بخش کشاورزی، بزرگترین واحد مصرف کننده آب در جهان بویژه در آسیا به شمار می رود. تلفات آب باعث صدمات جبران ناپذیر و جدی از قبیل فرسایش خاک، کاهش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی و آلودگی آب های سطحی و زیر زمینی می گردد. از مهمترین دلایل پایین بودن راندمان آبیاری در ایران می توان به ناهمواری اراضی زارعی (عدم تسطیح دقیق اراضی زراعی) اشاره کرد. تکنولوژی تسطیح لیزری یکی از بارزترین پیشرفت ها در آبیاری سطحی محسوب می گردد که نقش بسزایی در مدیریت بحران آب دارد. هدف اصلی این تحقیق تعیین عوامل موثر بر گزینش فناوری تسطیح لیزری می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بوده که به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. نتایج حاصل از ارزیابی مدلهای پیش بینی کننده پذیرش تکنولوژی تسطیح لیزری نشان می دهد که مدل پیشنهادی تحقیق در مقایسه با مدلهای نشر، ساختار مزرعه و مدل تلفیقی می تواند با دقتی زیاد و مطلوب، کشاورزان پذیرنده فناوری تسطیح لیزری را از کشاورزان نپذیرنده این فناوری طبقه بندی نماید. کاربرد این مدل در نشر تکنولوژی تسطیح لیزری می تواند بسیار مهم باشد بطوری که می توان مدل پیشنهادی تحقیق را بعنوان سازوکاری کارا در تشخیص کشاورزان پذیرنده تکنولوژی تسطیح لیزری به کار برد.نتایج بدست آمده از بررسی پیامدهای پذیرش فناوری تکنولوژی تسطیح لیزری نشان می دهد که شکاف درآمدی، میان افراد پذیرنده تکنولوژی تسطیح لیزری با نپذیرندگان این فناوری معنی دار است و پذیرندگان پس از پذیرش، به تولید بیشتری دست یافته اند. نتایج نشان می دهد که نگرش کشاورزان نسبت به حفظ حاصلخیزی خاک، کاهش مصرف نهادها و بهبود مدیریت منابع آبی مساعد بوده در حالیکه نگرش آنها نسبت به افزایش ارتباط میان بهره برداران و کارشناسان مساعد نمی باشد.

آب و خاک به عنوان دو فاکتور مهم و تاثیرگذار بر توسعه پایدار به خصوص در نواحی روستایی برای کشور می باشند. شرایط خشک و کم آب کشورمان ایجاب می کند که بیش از پیش به این دو فاکتور مهم در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها دقت کرده و نگرش مناسب و آینده نگرانه ای را نسبت به آن داشته باشیم. نتیجه تحقیقات بیانگر آن است که در اراضی ناهموار استفاده بهینه از نهاده های کشاورزی به خصوص منابع آب و خاک به عمل نمی آید. بنابراین تسطیح اراضی از مهمترین برنامه های وزارت جهاد کشاورزی بوده و در این راستا به عنوان یک امر زیربنایی مبالغ بسیار هنگفتی از بودجه کشور صرف عملیات تسطیح و بستر سازی مزارع شده است. اما بالطبع این طرح اثرات متفاوتی را برای بهره برداران و روستائیان به دنبال داشته است. با توجه به اجرای گسترده طرح تسطیح لیزری در سطح استان فارس، ارزیابی اثرات طرح به منظور مدیریت آن، حداکثرسازی منافع و حداقل سازی اثرات منفی لازم و ضروری می باشد. همچنین دستیابی به توسعه پایدار بستگی زیادی به فعالیت ها و توانایی تصمیم گیری کشاورزان بر مبنای آگاهی آنان از پیامدهای رفتارهایشان دارد. بر این اساس این پژوهش به منظور بررسی و شناخت اثرات اجرای طرح تسطیح لیزری و عوامل موثر بر آن، با استفاده از فن پیمایش و همچنین مطالعه موردی در استان فارس انجام گرفته است. آزمودنی های این تحقیق در مرحله کمی 375 نفر (258 نفر اجراکننده تسطیح لیزری و 117 