پژوهش درباره ی اسلام، ازمهمترین ومورد توجه ترین موضوعات درحیطه ی دین پژوهی محسوب شده واز حوزه های بسیار مورد توجه درمطالعات اسلامی، حیطه ی پژوهش درباره ی فرقه ها ومذاهب اسلامی است. دراین میان، مذهب تشیّع با توجه به ویژگی های منحصربفرد خویش، همچون: اعتقاد به امامت وولایت، اعتقاد به مهدویت، عقلانی برخورد کردن با مسایل، به نسبت اهل تسنن، اعتقاد به اصولی مانند تقیه، جهاد وپیوند دین وسیاست، بیش از سایر مذاهب اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. پرداختن به تشیّع به نسبت تسنن، بسیار اندک بوده است؛ با اینحال، از ورای مطالعات اسلام شناسی درغرب، می توان سیری را برای شیعه شناسی در غرب ارائه نمود که انقلاب اسلامی ایران یکی از مراحل بسیار تأثیرگذار در بین این مراحل محسوب می شود. آنچه مطالعه درباره ی اسلام و بویژه تشیّع را بیش از پیش دارای اهمیت می نماید، حضور اقلیت های مسلمان شیعه درکشورهای غیراسلامی و لزوم توجه به ویژگی ها، چالش ها وفعالیت های آنان است که علیرغم تعداد اندکشان، نمی توان آنان را نادیده انگاشت. مسأله ی اصلی درپژوهش حاضر، بررسی وضعیت تشیّع در دو کشور فرانسه وآلمان در قرن 20 و21 میلادی است که به طور کلی شامل دو مبحث می گردد: مبحث اول: شناخت اسلام شناسان وشیعه شناسان این دو کشور وشاخصه های دیدگاه های آنان پیرامون مذهب تشیّع ومسایل مرتبط با آن، که البته، طیف وسیعی از نظرات را شامل می شود که این رساله تلاش نموده آنها را با تقسیم بندی های مناسب، ارائه نماید. مبحث دوم: وضعیت شیعیان ساکن درفرانسه وآلمان؛ هر چند اکثریت شیعیان فرانسه وآلمان، مسلمانان مهاجری هستند که عمدتاً از کشورهای اسلامی مانند ایران، لبنان، عراق، سوریه، پاکستان و... به این دو کشور مهاجرت نموده اند؛ اما نمی توان از دیگر شیعیان نیز غفلت نمود. بررسی وضعیت وهویت فرهنگی ومذهبی این شیعیان وخدماتی که آنان در راستای تبلیغ اصول شیعی واسلامی انجام داده اند، واجد اهمیت بسیار می باشد. بدین لحاظ، پژوهش حاضر به روش توصیفی وتحلیل وبا استناد بر منابع کتابخانه ای واینترنتی موجود، سعی دارد تا ضمن بررسی مسأله ی فوق، به مطالعه وبررسی وضعیت مساجد، مراکز و موسسات اسلامی درفرانسه وآلمان، مشکلات وچالش های مسلمانان ودیدگاه ها درباره ی انقلاب اسلامی ایران نیز بپردازد.

یکی از تاثیرگذارترین مراحل تاریخ ایران ،را باید در سقوط دولت ساسانی و ورود اسلام به ایران جستجو کرد .هجوم عرب به سبب به همراه داشتن ایدئولوژی اسلام،کاملا با سایر تهاجمات به ایران متفاوت بود.مبارزه ی قشرهای پایین که نمود آن را می توان در جنبش مزدک دید،تشدید یافت.آنها از این پس علاوه بر دشمن طبقاتی داخلی،در راستای یک نبرد ملی گام برمی داشتند،این مبارزه به معنی تلاش برای حفظ آداب و رسوم آیین کهن نیز بود،مبارزه ای که متضمن بازگشت دولت ساسانی نبود.با سقوط کامل دولت ساسانی،جو ناامیدی و سلطه عرب کار را برای مبارزه با عنصر بیگانه دشوار میکرد،از این رو ایرانیان در این پیکار و در دوره بنی امیه نقش عنصر تابع و همراهی کننده را در قیام های ضد اموی ایفا کردند. اما در جریان نتایج کلیه این جنبش ها علیرغم شکست ظاهری و نسبی آنها، علاوه بر به تحلیل بردن قدرت خلفا و عنصر عرب در ایران،با توجه به تبلیغ مرام مزدکی در جنبش هایی نظیر جنبش مقنع،بابک و مازیار،موجب از بین بردن نفوذ بزرگ مالکان عرب و ایرانی شد.انها همچنین علاوه بر کمک به حفظ سنن ایرانی ،راه استقلال ایران زمین را برای ایرانیانی چون طاهر ذوالیمینین و یعقوب لیث هموار کردند. تفاوت های این جنبش ها را می توان درشدت و ضعفِ تاثیر مولفه های سیاسی،اجتماعی_اقتصادی و دینی در هر جنبش دانست.

