سال های بین 1332 تا 1357 دوران تقابل امید و ناامیدی در جامعه ی ایران و بازتاب آن در شعر معاصر بوده است. واکنشی که هر یک از شاعران این دوره در قبال مسائل سیاسی و اجتماعی از خود نشان داده اند، متفاوت بوده است، در این رساله با در نظر گرفتن برخی از شباهت ها، این شاعران به چهار گروه تقسیم شده اند: 1) پذیرندگان شکست و پناه جویان در سازش و امنیت 2) امیدواران مأیوس 3) مرثیه گویان وطن 4) آرمان گرایان امیدوار. در گروه اول، فریدون توللی و در گروه دوم، هوشنگ ابتهاج و در گروه سوم، مهدی اخوان ثالث و در گروه چهارم، محمد رضا شفیعی کدکنی در نظر گرفته شده است. همچنین نمادهایی که این شاعران برای بیان احساسات خود استفاده کرده اند - به ترتیب سال سرایش آن ها- استخراج و سپس تفسیر شده اند. این پایان نامه در سه بخش تدوین یافته و برخی از بخش ها نیز شامل چند فصل است و نتایج حاصل از آن نیز در پایان رساله آمده است.

پژوهش حاضر در دو بخش به بررسی تشبیه مضمر در ادبیات فارسی می پردازد. در بخش اول چگونگی نگرش عالمان بلاغت به مقوله ی تشبیه مضمر و جایگاه آن در تقسیم بندی انواع تشبیه پرداخته شده است. در این بخش سعی بر آن است که علاوه بر کتب بلاغی فارسی، چگونگی نگرش عالمان بلاغت در آثار عربی نیز به این نوع تشبیه بررسی شود که در پایان این بخش نتایج زیر حاصل شد: بلاغت شناسان فارسی نسبت به اعراب توجه بیشتری به مقوله ی تشبیه مضمر داشته اند و برخلاف آن ها از همان آغاز شکل گیری علوم بلاغی در ایران، این نوع تشبیه به عنوان یکی از اقسام اصلی تشبیه مورد توجه قرار گرفته است. مولفان کتب بلاغی جایگاه یکسانی را برای تشبیه مضمر در تقسیم بندی انواع تشبیه تعیین نکرده اند که این پژوهش نظر کسانی که آن را به عنوان یکی از راه های نوسازی تشبیهات مبتذل دانسته اند، تأیید کرد. در بخش دوم سعی شده است مصادیقی برای تشبیه مضمر در دیوان های معروف شعر فارسی از دوره های مختلف استخراج شود و بر اساس آن ها تشبیه مضمر مورد تبیین و تقسیم بندی به انواع مختلف قرار گیرد که با مطالعه ی شواهد یافت شده این نتیجه حاصل شد که تشبیه مضمر با توجه به هدفی که شاعر از آن دنبال می کند و ساختاری که به کار می برد، به سه گروه اصلی تفضیل، تساوی و کثرت استعمال، تقسیم می شود. از این میان تفضیل و تساوی خود با توجه به طرز بیان و ارتباطی که شاعر بین مشبه و مشبهٌ به، به وجود می آورد به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

