نام پژوهشگر: محمد رضا یافتیان
فاطمه حاجی مهدی ارباب ناصر دلالی
این کار لیطاندایی او خوانوایه هییروکسامیک اسییها برای انتقال یونهای فلوات واسءه مباله شیز یر ابتیای کار لیطانی nبنوویل- n-فنیل امین و 1-نفتیل بنوو هییروکسامیک اسیی او بین فلوات مس و ویرکونیم انتخاب و خواص استخراج و انتقالی انها بررسی شیزشرایء بهینه برای استخراج و انتقال : 1- یون مس به عنوان نماینده فلزات واسطه سری اول جیول تناوبی به وسیله منتقل کننیه 2-یون زیرکونیوم به عنوان الگویی از فلزات واسطه سری دوم بوسیله لیطاند bpha به یست امیه واثر ات ان: ph غلظت یون وغلظت اسیددر فاز گیرنده وفاز دهنده ونوع فا زالی و زمان بررسی قرار گرفته و تفسیر شد
نگار صحتی محمد رضا یافتیان
جداسازی درون گروهی و میان گروهی لانتانیدها و اکتنیدها از فرایندهای مهم در مدیریت و انبار کردن ضایعات رادیواکتیو صنایع هسته ای محسوب می گردند. در آزمایشگاه های معمولی اغلب جهت مطالعه ی این گونه جداسازی ها یون اروپیم(?) به عنوان الگویی از اکتنیدهای سه ظرفیتی و لانتانیدها و یون توریم(iv) به عنوان الگویی از اکتنیدهای چهار ظرفیتی بررسی می شود. در این مطالعه ابتدا اکسیم های 3‚5-دی ترشیوبوتیل-2-هیدروکسی-بنزآلدهید اکسیم (l1) و 5- ترشیوبوتیل-2-هیدروکسی-بنزآلدهید اکسیم (l2) سنتز و با روش های طیف سنجی uv-vis، ir، 1h nmr و 13c nmr ساختار آن ها مورد تأیید قرار گرفت. خواص یون دوستی لیگاندهای سنتز شده با انجام آزمایش های استخراج یون های لانتانیم(?)، اروپیم(?)، اربیم(?) و توریم(iv) به صورت تابعی از ph مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان دهنده ی جداسازی میان گروهی بین دو یون اروپیم و توریم با اختلاف ph حدوداً دو واحد (2=2/1ph?) در مورد هر دو لیگاند بود. به کمک دو روش تحلیل داده های لگاریتمی و رسم منحنی ایزوترم استوکیومتری کمپلکس های استخراج شونده به صورت 1:1 (فلز به لیگاند) برای یون های اربیم(?) و اروپیم(?) و 3:1(فلز به لیگاند) برای یون های توریم(iv) و لانتانیم(?) گزارش شد. در ادامه تأثیر پارامترهای موثر در بهبود کارایی استخراج از قبیل اثر حلال، اثر الکترولیت برای یون های اروپیم و توریم بررسی شد. اثر دما بر فرایند استخراج و کمپلکس شدن این دو یون فلزی در آب توسط هر دو لیگاند اکسیمی 1l و 2l مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی توابع ترمودینامیکی ?h?،?g?،?s? به دست آمده نشان داد که استخراج دو یون اروپیم و توریم در حلال دی کلرو متان توسط لیگاند l1 گرمازا بوده و در مورد لیگاند l2 گرماگیر می باشد.
