هدف این رساله در ابتدا تبیین حرمت خداوند که ریشه همه حرمت هاست و همچنین کتاب خدا، ملائکه و مکان های مقدس می باشد و سپس به تبیین حرمت انسان ها از قبیل معصومین علیهم السّلام، اهل ایمان، معلم و شاگرد، خویشاوندان، همسایه، همنشین، مهمان، محرومان و اقلیت های مذهبی می پردازد. برای وصول به این هدف به ابعاد مختلف حرمت داری از جهات عملی در قالب تسلیم محض در برابر خداوند و پیامبر ص و... و نیز از جهات گفتاری در قالب سلام، درود خداوند بر پیامبر ص و اهل ایمان و... پرداخته شده است. ضمناً به راه کار قرآن هنگام تضاد حرمت ها مثلاً ترجیح حرمت الهی بر سایر انسان ها و نیز لزوم رعایت عدالت و انتخاب جانب حق و لو این که به ضرر فرد باشد، نیز اشاره شده است.

چکیده از منظر قرآن کریم جامعه نمونه و سعادتمند، جامعه ای است که در آن امنیت حاکمیت داشته باشد و مردم در کمال آسایش و رفاه به امور معاش و معاد خود بپردازند. از آنجا که امنیت اجتماعی یک پدیده خاصی است که ارتباط تنگاتنگی با حوزه های مختلف جامعه دارد، عملا تلاش برای شناسایی و برپایی آن با دشواری های خاصی روبرو است. پژوهش حاضر که به شیوه کتابخانه ای و به شکل توصیفی انجام پذیرفته است در پی شناخت و تبین راهکارها و موانع بسط امنیت اجتماعی در قرآن است و تلاش کرده است تا دیدگاه قرآن را در این موضوع روشن نماید. هدف عمده این پژوهش ارائه رهنمودها و راهکارهای قرآن کریم در باره عوامل و موانعی است که امنیت اجتماعی را نقض یا پشتیبانی می کنند. اطلاعات به دست آمده از این پژوهش برای همه افراد جامعه و به ویژه مسولان سیاسی و امنیتی کشور، حائز اهمیت است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که عوامل و موانع امنیت اجتماعی در حوزه های متنوعی مانند: اخلاق، خانواده، اقتصاد، سیاست، قضاوت و غیره ظهور و بروز دارد؛ بنابر این لازم است که عوامل و موانع امنیت در هر یک از این حوزه ها به صورت جداگانه بررسی و تحقیق گردد. این پژوهش از سه فصل مجزا تشکیل شده است؛ فصل اول دربر دارنده کلیاتی درباره امنیت است. امنیت از نظر لغوی و اصطلاحی معرفی و ابعاد امنیت با توجه با آیات قرآن مشخص و بررسی شده است. فصل دوم به معرفی راهکارهای بسط امنیت اجتماعی و تاثیرات مثبت آنها درحوزه های فوق الذکر پرداخته و تامین زندگی مسالمت آمیز افراد جامعه را تنها در صورت رعایت احکام و فرامین الهی ممکن می داند. فصل سوم دربردارنده موانع بسط امنیت اجتماعی است و علل مختل کننده امنیت و تاثیرات منفی آنها را بیان نموده است. کلیدواژه : قرآن، امنیت، امنیت اجتماعی، عوامل امنیت security. social security.convenience. quran

چکیده: محور اصلی این تحقیق، سعی در یافتن و نشان دادن ارتباط آیات سوره ی توبه است.لذا با جمع آوری تمامی موضوعات مورد بحث در این سوره، نه تنها ارتباط بین آیاتی که موضوع خاصی را دنبال می کنند، نشان داده ایم، بلکه انسجام و پیوستگی بین موضوعات مطرح نیز به تصویر کشیده شده است که بررسی نکات مذکور، نمایانگر ارتباط خطی و شبکه ای آیات این سوره است. از رهگذر نقد و بررسی، آراء مفسران در زمینه ی ارتباطی و تفسیری آیات مورد توجه قرار گرفته و دستیابی به نکات تازه در این رابطه، ارتباط آیات سوره ی توبه با نگاهی جامع بیان گردیده است.

