نام پژوهشگر: امین باقی زاده
مژگان مقدری امین باقی زاده
چکیده به منظور بررسی تنوع ژنتیکی وشیمیایی ژرم پلاسم کلپوره teucrium polium تعداد 15 ژنوتیپ از مناطق مختلف استان کرمان جمع آوری شد و دور از نور ،در دمای اتاق نگه داری شدند.به منظور بررسی شیمیایی ،از نمونه های مورد نظر با استفاده از روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر اسانس گیری به عمل آمد و با استفاده از دستگاه هایgcوgc/ms تجزیه وشناسایی اسانس انجام شد داده های حاصل از نتایج gc/ms توسط نرم افزار spss آنالیز و دندروگرام مربوطه رسم گردید.بر این اساس نمونه های مورد نظر در سه گروه طبقه بندی شدند. نتایج حاصل از gc/ms در ژنوتیپ های موبوط به کرمان، زرند،راور،کوهبنان، شهربابک،عنبرآباد و باغین نشان داد که در همه نمونه ها 100%مواد شناسایی شده است.به استثناء نمونه زرند که 92/98%از مواد شناسایی شد.همچنین نتایج نشان داد،که ترکیبات عمده اسانس درنمونه زرند آلفا پینن17/21%، بتا پینن 96/9%،وترانس وربنول 83/9% ودر اسانس مربوط به نمونه کوهبنان ،آلفا پینن48/26%،بتا پینن88/11%، میرسن 14/11%ودر اسانس مربوط به نمونه باغین آلفا پینن57/19%ترانس وربنول 30/12% پینو کارونول27/8% ودر اسانس مربوط به شهربابک،آلفا پینن91/25%بتا پینن11/12%،ترانس وربنول62/9%ودر اسانس مربوط به عنبر آباد ،ترانس وربنول 05/14%، سپاتولنول28/11% ،اکسید کاریوفیلن26/9% ودر نمونه مربوط به راور،آلفا پینن89/21%،بتا پینن90/9% ،میرسن86/8%ودر نمونه مربوط به کرمان ،آلفاپینن 30/13%، ترانس وربنول 89/11%، بتا پینن14/8%شناسایی شدند.بطور کلی در اسانس زرند، 20ترکیب ،در اسانس کوهبنان19 ترکیب ، در اسانس با غین 22ترکیب ،در اسانس شهربابک 20ترکیب، ودر اسانس عنبر آباد 28ترکیب ،در اسانس راور 24 ترکیب،ودر اسانس کرمان24ترکیب وجود داشت. در آزمایشگاه با استفاده ار روش ctab، استخراج dna صورت گرفت. به منظور بررسی مولکولی از 15 آغازگر rapd جهت انجام pcr، استفاده شد. پس از انجام الکتروفورز 312باند ایجاد شد که در محدوده 230 تا2300 جفت باز قرار داشتند که از این تعداد 289 باند (2/92%) چند شکلی نشان دادند. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارntsys و به روشupgma با ضریب تشابه دایس آنالیز شدند.تجزیه ی کلاستر بدست آمده ، 15 ژنوتیپ مورد مطالعه را در چهار گروه اصلی قرار داد.گروه اول شامل ژنوتیپ های رفسنجان،شهربابک، سرچشمه،دلفارد ،باغین،زرند،کرمان،راور،بافت و کوهبنان ،گروه دوم داوران، گروه سوم ژنوتیپ های سیرجان، شهداد و عنبرآباد و گروه چهارم راین بود. تجزیه ی به مولفه های اصلی بر روی داده های حاصل از rapd انجام و پلات های دو بعدی و سه بعدی حاصل رسم شد.که گروه بندی بدست آمده از پلات های دو بعدی و سه بعدی با گروه بندی خوشه ای نسبتاً تطابق داشت. به طور کلی مقایسه ترکیبات تشکیل دهنده اسانس در جمعیت های مطالعه شده نشان داد که اسانس این هفت جمعیت از لحاظ کمی و کیفی باهم تفاوت هایی دارند که امر می تواند ناشی از تفاوت اکولوژیکی مناطق رویش هفت جمعیت مانند دما،رطوبت،ارتفاع از سطح دریا و سایر عوامل خاکی و جغرافیایی و ژنتیکی باشد. همچنین مشخص شد روشrapdو روشهای شیمیایی(gc,gc/ms) روشهای مناسب جهت بررسی تنوع ژنتیکی و شیمیایی ژرم پلاسم کلپوره است.
موج خالقی حمید زرکش اصفهانی
پروبیوتیک ها بعنوان مکمل های غذایی زنده شناخته شده اند و در سلامت میزبان از طریق بهبود تعادل روده ای، اثرات مفیدی دارند. باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس atcc 4356 بعنوان پروبیوتیک کاربرد دارد. در مطالعات انجام شده، مشخص گردیده که خصوصیات سطحی باکتریها متأثر از شرایط ترکیبات و محیط کشت می باشد . هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر برخی از تنش های شیمیایی و فیزیکی بر روی مورفوتایپ کلنی و سلول باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس atcc 4356 و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی آن و همچنین تغییرات تولید پروتئین s-layer و بیان ژن slpa در شرایط فوق می باشد. برای دستیابی به هدف فوق، با استفاده از سویه استاندارد باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوسatcc 4356، اثر غلظت های مختلف نمک های صفراوی (01/0 ، 02/0، 05/0 و 1/0 درصد وزنی/ حجمی)، nacl (5/0، 1 و 5/1 درصد وزنی/ حجمی)، پنی سیلین g (015/0 ، 03/0 و 06/0 میلی گرم / لیتر)، ph (5،6و7) و دماهای (30 و 45 درجه سانتی گراد ) هر یک را بطور جداگانه، مورد بررسی قرار دادیم. برای مطالعه اثر تنش های فوق بر رشد باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس atcc 4356 که در هر ساعت یکبار جذب نوری سوسپانسیون میکروبی در طول موج 600 نانومتر به مدت 5 ساعت بررسی گردید. شمارش سلولی باکتری، از طریق شمارش کلنی ها، پس از تهیه سریال رقت از باکتریهای تحت شرایط تنش و بدون تنش (شاهد) انجام شد نتایج حاصله بیانگر آن است که سرعت رشد و تراکم جمعیت لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس atcc 4356 متأثر از شرایط محیطی و ترکیبات محیط کشت می باشد. روند رشد وجمعیت باکتریایی در تمام تنش ها بجز در غلظت 5/0% از nacl و دمای 45 درجه سانتی گراد، کاهش داشت. برای مطالعه مورفوتایپ کلنی باکتری، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس atcc 4356 بر روی محیط mrs agar تحت تیمار هر یک از تنش ها کشت شد، و از کلنی های فوق رنگ آمیزی گرم بعمل آمد. نتایج نشان دادند که از کشت خالص این باکتری در شرایط فاقد تنش (شاهد) دو نوع کلنی r و s مشاهده گردید. مورفولوژی باکتری در هر یک از کلنی های rو s متفاوت بود. به نظر می رسد که مقاومت کلنی های r و s نسبت به هر یک از تنش ها متفاوت باشد، چرا که در تنش 1/0% نمک های صفراوی و غلظت های مختلف پنی سیلین g، فقط نوع s و در تنش دمای oc45، نوع r مشاهده گردید. برای تعیین هیدروفوبیسیتی باکتری از روشmats, math استفاده گردید و مشخص شد که این باکتری در شرایط بدون تنش (شاهد) هیدروفوب می باشد و این خصوصیت در شرایط تنش تغییر می کند، بطوری که آنها به سه دسته تقسیم شدند: 5/62% دارای هیدروفوبیسیتی بالا، 75/18% دارای هیدروفوبیسیتی متوسط و 75/18% دارای هیدروفوبیسیتی پائین بودند. واکنش باکتری با کلروفرم نشان داد که سطح سلول باکتری، الکترون دهنده است و در شرایط تنش این خصوصیت، افزایش یافته است. توانایی تولید بیوفیلم بر سطوح پلی استیرنی میکروتیترپلیت و بر اسلایدهای شیشه ای در هر یک از تنش ها و نمونه شاهد بررسی گردید، نتایج نشان دادند که این باکتری تولید کننده بیوفیلم نمی باشد. با استفاده از تغییر رنگ سوبسترای رنگی در حضور h2o2 و آنزیم پراکسیداز (hrp) غلظت h2o2 تولید شده اندازه گیری شد. مقادیر h2o2 تولید شده، تحت تأثیر شرایط تنش می باشد و بیشترین مقدار h2o2 در شرایط نرمال (شاهد) تولید گردید. تغییرات تولید پروتئین s-layer به روش sds-page و نیز اندازه گیری کمی بردفورد انجام شد. تغییرات خودتجمعی این پروتئین پس از استخراج، به وسیله میکروسکوپ الکترونی (tem) بررسی گردید. نتایج نشان دادند که تولید پروتئین s-layer در شرایط تنش افزایش یافت و در پدیده خودتجمعی زیر واحدهای s-layer در دمای oc45 (شرایط تنش) نسبت به دمای oc37 (شاهد ) تغییری دیده نشد. از طرفی بیان ژن slpa توسط روش rt-pcr و real–time pcr مطالعه شد و مشخص گردید که بیان ژن slpa نیز تحت تأثیر شرایط محیط می باشد.
ندا داعی پاریزی امین باقی زاده
شیرین بیان (.glycyrrhiza glabra l) از گیاهان دارویی مهمی است که از زمان های قدیم تا به امروز عصاره ریشه آن برای درمان بیماری های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. ماده موثره اصلی ریشه این گیاه، گلیسریزین است. این پژوهش به منظور تعیین درصد عصاره و نیز درصد گلیسریزین موجود در ریشه شیرین بیان نواحی مختلف استان کرمان و مقایسه آن با نمونه هایی از استان فارس انجام شد. روش: 26 نمونه از ریشه شیرین بیان از نواحی مختلف استان کرمان و 2 نمونه نیز از استان فارس (در مجموع 28 نمونه از 8 منطقه) جمع آوری شد و از ریشه های چند ساله آنها با روش سوکسله با استفاده از اتانـول و در 5 نمونـه نیـز با آب مقطر عصاره گیری به عمل آمد و درصد گلیسریزین موجود در عصاره های حاصل با روش کروماتوگرافی مایع با عمل کرد بالا (hplc) تعیین شد. یافته ها: میانگین درصد عصاره حاصل از مناطق فسا و شیراز در فارس (06/1±25/18%)، سیرجان (90/0±29/17%) و بردسیر (62/5±33/16) نسبت به سایر مناطق مورد بررسی بالاتر بود (05/0>p). میزان درصد گلیسریزین نمونه های بردسیر (02/0±1/5%)، سیرجان (75/0±9/4%) و زرند (34/3 ± 46/4%) به میزان غیرمعنی داری بالاتر از نمونه های فارس (59/0±65/3%) بود. میزان عصاره و درصد گلیسریزین حاصل از عصاره گیری با اتانول بیشتر از عصاره گیری با آب مقطر بود (05/0>p). نمونه هایی که پودر ریشه آنها زردرنگ بود نسبت به نمونه های قهوه ای و نیز نمونه های مربوط به مناطق با ارتفاع نسبتاً بالا و خنـک درصــد گلیســریزین بیشـتری داشتند (به ترتیب p<0.001 و p<0.05). نتیجه گیری: در مقایسه با سایر مطالعات می توان نتیجه گرفت که میزان عصاره و درصد گلیسریزین موجود در ریشه شیرین بیان اکثر نواحی استان کرمان در حد نسبتاً بالایی است. توصیه می شود اقدامات مناسب برای برداشت از ریشه این گیاه برای استفاده داخلی و صادرات صورت گیرد و کشت صنعتی این گیاه در مناطق مناسب استان پیشنهاد می شود.
روح اله شاه ولی کوه شور احمد معینی
هاپلوئیدی یکی از مهمترین روش های تولید لاین های خالص می باشد. نرزایی بوسیله کشت بساک یا میکروسپور روش مفیدی برای تولید گیاهان هاپلوئید می باشد. در تحقیق حاضر، طی پنج آزمایش جداگانه تأثیر پیش تیمار سرمایی، نیترات نقره، منبع نیتروژن معدنی، چند نوع اسید آمینه و کلات آهن بر روی کشت بساک 5 رقم توت فرنگی (کاماروزا، سلوا، پاجارو، پاروس و گاویتا) مورد بررسی قرار گرفت و صفات درصد بساک های آندروژنیک، درصد کالوس زایی و درصد جنین زایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در آزمایش اول پیش تیمار دمای c° 4 به مدت 2 و 3 روز باعث ایجاد بیشترین درصد بساک های آندروژنیک در هر چهار رقم مورد مطالعه در این آزمایش (کاماروزا، سلوا، پاجارو، پاروس) شد. در آزمایش دوم استفاده از mg l-1 15 نیترات نقره در محیط کشت باعث ایجاد بیشترین درصد بساک های آندروژنیک و بیشترین درصد جنین زایی در رقم کاماروزا شد. در آزمایش سوم حذف نیترات از محیط کشت بر خلاف حذف آمونیوم، درصد بساک های آندروژنیک، جنین زایی و کالوس زایی بساک ها را به طور معنی داری در چهار رقم مورد مطالعه در این آزمایش (کاماروزا، سلوا، پاجارو، پاروس) کاهش داد، اما حذف آمونیوم هرچند باعث کاهش درصد بساک های آندروژنیک و کالوس زایی در ارقام سلوا، پاروس و کاماروزا شد اما باعث افزایش درصد جنین زایی شد. همچنین استفاده از اسیدهای آمینه به خصوص گلوتامین در محیط کشت اثرات مثبتی روی افزایش درصد بساک های آندروژنیک و درصد جنین زایی داشت. از طرف دیگر نتایج نشان داد که استفاده از آهن به فرم fe-eddha موثرتر از فرم fe-edta بوده و باعث افزایش درصد بساک های آندروژنیک و جنین زایی شده است و غلظت mg l-1 5/57 از fe-eddha بیشترین درصد بساک های آندروژنیک را در رقم کاماروزا و بیشترین درصد جنین زایی را در ارقام کاماروزا و گاویتا تولید کرد.
نازیلا نیاپور امین باقی زاده
هدف نهایی ما در این تحقیق تولید کلزای (brassica napus l.) مقاوم به تنش غیر زیستی مثل خشکی و شوری بود. تنشها ی غیر زیستی اغلب مسیرهای سیگنال مشابهی دارند. برای این منظور ما از یک ژن سیانوباکتریایی به نام فلاودوکسین (fld ) استفاده کردیم که می تواند به نحو موثری جایگزین فرودوکسین در کلروپلاست شده و در زنجیره انتقال الکترونی ایفای نقش کند. این ژن فقط در پروکاریوتها و برخی از جلبک های اولیه وجود دارد و گیاهان عالی فاقد آن می باشند. در موجودات اولیه در مواجه با تنش های محیطی، کمبود آهن وشرایط اکسیداتیو ، بیان fd کاهش یافته و برعکس میزان fld افزایش می یابد. ما سازه p6u- ubi-fvt1 را به کار بردیم که در آن نشانگر گیاهی هیگرومایسین ترانسفراز (hpt ) با پروموتور یوبیکوئیتین ( ubi ) و ترمیناتور s 35 به کار رفته بود. ژن فلاو دوکسین با پروموتور ubi و ترمیناتور نوپالین سنتاز ( nos ) به صورت معکوس با ژن نشانگر گیاهی در وکتور قرار داده شد. همچنین ژن مقاومت به استرپتومایسین به عنوان نشانگر باکتریایی مورد استفاده قرار گرفت. سازه های مناسب پس از انتقال به سویه های 58 c،4404 lba ،0 agl و 101 eha اگروباکتریوم برای تراریزش کلزا به کار برده شدند. در مورد دیگر تراریختی با استفاده از استرین4404 lba اگروباکتریوم صورت گرفت که حاوی پلاسمید pbi 121 به طول 13 کیلوباز بود. ناحیه t-dnaپلاسمید حاوی ژن گزارشگر ?- گلوکرونیداز( gus ) تحت کنترل پروموتور s 35 و ترمیناتور nos بود و ژن نشانگر گیاهی نئومایسین فسفوترانسفراز ( npt ii ) تحت کنترل پروموتور و ترمیناتور nos قرارداشت. پس از کالوس زایی و شاخه زایی بر روی محیط انتخابی حاوی آنتی بیوتیک ؛ تائید نهایی برای انتقال ژن فلاودوکسین از طریق اجرای تست مولکولی pcr و برای ژن ?- گلوکرونیداز با تست هیستوشیمیایی صورت گرفت.
کیان آقاعباسی امین باقی زاده
گیاه خاکشیر با نام علمی descurainia sophia به عنوان یک گیاه دارویی در ایران و جهان شناخته شده است.در این تحقیق با کمک نشانگرهای rapdوissr تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم خاکشیر استان کرمان مورد ارزیابی قرارگرفت. بذرهای خاکشیر 15 رویشگاه از مناطق مختلف جمع آوری شدند.استخراج dnaاز بذر به کمک روش miniperp-ctab باکمی تغییر و افزایش در مراحل شست و شوی dna صورت گرفت. کمیت و کیفیت dnaاستخراج شده توسط دستگاه الکتروفورز و نانو دراپ اندازه گیری شد. از 20 نشانگر راپید به دلیل سرعت بالا و هزینه نسبتاً کم استفاده شد که تعداد 16نشانگر که باندهای واضح تر را در واکنش زنجیره ای پلی مراز(pcr)تولید کرده بودند به همراه 4نشانگر issrکه در آنها تفاوت باند کاملاً مشخص بود برای آنالیز مورد استفاده قرار گرفتند. از این تعداد آغازگر تعداد 146 قطعه چند شکل بدست آمد و امتیازدهی انجام شد. ماتریس صفر و یک به دست آمده با کمک نرم افزازpc ntsys- با استفاده از ضریب تشابه دایس به ماتریس فاصله تبدیل شده و سپس با استفاده ازالگوریتم میانگین فاصله(upgma) دندروگرام مربوطه رسم شد. باتوجه به نتایج حاصل، 15 منطقه انتخاب شده استان کرمان در 4 گروه مجزا قرار گرفتند. کلاستر ایجاد شده تا حدود زیادی با شرایط جغرافیای همخوانی داشت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نشانگر های rapd و issr قدرت تمایز خوبی را به منظور تعیین تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی این توده نشان داده است. در آزمایش بعدی تاثیر غلظتهای مختلف عصاره اتانولی بذر خاکشیر 4 منطقه از استان کرمان بر علیه باکتری استرپتوکوکوس پیوژنز عامل بیماری مخملک در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. بدین منظور دیسکهای آغشته به غلظتهای mg/ml 25، 50، 100 و 250 از عصاره اتانولی بذر خاکشیر جیرفت، باغین، رفسنجان و کوهبنان به روش خیساندن تهیه شد و با قراردادن آنها روی محیط کشت آگارخونی که باکتری استرپتوکوکوس پیوژنز در آن رشد یافته بود.اثر ممانعت کنندگی رشد این باکتری با عصاره خاکشیر در مقایسه با آنتی بیوتیکهای پنی سیلین، اریترومایسین و آموکسی سیلین در قالب طرح کاملاًتصادفی با 4 تکرار مورد ارزیابی قرارگرفت. با کمک نرم افزارsas تجزیه واریانس و آزمون دانکن در سطوح 05/0 و 01/ انجام شد و آزمون تعیین حداقل غلظت بازدارندگی رشد باکتری نیز انجام شد. نتایج نشان داد عصاره mg/ml250 جیرفت دارای بیشترین اثر ممانعت کنندگی رشد باکتری را داشت، کمترین اثر ممانعت کنندگی مربوط آنتی بیوتیک اریترومایسین بود. از بین 4عصاره مورد استفاده عصاره شهرستان جیرفت بیشترین تاثیر ممانعت کنندگی رشد باکتری راداشت اما با توجه به اینکه در غلظتهای mg/m 50، 100 و 250 همولیز کامل خون صورت گرفته نمی توان این غلظتها را برای تولید داروهای گیاهی تجویز کرد ولی غلظتmg/ml25 هیچ گونه همولیزی نشان نداد و بهترین غلظت در این تحقیق برای تولید داروهای گیاهی است و حداقل غلظت بازدارندگی رشد باکتری مربوط به غلظت mg/ml 25 بود. در ادامه این تحققیق میزان اسانس موجود در گیاه خاکشیر ده منطقه از استان کرمان مورد بررسی قرار گرفت در این آزمایش به منظوراسانسگیری از روش کلونجر یا تقطیر با آب استفاده شد. بیشترین میزان اسانس در بین نمونه های مورد آزمایش مربوط به شهرستان جیرفت و کمترین میزان اسانس مربوط به شهرستان سیرجان می باشد.
حبیبه حسابی احمد معینی
چکیده: گل محمدی با نام علمی rosa damascena mill.، یکی از مهمترین گونه های رز معطر محسوب می شود. اهمیت بالای اقتصادی، بالاخص به خاطر تولید گلاب و روغن های معطر، این گیاه را یکی از مهمترین محصولات زینتی-تجاری کرده است. سریع ترین روش تکثیر گیاه گل محمدی می تواند روش ریز ازدیادی -باشد که پتانسیل تولید فراوان گیاهان سالم و عاری از بیماری را دارد. با توجه به ارزش این گیاه، در این تحقیق، جهت ارائه پروتکل مناسبی برای کشت درون شیشه ای آن، از جوانه های جانبی پایه های بالغ در فصول مختلف سال برداشت شد و در هر مرحله از ریزازدیادی ( استقرار، پرآوری و ریشه زایی)، تیمارهای مختلف محیط کشت، هورمونی و همچنین ترکیبات تیماری مختلف مورد آزمایش قرار گرفت. مناسب-ترین فصل سال جهت نمونه گیری، پاییز و اوایل زمستان معرفی شد و همچنین نتایج نشان داد که محیط کشت مناسب جهت مرحله استقرار، محیط msتغییر یافته مایع حاوی پل کاغذی فاقد هورمون بود و همان محیط کشت با 2 میلی گرم در لیتر هورمون tdz، بیشترین و بهترین کیفیت نوساقه را در مرحله پرآوری تولید کرد. نوساقه های تولید شده به محیط های ریشه زایی منتقل شدند و در نهایت محیط کشت msتغییر یافته (t21)فاقدnh4no3که عناصر ماکرو آن به 2/1 کاهش یافته بود، بستر کشت مایع حاوی پل کاغذی و فاقد زغال فعال، دارای 2 میلی گرم در لیتر naaو 15 گرم در لیتر شکر، به عنوان محیط کشت بهینه برای ریشه زایی درون شیشه ای این گیاه معرفی شد.
