیت روحی 38 1-9-5- تربیت عقیدتی 39 1-9-6- تربیت فکری 39 1-9-7- تربیت اخلاق 39 1-9-8- تربیت جهادی 39 1-9-8-1- شیوهای رفتاری در این زمینه شامل 40 1-10- ویژگی هدفهای تربیت اسلامی 40 1-11- حوزههای تربیت اسلامی 40 1-12- مفهوم و محتوای حوزههای تربیت در اسلام 41 1-12-1- حوزهی عقاید 41 1-12-1- 1- منابع برنامههای حوز? عقاید 44 1-12-1- 2-اهداف حوزهی عقاید در تربیت اسلامی 44 1-12-2- حوزهی تزکیه یا اصلاح و تعدیل رفتار 45 1-12-2-1- اهدف تزکیه 45 1-12-2-2- فرایند تزکیه 46 1-12-2-2-1) تزکی? نفس 46 1-12-2-2-2) تزکی? عقل 49 1-12-2-2-3 - تزکی? جسم 53 1-12-3- حوز? پرورش فکری و عرضهی معارف اسلامی 54 1-12-3-1-گفتار برخی از مفسران پیرامون واژ? حکمت 54 1-12-3-2- کاربرد واژ? حکمت در قرآن 55 1-12-3-3- حکمت از نگاه مسولان امت اسلامی 60 1-14- اهداف حوزهی عقاید 60 1-15- نتیجهگیری وجمع بندی 61 فصل دوم: شاخصههای تربیت قرآنی 2-1-مقدمه 64 2-2- ویژگیها ی تربیت قرآنی 64 2-2-1- صبغهی الهی 64 2-2-2- جامع و کامل 66 2-2-3 - گستره و شمول برای همه زمانها و مکانها 72 2-2-4- توجه به لایههای گوناگون و مراتب کمال انسان 73 2-2-4-1- امتیازها‍‍ی انسان در قرآن 73 2-2-4-2- نقاط ضعف انسان از دیدگاه قرآن 74 2-3- جمع بندی 77 2-5- هدفهای کلیِ تربیت اسلامی 80 2-5-1- معرفت خدا 80 2-5-2-تقوا 82 2-5-3- رضوان 82 2-5-4- عشق حقیقی 83 2-5-5- حیات طیبه 83 2-5-6- قرب 83 2-5-7- لقاء الله 84 2-6- اهداف واسطهای تربیت 84 2-6-1- تحول رفتار فرد و تغییر نیات او به گونهای که با رویکردهای اسلامی سازوار شود 84 2-6-2- آماده کردن فرد برای رویارویی با مقتضیات زندگی مادی 85 2-6-3- ایجاد امت اسلامی 85 2-6-3-1- هدف از تشکیل امت اسلامی 86 2-6-3-1- (الف) ایجاد ایمان به وحدت و مساوات میان بشریت 86 2-6-3-1- (ب) راهنمایی و ارشاد مسلمانان برای رساندن رسالت اسلام به جهان 86 2-6-4- توکل بر خدا 87 2-6-6- امنیت 87 2-6-7- رشد 87 2-6-8-الفت 88 2-6-9-تعاون و عدالت 88 2-6-10- اصلاح 88 2-6-11- اعتصام 88 2-6-12- احسان 89 2-7- اهداف جرئی تربیت 89 2-7-1- ذکر 89 2-7-2- تسبیح 89 2-7-3- د فع نیکی به بدی 89 2-7-4- به نگاه گذرا به دنیا نگریستن 89 2-7-5- اجتناب از گمان بد 90 2-7-6- گذشت 90 2-7-7- میانهروی 90 2-7-8- آهسته سخن گفتن 90 2-7-9- خویشتنداری 90 2-8- نتیجهگیری 90 فصل سوم: بررسی تطبیقی مکاتب تربیتی با مکتب تربیتی قرآن 3-1- مقدمه 93 3-2- ایدهآلیسم 93 3-2-1- اهداف آموزش و پرورش ایدهآلیستی 94 3-2-2- برنامه درسی ایدهآلیستی 95 3-2-3- مدرسه ایدهآلیستی 95 3-2-4- بعد نگرشی تعلیم و تربیت 96 3-2-5- روشهای تدریس 96 3-2-6- رابط? استاد و شاگرد 97 3-2-7- نقد و بررسی تربیت بر بنیاد پندار گرایی 97 3-3- رئالیسم یا واقعگرایی 106 3-3-1- رویکردهای رئالیسم 106 3-3-2- هدف تعلیم و تربیت 107 3-3-3- برنامه درسی 107 3-3-4- روشهای تدریس 107 3-3-4-1- روشهای تدریس از نظر واقعگرایی علمی 107 3-3-4-2- روشهای تدریس از نظر واقعگرایان عقلی 108 3-3-5- استاد محور 108 3-3-6- نقد و بررسی 108 3-3-7- خلاصه 112 3-4- پراگماتیسم 113 3-4-1-شناخت واژگانی و اصطلاحی 113 3-4-2- تعریف تربیت 114 3-4-3- رسالت تعلیم و تربیت 114 3-4-5- برنامه درسی 114 3-4-6- روش تدریس 115 3-4-7- شاگرد محوری 116 3-4-8- نقد و بررسی 116 3-5- اگزیستانسیالیسم یا وجود گرایی 118 3-5-1- شناخت واژگانی و اصطلاحاتی 118 3-5-2- تعلیم و تربیت اگزیستانسیالیستی 120 3-5-3- برنامه درسی اگزیستانسیالیستی 120 3-5-4- روش تدریس 121 3-5-5-شاگرد محوری 121 3-5-6- نقد و بررسی مکتب اگزیستانسیالیسم 121 3-6- ناتورالیسم یا طبیعت گرایی 123 3-6-1- شناخت واژگانی و اصطلاحی 123 3-6-2- رسالت تعلیم و تربیت 124 3-6-3- ارزشهای تربیتی 126 3-6-4- روشهای تدریس 127 3-6-5- شاگرد محوری 127 3-6-6- مواد و محتوای دروس تربیتی 128 3-6-7- نقد و بررسی 129 بررسی اصل پیروی آفرینش 131 3-7- مکتب تربیتی قرآن 132 3-7-1- خاستگاه تربیت قرآنی 132 3-7-2- مواد و محتوای دروس 134 3-7-2-1- معارف اسلامی 135 3-7-2-2- علوم طبیعی و ریاضیات 137 3-7-2-3- علوم انسانی 138 3-7-2-4- تاریخ 139 3-7-2-5- تعلیمات اجتماعی 140 3-7-2-6- بهداشت و تربیت بدنی 141 3-7-2-7- آموزشهای نظامی 142 3-7-2-8- آموزش فنی و حرفهای 142 3-7-2-9- هنر و زیبایی شناسی 143 3-7-3- روشهای تدریس 143 3-7-3-1- اجتناب از سختگیری 144 3-7- تعامل محوری شاگرد و معلم 145 3-7-5- مدرس? اسلامی 145 3-7-6- محتوای تربیت 145 3-8- انواع علم از نظر