سبک هندی در میان سبک های شعر فارسی بیش ترین ارتباط را با بسترهای اجتماعی دارد. صائب تبریزی برجسته ترین شاعر این سبک است که دیوان او مملو از صور خیالی است که از زمینه های اجتماعی نشأت گرفته است. وی توجه خاصی به زبان و فرهنگ عامیانه داشته است و کنایات و اصطلاحات رایج در عصر خود را به استخدام تصویرسازی شعری درآورده است. باورهای عامیانه، خرافات، اصطلاحات فنون و حرف و... انعکاس پررنگی در دیوان صائب دارد. در شعر او و هم عصرانش به عناصر جدیدی در ایجاد تصویر شعری برمی خوریم که در آثار متقدمین وجود ندارد یا به ندرت قابل مشاهده است، مانند اصطلاحات هنر خوش نویسی، حرفه هایی مانند نانوایی قصابی، و... وموتیف هایی چون عینک، قبله نما، زنده سوزی هندوان و... ویژگی سبکی عمده ی صائب استفاده از این عناصر در قالب تمثیل است. صائب با تکیه بر گنجینه ی فولکوریک جامعه ی زمان خود، مضمون سازترین شاعر در بین همه ی شعرای فارسی زبان است. در این تحقیق به شناسایی زمینه های اجتماعی که صائب آن ها را در ساختمان تصاویر شعریش استخدام کرده است پرداخته شده است و این زمینه ها در تحت گروه های معینی طبقه بندی شده است، سپس توضیحاتی در مورد مواد اجتماعی مورد استفاده و نحوه ی به کارگیری آن در بنای صور خیال ارائه شده است.صائب شاعری است که مضامین اجتماعی را به استخدام صور خیال در آورده است و از این راه تصاویر تازه و بدیعی را در حوزه ی صور خیال به نام خود به ثبت رسانده است. او از جزئی تری موضوعات روزمره، تصاویری دقیق و نازک خلق می کند. در واقع وجه ممیزه ی سبک صائب، تصاویری است که بر پایه ی مضامین اجتماعی خلق شده اند. تشبیهات صائب به دلیل راه یافتن وقایع و حالات به این حیطه، مرکب و بیش تر در چارچوب «تمثیل» و «اسلوب معادله» قرار دارند. اغلب تشبیهات صائب معقول به محسوس است، و معمولاً برخی ارکان تشبیه مانند«ادات تشبیه» در آن محذوف است. او به تغییرات و نوآوری ها در حوزه های مختلف اجتماعی حساس بوده، جدیدترین پدیده ها را به منظور آفریدن تصاویری هرچه بدیع تر به خدمت گرفته است. به عنوان مثال«عینک» که یک مصنوع تازه شناخته شده در ایران دوره-ی صفوی بود، موتیفی رایج در دیوان صائب است، و همواره انعکاسی هنری در اشعار او دارد. صائب به فرهنگ عامیانه نظری گسترده داشته است؛ دیوان او مملو از کنایاتی است که از زبان عوام اخذ شده است. خرافات و عقایدی که در میان مردم عصر صائب رواج داشت نیز دسست مایه ای برای شاعر خلاق سبک هندی برای تصویر سازی قرار گرفته است. صائب میل شدیدی به صنعت تشخیص دارد. وی به بسیاری از اشیائی که در پیرامونش وجود داشت جان بخشیده است. در بسیاری از موارد، این جان بخشی ها نیز بدیع و ابتکار ضمیر پویای شاعر بوده اند. برای مثال او در جایی فانوس را مانند انسانی تصویر کرده است که دستانش را برای دعا به آسمان برمی-دارد؛ یا سبو را چون شخصی پنداشته است که بر روی زمین دراز کشیده، دست را در زیر سر خود قرار داده است. از موتیف های رایج در دیوان صائب می توان به طفل، دیوانه، سبو، معلم و شاگرد و مکتب خانه، کباب و اخگر، و سرمه اشاره کرد. صائب از تکرار مضامین پرداخته ی خود در سراسر دیوان قطور و حدود هشتاد هزار بیتی اش ابایی ندارد. صائب همچنین از دیده ها و شنیده های خود از سرزمین هند نگذشته است و تشبیهات زیبایی از رسم سوزاندن بیوگان به همراه جسد شوهران متوفی شان ـ که در آن روزگار در شبه قاره ی هند رواج بسیار داشته ـ به وجود آورده است. صائب همچنین از دقائق هنرهای رایج در عصر صفوی، مخصوصاً خوش نویسی ـ که در آن دوران به اوج بالندگی رسیده بود و خود شاعر نیز اشراف تمام بر آن داشت ـ به عنوان زمینه برای صورت های خیال استفاده کرده است. اصطلاحات رایج در مشاغل مختلف، در قالبی هنری و همراه با تناسب های ظریف در شعر صائب ظهور و بروز پیدا کرده اند. او مخصوصاً از اصطلاحات نانوایی در شعر خود بسیار سود جسته است.

