نام پژوهشگر: عبدالرحیم سلیمانی

رویارویی فکری ائمه(علیهم السلام) با غالیان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  امیرحسین غفاری فر   محمد جعفر علمی

خلاصه و چکیده مطالب در این تحقیق، ابتدائاً غلات را به عنوان کسانی معرفی نموده ایم که درباره اهل بیت? سخنانی گفتند که خود آنها درباره خودشان نگفتند و امامان را در عرض خداوند تبارک و تعالی قرار دادند و صفات الهی را به صورت استقلالی منسوب به اهل بیت? کردند. مغالیان، اعتقاداتی مانند حلول یا تشبیه یا تناسخ یا الوهیت یا نبوت و... داشتند که به سبب همین اعتقادات از مرز اسلام خارج و وارد دایره کفر گشتند، از حد و میزان اعتدال و حقیقت، تجاوز کردند و در حق اهل بیت? غلوّ نمودند. ائمه? که میزان حقیقی افکار و اعمال اند در برابر این ارتفاع غالیان، موضع گرفته و با آنها برخورد فکری و عملی کردند. در این مجموعه ضمن آشنایی اجمالی با پدیده غلو و غالیان، به طور مبسوط با شیوه رویارویی فکری ائمه? با این افراد به ظاهر دوست، اما در واقع، دشمن اهل بیت? آشنا خواهیم شد و سپس در فصل رویارویی عملی، خواهیم دید که ائمه? ضمن نهی از غلو، دستور به تبرّی جستن و سب و لعن غلات را داده‏اند و آنها را به انزوا کشانده و در مواردی آنها را مجروح و یا به قتل رسانده‏اند و یا دستور آن را صادر فرموده‏اند، که مجموع اینها برای خواننده یک پیام اساسی دارد و آن فاصل? عمیق میان غالیان و شیعیان است و اینکه این دو گروه را هرگز نباید در کنار هم و با هم دید.

بررسی قضیه حقیقیه و آثار آن در اصول فقه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سید روح اله میرقیصری   علی اله بداشتی

چکیده: از آنجا که قضیه حقیقیه، موضوعِ آن طبیعت لابشرط است؛ شأنیت شمول تمامی افراد خود را بدون قید دارا است. اما بر خلاف قضیه طبیعیه و ذهنیه با خارج در ارتباط است. یعنی می تواند افراد خارجی داشته باشد. این امر باعث شده است که چنین قضیه ای از قابلیتهای ویژه ای برخوردار باشد. و در واقع شمول افراد در موضوع این قضیه، بر خلاف عام، محدود به یک جمعِ خاص در شرایط محدود نیست. از این رو، قضیه حقیقیه از موارد اطلاق است؛ که موضوع آن قابلیت برای انطباق بر تک تکِ مصادیق خود را دارد. و افراد آن هر گاه موجود شدند از مصادیق موضوع قضیه حقیقیه اند. ملاک صدق در این قضیه نفس الامر است.زیرا در این قضیه توجه به اصل و طبیعتِ موضوع است.و این طبیعت می تواند در خارج محقق شود یا نشود. پس باید به دنبال امری باشیم که هر دو حالت را برای صدق در بر گیرد. قضیه حقیقیه به شرطیه بازگشت نمی کند؛ چون موضوع آن طبیعت است؛ و فقط به طبیعتِ موضوع توجه می شود.مقدره بودن آن ربطی به اصلِ موضوع ندارد؛ بلکه نحوه اتصال موضوع با خارج را حکایت می کند. قضیه حقیقیه از جمله قضایای معتبره ای است که در علوم مختلفی همچون منطق(مثل در کلیت کبرا و...) ، فلسفه( مثل قاعد? فرعیت و...)، اصول فقه و غیره، نقش موثری دارد. در اصول فقه،حل بسیاری از مسائل اصولی، ازجمله: شک در مکلف به،شبهه نسخ حکم، محدوده خطاب نسبت به مشافهین و معدومین و...بر عهده این قضیه است. این امر باعث شده قضی? حقیقیه زنده ترین، پویاترین و کارآمدترین قضیه ای باشد که بشر به آن دست یافته است. واژگان کلیدی: ملاک صدق،نفس الامر،حقیقیه،موضوع،طبیعت

