نام پژوهشگر: سید سعید احمدی زاده
پرستو حسینی بنهنگی سید سعید احمدی زاده
مدل century یک مدل عمومی چرخه مواد غذایی گیاه بوده که برای محاسبه کربن و سایر مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر و گوگرد استفاده می گردد. با توجه به پرهزینه بودن آزمایش های ترسیب کربن، برآورد غیرمستقیم آن با استفاده از مدل چرخش کربن در خاک (century)، از اهمیت برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین ورودیهای مدل و پارامتری نمودن مدل century با اطلاعات منطقه حسین آباد سربیشه بود. مهمترین پارامترها برای اجرای مدل شامل، حداقل و حداکثر دمای متوسط ماهانه، بارندگی متوسط ماهانه، انحراف معیار بارندگی متوسط هر ماه، میزان لاشبرگ (g/m2)، میزان اولیه بیومس گیاهی در ریشه و اندام های هوایی، مقادیر اولیه n، p و s در خاک (g/m2)، بافت خاک شامل درصد رس، سیلت و شن، چگالی حجم خاک، ph خاک، میزان فرسایش (kg/m2/month) و اطلاعات مدیریتی منطقه می باشد. برای اجرای مدل، کلیه اطلاعات اقلیم، خاک و پوشش گیاهی در طی سه سال گذشته جمع آوری گشت. در سال چهارم برای برآورد ترسیب کربن در پوشش گیاهی، از اندامهای مختلف گونه های گیاهی تعیین شده برداشت گردید. بعد از تعیین وزن تر، نمونه ها در حرارت 70 درجه سانتیگراد بمدت 24 ساعت در آون قرار گرفتند و بعد از تعیین وزن خشک، از هر گونه گیاهی (قسمتهای هوائی و زمینی) و از هر تکرار نمونه ای مناسب جهت آنالیز کربن برداشت گردید. نمونه ها جهت اندازه گیری کربن آلی (مقدار سلولز, همی سلولز و لیگنین) توسط روش ndf و adf به آزمایشگاه آنالیز مواد ارسال گردید. با استفاده از میانگین اطلاعات مربوطه، مدل برای منطقه حسین آباد سربیشه پارامتری و خروجیهای مدل با خروجیهای به دست آمده از اندازه گیری مستقیم مقایسه گردید که نشان دهنده کالیبراسیون صحیح مدل بود. همچنین مطالعه نشان داد که بالاترین ترسیب کربن در تیپ های مختلف گیاهی موجود در منطقه، در تیپ درمنه - قیچ - کما می باشد.
مهین عرب خزاعی محمد مهدی خطیب
شناسایی شدند. گسل جنوب بیرجند در مرز کوه باقران و دشت بیرجند در 2 کیلومتری جنوب شهر بیرجند واقع شده است. سیمای گسل جنوب بیرجند به صورت یک گسل ناپیوسته است و از قطعات متعددی تشکیل شده است. برای ارزیابی فعالیت مورفوتکتونیکی گسل جنوب بیرجند، از شاخص های مورفومتریک استفاده شده است. نتایج حاصل از محاسبه این شاخص ها، فعالیت زمین ساختی نسبتا بالایی را برای گسل جنوب بیرجند ارائه میدهد. نقشه کنتوری ترسیم شده برای برخی از شاخص ها فعالترین مناطق زمین ساختی در طول گسل را منطقه کوه ریچ، دهنو، علی آباد، زمان آباد و سورک معرفی می کند. با بررسی ساختار های هندسی و عوارض مورفولوژی، سازوکار گسل جنوب بیرجند امتدادلغز چپگرد با مولفه معکوس معرفی می شود. همچنین با استفاده از هندسه گسل، محاسبه بعد فرکتالی در عرض و طول پهنه گسل جنوب بیرجند و ویژگی های مورفوتکتونیکی شش قطعه ساختاری را معرفی کردیم که از شرق به غرب شامل قطعات بیجار، نوفرست، علی آباد، امیرآباد شیبانی، دهنو و کوه ریچ با طول 9، 8، 18،14، 6، 14 کیلومتر و بعد فرکتالی 385/1، 392/1، 209/1، 245/1، 361/1، 182/1 می باشند. قطعه کوه ریچ با توجه به بعد فرکتالی محاسبه شده و شاخص های مورفوتکتونیکی فعالترین قطعه گسلی، قطعه بیجار با سازوکار امتداد لغز با مولفه معکوس کمترین فعالیت تکتونیکی و قطعه علی آباد با سازوکار امتدادلغز چپ بر با مولفه معکوس طویل ترین قطعه، معرفی می شود. بیشینه شتاب افقی وارد بر شهر بیرجند g 78/0 شتاب ثقل زمین، از گسل جنوب بیرجند با توان لرزه زایی 44/7 ریشتر است. مناطق خطر خیلی بالا تا بالا در گستره بیرجند در دشت بیرجند ( در نتیجه عملکرد گسل های شمال بیرجند و جنوب بیرجند) و دشت ماژان در نتیجه عملکرد گسل گیو شناسایی شدند.
