علی رغم تلاش های گوناگون در راستای توانمندسازی تعاونی ها در ایران، توافق چندانی در ارتباط با مفهوم و راهکارهای این امر مشاهده نمی شود. بنابراین هدف از این تحقیق، دستیابی به راهکارهای توانمندسازی تعاونی-های تولید از دیدگاه کارشناسان ملی و استانی و همچنین اعضای هیئت مدیره تعاونی های تولید بود. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی است و در آن از فن دلفی جهت جمع آوری داده ها و حصول توافق استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه به دو گروه تقسیم شدند، کارشناسان درگیر در طرح های توانمندسازی تعاونی های تولید در سطح ملی و استانی (80=n)، و اعضای هیئت مدیره آگاه و مطلع از طرح های توانمندسازی تعاونی های تولید در استان های مذکور بودند (277=n)، که از روش نمونه گیری تصادفی ساده برای انتخاب کارشناسان (55=n) و از روش نمونه گیری طبقه ای تناسبی برای انتخاب اعضای هیئت مدیره و مدیرعاملان (85=n) استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه در طی دو مرحله استفاده شد. روایی و پایایی ابزار تحقیق مورد تایید قرار گرفت. در مرحله اول تکنیک دلفی پاسخگویان به 21 مورد از تعاریف توانمندسازی تعاونی های تولید، 28 مورد از ویژگی-های تعاونی های تولید توانمند، 33 مورد از عوامل پیش برنده ها و 32 مورد از عوامل بازدارنده توانمندسازی تعاونی های تولید، و 34 مورد از راهکارهای توانمندسازی تعاونی های تولید اشاره کردند. در مرحله دوم نظرات پاسخگویان در قالب طیف لیکرت 5 قسمتی (1: کاملاً مخالفم تا 5: کاملاً موافقم) مورد پرسش قرار گرفت. با استفاده از آزمون مقایسه میانگین ها گویه های مورد توافق دو گروه (کارشناسان توانمندسازی تعاونی های تولید و مدیر عاملان تعاونی های تولید) حذف شدند. در نهایت 19 تعریف توانمندسازی تعاونی تولید، 24 ویژگی تعاونی تولید توانمند، 29 عوامل پیش برنده توانمندسازی تعاونی های تولید، 22 عامل بازدارنده توانمندسازی تعاونی های تولید و 32 راهکار توانمندسازی تعاونی های تولید مورد توافق دوگروه قرار گرفتند. در نهایت با استفاده از تحلیل عاملی گویه های مربوط به تعریف توانمندسازی تعاونی های تولید در قالب 4 عامل: آموزش و هدایت، ایجاد ظرفیت-های فردی، گروهی و سازمانی، جهت گیری رفع نیازها و مشکلات اعضا و توسعه پایدار، و افزایش استقلال و نقش آفرینی تعاونی، گویه های مربوط به ویژگی های تعاونی های تولید توانمند در قالب 4 عامل: داشتن طرح و برنامه اجرایی و آموزشی، اراده و اقدام جمعی، توانا در رسیدن به اهداف و تعاملات و شراکت ها، گویه های مربوط به عوامل پیش برنده توانمندسازی تعاونی های تولید در قالب 4 عامل: توسعه زیر ساخت های لازم، ایجاد شرایط یادگیری و تبادل دانش، ارتقای اعتماد و انگیزه اعضا، استقلال تعاونی ها، گویه های عوامل بازدارنده در قالب 4 عامل: قابلیت های پایین اعضا برای برنامه ریزی و مدیریت، نقش آفرینی ضعیف بخش دولتی، عدم تفویض اختیار توسط بخش دولتی ، عدم توجه به مشارکت و گویه های راهکارهای توانمندسازی تعاونی های تولید در قالب 5 عامل: تدوین برنامه های مناسب، دادن اختیار به تعاونی ها و احترام به مالکیت فردی اعضا، ارتقای مشارکت و تعاملات، ارائه تشویق و پاداش ، و آموزش و فرهنگ سازی دسته بندی شدند.