کبری یوسفی علی ریاحی
زیره سبز با نام علمی (cuminum cyminum) از خانواده چتریان می باشد. این گیاه دارای خواص ضد سرطانی و آنتی اکسیدانی است. فلاون ها از مهمترین دسته فلاونوئیدها می باشند. این ترکیبات نقش های ویژه ای در گیاهان و اهمیت های زیادی در در مان و سلامتی انسان دارند که از آن جمله می توان به خواص آنتی اکسیدانی، ضدسرطانی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضدالتهابی آن ها اشاره نمود. فلاون ها از فلاونون ها تحت تاثیر دو مسیر آنزیمی مستقل فلاون سینتاز1 و فلاون سینتاز2 سنتز می شوند. فلاون سینتاز 1، یک آنزیم دی اکسیژناز محلول وابسته به 2- اگزوگلوتارات و fe2+ می باشد که بیشتر در خانواده چتریان گزارش شده است. هدف اصلی این تحقیق: کلونینگ ژن فلاون سینتاز1(fns1) از گیاه زیره سبز (cuminum cyminum) بومی ایران و بررسی بیان این ژن در حضور الیسیتورهای مختلف می باشد. جهت کلون کردن این ژن پس از استخراج rna کل، کتابخانه cdna در حضور پرایمرهای oligo dt ساخته و تکثیر ژن fns1 با استفاده از پرایمرهای اختصاصی صورت گرفت. پس از برش قطعه ژنی تکثیر شده در پلاسمید بیانی pet28a به روش شوک حرارتی به باکتری dh5? منتقل گردید. غربال گری باکتری های ترانسفرم شده بر روی محیط حاوی کانامایسین صورت گرفت و در نهایت تایید ژن کلون شده از روش، تکثیر قطعه ژنی با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و برش پلاسمید توسط آنزیم های برشی اختصاصی و مشاهده محصول بر روی ژل آگارز صورت گرفت. از طرف دیگر بررسی بیان این ژن در حضور الیسیتورهای مختلف نقره، مس و عصاره مخمر نشان دهنده افزایش بیان این ژن در غلظت های خاصی بود که در آن غلظت ها، محتوی فلاونوئیدی و آنتوسیانینی و همچنین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (pod, cat, sod) افزایش معنی داری را نسبت به نمونه کنترل نشان می داد. لذا پیشنهاد می شود که این ترکیبات پس از ورود به سلول ها، سبب ایجاد تنش اکسیداتیو در گیاه شده و در نهایت سیستم آنتی اکسیدانی جهت مقابله با این تنش فعال می شود.
معین الدین نصیری بزنجانی امین باقی زاده
گیاه بادرنجبویه از خانواده نعناعیان است. این گیاه دارای خصوصیات دارویی زیادی است که بیشتر آنها مربوط به ترکیب رزمارینیک اسید است. این ترکیب خواص دارویی زیادی از قبیل ضد حساسیت، رماتیسم و سرطان دارد. آنزیم تیروزین آمینو ترانسفراز یکی از مهمترین آنزیم ها در مسیر بیوسنتز این ترکیب است که 500 اسید آمینه دارد.در این تحقیق، اثر سه الیسیتور عصاره مخمر، نیترات نقره و سولفات روی بر بیوسنتز رزمارینیک اسید، بیان ژن تیروزین آمینو ترانسفراز و برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی بر روی گیاهچه های 30 روزه بادرنجبویه بررسی گردید. نتایج نشان دهنده افزایش معنی دار رزمارینیک اسید در گیاهچه های تیمار شده با غلظت های 2/0 و 1/0، 05/0 درصد عصاره مخمر (در زمان 17 ساعت تیمار) و غلظت های 100 و 50، 25 میکرومولار الیسیتور نقره (در زمان 4 ساعت تیمار) می باشد. در مقابل تولید این ترکیب در گیاهچه-های تیمار شده به غلظت های 10 و 5، 5/2 میکرومولار الیسیتور روی ( در زمان 4 ساعت تیمار) در مقایسه با نمونه کنترل به طور معنی داری کاهش یافته بود. نکته جالب توجه تغییرات بیان ژن تیروزین آمینو ترانسفراز بود که روندی مشابه تولید رزمارینیک اسید در گیاهچه های تیمار شده با الیسیتورهای مختلف را نشان داد. از طرف دیگر، درحالیکه ساقه در گیاهچه های 30 روزه رشد کرده در حضور غلظت های مختلف الیسیتورهای مذکور به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود. رشد ریشه به ویژه در تیمار با الیسیتور روی به طور معنی داری در مقایسه با نمونه کنترل مهار شده بود. از مجموع نتایج چنین استنباط می شود که اثرات مختلف الیسیتورها به دلیل اعمال تنش اکسیداتیو پس از جذب در گیاه و تولید گونه های فعال اکسیژن در این شرایط و مقابله گیاه با این تنش می باشد.
زهرا اسدی قلعه نی قاسم محمدی نژاد
این پژوهش به منظور بررسی آثار متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد 49 اکوتیپ زیره سبز، متشکل از9 جمعیت از استان های خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سمنان،اصفهان،یزد، کرمان در 7 محیط متفاوت اجراءگردید. نتایج حاصل از تجزیه مرکب برای صفات عملکرد دانه و اجزاء عملکرد از نظر اثر متقابل ژنوتیپ در محیط اختلاف معنی-داری را نشان دادند. اکوتیپ های 22 و 3 به ترتیب با 811کیلوگرم در هکتار و293 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین میزان عملکرد به خود اختصاص دادند.سهم مجموع اثرات متقابل از تغییرات کل 26% برای صفت عملکرد دانه بود.در این تحقیق شاخص های مختلف پایداری شامل واریانس محیطی ،واریانس پایداری شوکلا،اکوالانس ریک ، معیارهای رگرسیون ابرهارت وراسل ،ضریب تبیین و معیارهای روش مور،مدلammi و تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر مبنای تجزیه ضرایب مسیر مقایسه شدند و اکوتیپ های برتر بر مبنای هر روش تعیین گردیدند. . ارزیابی پایداری اکوتیپ ها بر مبنای اکوالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، گروه بندی های یکسانی از اکوتیپ ها را ارائه دادند. در بین اکوتیپ ها پرمحصول اکوتیپ مربوط به استان یزد (9) پایدارترین اکوتیپ شناسایی شد.. تجزیه پایداری عملکرد دانه بر اساس روش ابرهارت و راسل (ضریب رگرسیون خطی و میانگین انحراف از رگرسیون خطی ) نشان داد که اکوتیپ 9و 8 با عملکرد بالاتر از میانگین و ضریب رگرسیون نزدیک به 1 دارای سازگاری مطلوب بودنداکوتیپ های22 و 3 به ترتیب سازگار خصوصی با محیط های مساعد و نامساعد بودند. بر مبنای پارامتر دوم روش ابرهارت و راسل از بین اکوتیپ های پر محصول اکوتیپ 9 با کمترین مقدار s2d پایدارترین تشخیص داده شد. بر اساس روش مور، تعیین پایداری اکوتیپ ها برمبنای آثار متقابل کراس اور و تغییر در رتبه با پارامترss(ic) که بیانگر دو مفهوم اول پایداری لئن و بینز می-باشد، اکوتیپ 9دارای سازگاری عمومی مطلوب بوده، از بین پارامترهای تک متغیره این متد کاراتر بود. روش ammi و تجزیه تواَم آثار افزایشی جمع پذیر (تجزیه واریانس) و آثار متقابل ضرب پذیر(تجزیه به مولفه های اصلی) نشان دادکه آثار تیمار، مدل، اکوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بسیار معنی دار هستند و 79 درصد از مجموع اثر متقابل توسط دو مولفه اصلی اول بیان می شود. بر مبنای بای پلات اولین مولفه اصلی اثر متقابل نتیجه گیری شد که اکوتیپ های 9و8 پایدارترین اکوتیپ ها شناسایی شدند.، بر اساس بای پلاتipc2 و میانگین عملکرد دانه اکوتیپ های 9 و8 پایدارترین اکوتیپ شناسایی شد و اکوتیپ 16 ناپایدارترین اکوتیپ ها شناسایی شد. اکوتیپ 22 سازگار خصوصی به محیط زرند داشت. همچنین بر اساس آماره های روش امی(ev3 و sipc3) اکوتیپ های 38 و9 پایدارترین اکوتیپ ها شناسایی شدند. تجزیه الگوی واکنش اکوتیپ ها بر اساس دو مولفه اصلی اول و دو مولفه اصلی اول و سوم اکوتیپ های مربوط به استان یزد(8و9) پایدارترین اکوتیپ پر محصول شناسایی شدند. تجزیه علیت آثار متقابل g×e به روش تای نشان داد که جزء ژنوتیپیv3 (وزن هزار دانه) مهم ترین جزء اثر گذار بر عملکرد دانه و پایداری است. مقایسه اجزاء محیطی تای، مراحل گل دهی و تلقیح حساس ترین مرحله رشد اکوتیپ ها به عوامل محیطی نشان دادند در نهایت در بین اکوتیپ ها پر محصول، اکوتیپ ها مربوط به زیر جمعیت یزد داشتن عملکرد به عنوان اکوتیپ مناسب برای توصیه به زارعین و یا ورود به برنامه های اصلاحی شناسایی شدند. نتایج مولکولی نشان دادبرای دو پرایمر opu2 و opu30 انتظار می رود ، ارتباط بیشتری با ژنهای درگیر در انعطاف پذیری گیاه در شرایط متغیرمحیطی دارند به دلیل اینکه در بیشتر پارامترهای مورد مطالعه معنی دار گردیدند و به عنوان نشانگرهای اطلاع رسان در این زمینه شناسایی شدند.
علی رستمی زاده مجید فکری
قابلیت جذب و تحرک کم عناصر کم مصرف یکی از مشکلات عمده در خاک های با ph بالا و آهکی می باشد. به منظور بررسی اثرات ورمی کمپوست، اسید سیتریک و edta در قابلیت جذب عناصر کم مصرف توسط گیاه ذرت پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری اسپلیت پلات طراحی و انجام شد. تیمارها شامل عناصر کم مصرف (مصرف بهینه و بدون مصرف) به عنوان کرت اصلی و ورمی کمپوست، اسیدسیتریک و edta به عنوان کرت های فرعی می باشد. ورمی کمپوست در سه سطح (صفر، 2 و 4 درصد) قبل از کاشت و اسیدسیتریک و edta در سه غلظت ( صفر، 3 و 6 میلی مول بر کیلوگرم خاک) در هفته های چهارم، ششم و هشتم بعد از کاشت به صورت محلول آماده به گلدان ها اضافه شد. غلظت ها به عنوان کرت های فرعی فرعی در نظر گرفته شد و برداشت ذرت در هفته دوازدهم صورت گرفت. نتایج نشان داد که اسیدسیتریک مقدار آهن در ریشه و مقدار منگنز ریشه و اندام هوایی را به طور معنی داری (در سطح 5 درصد) افزایش داده است. کلات کننده edta باعث افزایش جذب مس و روی در ریشه شد و بر آهن و منگنز تاثیری نداشت. استفاده از ورمی کمپوست موجب افزایش وزن مرطوب و خشک گیاه شد و افزایش معنی دار میزان آهن، روی و مس اندام هوایی گیاه ذرت به همراه داشت.
فاطمه پورسعید اصفهانی غلامرضا شریفی سیرچی
چکیده اخیراً در دنیا، القای موتاسیون با روش های شیمیایی و فیزیکی به عنوان یک روش پر کاربرد برای اصلاح خصوصیات مورد نظر و ایجاد واریته های جدید در گیاهان زینتی استفاده شده است . صنعت تولید گل در دنیا صنعتی زنده است که رونق آن نیازمند نوآوری و ورود ارقام جدید است. مارگریت (chrysanthemum-superbum)گیاهی بوته ای، دائمی و دارای گلهای سفید است. در این طرح به منظور تعیین اثرات موتاژن های فیزیکی و شیمیایی در جهت ایجاد تنوع در صفات مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی گل مارگریت از اشعه گاما، اتیل متیل سولفانات و سدیم آزاید استفاده شد و خصوصیات مورفولوژیکی ، بیو شیمیایی و مولکولی ارزیابی شد. به طور کلی اعمال تیمارهای اشعه گاما در دوز های بالا و اتیل متیل سولفانات بادوز 7/0 درصد باعث کاهش درصد جوانه زنی شد. تیمار اتیل متیل سولفانات در دوزهای اعمال شده در سرعت جوانه زنی تأثیر به خصوصی نداشت ولی سدیم آزاید در دوزهای 5/0 و 1 میلی مولار باعث کاهش سرعت جوانه زنی شد. اعمال تیمار اشعه گاما 300 gy باعث کاهش در طول ساقه چه شد، در صورتی که اعمال تیماراتیل متیل سولفانات با دوز 0.1% باعث افزایش طول ساقه چه شد. اعمال تیمارهای سدیم آزاید با دوز 1و 5 میلی مولار نسبت به گیاهان شاهد، افزایش در طول ساقه چه را نشان دادند. اعمال اشعه گاما در تمامی دوزهای ذکر شده ،اعمال تیمار سدیم آزاید 0.5 میلی مولار و تیمار اتیل متیل سولفانات 7/0درصد باعث کاهش وزن تر و وزن خشک گیاهچه شدند. اعمال سایر تیمار ها به جز (تیمارهای سدیم آزاید و اشعه گاما با دوز 50،100 gy و اتیل متیل سولفانات 7/0درصد) با اختلاف معنی داری نسبت به گیاهان شاهد شان باعث کاهش طول ریشه چه شدند.درطی بررسی های گلخانه ای و مزرعه ای موثرترین تیمار بر ای تغییر صفات، دوز های مختلف اشعه گاما بوده که اکثرا اثر کاهشی داشته ولی در بعضی صفات مانند وزن تر وخشک ریشه و ساقه در دوز 300gy به صورت قابل توجهی، اثر افزایشی از خود نشان داده است. در گیاهان گلخانه ای تیمار سدیم آزاید 5میلی مولار نسبت به سایر تیمارها به طور موثری در بعضی صفات مانند وزن تر وخشک ریشه و ساقه و پهنای پوششی بوته اثر داشته و اصولاً این تغییرات به صورت کاهشی بوده است. تیمار اتیل متیل سولفانات به طور کلی کمترین اثر را بر روی صفات مورفولوژیکی داشت ولی در بعضی صفات نیز دوز 1/0و7/0درصد آن اثر کاهشی، به شدت اعمال اشعه گاما نشان داد. در بررسی های مزرعه ای در بعضی صفات مانند وزن خشک و تر قسمت هوایی بوته به طور مشخص اتیل متیل سولفانات با دوزهای 1/0و3/0درصد و سدیم آزاید 1میلی مولار اثر کاهشی مشابه به هم نشان دادند. به منظور بررسی های بیوشیمیایی، خصوصیاتی از قبیل میزان آنتوسیانین، کلروفیل، فلاونوئید و پروتئین اندازه گیری شد. اشعه گاما با دوز 50 gyباعث کاهش میزان آنتوسیانین و استفاده از اشعه گاما با دوز150gy باعث افزایش میزان آنتوسیانین در گیاهان مزرعه ای شد. تیمارهای جهش زای سدیم آزاید و اتیل متیل سولفانات و اشعه گاما در دوزهای اعمال شده باعث کاهش میزان آنتوسیانین در گیاهان گلخانه ای شد و در بین آنها اتیل متیل سولفانات در دوزهای 1/0و3/0درصد اثر کاهشی قوی تری نسبت به سایر تیمارها داشت. تیمار اتیل متیل سولفانات 7/0درصد باعث کاهش چشمگیری در میزان کلروفیل در برگ شد. تیمار اشعه گاما با دوزهای 100و200gy باعث افزایش در میزان کاروتنوئید برگ شد و استفاده از تیمار اتیل متیل سولفانات 1/0، باعث کاهش در میزان کاروتنوئید برگ شد. تیمار اتیل متیل سولفانات 7/0درصد باعث کاهش چشمگیری در میزان این رنگیزه در برگ شد و همچنین اعمال تیمار اشعه گاما با دوزهای 100،200و300gy باعث افزایش در میزان این رنگیزه شد. اشعه گاما با دوز 150gy باعث افزایش در میزان فلاوونوئید موجود در برگ گیاهان گلخانه ای و اتیل متیل سولفانات با دوز 7/0درصد باعث کاهش آن شد.اشعه گاما با دوز 150gy باعث کاهش فلاونوئید موجود در برگ گیاهان مزرعه ای شد. اشعه گاما با دوز 300 gyو اتیل متیل سولفانات با دوزهای 1/0 و 7/0 درصد باعث افزایش میزان پروتئین موجود در برگ گیاهان گلخانه-ای شد و اشعه گاما با دوز 150و200gy و سدیم آزاید با دوز 1میلی مولار باعث کاهش در میزان پروتئین موجود در برگ گیاهان گلخانه ای شد. تیمارهای جهش زای اتیل متیل سولفانات و سدیم آزاید تغییرات چشمگیری در میزان پروتئین موجود در برگ گیاهان مزرعه ای ایجاد نکرد ولی اشعه گاما با دوز 300gy باعث کاهش میزان پروتئین شد. با مطالعه تنوع ژنتیکی ناشی از جهش در این گیاه با استفاده از نشانگرهای issr و rapd ،نتایج به این شکل بود که 12تیمار موجود در سطح تشابه 89/0 درصد به 4 گروه تقسیم بندی شدند و دامنه تشابه ژنتیکی از 79/0 الی 98/0 بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نشانگرهای rapd و issr قدرت تمایز خوبی را به منظور تعیین تنوع ژنتیکی نشان داده است. بیشترین تغییرات توسط اولین مولفه اصلی با میزان 28/26 % توجیه شد و حدود 3/19 % تغییرات توسط مولفه دوم و 71/15% از تغییرات توسط مولفه سوم توجیه شده است. با استفاده از اطلاعات به دست آمده از پلات دو بعدی و سه بعدی به دست آمده می توان ژنوتیپ ها را در 4 گروه متفاوت گروه بندی کرد که این گروه بندی با گروه بندی حاصل با دندوگرام مطابقت دقیق دارد. کلمات کلیدی مارگریت، موتاسیون، اشعه گاما، سدیم آزاید، اتیل متیل سولفانات ، نشانگرهای ملکولی issr ، rapd
مرضیه دانایی امین باقی زاده
در طول سالیان گذشته آگاهی دانشمندان در رابطه با انتشار گازها در باکتری ها افزایش یافته و تعدادی از این باکتری ها با این قابلیت به ثبت رسیده است.تأثیر این ترکیبات بر روی گونه های مختلف قارچی طی ده سال گذشته مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته است.در این پژوهش تأثیر ترکیبات فرار باکتری های streptomyces coelicolor و streptomyces griseus درکنترل رشد میسیلیوم و جوانه زنی اسپورهای قارچ botrytis cinerea و penicillium chrysogenum بررسی و ژن جرماکرادینول/جئوسمین باکتری s.coelicolor در باکتری e.coli کلون شد. نتایج نشان داد تأثیر ترکیبات فرار باکتری های s.coelicolor و s.griseus درکنترل رشد میسیلیوم قارچ b.cinerea در سطح 001/0 معنی دار بوده است.بطوریکه میانگین رشد میسیلیوم قارچ فوق در محیط باکتری s.coelicolor و s.griseus به ترتیب 16.99 و 14.17میلی متر بوده است در حالیکه در نمونه های شاهد به ترتیب 40.71 و 40 میلی متر بوده است.تأثیر این ترکیبات در کنترل رشد میسیلیوم قارچ p.chrysogenum در سطح 01/0 معنی دار و میانگین رشد میسیلیوم این قارچ در محیط باکتری های s.coelicolor و s.griseus به ترتیب 10.28 و 9.6 میلی متر بوده است در حالیکه درنمونه های شاهد اندازه کلونی ها 16.18 و 16.25 میلی متر اندازه گیری شد.جوانه زنی اسپورهای قارچ های موردنظر که توسط محیط باکتریایی تیمار شده بودند نشان داد که ترکیبات فرار باکتریایی کاملا" از جوانه زنی اسپور آن ها نسبت به نمونه شاهد جلوگیری کرده است.ترکیبات فرار باکتری های مورد آزمایش با استفاده از شیشه های کتابی درب پیچ دار جمع آوری و توسط دستگاه gc/ms شناسایی شدند. در باکتری s.coelicolor هشت ترکیب گازی شناسایی شد که ازبین آن ها بوتانول بیشترین و دی اکسیدکربن کمترین مقدار را دارا می باشند و در باکتری s.griseus بیست ترکیب گازی که به ترتیب فنول،2-متیل-5-1-متیل اتیل وایزو سیکلوسیترال بیشترین و کمترین مقدار را دارا بودند. در قسمت دوم پژوهش ژن جرماکرادینول/جئوسمین سنتئاز(cyc2) به منظور مبارزه با بیماری های گیاهی، با استفاده از کیت کلونینگ inst/aclone شرکت فرمنتاز همسانه سازی شد. ژن مورد نظر به کمک pcr با آغازگرهای اختصاصی جداسازی و پس از عملیات خالص سازی و اتصال ، در ناقل ptz57r/t همسانه سازی شد. به منظور اطمینان از همسانه سازی ژن مذکور، سازه تهیه شده با استفاده از تکنیک های مختلف مانند colony pcr، ، استخراج پلاسمید، توالی یابی و همردیف سازی آن در بانک اطلاعاتی (genbank)، مورد تایید قرار گرفت.