قرآن 146 3-8-1- علمالیقین 146 3-8-2- عینالیقین 146 3-8-3- حقالیقین 147 3-9- انواع علم از نظر فلاسفهی اسلامی 147 3-10- اشکال اساسی در تربیت جدید 147 3-11- ضرورت عبادت در تربیت قرآنی 148 3-12- عبادت در جهت کسب تقوا هدف نهایی تربیت 148 3-13- نتیجه گیری 151 منابع 156 فهرست جدولها و نمودارها نمودار 3-1- روابط انسان تربیت اسلامی 133 جدول 3-1- بررسی تطبیقی تعریف و رسالت و هدف تعلیم و تربیت 153 جدول 3-2- بررسی تطبیقی مواد و محتوای دروس 154 جدول 3-3- بررسی تطبیقی روشهای تدریس و محور تعلیم و تربیت 155 قرآن کریم نهجالبلاغه صحیفه سجادیه رساله حقوق امام سجاد ابراهیم زاده، عیسی، فلسفه تربیت ، تهران، دانشگاه پیام نور، چاپ هشتم، 1388. ابن ابی الحدید، عبد الحمید، شرح نهجالبلاغه، بیروت، دار احیاء الکتب العربیه، بیتا. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالقلم، چاپ دوم 1410، ق. ابن القیم الجوزیه ، محمد بن ابیبکر، زاد المعاد فی هدی خیر العباد، بیروت، دارالعلم، بیتا. ابن کثیر، عماد الدین أبو الفداء إسماعیل، تقسیر القرآن العظیم، بیروت، مکتبهالرساله، چاپ چهارم 1420. ابن الندیم، محمد بن إسحاق، الفهرست، بیروت، دار المعرفه، 1398. احسائی، ابن ابی جمهور، عوالی اللآلی، قم، انتشارات سید الشهداء، چاپ دوم 1405 اعظم شاهد، رئیس، اعجاز قرآن از دیدگاه مستشرقان، قم، مرکز علوم جهانی علوم اسلامی،چاپ اول 1386. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالقلم، چاپ نهم 1429 ق. اعرافی، علیرضا، درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی (2) اهداف تربیت از دیدگاه اسلام، تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دهم 1387. امینی، ابراهیم، اسلام و تعلیم و تربیت، قم، بوستان کتاب ( انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، چاپ دوم، 1386. ایجی، عضدالدین شرح المقاصد، بیروت، عالم الکتب، چاپ سوم 1409 ق. آموزگار، محمد حسن، فلسفه و مکتبهای تربیتی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی . باقری، خسرو، نگاهی دو باره به تربیت اسلامی، تهران ، انتشارات مدرسه،چاپ سوم، 1388. بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع الصحیح. بیروت، موسسهالرساله، چاپ اول 1402ق. ، بخاری، محمد بن إسماعیل، الأدب المفرد بیروت، دار البشائر الإسلامیه، چاپ اول 1420 ق. بنت الشاطئ، عایشه، اعجاز بیانی قرآن، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول 1376. بهشتی، محمد، آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت ومبانی آن (5)، قم، پژوهشگاه وحوزه و دانشگاه ، چاپ دوم، 1388/ بیضاوی، أبو سعید عبد الله بن عمر بن محمد الشیرازی، أنوار التنزیل وأسرار التأویل، المحقق، محمد عبد الرحمن المرعشلی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول 1418ق. جرجانی، عبدالقاهر ،دلائل الإعجاز، تحقیق، محمد التنجی، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ اول ، 1995م. جوادی آملی، عبدالله. صورت و سیرت انسان در قرآن ( تفسیر موضوعی قرآن) قم (ج 14)، مرکز نشر اسراء، چاپ اول، 1379. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر انسان به انسان، تحقیق و تنظیم، محمد حسین الهی زاده. قم: اسراء، چاپ پنجم، 1389. حجتی، سید محمد باقر، اسلام و تعلیم وتربیت، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی. حر عاملی، مُحمّد بن الحسن، وسائل الشیعه، بیروت، موسّسه آل البیتِ1409 ق. حسن، حسین، الامام سجاد، بیروت، دارالمرتضی، 1425. خویی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، مترجم، محمد صادق نجمی- هاشم زاده هریسی، خوی، دانشگاه آزاد اسلامی – واحد خوی، چاپ پنجم،1375. دایره المعارف قرآن کریم، تهیه وتدوین، مرکز فرهنگ ومعارف قرآن، قم، موسسه بوستان1382. دراز، محمد عبدالله،آیین اخلاق در قرآن، ترجمه، محمد رضا عطایی، مشهد، آستان قدس رضوی،به نشر، چاپ دوم 1389. دلشاد تهرانی، مصطفی، سیری در تربیت اسلامی، تهران، انتشارات دریا، چاپ اول1382. رازی، فخر الدین محمد بن عمر التمیمی، التفسیر الکبیر أو مفاتیح الغیب، بیروت، دار الکتب العلمیه ، چاپ دوم 1421 ق. رافعی، مصطفی صادق. اعجاز قرآن وبلاغت محمد. ترجمه: عبدالحسین ابن الدین. انتشارات جامی؛ چاپ اول 1387. رجب، مصطفی، الاعجاز التربوی فی القرآن الکریم. مصر، سوهاج، چاپ اول 1426 ق. رشید رضا، محمد، المنار، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ دوم 1426. رضایی، یوسف، نگرشی به تعلیم وتربیت اسلامی، دفتر