صدیقه سادات نبوی سید سعید احمدی زاده
چکیده امروزه با افزایش روزافزون جمعیت، نیاز بیشتر جوامع بشری به تامین مواد غذایی احساس می گردد که این امر باعث فشار بیش از حد به منابع محیطی خواهد شد. لذا تعیین و شناخت مناطق مساعد کشاورزی اهمیت زیادی دارد و عدم شناخت باعث هدر رفت منابع می گردد. با توجه به اینکه کاشمر یکی از قطب های کشاورزی استان خراسان رضوی محسوب می شود تعیین اولویت اراضی کشاورزی منطقه بر اساس یک روش دقیق علمی ضرورت پیدا می کند. روش کار مورد استفاده در این پژوهش مبتنی بر شناسایی و ارزشگذاری معیارهای اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی موثر در کاربری کشاورزی با بهره گیری از روش دلفی و نظرات متخصصین و در نهایت تعیین اولویت کاربری کشاورزی با استفاده از منطق فازی در محیط gis می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از نظرات متخصصین امر از طریق روش دلفی طی دو دور، معیارهای اکولوژیکی شامل: آب، ارتفاع، شیب، اقلیم، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، خاک و زمین شناسی و معیارهای اقتصادی-اجتماعی شامل: تراکم اشتغال، تراکم نرخ باسوادی و تراکم نرخ جمعیت وزن دهی گردیدند. سپس با ترکیب نقشه های وزنی توسط عملگرهای تلفیق گر منطق فازی با استفاده از نرم افزار الحاقی arcsdm 3 در نرم افزار arcmap 9.2 به تعین مکان مناسب کشاورزی پرداخته شد. پس از آن نتایج و دقت عملکرد مدل ها از طریق انطباق با کاربری اراضی فعلی مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر دو مدل and و or فازی استفاده توامان از معیارهای اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی در تهیه نقشه تعیین اولویت کاربری کشاورزی به ترتیب 97/59 درصد و 54/34 درصد با واقعیت تطابق دارد که نشان می دهد مدل های اکولوژیکی بدون در نظر گرفتن پارامترهای اقتصادی-اجتماعی، ناقص و نارسا می باشند، مدل های اقتصادی-اجتماعی نیز بدون شامل بودن شرایط اکولوژیکی پاسخ های درستی ارائه نخواهند نمود و تاکید بر جامع نگری در ارزیابی ها با عنایت به هر دو گروه داده ها می باشد. همچنین نقشه تعیین اولویت کاربری کشاورزی حاصل از معیارهای اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی با استفاده از عملگر and، با 97/59 درصد تطابق از بالاترین دقت برخوردار است که دید بسیار محتاطانه و بدون ریسکی را برای کشاورزی ارائه می دهد. مطابق با این نقشه محدوده هایی که در شمال، شمال غرب و دشت کاشمر واقع شده اند مناطق با اولویت بالای کشاورزی می باشند.