امروزه داشتن کارکنانی خلاق و متعهد، به عنوان مهمترین منبع سازمان در نظر گرفته می شود. ثروت سازمانهای امروزی دیگر سرمایه های فیزیکی و تکنولوژی نخواهد بود، بلکه شالوده ثروت هر سازمان را کارکنان در قالب دانش و مهارت و انگیزه هایشان تشکیل می دهند. لزوم پرورش کارکنانی که دارای توانایی خود مدیریتی باشند باعث شده که توانمندسازی نیروی انسانی به عنوان یک پارادایم جدید، توجه بسیاری از صاحبنظران مدیریت را به سوی خود جلب کند. این پژوهش با هدف کلی بررسی و شناسایی عوامل موثر بر توانمندی روانی اعضای هیئت مدیره تعاونی های تولید کشاورزی انجام گرفته است. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است که در آن از پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار تحقیق استفاده گردیده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق شامل کلیه اعضای هیئت مدیره تعاونی های تولید کشاورزی فعال در استان فارس می باشد. روش نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش، طبقه ای متناسب است. جهت تعیین حجم نمونه تحقیق حاضر از جدول نمونه گیری بارتلت و همکاران استفاده گردید. با توجه به حجم جامعه آماری این پژوهش (1540n=) تعداد 184 نفر به عنوان حجم نمونه برای این تحقیق مشخص گردید که در نهایت جهت افزایش ضریب اطمینان پژوهش، این تعداد به 193 نفر افزایش یافت. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات و پیشنهادات اساتید ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه شیراز انجام گردید. همچنین برای سنجش اعتبار پرسشنامه ی تهیه شده، آزمون پیشاهنگ انجام گردید و در نهایت میزان آلفای کرونباخ برای قسمت های مختلف پرسشنامه 94/0 – 72/0 بدست آمد. نتایج این پژوهش بطور کلی نشان داد که از بین متغیر های فردی بررسی شده، متغیرهای سن، جنسیت، سابقه عضویت در هیئت مدیره، درآمد، میزان شرکت در کلاس های آموزشی و عزت نفس با متغیر وابسته میزان توانمندی روانی، دارای همبستگی مثبت و معنی داری بودند. همچنین از میان متغیرهای گروهی مربوط به تیم هیئت مدیره، متغیرهای ارتباطات، مشارکت در تصمیم گیری های تعاونی، میزان اهمیت گروه و کار گروهی در تعاونی و خود مدیریتی دارای همبستگی مثبت و معنی داری با متغیر وابسته میزان توانمندی روانی اعضای هیئت مدیره تعاونی های تولید کشاورزی استان فارس بودند. از بین متغیرهای سازمانی بررسی شده، متغیرهای اعتماد (اعتماد شناختی و عاطفی به هیئت مدیره و به اعضا)، تسهیم دانش، حمایت اجتماعی، رضایتمندی و دسترسی به منابع و اطلاعات تعاونی دارای همبستگی مثبت و معنی دار، و متغیر ابهام نقش دارای همبستگی منفی و معنی داری با متغیر وابسته تحقیق بودند. در نهایت نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند عاملی نشان داد که مهمترین عوامل تاثیر گذار بر توانمندی روانی اعضای هیئت مدیره تعاونی های تولید کشاورزی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند، به ترتیب اهمیت عبارتند از: تعداد کلاس های آموزشی دریافتی، تسهیم دانش، خود مدیریتی، مشارکت در تصمیم گیری های تعاونی، و اعتماد شناختی به هیئت مدیره.

امروزه با افزایش اهمیت نوآوری در فرآیند توسعه و انتقال فنآوری های کشاورزی، کارگزاران نهادی تحقیق، ترویج و آموزش کشاورزی تلاش می کنند تا چارچوبی انعطاف پذیر برای مشارکت هر چه بیشتر مخاطبان خویش فراهم آورند. یکی از روش های نوین جلب مشارکت کشاورزان و بهره برداران، روش مدرسه در مزرعه است، که با شعار آموزش توام با یادگیری همراه است. اما از آنجا که آموزش و توسعه منابع انسانی یک سرمایه گذاری گران می باشد، هدف کارفرما است که مطمئن شود سرمایه-گذاری در آموزش حداکثر برگشت را مهیا می کند. متاسفانه مقیاس هایی که انتقال مهارت های یادگرفته شده در آموزش را به محل کار نشان دهد، بسیار محدود است. یکی از روش های مورد استفاده برای این منظور استفاده از سیستم انتقال یادگیری می باشد. به منظور بهبود سیستم انتقال آموزش مهم است که مولفه های موثر بر انتقال یادگیری را شناخت و سپس در جهت حذف عواملی که مانع از انتقال می شوند، برآیند. تحقیق حاضر که با هدف مطالعه عوامل موثر بر انتقال یادگیری از در طریق پروژه آموزشی مدرسه در مزرعه در استان فارس انجام شد، از لحاظ هدف کاربردی و بر حسب روش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان شرکت کننده در دوره های آموزشی مدرسه در مزرعه در سال زراعی 88-1387 بودند (235=n). پس از تعیین تعداد نمونه از طریق جدول نمونه گیری مورگان(148=n)، 131 نفر از این تعداد افراد در دوره زمانی مطالعه در دسترس محقق قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. روایی صوری پرسشنامه با کمک اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه های تربیت مدرس و شیراز، صاحبنظران مربوطه در جهاد کشاورزی استان فارس مورد بررسی و تائید قرار گرفت و پایایی آن از طریق اجرای پیش آزمون و با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف بین 97/0 -71/0 بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه شماره 18 استفاده گردید. بر اساس نتایج بدست آمده خودکارآمدی عملکرد به عنوان مهمترین عامل در انتقال یادگیری تعیین شد و بیشترین تعداد تفاوت معنی داری در میان متغیر هایی که مورد آزمون قرار گرفتند، مربوط به نوع دوره های آموزشی بر حسب موضوع برگزار شده، بود. بین تماس های ترویجی کشاورزان و عوامل پایه ای انتقال یادگیری، همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت.