از آن جا که قرآن کریم از جانب خداوند حکیم نازل شده است و هیچ باطلی در آن راه ندارد، می-توان به این امر اعتقاد داشت که آیات هر یک از سوره های قرآن کریم از ارتباط و انسجامی خاص در تأمین هدف یا اهداف سوره برخوردار است. از طرف دیگر پیش فرض برخی نویسندگان، نفی ارتباط منطقی بین آیات سوره ها ی قرآن کریم بوده است که با حکمت خداوند در تناقض می باشد. لذا در این پایان نامه سعی بر این است تا در راستای اثبات وجود ارتباط بین آیات قرآن، سوره ی آل عمران به صورت خاص و به عنوان شاهدی بر این موضوع مورد بررسی قرار گیرد. در مسیر بررسی ارتباط آیات سوره ی آل عمران، پنج خط ارتباطی شناسایی و مشخص گردیده است که عبارتند از: اهل کتاب؛ اهل ایمان؛ کفّار، منافقان و مشرکان؛ جهاد و کتب آسمانی که هر یک از این خطوط به دسته ها و زیرمجموعه های کوچک تری تقسیم می شود. پس از شناسایی این خطوط ارتباطی پنجگانه، نظرات و آراء مفسران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در نهایت از رهگذر نشان دادن رابطه ی بین خطوط ارتباطی مذکور، شبکه ی ارتباطی آیات این سوره به تصویر کشیده شده است.

هر یک از سوره های قرآن کریم ـ علی رغم طرح موضوعات مختلف و متنوع به عنوان یک مجموعه ی به هم پیوسته دارای تناسب و ارتباط خاصی مابین آیات خود هستند. با بررسی هر یک از سوره های قرآن و نمایش نحوه ی ارتباط آیات آن می توان ادعا نمود که کل آیات آن سوره، در یک نظام خطی و شبکه ای با یکدیگر در ارتباط هستند. در این پایان نامه سوره ی مائده به عنوان نمونه ی پژوهش در نظر گرفته شده است تا با بررسی بخش های مختلف آن، هم ارتباط مابین آیات آن اثبات شود و هم چگونگی این ارتباط روشن گردد. در سوره ی مائده موضوعات متنوعی مطرح شده که مهم ترین آن ها، اصلی ترین خطوط ارتباطی را تشکیل داده و عبارتند از: اهل کتاب، احکام الهی، ولایت و امامت، کفر. پس از بیان چگونگی ارتباط آیات هر یک از این خطوط ارتباطی با استفاده از نقد و بررسی نظرات و آراء مفسران، در نهایت با نشان دادن نحوه ی پیوند بین خطوط ارتباطی مذکور، شبکه ی ارتباطی آیات این سوره به تصویر کشیده شده است.

هدف این رساله ، تبیین مبانی و گرایشهای تفسیر اثنی عشری است ،زیرا شاه عبدالعظیمی از جمله مفسرانی است که مقدمه ای بسیار ناقص و مختصر در آغاز تفسیر خود عرضه کرده است. وی از مبنا و زیر مبناهای الهی یعنی قرآن به قرآن و قرآن به سنت و مبنای بشری با گرایشهای اصولی – فقهی ، فلسفی ، کلامی، عرفانی ، ادبی ، علمی – تجربی و تاریخی سود برده است . تفسیر قرآن به قرآن ، اگر توسط معصوم(ع) انجام گیرد ، بهترین نوع تفسیر می باشد که در این رساله این نوع تفسیر به چشم می خورد و در ارزیابی نهایی درباره ی این تفسیر ، با توجه به مبانی می توان گفت: این تفسیر در وهله ی اول ، تفسیری روایی است ، گرچه مفسر به بحث سندی توجه نداشته است و به نقل از روایات ائمه (ع) بسنده می کند و در مورد ثقه و غیر ثقه بودن رجال حدیث ، بحثی ارائه نداده است و نکته ی قابل توجه در عملکرد تفسیری وی ، استفاده اصطلاحی از لفظ اسرائیلیات برای حدیث قدسی است ، وی حدیث قدسی را که گفتار خداوند می باشد ، با اسرائیلیات که گفتار یهود بر ضد اسلام می باشد خلط کرده است . در وهله ی دوم ، با توجه به گرایشها می توان گفت: تفسیری است که گرایش کلامی آن بر سایر گرایشها غلبه دارد و در مباحث کلامی ، نظرات امامیه را غالب بر دیدگاه معتزله و اشاعره بیان می کند . در مورد فقه و اصول ، به صورت گذرا به نفع مذهب تشیع سخن می گوید . وی در لابلای مباحث به گرایش تاریخی توجه داشته است ولی منبع تاریخی موثقی جز نقل از تفاسیر دیگر ، ذکر نمی کند . مفسر به صورت گذرا به گرایش عرفانی و فلسفی پرداخته است .گرایش ادبی نیز در این تفسیر دیده می شود که با ذکر « نکته ی ادبیه» به مباحثی چون تفسیر لغات در آیات ، صرف و نحو و بلاغت می پردازد و نیز در رابطه با گرایش علمی – تجربی ، به فراخور برخی آیات ، توضیحاتی از علوم مختلف در طول تفسیر خود ارائه می دهد و فردی که بدنبال گرایش خاصی از جمله کلام ، فقه ، علم تجربی ، تاریخ باشد این تفسیر با فهم از مبانی و گرایشهای آن که در این رساله در پی آن هستیم ، مفید می باشد .