سعید فرهادی قاسم کریم زاده
گل رز با داشتن رنگ های متنوع، فرم زیبا و عطر خوشایند، ارزش اقتصادی بالایی دارد که طول عمر کوتاه آن مشکلی در تجارت آن محسوب می شود. به منظور افزایش ماندگاری و بررسی مرگ سلولی برنامه ریزی شده، آزمایشی هایی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار بر روی گل های شاخه بریده رز (rosa hybrida cv. dolce vita+) تحت تیمار فیزیکی میدان مغناطیسی ایستا (15 و mt 25) به مدت h 3 و یا تیمارهای شیمیایی نانو نقره (5 و ppm 10)، ba (25 و mg l-150(، ساکارز 1% و ترکیب نانو نقره با ساکارز 3 و 6% به اجرا در آمد. مقدار کلروفیل، وزن تر گل ها و مقدار جذب آب از گلجای اندازه گیری شد و همبستگی این صفات با درصد مرگ سلولی برنامه ریزی شده مطالعه شد. جوانترین برگ های بالایی برای این بررسی مطالعه شدند. نتایج نشان داد که تیمار فیزیکی mt 15 سبب افزایش معنی دار ماندگاری گل ها تا 25 روز در مقایسه با شاهدها و تیمارهای شیمیایی شد. در مقایسه با شاهدها، نانو نقرهppm 5 و ساکارز 1% باعث افزایش طول عمر گل ها به ترتیب تا 23 و 18 روز شدند. با ظهور علائم اولیه پژمردگی، مقدار جذب آب و وزن تر نسبی گل ها کاهش پیدا کردند. با اعمال تیمار فیزیکی کمترین کاهش در مقدار وزن تر گل ها مشاهده شد. میدان مغناطیسی mt 15 بیشترین مقدار جذب آب و کمترین کاهش در مقدار کلروفیل را در گل شاخه بریده رز نشان داد. نانو نقره (5 و ppm 10) هم بیشترین مقدار جذب آب را نشان داد. در هفدهمین روز اعمال تیمارهای مختلف، وزن تر نسبی و مقدار آب جذب شده از گلجای رابطه معنی دار معکوسی با مرگ سلولی برنامه ریزی شده گل شاخه بریده رز مورد مطالعه نشان دادند.
رضا حقی دره ده امین باقی زاده
تولید پروتئینهای نوترکیب انسانی در سیستمهای زیستی تحولی بزرگ در استفادههای دارویی بالینی از این مواد ایجاد کرده است. در این میان مزایای بینظیر سیستمهای گیاهی برای تولید پروتئینهای نوترکیب بر کسی پوشیده نیست. یونجه با داشتن ویژگیهای مطلوبی مثل چندساله بودن، تولید بالای پروتئین در برگ و تکثیر غیرجنسی آسان، پتانسیل تبدیل شدن به یک بیوراکتور قوی برای تولید پروتئین نوترکیب را دارد. باززایی در محیط اینویترو یکی از پیشنیازهای ضروری در پروژههای دستورزی ژنتیکی است. در بین روش های انتقال ژن به گیاهان، کارایی بالای انتقال به واسطه اگروباکتریوم، به خصوص برای گیاهان دولپه، به اثبات رسیده است. پروتئین نوترکیب t-pa انسانی، یکی از اساسیترین آنزیمها در مسیر تجزیه لختههای خونی میباشد. این پروتئین فوقالعاده با ارزش، یکی از مهم ترین داروهای مورد استفاده در درمان سکتههای مغزی و قلبی است. با توجه به کمیاب بودن و گران قیمت بودن این دارو، نیاز به تولید این پروتئین در یک سیستم، که هزینههای تولید را کاهش داده و آن را با قیمت پایین در اختیار بیماران قرار دهد، به شدت احساس میشود. در این تحقیق سازهی حاوی ژن t-pa، ساخته شده در دانشگاه تربیت مدرس به وسیله اگروباکتریوم تومفاشینس به گیاه یونجه منتقل شد. باتوجه به وابستگی شدید باززایی اینویترو گیاه یونجه به ژنوتیپ، لازم بود ابتدا باززایی یک ژنوتیپ مطلوب از ارقام ایرانی یونجه بهینهسازی شود. برای افزایش کارایی انتقال ژن به این گیاه تغییراتی در محیط تلقیح و همکشتی ایجاد شد و همچنین دمای دوره همکشتی سه درجه پایین تر از حد معمول در نظر گرفته شد. حضور ژن در گیاهان ترانسژن با استفاده از آزمون pcr تایید گردید.
مهدیه محمدعلی زاده فرسنگی امین باقی زاده
این پابان نامه در قالب 4 آزمایش انجام شد که در آزمایش اول 31 صفت کمی و کیفی میوه شامل صفات مربوط به میوه (طول، عرض، درصد آب و پوست)، بذر (تعداد بذر، شکل، رنگ، تعداد جنین)، و نیز برخی صفات مربوط به آب میوه از جمله اسیدیته قابل تیتراسیون، محتوای کل مواد جامد محلول، مقدار ویتامین ث در 19 ژنوتیپ لیموی جمع آوری شده از مناطق عمده ی کشت و کار لیمو ها در استان هرمزگان مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از 31 صفت اندازه گیری شده، میزان تنوع ژنتیکی همچنین روابط بین این صفت ها در ژنوتیپ های لیمو (لایم و لمون) بررسی شد. در آزمایش دوم با استفاده از 17 آغازگر مولکولی rapd ژنوتیپ های آزمایش اول ارزیابی شدند. در این آزمایش کاربرد نشانگر مولکولی rapd به خوبی توانست ژنوتیپ های مشخص دو گونه لایم و لمون را از هم جدا کند به طوری که لمون ها ی تجاری ’لیسبون‘، ’اورکا‘ و ’مایر‘ در یک گروه و ’رودان لایم‘ و ’پرشین لایم‘ در گروه دیگر قرار گرفتند. ژنوتیپ m11 که دارای ویژگی های خاص و مجزا از لایم و لمون بود در یک گروه قرار گرفت. سایر ژنوتیپ ها که به نظر می رسد هیبرید های بین گونه ای باشند نیز در دو گروه لایم یا لمون جای گرفتند. در آزمایش بعدی با استفاده از 17 آغازگر انتخاب شده در آزمایش دوم، 41 ژنوتیپ لایم و لمون دارای ویژگی های بارز که از آزمایش اول انتخاب شده بودند مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تعیین قرابت فیلوژنی آنها با سایر گونه ها، 6 نمونه از سایر گونه های مرکبات از جمله پرتقال، نارنگی، بالنگ، لیمو شیرین و نارنج استفاده شد. در این آزمایش کاربرد نشانگر مولکولی rapd به خوبی توانست نمونه های لایم و لمون و سایر گونه های مرکبات را از هم جدا کند. در تجزیه کلاستر در فاصله 20/0 دو کلاستر اصلی ایجاد شد که یکی از آنها شامل نمونه های پرتقال، نارنگی، نارنج و کلاستر دیگر شامل همه ی نمونه های لایم و لمون به همراه بالنگ، لیموشیرین و نمونه های ناشناخته بود. در این کلاستر نمونه های شناخته شده ی لایم ها و لمون ها از هم تفکیک شدند.در آزمایش چهارم با استفاده از نشانگرهای rapd تنوع و تفاوت ها میان چند نمونه سالم و بیمار متعلق به یک گونه لیمو ترش(مکزیکن لایم)بررسی شد بگونه ای که نمونه سالم و بیماریک گونه از یک باغ جمع آوری شد.که نشانگر rapd بخوبی توانست بین نمونه های سالم و بیمار تفاوت قائل شود. در این بررسی با کاربرد نشانگر های مولکولی rapd به همراه نشانگر های مورفولوژیک اطلاعات مفیدی از تفاوت ژنتیکی ژرم پلاسم های بررسی شده فراهم آمد. همچنین روابط ژنتیکی دو گونه ی لایم و لمون با هم و با سایر گونه های مرکبات مشخص گردید. همچنین نتایج بالا بودن تنوع ژنتیکی در بین نمونه های مورد بررسی را نشان داد.
معصومه نصیری مقدم شهرام پور سیدی
در سه دهه گذشته فناوریهای نوین بخصوص زیست فناوری تحولات عظیمی ایجاد نموده اند و زراعت مولکولی در زمینه تولید داروهای نوترکیب مانند:( واکسنها،داروها،هورمونها و مواد صنعتی ) باعث انقلابی شگرف خواهد شد.امروزه زراعت مولکولی و تولید گیاهان تراریخته، باعث شده است که از گیاهان به عنوان بیورکتور های تولید مواد موءثر دارویی برای درمان بیماری هایی استفاده شود که تا پیش از این با استفاده از داروهای شیمیایی یا مواد زیستی بدست آمده از حیوانات یا میکروارگانیسم ها درمان می شدند. از این جهت گیاهان تراریخته می توانند به عنوان بیوراکتور جایگزین مناسبی برای سیستم های رایج تولید پروتئین های نوترکیب باشند.سکته های مغزی و قلبی اولین عامل مرگ ومیر در جوامع بشری هستندو یکی از داروهای مهم برای سکته های قلبی و مغزی، پروتئین نوترکیب t-pa (اکتیواز یا آلتپلاز ) است که به دلیل کمیاب بودن و قیمت بالا در دسترس عموم بیماران نیست. به همین علت اهمیت تولید آن در کشور فوق العاده زیاد احساس می شود.هدف اصلی از انجام این پروژه تحقیقاتی امکان سنجی تولید پروتئین نو ترکیب t-pa انسانی در گیاه گوجه فرنگی بود و بدین منظور در این تحقیق باکتری حامل ژن t-pa اهدائی از دانشگاه تربیت مدرس گروه بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی تحویل گرفته شد و به گیاه گوجه فرنگی ارقام (فرعون و چری زیتونی و کال جی ) انتقال داده شد. ژن هدف t-pa انسانی با استفاده از روش اگروباکتریوم به سلولهای گیاه گوجه فرنگی منتقل گردید و به دلیل حضور ژن مقاومت به آنتی بیوتیک کانامایسین سلولهای تراریخته زنده مانده وباززایی شدند. جهت بررسی بیان ژن در گیاهان تراریخته و اطمینان از تراریخته بودن آنها، از روش های مقاومت به آنتی بیوتیک، pcr و rt-pcr استفاده شد. با کشت گیاهان تراریخت روی محیط کشت ms حاوی آنتی بیوتیک کانامایسین فقط گیاهان تراریخت قادر به جوانه زنی وادامه رشد بودند. همچنین در روش های pcr و rt-pcr تکثیر ژن t-pa با آغازگر اختصاصی نشان داد که فقط گیاهان تراریخته در مقایسه با شاهد، باند تکثیر شده مربوطه (1.7kb) را نشان دادند.
محسن نخعی امرودی قاسم محمدی نژاد
چکیده به منظور تعیین کنترل ژنتیکی صفات کمی مرتبط با تحمل به شوری در گلرنگ، نسل های،f1 ، f2 و f3 حاصل از تلاقی il-111 (حساس) × mex 22-191 (مقاوم) تهیه و به همراه والدین به طور جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در مزرعه شور واقع در منطقه اِختیارآباد کرمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، تعداد غوزه در بوته، وزن خشک کل بوته، عملکرد بوته، تعداد دانه در هر بوته، میانگین تعداد دانه در هر غوزه و وزن هزار دانه در نسل های مختلف مورد اندازه گیری قرار گرفت.. تجزیه میانگین نسل ها با استفاده از 100 فامیل f3 و نسل های f2, f1, p2, p1 برای هر یک از صفات صورت گرفت و نتایج نشان داد که اثرات غالبیت و افزایشی ژن ها تأثیر متفاوتی در کنترل ژنتیکی صفات مختلف دارند. اثر غالبیت در صفات تعداد غوزه در بوته، وزن خشک و تعداد بذر در بوته و اثر افزایشی در دیگر صفات مورد بررسی نقش عمده ای در کنترل ژنتیکی این صفات دارند، که برای صفات مختلف بسته به نوع کنترل ژنتیکی در آن ها می توان از تولید هیبرید یا انتخاب در نسل های بعد، در برنامه های به نژادی بهره گرفت. از طرفی با توجه به پیچیدگی اصلاح برای تحمل به شوری با استفاده از روش های کلاسیک و نظر به پتانسیل روش های اصلاح ملکولی، بدین منظور با استفاده از نشانگرهای ملکولی ssr و issr مکان یابی qtl انجام گرفت. با تشخیص تعداد، مکان و میزان اثر qtlهای صفات مورد بررسی، می توان قدم اول را برای تحقیقات بعدی جهت توسعه اصلاح به کمک نشانگر برداشت. در این راستا 66 خانواده f3 با 96 نشانگر ssr و 23 issr ارزیابی شد و نقشه لینکاژی جمعیت ترسیم گردید. این نقشه 24 گروه لینکاژی مستقل برابر با 646 سانتی مورگان را نشان داد. تجزیه qtl به روش مکان یابی فاصله ای مرکب نشان داد برای صفات ارتفاع بوته، عملکرد بوته و وزن هزار دانه به ترتیب 3، 1، 1 qtl وجود دارد. بیشترین تعداد qtl های بزرگ اثر بر روی گروه های لینکاژی 4 و 9 به تعداد 4 qtl شناسایی شد. که نشان دهنده اهمیت بالای این مناطق ژنومی برای کنترل تحمل به شوری است. بنابراین با اشباع بیشتر ملکولی نواحی qtl های یافت شده و براساس میزان مطابقت پارامتر های ژنتیکی بیومتریک و ارزش های افزایشی و غالبیت qtl ها می توان برنامه ریزی دقیق جهت استفاده از نشانگر های یافت شده برای اصلاح ملکولی تحمل به شوری در گلرنگ نمود. کلمات کلیدی: تجزیه میانگین نسل ها- گلرنگ – شوری- qtl
فاطمه مقدم سامان حسینخانی
چکیده: آنزیم لوسیفراز عامل اصلی پدیده بیولومینسانس یا نشر نور توسط موجودات زنده است. بیولومینسانس به فرآیند تبدیل انرژی شیمیایی به نور در سیستمهای زیستی گفته میشود و به دو جزء اصلی یعنی آنزیم لوسیفراز و سوبسترای لوسیفرین بستگی دارد. این فرایند در دسته وسیعی از جانداران آبزی و خشکیزی مشاهده و گزارش شده است. آنزیمهای درگیر در این فرایند با نام کلی لوسیفراز نامگذاری شده اند. واکنش آنزیمها عموماً منجر به تولید نور سبز- زرد می شود . به دلیل کاربرد فراوان لوسیفراز حشره شبتاب، بیشتر مطالعات بر روی این آنزیم صورت گرفته است. این آنزیم با استفاده از atp و mg2+ ،o با انجام عمل اکسیداتیو، دکربوکسیلاسیون بر روی سوبسترای –d لوسیفرین، نور سبز- زرد و نیز آدنوزین مونوفسفات co2 (amp) اکسی لوسیفرین و پیروفسفات (ppi) تولید می کند . ژن لوسیفراز به عنوان ژن گزارشگر بسیار حساس، کاربرد فراوان دارد. به طور معمول، تولید لوسیفراز نوترکیب عمدتاً به سیستمهای میکروبی وابسته است. لوسیفراز نوترکیبی که در این سیستم ها بیان میشود، به دلیل ماهیت پروکاریوتی سیستم بیانی باکتریها، فاقد خصوصیات مطلوب آنزیمی و پایداری مناسب می باشد، اما فرآیندهایی نظیر تشکیل باندهای دی سولفیدی ، تاخوردگی و گلیکوزیلاسیون در سیستمهای بیان گیاهی به طرز صحیح صورت می گیرد. همچنین فرمهای تجاری موجود این آنزیم، بسیار گرانقیمت بوده و استفاده از آنها مقرون به صرفه نیست. امروزه ژنهای گزارشگر نقش بسیار مهمی در مهندسی ژنتیک دارد. برای بهینه سازی ژن لوسیفراز جهت بیان مناسب در گیاه سعی در حذف و تغییر چندین نوکلئوتید در ژن خواهد شد. بدین منظور پرایمرهای تخصصی با استفاده از نرم افزارهایgene runner , oligo analyzer و genious طراحی شده و برای افزایش بیان ژن در گیاه تمهیداتی نظیر اضافه کردن توالی کزاک همچنین حذف توالی پراکسی زومی از انتهای ژن و ... در نظر گرفته شد . در این پژوهش ژن لوسیفراز که بر اساس ترجیح کدونی برای سلولهای گیاهی به صورت codon optimize شده توسط شرکت promega سنتز شده بود بعد از اعمال تغییرات به وسیله پرایمرها با تکثیر از طریق pcr با آغازگرهای اختصاصی در ناقل ویروس کلون شد. و سپس با روش saat به سلولهای سوسپانسیونی توتون واریته ایرانی or 209 منتقل شدند. برای تهیه سلولهای سوسپانسیونی توتون واریته ایرانی or 209 ابتدا بذرها شستشو داده شد و سپس در محیط ms بدون هورمون کاشته شد بعد از گرفتن گیاه کامل برگها به محیط القا کالوس منتقل شدند سپس کالوسها را به محیط مایع ls جهت جدا شدن سلولهای کالوس از یکدیگر منتقل شد. ناقل کلون شده را با استفاده از روشهای ذکر شده به این سلولها منتقل نموده و سپس با استفاده از دستگاه لومینومتر مقدار فعالیت این آنزیم در گیاه به صورت in vivo اندازه گیری شد.
معصومه حیدری رودبالی روح اله عبدالشاهی
کرمان با متوسط بارندگی 140 میلی متر در سال همواره تحت تاثیر تنش خشکی بوده است. بنابراین، مطالعه تحمل به خشکی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در برنامه های اصلاح گندم برای افزایش تحمل به خشکی از صفات ثانویه مرتبط با تحمل به خشکی استفاده می شود.برای مطالعه ژنتیکی صفات زود رسی، دوره پر شدن دانه، طول سنبله و ... در گندم نان از طریق تجزیه میانگین نسل ها دو رقم کویر و روشن با یکدیگر تلاقی و نتاج 1f، f2، bc1و bc2 همراه با والدین در طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت گردیدند. بررسی مدل های چند پارامتری با استفاده از آزمون مقیاس مشترک انجام شد. نتایج این آزمون نشان داد که تمامی آثار ژن ها شامل میانگین، افزایشی، غالبیت، آثار اپیستازی شامل افزایشی × افزایشی، افزایشی × غالبت و غالبیت × غالبیت روی نحوه توارث صفات مورد بررسی موثر می باشند. متوسط توارث پذیری عمومی برای صفات مورد بررسی بین 40/0 تا 65/0 متغیر بود. اکثر صفات واریانس افزایشی بالایی داشتند. که برای اصلاح آنها گزینش در نسل های تفکیک می تواند موثر باشد.در این پژوهش برای بررسی ارتباط نشانگر ملکولی ssr و صفات مرتبط با تحمل به خشکی 96بوته f2 انتخاب گردید. به طور کلی در این پژوهش 32 qtlبرای صفات مورد مطالعه شناسایی شد. یک qtl برای عملکرد بر روی کروموزم 5a شناسایی شد که به طور همزمان عرض برگ و وزن زیست توده را کنترل می نماید. بین سه جزء عملکرد، تعداد دانه در بوته دارای وراثت پذیری خصوصی بالاتری است. بنابراین برای افزایش عملکرد در شرایط تنش خشکی بایستی به این جزء توجه بیشتری داشت. بیشترین تعداد qtl بر روی ژنوم aبود. که نشان دهنده اهمیت بالای این ژنوم در تحمل به خشکی می باشد.
عبداله حیدری قاسم محمدی نژاد
این پژوهش به منظور شناسایی qtlهای کنترل کننده ی تحمل به شوری و بررسی آثار متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد دانه 76 اینبرد لاین نوترکیب حاصل از تلاقی دو رقم گندم روشن و سوپرهد در 4 محیط ( چهار سال زراعی در کرمان و یزد) در سالهای 1391- 1388 صورت گرفت. بر اساس ارزیابی 21 صفت فنوتیپی و به کارگیری 351 نشانگر دارت چند شکل بین دو والد در جمعیت، 19 گروه لینکاژی تشکیل گردید. برای 12 صفت مورد بررسی 19 qtl با lod بیش از 5/2 شناسایی شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای عملکرد دانه در هکتار تفاوت های ژنتیکی بسیار زیادی بین لاین ها نشان داد. اینبرلاین های 294، 25 و 190 با 32/2، 84/1 و 76/1 تن در هکتار دارای بیشترین عملکرد بودند. شاخص های مختلف پایداری شامل معیارهای رگرسیون ابرهارت و راسل اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا و ammi مقایسه شدند و لاین های برتر بر مبنای هر روش تعیین گردید. تجزیه پایداری عملکرد دانه براساس پارامتر های روش ابرهارت و راسل ( ضریب رگرسیون خطی و میانگین مربعات انحراف از رگرسیون) نشان داد که لاین های 9، 320 و 370 با عملکرد بالاتر از میانگین و ضریب رگرسیون خطی نزدیک به یک واجد سازگاری عمومی مطلوب هستند. و بر مبنای پارامتر دوم روش ابرهارت و راسل در بین لاین های پر محصول لاین های 34 و 161 با کمترین انحراف از خط رگرسیون پایدارترین لاین ها تشخیص داده شد. ارزیابی واکنش لاین ها بر مبنای اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا گروه بندی یکسانی از پایداری لاین ها ارائه داد. از بین لاین های پر محصول، 18 و 34 به عنوان پایدارترین لاین ها بودند و از بین این دو لاین، لاین 34 به دلیل سهم کمتر در اثر متقابل ژنوتیپ در محیط پایداری بیشتری نشان داد. روش ammi و تجزیه ی توأم آثار افزایشی جمع پذیر (تجزیه واریانس) و آثار متقابل ضرب پذیر ( تجزیه ی مولفه های اصلی) نشان داد که آثار تیمار، مدل، ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل g×e بسیار معنی دار هستند. بر مبنای بای پلات اولین مولفه ی اصلی و میانگین عملکرد ، لاین های 370، 67، 63، 291، 166، 33 و 47 پایدار ترین واکنش را نشان دادند و لاین63 کمترین ipc1 را داشت. و لاین های 264، 205، 53، 294، 32 و 117 ناپایدار بودند. بر اساس بای پلات حاصل از ipc2 و میانگین، لاین 22 پایدارترین بود و لاین های 54، 36، 322، 166، 309 و 250 سازگای خصوصی نشان دادند.