تغییرات سریع در دانش و اطلاعات کشاورزی، کشاورزان را ملزم می سازد تا برای نقش آفرینی بهتر در توسعه کشاورزی، به طور مستمر مشغول یادگیری و بکارگیری یادگیری باشند. وقتی در مورد بکارگیری یادگیری صحبت می شود، منظور عمومیت دادن و بکارگیری دانش، نگرش و مهارت های جدید فرا گرفته شده طی آموزش، در شغل است. نظام بکارگیری یادگیری از چهار دسته عوامل شامل: ویژگی های فراگیر، عوامل انگیزشی، محیطی و توانایی، تشکیل شده است. هدف این پژوهش، تحلیل نظام بکارگیری یادگیری در طرح های تسریع انتقال یافته های تحقیقاتی استان فارس می باشد. در اجرای این پژوهش از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه مورد بررسی در این پیمایش، کلیه بهره بردارانی بودند (143 نفر) که حداقل در یکی از طرح های تسریع انتقال یافته های استان فارس، شرکت نموده اند. تعداد 120 نفر از بهره برداران با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین، به منظور بررسی دیدگاه های دست اندرکاران طرح ها درباره عوامل موثر بر بکارگیری یادگیری، تعداد 12 نفر از کارشناسان و محققان دست اندرکار طرح ها به صورت هدفمند انتخاب شدند و از ایشان مصاحبه گردید. نتایج نشان داد که سه متغیر آمادگی فراگیر، خودکارآمدی عملکرد و سن بیش ترین تأثیر را بر بکارگیری یادگیری داشته است. همچنین، هشت عامل از این نظام در بخش کشاورزی ایران مورد تأیید قرار گرفت. در پایان پیشنهاد می شود قبل از اجرای طرح به انتخاب مناسب بهره برداران جهت مشارکت اقدام شود و نظام مورد نظر در این بخش توسعه یابد.

برای دستیابی به توسعه عوامل متعددی از قبیل منابع طبیعی، مادی و انسانی دخیل هستند که در این میان منابع انسانی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. تربیت نیروی انسانی در سطوح عالی که بتواند پاسخگوی نیازمندی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه باشد، یکی از وظائف دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی به شمار می آید. دانشکده های کشاورزی به عنوان بخشی از نظام آموزش عالی کشور وظیفه تربیت نیروی متخصص در زمینه های تولید و تبدیل محصولات کشاورزی را بر عهده دارند. تجارب حاصل از بیش از نیم قرن آموزش های عالی کشاورزی در ایران حاکی از آن است که دانشجویان فارغ التحصیل که به مثابه خروجی این نظام در نظر گرفته می شوند در تطابق با بازار کار از توفیق مطلوبی برخوردار نبوده اند. هدف این پژوهش بررسی شایستگی های عمومی و تخصصی مورد نیاز دانش آموختگان رشته های کشاورزی جهت اشتغال موفق بوده است. این مطالعه با روش پیمایش انجام شده است. ابزار این تحقیق پرسشنامه بوده است. تعداد 321 نفر از اعضاء شرکت های فنی مهندسی و خدمات مشاوره ای کشاورزی استان خراسان رضوی با استفاده از روش نمونه گیری ساده تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان تایید شد و برای سنجش پایایی پس از انجام مطالعه راهنما، از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد بین میزان اهمیت شایستگی های عمومی و تخصصی و میزان موفقیت دانشگاه در ایجاد شایستگی های عمومی و تخصصی تفاوت معنی داری وجود دارد. در مورد همه شایستگی ها، میانگین میزان موفقیت دانشگاه کمتر از میزان اهمیت شایستگی ها می باشد و در اکثر موارد موفقیت دانشگاه در ایجاد شایستگی های عملی پایین بوده است، لذا دانشگاه با تاکید بر دروس عملی می تواند در ایجاد شایستگی های مورد نیاز دانشجویان کشاورزی موفق تر از گذشته عمل کند. در پایان نیز پیشنهادهای کاربردی ارائه شد.

ابعاد تخریب محیط زیست به چنان حجمی رسیده است که بشر امروزی بدون دگرگونی در تفکر و رفتارخویش هرگز قادر نخواهد بود برای مشکلات زیست محیطی خود راه حلی را بیابد. بررسی رفتار انسان با محیط زیست برای سیاست گذاران و محققانی که راه حل هایی را برای مسائل زیست محیطی جستجو می کنند حائز اهمیت می باشد. بطور کلی روستائیان و بویژه کشاورزان نقش مهمی را در حفظ محیط زیست بازی می کنند، بنابراین دانش، نگرش و رفتار این کشاورزان نسبت به محیط زیست و کشاورزی پایدار مطمئنا می تواند در تلاش آنها برای تغییر جهت به سوی اعمال پایدارتر تاثیر گذار باشد. این پژوهش با هدف بررسی سازه های موثر بر رفتار باغداران شهرستان خرم آباد نسبت به کشاورزی پایدار با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شد. آزمودنی های این تحقیق شامل 270 نفر از باغداران شهرستان خرم آباد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه توسط اساتید بخش ترویج و آموزش کشاورزی تایید و برای سنجش پایایی پس از انجام مطالعه راهنما، از آلفای کرونباخ استفاده شد. بررسی رفتارهای زیست محیطی باغداران شهرستان خرم آباد نشان داد که باغداران بیشتر از حد متوسط از کودهای شیمیایی استفاده می کنند. همچنین میزان مصرف سموم شیمیایی و علف کش ها بیشتر از حد انتظار می باشد. استفاده از شیوه های آبیاری تحت فشار (قطره ای) نیز چندان طرفداری در بین باغداران نداشت. نتایج واکاوی مدل علّی سازه های موثر بر رفتار باغداران نشان داد نگرش، انگیزش و نیت انجام رفتاردارای اثرات مستقیم، معنی دار و قوی با رفتار نسبت به کشاورزی پایدار می باشند. با توجه به یافته های تحقیق پیشنهاداتی بمنظور ارائه راه کارهای عملی در جهت بهبود و تغییر رفتار باغداران نسبت به کشاورزی پایدار ارائه شده است.