عرفان در لغت به معنی شناخت و معرفت می باشد و در اصصلاح اهل زهد و تقوی عبارت از یک سلسله دستورالعمل ها و راهکارهایی است که در پرتو عمل به تعالیم عرفانی امکان قرب و نزدیکی هر چه بیشتر به پروردگار عالم حاصل می شود. آموزه ها و اصطلاحات عرفانی در ادوار پر فراز و نشیب شعر فارسی به انحاء گوناگون بازتاب داشته است. در دوران سبک عراقی بدلیل وجود بستر های اجتماعی و فرهنگی لازم این اصطلاحات در عرصه ادب فارسی بیش از دوره های دیگر به چشم می خورد. سعدی شیرازی از شاخص ترین چهره های سبک مذکور است که با شیوه و اسلوب خاص خود به تناوب به بیان تعالیم عارفانه و صوفیانه در شعر خویش همت گمارده است. موضوع پایان نامه حاضر بررسی مهمترین انعکاس مفاهیم مذکور در بخشی از آثار منظوم سعدی( بوستان، غزلیات و قصائد ) است.هدف از پایان نامه حاضر این است که با توجه به جایگاه والای سعدی و آثار او در نظر عارفان و سالکان و اهل تصوف و البته عموم صاحب نظران، تلاش بر این خواهد بود که با تحقیق و تفحص در آثار این شیخ جلیل اصطلاحات صوفیانه و عارفانه که مورد استفاده او بوده استخراج گردد و با مطالعه دانسته شود که آیا این اصطلاحات از نظر سعدی به چه صورت مورد استفاده قرار گرفته و نظرات او درباره ی تعابیر عارفانه چه بوده است. بنابراین با مطالعه گسترده ابتدا برجسته ترین اصطلاحات عرفانی در عرصه ادب فارسی استخراج گردید و به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفت و با دیدگاههای سعدی مورد مطابقت قرار گرفت و در نهایت می توان چنین نتیجه گیری نمود که اصطلاحات و تعابیر عرفانی در آثار سعدی از بسامد نسبتاً بالایی برخوردار است و سعدی نخستین شاعری است که آموزه های ضمن مدح ممدوح آموزه های عرفانی را به وی متذکر شده است و کثرت اصطلاحات مربوط به عالم زهد و تصوف حاکی از تجربیات شخصی و سیر وی در عالم عرفانی بوده است.

این رساله با هدف بررسی تطبیقی صور خیال در دیوان اثیر الدین آخسیکتی و ظهیرالدین فاریابی که از شاعران قرن ششم به حساب می آیند انجام شده است. در مورد صور خیال و اهمیت ان در بررسی اشعار باید گفت که صور خیال در حقیقت مجموعه امکانات بیان هنری است که در شعر یا نثر شاعرانه مطرح است و منظور از به کار بردن تصویر خیال تشدید احساس و انتقال آن از گوینده به شنونده یا خواننده است، در حقیقت هر تصویر خیالی حاصل تجربه ذهنی شاعر و نویسنده و وسیله ای برای انتقال این تجربه ها به دیگران است. شناخت صور خیال کلیدی است که با آن می توانیم به جهان تخیل شاعر وارد شویم و به میزان خلاقیت های هنری و اندوخته هایش بی ببریم. بنابراین واریسی صور خیال گام مهمی برای شناخت ماهیت شعر و تخیل شاعر پی بردن به جان آفاقی و انفسی شاعر درک و مفهم سبک ادبی تحولات سبکی، است. صور خیال در کنار زبان و موسیفی و عاطفه و محتوا یکی از عناصر اساسی شعر و بررسی آن یکی از مباحث نیادی در نقد آثار ادبی است اهمیت این موضوع تا آنجانست که بسیاری از علمای قدیم یا استادان معاثر آن را فصل ممیز شعر از غیر آن می دانسته اند و گفته اند که اگر شعری بدون خیال و تخیل باشد در واقع شعر نیست بلکه سخنی عادی است. این رساله در برگیرنده یک مقدمه و چهار فصل است در مقدمه مباحث و کلیات و روش کار رساله مورد توجه قرار گرفته ، سپس در فصل اول مباحث اصلی علم بیان سنتی (تشبیه، استعاره، محاز و کنایه) به صورت مفصل وهمراه با شاهد مثال از شعرهای این دو شاعر توضیح و تشریح شده اند. در فصل دوم هم ضمن بررسی نتایج حاصله و تطبیق آن ها باهم دیگر صور خیال به کار رفته در اشعار این دو شاعر به صورت آماری و در طی جداوالی مجزا مورد توجه قرار گرفته شده است. نتایج حاصل از بررسی صور خیال در دیوان این دو شاعر نشان می دهد که بیشتر از آن که در استفاده از انواع صور خیال با هم تفاوت داشته باشند دارای وجوه مشترک هستند به گونه ای که برتری دادن یکی از دو شاعر بر دیگری مشکل است اماتا حدودی می توان اذعان کرد که صور خیال در دیوان اثیرالدین نسبت به قصادی ظهیر از درجه ی بلاغت بیشتری برخوردار است.