رستم رستمی چاوشلو سید سعید احمدی زاده
پوشش گیاهی یکی از شاخص های اصلی و اساسی در حیات اکولوژیکی محیط زیست می باشد؛ که به طور مستقیم با شرایط رطوبتی منطقه در ارتباط است. مقایسه پوشش گیاهی در دو دوره زمانی با شرایط رطوبتی مختلف در یک منطقه به خوبی می تواند میزان تنش خشکی ناشی از وقوع یک دوره خشکسالی را بر مجموعه پوشش سبز یک منطقه روشن سازد. هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی تغییرات به وجود آمده در پوشش گیاهی دشت بیرجند که نشات گرفته از خشکسالی ها است؛ می باشد؛ که به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور و شاخص خشکسالیspiانجام شد. برای انجام این تحقیق از داده های حاصل از نمونه گیری های صحرایی از درصد تراکم تاج پوشش گیاهی منطقه و داده های بارندگی و تصاویرماهواره لندست مربوط به سالهای 1365tm، 1377tm، 1380etm، 1389tm و 1385lissiii ماهواره irsاستفاده شد. کلیه عملیات پیش پردازش و پردازش تصاویر ماهواره ای و ساخت شاخص های گیاهی و نیز انجام فرایند آشکارسازی تغییرات در محیط نرم افزار های اردس 9.2و ادریسی کلیمانجارو 14انجام شد. به منظور بدست آوردن شاخص گیاهی که بالاترین رابطه رگرسیونی را با درصد تاج پوشش گیاهی منطقه برقرار کند از نرم افزار های spss و excelاستفاده شد. نتایج نشان دهنده این بود که شاخص msavi2 بالاترین رابطه رگرسیونی را با درصد تاج پوشش گیاهی منطقه داشت؛ که از این شاخص برای تهیه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی در سال های مورد مطالعه استفاده شد. با استفاده رویه آشکار سازی تغییرات به روش پس از طبقه بندی تغییرات رخ داده در درصد تاج پوشش گیاهی منطقه مشخص شد و با قطع دادن نقشه مناطقی که در آنها تغییرات رخ داده بود با نقشه کاربری ارضی منطقه کاربری هایی را که تحت تاثیر قرار گرفته بودند بدست آمد. نتایج نشان داد که پوشش گیاهی منطقه شدیدآً تحت تاثیر خشکسالی و ترسالی ها قرار دارد به طوری که بر اثر خشکسالی های رخ داده از سال 1365 تا 1389 در 21 درصد از منطقه شاهد کاهش درصد تاج پوشش گیاهی بوده ایم. و از میان کاربری-های منطقه مراتع و دیم زار ها بیشترین آسیب را دریافت کرده بودند.
رقیه بنی اسدی سید سعید احمدی زاده
مواد زائد جامد جز جدایی ناپذیر زندگی انسان ها بوده و تولید انواع این زائدات در کمیت ها و کیفیت های مختلف از بزرگترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر می باشد. امروزه سیستم های اطلاعات جغرافیایی، به طور گسترده در برنامه-ریزی های زیست محیطی مورد استفاده قرار می گیرند. بسیاری از شهرهای شمالی ایران مانند آستارا هر ساله پذیرای تعداد زیادی از مسافران می باشد، این امر میزان پسماندهای این شهرها را بسیار بالا می برد. از طرف دیگر شرایط خاص این گونه شهرها لزوم یک مکان یابی صحیح برای دفن زباله را افزایش می دهد. در این مطالعه فاکتورهای جهات جغرافیایی، آب های سطحی، گسل ها، مناطق حفاظت شده، خاکشناسی، زمین شناسی، سکونتگاه ها و کاربری اراضی، در قالب معیارهای زیست محیطی و فاکتورهای فاصله از جاده ی اصلی و فرعی، شیب، و ارتفاع از سطح دریا در قالب فاکتورهای اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از اولویت بندی فاکتورها به روش تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق آنها سه مکان مناسب انتخاب و پیشنهاد گردید.