نفر اجراکننده تسطیح مهندسی) از کشاورزان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده از بین جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند و در مرحله کیفی نیز با 27 نفر از کشاورزان مصاحبه حضوری به عمل آمد. یافته های تحقیق نشان داد که کشاورزان مهمترین پیامدهای طرح را یکنواختی جوانه زنی، توزیع یکنواخت سطحی آب، راحت تر شدن فعالیت های کشاورزی، کاهش هدر روی آب و کاهش میزان مصرف آب و زمان آبیاری می دانند. نتایج بیانگر آن بود که استفاده کنندگان از سیستم لیزری نسبت به گروه دیگر پیامدهای فنی، اجتماعی و اکولوژیکی بیشتری بیان نمودند. مقایسه متغیرها قبل و بعد از اجرای طرح مبین آن است که تسطیح لیزری منجر به کاهش میزان مصرف نهاده ها، کاهش هزینه ها، افزایش درآمد و حفظ محیط زیست از طریق کاهش میزان مصرف کود، سم و فراهم نمودن امکان مدیریت بقایای گیاهی می گردد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری نشان داد که متغیر میزان کاهش مصرف آب بیشترین تاثیر را بر روی پیامدها دارد. بر مبنای یافته ها، مهمترین مشکلات طرح تسطیح مهندسی شیب بندی نامناسب، حجم زیاد خاکبرداری و تخصص نداشتن نقشه بردار و مهمترین مشکلات اجرایی طرح تسطیح لیزری عدم بازدهی اقتصادی در سال اول بعد از اجرای طرح، عدم نظارت و عدم انجام صحیح تسطیح می باشد. در پایان بر اساس نتایج بدست آمده، توصیه های عملی ارائه شده است.

نیروی انسانی برخوردار از شایستگی ها و قابلیت ها، سرمایه انسانی سازمان را تشکیل می دهند که زمینه را برای ارتقای عملکرد سازمان فراهم می آورد. از جمله شایستگی های مورد نیز کارکنان برای بهبود عملکرد سازمان، شایستگی های کارآفرینی هستند. افرادی که دارای شایستگیهای کارآفرینی هستند بدون حمایت سازمان نمیتوانند از شایستگیهای خود در جهت بهبود عملکرد سازمان بهره ببرند، لذا گرایش و تمایل سازمان به کارآفرینی در این راستا موثر خواهد بود. گرایش کارآفرینانه عبارت است از دستیابی به فرصتهای کارآفرینی همراه با ایجاد نوآوری در سازمان. یکی دیگر از عوامل موثر در موفقیت سازمان، آگاهی از عملکرد سازمان و تعیین کننده های آن می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه شایستگیهای کارآفرینی اعضا، گرایش کارآفرینی شرکتهای خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی کشاورزی استان اصفهان و عملکرد این شرکتها بود. برای جمع آوری داده های تحقیق از تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شد. تعداد 291 نفر از اعضاء شرکتهای فنی مهندسی و خدمات مشاورهای کشاورزی استان اصفهان با استفاده از روش نمونهگیری ساده تصادفی طبقهای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان تایید شد و برای سنجش پایایی پس از انجام مطالعه راهنما، از آلفای کرونباخ استفاده شد. دامنه ضرایب شاخصهای تحقیق بین 79/0 تا 99/0 بود. یافته ها نشان داد که بین گرایش کارآفرینانه و عملکرد شرکتها همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد، همچنین بین میزان شایستگیهای کارآفرینی اعضا و عملکرد شرکتها رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. در پایان به منظور ارتقای شایستگیهای کارآفرینی اعضا و گرایش کارآفرینانه شرکتها که تأثیر مستقیم بر عملکرد دارند پیشنهاداتی ارائه شده است.