در این کار ابتدا به توضیح شکل کلی قصیده و اجزاء تشکیل دهنده ی آن پرداخته می شود. سپس سیر تحول آن در دو دوره ی سامانی و غزنوی و تفاوت هایی که در طی زمان پیدا کرده بیان می شود. از جمله قالب هایی که بعنوان محملی برای وصف بهار قرار گرفته قصیده است. که قصیده به دلیل وسعت میدان سخن مجال کافی برای شرح و بسط این موضوع به سراینده می دهد و در آن سراینده از وصف بهار تنها به عنوان مقدمه استفاده کرده که به این بخش از قصیده تغزل گرفته می شود و در ادامه ی قصیده ابیاتی هرچند اندک را به مدح یا سایر موضوعات از جمله پند و اندرز اختصاص داده است و ارتباط بین مقدمه با تنه ی اصلی قصیده بوسیله ی تک بیت و یا گاهی مجموعه ای از ابیات صورت می گیرد که به آن حسن تخلص یا حسن مخلص گویند و سراینده در پایان قصیده ابیاتی را بعنوان شریطه و حسن ختام می آورد. در بخش پایانی کار به بررسی شعر ده شعر از دوره های سامانی و غزنوی پرداخته می شود که این بررسی با توجه به رابطه ی مقدمه با تنه ی اصلی قصیده ، ویژگی های سبک شناسی، صنایع لفظی و بدیعی، مسائل فکری و آهنگ صورت می گیرد. از جمله ویژگی های سبک شناسی که در آثار این دو دوره مشاهده می شود وجود لغات عربی است که بسامد لغات عربی در دوره ی سامانی کمتر است و با ورود به دوره ی غزنوی بسامد آن بیشتر می شود. و از جمله صنایع لفظی و بدیعی که در تمام آثار این دو دوره مشاهده می شود وجود انواع تشبیه، تضاد و مراعات نظیر است. از نظر فکری اندیشه ی غالب در بهاریه های این دو دوره واقع گرایی و برون گرایی است. از نظر وزن و آهنگ هم اکثر بهاریه های این دو دوره در اوزان ساده و روان سروده شده اند.

