نام پژوهشگر: رجبعلی عسگرزاده

تاثیر ترجمه رمانهای مدرن انگلیسی بر هنجار سبکی طول جمله در رمان فارسی: موردپژوهی نه رمان فارسی و سه رمان انگلیسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1389
  مسلم فتح اللهی   علی خزاعی فرید

مطالعات توصیفی ترجمه چشم اندازهای روشنی را فراروی پژوهشگران حوزه مطالعات ترجمه گشوده است. یکی از ارکان اساسی مطالعات توصیفی ترجمه، مقوله هنجار ترجمه است. به رغم هنجارمند بودن کنش ترجمه، تاکنون پژوهش چندانی برای توصیف هنجارهای حاکم بر رویکرد مترجمان رمان های انگلیسی به فارسی انجام نشده است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر ترجمه رمان های مدرن انگلیسی بر هنجار سبکی طول جمله در رمان فارسی است. در این پژوهش، سه رمان کلاسیک فارسی، سه رمان مدرن فارسی و سه رمان انگلیسی به همراه ترجمه های این رمان ها بررسی شدند. بر مبنای یافته های این پژوهش، گرایش مترجمان رمان های انگلیسی به ترجمه در سطح جمله و بلندتر بودن طول جمله رمان های انگلیسی از طول جمله رمان های فارسی، موجب ورود جملات بلند به رمان های ترجمه ای فارسی شده است. با وجود این، ترجمه رمان های مدرن انگلیسی تاثیر چندانی بر بلندی جملات رمان های تالیفی فارسی نداشته است. به بیان دیگر، هنجار طول جمله در ترجمه رمان های انگلیسی متفاوت از هنجار طول جمله در تالیف رمان های فارسی بوده است. بر مبنای یافته های این پژوهش، سبک فردی مترجمان و تاثیر جملات متن اصلی از جمله عواملی بوده اند که به تفاوت هنجار طول جمله در رمان های فارسی ترجمه ای و تالیفی انجامیده-اند. از همین روی به باور نگارنده، توصیف هنجارهای حاکم بر کنش مترجمان، بدون واکاوی متغیرهای تاثیرگذار بر فرآیند ترجمه- مانند عادتواره مترجم، ابزارهای خاص کنش ترجمه و نیازهای جامعه مقصد- امکان پذیر نمی گردد.

جستاری در نظریه های ترجمه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام رضا علیه السلام - دانشکده علوم انسانی 1392
  امیر ارسلان یاراحمدزهی   رجبعلی عسگرزاده

کتاب جستاری در نظریه های ترجمه (2010)، نوشته آنتونی پیم، مدیر دوره های تحصیلات تکمیلی رشته ترجمه و مطالعات میان فرهنگی در دانشگاه رویرا ویرجیلی تاراگونای اسپانیا است. این کتاب تحلیلی جامع از الگوهای پایه و معاصرنظریه های غربی ترجمه را ارائه می کند. کتاب حاضر با بررسی رویکردهای زبانی سنتی قرن بیستم شروع می شود و با بررسی روش استفاده شده در ترجمه ها به منزله مدل های پسامدرن، مطالعات فرهنگی و جامعه شناختی؛ همراه با افزایش دامنه ترجمه جدای از مفاهیم غربی به پایان می رسد. الگوهای مرکزی مطرح شده در این کتاب و نظریه های مرتبط به ترتیب شامل الگوهای تعادل، هدف، توصیف، عدم اطمینان، بومی سازی و ترجمه فرهنگی می باشند. لازم به ذکر است که با مطالعه کتاب خوانندگان به جستجوی نظریه های مختلف و مد نظر قرار دادن نقاط قوت و کاربردهای ضمنی آنها در متون ترجمه ترغیب می شوند. کتاب بر این اساس که از یک فرد، مترجمی کارآزموده بسازد، طراحی نشده، بلکه صرفا برای فعالیت های دانشگاهی و آکادمیک در سطح پیشرفته نگاشته شده است. ایده اصلی در این کتاب این مورد است که تمامی نظریه ها باید به یک مشکل اصلی یعنی ایجاد تعادل پاسخ دهند. برای بررسی و افزایش آگاهی ها در ارتباط با این که ترجمه چه می تواند باشد، به بحث کردن در بین الگوها پرداخته شده است. بطور کلی باید افزود که الگوی تعادل طبیعی مشکلات اساسی ترجمه را کنار هم گردآوری می نماید و سایر الگوها، تلاش در زمینه پاسخگویی به مشکلات مطرح شده در الگوی تعادل طبیعی را دارند. همچنین باید به این مورد اشاره کرد که کتاب مذکور به طور کلی دارای نثری با ساختار های دستوری نسبتا پیچیده است. کتاب حاضر منبع مطالعه ی مهمی برای دانشجویان و پژوهشگران مطالعات ترجمه، زبانشناسی رایانه ای و مطالعات فرهنگی و زبانشناسی کاربردی است. با این وجود، این کتاب برای دانشجویان دوره های پیشرفته مترجمی و مطالعات ترجمه نگاشته شده است، چرا که ایشان را از منظری جدید و انتقادی با دیدگاه های اندیشمندان فرهنگ، زبان فلسفه، ادبیات و ترجمه آشنا خواهد کرد.