میراث فرهنگی شامل آثار مادّی و معنوی است، که از گذشتگان بر جای مانده و مطابق با آموزه های اسلامی باشد. این بحث از مباحثی است که کمتر مورد توجّه علمای اسلامی قرار گرفته است امّا با توجّه به نقش و اهمیّت آن در تربیت انسان ها پژوهش حاضر در شکل رساله کارشناسی ارشد بر آن است تا به تحلیل و بررسی اهمیّت میراث فرهنگی در اسلام بپردازد؛ لذا در این راستا این رساله به 6 فصل تقسیم شده است. در فصل نخست کلیّات بحث مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوّم میزان اهمیّت و تأکید اسلام بر حفاظت از مواریثی که از گذشتگان باقی مانده، مورد بررسی قرار گرفته و تأکید فراوان اسلام بر حفظ آثار برجای مانده از گذشتگان مطرح شده است. توجّه به کعبه، مقام ابراهیم، حجر اسماعیل و ... که هر کدام یادگارانی ارزشمند از گذشتگان می باشد نشان دهنده اهمیّت دادن آخرین و کامل ترین دین به این مسئله است. در فصل سوِّم کسانی که با مشاهده آثار گذشتگان به جانب حق می آیند. در فصل چهارم راه های حفاظت از میراث فرهنگی و تطبیق آن با آیات قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم آثار و پی آمد هایی که حفاظت از این مواریث به همراه دارد مورد تحلیل قرار گرفته است. در فصل ششم میزان حفاظت از مواریث گذشتگان با توجّه به آیات و روایات مورد تحلیل قرار گرفته است.

چکیده هدف اصلی این رساله، تبیین ارتباط آیات سوره اسراء است تا عملا نظر کسانی را تأیید کند که معتقدند اگرچه نزول آیات به صورت پراکنده و تابع حوادث زمان نزول بوده ولی نظم اصلی کتابی که از سوی خداوند حکیم در اختیار بشر قرار گرفته و برای همه عصرها و نسل ها پیام دارد هرگز تابع جوّ آن زمان نیست و کاملا حساب شده و حکیمانه است. به علاوه این رساله زیرمجموعه طرحی بزرگ تر است که اینک در دست اجراست و ناظر بر کلیه سوره های قرآن است تا عوض بحث های نظری در مورد ارتباط یا عدم ارتباط، عملا رابطه تنگاتنگ آیات به تصویر کشیده شود. برای اثبات ارتباط آیات سوره اسراء در مرحله اوّل، به جمع آوری موضوعات مهم سوره و نشان دادن رابطه بین آیات با موضوع مشترک (ارتباط خطّی) پرداخته شده، ثمره این جمع آوری و بررسی دستیابی به اصلی ترین خطوط ارتباطی و موضوعات تشکیل دهنده ی سوره اسراء است که به طور اجمال عبارتند از: پیامبران، مبانی و اصول، مشرکان، کافران، ظالمان، خداوند، معاد و حوادث قیامت، قرآن، انسان و شیطان. در مرحله دوّم، از رهگذر بررسی رابطه ی بین خطوط ارتباطی ثابت شده که آیات این سوره کاملا هماهنگ بوده و یک شبکه ی ارتباطی بر همه آن ها سایه افکنده است، سرانجام در مواردی که رابطه ی تازه ای بین آیات پدیدار شده، آراء مفسران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. کلید واژه ها: قرآن، سوره اسراء، ارتباط آیات، تناسب آیات، خطّ ارتباطی، شبکه ی ارتباطی، اهداف سوره اسراء.