مسائل سیاسی و سیاست مدن از دیرباز در ادب و فرهنگ فارسی وجود داشته و شاعران و ادیبان بسیاری به این موضوع پرداخته اند. سعدی یکی از بارزترین اشخاصی است که در این زمینه آرا و نظرهای قابل توجه و مفیدی دارد . در این پایان نامه که از چهار فصل((کلیات))،((تعاریف و پیشینه اندیشه های سیاسی در ایران ، جهان و اسلام))،((هنجارهای سیاسی ))و(( ناهنجاری های سیاسی))تشکیل گردیده ، سعی شده است تا در ضمن ارائه تعاریفی جامع از سیاست و حکمرانی و همچنین با اشاره به تاریخچه آن در جهان ، ایران و اسلام ، نظرها و آرای سعدی در این باره استخراج گردد . بنابراین ابتدا دو کتاب مورد پژوهش (بوستان و گلستان) ، به صورت گسترده مطالعه شد و مطالب مربوط به عالم سیاست، از جمله هنجارهای سیاسی نظیر:آسایش و امنیت،بذل و بخشش، تحقیق و گزینش،تدابیر جنگی برای شکست دشمن،تدبیر در برابر دزدان، ترحم بر اسرا،ترحم بر بی گناهان،تربیت فرزندان ، تشویق صالحان، ترس از آه مظلوم،تقوی و خداترسی ،تواضع،حسن خلق ، خادم نوازی، طلب نام نیک، دادگری ، دانش دوستی،درویش نوازی ، رازداری ،رعیت نوازی،شایسته سالاری، عبرت پذیری ، گذشت ،غمخوار مردم بودن،قانون مداری، گماشتن ناظران،لشکر نوازی، مجازات مجرمان،مظلوم نوازی، مردم نیازاری،نصیحت شنوی و نقد پذیری و دیگر ویژگی های لازم برای حاکمان استخراج گردید و ناهنجاری های سیاسی نظیر:آسایش طلبی، آزار دوستان با دشمن دوستی، افشای راز، باقی نگذاشتن آثار خیر به یادگار،بخل، بدنامی ، بی تدبیری، بی توجهی به خادمان ، بی توجهی به دادخواهان ، تصمیم گیری بدون تحقیق و بررسی، تکبر،ثروت اندوزی،حسدورزی، خراج ستانی ظالمانه ،خشمناکی ، دشمن تراشی ، رعیت آزاری، رفتارنا بجا ، زور گویی، ستمگری،طمعکاری، عمل نکردن به احکام دین ،غافلی، کوتاهی در مجازات ،کوچک شمردن دشمن،مجازات ناصحان، نابردباری و نا فرمانی از خداوند ، نا راضی کردن مردم ،ناراضی کردن لشکریان،ناسپاسی، نا شایسته سالاری ، نبود امنیت و آسایش ،نشناختن دوست از دشمن و نصیحت ناشنوی در نظر سعدی استخراج و تبیین و تشریح گردید و در مواقعی با آثار ادبی دیگر در این زمینه مقایسه شد و همچنین آبشخور های فکری سعدی به ویژه در حوزه دین و تاثیر او از آیات و روایات و حوادث تاریخی بررسی شد و این نتایج روی نمود که سعدی با توجه به تجربیات شخصی و مسافرت های طولانی و نیز با درک صحیح خود از مسائل سیاسی در لابلای ابیات و نوشته های خود سودمندترین و مبنایی ترین اصول سیاسی را به حاکمان گوشزد کرده و در هدایت و تنبه آنها قلم زده و به عوامل انحطاط و یا دوام حکومت پرداخته و توجه دقیق کرده است. توصیه های سودمند به جا مانده از سعدی او را از نظریه پردازان سیاسی زمان خود نشان می دهد و دید و بینش و نگرش عمیق وی را به مسایل مختلف سیاسی اثبات می کند. او با استفاده از حکایات و تمثیلات شیرین و هنر بالای شاعری خود توانسته است نکات آموزنده حکومتی را برای همنوعان و جهان بشریت به یادگار گزارد و در هدایت های سیاسی از سرآمدان باشد.