انتشارات کمک آموزشی و کتابخانه های وزارت آموزش و پرورش. بیجا. بیتا. روحانی، محمود، المعجم الاحصایی لالفاظ القرآن الکریم، مشهد، آستان قدس رضوی،1366. روسو، ژان ژاک، امیل، ترجمه، غلامحسین زیرک زاده، تهران، ناهید، 1380. ریشهری، میزان الحکمه، مکتبه الشامله شماره 3 زبیدی، محمّد بن محمّد بن عبد الرزّاق الحسینی، تاج العروس من جواهر القاموس، المحقق، مجموعه من المحققین، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ دوم2008م. زحیلی، وهبه بن مصطفی، التفسیر المنیر فی العقیده والشریعه والمنهج، بیروت، دار الفکر المعاصر، 1418 ق. زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ترجمه، محسن آرمین، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، چاپ اول1384 . سعدی، عبد الرحمان ابن ناصر، تیسیر الکریم الرحمان، ریاض، مکتبه الجریس 1420. سیوطی، جلال الدین ،الاتقان فی علوم القرآن، ترجمه سید مهدی حایری قزوینی، تهران، موسسه انتشارات امیر کبیر،چاپ دوم1386. شاتو، ژان، مربیان بزرگ، ترجمه، غلامحسین شکوهی، تهران، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، 1388 شرفی، محمد رضا، فلسفه تربیتی اسلام، تهران، موسسه فرهنگی منادی تربیت، چاپ اول 1387. شریعتمداری، علی، اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، امیرکبیر، چاپ شانزدهم، 1379. شریعتمداری، علی، تعلیم و تربیت اسلامی، تهران، امیرکبیر، چاپ دوازدهم، 1388. شریعتمداری، علی؛ بررسی تطبیقی آراء تربیت ژان ژاک روسو و اسلام ( اهداف، اصول و روشها ) مجله علوم تربیتی و روانشناسی. تابستان1385، شماره 2. شعاری نژاد، علی اکبر، فلسفه آموزش و پرورش، تهران، امیر کبیر، چاپ نهم، 1389. شعراوی، محمد متولی، تفسیر الشعراوی، قاهره، مطابع أخبار الیوم، چاپ اول 1997 م. شکوهی، غلامحسین، مبانی و اصول آموزش و پرورش، مشهد،آستان قدس رضوی، موسسه چاپ وانتشارات، چاپ هشتم 1385. شکوهی، غلامحسین، تعلیم و تربیت و مراحل آن، مشهد، به نشر چاپ بیست و دوم، 1387. شیخ الأسلامی، اسعد. تحقیقی در مسایل کلامی. انتشارات امیر کبیر. چاپ اول1362. صانعی، مهدی، پژوهشی در تعلیم و تربیت اسلامی، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ اول 1375. طباطبایی، محمد حسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران، صدرا، چاپ پانزدهم، 1386. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی سید محمد باقر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ بیست و ششم، 1387. طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، تحقیق ، طارق بن عوض الله بن محمد، عبد المحسن، قاهره: دار الحرمین، 1415. طبرسی، نوری، مستدرک الوسائل، بیروت، موسسه آل البیت، چاپ چهارم 1429. طوسی نصیرالدین، کشف المراد فی شرح تجرید الإعتقاد، نشر شکوری چاپ چهارم چاپخانه اسماعیلیان، بیتا. طوسی، محمد بن الحسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الوفا، 1419. عبده، محمد، شرح نهج البلاغه، بیروت، دار المعرفه ، بیتا. علوی، حمید رضا، شریعتمداری ، علی؛ بررسی آراء تربیت ژان ژاک روسو و اسلام (اهداف، اصول و ارزشها). مجله علوم تربیتی و روانشناسی (ویژه نامه علوم تربیت). تابستان 1385، شماره، 2 علوی، حمید رضا، نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت. غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، بیروت، دارالمعرفه، 1412. فراهیدی، خلیل بن احمد. العین. موسسه دار الهجره. الطبعه الثانیه فی ایران. 1405 فروم ، اریک،هنر عشق ورزیدن، ترجمه، پور سلطانی، انتشارات مروارید، تهران، چاپ اول 1346. قاضی، عبدالجبار، شرح الاصول الخمسه، بیجا، بیتا. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1381 قرضاوی، یوسف، قرآن منشور زندگی، مترجم، عبدالعزیز سلیمی، تهران، نشر احسان، چاپ اول 1380 . قرطبی، محمد بن احمد الانصاری، الجامع لأحکام القرآن، دار احیاءالتراث العربی، بیروت، 1416. قطب، محمد، روش تربتی اسلام، ترجمه، محمد مهدی جعفری تهران، موسسه مطبوعاتی فراهانی، قطب، محمد، روش تربیتی اسلام و کاربرد عملی آن، ترجمه محمد ابراهیمی، سنندج، پخش کتاب امام غزالی، چاپ اول، 1389. کاردان، علیمحمد، سیر آراءتربیتی در غرب، تهران، سمت، چاپ سوم، 1387. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تحقیق المجلسی. مکتبه الشامله شماره 3 کیلانی، ماجد عرسان، سیر آرای تربیتی در تمدن اسلامی، ترجمه، نقد و اضافات: بهروز رفیعی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. چاپ دوم، 1387. کیلانی، ماجد عرسان، فلسفه تربیت اسلامی، ترجمه، نقد و اضافات: بهروز رفیعی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. چاپ دوم، 1387. گلپایگانی ربانی ترجمه محاضرات فی الالهیات، عبدالرحیم بهبهانی سلیمانی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه های علمیه چاپ اول 1389. گنجی، محمد حسین، کلیات فلسفه، تهران سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها ( سمت)، چاپ پنجم، 1384. گوتگ، جرالد ال ، مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، ترجمه محمد جعفر پاک سرشت، سمت، چاپ دهم 1389. متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، بیروت، مکتبه الرساله، چاپ دوم، 1402. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، چاپ سوم، دار الکتب الاسلامیه ، 1386. مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول، بیروت، موسسه الوفا، 1407. محق، محمد، آشنایی با تربیت اسلامی، تهران، نشر احسان، چاپ اول1382. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزاره الثقافه والارشاد الاسلامیه، چاپ اول 1368. مطهری، مرتضی، انسان کامل، تهران، انتشارات صدرا، چاپ چهارم 1386 . مطهری، مرتضی، فطرت، تهران، انتشارات صدرا، چاپ بیست ویکم 1389. مطهری، مرتضی، یادداشتهای استاد مطهری انتشارات صدرا، چاپ سوم 1385. معرفت، محمد هادی، علوم قرآنی، قم، موسسه فرهنگی تمهید، 1388. معرفت، محمد هادی، تفسیر و مفسران، قم، موسسه فرهنگی تمهید، چاپ چهارم 1387. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، قم، موسسه النشر الاسلامی. معلوف، لویس، المنجد، مترجم، احمد سیاح، تهران، انتشارات اسلام،چاپ نوزدهم، 1379 . مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مطبوعاتی هدف، انتشارات نسل جوان، 1374. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1374. میر محمدی، سید ابوالفضل، تاریخ وعلوم قرآن، چاپ دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم بهار1375. ندوی، ابوالحسن علی الحسنی، التربیه الاسلامیه الحره، بیروت، موسسه الرساله، چاپ دوم 1415. نسفی، محمد عمر، شرح العقائد النسفیه، مکتبه رشیدیه، پاکستان،کراچی، بیتا. نقیب زاده، میر عبدالحسین، نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش، تهران، انتشارات طهوری چاپ بیستم 1386. نقیب، عبدالرحمان، روش شناسی تحقیق در تعلیم و تربیت، ترجمه، بهروز رفیعی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دوم، 1389 نیکزاد ، محمود، کلیات فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، سازمان انتشارات کیهان، 1375. هارل هون، هرمان، فلسفه تربیت، ترجمه، احمد آرام، نشر پژوهشهای اسلامی،بیتا، بیجا. ministry of science, research and technology university of sciences and teachings of the holy quran faculty of sciences and techniques of the holy quran of tehran final dissertation for the award of master degree title: educational miracles of the holy quran major professor: ali mohammadi ashnaei, phd. consulting professor: hamid hassanzadeh student: khaled ataee january 2012

این پایان نامه به بررسی وجوه در ترجمه های معاصر پرداخته است و وجوه 46 واژه از واژگان پرکاربرد در قرآن بر اساس حروف الفبا برای بررسی انتخاب شده است.این واژگان در مجموع دارای 262 وجه معنایی مختلف استکه حدود 120 وجه آن از وجوه واژگانی و به نوعی به علم وجوه مربوط میباشد...

مرجعیت معصومان (ع) در کسب معارف دینی و از جمله تفسیر قرآن، پس از پیامبر اکرم (ص)موجب شده است که روایات تفسیری ایشان هم چنین روش شناسی این روایات اهمیت بسیاری یابد. در دوران امام زمان (عج) به واسط? شرایط خاص غیبت بررسی روایات و روش تفسیری این امام با نگاه ویژه ای دنبال می شود. در عصر غیبت صغری که فعالیت سازمان وکالت و مرجعیت بخشی به نواب، فقیهان و محدثان در رفع نیازمندی های دینی مردم مهم ترین شاخص? آن محسوب می شود؛ اغلب روایات امام از طریق نمایندگان و به شکل توقیع و نامه صادر می گردد. آن حضرت در تفسیر آیات علاوه بر بیان معنای ظاهری به بیان معنای باطنی و تطبیق آیات بر مصادیق توجه و اهتمام دارند، نیز بخشی از روایات ایشان به صراحت یا تلویح مستند به آیاتی از قرآن است، قابل برداشت بودن مبانی کلامی و قرآن شناختی نیز از دیگر ویژگی های روایات این امام به حساب می آید، امام در استخراج معنای آیات به قرآن، سنت، عقل هم چنین اصول و قواعد جاری در علوم مختلف استناد کرده اند.