مایده نصیری محمد رضا یافتیان
در بخش اول از کار حاضر به منظور بررسی گزینش پذیری لیگاند 6c18dc نسبت به سیستئین از تکنیک استخراج حلالی استفاده شد و اثر عواملی از قبیل: ph، غلظت لیگاند، نوع حلال، دما، زمان هم-خوردن دو فاز آبی و آلی، غلظت الکترولیت و نوع الکترولیت بررسی گردید که با بهینه کردن هر کدام از این شرایط توانستیم میزان استخراج سیستئین را افزایش دهیم. به منظور بررسی گزینش پذیری لیگاند 6c18dc نسبت به آمینواسید سیستئین در مقایسه با سایر آمینواسیدها، از مخلوط دوتایی سیستئین و یکی از آمینواسیدهای زیر از روش استخراج حلالی در شرایط مشابه استفاده شد. اما، از آن جاکه امکان اندازه گیری برخی از آمینواسیدها به روش طیف نورسنجی وجود نداشت، از روش کروماتوگرافی لایه ی نازک از طریق اسپری کردن با نین هیدرین جهت شناسایی این آمینواسیدها در فاز آبی و در فاز آلی استفاده گردید. آمینواسیدهای به کار برده شده عبارت اند از: تیروزین، تریپتوفان، لیوسین، متیونین، آرژینین، آسپاراژین، آسپارتیک اسید، گلایسین، سرین و ترونین. که نتایج به دست آمده حاکی از گزینش پذیری بسیار بالای سیستم پیشنهاد شده نسبت به سیستئین می باشد. در بخش دوم از کار حاضر به جداسازی انتخابی سیستئین به روش انتقال از درون غشاء مایع توده ای حاوی 6c18dc پرداخته شد. نیروی محرکه توسط گرادیان ph بین فازهای دهنده و پذیرنده کنترل می شود و فرآیند تشکیل کمپلکس بین سیستئین با یک بار منفی و لیگاند با یک بار مثبت، زوج یون است. پس اثر عواملی از قبیل: ph فاز دهنده، نوع اسید در فاز پذیرنده، غلظت فاز پذیرنده، غلظت حامل، نوع حلال در فاز غشایی، زمان و نوع باز به کار رفته در فاز دهنده بررسی شدند. با بهینه کردن هر یک از این شرایط تلاش بر این شد که بالاترین میزان استخراج سیستئین به دست آید.
ریحانه شکری محمد رضا یافتیان
دانه های اسپند به عنوان یک زیست جاذب برای حذف یون های pb2+، zn2+ و cd2+از محلول-های آبی بکار برده شدند. تاثیر پارامترهای مختلفی نظیر ph، زمان تماس، غلظت اولیه فلز و مقدار جاذب بر روی فرآیندها بررسی شدند. مشاهده شد که کارایی جذب وابسته به ph است و با بالا رفتن ph افزایش می یابد. بالاترین میزان حذف یون ها در6-4=ph رخ می دهد. زمان تعادل پس از 15 دقیقه حاصل شد و بیشترین درصد حذف یون ها برای 45 میلی لیتر از محلول (غلظت اولیه یون 20 میلی گرم بر لیتر) در حضور 1 گرم از جاذب به دست آمد. میزان حذف یون ها برای سرب 5/99%، برای روی 89/78% و کادمیم 91% بود. بیشینه ظرفیت جذب یون های سرب، روی و کادمیم به ترتیب 09/90، 46/10 و 55/1 میلی گرم بر گرم می باشد. مطالعه ی واجذب درحضور محلول های رقیق hno3, h2so4و hcl (5/0 و 1 مولار) و آب (7=ph) بر روی یون های فلزی جذب شده انجام شد. نتایج نشان داد که یون های فلزی جذب شده تحت شرایط اسیدی می توانند بازیافت شوند. پیوند قوی بین یون های فلزی و زیست جاذب نشان دهنده ی پایداری بالای آن تحت شرایط طبیعی است. بررسی مدل های سنتیکی مطابقت خوبی را با معادله ی شبه مرتبه دو نشان داد. این مدل مکانیسم جذب شیمیایی را برای فرایند جذب سطحی پیش بینی می کند. برای مطالعات تعادل، مدل های لانگ مویر، فروندلیش، تمکین بررسی شدند و نتایج نشان داد که مدل های لانگ مویر و فروندلیش با داده های تجربی مطابقت دارند. هم دمای لانگ مویر فرایند جذب یون های روی و کادمیم و هم دمای فروندلیش جذب یون ها ی سرب بر روی دانه های اسپند را توصیف می کند که نشان-دهنده ی جذب تک لایه برای یون های روی و کادمیم و جذب چند لایه برای یون های سرب می-باشد.