آزاده کریمی افشار قاسم محمدی نژاد
چکیده به منظور ارزیابی واکنش تحمل به خشکی گیاه دارویی زیره سبز 49 اکوتیپ جمع آوری شده از 9 استان کشور طی دو سال بصورت آزمایش کرت های خردشده در شرایط تنش خشکی و نرمال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل: ارتفاع، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه می باشند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان دادکه بین ژنوتیپ ها، شرایط مختلف آبیاری و سال از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود دارد. با استفاده از شاخص های تحمل/حساسیت و بر اساس روش های آماری چند متغیره دو اکوتیپ سیوند و فردوس به عنوان اکوتیپ های کرانه ای شناسایی و روند پاسخ به تنش خشکی این ژنوتیپ ها در مرحله رویشی با بررسی صفات محتوای آب نسبی برگ، میزان آب نسبی از دست رفته و نشت یونی مورد مطالعه قرار گرفت. اکوتیپ سیوند در این مرحله نیز مقاومت بیشتری را نشان داد. با توجه به اهمیت وجود تنوع ژنتیکی برای انتخاب، با استفاده از نشانگر aflp قرابت توده ها مورد ارزیابی قرار گرفت. شش جفت ترکیب آغازگری در مجموع 126 باند قابل امتیازدهی در محدوده 50 تا 300 جفت باز تولید کردند که در این بین 60 باند چند شکل مشاهده شد(47 درصد). این نشانگر به طور مشخص توانست جمعیت ها را در 2 گروه و اکوتیپ ها را در 5 گروه مجزا قرار دهد. بر اساس تجزیه خوشه ای توده های سمنان و فارس بیشترین فاصله ژنتیکی را از یکدیگر دارند و جمعیت های کرمان، خراسان رضوی و اصفهان با داشتن زمینه ژنتیکی یکسان در یک زیر گروه جای گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای در تجزیه به مختصات اصلی تایید شد. 80 درصد از تنوع بین ارقام تنها توسط دو مولفه توجیه گردید و این نشان می دهد که آغازگر های مورد استفاده تنها بخشی از ژنوم را مورد پوشش قرار داده اند در نتیجه استفاده از نشانگر های بیشتر (ترکیب آغازگر های متنوع دارای جایگاه برش 6 بازی و 4 بازی) برای بررسی تمام نواحی ژنوم ضروری به نظر می رسد
رضا محمدی نژاد شهرام پورسیدی
نانوتکنولوژی در ارتباط با سنتز و کاربرد ساختارهایی است که حداقل در یک بعد، مقیاس نانو دارند. این نانوساختار ها به دلیل دارا بودن ویژگی های جدید فیزیکی، شیمیایی و زیستی، کاربرد گسترده ای در علوم مختلف داشته و استفاده از آنها روز به روز در حال گسترش است. بنابراین نانوتکنولوژی به عنوان یک فناوری شدیداً بین رشته ای، سریع ترین نرخ توسعه را در بین شاخه های مختلف علوم دارد. نانوبیوتکنولوژی یکی از بهترین پیوند هایی است که بخش عمده ای از تحقیقات را به خود اختصاص داده است. نانوذرات فلزی از جمله مهمترین نانوساختار ها به شمار می روند. روش های فیزیکی و شیمیایی از جمله روش های معمول برای سنتز نانوذرات می باشند اما جلوگیری از کاربرد مواد سمی در این روش ها اجتناب ناپذیر است. امروزه نیاز ضروری به توسعه روش های سازگار با محیط زیست برای سنتز نانوذرات فلزی احساس می شود، بنابراین یک رویه امید بخش برای رسیدن به این منظور، بهره برداری از پتانسیل منابع زیستی در طبیعت است. در طی سالیان گذشته قارچ ها، باکتری ها، ویروس ها و گیاهان برای ساخت نانو ذرات غیر سمی با صرف هزینه کمتر و مصرف انرژی کارآمدتر مورد استفاده قرار گرفته اند. استفاده از گیاهان و محصولات گیاهی به عنوان منابع پایدار و تجدیدپذیر در سنتز نانوذرات نسبت به روش های میکروبی که به دلیل استفاده از کشت های میکروبی گران تمام می شوند، مقرون به صرفه تر است. گیاهان همچنین قادرند سطوح بسیار کم فلزات را جذب و در بافت های خود در مقایسه با روش های شیمیایی که در مقادیر کم فلزات ناکارمد می باشند، تجمع دهند. در روش های سنتز بیولوژیک، موجودات زنده نانو ذرات را داخل سلول های خود و یا در خارج سلول هایشان تجمع می دهند. چندین گیاه به صورت موثر و سریع برای تولید خارج سلولی نانوذرات مورد استفاده قرار گرفته اند. گیاهان مختلفی از جمله کافور، یونجه، شمعدانی، یولاف، زیتون تلخ، تمبر هندی، انگور فرنگی، آلوئه ورا و گشنیز برای بررسی سنتز نانو ذرات مطالعه شده اند. در سنتز نانوذرات فلزی توسط عصاره گیاهان حضور متابولیت های ثانویه مختلف، آنزیم ها، پروتئین ها و یا سایر عوامل کاهنده و ترکیبات انتقال دهنده الکترون اثبات شده است. نانوذرات نقره که بوسیله تکنیک های مختلف سنتز می شوند بدلیل کارایی شان درزمینه های مختلف از جمله کاتالیز، سنسور و زمینه های درمانی مورد توجه می باشند. به محض رسیدن به سایز نانو، مشابه سایر نانومواد دیگر و در اثر خاصیت ناشی از سایز کوچک، ذره نقره ویژگی های فیزیکو شیمیایی و فعالیت بیولوژیکی منحصر به فردی از خود بروز می دهد. این خصوصیات متمایز باعث کاربردی شدن نانو ذره نقره درعلم پزشکی از جمله زمینه های ضد میکروبی، اثرات ضد التهابی و از بین بردن سلول های سرطانی شده است. ماریتیغال یا خارمریم گیاهی است یکساله از تیره ی کاسنی (asteraceae) با نام علمیsilybum marianum و نام انگلیسی milk thistle. در آب و هوای گرم با خاک سبک شنی می روید. دانه های ماریتیغال دارای فلاونولیگنان های ارزشمندی است که تحت عنوان سیلیمارین شناخته می شوند. این فلاونولیگنان ها ضد مسمومیت های کبدی هستند و در مقابل عوامل مسموم کننده از کبد محافظت می کنند. از دیگر کاربرد های اصلی دارویی آن می توان به کاهش کلسترول، خواص آنتی اکسیدانی و جمع کننده ی رادیکال های آزاد، محافظت سلول در برابر آسیب های شیمیایی شامل سموم محیطی، کاهش پراکسیداسیون لیپیدی، جلوگیری از بروز اختلالات یادگیری و حافظه بر اثر مصرف الکل و خاصیت ضد سرطان پروستات اشاره کرد. روغن بذر خارمریم شفافیت دست و صورت و رفع خشکی پوست را به همراه دارد و در هموروئید و اسپاسم مفید است و مالیدن آن بر روی کلیه ها باعث رفع درد آنها می شود. در این پژوهش بیوسنتز نانوذرات نقره به وسیله ی عصاره ی بذر و گیاه زنده ماریتیغال بررسی شده و تعیین شکل و اندازه نانوذرات بیوسنتز شده انجام می شود. شرایطی همچون دما، زمان، غلظت عصاره ی بذر و غلظت نیترات نقره مورد ارزیابی قرار می گیرد. با دستیابی به این هدف می توان از گیاه ماریتیغال به عنوان منبع جدید و کارخانه ی طبیعی برای بیوسنتز آسان، مقرون به صرفه، پاک و دوست دار محیط زیست نانوذرات نقره استفاده کرد.
حجت حدیدی قاسم محمدی نژاد
خرما یکی از مهمترین میوه ها و به عنوان یکی از گیاهان تجاری در ایران می باشد. درختان خرما به طور معمول بوسیله ی پاجوش های جدا شده از درختان دیگر تکثیر می شوند. تنوع سوماکلونال به تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی که در گیاهانی که از طریق کشت بافت تولید شده اند اشاره دارد. هدف این مطالعه تحلیل تنوع سوماکلونال بین 7 رقم (رعناطلا، ابونارنجا، کوش زاباد، نبات سیف، فرد ماده، اشرسی و ابومعان) با 3 تکرار درخت خرما می باشد که از طریق روش کشت بافت حاصل شده اند که در سه ایستگاه تحقیقات کشاورزی جیرفت، بم و میناب واقع در جنوب شرق ایران با استفاده از نشانگرهای صفات فنوتیپی و ژنوتیپی و نشانگرهای ssr و یافتن شباهت و یا تفاوت ژنتیکی میان کلون های درخت خرما قابل ارزیابی می باشد. براساس 32 صفت فنوتیپی کلون های ارزیابی شده اختلاف معنی داری را برای هر رقم و در تمام ایستگاه ها نشان دادند که این می تواند ناشی از تنوعات سوماکلونال باشد و براساس تکنیکهای مولکولی بایستی اعتبار سنجی گردد. در میان 28 جفت آغازگر برای توانائی آنها در تولید الگوهای باندی ssr در ارقام خرما ، 12 جفت آغازگر به طور موفقیت آمیزی باندهای متفاوت واضحی در بیشتر ژنوتیپهای مورد مطالعه نشان دادند. این آغازگرهای پلی مورف بین 9 یا 8 کلون در ارقام مورد آزمایش قرار گرفتند تا فقدان یا حضور تنوع را آشکار کنند. سرانجام 3 آغازگر باندهای متفاوت در کلون ها نشان دادند که به تنوع سوماکلونال اشاره دارد. تمامی باندهای آشکار شده امتیازبندی شدند. ماتریس ضریب تشابه محاسبه گردید تا داده ها را گروه بندی نموده و رابطه ی بین کلونها را در هفت ژنوتیپ خرمای مورد مطالعه رسم نماید.
شهلا رنجبر شهرام پورسیدی
گسترش فناوری نانو دریچه جدیدی از کاربردهای بنیادی را در علم مواد و مهندسی در دهه گذشته گشوده است. نانوساختارها به عنوان بلوک های تشکیل دهنده فناوری نانو، با ترکیب، شکل و اندازه مناسب از طریق روش های مختلف سنتز شده اند. در این میان نانو ذرات نقره یکی مهمترین نانو مواد تجاری محسوب می شوند. آن ها بطور گسترده بعنوان زیست کش ها به دلیل فعالیت آنتی میکروبی قوی به کار می روند. همچنین ویژگی های کاتالیزوری، نوری و رسانایی بالا دلیل ورود آن ها به بسیاری از برنامه های کاربردی است. روش های فیزیکی و شیمیایی مرسوم که در سنتز نانوذرات نقره استفاده می شوند، نه تنها از نظر مصرف انرژی محدود کننده اند بلکه به دلیل استفاده از حلال های سمی از نظر محیط زیست مخاطره آمیز می باشند. از این رو، نانو فناوری سبز بر تولید نانوذرات نقره با استفاده از سیستم های بیولوژیک متمرکز است. در میان انواع روش های سنتز زیستی، گیاهان زنده، عصاره های گیاهی و زیست توده گیاهی به تازگی توجهات را به عنوان روش های ساده اما کارآمد در سنتز نانوذرات نقره به خود جلب کرده اند. در تحقیق حاضر، استفاده از عصاره بذر گیاه همیشه بهار بعنوان یک روش نوین در سنتز نانوذرات نقره گزارش شده است. همیشه بهار برای مدت طولانی در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته است. نانوذرات سنتز شده با طیف سنجی مرئی _ فرابنفش ، طیف سنجی پراش اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی عبوری تعیین خصوصیات شدند. طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه برای سنجش گروه های عملکردی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهد نانوذرات نقره سنتز شده، کروی با اندازه 25-1 نانومتر می باشند. سپس، توانایی گیاه زنده همیشه بهار در سنتز نانوذرات بررسی شده است. نانوذرات نقره سنتز شده با استفاده از عصاره بذر همیشه بهار برای مدت طولانی پایدار مانده و قابل تولید مجدد می باشند.
محمد محمدی شاهرخ ابادی محمدعلی ابراهیمی
گل محمدی نسترن بومی و معطر در ایران که به عنوان کار اقتصادی در بسیاری از نقاط ایران در حال کشت و کار است.زادگاه و رویشگاه آغازین گل محمدی سرزمین کهن ایران و خاورمیانه می باشد. از اواخر قرن شانزدهم به سایر کشورها برده شده است. امروزه ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان این گل در دنیا می باشد. در این بررسی با استفاده از نشانگر مولکولی rapd که خود نوعی نشانگر مولکولی dna مبتنی بر pcr می باشد، به بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گل محمدی پرداخته شد.در این تحقیق از برگ گل استفاده شد و پروتکل استخراج dna با روش ctap تغییر یافته صورت گرفت. تعیین کمیت و کیفیت dna با دو روش اسپکترومتری و بردن روی ژل آگاروز انجام شد. جهت واکنش pcr تعداد 12 پرایمر مورد استفاده قرار گرفت که مجموعا 97 باند روی ژل آگاروز تشکیل شد و از این تعداد 9 باند منومورف و 88 باند پلی مورف تشکیل شد، پس از الکتروفورز، رنگ امیزی و انالیز ژل داده ها با دستگاه عکسبرداری ویژه و نرم افزار gene snap و ntsys آماده گردید، دندرو گرام مذکور در سطح تشابه 47? ، ژنوتیپهای مورد بررسی را در 5 کلاس مجزای ژنتیکی قرار داد. کلاس اول شامل 5 ژنوتیپ شهرهای ماهان ، کرمانشاه ، سمنان ، آذربایجان غربی و کوهبنان است. کلاس دوم دارای بیشترین ژنوتیپ شامل شهرهای بزنجان ، کرمان، راین ، فارس ، اصفهان ، گوغر ، گیلان ، افزاد ، کاشان و رابر بود. کلاس سوم شامل 5 ژنوتیپ شهرهای لاله زار ، مانی ، ایلام ، اراک و دهبکری بوده و نهایتا کلاس 4 و 5 هر کدام شامل یک ژنوتیپ شهر قم و خوزستان می باشد. بنابراین وجود تشابه و تفاوت های مشاهده شده در جمعیت های گل محمدی مورد بررسی و همچنین دوری یا نزدیکی برخی ژنوتیپ ها در دندروگرام بیانگر این است که به احتمال قوی جا به جایی ژرم پلاسم این گیاه با ارزش اقتصادی بالا در سطح کشور اتفاق افتاده لذا ژنوتیپ های مورد بررسی در نقاط مختلف می توانند منشاء یکسانی داشته باشند که در مطالعه و بررسی این ژرم پلاسم اهمیت خصوصیات ژنتیکی در کنار خصوصیات گیاهشناسی آن را قوت می بخشد.
جمیله عابدی قاسم محمدی نژاد
در بررسی مولکولی 96 لاین f3 با 32 پرایمر چند شکل ژنوتیپ یابی انجام شد. و نقشه لینکاژی جمعیت با مجموع طول 3/1351 سانی مورگان ترسیم گردید. برای اندازه گیاهچه، ارتفاع، وزن سنبله اصلی، وزن دانه در سنبله اصلی، تعداد دانه در سنبله اصلی، تعداد سنبلچه، تعداد کل دانه، پنجه بارور، ، تعداد میانگره، طول میانگره، در مجموع جمعا 17 qtl برای تحمل به شوری یافت شد که در مجموع 13 qtl بر روی کروموزوم d7 و 3 qtl بر روی کروموزوم b4 و 1 qtl بر روی کروموزوم b3 یافت شد. که بیشترین qtl ها بر روی کروموزوم d7 که نشان دهنده اهمیت بالای این کروموزوم در تنش شوری می باشد. و بیشترین تعداد qtl برای ارتفاع، اندازه گیاهچه 3 qtl یافت شد. . ژنوتیپ یابی برای تنش خشکی نیز صورت گرفت و در مجموع 6 qtl برای تنش خشکی یافت شد که 5 qtl بر روی کروموزوم b7 و 1 qtl بر روی کروموزوم b2 یافت شد که نشان دهنده نقش بیشتر کروموزوم b7 در تنش خشکی می باشد
پونه بهروزی علی ساعی
چکیده: دیابت یکی از شایعترین و مهمترین بیماریهای مشاهده شده در طب بالینی است. برطبق آمارهای بدست آمده از سازما ن بهداشت جهانی، شیوع وگسترش دیابت درسال 2025 به 35 درصد افزایش میا بد. تعدادی داروی هیپوگلیسمی خوراکی وجود دارد. این داروها موثرند، اما دارای اثرات جانبی مضری می باشند. افزایش تقاضا برای استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماری دیابت،به علت اثرات جانبی دارو های شیمیایی مانند انسولین و عوامل هیپوگلیسمی خوراکی می باشد. مطالعات گیا ه شناسی نشان میدهد که بیش از 1200گونه گیاهی با خاصیت هیپوگلیسمی داریم. در میان گیاهان با خاصیت آنتی دیابتیک،stevia rebaudiana ، یکی از موثرترین گیاهان می باشد.اهمیت این گیاه به دلیل وجود شیرین کننده های گلیکوزیدی در برگهای آن می باشد. از میان موثرترین گلیکوزید های استویولی استویا می توان به استویو ساید و ربادیو سایدa اشاره نمود. با توجه به اینکه ربادیوساید a شیرین ترین گلیکوزید استویولی جدا شده از برگهای استویا بوده و فا قدکالری بوده و باعث افزایش قندخون نمی شود، آن را می توان به عنوان یکی ازمهمترین گلیکوزید های استویا با خواص ضد دیابتی قلمداد نمود. با توجه به اینکه کشور ما ایران، از نظر آب و هوایی جزء نواحی گرم و خشک بوده و در کل کشور کم آبی می باشد، در این تحقیق ، استویا در شرایط کم آبی و تحت تنش خشکی رشد نمود و سپس اثر تنش خشکی را بر میزان بیان سه ژن کلیدی مسیرتبدیل استویوساید به ربا دیوسایدa ،که شامل ugt85c2- ugt76g1-ugt74g1می باشند، بررسی نمودیم. سپس rna را از نمونه های تیمار خشکی با استفاده از روش ctab استخراج نمودیم و با کیت سنتز cdna ساخت شرکت فرمنتاز ، cdnaآن را تهیه نمودیم. در نهایت با استفاده از روش real-time pcr میزان بیان ژن های مذکور را بررسی کردیم.نهایتا" با آنالیز نتایج real-time pcr ، ugt76g1 به عنوان ژن کلیدی در مسیر بیوسنتز استویو ساید به ربادیو ساید a شناخته شد. کلمات کلیدی: استویا، دیابت، گلیکوزیدهای استویولی، تنش خشکی، ربادیو سایدa ،
محمدرضا پیرمرادی رضا امید بیگی
آنغوزه تلخ با نام علمی frula assa-foetida l. گیاهی چند ساله، علفی و از گیاهان دارویی مهم تیره چتریان می باشد. شیرابه استخراج شده از این گیاه که با انجام عمل تیغ زدن ریشه در فصل خواب آن (تابستان) صورت می گیرد، خاصیت دارویی دارد. مواد موثره آنغوزه اکثرا ترکیبات گوگردی می باشند. مواد موثره این گیاه اثر ضد انگل، قاعده آور و ضد تشنج دارند. در رفع بیماریهای دستگاه تنفس، اسپاسم حنجره، آسم و دستگاه هضم موثر است. به دلیل بهره برداری های نادرست و بی رویه، نسل این گیاه در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. برای نجات نسل این گیاه و همچنین برای استفاده از سایر مزایای کشت زراعی، اهلی کردن این گیاه اجتناب ناپذیر است. برای اهلی کردن گیاهان وحشی نظیر آنغوزه باید شرایط اقلیمی (آب و هوایی و خاکی) مورد نیاز برای رشد و نمو گیاه به دقت تعیین گردد. به همین منظور 9 رویشگاه آنغوزه شامل کوهپایه، جنگل قائم، جوپار، خمروت، پابدانا، راین، ساردوئیه، سیرجان و شهربابک واقع در استان کرمان شناسایی و مطالعات بر روی گیاهان آنغوزه این مراتع انجام گرفت. از هر مرتع دو نمونه خاک از عمق 30-5 سانتی متری تهیه و کلیه عناصر ماکرو و میکرو و همچنین بافت، هدایت الکتریکی و سایر خصوصیات این دو نمونه اندازه گیری گردید. سپس میانگین داده های این دو نمونه خاک، به عنوان خصوصیات خاک هر مرتع در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه خاک نشان داد که آنغوزه گیاهی کم توقع است و در خاکی با بافت سبک و فقیر از نظر مواد غذایی و آلی که هدایت الکتریکی حدود 8 دارد، قابل کشت و کار است. نتایج نشان داد که میزان بارندگی در رویشگاههای مورد مطالعه از حدود 140 میلیمتر بارندگی سالیانه در مراتع جنگل قائم و پابدانا تا 286 میلیمتر در مرتع سیرجان متغییر است. گرادیان دما نشان داد که متوسط دمای سالیانه از حدود 7 درجه سلسیوس در مرتع راین تا 7/15 درجه سلسیوس در مرتع شهربابک متغییر است. از آنجائیکه تکثیر آنغوزه فقط از طریق بذر انجام می شود، به همین جهت برای کشت و کار زراعی این گیاه باید بتوان بذر آن را به راحتی وادار به جوانه زنی نمود. جهت تعیین بهترین تیمار برای حل مشکل جوانه زنی بذر آنغوزه، 12 تیمار مختلف در 4 تکرار و در هر تکرار 100 بذر در قالب طرح کاملا تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد بذر آنغوزه برای جوانه زنی بر اساس ارتفاع جمع آوری به حدود 20 تا 30 روز سرما دهی مرطوب در دمای 7-0 درجه سلسیوس نیاز دارد. همچنین مشخص گردید، حذف پوسته بذور یکساله بهترین تیمار برای جوانه زنی بذور آنغوزه می باشد. همچنین برای بررسی تنوع ژنتیکی از نشانگر rapd استفاده شد. نتایج نشان داد گیاهان 9 مرتع مورد مطالعه در 4 گروه قرار گرفتند. مراتع کوهپایه، جنگل قائم و جوپار در یک گروه، مراتع خمروت و پابدانا در یک گروه، مراتع راین و ساردوئیه در یگ گروه و مراتع شهربابک و سیرجان نیز در گروه دیگر قرار گرفتند. فاصله مراتع از هم، جدایی جغرافیایی توسط کوههای بلند و کشت بذور مراتع مجاور در یکدیگر توسط انسان در این دسته بندی نقش مهمی داشتند. بررسی تنوع مورفولوژیکی نشان داد که اقلیم، مخصوصا میزان بارندگی نقش مهمی در بروز صفات مورفولوژیکی دارد. تفاوت صفات مورفولوژیکی مانند طول و عرض برگها، قطر گیاه، قطر ریشه، ارتفاع ساقه گل دهنده، تعداد چتر ساده و مرکب، عملکرد بذر، وزن هزار دانه به استثناء تعداد برگ در گیاهان مراتع مورد مطالعه در سطح یک درصد با هم تفاوت معنی دار داشتند. هر چه ارتفاع محل رویش گیاهان بالاتر بود، میزان بارندگی بالاتر و در نتیجه صفات مورفولوژیکی مذکور از لحاظ کمی افزایش یافتند. از لحاظ فنولوژی نیز هر چه ارتفاع مرتع بالاتر بود، زمان سبز شدن گیاهان، تاریخ گل دهی و بذر دهی به تاخیر افتاد ولی طول دوره رشد رویشی و فعال بودن گیاه به دلیل افزایش بارندگی و کاهش دما افزایش یافت. برای تعیین عملکرد شیرابه در 5 تکرار و در هر تکرار 10 گیاه با روش دوطرفه برای 15 مرتبه تیغ زده شدند. نتایج نشان داد گیاهان مرتع کوهپایه با میانگین 64/69 گرم در هر بوته بیشترین عملکرد و گیاهان مرتع جوپار با میانگین 76/50 گرم در هر بوته کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. با استخراج اسانس شیرابه گیاهان مراتع مورد تحقیق در 3 تکرار با روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر، بازده اسانس شیرابه هر رویشگاه محاسبه گردید. شیرابه گیاهان جنگل قائم بیشترین بازده اسانس (07/10 درصد) و شیرابه مرتع راین کمترین بازده اسانس (24/7 درصد) را داشتند. آنالیز نمونه اسانس هر رویشگاه با gc و gc/ms نشان داد که کلاستر و گروهبندی تنوع فیتوشیمیایی دقیقا مانند گروهبندی و کلاستر تنوع ژنتیکی می باشد. علاوه بر عامل ژنتیک، ارتفاع و میزان بارندگی نیز بر درصد ترکیبات اسانس مخصوصا ترکیبات دی سولفیدی نقش داشت و با افزایش ارتفاع و بارندگی، درصد این مواد کاهش یافت. در نهایت با کشت بذور هر مرتع در پائین دست همان مرتع گام اولیه جهت اهلی کردن این گیاه برداشته شد.