بررسی مبانی کلامی وهابیت در مورد توحید و شرک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  محمد ابراهیم زکی   عزالدین رضانژاد

پژوهش حاضر، در صدد پاسخ به این پرسش است که "اعتقادات وهابیت در مورد توحید و شرک، روی کدام مبنایی کلامی استوار است؟" جهت پاسخ به پرسش فوق این پژوهش به دو بخش تنظیم گردیده است: بخش نخست، تحت عنوان تعاریف و کلیات دارای سه فصل است؛ فصل اول به بررسی گروههای کلامی (شیعه، معتزله، اشاعره، اهل حدیث و وهابیت) پرداخته است. فصل دوم، درباره توحید، (تعریف و انواع آن) از نظر فرقه های کلامی به تحقیق پرداخته است؛ فصل سوم، در مورد شرک (تعریف و اقسام آن) از دیدگاه گروههای کلامی بحث نموده است. بخش دوم تحت عنوان: بررسی مبانی کلامی وهابیت در مورد توحید و شرک، دارای سه فصل است؛ فصل نخست درباره ی دیدگاه وهابیان در مورد عبادت، آنگاه به نقد آن و سپس به تعریف منطقی عبات همت گماشته است؛ فصل دوم، این ادعای آنان را که می گویند تمام اعتقادات آنها از سلف رسیده، مورد کنکاش قرار داده است. فصل سوم، درباره دیدگاه وهابیت در مورد حیات برزخی و این اعتقاد آنها که می گویند انبیا و اولیا در عالم برزخ قادر به پاسخگویی به توسلات ما نیستند، بنابراین درخواست دعا و طلب حاجت از آنها منجر به شرک می گردد؛ بحث و تحقیق نموده و سپس به نقد آن پرداخته است. در پایان رساله تمام مطالب، دسته بندی و از آنها نتیجه گیری نهایی به عمل آمده است.

عالم برزخ، ماهیت، ویژگی ها و ادله ی آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  عارف تاشدمیر   عزالدین رضانژاد

عالم برزخ، انسان پس از مرگش وارد عالم دیگر می شود به آن عالم، عالم برزخ می گویند. این عالم بعد از مرگ شروع می شود تا روز قیامت ادامه دارد و با آغاز قیامت این عالم به پایان می رسد. عالم برزخ با آیات و روایات کثیره قابل اثبات است. فقط در یک آیه (100 سوره مومنون) به این عالم تصریح شده است با تعبیر (و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون) در این آیه کلمه برزخ به معنای همان عالم برزخ (عالم قبر) است. در ضمن این آیه شریفه روایات کثیره وارد شده که مراد از البرزخ همان عالم برزخ یا همان عالم قبر است. در آیات دیگر نیز اشاره به این عالم شده است. پس از اثبات وجود عالم برزخ به ویژگی های آن عالم پرداخت شده است از قبیل : 1- چون انسان با مرگ وارد عالم برزخ می شود با پرسش نکیر و منکر روبه رو می شود. پس از پرسش اجمالی از قبیل خدایت کیست؟ پیامبرت کیست؟ امامت کیست؟ قبله ات کجاست؟ و ... وضهیت او روشن می شود یعنی از پرسش معلوم می شود که این در نعمت و لذت باشد یا در غذاب و عقاب برزخی. پس از آن فشار قبر وارد می شود. در این بحث، آیا فشار قبر عمومی است؟ یا از کسانی برداشته شده یا نه؟ بحث هایی شده است. 2- رابطه روح با دنیا و با بدن خاکی؟ روح پس از جدایی از این دنیا رابطه اش با این جهان کنونی به طور کلی قطع نمی شود بلکه طبق اعمالش و میزان ایمانش برای دیدار با خانواده اش به این دنیا سر می زند. و از اعمال دوستان بهره مند می شود. 3- عذاب و عقاب در عالم برزخ : در این قسمت به عذاب و کیفر و لذت های که در عالم برزخ برای برزخیان وجود دارد مورد بررسی و نتیجه گیری شده است. آنان با قالب مثالی انواع لذت ها و کیفرها را احساس می کنند. در فصل چهارم به پایان عالم برزخ اشاره شده است. در این فصل با صور اسرافیل (ع) وضعیت دنیا، خورشید ستاره، کوهها و ... بهم می خورد مورد بحث قرار می گیرد.

