در این تحقیق اثرعصاره آبی و هیدروالکلی گیاه استبرق و نیز داروی بوتالکس بر روی تک یاخته خونی هموپروتئوس در کبوتران در دو دوره درمانی مورد بررسی قرار گرفت. در دوره اول ابتدا 24 کبوتر آلوده به هموپروتئوس و 6 کبوتر سالم با بررسی میکروسکوپی گسترش های خونی از بین یک گله انتخاب گردید. به 5 گروه 6 تایی تقسیم شدند. به گروه های آلوده 1 و 2 به ترتیب عصاره های آبی و هیدرو الکلی گیاه استبرق با دوزmg/kg 3/0 به مدت 7 روز متوالی به صورت خوراکی داده شد و به گروه 3 داروی بوتالکس به میزان mg/kg5/2 به صورت داخل عضلانی تزریق گردید. 24 ساعت بعد از آخرین تجویز عصاره ها، از ورید بالی کبوتران گسترش خونی تهیه شد و بعد از بررسی میکروسکوپی میزان پارازیتمی در گروه مختلف مورد بررسی قرار گرفت. فقط در گروه 3 درمان شده بابوتالکس میزان پارازیتمی به صفر رسیده بود درحالیکه در گروه های 1 و 2 هیچگونه تغییری در میزان پارازیتمی به وجود نیامده بود. در دوره دوم درمانی، کبوتران به گروه های شش تایی تقسیم شده وبا غلظتهای 10، 100، 1000 برابر غلظت اولیه درمان گردیدند.به گروه های 1 و 2 ، دو غلظت 10 و 1000 برابر به مدت 7 روز به صورت خوراکی داده شد. به گروه 3 غلظت 100 برابر عصاره آبی به صورت داخل عضلانی به میزان mg/kg 3/0 تزریق گردید. در پایان این دوره از ورید بالی گسترش خونی تهیه گردید وپارازیتمی محاسبه شد. نتایج نشان داد که میزان غلظت و نوع تجویز عصاره آبی استبرق تاثیری بر میزان پارازیتمی انگل نداشتند. بر پایه نتایج بدست آمده بنظر می رسد که عصاره آبی و الکلی استبرق هیچ اثر درمانی بر علیه آلودگی هموپروتئوس در کبوتر نداشته در حالیکه داروی بوتالکس می تواند بعنوان دارویی موثر برعلیه آلودگی هموپروتئوس تجویز گردد.

ایسکمی- رپرفیوژن از اصلی ترین علل ایجاد آسیب های حاد کلیوی می باشد که بسته به مدت زمان ایسکمی و متعاقب آن رپرفیوژن شرایط پاتولوژیک متفاوتی را القاء می کند (1). فرایندهای ترمیم ، باز تولید ، آپوپتور سلولی ، اتوفاژی و نکروز با هم رخ می دهند اما سرنوشت اندام بسته به این دارد که آیا مرگ سلولی غالب می شود یا تولید مجدد آن (2). پاسخ های کلیوی به آسیب های وارده به آن به صورت نکروز گلومرولی، نکروز سلول های لوله های کلیوی، آپوپتوز سلولی، پرخونی ، خونریزی ، التهاب، فیبروز، ترومبوز و غیره می باشد. (3) انار بعلت دارا بودن ترکیبات مفید با خواص دارویی زیادی ازجمله خاصیت ضدالتهابی، ضدسرطانی، ضدمیکروبی و انتی اکسیدانتی شناخته شده است (4). هدف از این مطالعه ارزیابی هیستو پاتولوژیک اثر عصاره آبی پوست داخلی انار بر عوارض ناشی از القاء ایسکمی- رپرفیوژن در بافت کلیه می باشد. در این مطالعه تعداد 24 عدد موش صحرایی نر (رت) از نژاد ویستار به وزن 300- 200 گرم به طور تصادفی در 4 گروه 6 تایی به صورت زیر دسته بندی شدند: 1) گروه کنترل (c): بدون دریافت عصاره انار + بدون القاء ایسکمی – رپرفیوژن 2) گروه ایسکمی (i): بدون دریافت عصاره انار + القاء ایسکمی – رپرفیوژن 3) گروه درمان (t): تیمار با عصاره انار + القاء ایسکمی- ریپرفیوژن 4) گروه ایسکمی- درمان (ii): تیمار با عصاره انار + القاء ایسکمی- ریپرفیوژن به مدت 10 روز هر روز 2 نوبت، گروه های 3 و 4، عصاره انار به میزان mg250 به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و گروه های 1 و 2 آب مقطر استریل به عنوان دارو نما بصورت خوراکی و از طریق لوله گاواژ دریافت کردند. در پایان 10 روز تمام رت ها توسط کتامین mg/kg 40 و زایلازین mg/kg 10 مورد بیهوشی و سپس جراحی قرار گرفتند. گروههای 1 و 3 نیز همزمان پس از بیهوشی مورد جراحی قرار گرفتند. کلیه چپ در هر 4 گروه برداشت شد و در فرمالین بافر 10% پایدار شد که 24 ساعت بعد تعویض فرمالین صورت گرفت و پس از طی مراحل مختلف و تهیه مقاطع 5 میکرونی بافتی مورد رنگ آمیزی هماتوکلسیلین- ائوزین وهمچنین تحت رنگ آمیزی ایمیونوهیستوشیمیایی قرار گرفتند. هدف از رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین بررسی هیستوپاتولوژیک عوارض ناشی از القاء ایسکمی- ریپرفیوژن در بافت کلیه در هر 4 گروه بود. شاخص