یزد از شهرهای مرکزی ایران که در موقعیت تجاری مناسب بین ایالت های فارس، خراسان و عراق عجم قرار داشته است، این موقعیت تجاری و شرایط خشک کویری یعنی نامساعد بودن منطقه برای کشاورزی، موجب شده تا مردم یزد بیشتر شغل تجارت داشته باشند. این شغل به همراه خلق و خوی یزدی ها یک تسامح مذهبی را در این شهر بوجود آورده، نمونه آن زندگی مسالمت آمیز مردم مسلمان یزد با زردشتیان این منطقه بوده است. در اواخر قرن چهارم با ساکن شدن یکی از علویان در یزد و شاخه ای دیگر در ابرقو، پس از آن تسلّط و انتقال مرکز حکومت آل کاکویه شیعه مذهب به یزد زمینه گسترش تشیّع در یزد و اطراف آن را فراهم کرد. با سقوط خلافت عباسی، اقتدار و انحصار مذهبی از بین رفت مغولان به مذهب اهمّیتی نمی دادند، نفوذ و تأثیر سادات و شیعیان در حکومت ایلخانان، بعد از آن در حکومت های محلی بطور قابل ملاحظه ای زیاد شد. در این میان، سادات عریضی یزد، خاندانی با نفوذ در حکومت ایلخانان شدند. حُکّام آل مظفر و تیموریان در یزد، به سادات به دلیل نفوذ آنان در جامعه احترام می گذاشتند. یزد از قرن هفتم تا دهم، یکی از مراکز تصوّف و عرفان با ویژگی های سنّی دوازده امامی شد، حضور مشایخ تصوّف و گرایش آنان به اهل بیت(ع) در یزد از عوامل گسترش تشیّع می باشد. شافعی مذهب بودن بیشتر مردم یزد و احترام و دوستی آنان به اهل بیت(ع)، درگیری های جدّی بین اکثریت جامعه با اقلیّت جامعه شیعه را کاهش داد. آثار تشیّع و تنوع آن مانند ساخت بنای یادبود بر محل عبور امام رضا(ع) که به قدمگاه معروف است حاکی از وجود تشیّع می باشد، کمیّت این گونه آثار نیز قبل از تشکیل حکومت صفوی، نشان از گسترش تشیّع است. با توجه به موارد ذکر شده بر آن هستیم تا زمینه های شکل گیری تشیّع و گسترش آن را تا تشکیل دولت صفویه مورد بررسی قرار دهیم.