سارا خسروی امین باقی زاده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و فیتوشیمیایی ژرم پلاسم اناراستان کرمان تعداد2? ژنوتیپ، از مناطق باغین، بافت، بردسیر، بلورد، بم، جوپار، جیرفت، چترود، رابر، راور، رفسنجان، زرند، سیرجان، سیرچ، شهداد، کرمان، کهنوج،کوهبنان، ماهان ومنوجان جمع آوری شد و درفریزر2? - نگهداری شد. در آزمایشگاه با استفاده از روش ctab با کمی تغییرات، استخراج dnaصورت گرفت. به منظور بررسی مولکولی از ??آغازگر rapd و ?آغازگر issrجهت انجام pcr، استفاده شد. پس از انجام الکتروفورز???باند ایجاد شدکه در محدوده 240تا 2800 جفت باز قرار داشتند که???تای آنها (??درصد) چند شکلی نشان دادند. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزار ntsys (2.02 ver ) و به روش upgma با ضریب تشابه دایس آنالیز شدند. تجزیه کلاستر بدست آمده ،2?ژنوتیپ مورد مطالعه را در ? گروه جایابی کرد. کلاستر حاصله تا حدودی با تنوع جغرافیایی همخوانی داشت. تجزیه به مولفه های اصلی انجام شد و پلات های دوبعدی و سه بعدی رسم گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از نشانگرهای rapd و issr برای ارزیابی تنوع مولکولی بین این ژنوتیپ ها مناسب می باشد. به منظور بررسی تنوع شیمیایی ? نمونه پوست انار( ترش کوهبنان، شیرین چترود و ملس ماهان) که به طور تصادفی انتخاب شدند با استفاده از روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر از آنها اسانس گیری به عمل آمد و با استفاده از دستگاه gc/ms تجزیه و شناسایی اسانس آنها انجام گرفت. نتایج نشان داد که 20 ماده فقط در انار ترش کوهبنان از جمله ecosane ، methyl tetradecanate ،linoleic acid ،... وجود داشت که در انارهای دیگر نبود. ماده های cedrene، curcumene،dillapiole ، geranyl acetone فقط در انار شیرین چترود وجود داشت. ماده های farnesene alpha و tetradecanalفقط در انار ملس مشاهده شد.
لیلا فرهادی قاسم محمدی نژاد
برنج به عنوان دومین غله مهم دنیا سهم عمده ای در تغذیه انسان دارد. از طرفی تنش خشکی یک عامل محدود کننده بزرگ در تولید این محصول است. با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و نیاز به افزایش تولید برنج ایجاب میکند که با استفاده از منابع ژنتیکی برنج جهت ایجاد ارقام نسبتاً متحمل به خشکی اقدام کرد. به منظور مطالعه نشانگرهای ریزماهواره اطلاع رسان در خصوص تحمل به خشکی در ژنوتیپ های هوازی برنج، 13رقم از ژنوتیپ های مختلف برنج هوازی و 2 رقم برنج محلی بوتو و دمسیاه، به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آبیاری غرقابی و آبیاری تناوبی در زمین های زراعی حاشیه شهرستان نیکشهر ارزیابی شدند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب صفات مورد مطالعه اختلاف بسیار معنی داری را بین ژنوتیپ ها نشان داد. در نهایت با توجه به نتایج عملکرد بدست آمده از محیط های مختلف ژنوتیپ بوتو به عنوان برترین ژنوتیپ در شرایط مورد مطالعه تعیین شد. در ادامه بررسی، 15 ژنوتیپ متحمل و حساس جهت بررسی تنوع هاپلوتایپی براساس qtl های بزرگ اثر شناسائی شده مورد مطالعه قرار گرفتند. با استفاده از نتایج بدست آمده از بررسی ارتباط نشانگرهای ssr با صفات فنوتیپی مشاهده گردیدکه در هر ناحیه، ارتباط تفرق نشانگرها با صفات مختلفی معنی دار گردیدند، همچنین این نتیجه حاصل شد که در هر ناحیه می توان از نشانگری که بیشترین رابطه با صفات برای آن معنی دار شدند، در برنامه های انتخاب به کمک نشانگر، جهت بهبود تعداد بیشتری از صفات بهره گرفت. بدین منظور نشانگر rm16392 واقع بر روی کروموزوم 4 را به دلیل داشتن ارتباط معنی دار با بیشتر صفات اندازه گیری شده می توان به عنوان نشانگر مناسب جهت شناسایی مکان های ژنی کنترل کننده تحمل به تنش خشکی و انتخاب به کمک نشانگر معرفی نمود. وجود چنین رابطه های معنی دار، در ناحیه مورد نظر با صفات بیانگر این است که این ناحیه کروموزومی در ژنوتیپ های هوازی دارای بیشترین احتمال حضور ژن های مرتبط با تنش خشکی می باشند. نتایج ارزیابی هاپلوتیپی نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه، بر اساس qtl های واقع بر روی کروموزوم های شماره 2و 3 در گروه های هاپلوتیپی جداگانه قرار گرفتند. بدین منظور بر اساس مقایسه ترکیب آللی در متحمل ترین افراد جمعیت و حضور یا عدم حضور آلل نشانگرهای خاص در این افراد می توان به اهمیت بخش های مختلف نواحی qtl پی برد. نشانگر rm13010 و آلل های 240 و bp250 برای ناحیه 82/37 تا 81/39 سانتی مورگان کروموزوم 2 و نشانگر rm15995 و ترکیب آللی 215، 96، 268 و bp146 برای ناحیه 104 تا 113 سانتی مورگان کروموزوم 3 بعنوان بهترین نشانگرهای مرتبط با تحمل به خشکی و آلل های سودمند این نواحی کرموزومی گزارش گردیدند.
سمانه ایرانمنش امین باقی زاده
از نانوذرات طلا در زمینه های بسیاری مانند تشخیص و درمان سرطان، انتقال دارو، ژن و تشخیص dna و پروتئین استفاده می شود. قارچ ها به دلیل توانایی شان در ترشح مقدار زیاد آنزیم، کاندید بسیار خوبی برای بیوسنتز نانوذرات هستند. این روش به دلیل سالم بودن از نظر زیست محیطی و صرفه اقتصادی که دارد می تواند به عنوان جایگزینی برای روش های شیمیایی، جهت تولید نانو ذرات طلا مطرح گردد. هدف از تحقیق حاضر غربالگری چند قارچ ساپروفیت خاکزی و بیمارگر گیاهی جهت تولید نانوذرات طلا و مطالعات میکروسکوپ الکترونی و اسپکتروفتومتری نانوذرات حاصله می باشد. در این روش ابتدا بیومس قارچ ها با محلول haucl4 تلقیح شده و به مدت 24 ساعت گرماگذاری شدند. با تغییر رنگ محلول واکنش از زرد به بنفش به سنتز نانو ذرات طلا پی برده شد. در مواردی که ارزیابی مذکور (تغییر رنگ) مثبت بود، تولید نانوذرات طلا با استفاده از اسپکتروفتومتری uv-vis، تفرق اشعه x و میکروسکپ الکترونی tem بررسی گردید. در این تحقیق 17 قارچ مورد بررسی قرار گرفتند که از بین آنها 12 قارچ قادر به تولید نانوذرات طلا بودند که بدلیل مشکلات مالی و کمبود امکانات 5 گونه آنها مورد بررسی قرار گرفتند. تولید نانوذرات طلا با مشاهده تغییر رنگ محلول واکنش از زرد به بنفش و ایجاد پیک حداکثر جذب در طول موج حدود nm 540 توسط اسپکتروفتومتری uv-vis تایید گردید. آنالیز xrd نانوذرات حاصل اثبات کرد که نانو ذرات سنتز شده به صورت نانو کریستال های طلا می باشد. تصاویر تهیه شده توسط میکروسکپ الکترونیtem نشان داد که نانو ذرات به صورت کروی، مثلثی و چند ضلعی بیوسنتز شدند. در میکرو الکتروگراف های tem نانوذرات طلا با شکل های کروی، مثلثی و چند ضلعی مشاهده شدند و محدوده اندازه نانوذرات تولید شده برای قارچ های مختلف با نتایج محققان پیشین مقایسه شد. تشابه زیادی بین نتایج این تحقیق و سایر محققین مشاهده گردید.
مریم عبدلی نسب مختار جلالی جواران
گیاهان یک جایگزین مناسب برای سیستم های معمول بیان پروتئین های نوترکیب، نظیر حیوانات یا سیستم های میکروبی می باشند. در زراعت مولکولی علاوه بر بیان موقت ژن (های) هدف می توان آنها را به هسته یا کلروپلاست سلول گیاهی منتقل کرد. به دلیل پلی پلوئیدی ژنوم پلاستیدهای گیاهی، در صورت تراریختی کلروپلاست، هزاران کپی از ژن هدف در هر سلول وارد و حجم بسیار بالایی از پروتئین نوترکیب در این اندامک ها تولید می شود. بیماری های قلبی- عروقی سومین عامل مرگ و میر انسانی هستند. پروتئین انسانی tpa (tissue plasminogen activator) یکی از مهم ترین پروتئین های نوترکیب داروئی است که به منظور از بین بردن لخته خون در بخش های مختلف بدن از جمله رگ های خون رسان به قلب و مغز استفاده می شود. فرم اصلاح شده پلاسمینوژن بافتی (k2s) دارای نیمه عمر پلاسمایی طولانی تر، قدرت نفوذ در لخته و فعالیت تجزیه فیبرین بالاتر می باشد. در این پروژه تحقیقاتی، به منظور انتقال ژن k2s به کلروپلاست گیاه توتون،cdna مربوطه پس از تکثیر به کمک pcr با استفاده از آغازگرهای اختصاصی، در ناقل t/ptz57r درج و همسانه سازی شد. پس از اطمینان از صحت چارچوب بازخوانی ژن از طریق توالی یابی، قطعه هدف در ناقل کلروپلاستی pkcz خاص گیاه توتون درج و در باکتری e. coli سویه dh5? همسانه سازی شد. جهت تسهیل تخلیص محصول پروتئین تولیدی از طریق کروماتوگرافی، توالی شش هیستیدین و توالی پروتئازی فاکتور xa به انتهای آمینی ژن k2s الحاق شد. ناقل حامل ژن هدف با استفاده از روش زیست پرتابی، به ریزنمونه های برگی شلیک شد. سپس ریزنمونه های دریافت کننده ژن به منظور انتخاب سلول های تراریخته بر روی محیط گزینش گر حاوی 500 میلی گرم در لیتر آنتی بیوتیک اسپکتینومایسین قرار گرفتند. پس از باززایی جوانه های تراریخته، به منظور رسیدن به هموپلاسمی، زیرکشت های متعدد و حداقل سه دوره باززایی نوساقه در حضور آنتی بیوتیک گزینش گر انجام شد. حضور و تلفیق تراژن k2s در گیاهان ترانس پلاستومیک با آنالیز pcr و هموپلاسمی به کمک کاوشگرهای طراحی شده و آزمون دورگه سازی به روش سادرن به تایید رسید. ارزیابی بیان ژن هدفk2s و میزان پروتئین تولیدی با آنالیز rt-pcr، sds-page، لکه گذاری نقطه ای، وسترن بلات و الایزا انجام شد. فعال بودن پروتئین تولید شده در گیاهان تراریخته با آزمون زیموگرام تایید شد. پروتئین tpa تولیدی در گیاهان ترانس پلاستومیک توتون، با ستون نیکل و روش کروماتوگرافی میل ترکیبی به فلز، تخلیص شد. حضور پروتئین tpa (فرم k2s) در نمونه های حاصل تخلیص پس از وسترن بلات، مورد تایید قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان پروتئین tpaتولید شده در کلروپلاست به طور قابل ملاحظه ای نسبت به گزارشات قبلی بیان پروتئین tpaدر هسته گیاه افزایش داشته است و اندامک کلروپلاست به عنوان یک بیوراکتور طبیعی از پتانسیل خوبی جهت بیان tpa برخوردار است.
مروه وزیری امین باقی زاده
به منظور ارزیابی صفات مرفولوژیک و شناسایی qtlهای مرتبط با کیفیت نانوایی، 82 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی روشن و سوپرهد استفاده گردید. این لاین ها به همراه دو والد و ارقام ارگ و امید به عنوان شاهد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در شرایط نرمال آبیاری در آذر ماه سال زراعی 1391-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان کشت شدند. تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری برای تمامی صفات به جز وزن هزاردانه در بین لاین های مختلف وجود دارد. در تجزیه خوشه ای لاین ها به سه گروه از لحاظ کیفیت تقسیم شدند. تحلیل عاملی سه عامل را نشان داد که 99/62 درصد تغییرات را توجیه می کنند. نتایج همبستگی ژنوتیپی با فنوتیپی توافق بالایی داشتند و در هر دو همبستگی مثبت و معنی داری بین گلوتن خشک، پروتئین و خاکستر با گلوتن مرطوب وجود داشت. تنها صفت پروتئین در رگرسیون گام به گام وارد مدل شد که توجیه کننده 64 درصد تغییرات است. همچنین در تجزیه علیت نیز پروتئین بالاترین اثر مستقیم را داشت. مکان یابی qtl با استفاده از 336 نشانگر dart روی 71 لاین اینبرد نوترکیب انجام گرفت. این نقشه شامل 19 گروه لینکاژی بود و 541/525 سانتی مورگان را پوشش داد. تجزیه qtlها با مکان یابی فاصله ای مرکب انجام شد. براساس نتایج برای هر یک از صفات وزن هکتولیتر، وزن هزاردانه، گلوتن خشک، عددفالینگ و خاکستر یکqtl معنی دار شناسایی شد. qtlهای مربوط به عدد فالینگ و خاکستر روی یک کروموزم و در یک موقعیت شناسایی شدند.
سجاد سوری امین باقی زاده
این پژوهش به منظور شناسایی qtlهای صفات فنوتیپی مرتبط با تحمل به تنش شوری در 322 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی دو رقم گندم روشن و فلات انجام شد. آزمایش مزرعه ای در سال زراعی1392-1391 در مزرعه شور اختیار آباد کرمان (در مختصات جغرافیای 56 درجه و 54 دقیقه طول شرقی و30 درجه و 30 دقیقه عرض شمالی با ec آب وخاک به ترتیب 10 و8.2 ds/m (و در قالب یک طرح لاتیس ساده 18x18 صورت گرفت. بر اساس ارزیابی 21 صفت فنوتیپی و به کارگیری 626 نشانگر dart چند شکل بین دو والد در جمعیت، 17 گروه لینکاژی تشکیل گردید و برای 9 صفت مورد بررسی 16 qtl با lod بیش از 3 شناسایی شد. نتایج تجزیه واریانس برای عملکرد دانه در هکتار تفاوت های ژنتیکی بسیار زیادی بین لاین ها نشان داد وتمامی صفات اندازه گیری شده به جزصفات تعداد دانه در سنبله اصلی و شاخص برداشت بسیار معنی دار بودند. صفت طول ریشک با 75% بالاترین میزان وراثت پذیری را داشت و میزان وراثت پذیری عملکرد %65بود. ضرایب همبستگی فنوتیپی نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار بین صفات عملکرد دانه در بوته و وزن کل سنبله ها به میزان 0.959 بود. نتایج حاصل از تجزیه علیت صفات نشان داد که عملکرد بیولوژیک دارای بیشترین اثرمستقیم و مثبت معادل 0.759برعملکرد بود. اینبردلاین های 56، 236 و 127 با 16/2، 58/1 و 55/1 تن در هکتار دارای بیشترین عملکرد بودند. 10اینبرد لاین پرمحصول و برتر در این آزمایش اینبرد لاینهای:56،236،127،141،128،289،40،218،184،66 بودند.این اینبرد لاینها در اکثر صفات اندازه گیری شده مقادیر بیشینه را داشتند و نسبت به والدین خود برتری نشان دادند که میتوانند به واسطه شناسایی qtl های مرتبط با این صفات مورد توجه قرار بگیرند
الهه فاطمی بوشهری امین باقی زاده
رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق دنیا توسط تنش¬های زیستی و غیرزیستی متعددی از جمله تنش شوری محدود می¬گردد و به همین علت اختلاف قابل توجهی بین عملکرد واقعی و عملکرد بالقوه محصولات زراعی دیده می¬شود. گندم، برنج و ذرت مهمترین گیاهان زراعی جهان محسوب می¬شوند که در مجموع در حدود 60 درصد کل کالری مصرفی انسانها را تامین می¬کنند، با این¬حال از نظر سطح زیر کشت و همچنین برداشت سالانه در جهان، گندم در رتبه اول قرار دارد. تنش شوری یکی از تنش¬های مهم غیرزیستی است که باعث کاهش رشد و عملکرد گندم در دنیا و نیز ایران می¬شود. تنش شوری گسترش برگ، تولید پنجه، ارتفاع بوته، رشد سنبله و عملکرد گندم نان را کاهش می¬دهد. تحمل به تنش شوری در گندم نان به توانایی دفع یون سدیم ارتباط دارد که این امر باعث می¬شود تا غلظت¬های بالای یون سدیم در برگ¬ها به خصوص در پهنک برگ اتفاق نیفتد. گندم دوروم نسبت به گندم نان خیلی حساس¬تر است، که دلیل آن توانایی پایین گندم دوروم در دفع یون سدیم از پهنک برگ است. اخیرا مکان ژنی nax1 بر روی بازوی بلند کروموزوم 2a در گندم دوروم لاین 149 شناسایی گردید که باعث اعطای صفت دفع یون سدیم به گندمهای دوروم می¬شد. لاین های حاوی nax1، سدیم را با سرعت پایینی از ریشه¬ها به قسمت¬های هوایی نسبت به لاین¬های ایزوژنیک¬شان که فاقد آن هستند، منتقل می¬کنند. همچنین لاینهای دارای این ژن یونهای سدیم را بصورت ترجیحی در غلاف برگ جمع می¬کنند. نشانگر ریز ماهواره¬ای gwm312 و نشانگر اختصاصی rflp-pcr برای غربال گیاهان دارای ژن کارکردی nax1 بکار می¬روند. شناسایی گندم¬های دارای ژن nax1 برای انجام کارهای اصلاحی بعدی مثل جداسازی و کلون کردن این ژن به منظور انتقال آن به سایر گیاهان زراعی ضروری بنظر می¬رسد. به دلیل عدم وجود ژن کارکردی nax1 در ارقام زراعی موجود، 36 جمعیت از گندمهای دیپلوئید triticum boeoticum (2n=14, aa) به منظور شناسایی جمعیت¬های حاوی ژن مذکور از استان¬های غرب و شمال غرب ایران جمع آوری شدند. این پژوهش در گلخانه پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی انجام گرفت. استخراج dna ژنومی به روش ctab انجام گرفت و غلظت و کیفیت dna توسط دستگاه اسپکتروفتومتری و ژل آگارز انجام گرفت. در این تحقیق برای بررسی وجود یا عدم وجود ژن کارکردی nax1 در نمونه¬های زراعی و وحشی گندم از نشانگر rflp-pcr استفاده شد. همچنین الگوی پیوسته نشانگر ریزماهواره gwm312 با ژن nax1 مشخص گردید. در نهایت با استفاده از این تحقیق چهار جمعیت از گندمهای دیپلوئید به نام¬های c2، c11، e4 و f1 به عنوان جمعیت¬های دارای ژن کارکردی nax1 معرفی شدند. الگوی پیوسته نشانگر ریز ماهواره ای gwm312 با ژن nax1 نیز مشخص شد. جمعیت¬های شناسایی شده می¬توانند توسط محققین اصلاحگر برای جداسازی و کلون کردن ژن nax1 مورد استفاده قرار گیرند. همچنین از این دو نشانگر می¬توان در برنامه¬های اصلاحی و به منظور انتقال ژن nax1 به گیاهان زراعی مورد نظر استفاده کرد.