این رساله با هدف تبیین ارتباط آیات سوره کهف تدوین شده و زیر مجموعهی طرحی بزرگتر است که ناظر بر کلیه سوره های قرآن است و هم اکنون در دست اجراست تا عوض بحث های نظری در مورد ارتباط یا عدم ارتباط آیات، عملاً رابطه تنگاتنگ آیات به تصویر کشیده شود و ثابت شود اگرچه نزول آیات به صورت پراکنده صورت گرفته ولی چون از سوی خداوند حکیم و برای همه ی عصرها و نسلها پیام دارد برخوردار از نظمی است که به هیچ وجه تابع اوضاع زمان نزول، نبوده بلکه کاملاً حکیمانه است. در مسیر بررسی ارتباط آیات این سوره، هشت خط ارتباطی شناسایی و مشخص گردیده است که عبارتند از: جلوه های ولایت خداوند و اولیای او، مشرکان و کافران، پیامبر، توحید، قرآن، معاد، زینت دنیا، مبانی و اصول که هر یک از این خطوط به دستهها و زیرمجموعه های پس از شناسایی خطوط ارتباطی هشت گانه، از رهگذر نشان دادن رابطه ی بین این خطوط، شبکه ی ارتباطی آیات این سوره به تصویر کشیده شده است. این بررسی نشان می دهد آیات سوره ی کهف از رابطه ی تنگاتنگ برخوردار بوده و یک شبکه ی ارتباطی را پدید آورده است.

چکیده هدف اصلی این رساله، تبیین ارتباط آیات سوره نور است. برای اثبات ارتباط آیات سوره نور در مرحله اوّل، به جمع آوری موضوعات مهم سوره و نشان دادن رابطه بین آیات با موضوع مشترک (ارتباط خطّی) پرداخته شده، ثمره این جمع آوری و بررسی دستیابی به اصلی-ترین خطوط ارتباطی و موضوعات تشکیل دهنده ی سوره نور است که به طور اجمال عبارتند از: احکام، خداوند، ایمان و کفر، اصول و قوانین و ضوابط هستی. در مرحله دوّم، از رهگذر بررسی رابطه ی بین خطوط ارتباطی ثابت شده که آیات این سوره کاملا هماهنگ بوده و یک شبکه ی ارتباطی بر همه آن ها سایه افکنده است، سرانجام در مواردی که رابطه ی تازه ای بین آیات پدیدار شده، آراء مفسران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در کنار بررسی ارتباط آیات سوره نور، خط ارتباطی پنهان این سوره -که همان "معرفی وجود مقدس اهل البیت(علیهم السلام) به عنوان بارزترین مصداق نور خداوند" و نیز اشاره به "حکومت جهانی آخرین نور از این سلسله پاک" می باشد-، نیز کشف گردیده است. موضوعی که خداوند حکیم، بدون سر و صدا، به طرزی زیبا و با ظرافتی ویژه، آن را مطرح نموده و در لابلای آیات و موضوعات دیگر سوره، گنجانده است. کلید واژه ها: سوره نور، ارتباط آیات، تناسب آیات، خطّ ارتباطی، شبکه ی ارتباطی، خط ارتباطی پنهان، هدف یا اهداف سوره نور.

عقل در قرآن کریم بسیار ستایش شده و مراد از آن تفکری خاص و مبتنی بر ندای فطرت است که به عنوان مهمترین ابزار برای رسیدن به سعادت ابدی به انسان عطا شده است. رساله حاضر ضمن تفاوت قائل شدن میان عقل و فکر با هدف بررسی عوامل و زمینه های موثر بر رشد عقل و بیان نتایج حاصل از آن تدوین شده است. بر این اساس ابتدا در بخش کلیات عقل، ضمن بیان تعاریف متعددی از عقل، به تعریف آن در فرهنگ قرآن، انواع عقل و همچنین مترادفها و متضادهای آن اشاره شده و در پایان این بخش، نظرات چند تن از مفسران درباره عقل مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در فصل بعدی این رساله به عوامل موثر رشد عقل با استناد به آیات و روایات بیان گردیده است. در این بخش هرچند مواردی مثل علم، ایمان، تعلیمات پیامبران و غیره به عنوان عوامل موثر بررشد عقل مطرح گردیده اما در عین حال، تأثیرعقل بر این موارد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. این موضوع حاکی از ارتباط متقابل این عوامل با عقل است. در فصل پایانی آثار و نتایج حاصل از رشد عقل در قالب اوصاف و ویژگیهای اولوالالباب که مظهر کامل عقل رشد یافته هستند، ذکر شده است و در نهایت هم نتیجه گیری کلی از مباحث ارائه شده است.