های مورد بررسی در ارزیابی هیستوپاتولوژیک ضایعات، شامل تورم سلولی ، تغییرات واکوئولر ، کست های سلولی ، نکروز لوله ها، پرخونی و خونریزی بود. رنگ آمیزی ایمنوهیستوشیمیایی نیز با آنتی بادی از نوع آنتی کاسپاز 3 صورت گرفت و هدف از رنگ آمیزی ایمنوهیستوشیمیایی بررسی میزان رخداد فرآیند آپوپتوز سلولی بافت کلیه در شرایط آزمایش بود. سپس نتایج حاصل در 4 گروه در 2 روش یاد شده، به کمک آزمون های آماری کروسکال- والیس از نظر درجه آسیب پاتولوژیک و من ویتنی با تصحیح بن فرونی جهت مقایسه دوتایی گروهها مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به اینکه 6 مقایسه دوتایی انجام شد، سطح معنی دار 0.0083 در نظر گرفته شد که در مورد همه شاخص ها بجز پرخونی حداقل یکی از گروه ها با بقیه متفاوت بود. گروه های کنترل ودرمان از نظر هیچ یک از شاخص های مورد بررسی تفاوت معنی داری نداشتند. گروه های کنترل و ایسکمی بجز در مورد فاکتورهای تورم سلولی و آپوپتوز در مورد بقیه فاکتورهای مورد ارزیابی تفاوت معنی داری داشتند. (p ? 0.0083) در گروه ایسکمی، تغییرات واکوئولی، نکروز لوله ها، قالب سلولی، خونریزی و آپوپتوز به طور معنی داری بالاتر از گروه کنترل بود. در مورد گروههای کنترل وکنترل - درمان، فاکتور آپوپتوز سلولی، تغییرات واکوئولر و نکروز لوله ها در گروه ایسکمی - درمان بطور معنی داری بالاتر از گروه کنترل بود. (p ? 0.0083) در مقایسه گروههای ایسکمی و درمان، بجز در مورد فاکتور پرخونی در مورد بقیه فاکتورها گروه ایسکمی بطور معنی داری بالاتر از گروه درمان بود. (p ? 0.0083) در مقایسه گروههای ایسکمی - درمان و درمان، فاکتورهای تغییرات واکوئولر، نکروز لوله ها، قالب سلولی، و آپوپتوز سلولی، گروه ایسکمی - درمان بصورت معنی داری بالاتر از گروه درمان بود. (p ? 0.0083) در مقایسه گروه ایسکمی و ایسکمی - درمان، فاکتورهای نکروز لوله ای و آپوپتوز بطور معنی داری در گروه ایسکمی بالاتر از گروه ایسکمی - درمان بود. (p ? 0.0083) نتایج حاصل از مطالعه حاضر پیشنهاد می کند که می توان از عصاره انار به عنوان یک ترکیب دارویی و طبیعی در پیشگیری از صدمات و عوارض ناشی از فرآیند ایسکمی- ریپرفیوژن استفاده نمود. انار به دلیل دارا بودن خواص دارویی طبیعی از جمله خواص ضدالتهابی، ضدسرطانی، آنتی اکسیدانی و... می تواند به عنوان یک ماده طبیعی مفید در پیشگیری بسیاری از عوارض ناشی از ایسکمی- ریپرفیوژن در بافت کلیه عمل کند.

اگر چه ترنجبین از زمان های دور به عنوان داروی ملین به کار می رفته است، با اینحال بر اساس متدولوژی علمی اطلاعات کافی در این رابطه در دسترس نمی باشد. جهت بررسی اثرات ملین و یا پروکینتیک احتمالی ترنجبین، رت ها در گروه های 7 تایی آزمون و شاهد محلول ترنجبین و آب مقطر را به ترتیب به عنوان دارو و دارونما توسط لوله معدی دریافت نمودند. تعداد، وزن و درصد آب مدفوع طی 24 ساعت پس از تجویز دارو بررسی شد. جهت بررسی زمان عبور محتویات گوارشی، به رت های گرسنه دارو و یا دارونما خورانده شد، همه رت ها محلول حاوی فنول قرمز و متیل سلولز را نیم ساعت پس از دریافت محلول ترنجبین دریافت نمودند؛ رت های آزمون و شاهد (n=) در فواصل زمانی 5/0، 1، 2 و 4 ساعت پس از خوراندن محلول فنول قرمز و متیل سلولزقربانی شدند، سپس میزان فنول قرمز در قسمت های مختلف دستگاه گوارش اندازه گیری شد؛ همچنین وزن قسمت های مختلف دستگاه گوارش محاسبه شد. برای بررسی تاثیر احتمالی دارو بر ترشحات روده ای و یا امکان نشت اسمزی مایعات به داخل لوله گوارشی، در رت های بیهوش، ژژنوم به قطعات مساوی تقسیم شد و به هر قطعه با ترتیبی تصادفی محلول ترنجبین، محلول لاکتولوز (کنترل مثبت) و یا دارونما (کنترل منفی) تزریق شد، حجم مایعات در هر قطعه پس از یک ساعت اندازه گیری شد. محلول ترنجبین به شکل معنی داری موجب افزایش تعداد مدفوع، درصد آب و وزن آن گردید. ولی تاثیری بر زمان عبور محتویات از روده نداشت .حجم محتویات در قطعاتی از ژژنوم که به آن ها محلول ترنجبین و یا لاکتولوز تزریق شده بود، در مقایسه با قطعاتی که دارونما دریافت کرده بودند به طور معنی داری بیشتر بود.