نجمه گله داری شهریار شاکری
باکتری های افزاینده رشد گیاه یا اصطلاحاً pgpr قادرند از طریق سازوکارهای مختلفی ازجمله توانایی تولید تنظیم¬کننده های رشد گیاه، توان حل¬کنندگی ترکیبات نامحلول و تثبیت نیتروژن بر رشد گیاه تأثیر بگذارند. فراوان ترین و مهم ترین اکسین طبیعی شناخته شده ایندول 3-استیک اسید ((iaa)) است که علاوه بر گیاهان، بسیاری از ریز موجودات نیز قادر به تولید این هورمون هستند. در این مطالعه 40 رایزوباکتری مختلف از رایزوسفر گیاهان جمع¬آوری شده از مناطق مختلف ایران از نظر تولید میزان هورمون اکسین به روش سالکوفسکی مورد آزمون قرار گرفتند. با این حال در جریان انجام پروژه سویه¬های ریزوبیومی به همراه پنج سویه غیر ریزوبیومی که تولید چندانی نداشتند از بین رفتند و تنها 31 سویه به صورت تکرار دار و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی مورد آزمون قرار گرفتند. بر اساس مقایسه میانگین انجام گرفته، از بین 31 سویه، 12 سویه با میزان بالای اکسین برای انجام آنالیزهای بیشتر انتخاب شدند. از بین کل سویه¬ها، سویه¬ ama2 و wke بیشترین میزان تولید هورمون اکسین را در شرایط نرمال دارا بودند. همچنین بین تیمارها (سویه¬ها) در سطح یک درصد تفاوت معنی¬داری وجود داشت، به همین دلیل مقایسه میانگین¬ها به وسیله آزمون دانکن انجام گرفت تا بهترین سویه¬ها مشخص شوند. به دلیل کمبود بودجه 5 سویه از 12سویه برتر تولیدکننده اکسین جهت بررسی رشد و تحمل، تحت سه تنش دما (15،4،،35 درجه سانتی¬گراد)، شوری (0-1/0-3/0-6/0-8/0-2/1-8/1-3-8/4-6 درصد از کلریدسدیم) وph های مختلف (8 ، 6، 4 ) قرار گرفتند. هر کدام از 12 سویه در سه تست تنش شوری، ph و دما در دو تکرار در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی قرار گرفتند و مقایسه میانگین¬ها به وسیله آزمون دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که در تنش شوری تنها بین سویه¬ها در سطح 1% اختلاف معنی¬دار وجود دارد و دو سویه hke4و hke5بیشترین تولید اکسین را داشتند. در تنش دما بین سویه¬ها و همچنین سطوح دمایی در سطح 5% اختلاف معنی¬دار وجود دارد و دو سویه cke1و ake3 بیشترین تولید اکسین را دارا هستند؛ و همچنین در تنش ph نیز بین سویه¬ها و سطوح ph در سطح 1% اختلاف معنی¬دار دیده شد و دو سویه wke و hke5 بیشترین تولید اکسین را داشتند. همچنین تنوع ژنتیکی 40رایزوباکتری جداسازی شده با استفاده از نشانگر rapd مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور dna ژنومی از باکتری های تولیدکننده هورمون اکسین به روش جوشاندن استخراج شد و واکنش pcr با استفاده از 5 آغازگر rapd انجام گردید. پس از تهیه ماتریس صفر و یک با استفاده از نرم افزار ntsys-pc و نیز با استفاده از ضریب تشابه جاکارد، ماتریس تشابه محاسبه و تجزیه خوشه¬ای نیز به روش upgma انجام شد. ضریب تشابه بین رایزوباکتری¬ها بین 0 تا 55/0 بود. یعنی حداقل با استفاده از آغازگرهای مورد استفاده در این پژوهش هیچ تشابهی بین برخی از رایزوباکتری¬ها یافت نشد که این ممکن است نشان دهنده وجود جنس¬های مختلف در بین باکتری¬های مورد مطالعه باشد. همچنین تمامی سویه¬ها در ده گروه مختلف قرار گرفتند. این نتایج نشان داد که نشانگر rapd حداقل در این پژوهش و برای مطالعه تنوع ژنتیکی بین رایزوباکتری¬ها از کارایی نسبتاً خوبی برخوردار است.
فاطمه قاسمی امین باقی زاده
زیره سبز به¬عنوان مهم¬ترین گیاه داروئی اهلی در ایران شناخته می¬شود¬. به منظور بررسی ژنوتیپ¬ها ، روابط بین صفات زراعی مختلف و انجام شاخص انتخاب با هدف گزینش ژنوتیپ¬های متحمل به خشکی از بین ژنوتیپ¬هایی که دارای پتانسیل عملکرد بالایی در شرایط نرمال زطوبتی هستند ، آنالیز در دو سال انجام گرفت. در سال زراعی 1391-1390 از بین 140 اکوتیپ زیره سبز در شرایط نرمال رطوبتی 49 اکوتیپ برتر انتخاب و سپس در سال زراعی 1392-1391 ، 49 اکوتیپ برتر در شرایط قطع آبیاری مورد ارزیابی تحمل به خشکی قرار گرفتند¬. در هر دو محیط طرح مورد استفاده بلوک کامل تصادفی بود و در هر دو محیط صفات مختلف مورفولوژیک و فنولوژیک ارزیابی شد و پس از تجزیه واریانس ، بررسی چند متغییره آماری و در نهایت شاخص های گزینشی اسمیت-هیزل و پسک-بیکر انجام شد¬. بررسی نتایج در هر دو شرایط ژنوتیپ ها از نظر همه صفات بجز وزن هزار دانه اختلاف آماری معنی داری نشان دادند که بیانگر تنوع ژنتیکی مناسب در همه صفات بجز وزن هزار دانه بود¬.¬ تجزیه همبستگی در هر دو شرایط بیانگر همبستگی عملکرد دانه با صفات ارتفاع بوته ، تعداد شاخه فرعی ، تعداد چتر ، تعداد چترک ، تعداد دانه در بوته ، وزن کاه و کلش ، وزن بیولوژیک بود¬. همچنین صفات تعداد دانه در بوته و وزن کاه و کلش وارد مدل رگرسیونی شدند و درصد بالایی از تغییرات عملکرد را توجیه کردند¬ . نتایج تجزیه علیت در شرایط نرمال و تنش نشان داد تعداد دانه در بوته صفتی بود که بیشترین اثرات مستقیم و صفات تعداد چتر ، تعداد چترک در بوته ، تعداد دانه در بوته ، وزن کاه و کلش بیشترین اثرات غیر مستقیم را از طریق همین صفت بر عملکرد دانه دارا بودند¬. نتایج شاخص انتخاب در شرایط نرمال و تنش رطوبتی نشان داد که شاخص اسمیت-هیزل1 و 2 بازده انتخاب بالاتری نسبت به شاخص پسک-بیکر بود¬. در شرایط تنش رطوبتی تعداد دانه در بوته و تعداد چترک بیشترین همبستگی ژنتیکی را با وزن بذر بوته دارا بودند¬. همچنین نتایج نشان داد که انتخاب غیر مستقیم از طریق شاخص اسمیت-هیزل1و2 می¬تواندکارایی بیشتری برای بهبود عملکرد در شرایط تنش رطوبتی دارا باشد همچنین در شرایط تنش رطوبتی صفت تعداد دانه در بوته بیشترین مقدار پاسخ به انتخاب را داشت¬. بر¬اساس شاخص¬های انتخاب لاین های 15 ،19 ، 20 ، 22 ، 28 جزو بهترین ژنوتیپ ها و لاین های 12 ، 24 ، 29 ، 40 ، 45 جزو ژنوتیپ¬های نامطلوب بودند¬.
صابر نانکلی احمد اسماعیلی ترشابی
در پرتودرمانی با بیم خارجی، هدف اصلی رساندن دوز تجویز شده به حجم تومور می باشد در حالی که کمترین دوز ممکن توسط بافت های سالم اطراف آن دریافت گردد. با این حال در ناحیه نیم تنه بالای بدن، حرکات ناشی از ضربان قلب، فشار های مختلف نظیر پر و خالی شدن مثانه یا روده ها و به خصوص تنفس موجب عدم قطعیت بالایی در تشخیص موقعیت تومور شده که در نتیجه کیفیت درمان را کاهش می دهند. یکی از جدیدترین روش ها برای جبران حرکت این تومورها، تعقیب تومور بصورت لحظه ای می باشد. در این روش، از همبستگی بین سیگنال های بدست آمده از قسمت های مختلف بدن و حرکت تومور استفاده کرده و موقعیت تومور را پیش بینی می کنیم. سوال اساسی در این زمینه که باید پاسخ داده شود نوع، تعداد و محل این نماینده های تنفسی می باشد. در این پژوهش، با بهره گیری از فانتوم شبیه ساز انسان 4dxcat ابتدا سه سیگنال نماینده تنفس شامل حجم ریه، جابه جایی دیافراگم و جابه جایی نشانگرهای خارجی از نظر میزان همبستگی آن ها با حرکت تومورهای نیم تنه بالای بدن با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج حاصل نشان داد نشانگرهای خارجی دارای بیشترین همبستگی با تومورها می باشند. سپس با بهره گیری از الگوریتم های گزینشگر ورودی، مکان های بهینه جهت استقرار نشانگرهای خارجی تعیین شد که موفق ترین الگوریتم گزینشگر ورودی الگوریتم correlation based feature selection بود. لازم به ذکر است، معیار مقایسه در این زمینه خروجی مدل هوشمند anfis در پیش بینی حرکت تومورها بود. جهت بررسی نماینده های داخلی نیز امکان استفاده از دنده ها را برای پیش بینی حرکت تومور های ریه و کبد مورد ارزیابی قرار داده و این موضوع را از جنبه های مختلف بررسی نمودیم. نتایج حاصل امکان استفاده از دنده ها را به عنوان نماینده های حرکتی تومورها تایید نمودند.
سمانه حقیقی خواه امین باقی زاده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و مولکولی لاین¬های غله جدید تریتی¬پایرم اولیه در مقایسه با لاین¬های امیدبخش تریتیکاله و اوقام گندم نان ایرانی، آزمایشی در سال 1390-1391 در مزرعه پژوهشی دانشگاه شهید باهنرکرمان صورت گرفت. به این منظور 10 لاین تریتی¬پایرم اولیه به همراه 5 لاین امیدبخش تریتیکاله و 9 لاین گندم نان ایرانی در غالب طرح بلوک کاملا تصادفی با سه تکرار کشت شد. پس از برداشت صفات وزن کاه و ساقه، وزن کل دانه در یک بوته، وزن صد دانه، وزن هزار دانه، وزن سنبله، متوسط وزن سنبله، ارتفاع بوته، طول میانگره، طول ریشک، طول سنبله، قطر سنبله، تعداد پنجه، تعداد گره، تعداد برگ، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، عملکرد دانه در واحد سطح، عملکرد بیولوژیک در واحد سطح و شاخص برداشت اندازه-گیری شد. داده¬های بدست امده توسط نرم¬افزار¬های sas، spss، path analyis تجزیه و نتایج نشان دادند که بین صفات اندازه¬گیری شده همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. جهت انجام تجزیه مولکولی پس از استخراج دی ان آ، با استفاده از 5 پرایمر از نوع مارکرهای issr واکنش زنجیره¬ای پلیمراز بر روی آن¬ها صورت گرفت و پس از آشکارسازی برروی ژل آگارز و تهیه عکس، داده¬های حاصل از صفر و یک بدست آمده از تصاویر با استفاده از نرم افزار ntsys,ver.2.02e تجزیه شدند. در نهایت ژنوتیپ¬ها به 5 گروه در کلاستر مولکولی و4 گروه در کلاستر فنوتیپی تقسیم شدند.
زهرا نبی قهفرخی امین باقی زاده
گیاه چندمنظوره هوهوبا[simmondsia chinensis (link) schneider] معروف به درخت معجزه، درختچه ای دو پایه، همیشه سبز، بیابانی و دگرگشن، بومی صحرای سونوران و از خانواده simmondsiaceae است که دارای دانه هایی حاوی 50% روغن است. در این بررسی سه جمعیت شامل 241 درختچه های هوهوبای موجود در شهر های کرمان، شهداد و جهرم در ایران در زمان های مختلف یادداشت برداری از صفات مورفولوژیک و با استفاده از نشانگر مولکولیrapd و issr از لحاظ تنوع ژنتیکی بررسی شدند. در بررسی مورفولوژیک صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، طول ساقه، تعداد برگ¬ها، طول و عرض برگ و شاخص شکل برگ، سطح برگ و صفات مربوط به بذر شامل وزن کل بذور، وزن پوسته، نسبت وزن پوسته به وزن بذر، وزن صد بذر، وزن تک بذر، تعداد کل بذور، طول و عرض بذر و شاخص شکل آن، تعداد گل، تعداد میوه، نسبت تشکیل میوه به گل اندازه گیری شد. تجزیه¬های آماری شامل تجزیه به عامل ها، تجزیه خوشه ای، تجزیه واریانس در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل و مقایسه میانگین، همبستگی فنوتیپی، رگرسیون گام به گام، تجزیه ضرایب مسیر و آزمون t جفت نشده با استفاده از داده های به دست آمده انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss 16.0 و sas، excel و matlab تجزیه و تحلیل شد. تجزیه به عامل ها 3 عامل را معرفی کرد که بیش از 77% از تنوع فنوتیپی را توجیه کردند. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را به گروه های متفاوتی تقسیم کرد. 24 بوته ماده در گروه های متفاوت عملکرد بالاتر از 100 گرم داشتند. بوته d15 بیش ترین مقدار عملکرد را داشت (6/497 گرم). در بررسی همبستگی بین صفات، عملکرد بوته با صفات ارتفاع بوته، طول برگ، وزن پوسته بذر، نسبت وزن بذر به وزن پوسته، وزن صد بذر، تعداد کل بذور یک بوته، طول بذر، عرض بذر، وزن تک بذر، تعداد گل، تعداد میوه و نسبت میوه به گل همبستگی داشته است. به مدل رگرسیون به دست آمده 4 صفت وزن پوسته، نسبت وزن بذر به وزن پوسته، تعداد کل بذور و تعداد گل وارد شد. مدل ارائه شده بیش از 96% از تغییرات مشاهده شده را توجیه کرد. تجزیه ضرایب مسیر با استفاده از وزن پوسته، نسبت وزن بذر به وزن پوسته، تعداد بذور و تعداد گل تخمین زده شد و نتایج نشان دادند که وزن پوسته بیش ترین اثر مستقیم و غیرمستقیم را داشت. آزمون t جفت نشده معنی داری تعدادی از صفات را در بررسی دو به دوی مناطق که مقایسه ای بین کشت آبی و دیم بود، نشان داد. نظر به اینکه توده های مورد بررسی حاصل کشت دان هال های بذری بودند، تفاوت مورد انتظار بین بوته ها مشاهده شد. جهت انجام بررسی های مولکولی از برگ گیاه با استفاده از روش ctab بهینه شده ساقاری و همکاران (1998) dna استخراج شده و تنوع موجود در بین بوته ها با استفاده از تفاوت مشاهده شده ناشی از اتصال آغازگرهای نشانگرهای rapd و issr بر روی ژل آگارز آشکارسازی شد. نتایج با استفاده از نرم افزار gene tools و excel و ntsys تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاکی از کارایی بالای آغازگرهای انتخاب شده در بررسی تنوع ژنتیکی میان بوته های هوهوبا در ایران بود. ژنوتیپ های هوهوبا از طریق خوشه بندی با ضریب تشابه جاکارد در گروه های مختلف قرار گرفتند که حاکی از تنوع بالا در بین ژنوتیپ های مورد بررسی بود. مقایسه گروه بندی فنوتیپی و ژنتیکی حاکی از تأثیر محیط در بیان صفات بود.
گلرخ کلانترمعتمدی محمود ملکی
گیاه حنا با نام علمی lawsonia inermis به عنوان یک گیاه دارویی در ایران و جهان شناخته شده است. در این تحقیق با کمک نشانگر¬های rapd و issr تنوع ژنتیکی ژرم¬پلاسم حنای استان کرمان مورد ارزیابی قرار گرفت. برگ¬های حنا از 12 رویشگاه مناطق مختلف استان کرمان جمع¬آوری شدند. استخراج dna از برگ این گیاه به کمک روش ctab با کمی تغییر صورت گرفت.کمیت و کیفیت dna استخراج شده توسط دستگاه الکتروفورز و اسپکتروفتومتری اندازه¬گیری شد. از 11 پرایمر rapdبه دلیل سرعت بالا و هزینه نسبتا کم استفاده شد که تعداد 10پرایمر باند¬های واضح¬تری را در واکنش زنجیره¬ای پلی¬مراز(pcr) تولید کرده بودند به همراه 3 پرایمر issr که در آنها تفاوت باند کاملا مشخص بود برای آنالیز مورد استفاده قرار گرفتند. از این تعداد آغازگر تعداد 178 قطعه چند شکلی بدست آمد و امتیازدهی، انجام شد. ماتریس صفر و یک به دست آمده با کمک نرم¬افزار ntsys-pc با استفاده از ضریب تشابه جاکارد به ماتریس تشابه تبدیل شده و سپس با استفاده از الگوریتم میانگین فاصله (upgma) دندوگرام مربوطه رسم شد. با توجه به نتایج حاصل، 12 منطقه انتخاب شده استان کرمان در 4 گروه مجزا قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نشانگر¬های rapd و issr قدرت تمایز خوبی برای تعیین تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی این اکوتیپ¬ها ارائه کرده¬اند. در آزمایش بعدی میزان لاوسون موجود در عصاره متانولی 12 منطقه مختلف استان کرمان توسط دستگاه کروماتوگرافی¬مایع مورد بررسی قرار گرفت. عصاره متانولی از برگ¬های خشک شده مناطق مختلف، بر اساس روش ماسیراسیون با کمی تغییرات استخراج شده است. استاندارد مربوط به لاوسون تهیه گردید و به دستگاه کروماتوگرافی¬مایع (hplc) تزریق شد. پیک مربوط به لاوسون پس از بهینه سازی روش مربوط به کروماتوگرافی¬مایع شناسایی شد. عصاره¬های به دست آمده از هر نمونه را به دستگاه کروماتوگرافی¬مایع تزریق شد. داده¬های حاصل از تزریق توسط نرم افزار excel آنالیز شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان لاوسون در عصاره گیاهی منطقه جیرفت (j5) و کمترین میزان در عصاره گیاهی منطقه شهداد (sh1) می¬باشد. نتایج حاکی از آن است که میزان لاوسون موجود در هر منطقه تابع عوامل محیطی زیادی از جمله نحوه کشت، نحوه آبیاری، شرایط جغرافیایی، میزان دما و میزان تابش نور خورشید می¬باشد.