تحلیل نگره های جغرافی دانان ایرانی در شکل گیری علم جغرافیا در تمدن اسلامی از آغاز تا قرن نهم هجری تاریخ دفاع 10/12/89 این پژوهش به بررسی تحلیل نگره های جغرافی دانان ایرانی در شکل گیری علم جغرافیا، در تمدن اسلامی از آغاز تا قرن نهم هجری خواهد پرداخت. در این پژوهش مسائل عمده ای هم چون: بررسی زمینه های علم جغرافیا در تمدن اسلامی، وضعیت علم جغرافیا در ایران باستان و مولفه های آن و تحلیل مولفات جغرافی دانان ایرانی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با ظهور دین اسلام مفاهیم کهن جغرافیایی ایرانی مانند هفت اقلیم و تصور وجود دو دریا، با بخشی از آیات قرآن و مسائلی هم چون: حج سالانه، توسعه سیاسی حکومت اسلامی، بازرگانی، فتوح و مسائل خراج، گسترش نظام پستی و یکپارچگی حکومت اسلامی، باعث توجه مسلمانان و خصوصاً ایرانیان به علم جغرافیا شد. دانش جغرافیایی ایرانیان قبل از اسلام عامل اصلی توسعه دانش جغرافیا در بین مسلمانان است که وجود رساله جغرافیایی شهرستان های ایران که در دوره ساسانی به رشته تحریر درآمده است می تواند دلیل بر این امر باشد. تأثیر ایرانیان در علم جغرافیا از همان ابتدا ورود اعراب به ایران مشخص است که اعراب از طریق ایرانیان با بسیاری از پدیده های جغرافیایی در حین فتح شهرها آشنا گردیدند. با شروع نهضت علمی و گسترش علم در قرن دوم و سوم هجری، علم جغرافیا نیز مورد توجه قرار گرفت، که ایرانیان و مشخصاً خوارزمی دانشمند بزرگ ایرانی از پیشگامان این علم بود. به موازات آن و توسعه راه ها نوعی کتب به عنوان «مسالک و ممالک» به رشته ی تحریر درآمد که کتاب ابن خرداذبه اولین کتاب در این زمینه است. در این علم نیز شاهد شکل گیری مکاتب جغرافیایی هستیم که ایرانیان از بنیان گذاران آن ها به حساب می آیند. ایرانیان در نقشه کشی اسلامی نیز از پیشگامان به شمار می آیند. در این پژوهش اهداف عمده ای پیگیری می شود که عبارتند از: علل توجه جغرافی دانان ایرانی به علم جغرافیا از آغاز تا قرن نهم هجری، بررسی نقش ایرانیان در گسترش علم جغرافیا در تمدن اسلام و ابداعات علمی ایرانیان که در علم جغرافیا در تمدن اسلامی داشته اند. روش کار در این پژوهش، به شکل توصیفی ـ تحلیلی، با استفاده از گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و با تکیه بر منابع اصلی می باشد.

یکی از متفکران تأثیر گذار در چند دهه گذشته کشور ما سید احمد فردید است . فردید در دورانی می زیست که از یک سو فلسفه و کلام اسلامی چندی بود که به دنبال بسط و گسترش تاریخی خود به حالت ایستایی رسیده بود و در آن دیگر هیچ پرسشی شکل نمی گرفت و به تکرار مکرر ات می پرداخت و همچنین دیرگاهی بود که تفکر فلسفی غرب خود را تحمیل می کرد . فردید در این میان هم حکمت اسلامی را می شناخت وهم با اندیشه تجدد و فلسفه های غرب آشنا بود ، لذا توانست با عالم جدید مواجهه اصیل پیدا کند و در این طریق با آن به همسخنی بنشیند ، از همین رو نه مانند بسیاری از روشنفکران مقهور اندیشه غربی شد و نه مانند سنت گرایان ، آنچنان به تقدیس مقام تفکر سنتی وشرقی پرداخت که گویی غربی در کار نیست ، او در ساحتی میانه می زیست و می اندیشید . در تفکر فردید اندیشه تاریخی و حکمت تاریخ نقشی ویژه دارد که حاصل تجلی اسماءا...آنگونه که در عرفان ابن عربی آمده است با توجه به حوالت تاریخی آنگونه که در فلسفه هیدگربه آن اشاره رفته است، بعلاوه نوآوری های اتیمولوژیک خود فردید است. او فلسفه تاریخ مدنظر فیلسوفان غرب از جمله هگل و سیر خطی تاریخ را نمی پذیرفت و آنها را تاریخی بر مبنای تفکر خود بنیادانه می دانست و معتقد به سیر ادوار و اکوار تاریخ و ظهور و غیاب اسماء ا... بود . در این تحقیق قصد بر این است که به فردید و طریقت تفکر او بالاخص جان مایه تفکرش که همان حکمت تاریخ است، مورد تحلیل وبازشکافی قرار گیرد.