نیروی انسانی برخوردار از شایستگی ها و قابلیت ها، سرمایه انسانی سازمان را تشکیل می دهند که زمینه را برای ارتقای عملکرد سازمان فراهم می آورد. از جمله شایستگی های مورد نیز کارکنان برای بهبود عملکرد سازمان، شایستگی های کارآفرینی هستند. افرادی که دارای شایستگیهای کارآفرینی هستند بدون حمایت سازمان نمیتوانند از شایستگیهای خود در جهت بهبود عملکرد سازمان بهره ببرند، لذا گرایش و تمایل سازمان به کارآفرینی در این راستا موثر خواهد بود. گرایش کارآفرینانه عبارت است از دستیابی به فرصتهای کارآفرینی همراه با ایجاد نوآوری در سازمان. یکی دیگر از عوامل موثر در موفقیت سازمان، آگاهی از عملکرد سازمان و تعیین کننده های آن می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه شایستگیهای کارآفرینی اعضا، گرایش کارآفرینی شرکتهای خدمات مشاورهای، فنی و مهندسی کشاورزی استان اصفهان و عملکرد این شرکتها بود. برای جمع آوری داده های تحقیق از تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شد. تعداد 291 نفر از اعضاء شرکتهای فنی مهندسی و خدمات مشاورهای کشاورزی استان اصفهان با استفاده از روش نمونهگیری ساده تصادفی طبقهای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان تایید شد و برای سنجش پایایی پس از انجام مطالعه راهنما، از آلفای کرونباخ استفاده شد. دامنه ضرایب شاخصهای تحقیق بین 79/0 تا 99/0 بود. یافته ها نشان داد که بین گرایش کارآفرینانه و عملکرد شرکتها همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد، همچنین بین میزان شایستگیهای کارآفرینی اعضا و عملکرد شرکتها رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. در پایان به منظور ارتقای شایستگیهای کارآفرینی اعضا و گرایش کارآفرینانه شرکتها که تأثیر مستقیم بر عملکرد دارند پیشنهاداتی ارائه شده است.

چکیده سازه های موثر بر معیشت پایدار روستایی از دیدگاه کشاورزان استان کرمانشاه به کوشش مرضیه نوروزی فقر و گرسنگی در تمام دوران زندگی اجتماعی بشر به عنوان معضلی اساسی وجود داشته است. جوامع روستایی از آسیب پذیرترین اقشار کشورهای جهان سوم هستند. یکی از عمده عوامل دخیل در افزایش آسیب پذیری آنان، فعالیت کشاورزی به عنوان شغل اصلی و تنها ترین منبع درآمد برای سرپرست خانوار محسوب می شود. از آنجایی که شغل کشاورزی از ناامن ترین مشاغلی است که با انواع مشکلات و تنش های ناگهانی مواجه می شود، این مسئله به طور یقین معیشت خانوارهای روستایی را مورد تهدید قرار می دهد. معیشت چیزی بیشتر از شغل است. معیشت شامل همه کارهایی است که افراد انجام می دهند تا گذران زندگی کنند. از این حیث پایداری از ابعاد مختلف در معیشت خانوارهای روستایی باید اعمال شود. معیشت هنگامی پایدار است که فرد در رویارویی با مشکلات، تنش ها و شوک هایی که زندگی را تهدید می کنند، توانایی مقابله داشته و راهی برای بهبود آن بیندیشد. بطور کلی رهیافت معیشت پایدار برای کاهش و ریشه کنی فقر و دستیابی به توسعه پایدار برای کشورهای در حال توسعه مطرح شده است. باتوجه به افزایش جمعیت بیکاران در جوامع روستایی، افول کشاورزی، کاهش درآمد خانوار روستایی، آسیب پذیری و ناامنی معیشت در روستاهای استان کرمانشاه با وجود پتانسیل های مناسب، ضروری دیده شد، مطالعه ای در زمینه تعیین سازه های موثر بر معیشت پایدار روستایی از دیدگاه کشاورزان استان کرمانشاه انجام شود. جامعه آماری این تحقیق شامل زارعان، دامداران و باغداران بوده است، که با روش نمونه گیری طبقه ای دو مرحله ای حجم نمونه مورد نظر 250 نفر برآورد گردید. روش تحقیق پژوهش، کمی از نوع توصیفی همبستگی بوده، از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. روایی صوری توسط اساتید و متخصصان بخش ترویج و آموزش کشاورزی تایید شد و جهت تعیین پایایی آن، مطالعه راهنما انجام شد. ضریب آلفایکرونباخ برای متغیرهای تحقیق در دامنه 74/0 تا 96/0 به دست آمد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار spss19 ، amos21 و به کار گیری آماره هایتوصیفی و آزمون های تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش تنوع درآمد، بیمه محصول، انگیزه پیشرفت، نگرش نسبت به ماندگاری در روستا، دسترسی به بازار، میزان ارتباط کشاورزان با کارشناسان و مروجان کشاورزی، وضعیت مهاجرت، همکاری اعضای خانوار در فعالیت کشاورزی، میزان دسترسی به امکانات مناسب حمل ونقل، میزان توسعه یافتگی روستا، دسترسی به منابع آب، وضعیت خاک، نوع اقلیم، روابط اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری با پایداری معیشت ازدیدگاه کشاورز داشتند. از سویی دیگر متغیر عدم ثبات اشتغال، رابطه منفی و معنی داری با پایداری معیشت از دیدگاه کشاورز را نشان داد. در پایان پیشنهاداتی به منظور دستیابی به معیشت پایدار روستایی ارائه گردیده است. کلمات کلیدی: معیشت پایدار روستایی، خانوارهای کشاورز، استان کرمانشاه.

