ارزیابی و تهیه نقشه شدت بیابانزایی به روش esas در منطقه حسین آباد فداغ چکیده تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه خشک در اثر فعالیتهای انسانی و شرایط اقلیمی را بیابانزایی گویند. این پدیده امروزه بصورت یک معضل جدی دامنگیر جوامع بشری شده و سالانه خسارات جبران ناپذیری را از جنبه های مختلف به بخش های اقتصادی و اجتماعی وارد می نماید. تاکنون روش های متعددی برای برآورد شدت و تهیه نقشه بیابانزایی در سطح دنیا صورت گرفته که هر کدام دارای نواقص و فاکتورهای محدود به مناطق خاص می باشد. روش esas از جدیدترین این روش هاست که در سال1999توسط کمیسیون اروپا ارائه شده و در بیشتر کشورهای اروپایی و خاورمیانه بکار برده شده است اما متاسفانه این روش و نحوه ارزیابی آن تاکنون به دلیل عدم آشنایی کارشناسان کشور ما با آن، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. روش esas به دلیل روش خاص وزن دادن به لایه ها، کاربرد سامانه های اطلاعات جغرافیایی در تلفیق لایه ها، بکارگرفتن میانگین هندسی به جای میانگین حسابی، افزایش دقت، سرعت عمل، و خطای کارشناسی کمتر در ارزیابی و تهیه نقشه بیابانزایی مزایای بیشتری نسبت به روش های مشابه دارد. محدوده مورد مطالعه با وسعت 75 کیلومتر مربع در جنوب استان فارس قرار دارد. نتایج نشان میدهد که منطقه از نظر تقسیم بندیهای روش esas دارای سه تیپ شکننده زیاد( )، بحرانی متوسط( )و بحرانی زیاد( ) می باشد. واژه های کلیدی: حسین آباد فداغ، بیابانزایی، نقشه بیابانزایی، مدل esas.

تبخیر یک پدیده اقلیمی پراهمیت بوده که با بسیاری از پارامترهای اقلیمی دیگر ارتباط دارد. برآورد درست مقدار تبخیر نقش اساسی در مدیریت بهینه منابع آب و تعیین نیاز آبی ایفا می-کند. این تحقیق شامل دو بخش می باشد. در بخش اول، اهمیت پنج عامل مهم، شامل تابش خورشیدی، کمبود فشار بخار، رطوبت نسبی، سرعت باد و دمای هوا که تبخیر را کنترل می-کنند، بطور مقایسه ای در مقیاس های مختلف روزانه، ده روزه و ماهانه با استفاده از داده های ایستگاه زابل و زهک در دشت سیستان و ایستگاه نهبندان ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که نقش متغیرهای اقلیمی در مقیاس های مختلف زمانی، متفاوت می باشد. کمبود فشار بخار همبستگی بهتری با تبخیر تشتک در تمام مقیاس های زمانی داشت، در حالی که رطوبت نسبی کمترین همبستگی را با تبخیر تشتک دارا بود. در بخش دوم، 18 روش برای محاسبه تبخیر شامل هفت روش برپایه دما، شش روش برپایه انتقال جرم و پنج روش مبنی بر تشعشع با تبخیر تشتک مورد مقایسه قرار گرفتند. در ابتدا مقایسه با مقادیر ثابت اصلی در هر معادله صورت گرفت و سپس با استفاده از مقادیر ثابت واسنجی شده جایگزین مقادیر ثابت اصلی انجام شد. نتایج نشان داد هنگامی که مقادیر ثابت اصلی مورد استفاده قرار می گیرد، اختلاف زیادی برای اکثر معادله ها در هر سه ایستگاه وجود دارد. هنگامی که مقادیر ثابت واسنجی شده جایگزین مقادیر ثابت اصلی شدند، معادله ها بهبود زیادی یافتند. از این معادلات، معادله هامون و لینکر از روش های برپایه دما، معادله دالتون از روش های برپایه انتقال جرم و معادله هارگریوز و جنسن از روش های برپایه تشعشع برای هر سه ایستگاه مطابقت بیشتری با مقادیر تبخیر تشتک دارد. همچنین مشاهده شد که روش های برپایه دما نسبت به روش های برپایه انتقال جرم و تشعشع همخوانی بیشتری با مقادیر تبخیر تشتک دارد. با استفاده از مقادیر ثابت واسنجی شده، روش-های هامون، لینکر و مکگینز بوردن در منطقه مورد مطالعه توصیه می شود.