چکیده : موضوع «سبک زندگی »ومباحث پیرامونی آن،به صورتی که امروزه از این اصطلاح مفهومی خاص اراده می شود،از نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی در ادبیات جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی و سپس در حوزه مطالعات فرهنگی وارد شد؛ گو اینکه هر جامعه برای شکل گیری و رشد اجتماعی ،نیازمند بهره مندی از الگوی متعدد رفتاری و کنشی در سطوح گوناگون است. مدتی است که در جامعه ما نیز به «سبک زندگی» توجه می شود ولی طبیعی است که به اقتضای اسلامی بودن چامعه ایرانی،بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی تاکید ویژه ای می شود. براین اساس ادبیات تعلیمی و اخلاقی ما خصوصا بوستان سعدی در شکل دادن به نوعی از سبک زندگی متناسب با شاخص های فرهنگی خاص جامعه ایرانی و اسلامی سهم مهمی داشته است . در همین راستا در این پژوهش سعی شده تا در فصل اول پس از مقدمه به معرفی موضوع ، اهمیت واهداف پژوهش ،وبیان سوالات پرداخته شود و درفصل دوم ضمن ارائه تاریخچه سبک زندگی،تعریف سبک زندگی، وسپس ویژگی سبک زندگی غربی،وویژگی سبک زندگی اسلامی و ایرانی،ودر پایان زندگینامه سعدی شیرازی را آوردیم تا راهی به سوی بحث اصلی - شاخص های سبک زندگی اسلامی و عناصر نامطلوب در سبک زندگی اسلامی در بوستان - گشوده شود. از اینرو در فصل سوم شاخص های سبک زندگی اسلامی در بوستان با عناوینی همچون عدالت ،تواضع ،شکر،توبه،احسان...........بررسی شده است و درفصل چهارم با عنوان عناصر نامطلوب سبک زندگی اسلامی در بوستان، عناوینی همچون بخل ،طمع،حرص،نفس امّاره و......پرداخته شده است و درفصل پنجم نتیجه گیری از کل مطلب ارائه شده است.

تأثیری که ادبیات و آثار ادبی یک جامعه بر ملت خود و ملت های دیگر می گذارد از جهات بسیاری حائز اهمیّت است. طنز هم که شاخه ای از انواع ادبی است نقش مهمی در این تاثیرات ایفا می کند. اما زمانی طنز در اثر شاعر یا نویسنده به ظهور می رسد که در اندیشه ی او بن مایه هایی از تعهّد و مسئولیّت پذیری وجود داشته باشد. زیرا طنز واقعی به دور از نگرش نقّادانه نسبت به امور، تحقق پیدا نمی کند و چنان که می دانیم نقد نیز خود جلوه ای از تعهد است. در ادبیات کهن ایران ، طنز به عنوان نوع ادبی مستقل شناخته نشده است و مرز مشخصی با دیگر مضمون های انتقادی و خنده آمیز چون هجو و غیره نداشته است.ولی در معنی امروزی که جنبه ی انتقاد غیرمستقیم اجتماعی با چاشنی خنده که بُعد آموزشی و اصلاح طلبی آن مراد است، از واژه ی satire اروپایی که ریشه ی یونانی دارد، گرفته شده است.در طنز نویسنده یا شاعر با بزرگ نمایی و نمایان تر جلوه دادن جهات زشت و منفی ونقص پدیده ها و روابط حاکم در زندگی اجتماعی ، درصدد تذکر ، اصلاح و رفع آن ها بر می آید. از جمله کسانی که در طنز معاصر به ایفای نقش پرداخته¬اندحالت، زرویی و اکسیر است که به نوبه خود از جایگاه خاصّی در این زمینه برخوردارند. نگاه انتقادی نسبت به مسایل سیاسی از جمله درون مایه¬های طنز ابوالقاسم حالت است. حالت با نگاه هشیارانه ای که به وضع عصر خود دارد سعی کرده است از تمام نظر، جامعه ی عصر خود را به زیر ذرّه بین انتقاد خود ببرد و پلشتی ها و زشتی های جامعه و حکومت عصر خود را در لباس طنز گوشزد کند. وی کوشیده است از نگاه متفاوت به مسائل موجود جامعه توجه کند و آن ها را با طنز شیرین، طوری که عاملان آن را نیز تشویق به اصلاح کند، بیان می کندو با توجه به این مضامین، طنز حالت را می توان در چهار محور که عبارتند از: مسائل اجتماعی، مسائل سیاسی، مسائل اقتصادی و مسائل فرهنگی بررسی کرد. زرویی از معدود کسانی است که در تحقیقات طنز،صاحب علم و تجربه است. در طنز منظوم خود که «رفوزه ها» می باشد بیشتر به مسائل اجتماعی و اقتصادی نظر داشته است که به خوبی این مسائل را در طنز خویش منعکس داده است. اکبر اکسیر، کسی که چکامه¬های فرانو را در ادبیات ایران بنیاد نهاد و طرفداران بسیاری را درسراسر کشور به سوی نوشته¬های عمیق و لطیفش کشاند. شعر فرانو با ویژگی¬هایی از قبیل کوتاهی، ایجاز، طنزنهان، استفاده از واژه¬هایمعمول با سادگی و روانی از محیط زیست ومیراث فرهنگی و مصائب انسان امروز می گوید. شاعر در اشعار طنز خویش بیشتر به مسائل اجتماعی، اقتصادی و اخلاقی پرداخته است