الشرور و العدل الالهی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 0
  عبدالله الخزرجی   عزالدین رضانژاد

نوشتار حاضر، تفسیری کلامی از مسأله شر و وجود شرور متعدد در عالم و توجیهاتی در زمینه وجود آن ها را ارائه می دهد. نویسنده می کوشد با استفاده از ادله قرآنی، روایی و عقلی، رابطه بین وجود شر را با عدل خداوند بررسیده و بین آن ها جمع نماید. وی در دو فصل نظریات مختلف فلاسفه و متکلمین را همراه با دیدگاه خود مطرح می کند. در فصل اول مباحثی کلی در مقوله شر و تاریخچه آن در ادیان و ملل دیگر همچون: مصریان، هندوها، مجوسیان، یونانیان، ادیان کتابی(یهودیان، مسیحیان و مسلمانان) را می خوانیم. نگارنده در همین زمینه نظریات شخصیت هایی مانند اوریجین، آگوستین، توماس آکوینی و مارتین لوتر را در مسأله شر و توجیه فلسفی شرور در عالم، منعکس ساخته، معنای لغوی و اصطلاحی شر و عدل و اقسام هر یک از آن ها را بیان می کند. وی در فصل دوم آرای بسیاری از متفکرین، اعم از فلاسفه و متکلمان مسلمان در مقوله شرور و نوع وجود آن در عالم را شرح می دهد. او نخست دیدگاه های مبتنی بر عدمی بودن شرور را و ادله مربوط به این که شرور مطلقاً عدمی هستند و وجود خارجی ندارند، را با استفاده از برهان های منطقی و فلسفی باز می گوید. نگارنده در این زمینه از دلیل استقرا، استدلال قیاسی و برهان خلف در اثبات عدمی بودن شرور بهره می برد و دیدگاه های شهیدمرتضی مطهری را در این باره بازتاب می دهد. و در ادامه توجیهات فیلسوفانی همچون: ملاصدرا، ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی را در ماهیت شرور و عدمی بودن آن مطرح کرده، سپس احتمال های و پیشنهادهای مختلف درباره شرور، نسبت بین خیر و شر، کم بودن شر نسبت به امور خیر، عدم تفکیک بین خیر و شر، تحلیلی از نظام احسن و ضروری بودن وجود شرور در آن، ملازمه بین خیر و شر، ترک خیر مستلزم رسیدن شر کثیر، عدم ملازمه بین عالم مادی با وجود شرور در عالم، مبدأ خیر بودن شرور، موجب تعالی بودن شرور برای نفس انسان معلول جهل بودن شرور، لازمه اختیار انسانی بودن شرور و جبران آن در عالم آخرت را مطرح کرده و دیدگاه های مذکور را نقد و ارزیابی می کند.

حقیقه المسیح فی المسیحیه و الاسلام
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1384
  علی الشیخ   عبدالرحیم سلیمانی

چکیده ندارد.

تبیین آزادی عقیده وپاسخ به شبهات آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم 1392
  احمد لشکری   عبدالرحیم سلیمانی

درتبیین آزادی عقیده دو واژه آزادی وعقیده معانی مختلفی دارند آزادی عبارت است رهایی انسان ار بندگی واسارت غیر برای رسیدن به اهداف وکمال مطلوب وعقیده نیز عبارت است آنچه که در ذهن در نتیجه ادراک تصدیق حاصل می گردد. آرادی مبتنی در مبانی انسان شناسی جهان بینی ومعرفت شناسی است وآزادی عقیده در اسلام مبتنی است بر آزادی عقلانیت عدم اجبار بر دین ونیز لزوم وجود اختیار برای کسب فضایل اخلاقی و آزادی عقیده در سه حوزه قبول بیان وعمل به عقیده قابل طرح است که اولی مطلق ودوم وسوم محدود است . شبهات وارده نیز قابل قبول نیست زیر اجهاد ابتدایی واقع نشده وارتداد وممنوعیت کتب ضاله برای حفظ مصالح مهمتری است که برای اسلام از آزادی عقیده مهمتر است

صبر در قرآن و عهدین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده اصول الدین 1387
  ریحانه سیدمرتضی حسینی   عبدالرحیم سلیمانی

چکیده ندارد.