چکیده: این رساله به بررسی چگونگی رویارویی با محرومیت عاطفی از دیدگاه قرآن پرداخته است. در ابتدا به بررسی واژه های محرومیت و عاطفه در قرآن پرداخته شده، سپس عوامل و آثار محرومیت عاطفی با توجه به آراءروان شناسان بررسی گردیده است، پس از آن به ارائه راهکارهایی جهت پیشگیری از محرومیت عاطفی پرداخته و در این راستا 52 آیه از قرآن کریم به عنوان راهکار ارائه گردیده، تفسیر هر کدام از آیات نیز در چندین کتب تفسیری مورد بررسی قرار گرفته، همچنین آراء روان شناسان نیز ضمیمه آن شده و بررسی تطبیقی بین این آراء و آیات قران صورت گرفته و نتایج حاصل از آن نیز ارائه گردیده است. در انتها به راههای مقابله با محرومیت عاطفی پرداخته که در این زمینه 54 آیه از قرآن و آراء روانشناسان به عنوان راهکار مقابله با محرومیت عاطفی، بررسی و ارائه گردیده است که جمعاً 106 آیه از قرآن می باشد که به عنوان پیشگیری و مقابله با محرومیت عاطفی بررسی و ارائه شده، نیز نتایج حاصل از تطبیق آراء روانشناسان وآیات قرآن در پایان همان بخش درج گردیده است.

چکیده این رساله با عنوان «بررسی تطبیقی احساس گناه در قرآن و روان شناسی» آمده است. در این پایان نامه نخست به جداسازی گناه و احساس گناه و تعریف احساس گناه و بیان انواع آن اشاره شده است. در بخش اول از فصل دوم به بررسی عوامل ایجاد احساس گناه در قرآن مانند: محرومیت اجتماعی و طرد شدن توسط دیگران، از بین رفتن نعمت، دلبستگی غیر خدا و پرستش غیر او، دیدن و درک کردن آیات الهی، سوء تدبیر در مورد کارها، قضاوت عجولانه، ترک اولی و همچنین آثار احساس گناه در قرآن مانند پشیمانی، تغییر عقیده و باور، درخواست توبه، ادای کفاره گناهان، فرو افتادن پرده های خودخواهی و هوای نفس، آگاهی از عیوب خویشتن، اعتراف نزد خداوند، توجه خاص به حقوق فقراء، تواضع در برابر حق و پیامبران، دوری گزیدن از سوء تدبیر، پذیرفتن اشتباهات خود و سعی در اصلاح آن ها پرداخته شده است. در بخش دوم از فصل دوم به عوامل احساس گناه در روان شناسی مانند: عوامل روانی که شامل احساس حقارت، کمال گرایی مفرط، سست بودن عزّت نفس و اعتماد به نفس، عوامل بیولوژیک مثل انواع بیماری ها، عوامل خانوادگی مثل تحکم و سختگیری و عدم حمایت پدر و مادر از فرزندان، عوامل اجتماعی مثل تعارض و رعایت نکردن ضوابط و معیارهای اجتماعی، عوامل عقیدتی مثل باورهای غلط و تحلیل و تفسیر ما از امور، عوامل فرهنگی مثل سختگیری بیش از حد در آموزش و پرورش و تبلیغات غلط پرداخته شده است. و در ادامه بعضی از آثار احساس گناه در روان شناسی مانند: آثار جسمانی مثل بیماری های قلبی-عروقی و کاهش ایمنی جسم، آثار روانی مثل اضطراب و افسردگی شدید، ناامیدی از رحمت الهی، آثار اجتماعی مثل مصرف مواد مخدر، روی آوردن به انواع جرائم و جنایات بیان شده است در فصل سوم راه های درمان احساس گناه در قرآن مانند: بازسازی ارتباط با خدا از قبیل توبه، ایمان، توکل و عبادات، دعا و قرائت قرآن و بازسازی فکری- اعتقادی آمده است. که با انجام منظم و مرتب این عبادات افراد، کمتر دچار گناه و پیامدهای ناشی از آن می شوند. و سپس راه های درمان احساس گناه در روان شناسی مانند: بازسازی فکری، بازسازی و تقویت اعتماد به نفس و عزّت نفس، جایگزینی افکار مثبت به جای منفی، خوش بینی و بازسازی منبع کنترل و راه های تخلیه احساس گناه بیان شده است. برآیند این پژوهش آن است احساس گناه در روان شناسی دارای آثار روانی منفی فراوانی می باشد و اثر سازنده ای در بر ندارد و موجب تباهی نیروهای افراد و جامعه می شود. اما احساس گناه در قرآن، از جهت این که باعث بیداری فرد و آگاهی او به انجام وظایفش و نیز جبران خطاهایش می شود؛ امری مثبت و دارای آثار مطلوب روانی است و فرد نه تنها دچار بیماری روحی و روانی نمی گردد، بلکه ارتباطش با خداوند و خودش بهتر و قوی تر می شود و در نتیجه ی ارتباط خوب با خدا و داشتن امید به رحمت او و رسیدن به آرامش به رشد و تعالی و پیشرفت نائل می شود. کلید واژه ها: گناه، احساس گناه، عذاب وجدان، قرآن، روان‏شناسی