مجتبی صادقی ده چشمه محمد رضا یافتیان
جداسازی درون گروهی و میان گروهی لانتانیدها و اکتنیدها همواره مورد توجه بوده است. پساب های هسته ای دارای اکتنیدهای پرتوزا با نیم عمر بلند هستند این عنصرها را با تابش ذره های پر انرژی آلفا به گونه هایی با نیم عمر کوتاه تبدیل می کنند. لانتانیدها یکی دیگر از فرآورده های شکافت هسته ای هستند که با جذب ذره های آلفا بازده این فرآیند را کاهش می دهند، از این رو جداسازی این عنصرها از اکتنیدها از اهمیت ویژه ای بر خوردار است. هدف اصلی در این مطالعه ا ندازه گیری عناصر لانتانیدی و اکتنیدی می باشد. درسال های اخیر استفاده از غشای فیبرهای توخالی در استخراج و اندازه گیری های شیمیایی به دلیل سادگی روش و همچنین کارایی بالا به سرعت رو به افزایش ا ست. در این مطالعه پارامترهای مختلفی از قبیل نوع حلال، غلظت لیگاند، زمان استخراج و.....بهینه شد. لیگاند بیس(2-اتیل-هگزیل)فسفریک اسید به عنوان حامل مورد استفاده قرار گرفت. همچنین برای عاری سازی گونه های مورد نظر از اسیدهای معدنی مختلفی استفاده شد. غلظت بهینه ی اسید برای عاری سازی یون توریم 1/4 مولار اسید سولفوریک بود. مقدار ضریب تغلیظ برای یون توریم 1800 بدست آمد. تحت شرایط بهینه منحنی تجزیه ای در محدوده ی 23/0 تا 23 میکروگرم بر میلی لیتر برای یون توریوم خطی بود. حد تشخیص 6/10 نانوگرم بر میلی لیتر و انحراف استاندارد نسبی روش 1/4 درصد (5 n=) برای یون توریم بدست آمد. غلظت بهینه ی اسید برای عاری سازی یون یوروپیم مقدار 5/0 مولار اسید کلریدریک بود. همچنین فاکتور تغلیظ برای یون یوروپیم برابر1350 بود. محدوده ی 015/0 تا 15 میکروگرم بر میلی لیتر برای یون یوروپیم محدوده ی خطی بود. حد تشخیص روش و انحراف استاندارد نسبی روش برای یون یوروپیم به ترتیب برابر 58/9 نا نوگرم بر میلی لیتر و 15/3 درصد (5 n=) بود. برای بررسی کارایی روش استخراج یون های توریم و یورپیم از نمونه های حقیقی شامل ماتریکس-های پیچیده ای استفاده شد.
مرضیه کمالی نهاد محمد رضا یافتیان
به علاوه متغیرهای موثر بر کارایی فرآیند از قبیل ph فاز آبی، نوع حلال، غلظت لیگاند و نوسانات امواج فراصوت بر روی نمونه ارزیابی شد. هم چنین عامل های تاثیرگذار با روش طراحی آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. مقدارهای بهینه به دست آمده از این روش با مقدارهای بهینه به دست آمده از روش یک متغیر در زمان مقایسه شد، داده ها نشان داد که متغیرها برهم کنش نداشته و مستقل از هم عمل می کنند. روش پیش تغلیظ ارایه شده با موفقیت برای برخی نمونه های حقیقی استفاده شد.
