نام پژوهشگر: ناهید جلیلی

تأثیر آگاهی فرهنگی بروی کیفیت ترجمه متون ادبی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1389
  سمانه صفری   فاطمه میرزا ابراهیم تهرانی

ترجمه ناپذیری بیشتر در سطح عناصر فرهنگی و اصطلاحات فرهنگ-محور رخ می دهد؛ ترجمه آموزان اغلب به هنگام ترجمه متونی که در آن به جنبه هایی از فرهنگ مبدأ اشاره شده باشد، دچار مشکل می شوند و در اکثر موارد ترجمه های نادرستی ارائه میکنند. اما در واقع، علت ناتوانی دانشجو در ترجمه این گونه اصطلاحات چیست؟برای فهم علت این ناتوانی و یافتن راهکارهایی جهت رفع آن، در صدد برآمدیم تا تأثیر آگاهی فرهنگی مترجم را به روی کیفیت ترجمه اش بسنجیم. از آنجا که فرهنگ و عناصر فرهنگی بیشتر در بطن متون ادبی حضور دارند، این پژوهش در چارچوب متون ادبی انجام شده است.در ابتدا مفاهیمی چون فرآیند ترجمه، فرهنگ، وابستگی متقابل زبان و فرهنگ را تعریف کرده ایم ؛ سپس، نظریه های مختلف ترجمه را، به ویژه آنهائی که با تکیه بر ارتباط متقابل زبان و فرهنگ به بررسی فرآیند ترجمه پرداخته اند، تجزیه و تحلیل کرده ایم.ارتباط تنگاتنگ زبان و فرهنگ با یکدیگر و حضور همیشگی فرهنگ و عناصر فرهنگی در بطن متون گوناگون، به ویژه متون ادبی، اهمیت تسلط مترجم بر فرهنگ مبدا را اثبات می کند. یافته های تحقیق: - در اکثر موارد، ناکافی بودن دانش فرهنگی ترجمه آموز دلیل ناتوانی او در ترجمه عناصر و واژگان فرهنگ-محور است. - در برخی موارد، نبود معادل دقیق برای واژگان فرهنگ-محور علت اشتباه بوده است. - آموزش های دانشگاهی در بالا بردن سطح دانش فرهنگی ترجمه آموز چندان موثر نیستند. - پس از بررسی سرفصل دروس رشته مترجمی زبان فرانسه، راهکارهائی عملی جهت بالا بردن سطح دانش فرهنگی ترجمه آموز پیشنهاد شدند. در نهایت،برای تربیت مترجمان تواناترعلاوه بر پرورش مهارت های زبانی، بالا بردن سطح دانش فرهنگی و فرازبانی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

مشکلات معادل یابی واژگانی ترجمه متون تبلیغاتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1389
  منصوره پورغریب شاهی شهربابک   ناهید جلیلی

هدف این پایان نامه، مطالعه تبلیغات و مشکلات مترجم برای انتقال آن به زبان و فرهنگی دیگر است. امروزه تبلیغات به عنوان یک پدیده بین رشته ای در تمام ابعاد زندگی بشری حضور چشمگیر دارد. همگام با جنبش جهانی سازی و ظهور رسانه های مختلف، ارتباط بین زبان ها و ترجمه تبلیغات اهمیت پیدا کرد. تبلیغات زبانی ساده و ویژه دارد و سرشار از صنایع بلاغت و سبک شناسی است و با توجه به تفاوت های فرهنگی و روان شناختی جوامع مختلف، ترجمه متون تبلیغاتی مشکلاتی را برای مترجم به همراه دارد. درواقع مترجم باید ترجمه ای ارائه دهد که با اعتقادات، احساسات و عادات مخاطب در تضاد نباشد و بتواند توجه او را به سمت محصول مورد نظر جلب کند. پس برای اینکه پیام از سوی مصرف کنندگان کشور مخاطب بهتر پذیرفته شود، اعمال تغییرات و اصلاحاتی بر روی متن اصلی لازم به نظر می رسد. در این صورت، در مورد تبلیغات بهتر است از اقتباس سخن گفت تا ترجمه. ترجمه شناسان چهار راهبرد برای ترجمه تبلیغات پیشنهاد می کنند که مترجمان می توانند از آن ها کمک بگیرند : انتقال، اقتباس، استانداردسازی و بومی سازی. به واقع الزامات و هنجارهایی هم بر سر راه مترجم وجود دارد که به تفاوت های زبانی و فرهنگی مربوط می شود و به نظام سیاسی هر کشور بستگی دارد؛ معیارهایی که مترجم هنگام ترجمه باید مد نظر قرار دهد. کلید واژه ها : تبلیغات، فرهنگ، زبان تبلیغات، ترجمه تبلیغات، انتقال، اقتباس، استاندارد سازی، بومی سازی.

etude comparative de la traduction des mots exprimant les attributs de dieu, dans deux traductions du coran (m. hamidullah et gh. fakhri)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1391
  فاطمه ابوفاضلی   ناهید جلیلی