پراکندگی اراضی زراعی در کشورمان پدیده جدیدی نیست و مشکلی رایج در نظام زمینداری بسیاری از بخش های دنیا محسوب می شود. تغییر شرائط ناشی از گذر زمان، ویژگی های حاکم بر اراضی پراکنده از قبیل کوچکی، تعدد قطعات، فواصل آنها و شکل هندسی، پراکندگی قطعات را به نقص و مانع تبدیل کرده است. این ویژگی ها که اغلب تحت تاثیر توپوگرافی زمین شکل گرفته است، به عنوان مانعی بر سر راه توسعه پایداری در دنیای کنونی تبدیل گردیده است. پراکندگی اراضی زراعی باعث اتلاف نهاده های تولید، کاهش درآمد، تشدید فقر روستائی و ایجاد موج مهاجرت روستائیان، مشکلات تعیین حدود اراضی و افزایش شکایات و مسائل حقوقی، از دست رفتن زمین به خاطر مرزگذاری بین قطعات، ناتوانی در استفاده از تکنولوژیهای مدرن و..... می گردد. این در حالی است که یکپارچه سازی اراضی زراعی که با هدف مبادله قطعات زراعی به منظور شکل دادن مالکیتهای جدید در یک یا چند مکان تعریف شده است، به عنوان راه کار کلیدی مشکلات مرتبط با توسعه نواحی روستائی از طریق حفاظت از محیط زیست، مدیریت تعارضات مرتبط با زمین، مرزگذاری قطعات و مسئله مالکیت به حساب می آید. آغاز رسمی اجرای طرح های یکپارچه سازی در استان فارس از اواسط دهه 70 همراه با احداث شبکه های آبیاری، اجرای تسطیح لیزری و پروژه های کاداستر در شهرستان پاسارگاد و شیراز بوده است. این مطالعه با هدف بررسی رابطه میان پراکندگی اراضی و پایداری در میان گندمکاران شهرستان شیراز انجام گرفت. برای جمع آوری داده ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد. نمونه، شامل تعداد 323 نفر کشاورز (90 نفر کشاورز پذیرنده طرح یکپارچه سازی و 233 نفر کشاورزان نپذیرنده طرح) بود. پرسشنامه مد نظر از طریق مطالعه راهنما مورد آزمون قرارگرفت. برمبنای بازخوردهای حاصل از مطالعه راهنما، پرسشنامه اصلاح گردید و نسخه نهائی آن آماده شد. نتایج تحقیق نشان داد که زارعان دارای نگرش بالائی به آثار پراکندگی اراضی زراعی و آثار اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی زراعی بوده اند. اجرای فعالیتهای پایداری توسط زارعان پذیرنده طرح نسبت به زارعان نپذیرنده بیشتر بوده است. فواصل بین قطعات در اراضی کشاورزان نپذیرنده طرح بیش از کشاورزان پذیرنده بوده است. نتایج هم چنین نشان دادند که درآمد زراعی، سطح زیر کشت و وام های دریافتی، رابطه مثبتی با میزان کل اراضی زراعی داشته است. هرچه تعداد قطعات زارعان بیشتر شود، راندمان کشاورزی، کمتر و دسترسی کمتری به خدمات ترویجی وجود داشته است. نتایج تحقیق نشان داد که بالاترین نگرش به آثار پراکندگی اراضی زراعی مربوط به آثار اجرای طرح تجهیز و نوسازی بوده اند، هم چنین زارعانی که بالاترین نگرش را به آثار اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی زراعی داشته اند، بالاترین دسترسی به خدمات ترویجی را داشته اند. بر پایه یافته ها، بیشترین عملکرد کشاورزی مربوط به زارعانی است که دارای تعداد قطعات زمین کمتری بوده اند. در نهایت، پیشنهادهای کاربردی در راستای یافته های پژوهش ارائه گردیده است که می تواند در برنامه ریزیهای آتی مربوط به مدیریت زمین مورد استفاده قرار گیرد.