معیار تشخیص آیات متشابه در قرآن کریم و تعیین حدود و تعداد آنها، و همچنین روش تفسیر این گونه آیات، از مباحث مهم تفسیری و همچنین علوم قرآنی به شمار می رود؛ تا آنجا که از دیر باز دانشمندان و قرآن پژوهان رساله ها و کتب متنوعی در این خصوص به رشته تحریر در آورده اند. یکی از بزرگترین عالمانی که به تبیین آیات متشابه قران کریم پرداخته است، ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی(359ـ406ه.ق) ملقب به سید رضی(ره) می باشد؛ و با وجود این که ایشان در زمینه متشابهات کتاب ارزشمند «حقائق التأویل فی متشابه التنزیل» را نگاشته است، اما متأسفانه در مورد روش تفسیر آیات متشابه از منظر این دانشمند بزرگ شیعی پژوهش جامعی صورت نپذیرفته است. سید رضی(ره) در تشخیص آیات متشابه از معیارهای گوناگونی همچون: معیارهای متنی، موضوعی، عقلی و معرفتی استفاده نموده است. ایشان همچنین در تفسیر متشابهات قرآنی از منابع متعددی بهره برده است که از آن میان می توان به منابع نقلی(قرآن ، روایات، اقوال صحابه و تابعان) ، منابع کلامی، منابع فقهی و منابع ادبی اشاره نمود. سید رضی(ره) در تفسیر قرآن کریم از روش های گوناگون و متنوعی استفاده نموده است که از مهم ترین آنها می توان روش قرآن به قرآن ، روش روایی، روش اجتهادی کلامی و اجتهادی ادبی را برشمرد. با اندکی توجه در تمامی روش های به کار رفته در تفسیر آیات متشابه توسط سید رضی(ره) می توان به این نتیجه رسید که با اندکی تسامح روش ایشان در تفسیر آیات متشابه روش اجتهادی جامع است، بدین صورت که روح اجتهاد در تمامی روش های ایشان در تفسیر آیات متشابه جاری است.

این پژوهش، با عنوان «راه کارهای کارآمدسازی آموزه های قرآن برای تعلیم و تربیت قرآنی کودکان» در سه فصل به شرح ذیل، نکات را تدوین و ارایه نموده است. فصل اول این پژوهش، به شناخت واژگان مرتبط با موضوع، مانند تربیت، کودک، اصل و روش و نیز بیان اهمیت و ویژگی های دوران کودکی اختصاص یافته است. در فصل دوم، به مجموعه اصول و روش های تربیتی متناسب با آن ها اشاره شده است که عبارتند از: اصل تمکّن و رعایت تفاوت های فردی و روش های آن مانند آموزش تدریجی و توجه به فطرت در تربیت قرآنی و... ؛ اصل سهولت و روش مدارا و گذشت؛ اصل تکریم و روش های آن مانند انتخاب نام زیبا، سلام کردن به کودکان و...؛ اصل مداومت و محافظت بر عمل و روش تمرین و تکرار؛ اصل تعقّل و تفکّر و مجموعه روش های اکتشافی مانند تحریک حس کنجکاوی و...؛ اصل انگیزش احساسات و عواطف و روش های محبت، استفاده از روش-های هنری در تربیت قرآنی (مانند تصویرگری، تمثیل و تشبیه، قصه گویی، شعر و سرود، طرّاحی و نقّاشی)، تشویق، روش بازی های تربیتی؛ اصل آراستگی و روش آراستن ظاهر و روش تزیین کلام. هم چنین به نحوه کارآمدی هر اصل در امر تعلیم آموزه های قرانی به کودکان، اشاره شده است. پس از تبیین مجموعه اصول و روش ها، در فصل سوم، ضمن معرفی نهادهای مسئول کارآمدسازی آموزه های قرآنی مشتمل بر خانواده، مدرسه، رسانه ملی، مساجد، دارالقرآن ها و مهدهای قرآنی و... از مسئولیت های هر یک در این حیطه، هم چون جامعیت آموزش، استفاده از روش های هنری، توانمند کردن مربّیان قرآن و... سخن به میان رفته است. واژگان کلیدی: تربیت قرآنی، تربیت دینی، کودکان، روش، اصول، نحوه کارآمدی، آموزه های قرآن

چکیده این پژوهش با عنوان «بررسی تطبیقی مهارت برقراری ارتباط موثر از دیدگاه مفسران و روان شناسان» آمده است. نخست به مولفه های ارتباط، ارتباطات چهارگانه انسان و نیز انواع ارتباطات انسانی اشاره و سپس به بیان ضرورت و کاربرد ارتباط با دیگران و نیز بررسی دو نوع ارتباط کلامی و غیر کلامی در قرآن و روان شناسی پرداخته است. این بررسی ها نشان می دهد در آداب سخن گفتن، قرآن کریم علاوه بر تأیید مطالبی که علم روان شناسی بدان دست یافته است، مواردی دیگری مانند رعایت عدالت در گفتار، سخن گفتن از روی علم وآگاهی و ... را نیز مطرح می کند و همچنین در بیان آسیب های سخن به آسیب هایی چون بهتان، نجوا و... می پردازد که در روان شناسی از آن ها غفلت شده است، علاوه بر این آیات قرآن کریم انتقال احساسات و اطّلاعات از طریق مقوله های غیر کلامی و نقش آن ها را در تداوم ارتباط و یا قطع آن تأیید و در جاهای مختلف به این مطلب اشاره می کند. در ادامه شش عامل ادب و احترام متقابل، گوش دادن فعّال، اعتماد آفرینی، همدلی، مثبت گرایی و خود گشودگی به عنوان مهم ترین عوامل و تکنیک های ارتباط موثر در نظر گرفته شده و در نهایت موانع موجود بر سر راه ارتباط کارآمد را تحت عنوانی چون بی احترامی، گوش ندادن به سخنان گوینده، بی اعتمادی، عدم همدلی و عدم خودگشودگی مورد بحث قرار داده است. در باب موانع باید گفت آیات قرآن گاه به مواردی اشاره کرده است که در علم روان شناسی مورد غفلت واقع شده است. برآیند این پژوهش این است که اگرچه روان شناسان در باب ارتباط موثر، مطالب مفید و کارآمدی را بیان کرده اند، امّا آموزه های قرآن کریم در این رابطه بسیار عمیق تر، جزئی تر و پربارتر بوده و گاه آیات قرآن کریم در این حیطه نکات ریزی را بیان داشته است که در علم روان شناسی از آن ها غفلت شده است.