یکی از راه هایی که می توان از طریق آن به شناختی صحیح - هر چند نسبی - از خداوند دست یافت قرآن است ؛ چراکه این خود خداوند است که از طریق صفاتش به معرفی خود در این کتاب مقدس می پردازد. به همین دلیل ارائه ی ترجمه ای غلط ازاین صفات می تواند تصوری نادرست و مبهم از خداوند در ذهن خواننده ایجاد کند واین نکته ای است که گاه از سوی برخی مترجمان همچون م.حمیدالله مورد غفلت واقع شده ، به عنوان مثال وی صفت " المُتَکَبر" را " خودخواه " ترجمه نموده است و به کار بردن این صفت در خور ذات احدیت نیست. در این پایان نامه که در سه فصل تنظیم شده، ابتدا به بیان کلیاتی از ترجمه پرداخته ، سپس در فصل دوم به دشواری های ترجمه قرآن اشاره و در نهایت، در فصل آخرحدود بیست صفت الهی را مطرح نموده و به بررسی ریشه شناختی ، تفسیر و ترجمه آن ها مبادرت نموده ایم.

نقد تطبیقی دو ترجمه از مادام بواری نوشته گوستاو فلوبر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1391
  حرمت احمدی   محمدرحیم احمدی

موضوع پایان نامه عبارتست از نقد و بررسی دو ترجمه از رمان معروف گوستاو فلوبر " مادام بواری ". هدف این پژوهش پیاده کردن نظریه های معاصر و کاربردی نقد ترجمه در دو متن ترجمه ای و بهره گیری از نظریات در جهت مقایسه این متون است.در این بررسی از نظریات نقد ترجمه معاصر همچون نظریات نقد آنتوان برمن ترجمه شناس ومنتقد کانادایی و نظریه های ترجمه شناختی فرانسوی بهره خواهیم گرفت. همچنین مسائل زیر در هر یک از ترجمه ها ودر ارتباط با متن اصلی مورد توجه قرار خواهند گرفت: طرح ترجمه، محیط و فضای زمانی ترجمه، نکات سبک شناختی ممیزه هر یک از ترجمه هاو متن مادر. در این کار بعد از مطالعه ویژگی های کلی رمان و آشنایی با نویسنده و مترجمان آن،به بررسی شیوه محمد قاضی و مهدی سحابی در ترجمه پرداخته ایم .ترجمه سبک، لحن، اسامی خاص ،ضرب المثل ها و... از موارد مطالعه ما هستند.همچنین در مورد رنگ و بوی بومی ترجمه، روش مترجمان، شیوه برگرداندن مسائل فرهنگی، انتخاب معادل ها و... بحث نموده ایم. در تمام موارد فوق، تعداد قابل توجهی از مثال های مقایسه ای بین ترجمه و متن یاری دهنده ما در تبیین بهتر مطالب بوده اند. واژگان کلیدی: گرایش های تغییری، ترجمه، تحلیل، تفسیر، برمن، قاضی، سحابی، مادام بوواری

بررسی عوامل موثر و راهکارهای مناسب تغییر معیشت جوامع روستایی با رویکرد مدیریت پایدار جنگل ها در منطقه بازفت استان چهارمحال و بختیاری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده منابع طبیعی 1392
  ناهید جلیلی   نبی اله یارعلی

تامین معیشت پایدار جوامع محلی مرتبط با عرصه های جنگلی یکی از عوامل اثر گذار در مدیریت پایدار منابع جنگلی است. برنامه ریزی در جهت ارتقاء و بهبود وضعیت معاش و درآمد خانوارهای روستایی به عنوان یک خط مشی مهم و اثرگذار برای تحقق توسعه پایدار تعریف شده است.این تحقیق به بررسی پتانسیل اقتصادی و اجتماعی راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای وضعیت معیشت خانوارهای روستایی در منطقه بازفت شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری می پردازد. در این بررسی راهکار های جایگزین و ارتقاء دهنده درآمد، شامل راهکارهای توسعه آگروفارستری، اکوتوریسم، اجرای طرح های جنگلداری چند منظوره و آموزش و ترویج ساکنین محلی است. به این منظور وضعیت اقتصادی و اجتماعی ساکنین پنج روستا شامل روستاهای طارم، دورک علیا، دورک سفلی، الگی علیا و الگی سفلی از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه در خصوص منابع درآمدی و هزینه ای، میزان اراضی و باغات تحت مالکیت و مقدار تولیدات مختلف اهالی جمع آوری شد. همچنین نظرات ایشان در رابطه با هر یک از روش های پیشنهادی برای جایگزینی در تامین درآمد و اشتغال روستایی و میزان پذیرش این راهکارها از طرف خانوارها اخذ شد. سپس با توجه به نتایج حاصل از پرسشنامه ها و نیز مطالعات وضعیت رابطه اهالی روستا با منابع جنگلی از طریق روش dpsir تحلیل شد. همچنین نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدات شیوه فعلی ارتباط اهالی با جنگل و نیز روش فعلی تامین معاش ایشان با استفاده از روش swot تعیین شد. در مرحله بعد هر یک از راهکارهای ذکر شده برای ارتقاء معیشت خانوارها از لحاظ پتانسیل اقتصادی به منظور برآورد میزان درآمدزایی هر روش بررسی شد. سپس روش های مورد نظر پیشنهادی با استفاده از معیارهای اقتصادی شامل میزان درآمد سرانه و میزان اشتغالزایی مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین میزان پذیرش هر یک از این راهکارها براساس معیارهای اجتماعی شامل سطح آگاهی خانوارها از روش پیشنهادی و نیز میزان تمایل ایشان به اجرای هر روش مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده از روش swot و dpsir نشان دهنده استفاده اهالی از منابع جنگلی و مرتعی بوده که با روش های غیراصولی سبب تخریب منابع طبیعی شدند. براساس نتایج حاصل از بررسی هر یک از راهکارها از دو جنبه اقتصادی و اجتماعی در جهت بهبود معیشت خانوارهای روستایی راهکار مناسب در بین راهکارهای پیشنهادی از نظر اقتصادی روش اگروفارستری است اما از نظر پذیرش اجتماعی روش پرورش ماهی از پذیرش بیشتری برخوردار بوده است. کلید واژه ها: راهکارهای تغییر معیشت، مدیریت پایدار جنگل، جوامع روستایی، منطقه بازفت، چهارمحال و بختیاری