امروزه از مهمترین بحث هایی که بخش زیادی از زمان محققین را به خود اختصاص داده است، مباحث مربوط به آب به عنوان حیاتی ترین ماده بقای حیات انسان. تغییر در آب در دسترس می تواند واکنش جدی در پایداری آب زیست محیطی مناطق خشک و نیمه خشک ایجاد کند. لذا یکی از پر کاربردترین مباحث مربوط به هیدرولوژی بررسی هیدروگراف جریان می باشد که امکان مطالعه حجم سیلاب و میزان ذخیره حوزه پس از قطع بارندگی و نیز سهم آب زیرزمینی در رواناب را فراهم می سازد. برآورد میزان مشارکت جریان پایه در جریان کلی ماهانه و سالانه در یک حوزه آبخیز در برنامه ریزی آبیاری، کشاورزی، مدیریت خشکسالی، کاهش تلفات آب، تولید برق آبی، بررسی تغذیه سفره های آب زیر زمینی و غیره کاربرد دارد. در این مقاله به منظور تفکیک هیدروگراف جریان به دو بخش رواناب مستقیم و دبی پایه از روش فیلتر عدد برگشتی یک و دو پارامتره و روشpart و روش local minimum استفاده گردید. بدین منظور از ایستگاه های فیروزکوه، نمرود، سیمین دشت و بن کوه واقع بر رودخانه حبله رود که مساحت آن تا ایستگاه بن کوه 3209 کیلومتر مربع می باشد استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در همه ایستگاه ها بجز ایستگاه نمرود روش part برآرود پایداری از شاخص جریان پایه(bfi) را نشان نمی دهد و همچنین در همه ایستگاه ها بجز ایستگاه نمرود روش local minimum دارای بیشترین برآورد جریان پایه نسبت به سایر روش های مورد استفاده می باشد و نیز می توان اضافه نمود که برای ایستگاه فیروزکوه می توان روش های local minimum و فیلتر عدد برگشتی یک پارامتره با مقدار ? برابر 900/0، برای ایستگاه نمرود می توان روش های فیلتر عدد برگشتی یک پارامتره با مقدار ? برابر 975/0 و فیلتر عدد برگشتی دو پارامتره، برای ایستگاه سیمین دشت می توان روش های local minimum و فیلتر عدد برگشتی یک پارامتره با مقادیر ? برابر 900/0 ، 925/0 و 950/0 و برای ایستگاه بن کوه می توان روش های local minimum و فیلتر عدد برگشتی یک پارامتره با مقادیر ? برابر 900/0 و 925/0 روش های مناسبی برای تفکیک جریان پایه از جریان کلی رودخانه دانست.

فرآیند تبخیر و تعرق، یکی ازمولفه های اصلی چرخه ی هیدرولوژیک است که تخمین دقیق آن درمطالعات بیلان هیدرولوژیکی آب، طراحی و مدیریت سیستم های آبیاری، شبیه سازی تولیدات گیاهی و برنامه ریزی و مدیریت منابع آب برای دستیابی به توسعه پایدار نقش بسزایی دارد. باتوجه به میزان اندک نزولات جوی و محدودیت منابع آب درایران، مدیریت صحیح و ارتقاء بهره وری مصرف درشبکه های آبیاری و زهکشی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و لازم است در مورد مسائلی که به نحوی با آن مرتبط می گردد، توجه کافی شود. دراین راستا تعیین نسبتاً دقیق مقدارآبی که برای تبخیروتعرق مصرف می شود، ازعوامل اساسی دربرنامه ریزی برای رسیدن به محصول بیشتر و الگوی توسعه پایداراست. در این تحقیق میزان تبخیر و تعرق پتانسیل با 9 روش بررسی گردید و نتایج این تحقیق نشان داد که در ایستگاه سمنان مناسب ترین روش ها بترتیب پنمن کیمبرلی 1996، ماکینگ 1957و هارگریوز1985، پنمن 1948، پنمن فائو24، پریستلی تیلور، بلانی کریدل فائو24 و تشعشعی- فائو24 می باشند. در ایستگاه شاهرود مناسب ترین روش ها بترتیب پنمن کیمبرلی 1996، پنمن 1948، ماکینگ 1957، پریستلی تیلور، هارگریوز 1985، پنمن فائو24، بلانی کریدل فائو24، تشعشعی- فائو24 می باشند.در ایستگاه گرمسار مناسب ترین روش ها بترتیب پنمن کیمبرلی 1996، پنمن 1948، هارگریوز1985، پنمن فائو24، بلانی کریدل فائو24و ماکینگ 1957، پریستلی تیلور، و تشعشعی- فائو24 می باشند. در ایستگاه بیارجمند مناسب ترین روش ها بترتیب پنمن کیمبرلی 1996، پنمن 1948، بلانی کریدل فائو24 و پنمن فائو24، هارگریوز 1985 و تشعشعی- فائو24، ماکینگ 1957، پریستلی تیلور می باشند.