چکیده رسالت اصلی این پژوهش، بررسی همه جانبه، پیرامون شیوه ها، علل و زمینه های نگارش مقتل در سده های آغازین اسلامی است. به همین جهت، به تحقیق کتابخانه ای و میدانی دست یازیده شده و شیوه تحقیق نیز، بر مبنای تحلیل گزارش ها درمنابع مقتلی است. بنابراین، پس از بیان و تعریف مصطلحات، به محورهای مختلف تحقیق پرداخته شده که اهم آن عبارتست از: نگارش مقتل از امتیازات مهم درمکتب کوفه بوده است که در گزارش ها و روایات اخباریان مشهور این مکتب، همچون ابو عمروبن شراحیل(م105ق)، عوانه بن حکم (م147ق) و ابو مخنف ازدی(م157ق)، دیده می شود. این مجموعه روایات، بعضا به شکل کتابی مستقل، تحت عنوان مقتل یا روایتی منفرد در همین موضوع و گاه در ضمن آثار دیگر به ما رسیده است که وجه مشترک همه این آثار، یکسان بودن آن از جهت شکل و محتواست. علل، عوامل و زمینه های اصلی این نوع از تاریخنگاری، علاوه بر خصوصیات مکتب عراق برگرفته از نگرش دینی راویان و مورّخان و تأثیر گرفته از روحیه رزمجویانه در مسئله نبردهای داخلی در درون حاکمیت، خود را بروز داده است. از همین روست که شرح نبردهایی مانند جمل، صفین، نهروان، اقدامات مسلّحانه و قیام هایی همچون حماسه کربلا، جنبش توابین، مختار، زید شهید، نفس زکیه، شهیدان فخّ و حوادث نزدیک به آن، دستمایه اصل نوشته های مقتلی گردیده است. نتیجه عادی این گزارش ها، پدیدار شدن آثاری بوده که تحت عنوان مقتل از آن یاد می شود. بررسی شیوه این گزارش ها و تفاوت های موجود در آن، ما را به تأثیر پذیری محتوای مقتل از ادبیات رایج در ایام العرب و آثار موجود در نظام نامه ادبیاتی ایران در عهد عباسیان آگاه می سازد. شناختن مرز بین گزارش های موجود در جوامع روایی و منابع تاریخی در مقتل نیز از رسالت های مهم این پژوهش بوده است. همچنین در صدد ارائه راههای مطمئن برای نیل به حلقات مفقوده گزارش های مقتلی می باشد که به هر دلیل به دست ما نرسیده و قرائن پیرامونی به اصل وجود آن گواهی می دهد. در نهایت، این رساله در صدد شناخت مولفه های مهم تاریخنگاری مقتل و ارائه روش هایی است که آسیب های وارده به این بخش از تاریخنگاری را به حداقل برساند.

درباره نقش ایرانیان در جنگ های صلیبی تاکنون به صورت تخصصی تحقیقاتی صورت نگرفته است و مورخین آن را به صورت یک موضوع جداگانه بررسی ننموده اند بلکه به تحقیق و بررسی پیرامون جنگ های صلیبی مسلمانان با فرنگیان پرداخته اند در پروژه مورد نظر ایرانیت را بر اساس دو عنصر زبانهای ایرانی و جفرافیای سیاسی تعریف و تعیین نموده ایم. سپس به نقش اقوام ایرانی فارس، کرد، ارمنی در جنگ های صلیبی پرداخته ایم نقش علماء، فقها، دبیران، کاتبان، فرمانروایان، امراء، فرماندهان نظامی ایرانی از نظر فرهنگی، سیاسی، نظامی، اقتصادی در جنگ های صلیبی با فرنگیان را بطور مفصل بررسی نموده ایم. اقوام ایرانی در جنگ های صلیبی تاثیرات مهم مستقیم و غیر مستقیمی داشته اند که نقش و تاثیرات آنان را آورده ایم همچنین در بعضی موارد ارتباط آنان با یکدیگر در جنگ های صلیبی را ذکر نموده ایم و حجم جمعیتی هر کدام از اقوام ایرانی در جنگ های صلیبی و تاثیرات آنان را بیان نموده ایم و پروژه مورد نظر از پنج فصل : 1-کلیات 2-پیشینه تاریخی و بررسی زبانی و جغرافیایی 3-نقش فارس ها در جنگ های صلیبی 4-نقش کردها در جنگ های صلیبی 5-نقش ارمنیان در جنگ های صلیبی تشکیل گردیده است و در ضمن تلاش نموده ایم پروژه مستند، علمی و ازمنابع معتبر استفاده شده باشد.