مهرنوش دانشور شهریار شاکری
امروزه اهمیت رایزوباکتری ها به دلیل تأمین نیازهای گیاه در شرایط نرمال و تنش و نیز به دلیل سازگاری با محیط زیست و کمک به بهبود کیفیت محصولات کشاورزی و در نتیجه سلامت مصرف کنندگان از توجه ویژه ای برخوردار است. این باکتری ها از طریق بهبود رشد گیاه در شرایط طبیعی و تنشی سبب افزایش عملکرد گیاهان زراعی می شوند. این باکتری های محرک رشد گیاه (pgpr) از طریق یک یا چند مکانیسم موجب افزایش رشد گیاهان می شوند. یکی از این سازوکارها فراهم کردن فسفر مورد نیاز برای گیاهان زراعی است. فسفر بعد از ازت به عنوان مهمترین عنصر غذایی حیاتی برای گیاهان و میکروارگانیسم ها محسوب می شود. گسترش ریشه، استحکام ساقه و شاخه، شکل بذر و گل، بلوغ محصولات و رسیدگی شان، تثبیت نیتروژن در لگوم ها، کیفیت محصول و مقاومت به بیماری های گیاهی وابسته به ماده غذایی فسفر است. در این تحقیق باکتری های حل کننده فسفات بومی ایران از محیط رایزوسفری 9 گونه گیاهی جداسازی گردیدند. سویه های مورد مطالعه از خاک اطراف ریشه گندم دیپلوئید triticum boeoticum رشد یافته در مراتع استان های اردبیل، تبریز، همدان، لرستان و همچنین از خاک اطراف ریشه گیاهان یونجه، شبدر، ذرت، نعناع، انگور، انار، کنجد، گوجه فرنگی، خاکبرگ، خاک باغچه و خاک گلخانه استان های کرمان و هرمزگان تهیه گردید. در مرحله اول سویه های موجود در محیط رایزوسفری بصورت عمومی جدا شدند و سپس در مرحله دوم با استفاده از محیط کشت اختصاصی پیکووسکی و نیز در شرایط مختلف (نرمال، تنش شوری، دما و ph مختلف)، سویه¬های محلول کننده فسفات شناسایی گردیدند. نتایج نشان داد که در شرایط نرمال از بین 98 سویه باکتری جدا شده، 24 سویه قادر به حل کردن فسفات می باشند (24 درصد کل سویه¬ها) که از این بین 10 سویه برتر انتخاب و اثر تنش های مختلف شامل تنش شوری، دما و ph روی آن ها بررسی شد. نتایج قابلیت حل کنندگی فسفات در سویه های برتر تحت تنش شوری نشان داد که سویه u1 میزان رشد تقریبا ثابت و پایداری در دامنه شوری بین 1/0 تا 8/1 درصد داشته و بیشترین میزان حل کنندگی فسفات را داشته است. میانگین شاخص محلول سازی این سویه در سطح شوری 8/0 درصد (mm 8/136)، 2/1 درصدmm) 3/205) و 8/1درصدmm) 308) به ترتیب 7/1، 45/1 و 95/1 می باشد. نتایج قابلیت حل کنندگی فسفات در سویه های برتر در phهای مختلف نشان داد که سویه¬های مذکور در 4=ph قابلیت حل کنندگی فسفات را از خود نشان ندادند اما در 6=ph سویه u1 با میانگین شاخص محلول سازی 51/2 و در 8=ph سویه z3 و u1 با میانگین شاخص محلول سازی39/2 و 68/1 بیشترین کارایی را در محلول سازی فسفات داشتند و این دو سویه به عنوان سویه های برتر در 8=ph معرفی شدند. نتایج قابلیت حل کنندگی فسفات در سویه های برتر در دماهای مختلف نشان داد که در دماهای 5 و 15 درجه سانتی گراد هیچ سویه ای قابلیت حل کنندگی فسفات را ندارند اما در دمای 35 درجه سانتیگراد سویه t1 و در دمای 30 درجه سانتیگراد سویه u1 بیشترین کارایی را در محلول سازی فسفات داشتند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 25 سویه باکتری محلول کننده فسفات نیز با استفاده از نشانگر مولکولی rapd مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور dna ژنومی باکتری های محلول کننده فسفات به روش جوشاندن استخراج شد و واکنش pcr با استفاده از 5 آغازگر rapd انجام شد. پس از تهیه ماتریس صفر و یک با استفاده از نرم افزار ntsys-pc و نیز با استفاده از ضریب تشابه جاکارد، ماتریس تشابه محاسبه و تجزیه خوشه¬ای نیز به روش upgma انجام شد. محدوده تشابه ژنتیکی ژنوتیپ ها بین 0 تا 56/0 بدست آمد. سویه¬های مورد مطالعه در 7 گروه مجزا قرار گرفتند که 3 گروه تنها از یک سویه تشکیل شدند. بین برخی سویه ها هم هیچ گونه تشابهی یافت نشد که نشان دهنده تنوع زیاد بین سویه هاست. بررسی تنوع ژنتیکی این سویه¬ها بیانگر وجود تنوع بالا در بین سویه-های مورد مطالعه است و نشان می¬دهد که نشانگر rapd می¬تواند در بررسی تنوع ژنتیکی نشانگر کارایی باشد.
رسول بنایی کاریزبالا سعید خاوری خراسانی
افزایش بهره وری ذرت تحت شرایط تنش و شناسایی و معرفی ارقام و ژنوتیپ های متحمل به شوری می تواند نقش بسزایی در جبران کاهش عملکرد ناشی از تنش شوری داشته و به تولید اقتصادی این محصول کمک کند. با توجه به اینکه انتظار می رود ارقام و ژنوتیپ های ذرت به لحاظ تحمل به شوری تفاوت داشته باشند، لذا ارزیابی و غربالگری آن ها در شرایط شور می تواند گامی موثر در جهت معرفی برترین هیبریدها برای کشت در شرایط شور باشد. این تحقیق به منظور برآورد وضعیت ژنتیکی صفات کمی و اقتصادی مهم در ذرت تحت غلظت های مختلف تنش شوری، غربالگری ژنوتیپهای ذرت دانه ای برای تحمل به تنش شوری با استفاده از روش تلاقی لاین × تستر و بررسی و تعیین برخی صفات زراعی مهم و موثر بر عملکرد تحت تنش شوری انجام پذیرفت. 16 هیبرید به همراه 2 شاهد، زودرس (302ksc) و دیررس (704ksc) مورداستفاده قرار گرفتند، پس از یادداشت برداری و نمونه گیری و تجزیه وتحلیل های آماری صفات نتایج به دست آمده این گونه نشان داد که، هیبرید شماره 11(l22×k1264) در شرایط تنش شوری متوسط بیشترین عملکرد (1/3078کیلوگرم بر هکتار) را داشت که ممکن است به دلیل همبستگی مثبت این صفت با صفات وزن بلال، تعداد دانه در ردیف و تعداد ردیف دانه باشد. بین لاین ها در برخی صفات اختلاف معنی داری مشاهده شد که ممکن است به دلیل وجود نقش اثرات ژنی در کنترل صفات باشد. در بعضی از صفات بررسی شده در میانگین مربعات لاین × تستر نیز اختلاف معنی داری وجود داشت که معنی دار بودن این میانگین نشان می دهد که واکنش لاین ها با تسترهای مختلف برای صفات مربوطه متفاوت است و نیز حاکی از نقش اثر غالبیت و غیر افزایشی در کنترل صفات مذبور دارد، بنابراین درمجموع هر دو اثرات افزایشی و غیر افزایشی در کنترل این صفات نقش دارند. لاین l6 در هردو شرایط نرمال و تنش متوسط برای صفت عملکرد دانه ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی داری داشت و نیز تلاقی (l3×t1) برای صفت عملکرد دانه در شرایط تنش شوری متوسط دارای ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی داری بود. بر اساس شاخص تحمل به تنش فرناندز (sti) هیبرید 10(l20×k3615/2) عملکرد بالاتری را هم در شرایط نرمال (1/2029) و هم در شرایط شوری متوسط (9/2545) نسبت به بقیه از خود نشان می دهد.به منظور برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین های ذرت آزمایشی با استفاده از 8 لاین خویش آمیخته بعنوان لاین های مادری و 2 تستر بعنوان والدین پدری با استفاده از طرح تلاقی لاین × تستر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو محیط شوری (ec=5) و غیر شور اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی داری بین لاین ها در برخی صفات در هر دو محیط نشان داد. اختلاف معنی دار در میانگین مربعات لاین × تستر در شرایط غیر شور برای کلیه صفات به غیر از صفات تعداد روز تا ظهور 50 درصد کاکل ،تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک مشاهده شد. در شرایط شور فقط در صفات تعداد کل برگ، تعداد روز تا ظهور 50 درصد کاکل میانگین مربعات لاین × تستر غیر معنی دار بود. واریانس افزایشی برای صفات تعداد روز تا ظهور 50 درصد کاکل و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک در شرایط غیر شور بیشتر از واریانس غالبیت ارزیابی شد. لاین l6 با مقدار (785/1455) در شرایط غیر شور و (107/789) در شرایط شور دارای حداکثر عملکرد مثبت و معنی دار در ترکیب پذیری عمومی و تلاقی های (l4×t1=428/460 و l7×t1=703/363) در شرایط غیر شور و تلاقی (l3×t1=438/345) درشرایط شور دارای ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی داری بودند. از کل تنوع موجود، سهم لاین ها و لاین در تسترها بیشتر از سهم تسترها بوده است که نشان دهنده انتقال تنوع از لاین ها به هیبریدها می باشد.
سوده خنامانی فلاحتی پور عباس صاحبقدم لطفی
ترکیبات ارگانوفسفره به وفور در آفت کش ها و عوامل عصبی شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته و خطرات زیادی را برای انسان و محیط زیست ایجاد نموده اند. گزارشات زیادی از سم زدایی این ترکیبات با روش های مختلف وجود دارد که از میان این روش ها، هیدرولیز آنزیمی این ترکیبات با آنزیم ارگانوفسفر هیدرولاز، بیشتر مورد توجه محققین واقع شده است. آنزیم ارگانوفسفر هیدرولاز یک پروتئین همو دایمر است که اولین بار از باکتری سودوموناس دیمینوتا و فلاوباکتریوم جدا شده که قادر به تجزیه گستره وسیعی از ترکیبات ارگانوفسفره سمی می باشد. استفاده از فرم تثبیت شده این آنزیم در مقابل فرم آزاد آن باعث افزایش پایداری آنزیم شده و هزینه ها را به واسطه امکان بازیافت و استفاده مجدد از آن کاهش می دهد. همچنین، با تثبیت آنزیم امکان جداسازی آسان و سریع آن از محیط واکنش نیز فراهم می گردد. در این مطالعه ژن کد کننده آنزیم نوترکیب ارگانوفسفر هیدرولاز در ناقل بیانی pet-26b (+) کلون شد و در میزبان e. coli bl21 (de3) plyss بیان و به محیط کشت باکتری ترشح گردید. سپس آنزیم بعد از خالص سازی، بر روی سطح اسپورهای باکتری باسیلوس سوبتیلیس به عنوان یک حامل جدید، به روش جذب سطحی و پیوند کووالان، برای اولین بار تثبیت گردید. تثبیت آنزیم بر روی سطح اسپور با روش های مختلفی مانند سنجش فعالیت آنزیمی اسپورها، وسترن بلات، فلوسایتومتری و میکروسکوپ فلورسنت تأیید گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که در فرم تثبیت شده آنزیم ارگانوفسفر هیدرولاز به روش جذب سطحی، تقریباً حدود 42 تا 45 درصد از فعالیت آنزیم ارگانوفسفر هیدرولاز در ارتباط با اسپور ها حفظ شد و در ph و دمای بهینه فعالیت آنزیم با جذب بر روی اسپور، تغییری حاصل نشد، اما پایداری آنزیم متصل به اسپور در دما و ph های بالا بیشتر از فرم آزاد آنزیم بود. در تثبیت آنزیم به صورت کووالان، درصد تثبیت آنزیم بر روی سطح اسپورها، حدود 55 تا 60 درصد بود. تثبیت کووالان آنزیم بر روی سطح اسپور با روش های طیف سنجی ft-ir و میکروسکوپ الکترونی نگاره، بررسی و تأیید گردید. آنزیم تثبیت شده به صورت کووالان، بعد از 6 بار استفاده در واکنش های آنزیمی متعدد توانست، سوبسترای ارگانوفسفره پارااُکسون را بدون کاهش قابل توجه در فعالیت، تجزیه نماید. پایداری آنزیم ارگانوفسفر هیدرولاز تثبیت شده بر روی اسپور به صورت کووالان، در دما و ph های مختلف نسبت به فرم آزاد آنزیم بهبود یافت. با توجه به امنیت اسپور باکتری باسیلوس سوبتیلیس برای انسان و محیط زیست و همچنین هزینه پایین تولید و تخلیص اسپور، آنزیم تثبیت شده بر روی سطح اسپور، پتانسیل استفاده به عنوان یک بیوکاتالیست، برای تجزیه آلودگی های ارگانوفسفره در محیط و بیوراکتور ها را با کارایی بالا دارا می باشد.
فرشته جدیدبنیاد مسعود ترکزاده ماهانی
ازمک (lepidium draba) یک علف هرز چندساله و متعلق به خانواده شب بو (brassicaceae) است. این گیاه غنی از گلوکوزینولات گلوکورافانین است که می تواند در حضور میروزیناز به ایزوتیوسیانات سولفارافان تبدیل شود. این متابولیت دارای اثرات زیستی و بیولوژیکی مختلفی از قبیل فعالیت های آنتی اکسیدانی، آنتی باکتریایی، ضدالتهابی، ضد قارچی است و در تنظیم چرخه سلولی، مهار رشد و تکثیر سلول های سرطانی موثر می باشد. در این مطالعه، اثرات غلظت های مختلف (صفر (به عنوان شاهد)، 25، 50، 100، 200 و 400 میلی گرم بر لیتر) ساکارز و کیتوزان به عنوان محرک بر تولید سولفارافان در گیاهچه های l. draba که به مدت 7 روز در حضور غلظت های مختلف ساکارز و کیتوزان رشد کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این برخی خصوصیات مورفولوژیکی، محتوی کلروفیل، کارتنوئید، فلاونوئید و آنتوسیانین گیاهچه ها و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز نیز مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که محتوی سولفارافان در گیاهچه های تیمار شده با ساکارز با افزایش غلظت ساکارز در محیط به طور معنی داری نسبت به نمونه شاهد افزایش یافته بود. درحالی که در گیاهچه های تیمار شده با کیتوزان، افزایش معنی دار محتوی سولفارافان فقط در غلظت mg/l200 کیتوزان مشاهده گردید. داده ها نشان دادند که طول ریشه گیاهچه¬های تیمار شده با هر دو محرک به طور معنی داری نسبت به نمونه شاهد افزایش یافته ولی طول ساقه ها به طور معنی داری نسبت به نمونه شاهد کاهش یافته بود. این در حالی است که دو محرک تأثیر معنی داری بر میزان جوانه زنی بذرها نشان ندادند. نتایج حاصل از سنجش محتوی کلروفیل و کارتنوئید گیاهچه های تیمار شده با ساکارز و کیتوزان نشان داد که در غلظت mg/l50 هر دو محرک افزایش معنی دار محتوی کلروفیل و کارتنوئید نسبت به نمونه شاهد مشاهده می شود. همچنین با افزایش غلظت ساکارز و کیتوزان در محیط کشت محتوی فلاونوئید در گیاهچه های تیمار شده با محرک ها به طور معنی داری کاهش یافته بود، این در حالی است که افزایش معنی دار محتوی آنتوسیانین گیاهچه ها در حضور هر دو محرک نسبت به نمونه شاهد مشاهده گردید. فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در حضور غلظت های مختلف ساکارز تا غلظت mg/l50 به طور خطی افزایش یافته و با افزایش غلظت این محرک در محیط به طور خطی کاهش یافته بود. این در حالی است که در تیمار با کیتوزان افزایش معنی دار فعالیت آنزیم کاتالاز در غلظت های mg/l400، 200 و افزایش معنی دار فعالیت آنزیم پراکسیداز فقط در غلظت mg/l400 این محرک نسبت به نمونه شاهد مشاهده گردید. درمجموع نتیجه گیری می شود که حضور ساکارز و کیتوزان در محیط کشت با اعمال استرس اکسیداتیو و تحریک سیستم دفاعی گیاه موجب این تغییرات شده است. درعین حال تأثیر ساکارز نسبت به کیتوزان بیشتر می باشد که می تواند به دلیل تأثیر آن به عنوان یک مولکول سیگنالی باشد که سیستم دفاعی گیاه را بیشتر تحت تأثیر قرار می دهد.
نرگس حیدرزاده محمد حسین فتوکیان
کمبود آهن و روی از شایع ترین اختلات غذایی در جهان به خصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. علت اصلی این سوء تغذیه پایین بودن محتوای کاتیون های معدنی در گیاهان و سهم قابل توجهی از رژیم غذاهای گیاهی در تغذیه بشر است. با توجه به فقر گندم از نظر این ریزمغذی ها و سهم بالای گندم در تأمین کالری بشر به ویژه در ایران، غنی کردن گندم از نظر عناصر ضروری یکی از بهترین روش¬ها در حل این معضل می باشد. بنابراین با توجه به ضرورت تغذیه انسان و از طرفی وجود تحقیقات مولکولی و بیومتری در شناسایی مکان های ژنی بزرگ اثرکنترل کننده میزان آهن و روی، ضرورت شناسایی این qtl ها در ارقام گندم و شناسایی نشانگرهای تأثیرگذار در پیشبرد برنامه های اصلاحی بسیار مفید است. در این پژوهش ارقام گندم نان در یک آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی کشت شدند. ضمن ارزیابی تعدادی از صفات مورفولوژی، محتوای غلظت آهن و روی در 66 رقم گندم نان با دستگاه جذب اتمی اندازه¬گیری شد. غلظت آهن از mg/kg 05/21 تا 71/61 و غلظت روی بین مقادیر mg/kg 65/21 تا 6/91 متغیر بود. رقم بک¬کراس¬روشن و رقم طبسی موتانت به ترتیب دارای بیشترین و کمترین محتوای آهن هم چنین ارقام کرج2 و هیرمند دارای بیشترین و کمترین محتوای روی دانه ارزیابی شدند. در این مطالعه از 40 نشانگر ریزماهواره در برگیرنده qtlهای بزرگ اثر کنترل¬کننده غلظت آهن و روی واقع در 6 ناحیه کروموزومی گندم استفاده شد. نتایج مولکولی نشان داد محتوای اطلاعات چندشکلی از 51/0 تا 91/0 متغیر بود. بالاترین مقدار وابسته به نشانگر xbarc281 و کمترین میزان مربوط به نشانگر xbarc124 بود. هم¬چنین تعداد آلل¬های نشانگرهای ریزماهواره با میانگین 18 آلل بین 9 تا 25 آلل ارزیابی شد. نشانگر xgwm282 با تعداد 25 آلل در بین سایر نشانگرها دارای بیشترین تعداد آلل بر روی ژنوم بود. تجزیه خوشه¬ای داده¬های مولکولی با استفاده از الگوریتم upgmaو ضریب تشابه neiارقام گندم را به 7 گروه با فواصل ژنتیکی متفاوت تقسیم کرد به طوری¬که ارقام موجود در گروه 4 از نظر آهن و گروه 6 از نظر روی دانه از میانگین چشم¬گیر بالاتری نسبت به میانگین کل سایر گروه¬ها برخوردار بودند. اختلاف معنی داری آزمون f این گروه¬ها تأیید نمود که غلظت آهن و روی دانه در ارقام گندم ایرانی با نواحی ژنومی مورد مطالعه در این پژوهش پیوسته می¬باشد. نتایج تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که 24 مولفه با ریشه مشخصه بزرگتر از 1 قادر به توجیه 62 درصد از تغییرات بودند. که این امر بیانگر پراکندگی نشانگرها درسراسر ژنوم می¬باشد که به دلیل انتخاب مکان¬های ژنومی مختلف در نشانگرهای مورد استفاده این نتیجه قابل تأیید می¬باشد. با بررسی تنوع هاپلوتیپی ارقام گندم برای ناحیه qtl کنترل کننده آهن در 14? گروه هاپلوتیپی و برای qtl کنترل¬کننده روی در تعداد گروه¬های متفاوت هاپلوتیپی قرارگرفتند. ازطرفی وجود رقم¬هایی با غلظت مناسب آهن و روی نشان دهنده حضور qtlهای جدید برای محتوای این دو ریزمغذی در بخشی از ارقام ایرانی است. هم¬چنین به جهت مشاهده ترکیب آللی کاملاً مشابه با مرجع در یکی از qtlهای مورد بررسی در کنترل محتوای روی، می¬توان این ترکیب آللی را به عنوان بهترین ترکیب آللی جهت انتخاب به کمک نشانگر در برنامه¬های اصلاحی غنی¬سازی روی در گندم معرفی نمود. با در نظر گرفتن ارتباط معنی¬دار تعدادی از نشانگرها با غلظت آهن و روی، نشانگر xwmc667 و xgwm595به عنوان متمایزکننده¬ترین نشانگرهای مرتبط با ژن¬های کنترل-کننده این دو ریزمغذی در گندم شناسایی شدند، که در اصلاح به کمک نشانگر از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.روارلاییغنالاغغاراتتنتمدذ
سارا فرخ زاده قاسم محمدی نژاد