نگاه، موضوع، فکر، نحوه بیان، ساختار، لحن و بسیاری از عناصر جمال شناختی این اشعار مربوط به تأثیرپذیری آنها از منابع خارجی است. شعر «یاد آر ز شمع مرده» دهخدا از نظر تاریخی و ادبی جایگاه ویژه ای در تاریخ ادبیات و شعر عصر جدید فارسی دارد و اولین شعر مهم و تأثیرگذار فارسی است که به صورت مستقیم از شعر غربی تأثیر پذیرفته است. تصاویر مشترکی میان این شعر و شعر «به یاد آر» آلفرد دو موسه و هم چنین شعر «یاد ایت بنی» رجائی زاده وجود دارد. در سیر تحول شعر فارسی، گروهی از تجددطلبان، تئوری خود را بر پایه تجدد در مضامین ارائه نمودند. در این میان، یکی از انواع تجدد مضامین در شعر فارسی، استفاده از فابل های اروپایی خصوصاً فابل های لافونتن و ترجمه منظوم آنها بود که شاعرانی چون ملک الشعراء بهار، ایرج میرزا و پروین اشعار قابل توجهی در این باره پدید آوردند.. افسانه نیما و قطعات شب های آلفرد دو موسه دارای اشتراکات ویژه ای هستند که این موضوع الگوبرداری نیما از شعر فرانسوی را برای ایجاد ساختاری جدید در نظام زیبایی شناسی شعر فارسی قطعیت می بخشد.شعر «مرگ قو» یکی دیگر از نمونه های اصلی الهام از ادبیات غربی در شعر فارسی است. بررسی تطبیقی این شعر نشان می دهد که حمیدی شیرازی قطعاً در سرودن «مرگ قو» به اشعار غربی توجه داشته است.

حافظ از جمله شاعرانی است که می توان در حوزه های مختلف دیوان او را مورد نقد و تحلیل قرار داد. از جمله موضوعاتی که می توان دیوان حافظ را بر اساس آن مورد کاوش قرار داد، نقش محتوایی احادیث در هدایت فکری حافظ است که تا کنون اندک پژوهشی در راستای آن انجام یافته است و در این پایان نامه سعی بر آن شده است تا این موضوع در دیوان حافظ مورد بررسی قرار گیرد و الهامات فکری شاعر که در قالب اندیشه ی خیال انگیز تجلی یافته است ، روشن سازد.آنچه در استخراج احادیث از اشعار شعرای معروف ادب فارسی معمول است توجه به کاربرد تمام یا بخشی از متن عربی حدیث یا مفهوم و معنا و ترجمه ی آن می باشد ولی از آنجا که در دیوان حافظ شکل عربی و ترجمه عین حدیث نیامده است در پایان نامه مفاهیم و برداشت های کلی از احادیث و روایات مدّ نظر می باشد