چکیده ارزیابی پیامدهای پذیرش نوآوری ورمی کمپوست در استان فارس از دیدگاه زنان روستایی به کوشش لیلا نعمت پور خاک اکثر مناطق ایران از نظر مواد آلی، فقیر می باشد. بی توجهی به وضعیت ماده آلی در خاک، سبب شده ساختمان خاک شرایط مناسبی برای رشد ریشه گیاه نداشته باشد. در استان فارس، ماده آلی در بیش از 95% خاک ها، کمتر از 5/1% می باشد. در حالی که حد بحرانی کربن آلی خاک جهت پایداری ساختمان خاک، 2% می-باشد. تامین ماده آلی مورد نیاز بخش کشاورزی عموما از کود های دامی است. در صورتی که این کودها قبل از استفاده به درستی پردازش نشوند، مشکلات زیست محیطی متعددی را به دنبال خواهند داشت. راه دوم تامین مواد آلی مورد نیاز بخش کشاورزی، استفاده از مواد زائد آلی و به عبارت دیگر بهره گیری از مدیریت پسماندهای روستایی است. آمارها نشان می دهد که حدود 70% زباله های خانگی روستایی را مواد زائد آلی تشکیل می دهد که با مدیریت صحیح می توان از آن ها برای تامین ماده آلی مورد نیاز استفاده کرد. فناوری تولید ورمی کمپوست، راهی بسیار مناسب برای استفاده بهینه از پسماند های آلی است. در این راستا، به منظور تامین ماده آلی مورد نیاز بخش کشاورزی و نیز اشتغالزایی برای زنان روستایی، طرح تولید ورمی کمپوست در استان فارس در حال اجراست. این پژوهش با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و زیست محیطی تولید ورمی کمپوست در استان فارس از دیدگاه زنان روستایی عضو سایتهای تولید کننده ورمی کمپوست انجام شده است. پژوهش در دو مرحله کمی و کیفی صورت گرفت. نمونه گیری مرحله کمی به روش تصادفی طبقه بندی شده در 40 سایت و در بین 151 نفر و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. مرحله کیفی پژوهش در دو بخش جداگانه و با روش گلوله برفی انجام گرفت. ابتدا به منظور بررسی مدیریت پسماند های روستایی، پیامدهای تولید ورمی کمپوست و پیامدهای تشکل های تولید ورمی کمپوست بر جامعه روستایی، اقدام به مصاحبه های عمیق با 19 نفر از زنان تولیدکننده عضو این تشکل ها گردید. در بخش دوم از مرحله کیفی، با انتخاب یک سایت موفق و یک سایت ناموفق، دلایل موفقیت و عدم موفقیت تشکل های زنان در زمینه تولید ورمی کمپوست بررسی شد. یافته ها نشان می دهد که از دیدگاه زنان روستایی، بهترین روش مدیریت پسماند های روستایی، تفکیک از مبدا و بهترین روش مدیریت زائدات آلی، تبدیل آن ها به ورمی کمپوست می باشد. از جمله دلایل عدم موفقیت تشکل های زنان در زمینه تولید ورمی کمپوست، عدم اعتماد به تسهیلگر زنان روستایی، عدم دسترسی به مواد اولیه و اطلاعات مورد نیاز و مشکلات فرهنگی- اجتماعی بوده و از جمله دلایل موفقیت تشکل ها، اعتماد زنان روستایی به یکدیگر، مدیریت صحیح تسهیلگر، حمایت جامعه از فعالیت زنان و دسترسی به مواد اولیه مورد نیاز بوده است. یافته ها نشان داد تولید ورمی کمپوست پیامدهای مثبت فراوانی برای جامعه روستایی به دنبال دارد، از جمله: پیامدهای اجتماعی (اعتماد متقابل میان زنان روستایی، کاهش اختلافات میان زنان روستایی، آینده نگری)، پیامدهای اقتصادی (افزایش تولید، کاهش هزینه ها، تقویت اقتصاد غیرزراعی)، پیامدهای زیست محیطی (کاهش آلودگی آب، خاک و هوا، کاهش حجم زباله، حفظ زیبایی چشم انداز روستایی) و پیامدهای بهداشتی (تولید محصول سالم، کاهش سرطان ها، کاهش تعداد حشرات بیماری زا). زنان روستایی نسبت به تولید ورمی کمپوست نگرش مطلوبی داشته و تمایل به ادامه فعالیت در زمینه تولید ورمی کمپوست دارند. متغیرهای نگرش نسبت به تولید ورمی کمپوست، انگیزه تولید ورمی کمپوست، تعداد اعضای سایت و فاصله تا اولین میدان تره بار، اثر مثبت، مستقیم و معنی داری بر نگرش زنان نسبت به پیامدهای تولید ورمی کمپوست دارند. در پایان پیشنهادات کاربردی برای بهبود و اصلاح تولید ورمی کمپوست ارائه شده است.