چکیده براورد جریان روزانه در حوزه های آبخیز برای بعضی پروژه های منابع آب نظیر طرح های برقابی، طراحی سیستم های آبیاری، مدیریت آلودگی رودخانه ها، رسوب گذاری مخازن و فرسایش مورد نیاز است. اما به دلیل نبود چنین اطلاعات در برخی حوضه ها اصطلاحاً حوضه های فاقد آمار همچنان چالش اساسی برای جامعه هیدرولوژیکی است. در این راستا هیدرولوژیست ها به این چالش با گسترش ابزارهای مختلف از جمله منطقه ای کردن مطالعات پاسخ داده اند. در این تحقیق نیز، روابط رگرسیونی به منظور ترسیم منحنی های تداوم جریان برای زیرحوضه های فاقد آمار به روش پارامتریک توسعه و مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور 18 ایستگاه هیدرومتری مناسب (از نظر پراکنش جغرافیایی، طول دور? آماری مناسب و تنوع مساحت) در حوز? آبخیز دریاچه نمک انتخاب و آمارهای ناقص بازسازی شد. سپس مقادیر دبی های شاخص منحنی تداوم جریان (10q، ...، 80q، 90q و 95q) استخراج گردید. در مرحل? بعد روابط رگرسیونی بین مقادیر دبی های شاخص منحنی تداوم جریان با متغیرهای فیزیوگرافی، اقلیمی و کاربری اراضی به روش گام به گام برقرار گردید. برای ارزیابی بهترین مدل رگرسیونی از آماره هایی مانند: حداکثر ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده، حداقل باقیمانده، مجموع مربعات خطای پیش بینی و p-value استفاده شد. همچنین مقدار معیار ناش-ساتکلایف این روابط محاسبه شد. روابط معنی دار در سطح 95 درصد به دست آمد. نتایج حاصل نشان داد که از بین متغیرهای مورد بررسی، طول آبراه? اصلی، مساحت، متوسط بارندگی سالانه و شیب حوضه بیشترین نقش را در تغییرات جریان رودخانه ایفا می کنند. لذا با داشتن مقادیر این متغیرها، می توان از روابط بدست آمده در ترسیم منحنی های تداوم جریان حوضه های فاقد آمار استفاده کرد. کلمات کلیدی: منحنی های تداوم جریان، روابط رگرسیونی، حوضه های فاقد آمار، حوزه آبخیز دریاچه نمک

