نام پژوهشگر: کامبیز محمود زاده

بررسی دوزبانگی زبانهای فارسی و ترکی در میان دانش آموزان دبیرستانی بجنورد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1388
  سپیده سلیمی   کامبیز محمود زاده

موضوع پژوهش حاضر بررسی دوزبانگی زبانهای فارسی و ترکی در میان دانش آموزان دبیرستانی بجنورد می باشد. زبان ترکی از جمله زبانهای رایج در ایران است که در گذشته زبان اصلی در این منطقه بوده و گویشورانی داشته است. به نظر می رسددر این شهر تغییر زبانی در حال انجام باشدو بویژه نسل جوان تمایلی به کاربرد آن زبان نداشته باشند. پژوهش های زیادی در زمینه دوزبانگی و تغییر زبانی انجام گرفته است از جمله: تحقیق فیشمن ، لباو ،گرین فیلد ، دورین و غیره. روش گرد آوری داده ها پرسشنامه است. آزمودنیها 200 دانش آموز دختر و پسر با میانگین سن 16 سال و در دو گروه دختران و پسران هستند. نتایج با کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با جداول و نمودارها نمایش داده شد. با توجه به نتایج بدست آمده در دو حوزه خانواده و مدرسه ، زبان غالب فارسی است و کاربرد این زبان در محیط مدرسه در دختران و پسران یکسان است. در محیط خانه نیز بین جنسیت و کاربرد زبان رابطه معنی داری وجود ندارد. به طور کلی در بجنورد نوعی تغییر زبانی در حال انجام است و زبان فارسی جایگزین زبان ترکی شده است.

آموزش خط و الفبای زبان فارسی بر پایه شیوه پاسخ فیزیکی کامل به کودکان غیر فارسی زبان ایرانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  عشرت ثقفی   کامبیز محمود زاده

چکیده تمام نما پژوهش حاضر به بررسی «آموزش خط و الفبای زبان فارسی بر پای? شیو? پاسخ فیزیکی کامل به کودکان غیر فارسی زبان ایرانی» می پردازد. هدف از انجام این تحقیق، یافتن یک شیو? آموزشی بهینه برای آموزش الفبای زبان فارسی به کودکان غیر فارسی زبان و تهیه و تدوین مطالب درسی در راستای روش مورد نظر است. بدین منظور، نگارنده قصد دارد بررسی مقایسه ای بین روش پاسخ فیزیکی کامل و روش سنتی رایج در مدارس کشور در زمین? آموزش الفبای زبان فارسی به کودکان بلوچ هم وطن انجام دهد. در این پژوهش ابتدا بررسی کتابخانه ای در مورد روش پاسخ فیزیکی کامل و الفبای زبان فارسی انجام شده است، سپس نتایج این بررسی در تدوین 5 درس برپای? شیو? پاسخ فیزیکی کامل جهت آموزش 5 آوای منتخب به لحاظ سهولت تلفظ و اشتراک بین دو زبان، به گروه آزمایش مورد استفاده قرار گرفته و نتایج حاصل از این آموزش در مقایسه با آموزش دروسی از کتاب درسی «بخوانیم» کلاس اول ابتدایی حاوی 5 آوای مورد نظر به گروه کنترل، در یکی از مهد کودک های شهر زاهدان مورد بررسی و تحلیل آماری قرارگرفته است. برای تحلیل آماری داده ها از نرم افزار excel جهت ارائ? نمودارها و از نرم افزار آر برای تعیین سطح معنا داری تفاوت های مشاهده شده بین دو گروه کنترل و آزمودنی استفاده شده است. نتیج? پژوهش نشان می دهد که آموزش الفبا به روش پاسخ فیزیکی کامل نسبت به روش سنتی، موفقیت قابل توجهی در پیشرفت آموزشی کودکان بلوچ زبان ایرانی داشته است. کلید واژه ها:

بررسی تطبیقی راهبردهای اتخاذ شده برای ترجمه اصطلاحات در فیلم های دوبله شده و زیرنویس دار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1390
  ریحانه شاهزاده حمزه   سالار منافی اناری

در تحقیق حاضر راهبردهای اتخاذ شده برای ترجمه اصطلاحات در فیلم های دوبله شده و زیرنویس دار مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفت. نتایج و یافته های این تحقیق حاکی از آن بود که پربسامدترین راهبرد برای ترجمه هر دو نسخه دوبله شده و زیرنویس دار فیلم های درام آمریکایی، راهبرد «دگرگویی» بود. بنابراین دوبله یا زیرنویس بودن یک فیلم تأثیری بر تصمیمات مترجمان در هنگام ترجمه اصطلاحات ندارد.