رشد تولید و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی از مهمترین اهداف برنامه های کشاورزی می باشند. انار یکی از میوه های مهم باغی در ایران بوده، و ایران یکی از تولیدکنندگان اصلی انار در جهان محسوب می شود. مهمترین آفت انار در ایران کرم گلوگاه انار می باشد. به دلیل زندگی خاص این آفت که زمستان را به صورت لارو در داخل میوه های زیر و روی درخت می گذراند، روش های کنترل این آفت موثر نخواهد بود، مگر اینکه همه کشاورزان برای مشارکت همزمان جهت کنترل آفت تصمیم بگیرند، و بنابراین، اقدام جمعی ضروری است. هدف تحقیق حاضر تحلیل شرایط مورد نیاز برای مشارکت باغداران در کنترل کرم گلوگاه در شهرستان ارسنجان بود. برای انجام تحقیق از استراتژی زاویه بندی همزمان استفاده شد. جمع آوری داده های کمی با روش پیمایش انجام شد. جامعه آماری این بخش شامل باغداران انار مناطق عمده ی انارکاری شهرستان ارسنجان بود، که تعداد 262 نفر از ایشان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان به دست آمد و پایایی آن، از طریق مطالعه راهنما تایید شد، ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق در دامنه 61/0 تا 93/0 به دست آمد. داده های کمی با استفاده از نرم افزار spsswin19 و به کارگیری آماره های توصیفی و آزمون های تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری بخش کیفی شامل کلیه کنشگران درگیر در کنترل آفت بود. برای انتخاب افراد مورد مطالعه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. گردآوری داده های باغداران با روش های مصاحبه انفرادی عمیق و مصاحبه متمرکز بر گروه، و جهت اخذ اطلاعات از سایر کنشگران مربوطه، روش مصاحبه عمیق مورد استفاده قرار گرفت. نمونه های مورد مطالعه از بین باغداران با روش نمونه گیری با حداکثر اختلاف، و سایر کنشگران مربوطه، با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند، جهت توسعه و پالایش طبقات از نمونه گیری نظری استفاده گردید. یافته ها نشان داد، نهادهای شناختی، نهادهای هنجاری، مشارکت اجتماعی، اعتماد به سایر افراد، مساحت باغ و شایستگی های عمومی باغداران در مجموع می توانند 56 درصد میزان تمایل به مشارکت باغداران در کنترل کرم گلوگاه انار را تبیین نمایند. همچنین نتایج داده های کیفی بیانگر آن بود که عدم اقدام جمعی باغداران در کنترل این آفت در نتیجه عواملی چون ضعف نهادهای تنظیمی، هنجاری و شناختی می باشد.

در میان رسانه های جمعی، رادیو و تلویزیون از لحاظ آموزش غیر رسمی، جایگاه ویژه ای دارند. این وسایل به دلیل حیطه نفوذ وسیع، یکی از بهترین وسایل آموزشی محسوب شده اند. آموزش غیر رسمی از طریق این کانال های ارتباطی، می تواند در تمام ساعات شبانه روز شیوه های صحیح کشاورزی، دامداری، بهداشت و ... را ارائه نموده و در بهبود وضع جامعه موثر باشد. رسانه های جمعی را می توان در فعالیت های آموزشی و ترویجی برای کمک به توانمندتر شدن کشاورزان در راستای بهبود وضعیت موجود کشاورزی به کار برد و از آنها برای غلبه بر بی سوادی و کم بی سوادی بهره برداران، نشان دادن ایده های جدید و تکنیک های موثرتر کشاورزی بهره جست. به منظور استفاده بهینه از این رسانه ها در توسعه و ترویج کشاورزی، لازم است بررسی گردد که آیا اثربخشی واقعی این رسانه ها با اثربخشی مفروض آن همخوانی دارد؟ بدین منظور، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه های رادیویی و تلویزیونی کشاورزی از دیدگاه بهره برداران و کارکنان حرفه ای سازمان جهادکشاورزی فارس و سازه های موثر بر آن انجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی – همبستگی بوده و برای جمع آوری داده ها از تکنیک پیمایش استفاده شد و ابزار سنجش پرسشنامه بود. روایی صوری توسط اساتید و متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید شد. برای تعیین پایایی، مطالعه راهنما انجام شد که ضرایب آلفا کرونباخ بین 60/0 تا 95/0 برای پرسشنامه گروه بهره برداران و 75/0 تا 94/0 برای پرسشنامه گروه کارکنان حرفه ای به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق شامل بهره برداران بخش کشاورزی و کارکنان حرفه ای سازمان جهادکشاورزی استان فارس بود. که در سه ماه اخیر، حداقل سه بار به برنامه های رادیویی و تلویزیونی کشاورزی استانی توجه کرده باشند. برای این منظور 397 پرسشنامه برای بهره برداران و 120 پرسشنامه برای گروه کارکنان تکمیل شد. داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار spss و به کارگیری آماره های توصیفی و آزمون های تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در بررسی اثرات برنامه های رادیویی و تلویزیونی کشاورزی از مدل پرسی ((perse,2001 که اثرات رسانه را از جنبه اثرات مستقیم، انباشتی، شرطی و شناختی تقسیم بندی می کند، استفاده شد.