واژۀ احساس حقارت از ریشۀ (ح ق ر) در قرآن به کار برده نشده است ولی واژگانی هم چون خزی، ذلّل، خفّ، هون، صغر از معادل های قرآنی آن می باشد که که در برخی مؤلفه ها با آن شباهت دارند و در روان شناسی نیز، نگرش منفی و انتقاد آمیز نسبت به خود می باشد که در اثر عوامل گوناگونی می تواند ایجاد گردد. عوامل جسمی، خانوادگی، اقتصادی - اجتماعی و روانی - عاطفی از موجبات ایجاد احساس حقارت می باشند؛ وجود نقص و یا نارسایی در یکی از اعضای بدن می تواند با ایجاد نگرش منفی در فرد نسبت به خود از زمینه های ایجاد خود کم بینی در فرد می باشد. خانواده نیز می تواند با ایجاد طرز تلقّی منفی در فرد با رفتار هایی هم چون ناسزا گویی، عدم توجّه به نظرات فرزندان، تبعیض بین آن ها، تحقیر و سرزنش، تنبیه بدنی و نزاع خانوادگی، از عوامل ابتدایی و اساسی در ایجاد این مشکل باشد. پس از آن نیز با گذر از دورۀ خردسالی و ورود در جامعه، انسان ها با اعمال و روابط متقابل که می توانند به صورت کلامی و غیر کلامی بیان گردد و پندارهای شخصی فرد نسبت به خود و وقایع پیرامون، برای ایجاد افکار نادرست مؤثّر واقع گردند. هم چنین روان شناسان نقش عمده ای را نیز برای عوامل روانی - عاطفی در ایجاد بیماری های عصبی و روان تنی قائل هستند. نگرشی منفی نسبت به خود، که می تواند نتیجۀ تحریفات شناختی، شکست های پی در پی در زندگی، تصوّر نادرست از خویشتن و ارتکاب معاصی باشد، از عوامل زمینه ساز احساس حقارت است. فردی که خود را به دلیل عوامل ذکر شده حقیرتر از دیگران می پندارد، توانایی های خویش را دست کم می گیرد و به همین دلیل در زمان حضور در اجتماع دچار خجالت و کم رویی و اضطراب ناشی از آن می گردد. بعضی دیگر نیز از روی حسادت و یا برای رسیدن به آرامش درونی، قانع کردن خویش و حفظ و یا اعادۀ عزّت نفس، همواره در کمین عیوب دیگران برمی آیند و به ابزاری هم چون نفاق و دروغ متوسّل شده و به مرور زمان به بیماری های دیگری هم چون افسردگی کشانده می شوند. قرآن کریم جهت پیشگیری و درمان احساس حقارت بر طبق عوامل ایجاد کننده، راهکارهایی برای اصلاح روابط خانوادگی و برخورداری از بهداشت روان و رشد عزّت نفس هم چون انتخاب نام شایسته برای فرزندان، تشویق و تکریم آنها در موقعیّت های مناسب، سپردن مسئولیّت ها جهت شکوفا کردن استعداد فرزندانشان، مشورت کردن با آنها در امور مربوط به خودشان و رعایت مساوات در بین آن ها، وفای به عهد و پرهیز از کشمکش های خانوادگی و روش هایی درمانی جهت تغییر نوع نگرش و تفکّر و دست برداشتن از اعمالی که منجر به ایجاد آن می گردد را ارائه داده است. نکتۀ مهم آن است که کسی که اسیر عقدة حقارت است، برای نجات از این بیماریِ روانی باید برای خود پرونده ای تشکیل دهد و خود را در محکمة عقل محاکمه کند. باید آن خاطراتی را که باعث تشویش خاطر او است، روشن و واضح و سپس پاک سازد که تمام این ها در طی محاسبۀ نفس انجام پذیر می باشد که در روان شناسی در طی مراحلی هم چون بازسازی شناختی و اصلاح خود پنداره یاد گردیده است.

تفاسیر قرآن کریم نیز در راستای کاربرد واژه وحی در آیات ، آن را مشمول موجودات گوناگونی می دانند ؛ اما عمده کاربرد ها به وحی بر رسولان باز می گردد ، علاوه بر موارد کاربرد وحی ، گفتگوهای بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم بین خدا و پیامبران و وحی نوشتاری نیز از مصادیق وحی است . مفسران بر اساس آیات قرآن وحی را از سنخ کلام الهی می دانند که اساس آن" علم " خواهد بود ؛ نه احساس ، افکار ، اندیشه ، خیال و یا اوهام . ماهیت وحی در کلام جدید از سه نظرگاه عمده بحث می شود : دیدگاه گزاره ای که سرشت وحی را صرفاً دریافت حقایق محض می داند ؛ تجربه دینی ، که شالوده ی وحی در آن مواجهه با امر مقدس است و نظریه افعال گفتاری ، که وحی را افعال گفتاری خداوند با پیامبرش معرفی می کند . وحی در نگاه اصحاب تفسیر تحت تأثیر اشارت های کلام الهی ، نسبت به دیدگاه های کلام جدید ، در مراحل گوناگون آن ، از صدور تا ابلاغ ، فراتر ، متقن و کمال یافته است.