تنش های محیطی علی رغم رعایت اصول نوین به زراعی در بسیاری از مناطق تولید غلات را محدود کرده اند لذا افزایش تولید و سطح زیرکشت غلاتی با عملکرد و کیفیت مطلوب و مقاوم به تنش¬های محیطی ضروری است. تریتی¬پایرم از آمفی پلوئیدهای مصنوعی است که در دهه گذشته به منظور انتقال ژن¬های متحمل به شوری از تلاقی ارقام زراعی گندم دورم ( ) و گونه وحشی علف شور ساحل به¬نام تینوپایرم بسارابیکم تولید شده است و در دو دهه گذشته در دنیا و ایران در مطالعات به عنوان غله ای جدید وارد شده است. اگر چه لاین های نسل اول این آمفی پلوئید دارای برخی صفات نامطلوب زراعی از جمله شکنندگی محور سنبله ، دیررسی و ناپایداری جزیی میوزی است ولی از نظر تولید محصول با مشکل جدی روبه¬رو نمی¬باشد. با توجه به تنش¬های محیطی فراگیر از جمله شوری در جنوب شرق ایران در طی دهه گذشته تریتی¬پایرم به عنوان جایگزین مناسبی برای تولید موفق غلات در این ناحیه تشخیص داده شد و بر اساس بررسی¬های زراعی و اصلاحی انجام شده 8 لاین اولیه به عنوان لاین¬های امید بخش دارای پتانسیل مطلوب تشخیص داده شدند و قبل از هر گونه معرفی این لاین¬ها به عنوان رقم جدید، بررسی سازگاری عمومی این لاین¬ها و تعیین تنوع ژنتیکی آن¬ها در مقایسه با ارقام گندم نان و همچنین لاین¬های امید بخش تریتیکاله ضروری است. بدین منظور با استفاده از داده¬های موجود محیط¬های مختلف در طی سال¬های گذشته سعی در بررسی سازگاری این لاین¬ها گردید و در ادامه ضمن بررسی تنوع ژنتیکی این لاین¬ها پتانسیل تولید آن¬ها نسبت به گندم و تریتیکاله ارزیابی گردید. بدین منظور جهت بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد و سایر خصوصیات زراعی 17 ژنوتیپ متشکل از 8 لاین اولیه تریتی¬پایرم، 5 لاین امیدبخش تریتیکاله و 4 رقم گندم نان ایران در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 3 تکرار در هفت محیط، طی سال های زراعی (80-81 ، 84-85 و 88-89) و در سه منطقه (کرمان، سیرجان و نی¬ریز) صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای صفات ظهور سنبله (روز) ، ارتفاع بوته، تعداد پنجه کل، طول سنبله، تعداد سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه اختلاف بسیار معنی¬داری بین محیط¬ها نشان داد. نتایج تجزیه واریانس مرکب فقط برای صفات ظهور سنبله (روز)، ارتفاع بوته، تعداد پنجه کل، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت اختلاف معنی-داری بین ژنوتیپ¬ها نشان داد. واکنش ژنوتیپ¬ها در محیط¬های مختلف برای تمام صفات اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی¬داری به وجود آورد. نسبت مجموع مربعات اثر متقابل به کل تغییرات بعد از شاخص برداشت برای عملکرد دانه نسبت به سایر صفات بیشتر بود (48/61%). نتایج تجزیه واریانس گروهی نیز برای اکثر صفات حاکی از اختلاف بسیار معنی¬دار لاین¬های گروه تریتی¬پایرم با تریتیکاله، تریتی¬پایرم با گندم و تریتیکاله با گندم بود. شاخص¬های مختلف پایداری شامل واریانس محیطی، اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا، معیارهای رگرسیون ابرهارت وراسل، ضریب تبیین و معیارهای روش مور، مدل ammi و تجزیه آثار متقابل e× g بر مبنای تجزیه ضرایب مسیر (روش تای) مقایسه شدند و ژنوتیپ¬های برتر بر مبنای هر روش تعیین گردیدند. بر اساس پارامتر واریانس محیطی ارقام بهاره بافت، امید و لاین¬های تریتی¬پایرم la/b، la(4b,4d)/b و (ma/b)(cr/b)-4 ناپایدارترین واکنش¬ها را داشتند، در حالی¬که لاین¬های (st/b)(cr/b)-4، (ka/b)(cr/b)-6، 4108 و رقم کویر پایدارترین ژنوتیپ¬ها بودند. ارزیابی واکنش ژنوتیپ¬ها بر مبنای اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا گروه¬بندی¬های یکسانی از پایداری ژنوتیپ¬ها ارائه داد. از بین ژنوتیپ¬های پر محصول، لاین تریتی¬پایرم (ka/b)(cr/b)-5 و لاین¬های تریتیکاله 4108 و m45 پایدارترین ژنوتیپ¬ها بودند و از بین این سه ژنوتیپ، لاین m45 به¬دلیل سهم کمتر در اثر متقابل e × g پایداری بیشتری نشان داد. تجزیه پایداری عملکرد دانه بر اساس پارامترهای روش ابرهارت و راسل (ضریب رگرسیون خطی و میانگین مربعات انحراف از رگرسیون) نشان داد که که لاین¬های تریتیکاله 4115 و m45 با عملکرد بالاتر از میانگین و ضریب رگریسون خطی نزدیک به 1 دارای سازگاری عمومی مطلوب هستند. در حالی¬که رقم بهاره بافت و لاین 4108 به ترتیب با محیط¬های مساعد و نامساعد سازگاری خصوصی نشان دادند. بر مبنای پارامتر دوم روش ابرهارت و راسل از بین ژنوتیپ¬های پرمحصول لاین¬های 4108، 4116، m45 و (ka/b)(cr/b)-5 با کمترین انحراف از رگرسیون خطی پایدارترین ژنوتیپ¬ها تشخیص داده شدند. بر اساس روش مور، تعیین پایداری ژنوتیپ¬ها بر مبنای آثار متقابل کراس¬آور و تغییر در رتبه یا پارامتر ss(ic)i که بیان¬گر دو مفهوم اول پایداری لین و بینز می¬باشد، لاین¬های (ka/b)(cr/b)-5، 4108 و m45 پایداری مطلوبی نشان دادند و از بین پارامترهای پایداری یک متغیره این متد کاراتر بود. روش ammi وتجزیه توام آثار افزایشی جمع¬پذیر (تجزیه واریانس) و آثار متقابل ضرب¬پذیر (تجزیه¬ی مولفه¬های اصلی) نشان داد که آثار مدل، محیط و اثر متقابل e × g بسیار معنی¬دار هستند و 49/89 درصد توسط سه مولفه اصلی اول بیان می¬شود. بر مبنای بای¬پلات اجزای ژنوتیپی و محیطی اولین مولفه اصلی اثر متقابل و میانگین¬های عملکرد ژنوتیپ¬ها و محیط¬ها و هم¬چنین نتایج تجزیه خوشه ای امتیاز اولین مولفه اصلی اثر متقابل نتیجه¬گیری شد که لاین¬های (ka/b)(cr/b)-6، (st/b)(cr/b)-4، 4103، 4116 و m45 پایدارترین واکنش را دارند که از بین این لاین¬ها، لاین تریتیکاله m45 کمترین ipc1 را داشت و لاین¬های la/b، la(4b,4d)/b، (ma/b)(cr/b)-4، (ka/b)(cr/b)-3 و رقم الوند ناپایدار بودند. بر اساس بای¬پلات حاصل از ipc2 و میانگین لاین های ka/b، la/b، (ka/b)(cr/b)-6 و رقم بهاره بافت پایدارترین ژنوتیپ¬ها بودند و ژنوتیپ-های m45 و کویر با محیط پنجم و لاین¬های 4108 و 4116 با محیط ششم سازگاری خصوصی نشان دادند. هم¬چنین گروه¬بندی ژنوتیپ¬ها بر اساس آماره¬های پایداری مدل ammi3 شامل sipc3 و ev3 به¬ترتیب لاین¬های ka/b، (st/b)(cr/b)-4 ولاین¬های ka/b، la(4b,4d)/b، (ma/b)(cr/b)-4، (ka/b)(cr/b)-5، (st/b)(cr/b)-4 پایدارترین ژنوتیپ¬ها بودند. تجزیه الگوی واکنش ژنوتیپی بر مبنای دو مولفه اصلی اول و دوم، لاین¬های (ka/b)(cr/b)-6، (st/b)(cr/b)-4 و m45 را به¬عنوان پایدارترین ژنوتیپ¬ها متمایز کرد. تجزیه علیت آثار متقابل e × g به روش تای نشان داد که جزء ژنوتیپی v1 (تعداد سنبله) مهم¬ترین جزء ژنوتیپی تاثیرگذار بر عملکرد و پایداری است. بر این اساس ژنوتیپ¬های کویر، 4115، (ka/b)(cr/b)-5،m45 و بهاره بافت به¬ترتیب با دارا بودن مقادیر بالایv1، پایدارترین ژنوتیپ¬های پرمحصول بودند. مقایسه اجزای محیطی تای، مراحل تلقیح و تشکیل دانه را حساس¬ترین مرحله رشد ژنوتیپ¬ها به عوامل محیطی نشان داد. از این¬رو ارزیابی پایداری ژنوتیپ¬ها بر اساس جزء ژنوتیپی v2 (تعداد دانه در سنبله) سودمند نیست. در نهایت بر مبنای نتایج این پژوهش لاین¬های اولیه و ترکیبی اولیه تریتی¬پایرم و لاین¬های تریتیکاله در مقایسه با گندم پایداری و سازگاری بیشتری را نشان دادند و در این بین لاین¬های (ka/b)(cr/b)-5 و m45 به¬ترتیب با عملکرد 26/4 و 48/5 تن در هکتار و واکنش پایدار در همه محیط¬ها به¬عنوان لاین¬های مناسب برای توصیه به زارعین و یا ورود به برنامه¬های اصلاحی معرفی می¬شوند. در بخش دوم این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی صفات زراعی، برآورد اجزای عملکرد، اثرات مستقیم و غیرمستقیم بین عملکرد و اجزای آن و هم¬چنین شناخت عوامل پنهانی موثر بر آن¬ها در سال زراعی 1388-89 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار برای 27 ژنوتیپ مختلف شامل 13 لاین اولیه تریتی¬پایرم، 5 لاین امیدبخش تریتیکاله و 9 رقم گندم نان ایرانی اجرا شد. بین ژنوتیپ¬ها برای کلیه صفات مورد بررسی به¬جز صفات طول برگ پرچم، ظهور سنبله (روز) و رسیدن دانه (روز) تفاوت¬های بسیار معنی¬داری مشاهده شد. بیشترین ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی به¬ترتیب مربوط به صفات طول ریشک، عملکرد دانه، شاخص برداشت و متوسط وزن سنبله بود. در تجزیه به مولفه¬های اصلی سه مولفه اول 91 درصد از تغییرات واریانس کل را توجیه نمودند. بر این اساس صفات عملکرد دانه، وزن ساقه، تعداد پنجه کل، تعداد سنبله، طول ساقه، عرض برگ اصلی، ظهور سنبله (روز) ، طول ریشک، ارتفاع بوته، قطر سنبله، طول دانه، وزن کاه، طول سنبله، فاصله میان¬گره، درصد باروری و رسیدن دانه (روز) نقش تعیین کننده ای در توجیه تغییرات کل نشان دادند. طبق نتایج حاصل از تجزیه همبستگی ساده فنوتیپی و ژنوتیپی، صفات شاخص برداشت، وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله، وزن صددانه و تعداد سنبلچه در سنبله بیشترین همبستگی مثبت و معنی¬دار را با عملکرد دانه داشتند. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانه ژنوتیپ¬ها را می¬توان به صفات شاخص برداشت، وزن هزاردانه، ارتفاع بوته، درصد باروری، تعداد پنجه کل و وزن کل سنبله نسبت داد. تجزیه ضرایب مسیر اهمیت صفات شاخص برداشت و وزن هزار دانه که اثر مستقیم و معنی دار مثبت و بالایی با عملکرد دانه داشتند را مورد تاکید قرار داد. به¬علاوه تجزیه ضرایب مسیر نشان داد که صفات تعداد بوته سبز شده و وزن کل سنبله به¬ترتیب از طریق تاثیر بر صفات شاخص برداشت و تعداد بوته سبز شده نقش مهمی در عملکرد دانه ایفا می¬نمایند. تجزیه خوشه¬ای بر اساس صفات مورد مطالعه گونه¬های مختلف را در چهار گروه مجزا طبقه¬بندی نمود. تجزیه به عامل¬ها 6 عامل پنهانی را استخراج نمود که بیش از 87 درصد تغییرات را توجیه کرد. نتیجه تحقیقات نشان داد که برای تولید ژنوتیپ¬های دارای عملکرد بالا بایستی گیاهانی با با بنیه قوی، وزن هزار دانه زیاد، شاخص برداشت بالا و تعداد پنجه کافی انتخاب شوند.
سپیده قطب زاده کرمانی شهرام پورسیدی
با توسعه طرح های انسان ساخت و آلوده شدن خاک ها به وسیله فلزات سنگین، ساختار خاک برای رشد و توسعه گیاهان، میکرواورگانیسم ها و بدنبال آن برای انسان مسموم و خطرناک می شود و تنوع زیستی خاک را نیز بر هم می زند. در حال حاضر نیاز به جلوگیری از گسترش این آلودگی ها و همین طور پاکسازی مناطق آلوده شده به شدت احساس می شود. برای این منظور می توان از روش های مختلفی بهره گرفت. در حقیقت گیاه پالایی یکی از روش هایی است که موجب افزایش فعالیت های طبیعی پاکسازی با استفاده از گیاهان زنده می شود. بزرگ ترین مزیت این روش نسبت به سایر روش ها، ارزان بودن، سادگی و سازگاری آن با محیط زیست است. در این روش، انتخاب گیاه مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه، نوع و میزان آلودگی خاک انتخاب می شود.
نفیسه صفرپوردهکردی بهروز شیران
مهندسی ژنتیک یا انتقال ژن فرآیندی است که طی آن قطعه مشخصی از dna خارجی که حاوی ژن جدید یا ترکیب جدیدی از ژن ها میباشد ، با استفاده از فنون آزمایشگاهی بطور مصنوعی وارد ژنوم یک ارگانیسم میگردد . به دو روش مستقیم و غیرمستقیم است،در این پایان نامه از روش آگروباکتریوم که از یکی از روشهای غیر مستقیم است استفاده شده.
صدریه جدیدالاسلامی ابادانی امین باقی زاده
جو زراعی چهارمین غله مهم در دنیا بعد از گندم، ذرت و برنج می باشد و یکی از اولین گیاهانی است که توسط بشر اهلی شده است. به منظور بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی 33 رقم جو زراعی در اقلیم کرمان،آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنرکرمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. 17 صفت زراعی شامل: وزن کل بوته خشک، طول پدانکل، تعداد سنبله روی بوته، وزن سنبله اصلی، وزن کل سنبله ها، تعداد دانه در سنبله اصلی، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در سنبله اصلی، وزن دانه در بوته، تعداد پنجه، تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول خوشه، طول ریشک، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین همه ارقام از نظر کلیه صفات، تفاوت معنی داری وجود داشت که نشان دهنده تنوع فنوتیپی بالا برای صفات مورد بررسی در بین ژنوتیپ ها بود. تجزیه همبستگی مشخص نمود که معنی دار بودن ضرایب همبستگی فنوتیپی با هر کدام از صفات وزن سنبله اصلی، وزن کل سنبله ها، تعداد سنبله دربوته، تعداد دانه در سنبله اصلی، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در سنبله اصلی، وزن دانه در بوته و شاخص برداشت با عملکرد نشان می دهد که برای دستیابی به ژنوتیپ های با عملکرد دانه بالا می توان از این صفات به عنوان معیارهای انتخاب استفاده نمود. برای حذف اثر صفات غیر موثر بر روی عملکرد دانه از رگرسیون گام به گام استفاده شد که بیشترین تغییرات عملکرد دانه در واحد سطح توسط صفت تعداد دانه در بوته (25%) توجیه می شود. و بعد صفات وزن دانه در بوته و شاخص برداشت به ترتیب اهمیت وارد مدل شده و در ایجاد تنوع عملکرد دانه ایفای نقش نمودند. نتایج تجزیه ضرایب مسیر نشان داد که صفت وزن دانه در بوته بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه در جو دارد. نتایج تجزیه به عامل ها 5 عامل را مشخص ساخت که در مجموع 59/83 درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند. این عامل ها با توجه به اجزای تشکیل دهنده به ترتیب به نام عامل عملکرد دانه، عامل اجزاء موثر بر عملکرد دانه، عامل عملکرد بیولوژیک نام گذاری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای (روش وارد) 33 ژنوتیپ مورد بررسی در 4 گروه مجزا طبقه بندی شدند. بررسی تنوع ژنتیکی و مولکولی بین ارقام با استفاده از 8 آغازگر issrصورت گرفت بر اساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای داده های مولکولی (روش upgma) 33 ژنوتیپ مورد بررسی در 4 گروه مجزا تقسیم بندی شدند. کلمات کلیدی: جو، تنوع فنوتیپی، تنوع ژنتیکی، همبستگی صفات، رگرسیون گام به گام، تجزیه به عامل ها، تجزیه خوشه ای، نشانگرهای issr .
فزرانه کوهبنانی مجید فکری
تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر ماده آلی (پودر یونجه ی پوسیده) بر جذب سطحی فلوراید در زئولیت و برخی خاک های کوهبنان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گردید. نمونه خاک های مورد آزمایش از مناطق اپوروار، جور، ده ملک و مقیم آباد شهرستان کوهبنان تهیه شد. نمونه های خاک با ماده آلی (پودر یونجه) در دو سطح صفر و 4 درصد مخلوط شد. خاک های تیمار شده به مدت سه ماه در شرایط گلخانه در دمای 5±25 درجه سانتیگراد و در رطوبت ظرفیت زراعی نگهداری شد. در پایان سه ماه نگهداری، خاک های تیمار شده با ماده ی آلی، به نسبت 1:20 با محلول هایی که حاوی 5 تا 300 میلی گرم بر لیتر فلوراید از منبع naf و cacl2.2h2o با غلظت 01/0 مولار بود، به مدت 24 ساعت با استفاده از شیکر مخلوط و بلافاصله پس از آن سانتریفیوژ شد. در نهایت غلظت تعادلی عنصر فلوراید توسط الکترود فلوراید 523wtw اندازه گیری و هم-دماهای جذب سطحی فلوراید تعیین گردید.
علی فدایی علی اکبر مقصودی مود
چکیده ندارد.
محمود حاج محمدرضایی مه لقا قربانلی
چکیده ندارد.
مریم قاسمی عیسی جرجانی
چکیده ندارد.
زهرا شهبا امین باقی زاده
چکیده ندارد.
عادله بلوچی امین باقی زاده
چکیده ندارد.
مهسا جرجندی غلامحسین شهیدی بنجار
چکیده ندارد.
محسن بهاء الدینی کمال شجاعیان
چکیده ندارد.
شبنم سپه پور امین باقی زاده
در این تحقیق، روش های تلفیق کشت مریستم با گرمادرمانی و تلفیق کشت مریستم و جوانه با الکترودرمانی در قالب دو آزمایش مستقل، به منظور تولید گیاه عاری از ویروس ابلقی میخک از رقم voltaire میخک، مورد مقایسه قرار گرفت. در آزمایش اول، روش تلفیقی کشت مریستم با گرمادرمانی با سه ارتفاع مختلف مریستم، 3/0 ، 5/0 و 1 میلی متر بر روی حذف ویروس ابلقی میخک مورد مطالعه قرار گرفته است. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و در سه تکرار انجام شد که هر تکرار حاوی 5 ریز نمونه بود و هر مریستم یک ریز نمونه را تشکیل می داد. در آزمایش دوم، اثر تلفیقی کشت مریستم و جوانه با الکترودرمانی بر روی حذف ویروس ابلقی میخک مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل با سه فاکتور و در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با سه تکرار انجام شد که هر تکرار حاوی 5 ریز نمونه بود و هر مریستم یا جوانه، یک ریز نمونه را تشکیل می داد. شدت جریان با چهار سطح (0، 10، 15، 20 ma)، فاکتور اول و مدت زمان با دو سطح ( 10و 15 دقیقه )، فاکتور دوم و نوع ریز نمونه با چهار سطح ( مریستم هایی به ارتفاع 3/0، 5/0و mm1 و جوانه جانبی) فاکتور سوم را تشکیل می دادند. مقایسه بین روش های تولید گیاه عاری از ویروس نشان داد که تلفیق کشت مریستم و گرمادرمانی نتایج بهتری در عملکرد گیاه عاری از ویروس نسبت به کشت مریستم به تنهایی و الکترودرمانی داشت. بطوریکه در تیمار تلفیقی کشت مریستم با گرمادرمانی، مریستم گرمادرمانی شده با ارتفاع mm 3/0 با میزان تولید 5/62 % گیاهچه های عاری از ویروس، بالاترین میزان درصد گیاهچه های عاری از ویروس را به خود اختصاص داد و برای این صفت مناسب ترین تیمار بود در حالی که در تیمار تلفیقی کشت مریستم و جوانه با الکترودرمانی، بالاترین درصد گیاهچه های عاری از ویروس،3/37%، در تیمار مریستم با اندازه mm 3/0 در شدت جریانma 20 و مدت زمان 15 دقیقه بدست آمد.
حمیده سپهری زرندی عبدالرضا باقری
گیاهان عالی راهکارهای متعددی را برای مقاومت و حفاظت خود در برابر تنش های زیستی و غیر زیستی، بکار می برند. یکی از این راهکارها، ساخت پروتئین های مرتبط با پاتوژن است که ژن کیتیناز از دسته ژن های مذکور می باشد. لذا به منظور درک بهتر سیستم های دفاعی گیاه نخود (cicer arietinum l.) در سطح مولکولی، بیان دو ژن کیتیناز مربوط به گروه i و گروه iii درحین آلودگی با قارچ فوزاریوم مورد مطالعه قرار گرفت. سطح تظاهر ژن های مذکور در گیاهان نخود تیمار شده و شاهد از ژنوتیپ حساس (mcc724) و مقاوم mcc10)) نسبت به آلودگی با ایزوله 85 قارچ بیماری زای fusarium oxysporum f. sp. ciceri، در ساعات معینی پس از تلقیح، ردیابی شد تا احتمال دخالت آن ها در ایجاد مقاومت به پژمردگی فوزاریومی به گیاه نخود بررسی شود. به منظور مطالعه الگوی تظاهر ژن کیتیناز درسطح رونوشت ها در گیاهان شاهد و تیمار شده، پس از گذشت 6، 24، 48 و 72 ساعت از آلودگی، rnaی کل از اندامهای هوایی استخراج شده و برای ساخت cdna و انجام rt-pcr مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاکی از افزایش بیان هر دو ژن پس از آلودگی بود اما سطح تظاهر ژن کیتیناز i در گیاهان شاهد و نیز پس از تلقیح، در ژنوتیپ حساس بیشتر بود. بنابراین ژن مذکور نمی تواند نقشی در مقاومت گیاه نخود در برابر ایزوله 85 فوزاریوم داشته باشد. برای بررسی دقیق تر تغییرات بیان ژن کیتیناز iii از روش real-time pcr استفاده شد. نتایج نشان داد که حداکثر القا (بیش از سه برابر افزایش بیان) ژنوتیپ مقاوم، در 48 ساعت پس از تلقیح روی می دهد. این در حالی است که سطح بیان در ژنوتیپ حساس پس از 6 ساعت به حداکثر می رسد (بیش از پنج برابر) و تا 72 ساعت سطح بیان در هر دو ژنوتیپ به کمتر از سطح اولیه تظاهر می رسد. اگرچه سطح بیان ژن کیتیناز iii در ژنوتیپ مقاوم دیرتر از ژنوتیپ حساس به حداکثر می رسد، اما بیش از سه برابر سطح تظاهر در ژنوتیپ حساس می باشد. بنابراین به احتمال زیاد ژن مذکور در اعطای مقاومت نسبت به پژمردگی فوزاریومی دخیل می باشد.