پریسا حیدری محمد رضا یافتیان
هدف از کار حاضر توسعه حسگرهای غشایی پتانسیومتری برای یون های pb2+ و cu2+ و هم چنین مطالعه ی تاثیر مایع یونی بر رفتار این الکترودها می باشد. الکترود نخست اثر ترکیب های مختلف اجزای غشا بر پاسخ الکترود سرب گزین با یون دوست 5c15b بررسی شده و الکترودی که شامل 29 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 9 درصد یون دوست، 2 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 60 درصد دی بوتیل فتالات (dbp) می باشد، پاسخ نرنستی خوبی (5/0±5/30 میلی ولت بر دهگان) برای pb2+ در محدوده غلظتی 3-10-5-10 مولار با حد تشخیص 6-10×9/8 مولار نشان می دهد. زمان پاسخ دهی این الکترود 40 ثانیه است. تغییرات ph در محدوده 8/2 تا 5/4 هیچ اثری بر کارکرد الکترود ندارد و در این ناحیه الکترود مستقل از ph عمل می کند. این حسگر به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون پتانسیومتری pb2+ با edta و برای تعیین مستقیم سرب به کار گرفته شد. الکترود دوم در ادامه تحقیق حسگر غشایی دیگری برای یون pb2+ بر پایه 6c18nb طراحی شد. غشای با ترکیب درصد 5/2 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb)، 9درصد یون دوست، 5/58 درصد اورتو-نیترو فنیل اکتیل اتر (o-npoe)، 30 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، پاسخ نرنستی (5/0±5/30 میلی ولت بر دهگان) را برای یون pb2+ در محدوده غلظتی 2-10-5-10مولار با حد تشخیص 6-10×9/8 مولار نشان می دهد. پاسخ الکترود در گستره 2/2 تا 1/4 مستقل از ph می باشد. زمان پاسخ دهی سریع در حدود 6 ثانیه از مزایای این الکترود می باشد. این حسگر به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون پتانسیومتری pb2+ با edta و برای تعیین مستقیم سرب مورد استفاده قرار گرفت. الکترود سوم الکترود یون گزین مس برای تعیین مقدارهای کم مس تهیه شد. ترکیب الکترود با 31 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 6 درصد یون دوست بیس(2-هیدروکسی بنزآلدهید)1و3-دی آمینوپروپان (l)، 1 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 62 درصد دی بوتیل فتالات (dbp)، پاسخ پتانسیلی مطلوب برای یون cu2+ با شیب نرنستی 0/1±1/30 میلی ولت بر دهگان در محدوده غلظتی 2-10-5-10 مولار نشان می دهد. تغییرات ph در محدوده 3/2 تا 6/7 اثر قابل ملاحظه ای بر کارکرد الکترود ندارد و در این ناحیه الکترود مستقل از ph عمل می کند. حد تشخیص حسگر 6-10×9/7 مولار محاسبه شد. زمان پاسخ حسگر 35 ثانیه می باشد. به منظور آزمایش عملکرد حسگر ساخته شده، تیتراسیون پتانسیومتری محلول cu2+ توسط edta در حالی که حسگر به عنوان الکترود شناساگر به کار رفت، انجام شد و نتایج مطلوبی حاصل گردید. ضریب گزینش پذیری به روش پتانسیل همتا شده نشان می دهد که الکترودهای یون گزین سرب و مس به ترتیب گزینش پذیری خوبی برای pb2+ و cu2+ در گستره متنوعی از یون های فلزهای واسطه، قلیایی و قلیایی خاکی دارند. در هر سه الکترود تهیه شده مایع یونی سبب کاهش در ضریب همبستگی و حساسیت منحنی درجه بندی شد.