توسعه انسانی یکی از مهم ترین عواملی است که می تواند بر توسعه ملی تاثیرگذار باشد. با توجه به جایگاه ویژه سازمان های آموزش منابع انسانی در برنامه ریزی های ملی، چهار عامل می تواند تعیین کننده کیفیت منابع انسانی در سطح کشور باشد: الف) کیفیت دانش پژوهان به عنوان دریافت کنندگان و متقاضیان آموزش، ب) کیفیت مدرسان به عنوان عرضه کنندگان خدمات آموزشی، ج) کیفیت امکانات و تجهیزات ضروری برای فراهم آوردن محیطی مطلوب، د) کیفیت خدمات اداری سازمانهای هدایت کننده برنامه ریزی آموزشی در جامعه. هر یک از این عوامل به نوبه خود، از عناصر عدیده دیگری تاثیر می پذیرند. یکی از مهمترین چالشهای اصلی نظام آموزشی، پاسخگوئی به نیازهای محیط کار است. برنامه های درسی باید با مقتضیات و نیاز جامعه سازگار بوده و به تقاضای نیروی انسانی ماهر و متخصص در بخش کشاورزی پاسخ دهد. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر پاسخگویی برنامه درسی به تقاضای بازار کار از دیدگاه دانش آموختگان کشاورزی دانشگاه شیراز پرداخته است. انتخاب نمونه ی آماری 400 نفری از دانش آموختگان سال های 85-91 در این تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که 48 درصد از پاسخگویان شاغل بوده و میزان انگیزه اشتغال آنها در چهار بعد زیستی، هویتی، کامرانی و آرمانی به ترتیب بالاتر از میانگین می باشد. مهمترین مانع اشتغال دانش آموختگان، توجه بیشتر سیاستگذاران به بخش های صنعت و خدمات و ضعف سیاستها و برنامه های دولت برای استخدام و حمایت از اشتغال دانش آموختگان بوده است. نتایج نشان دهنده آن است که برخی از دروس در کسب و موفقیت شغل دانش آموخته کارآیی ندارند. بطور کلی، برنامه های دانشکده توانایی کافی در ارتباط با آماده کردن دانش آموختگان برای ورود به بازار کار را نداشته است و دانش آموختگان از آموخته های خود بطور کلی رضایت نداشتند. بهترین آمادگی برای اشتغال را دانش آموختگان آبیاری و پایین ترین آمادگی را دانش آموختگان رشته خاکشناسی داشته اند. همچنین بین ابعاد پاسخگویی دانشکده (دیدگاه، موفقیت شغلی، مدت انتظار) با کل رضایت از برنامه کلان دانشکده(رضایت از دروس، امکانات، برنامه ریزی آموزشی، اساتید و کل رضایت از برنامه کلان دانشکده) در تمامی رشته ها به جز رشته آبیاری رابطه معنی داری وجود داشته است.

تجارب نظارت شده کشاورزی، یکی از سه مولفه اصلی برنامه آموزش کشاورزی می باشد. تجارب نظارت شده کشاورزی در آموزش کشاورزی و اقتصاد تاثیر¬گذار بوده، و بر نظریه یادگیری همراه با عمل تاکید دارد. این برنامه ها به دانشجویان فرصت استفاده از اصول آموخته شده در کلاس و به کار بردن آن در موقعیت های واقعی زندگی را می دهد. کارآفرینی یکی از انواع برنامه های تجارب نظارت شده کشاورزی بوده، و فرآیندی است که از طریق آن دانش جدید به محصولات و خدمات تبدیل می¬شود. مطالعه چند موردی حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی می باشد. جامعه مورد بررسی در پیمایش دانشجویان کارآفرین در دانشکده¬های کشاورزی دانشگاه¬های شیراز، تهران، زنجان و کرمانشاه بودند که حداقل در یکی از طرح¬های تجارب کارآفرینی نظارت شده کشاورزی شرکت داشتند تعداد 98 نفر از دانشجویان کارآفرین با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. به تناسب دانشجویان کارآفرین، 98 نفر از دانشجویان غیرکارآفرین نیز انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده های کمی با روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. روایی صوری پرسشنامه توسط پانلی از متخصصان به دست آمده و پایایی از طریق مطالعه راهنما تایید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق در دامنه 62/0 تا 90/ 0به دست آمد. داده های کمی با استفاده از نرم افزار spss 20 و به کارگیری آماره های توصیفی و آمارهای تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سایر داده های مورد نیاز با استفاده از مشاهده مستقیم و مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند جمع آوری گردید. نمونه مورد مطالعه در قسمت دوم شامل 30 نفر از اساتید، کارمندان و دانشجویان درگیر در این تجارب بود که با روش نمونه گیری گوله برفی انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که متغیرهای نگرش نسبت به کارآفرینی، روحیه کارآفرینی و هنجارهای ذهنی در مجموع می توانند 48 درصد متغیر قصد کارآفرینی را پیش بینی کنند. همچنین نتایج داده های کیفی نشان داد که عواملی مانند قوانین و دستورالعمل های آموزشی، نوآوری ¬و خلاقیت توسط دانشجویان و تغییر نگرش ذینفعان، از تمهیدات نهادی مورد نیاز برای توسعه و پایداری تجارب می باشند.