موضوع «سبک زندگی» و مباحث پیرامونی آن به صورتی که امروزه از این اصطلاح مفهومی خاص اراده می شود از نیمه ی دوم قرن نوزدهم میلادی در ادبیات جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی و سپس در حوزه ی مطالعات فرهنگی وارد شد؛ گو این که هر جامعه برای شکل گیری و رشد اجتماعی نیازمند بهره مندی از الگوی متعدد رفتاری و کنشی در سطوح گوناگون است. مدتی است که در جامعه ما نیز به «سبک زندگی» توجه می شود ولی طبیعی است که به اقتضای اسلامی بودن جامعه ایران، بر سبک زندگی اسلامی- ایرانی تأکید ویژه ای می شود. بر این اساس ادبیات تعلیمی و اخلاقی ما خصوصاً کیمیای سعادت در شکل دادن به نوعی از سبک زندگی با شاخص های فرهنگی خاص جامعه ایرانی و اسلامی سهم مهمی داشته است. این پژوهش به روش کتابخانه ای انجام گرفته و در ابتدا تعریف و پیشینه سبک زندگی آمده و سپس شاخص های سبک زندگی اسلامی در کیمیای سعادت و عناصر نامطلوب سبک زندگی اسلامی بررسی شده است و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. هدف از نگارش این پایان نامه رسیدن به سبک زندگی اسلامی و شناسایی عناصر نامطلوب سبک زندگی اسلامی است. از نتایج این پژوهش می توان به این نکته اشاره کرد که برای رسیدن به سبک زندگی ای که با نظر اسلام موافق باشد الگویی لازم است که از جهات گوناگون مورد تأیید دین باشد و مولفه های مختلف آن نیز با یکدیگر تعامل داشته باشند و با یافته های علمی مخالف نباشند و از هیچ یک از ابعاد مادی و معنوی انسان غافل نشود. لذا تدوین سبک زندگی اسلامی را می توان گامی اساسی در برابر سبک زندگی غربی قلمداد کرد.

موضوع پایان نامه ی حاضر تحقیق در مبانی زیبایی شناسی اشعار نیّر تبریزی است. عناصر چهارگانه ی علم بیان شامل تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه، نقش مهمی در زیبایی کلام و تأثیر سخن دارد؛ بنابراین ما با بررسی دیوان اشعار نیّر از منظر علم بیان، سعی داشتیم وجوه زیبایی شعر وی را نشان دهیم و در عین حال شواهدی تازه و متنوع برای مباحث کلی و جزئی بیان ارائه دهیم.

در گستره ی وسیع شعر معاصر، شاعران زیادی با تفکّر و اندیشه و زبان کلمات و وزن موسیقی خاص خود حضور یافتند یکی از این شاعران مهدی اخوان ثالث است. بن مایه عنصری تکراری در یک اثر ادبی است که به شکل های گوناگون در ادبیات و هنر به کار می رود و از جهان بینی و تجربیات خاص نویسنده مایه می گیرد. بن مایه ها نشأت گرفته از موضوع ، تصویر ، طرح یا الگوی اصلی است که با ظهور پی در پی در یک اثر ادبی از خود رد پا می گذارند و جاذبه ی زیباشناسی اثر را بالا می برند. تغزلات عاشقانه و اشعار حزبی و مبارزه جویانه درون مایه اصلی اشعار اخوان را در دوره ی اول شاعری وی قبل از کودتا تشکیل می داد و سپس با تأثیر از کودتای سال 1332 که به شکست نهضت ملّی منجر شد او یک شاعر شکست خورده و منزجر از سیاست تبدیل شد. بیشتر بن مایه های شعری اخوان وطن پرستی ، غم و اندوه ، شکست و تنهایی ، عشق ، مسایل اجتماعی ، سیاسی و تاریخی ، اسطوره های ایرانی ، مرگ و زندگی و ... است که البته این بن مایه ها دارای شاخه های فرعی نیز هستند که در متن پایان نامه برحسب گستره ی موضوعات به آن ها پرداخته شده است.

داستان های اساطیری و حماسی اقوام و ملل مختلف برخلاف اختلافات جغرافیایی و سرزمینی و پاره ای تفاوت های ظاهری و اسمی، دارای بن مایه ها و درون مایه های مشابه و همسانی هستند که به یاری ادبیات تطبیقی آشکار می شود. این پژوهش با موضوع بررسی تطبیقی سه شخصیت ضحاک، تپه گوز و پولیفم در سه حماسه ی شاهنامه، دده قورقود و اودیسه بر آن است تا همانندی ها و ناهمانندی های این سه شخصیت داستانی را بررسی و مقایسه نماید

چکیده ندارد.