سپیده صفری محمد رضا یافتیان
در کار حاضر کاربرد و مقایسه سه لیگاند مختلف با اتم های دهنده نیتروژن و گوگرد به عنوان یون دوست برای ساخت الکترود های یون گزین سرب و مس گزارش شده است. مطالعه ی ترکیب اجزای مختلف غشا بر پاسخ الکترود سرب گزین با یون دوست [9- متیل-7،8،9،10،11،12- هگزا هیدرو دی بنزو] b.n]]1،4،7،10،13 [تیا تترا آزا سیکلو پنتا دی ان -6،13h] 5h,14] دی اون (l1) بررسی شده و الکترودی که شامل 30 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 6 درصد یون دوست، 2 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 62 درصد دی بوتیل فتالات (dbp) می باشد، پاسخ نرنستی خوبی (5/0±6/29 میلی ولت بر دهگان) برای pb2+ در محدوده غلظتی 2-10-5-10 مولار با حد تشخیص 6-10×0/6 مولار نشان می دهد. زمان پاسخ دهی این الکترود 23 ثانیه است. تغییرات ph در محدوده 6/4 تا 2/5 تاثیر قابل توجهی بر کارکرد الکترود ندارد و در این ناحیه الکترود مستقل از phعمل می کند. ضریب گزینش پذیری به روش پتانسیل همتاشده نشان می دهد که الکترود گزینش پذیری خوبی برای pb2+ در گستره متنوعی از یون های فلزهای واسطه، سنگین، قلیایی و قلیایی خاکی نشان می دهد. این الکترود به عنوان الکترود شناساگر در حجم سنجی های پتانسیومتری یون سرب در محلول های آبی به کار گرفته شد. الکترود سرب گزین دوم نیز بر پایه یون دوست (2, 2َ-((e1,َe1)-(تیو بیس(1،2-فنیلن)) بیس(آزانیلیدن)) بیس (متانیلیدن)) دی فنیل (l2) طراحی شد. غشای با ترکیب درصد 30 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 6 درصد یون دوست، 2 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 62 درصد دی بوتیل فتالات (dbp)، پاسخ نرنستی (3/0±5/29 میلی ولت بر دهگان) را برای یون سرب در محدوده غلظتی 2-10-4-10 مولار با حد تشخیص 5-10×0/4 مولار نشان می دهد. پاسخ الکترود در گستره 7/4 تا 2/6 مستقل از ph می باشد. زمان پاسخ دهی سریع در حدود 21 ثانیه و انتخاب گری بسیار عالی نسبت به در مقابل کاتیون های دیگر از مزایای این الکترود می باشد. این حس گر به عنوان الکترود شناساگر در حجم سنجی پتانسیومتری pb2+ با edta مورد استفاده قرار گرفت. حس گر غشایی سوم برای الکترود مس گزین بر پایه ) (z-2- هیدروکسی -1-نفتاآلدهید اکسیم (l3) طراحی شد. غشای با ترکیب درصد 31 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 6 درصد یون دوست، 1 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 62 درصد دی بوتیل فتالات (dbp)، پاسخ نرنستی (2/0±6/29 میلی ولت بر دهگان) را برای یون cu2+ در محدوده غلظتی 2-10-5-10 مولار با حد تشخیص 6-10×0/6 مولار نشان می دهد. پاسخ الکترود در گستره 2/4 تا 0/6 مستقل از ph می باشد. زمان پاسخ دهی سریع در حدود 27 ثانیه و انتخاب گری خوبی نسبت به cu2+در مقابل کاتیون های دیگر از مزایای این الکترود می باشد. این حس گر به عنوان الکترود شناساگر در حجم سنجی پتانسیومتری cu2+با edta مورد استفاده قرار گرفت.