فرش دستباف دومین قلم صادراتی ایران پس از نفت است که بخش عمده¬ای از این صنعت در اختیار زنان زحمتکش این مرز و بوم است. با وجود نقش با اهمیت زنان قالیباف در تولید فرش دستباف و اقتصاد خانوار کمتر مطالعات اندکی در خصوص مسائل و مشکلات این قشر از جامعه انجام شده است. لذا، ضرورت دارد به رضایتمندی حرفه¬ای زنان قالیباف به عنوان تولید¬کنندگان فرش دستباف بیشتر توجه شود. هدف از انجام این پژوهش شناخت سازه¬های موثر بر رضایتمندی حرفه¬ای زنان قالیباف بوده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل زنان قالیباف عضو تعاونی تولیدکنندگان فرش دستباف شهرستان خرم¬بید بوده است که تعداد 226 نفر از اعضاء با روش نمونه گیری متناسب با حجم، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده¬ها به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. روایی صوری پرسشنامه توسط یک پانل از متخصصان فن تعیین و پایایی آن از طریق مطالعه راهنما تایید شد. داده های کمی با استفاده از نرم افزار spss و amos نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته¬ها نشان داد سطح رضایتمندی حرفه¬ای اعضاء و رضایتمندی اعضاء از تعاونی در حد چندان مطلوبی نبوده است و قالیبافان از انگیزه پایینی برای قالیبافی برخوردار بوده اند. هم¬چنین یافته¬ها نشان داد عواملی مانند رضایتمندی اعضاء از تعاونی، برخورداری از خدمات آموزشی و ترویجی، دسترسی به مواد اولیه، مشارکت با تعاونی، انگیزه، درآمد ماهانه قالیبافی و مقدار سود بر افزایش رضایتمندی حرفه¬ای موثر می¬باشند. در آخر نیز پیشنهاداتی به منظور ارتقاء و تداوم رضایتمندی حرفه¬ای اعضاء تعاونی ارائه شده است. کلمات کلیدی: رضایتمندی حرفه¬ای، زنان قالیباف، تعاونی فرش دستباف، شهرستان خرم¬بید

این تحقیق با هدف تعیین عوامل اثرگذار بر استفاده بهینه از سیستم آبیاری قطره ای – نواری در راستای بهبود بهره وری آب کشاورزی به روش تحقیق پیمایشی انجام پذیرفت. یافته ها نشان می دهد نگرش نسبت به اهمیت آبیاری بهینه با آبیاری بهینه رابطه معنی دار مثبت و قوی دارد . نتیجه آزمون رگرسیون نشان می دهد نگرش نسبت به اهمیت آبیاری بهینه، کیفیت آب کشاورزی (ec)، کیفیت خاک زراعی، اولویت های اقلیمی، مقدار مصرف کودها و سموم شیمیایی و شیب زمین زراعی مهمترین نقش را در پیش بینی آبیاری بهینه توسط کشاورزان دارند. همچنین نتایج نشان می دهد آبیاری بهینه با عملکرد، بهره وری آب کشاورزی، هزینه تولید، میزان علف هرز و بیماری های مزرعه رابطه معنی داری دارد.

یادگیری، مفهوم اصلی در فعالیت‏های کارآفرینانه و موضوعی تأثیرگذار در موفقیت کارآفرینان است. یادگیری کارآفرینانه به عنوان یادگیری که توسط کارآفرینان در طی فرایندهای ایجاد یک کسب و کار جدید تجربه شده، تعریف گردیده‏است. اهمیت یادگیری در موفقیت کارآفرینان در افزایش شمار مطالعات اختصاص یافته به یادگیری کارآفرینانه در سال‏های اخیر انعکاس یافته‏است. مرور تحقیقات پیشین نشان داد که یادگیری‏کارآفرینانه در ایران به میزان کمی مورد توجه قرار گرفته‏است. اکثر تحقیقات مرتبط با این موضوع خارج از بخش کشاورزی انجام شده، و تاکنون هیچ تحقیقی، یادگیری کارآفرینانه در میان دانش‏آموختگان دانشگاهی را بررسی نکرده‏است. بنابراین، هدف این تحقیق تحلیل یادگیری‏کارآفرینانه دانش‏آموختگان کارآفرین کشاورزی بود. طرح تحقیق اکتشافی ترکیبی از روش‏های کیفی (مطالعه پدیدارشناختی) و کمی (پیمایش) برای انجام این تحقیق استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق دانش‏آموختگان کارآفرین کشاورزی شناسایی شده از طریق اولین گردهمایی ملی دانشجویان و دانش‏آموختگان کشاورزی (120 نفر) بودند. برای انجام مطالعه پدیدارشناختی، 14 کارآفرین به روش هدفمند انتخاب شدند، و در بخش کمی 92 نفر (بر اساس جدول نمونه‏گیری مورگان) از طریق نمونه‏گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده¬های کیفی با استفاده از داستان زندگی و مصاحبه عمیق گردآوری شد. بر اساس نتایج مطالعه پدیدارشناختی، یادگیری کارآفرینانه کارآفرینان کشاورزی شامل 14 درون مایه می‏باشد: تجربه قبلی کسب وکار، یادگیری از خطاها و شکست ها، یادگیری از الگوهای نقش، مخاطره‏پذیری، پشتکار و تلاش برای یادگیری به منظور مدیریت شرایط زندگی روزمره، بهره گیری از منابع اطلاعاتی متنوع، تمایل به خوداشتغالی، حمایت خانواده و آشنایان، دغدغه گزینه¬ها و فرصت‏های شغلی آینده، تمایل به دروس و فعالیت های عملی، علاقه به کشاورزی قبل از دانشگاه، علاقه به کشاورزی در دوران دانشگاه، علاقه به کشاورزی پس از تحصیل، و ایده‏پردازی. به منظور بررسی تعمیم‏پذیری درون‏مایه‏های یادگیری کارآفرینانه پیمایش انجام شد. داده¬های کمی با استفاده از پرسشنامه جمع¬آوری شد. نتایج پیمایش نشان داد که درون‏مایه‏های یادگیری کارآفرینانه قابلیت تعمیم‏پذیری داشتند. درنهایت پیشنهادهایی به منظور توسعه یادگیری کارآفرینانه در میان دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی ارائه شد.