از آنجا که هدف از تربیت تکامل تمام ابعاد وجودی انسان است این نوشتار بر آن است تا افکار استاد شهید مرتضی مطهّری پیرامون مبانی و روش های تربیتی را با الهام از آیات قرآن کریم و روایات بررسی کند و وسیلهای باشد برای بهرهگیری انسانهایی که سعادت ورستگاری را برگزیدهاند. این پژوهش در پنج فصل به شرح زیر نگارش یافته است، در فصل اول به کلیّات، واژهها، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به بحث تربیت پرداخته شده است. در فصل دوم شناختی از زندگی استاد مطهّری ارائه شده است تا شناخت بیشتری از ابعاد وجودی ایشان حاصل گردد و کسانی که می خواهند راه تربیت را پیش گیرند از نظراتشان بهتر استفاده کنند، در فصل سوم به بحث اهداف، عوامل، دوران های تربیتی و در فصل چهارم به مبانی تربیتی و در فصل پنجم به روش-های تربیتی از دیدگاه استاد مطهّری اشاره شده است.

موضوع ارتباط یا عدم ارتباط بین آیات قرآن در یک سوره به طور کل و به عنوان موضوعی مهم از دیر باز مورد اختلاف بوده است، در یک سو، برخی از محققان مسلمان و اغلب مستشرقان قائل به عدم ارتباط بوده و در سوی دیگر برخی از مفسران که موافق بوده اند فقط به ارتباط خطی پرداخته اند، این رساله جستجوی ارتباط شبکه ای آیات را عهده دار شده است تا فارغ از بررسی های نظری پیرامون ارتباط یا عدم ارتباط آیات، عملاً کیفیت ارتباط آیات در سوره انعام به تصویر کشیده شود، به این منظور از رهگذر استخراج موضوعات آیات و سازماندهی آنها شش خط اصلی – ارتباطی شناسایی شده است که عبارتند از: توحید، نبوت، مخالفان حق (کفار، مشرکان، ظالمان)، مبانی و اصول، معاد و احکام. آنگاه ضمن دقت در نحوه جابجایی بین خطوط یاد شده و یافتن نقاط ظاهراً منقطع و بررسی آراء مفسران در توجیه موارد بررسی شده و در نهایت با کشف و شناسایی نکات تازه گامی برای پدیدار ساختن شبکه ارتباطی آیات در این سوره برداشته شده است.

هدف این پایان نامه، آشنایی با مبانی و گرایش های عبدالحجّت بلاغی در حجّه التفاسیر است. وی در زمینه ی مبانی از مبنای قرآن به قرآن و مبنای سنت، و نیز از موضوعات مربوط به گرایش های اصولی- فقهی، کلامی، فلسفی، عرفانی، ادبی، علمی- تجربی و تاریخی استفاده کرده است. عملکرد تفسیری وی نمایانگر غلبه ی استفاده از مبنای سنّت در تفسیر آیات می باشد. در بررسی سند حدیث از رجال کمک گرفته است. این مفسر روایاتی را از راویان شیعی نقل کرده و در بررسی متن حدیث نیز ضمن ترجمه روایات، از ذکر نکات فقه الحدیثی غافل نبوده است. در عرضه دو روایت متفاوت و متعارض، گاه یکی را مردود شمرده و در برخی موارد تعارض بین روایات را حل نکرده است. همچنین روایاتی را از منابع حدیثی دست دوم نقل کرده، از میان تفاسیر هم، بیشتر از تفاسیر روایی شیعی و به ویژه از تفسیر صافی که در به کارگیری آن تسلطی ویژه دارد، بهره برده است. اما در میان گرایش ها، گرایش کلامی غلبه دارد. وی در بخش های مختلف، از جمله: رابطه صراط مستقیم با اسلام، افکندن ابراهیم ? در آتش، پیامبر ? و مسحور شدن، عذابها و ثوابهای الهی، آیات راجع به ولایت و مهدویت، احباط و تکفیر و ... نظر مفسرین را نقد کرده است.