تصریح در ترجمه های فارسی قلعه حیوانات
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  محمد علی باقری نژاد پایینی   سالار منافی اناری

مطالعه حاضر تلاشی برایبررسی فرایند تصریح به صورت در زمانی در یک اثر خاص توسط چند مترجم متفاوت است. به منظور بررسی نحوه ی بازنمود تصریح در این ترجمه ها، پژوهش گر از چارچوبکلودی(1998/2009) استفاده کرد.با استفاده از این مدل ، ترجمه ها بررسی شدند و رویکرد تغییرات اعمال شده در ترجمه ها،ناشی از اعمال تصریح، ثبت شد. مدل کلودی (1998/2009) برای بررسی این تحقیق انتخاب شد. محقق به دنبال پاسخ به این سوال ها بود که اولاً رویکرد تصریح در ترجمه های اخیر در مقایسه با ترجمه قدیمی تر چگونه است و ثانیاً در بررسی های سالانه و دهه ای این ترجمه ها، بیشترین و کمترین میزان تصریح مربوط به کدام نوع است؟ دو فصل از ده فصل کتاب قلعه حیوانات همراه با 6 ترجمه آن که توسط شش مترجم متفاوت ترجمه شده بودند، انتخاب شد. این فصل ها به واحد جمله تقسیم شد و همراه با ترجمه های آن در جدول قرار گرفت. پیکره حاصل شده شامل 259 جمله بود که براساس مدل کلودی (1998/2009) بررسی شد. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها، محقق به این نتیجه رسید که انسجام در بسامدهای تصریح و انواع آن در بین ترجمه های بررسی شده وجود ندارد. پر بسامد ترین تصریح در ترجمه جواهری و کم بسامدترین آن در ترجمه نوریان دیده می شود. تعداد کل تصریح ها در طول دهه ها کاهش یافته است. از میان انواع مختلفی از تصریح که کلودی (1998/ 2009) ارائه کرده بود، در تمام ترجمه ها به غیر از ترجمه آخوندی بیشترین نوع تصریح را تصریح اختیاری تشکیل می دهدکه این نوع در ترجمه فیروز بخت بیشترین میزان را داراست.کم بسامدترین نوع تصریح، تصریح منظور شناختی است که در ترجمه موسایی یافت می شود.

مَجاز در ترجمه های انگلیسی به فارسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  احسان ظاهری   کامبیز محمود زاده