میلاد حاجی حسنی محمد رضا یافتیان
مواد مزوپور sba-15 که با گروه های -n پروپیل سالیسیل آلدیمین، اتیلن دی آمین پروپیل و اتیلن دی آمین سالسیل آلدیمین اصلاح شده که به نام های sba-15-nn ، sba-15-sa و sba-15-ensa نشان داده شده است ،برای حذف یون های کروم، جیوه و آرسنیک از محلول های آبی بکار برده شده است. برای اندازه گیری یون های فلزی مورد نظر از پلاسمای جفت شده القایی استفاده شد. برای بدست آوردن بازده جاذب های مورد مطالعه از دو روش پیوسته و ناپیوسته استفاده شد. پارامتر های موثر در سیستم پیوسته که شامل ph محلول، زمان تماس، دما، مقدار جاذب و غلظت اولیه یون های فلزی می باشند مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. هردو جاذب sba-15-nn و sba-15-ensa در phهای کمتر از 5/2 نسبت به کروم و آرسنیک گزینش پذیری خوبی را از خود نشان دادند که این گزینش پذیری را می توان برای جیوه در phهای بازی مشاهده کرد. داده های بدست آمده با ایزوترم های لانگ مویر، فرندلیش و تمکین مورد بررسی قرار گرفت. برای سیستم پیوسته، از دو جاذب sba-15-sa و sba-15-ensa برای جذب یو های فلزی کروم، جیوه و آرسنیک از محلول آبی استفاده شد. پارامتر های بهینه مانند سرعت جریان نمونه و شوینده، ph، حجم نمونه و شوینده و نوع شوینده برای سه فلز کروم، جیوه و آرسنیک مورد بررسی قرار گرفت. تحت شرایط بهینه (5/2=ph ،سرعت جریان عبور محلول 35/0 میلی لیتر بر دقیقه و حجم محلول 50 میلی لیتر ) درصد حذف برای کروم، جیوه و آرسنیک در جاذب sba-15-sa برابر 99٪، 91٪ و 51٪ و برای جاذب sba-15-ensa مقادیر 100٪، 90٪ و 73٪ بدست آمد. هر دو روش ارایه شده برای از بین بردن یون های کروم، جیوه و آرسنیک از نمونه واقعی در شرایط آزمایشی بررسی شد.
سمیرا نوری محمد رضا یافتیان
در کار حاضر ابتدا کلینوپتیلولیت طبیعی منطقه جنوب سمنان تهیه و تعیین ساختار شد. سپس لیگاندهای باز شیف بیس(2-هیدروکسی بنزآلدهید) 1و2 - دی آمینو اتان (h2l1) و بیس(2-هیدروکسی-بنزآلدهید)1و3 -دی آمینوپروپان(h2l2) سنتز و شناسایی گردید. در ادامه کار برای بررسی خواص جذبی کلینوپتیلولیت تهیه شده نسبت به یون های یوروپیم و توریم از محلول آبی پارامتر ph مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل، برای بهبود کارایی جاذب جهت جذب کامل یون های مورد مطالعه به کپسوله کردن لیگاندهای باز شیف سنتز شده درون حفرات زئولیت که به اختصار با h2l1/y و h2l2/y نشان داده می شود،پرداخته شد و پارامترهایی هم چون، اثر ph، زمان تماس، جرم جاذب، غلظت اولیه فلز و دما مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان جذب وابسته به ph بوده و با به کار بردن لیگاندهای باز شیف در ساختار زئولیت به میزان قابل توجهی جذب یون های فلزی افزایش یافته است به طوری که در شرایط بهینه تقریبا جذب کاملی در phهای 4 و 5/5 به ترتیب برای یون های توریم و یوروپیم مشاهده گردید. بررسی داده های تجربی با مدل های سینتیکی مطابقت خوبی را با معادله ی شبه مرتبه دوم نشان داد. مطالعه هم دماهای جذب حاکی از آن بود که مدل لانگ مویر برای هر دو یون یوروپیم و توریم با داده های تجربی جذب یون های مورد مطالعه مطابقت خوبی دارند. اثر دما نیز بر فرآیند جذب مورد مطالعه قرار گرفت و بررسی توابع ترمودینامیکی ?h?،?s? و ?g? به دست آمده نشان داد فرآیند جذب یون های فلزی روی جاذب جامد جز جذب یون توریم بر روی جاذب h2l2/y، گرماگیر می باشد. بنابراین درصد جذب بالای یون های فلزی مورد نظر توسط کلینوپتیلولیت باعث شده تا این گونه به عنوان یک جاذب کارآمد برای حذف یون های فلزی رادیواکتیو از نمونه های فاز آبی مورد استفاده قرار گیرد.