روش‏های مختلفی برای محاسبه تبخیر و تعرق مرجع در دنیا ارائه شده استکه معادله فائو- پنمن- مانتیث از جدیدترین و کارآمدترین آنهاست. آنالیز حساسیت پارامترهای ورودی معادله فائو- پنمن- مانتیث برای شناخت درجه تأثیر پارامترهای مختلف اقلیمی بر تبخیر و تعرق مرجع مهم است. این کار علاوه بر شناخت بهتر پدیده تبخیر و تعرق، به شناخت عوامل تأثیرگذار در هر منطقه کمک فراوان می کند و می توان در مطالعات مشابه از آنها استفاده کرد.در این تحقیق، تأثیر چهار پارامتر اقلیمی بر تبخیر و تعرق در مقیاس زمانی ماهانه و سالانه در چهار ایستگاه سینوپتیک سمنان، گرمسار، بیارجمند و شاهرود بررسی شد. نتایج نشان داد که به طور متوسط، میزان تبخیر و تعرق مرجع این چهار ایستگاه به ترتیب برابر با 24/4 و 92/4 و 15/5 و 70/3 میلی متر در روز می باشد. بر اساسنتایجحاصله، درجه تأثیر پارامترها در ایستگاه ها متفاوت بود. به گونه ای که در ایستگاه سینوپتیک سمنان، دمای بیشینه، تابش خورشیدی، باد و دمای کمینه؛ در ایستگاه سینوپتیک گرمسار، دمای بیشینه، باد، تابش خورشیدی و دمای کمینه؛ در ایستگاه سینوپتیک بیارجمند، دمای بیشینه، باد، تابش خورشیدی و دمای کمینه و در ایستگاه سینوپتیک شاهرود، دمای بیشینه، تابش خورشیدی، باد و دمای کمینه به ترتیب بیشترین تأثیر را در برآورد تبخیر و تعرق مرجع به روش مذکور دارند. بنابراین، مشخص شد که در منطقه، بیشترین تأثیر متعلق به دمای بیشینه است. از این رو، باید در اندازه گیری دمای بیشینه به منظور برآورد تبخیر و تعرق مرجع، توجه بیشتری شود.

دراین مطالعه،روش¬های کریجینگ ساده،کریجینگ معمولی،کریجینگ جهانی،کوکریجینگ ساده،کوکریجینگ معمولی،کوکریجینگ جهانی،تابع پایه شعاعی،درون یاب عام،درون یاب موضعی،نسبت عکس مجذور فاصله با توانهای مختلف(idw) با توانهای مختلف برای برآورد متوسط بارندگی سالیانه با استفاده از آمار 26 ساله¬ی ایستگاههای باران سنجی در حوزه قره قوم حوزه آبخیز قره قوم استان خراسان رضویمورد بررسی قرارگرفت.پس از آنالیز واریوگرام،مناسب¬ترین روش درون یابی با استفاده از معیار ارزشیابی متقابل و استفاده از روشهای ارزیابی خطا نظیر rmse و r2(rmse کمتر، r2 بالاتر) انتخاب گردید.نتایج نشان دادکه از بین روشهای مختلف،روش¬های کوکریجینگ معمولی و کوکریجینگ جهانی با مدل نمائی با rmseبرابر با 34.75و r2برابر با 63/. و استحکام ساختار فضائی بهترین روش ها می¬باشند. از اینرو روش¬های کوکریجینگ معمولی و کوکریجینگ جهانی با کمترین خطا برای نقشه پهنه¬بندی بارندگی مورد استفاده قرار گرفتند.

چکیده ندارد.

تجزیه و تحلیل کم آبی در پروژه های تامین آب از اهمیت بسزایی برخوردار است. بسیاری از پروژه های آبی کوچک که در کشور به اجرا درآمده است عمدتا به برآورد سیل توجه نموده اند تا سلامت سازه ها تامین باشد و به مساله خشکسالی در برنامه ریزی منابع آب کمتر اهمیت داده شده است. در این تحقیق اقدام به برآورد دبی های حداقل در حوضه های آبخیز همگن در استان تهران گردید. به این ترتیب که با بررسی ایستگاههای هیدرومتری موجود در استان تهران تعداد 12 ایستگاه که دارای شرایط مناسب از نظر طول دوره آماری و سایر شرایط بودند انتخاب شدند و سپس آمار دبی حداقل 30 ، 60 و 90 روزه ایستگاههای منتخب استخراج شد . آنگاه دبی حداقل در دوره بازگشتهای مختلف تعیین گردید. سپس به منظور تعیین مناطق همگن 19 پارامتر موثر در رژیم جریان کم مانند پارامترهای مورفومتری ، اقلیمی و زمین شناسی بوسیله ‏‎gis‎‏ محاسبه گردید.