etude proble
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1393
  عطیه فرزانفر   ناهید جلیلی

il y a plus de quatre mille langues pratiquées aux quatre coins du monde dans lesquelles la phraséologie se montre généreusement ou timidement. les expressions s’emploient soit dans la littérature et les textes écrits, soit dans nos conversations quotidiennes. et rares sont les langues qui ne tiennent pas compte de leur poids culturel. vu ce domaine fort intéressant de toute langue, dans ce mémoire de master, nous avons pointé du doigt les expressions populaires imagées qui parsèment non seulement nos échanges verbaux avec notre entourage, mais elles se voient également dans les textes selon leur registre de langue. notre étude s’inscrit dans un cadre descriptif et analytique basé sur une série d’extraits de textes qui contiennent ce genre d’expressions. ces dernières sont passées au peigne fin dans une approche traductive (français-persan) d’où sont déduits grosso modo les décalages culturels et linguistiques entre les deux langues.

بررسی مشکلات ترجمه ی وجه "شرطی" از فرانسه به فارسی و بالعکس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1393
  زهرا سلیمی   محمدرحیم احمدی

در این تحقیق در ابتدا وجه شرطی را از نظر ساختاری بررسی می کنیم. با مقایسه این دو زمان می توان فهمید که طریقه ساخت و استعمال شرط در دو زبان فارسی و فرانسه کاملا متفاوت است. وجه شرط حال در زبان فرانسه از ریشه آینده، یعنی علامت مشخصه –r- و شناسه های ماضی استمراری ساخته می شوند. فعلی به عنوان وجه شرط در زبان فارسی وجود ندارد و می بایست از وجه دیگری به جای شرط استفاده کرد. شرط گذشته در زبان فرانسه نیز می بایست در ترجمه با وجه یا زمان های دیگری جایگزین گردد. بنابراین، مترجم در انتخاب خود با مشکل انتخاب رروبه رو است. آیا جایگزینی شرط با وجه دیگر مفهوم را در زبا ن فرانسه و بالعکس القا خواهد کرد؟ هدف ما در این بررسی تلاش برای یافتن معیاری است که به این پرسش پاسخ دهد و تمرکز این تحقیق بر مطالعه شرط به خصوص در حالت وجهی و زمانی آن و ارزش های وجهی و زمانی است که فعل میتواند در متنی خاص داشته باشد. این پایان نامه به سه فصل تقسیم گردیده است: فصل اول شامل توصیفی کلی از فعل و خصوصیات آن است. فصل دوم شامل شرح و ویژگی های شرط، با توجه به مطالعه زبان شناسان از این فعل در زبان های فارسی و فرانسه، می باشد. فصل سوم با ارائه نمونه های مختلف به تجزیه و تحلیل مجموعه ما اختصاص داده شده است. کلمات کلیدی: وجه، زمان، شرط، فعل، ترجمه

بررسی ترجمه صفات در نهج البلاغه به سه زبان فارسی، فرانسه و عربی
thesis دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1394
  حورا شریعتی صدر   ناهید جلیلی

dans cette recherche basée sur la théorie de l’analyse sémique, nous avons travaillé sur la traduction des adjectifs dans quatre premiers volets du premier sermon de la voie de l’éloquence. ensuite, des techniques pour transmettre correctement la parole de l’imam ali et des équivalents appropriés pour ces adjectifs sont abordées. این پژوهش که براساس نظریه تحلیل معناژه ای به بررسی ترجمه "صفات" در چهار بخش اول خطبه اول نهج البلاغه می پردازد ؛ راهکارهایی برای انتقال درست کلام امام و نیز معادل های متناسب با این راهکارها را برای صفات ارائه می دهد.