corpus stylistics and translation toni morrisons beloved as a case study
thesis دانشگاه امام رضا علیه اسلام - دانشکده علوم انسانی 1393
  جلال الدین غراب   بهزاد قنسولی

سبک شناسی به عنوان روشی جهت فهم و برداشت از یک متن ادبی با رویکردهای متفاوتی به تحلیل متن می پردازد که در نتیجه آن شاخه های مختلفی از سبک شناسی به وجود آمده است از جمله سبک شناسی فرمالیستی، سبک شناسی اداراکی، سبک شناسی مبتنی بر کورپس و غیره. این تحقیق در نخستین گام به دنبال نشان دادن اهمیت و سودمندی سبک شناسی مبتنی بر کورپس در تحلیل و بررسی ویژگی های سبکی یک اثر ادبی است و برای این منظور به صورت موردی این روش تحلیل را بر یک رمان ادبی (کتاب دلبند اثر تونی موریسون) اعمال می کند. نتیجه تحلیل الگویی از نقطه نظرات و یا زاویه دید را نشان می دهد که از جنبه کاراکترسازی در سبک شناسی اهمیت دارد ، به این ترتیب که الگو با مرحله ی متمرکز شدن بر روی حالت صورت و یا بدن و یا حرکات اجزای مختلف بدن آغاز می گردد و سپس به مرحله دوم که درگیر شدن ذهنی و یا احساسی کارکتر می باشد انتقال می یابد. و در نهایت این مرحله اغلب به مرحله سوم یعنی یادآوری حوادث گذشته و روایت آنها از زبان نویسنده منجر می شود. اولین مرحله نقش زبان بدن در ارتباط زبانی مردم سیاه پوست را نشان می دهد و مرحله آخر سعی در برجسته نمودن رنج و اندوه این مردم در دوران بردگی را دارد. دومین هدف این تحقیق تاکید بر ضرورت داشتن رویکرد سبک شناسی ادراکی در ترجمه سبک متن ادبی است که بر این باور است که این رویکرد چارچوب لازم برای فهم و برداشت مستدل از متن را فراهم می کند. از سویی رویکرد ادراکی به ترجمه بر روی عناصر و ویژگی های عام و فراگیر سبک که قابل انتقال و ترجمه است تاکید می کند و از سوی دیگر بر این باور است که گرامر اداراکی چارچوب منطقی برای رسیدن به یک برداشت مستدل را بر اساس وجوه و ابعاد آن فراهم می کند. این تحقیق با استفاده از گرامر ادارکی نشان می دهد که چگونه در ترجمه یک متن ادبی ممکن است شیفت سبکی روی دهد هرگاه مترجم در فرایند ترجمه تنها متکی به برداشت های فردی و شهودی خود باشد.