کتاب پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، تألیف دکتر سید محمد باقر حجتی در تبیین موضوعات تاریخ قرآن در دو بخش قابل نقد و بررسی می باشد. در بخش اول، نحوه عرضه تعداد و ترتیب موضوعات اصلی تاریخ قرآن با تکیه بر الگویی منطقی و مأخوذ از کتاب های تاریخ قرآن موجود، مورد نقد و بررسی قرارگرفته است، پراکندگی، کمبود و جابجایی بعضی از موضوعات اصلی نتیجه اجمالی این بخش است، در بخش دوم هر یک از موضوعات اصلی که به ترتیب اهمیت عبارتند از: ارتباط، انتقال، حفظ و نگه داری قرآن، سازماندهی، کیفیت تلفظ و تأثیر لهجه ها، اصلاح شیوه نگارش و ترجمه، به طور مستقل و مجزا، مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند، به عنوان نمونه در یکی از مهمترین این موضوعات اصلی یعنی سازماندهی، نظر مولف محترم درباره سازماندهی قرآن در عصر پیامبر (صلی الله علیه و آله)، نقد محتوایی شده است. کلید واژه ها: نقد و بررسی، حجتی، کتاب پژوهشی در تاریخ قرآن کریم

علوم قرآنی نقش اساسی و کلیدی در فهم و تفسیر قرآن مجید دارد و در این میان نظرات مفسّران قرآن کریم نیز حائز اهمّیت است. آیت الله جوادی آملی از جمله مفسّران برجسته و صاحب تفسیر تسنیم می باشد که در مباحث علوم قرآنی نیز صاحب نظریاتی بدیع می باشند. این تحقیق حاصل جستجو در آثار استاد جهت بررسی و ارائه اندیشه های علوم قرآنی ایشان می باشد. این پایان نامه در نه فصل تنظیم گردیده است. فصل اوّل درباره کلیّات می باشد. در این فصل توضیحاتی پیرامون موضوع تحقیق بیان می شود. همچنین علوم قرآنی تعریف و مورد واکاوی قرار می گیرد. فصل دوّم زندگینامه استاد جوادی آملی می باشد که در این فصل آثار و فعالیتهای ایشان معرفی می شود. فصل سوّم معرفی وحی از دیدگاه استاد می باشد. ایشان وحی را از نوع علم حضوری دانسته و معتقدند وحی از مبدأ فاعلی تا مبدأ قابلی آن که جان پیامبر است از هرگونه دخل و تصرّفی در امان است. ایشان الفاظ قرآن را محصول وحی الهی میدانند و تأکید می نمایند که وحی با تجربه دینی، شهود عرفاء و با نظریه نبوغ کاملاً متفاوت است. فصل چهارم در مورد نزول قرآن از نظر استاد می باشد که ایشان معتقد به نزول اجمالی در عین کشف تفصیلی می باشند و نزول قرآن را به صورت تجلّی می دانند نه تجافی. فصل پنجم در مورد جمع قرآن می باشد که استاد معتقدند قرآن در زمان پیامبر به صورت یک مجموعه منسجم جمع و تدوین یافته است. در فصل ششم نظر استاد پیرامون مصونیّت قرآن از تحریف از هرگونه کاستی و زیادی مطرح شده است. ایشان، قرآن کنونی را همان قرآن زمان پیامبر می دانند که حتی یک واو از آن کم و زیاد نشده است. فصل هفتم در مورد اعجاز از نظر آیت الله جوادی آملی است. ایشان معتقدند اعجاز قابل آموزش و فراگیری نیست و تأثیر آن حقیقی است در مقابل سحر که تأثیر تخیّلی دارد و قابل آموزش است. در فصل هشتم نسخ از نظر استاد تبیین شده است. ایشان نسخ را به معنای تخصیص زمانی می دانند. فصل نهم به محکم و متشابه از دیدگاه استاد می پردازد. ایشان معتقدند محکمات آیاتی هستند که در دلالتشان ابهامی نیست و تشابه را از عوارض طبیعی گفتگو با بشر می داند.

هدف اصلی این رساله، بررسی ارتباط آیات سوره هود است، تا روشن گردد اگر چه آیات به صورت پراکنده و متناسب با شرایط زمان نازل شده باشد، ولی به اقتضای نزول آنها از سوی خداوند حکیم، نظمی منطقی و کاملاً حکیمانه بر آیات حکمفرماست

این رساله بررسی ارتباط آیات سوره اعراف را عهده دار شده است تا فارغ از بررسی های نظری پیرامون ارتباط یا عدم ارتباط آیات، عملاً کیفیت ارتباط آیات این سوره را نشان دهد . به این منظور از رهگذر استخراج موضوعات آیات و سازماندهی آنها هفت خط اصلی – ارتباطی شناسایی شده است آنگاه ضمن دقت در نحوه جابجایی بین خطوط یاد شده و یافتن نقاط ظاهراً منقطع و بررسی آراء مفسران در توجیه موارد بررسی شده و در نهایت با کشف و شناسایی نکات تازه گامی برای پدیدار ساختن شبکه ارتباطی آیات در این سوره برداشته شده است.