بهرام حسنی عباسعلی زمانی
استفاده از بازهای شیف برای تهیه الکترودهای مس گزین و پیدا کردن ناحیه خطی غلظت که الکترود شیب نرنستی بدهد.
شیوا رستمخانی محمد رضا یافتیان
چکیده ندارد.
ندا خورشیدی محمد رضا یافتیان
تشخیص و تعیین مقدارهای بسیار کم یون ها توسط یک روش سریع و آسان همواره دارای اهمیت فراوانی در آنالیزهای محیطی و روزمره بوده است. استفاده از حس گرهای یون-گزین پتانسیومتری به دلیل سادگی، قیمت ارزان، قابل دسترس بودن تجهیزات مورد نیاز و در عین حال حساسیت و دقت بالا در میان سایر روش ها و ابزارهای اندازه گیری به کار رفته در شیمی تجزیه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در سال های اخیر، نظر به اهمیت کنترل آلودگی های فلزات سنگین در خاک و هوا و ... حس گر های پیشرفته ای برای شناسایی این یون ها به وجود آمده است. حس گرهای سرب گزین از اهمیت ویژه ای برخوردارند. اترهای تاجی به عنوان عامل کمپلکس دهنده بسیار گزینش پذیر برای یون های فلزی شناخته شده اند. در این تحقیق کاربرد و مقایسه دو اترتاجی 6c18dc و 6c18 به عنوان یون دوست برای ساخت الکترود یون گزین سرب گزارش شده است. اثر ترکیب های مختلف اجزای غشا بر پاسخ الکترود سرب گزین با یون دوست 6c18dc بررسی شده و الکترودی که شامل 30 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، 9 درصد یونوفور6c18dc ، 5/1 درصد سدیم تترافنیل بورات (natpb) و 5/59 درصد دی بوتیل-فتالات (dbp) می باشد، پاسخ نرنستی خوبی (5/0±7/29 میلی ولت بر دهگان) برای در محدوده غلظتی 2-10-5-10 مولار با حد تشخیص 6-10×3/6 مولار نشان می دهد. زمان پاسخ دهی این الکترود 12 ثانیه است. تغییرات ph در محدوده 6/4 تا 2/5 هیچ اثری بر کارکرد الکترود ندارد و در این ناحیه الکترود مستقل از phعمل می کند. ضریب گزینش-پذیری به روش پتانسیل همتاشده نشان می دهد که الکترود گزینش پذیری خوبی برای در گستره متنوعی از یون های فلزهای واسطه، سنگین، قلیایی و قلیایی خاکی نشان می دهد. این الکترود به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون های پتانسیومتری یون سرب در محلول-های آبی و هم چنین محیط های مخلوط آب-متانول و آب-اتانول با نسبت 10:90 درصد به کار گرفته شد. در ادامه تحقیق حس گر غشایی دیگری بر پایه 6c18 طراحی شد. غشای با ترکیب درصد 2 درصد اولئیک اسید (oa)، 9 درصد یون دوست، 59 درصد دی بوتیل فتالات (dbp)، 30 درصد پلی وینیل کلراید (pvc)، پاسخ نرنستی (0/1±0/30 میلی ولت بر دهگان) را برای یون در محدوده غلظتی 3-10-6-10 مولار با حد تشخیص 7-10×6/5 مولار نشان می-دهد. پاسخ الکترود در گستره 3/4 تا 3/5 مستقل از ph می باشد. زمان پاسخ دهی سریع در حدود 6 ثانیه و انتخاب گری بسیار عالی نسبت به در مقابل کاتیون های دیگر از مزایای این الکترود می باشد. این حس گر به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون پتانسیومتری با و برای تعیین مستقیم سرب در نمونه های سنتزی مورد استفاده قرار گرفت.