چکیده: شخصیت، مجموعه ای از باورها، صفات، حالات و رفتارهای نشات گرفته از معرفت، بینش و نگرش فرد است که بر کلیه امور فردی و اجتماعی انسان تاثیر می گذارد. نگارنده پس از بررسی این تعریف از دیدگاه قرآن، در پی آن است تا از طرفی به بررسی انواع مختلف رشد- اعم از جسمانی، شناختی، اجتماعی و اخلاقی- و بیان افتراقات و اشتراکات آن از منظر قرآن و روانشناسی پرداخته، آن گاه از دیدگاه پزشکی، زیست شناسی و روانشناسی، تیپ های شخصیتی را با تیپ های- سه گانه- قرآنی مومن، منافق و کافر مقایسه نماید؛ نیز، از طرف دیگر معیارهای شخصیت سالم و کامل قرآنی را با الگوهای شخصیتی سالم در مکتب انسانگراها نظیر "انسان بالغ " آلپورت، "انسان با کنش کامل راجرز "، "انسان از خود فرارونده " فرانکل و امثال آن، و معیارهای شخصیتی ناسالم را با موارد 14 گانه اختلالات شخصیتی dsm iv نظیر پارانوئید، اسکیزوئید، نارسیستیک مورد بررسی قرار داده، به بیان نقاط اشتراک، افتراق و بالاخص کاستی های موجود در علم روانشناسی بپردازد. فرآیند این پژوهش آن است که روانشناسان، صرفا "هست ها و نیست ها " را معیار سلامت روان قرار داده اند؛ در حالی که قرآن با در نظر گرفتن مسائل ارزشی مبتنی بر نگرش و جهانبینی فرد "باید ها و نباید ها" را معیاری بر سلامت و یا عوامل موجد بیماری روان معرفی می نماید.

این پژوهش، با عنوان «راه کارهای کارآمدسازی آموزه های قرآن برای تعلیم و تربیت قرآنی کودکان» در سه فصل به شرح ذیل، نکات را تدوین و ارایه نموده است. فصل اول این پژوهش، به شناخت واژگان مرتبط با موضوع، مانند تربیت، کودک، اصل و روش و نیز بیان اهمیت و ویژگی های دوران کودکی اختصاص یافته است. در فصل دوم، به مجموعه اصول و روش های تربیتی متناسب با آن ها اشاره شده است و در فصل سوم، ضمن معرفی نهادهای مسئول کارآمدسازی آموزه های قرآنی مشتمل بر خانواده، مدرسه، رسانه ملی، مساجد، دارالقرآن ها و مهدهای قرآنی و... از مسئولیت های هر یک در این حیطه، هم چون جامعیت آموزش، استفاده از روش های هنری، توانمند کردن مربّیان قرآن و... سخن به میان رفته است.

1. ارئه روشی جدید برای مکانیابی مراکز امداد و هلکوپترهای امدادی جهت مدیریت بحران قبل از بحران 2. ارائه مدلی ترکیبی جدیدی از دو مسأله محور پوششی و پوشش 3. توسعه مدل بر اساس نیازهای گوناگون 4. حل مدل پیشنهادی به کمک روش آزد سازی لاگرانژین 5.ارائه مدل جدید جهت توزیع کمک های امدادی بعد بحران در یک شبکه مشخص با سه هدف : هزینه، زمان و ایمنی 6. حل مدل پیشنهادی به کمک برنامه ریزی آرمانی 7. ارائه مدلی تلفیقی از مدل های پیشنهادی قبل و بعد بحران

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

‏‎dens invagination‎‏ یک آنومالی رشدی تکاملی است که بدلیل بوجود آمدن یک ‏‎invagination‎‏ در (سطح تاج یک دندان) قبل از مرحله آهکی شدن حاصل می شود . اتیولوژی بوجود آمدن این ضایعه در جوانه دندان بطور کلی ناشناخته است و دندانی که بیشتر از بقیه دچار این انومالی می شود لترال فک بالاست که غالبا نیز درگیری آن بطور قرینه مشاهده می شود. از بین عللی که سبب ایجاد این آنومالی می گردد ، تحت فشار قرار گرفتن جوانه دندانی بیشتر مورد تاکید می باشد. بطور کلی هدف از مطالعه و بررسی ‏‎dens invagination‎‏ در این پایان نامه ، تعیین درصد شیوع آن در دندانهای سانترال و لترال فک بالا در دانش آموزان مدارس راهنمائی شهر زاهدان بوده است . در این مطالعه از 10 مدرسه راهنمایی ناحیه 1 و 2 شهر زاهدان 1825نفر دانش آموز مورد معاینه کلینیکی قرار گرفتند که طبق اطلاعات بدست آمده در دختران درصد این آنومالی نسبت به پسران زیادتر بوده هر چند این اختلاف معنی دار نبود . در رابطه با 4 دندان ثنایای فک بالا این آنومالی در دختران 7/6درصد و در پسران 6درصد ملاحظه شد و لترال های فک بالا بیشترین درصد ابتلا را نشان داشتند. در مجموع دندانهای لترال چپ و راست بالا 2/6 درصد و دندانهای سانترال چپ و راست فک بالا که دچار این آنومالی بودند 8/0 درصد ابتلا را به خود اختصاص دادند.