فقر اقتصادی و ضعف فرهنگ زیست محیطی از علل و عوامل ایجاد تخریب جنگل ها و مراتع است. حفاظت و حراست از جوامع گیاهی و جانوری در کنار احیای اکوسیستم ها و زیستگاه های تخریب یافته فقط با اجرای طرح های جنگل داری پایدار می تواند عملی شود. یکی از راهکارهای عملی جنگل داری پایدار، اجرای طرح های جنگل زراعی است. آمارها نشان می دهد که در ایران 13 میلیون هکتار جنگل وجود دارد که این میزان در حوزه زاگرس پنج و نیم میلیون هکتار است که از این میزان بیش از یک میلیون هکتار آن در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد و 12 نوع روش جنگل زراعی نیز در این استان شناسایی شده است. علیرغم وجود این منابع عظیم، میزان فرسایش خاک در کهگیلویه و بویراحمد سالانه 14 تن در هکتار می باشد. هدف پژوهش حاضر شناسایی سیستم های جنگل زراعی، مقایسه پایداری این سیستم ها توسط بهره برداران منطقه و همچنین اثرات سیستم های جنگل زراعی در استان کهگیلویه و بویراحمد برای ارائه راهکارها جهت ترویج سیستم های پایدار جنگل زراعی می باشد. از فن پیمایش در این پژوهش استفاده شد. نمونه ی آماری این تحقیق شامل 260 نفر از بهره برداران در 26 روستا از این استان بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار سنجش این پژوهش پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط اساتید مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی پس از انجام مطالعه راهنما، آماره آلفای کرونباخ محاسبه و مورد تائید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که میزان دانش افراد نسبت به فعالیت های جنگل زراعی پایین بوده است ولی افرادی که دانش بیشتری نسبت به این فعالیت-ها داشتند فعالیت های پایداری بیشتری انجام می داده اند. همچنین افرادی که دسترسی به اطلاعات ترویجی شان به نسبت دیگر افراد بیشتر بوده است فعالیت های پایدار بیشتری در زمینه جنگل زراعی انجام می دهند. نتایج نشان داد که بهره برداران سیستم جنگل- زراعت- دام فعالیت های پایدارتری انجام می دهند. نتایج رگرسیون نشان داد متغیرهای تمایل به ادامه فعالیت های جنگل زراعی در آینده، دیدگاه نسبت به امنیت غذایی فعالیت های جنگل زراعی و نگرش نسبت به فعالیت های جنگل زراعی 32 درصد از پایداری فعالیت های جنگل زراعی را پیش بینی می کنند. نتایج نشان داد وقتی فعالیت های پایدارتری توسط بهره برداران انجام می-شود، اثرات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی بهتری را به دنبال خواهد داشت. در پایان نیز به منظور اجرای بهتر و درست فعالیت های جنگل زراعی از سوی بهره برداران در این استان، توصیه های عملی ارائه گردیده است.