ابوالفضل شهباز سید سعید احمدی زاده
امروزه مفهوم شهر ها بدون فضای سبز در اشکال گوناگون آن، غیرقابل تصور است .گسترش شهر ها باعث تشدید عوارض توسعه ی شهری بی رویه و ناپایدار شده است، که تشدید آلودگی های محیطی از مهم ترین این عوارض به شمار می آیدکه خود زمینه ساز از بین رفتن فضا های سبز درون شهری و تغییر کاربری این گونه اراضی است. اهمیت فضاهای سبز شهری تا بدان حد است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی ازشاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. فضاهای سبز، بازمانده طبیعت در محیط شهرها می باشند و نقش کلیدی در ارتقا کیفیت محیط زیست و شکل گیری شهر پایدار ایفا می کنند. بنابراین شناخت پویایی مکانی و زمانی فضاهای سبز به طور کمی، پیش نیاز برنامه ریزی و مدیریت پایدار فضای سبز شهری می باشد. در این پژوهش اثرات شهر نشینی و توسعه شهری بر روی فضاهای سبز شهر بیرجند در 4 ناحیه به صورت کمی در دو مقطع زمانی سال های 1378 و سال 1390، با استفاده از تفسیر بصری عکس های هوایی، تصویر google earth و سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با استفاده از تکنیک فازی در محیط gis به مکان یابی فضا های جدید برای احداث پارک پرداخته شده است. تحلیل های صورت گرفته نشان می دهد که تراکم نسبی فضای سبز شهری ناحیه 1 بیشترین تغییرات را طی دوره زمانی 12 ساله مذکور داشته است. بدین صورت که مساحت آن در سال 1378 از 237648 مترمربع به 606910 مترمربع در سال 1390 افزایش یافته است. کمترین تغییرات فضای سبز عمومی مربوط به ناحیه 4 می باشد که مساحت آن در سال 1378 از 131343 مترمربع به 193927 مترمربع در سال 1390 رسیده است. تحلیل های صورت گرفته در مورد مکان یابی در سه شبکه استنتاجی، نشان داد که عملگر های اشتراک و گامای فازی نتایج بهتری را دارند؛ بدین صورت که شبکه های استنتاجی دو و سه مکان های مناسب جهت احداث پارک را در چهار ناحیه با پراکندگی مناسب نشان داده است. تحقیق حاضر نشان می دهد که روند توسعه فیزیکی شهر و افزایش جمعیت به مراتب سریع تر از روند افزایش فضای سبز است، لذا شهرداری و سازمان پارک ها و فضای سبز باید توجه ویژه ای به توسعه فضا های سبز داشته و اقدام به افزایش سرانه فضای سبز عمومی شهر در مکان های مناسب نماید.
آزاده صالحی حسین مرادی
یکی از مباحث عمده پیرامون صنعتی شدن، آثار و پیامدهای محیط زیستی گسترش آن می باشد. در طی فرآیند ساخت و ساز، پردازش، حمل و نقل، عرضه و مصرف مواد اولیه و محصولات همواره اشکال مختلفی از آلودگی و مواد زاید به صورت جامد، مایع، گاز، صدا، اشعه، ذرات معلق و ... پدید می آید، که این آلودگی ها به طرق مختلف در محیط پراکنده می شود. جهت نیل به این هدف که تجمع های صنعتی درست به کار گرفته شوند و نیز جلو گیری از مشکلات محیط زیستی آن ها، ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه های صنعتی قبل از احداث آن ها کاملاً ضروری خواهد بود. ارزیابی اثرات محیط زیستی (eia) شامل حجم زیادی از اطلاعات کمی و کیفی ناهمگن بوده که روش های معمول ارزیابی قادر به پردازش آن ها به طور کامل نمی باشند. از این رو می توان ماتریس ریاضی را به عنوان یکی از روش های نوین ارزیابی اثرات توسعه به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) جهت ارزیابی اثرات منفی استقرار شهرک های صنعتی به کاربرد. در روش ماتریس ریاضی ابتدا معیارهای مهم جهت مکان یابی پروژه ها بررسی می شوند سپس تمامی اثرات در محیط gis به صورت کمی در آمده و در گام بعدی اقدام به بررسی معنی داری اثرات می شود. با بررسی معنی داری اثرات، مکان مناسب جهت احداث انتخاب می گردد. تحقیق حاضر در شهر بیرجند صورت گرفته که در آن سه گزینه مکانی پیشنهاد شده جهت بررسی و اولویت بندی برای احداث شهرک صنعتی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده گزینه اول به عنوان مکان مناسب انتخاب گردید.