هدف از تحقیق حاضر، ابتدا آشنا کردن مترجمان نوآموز با کارکرد مجاز در زبان انگلیسی و راهبرد های ترجم? آن به فارسی و سپس بررسی مسائل مربوط به مقول? مجاز در ترجمه، از جمله مسائل سبک شناختی بود.تحقیق حاضر سعی در پاسخ به دو پرسش داشت: 1) حین ترجم? رمان ها از انگلیسی به فارسی، مترجمان از چه راهبرد هایی برای ترجم? مجاز ها بهره می برند؟، 2) حین ترجم? رمان ها از انگلیسی به فارسی، پر کاربرد ترین راهبرد مورد استفاد? مترجمان برای ترجم? مجاز ها کدام است؟ چارچوب اولی? تحقیق حاضر، مدلی بود که لارسون برای ترجم? مجاز ارائه داده است. این چارچوب در مرحل? اول تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. در مرحل? دوم تحقیق، پس از آنکه حدود یک چهارم پیکره مورد بررسی قرار گرفت، محقق به دو راهبرد دیگر نیز برخورد کرد و این امر منجر به شکل گیری مدلی تازه شد. مطابق این مدل، راهبرد های مورد استفاده برای ترجم? مجاز از انگلیسی به فارسی عبارتند از: 1) ترجم? مجاز به غیر مجاز، 2) ترجم? مجاز به مجاز، 3) ترجم? مجاز به مجاز نما، 4) ترجمه بوسیل? حذف مجاز.ده رمان انگلیسی به هراه ترجم? فارسی آنها به عنوان پیکر? تحقیق انتخاب شد. پیکره ای 500000 واژه ای برای یافتن مجاز ها وترجم? آنها مورد بررسی قرار گرفت. 480 نمونه مجاز بهمراه ترجم? فارسی آنها از پیکره استخراج گردید. محقق برای جمع آوری، طبقه بندی تحلیل داده ها از هیچ گونه نرم افزاری بهره نبرد. مدل تازه به منظور طبقه بندی و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. داده های بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا بدین وسیله فراوانی راهبرد های بکار رفته برای ترجم? مجاز های انگلیسی مشخص شود.همانگونه که پیش تر نیز اشاره شد، چهار راهبرد برای ترجم? مجازها از انگلیسی به فارسی مشاهده شد که به ترتیب فراوانی عبارتند از: 1) ترجم? مجاز به غیر مجاز، 2) ترجم? مجاز به مجاز، 3) ترجم? مجاز به مجاز نما، 4) ترجمه بوسیل? حذف مجاز.نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر نشان می دهد که ملاحضات سبکی ترجمه، حداقل در ارتباط با راهبردهای ترجم? مجاز، هنوز در ایران چندان جدی گرفته نمی شود. در نتیجه بهتر آن است که مترجمان نوآموز را نسبت به مسائل سبک شناختی مانند ظرایف زیبایی شناختی متون حساس و نیز راهبرد های ترجم? آنها آگاه کنیم تا بدین وسیله این مترجمان قادر باشند کیفیت ترجمه های خود را ارتقا دهند و نیز در جهت رعایت نکات ظریف سبکی گام بردارند.

آموزش واژه‏های مرکب فارسی بر مبنای درجه شفافیت و تیرگی معنایی: ویژه فارسی آموزان خارجی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1391
  عیسی اقبالی فرکوش   کامبیز محمود زاده

موضوع شفافیت و تیرگی معنایی از اهمیت ویژه‏ای در فرآیند یادگیری واژه‏های مرکب برخوردار است. در این پایان‏نامه سعی بر آن است تا شفافیت و تیرگی در سطح واژه‏های مرکب فارسی برای فارسی آموزان خارجی تدریس گردد و تفاوت میان دو گروه از واژه‏ها با مثال‏های متعدد و گوناگون تشریح گردد. مسلماً در آموزش زبان خارجی، ارائه قواعدی زایا برای تعمیم درک واژگان از ضرورتی حیاتی برخوردار است. مدرس زبان خارجی سعی برآن دارد تا با استفاده از یک یا چند الگو و ذکر چگونگی ساخت این الگوها، زبان‏آموز را در شرایطی قرار دهد تا وی بتواند برحسب قیاس به درک مجموعه مبتنی بر آن الگوها برسد. تعداد 20 نفر از زبان‏آموزان با ملیت‏های مختلف در مرکز آموزشی علامه دهخدای تهران انتخاب گردیدند. آزمون اول شامل 20سوال تستی در مورد شفافیت و تیرگی معنایی واژه‏های مرکب فارسی به عمل آمد، سپس آنان به دو گروه 10 نفره(گروه آزمون و گروه کنترل) تقسیم گردیدند. در سه جلسه آموزش برگزار شده طی سه هفته متوالی به گروه آزمون، موضوع شفافیت و تیرگی واژه‏های مرکب فارسی با طرح سوالات مختلف و توضیحات لازم آموزش داده شد، سپس هر دو گروه آزمون و کنترل در آزمون نهایی شرکت داده شدند. به منظور اثبات تاثیر آموزش، سوالات آزمون نهایی با میزان دشواری بیشتری نسبت به آزمون اول انتخاب گردید. از نتایج آزمون بعمل‏آمده به کمک تحلیل آمار توصیفی و استنباطی (توزیع تی)، نشان داده شد که آموزش فوق تأثیر معنی‏داری بر زبان‏آموزان داشته است.