در این پایان نامه سعی شده که ابتدا موضوع زندان ، زندانی و شکنجه در شاهنامه مورد بررسی قرار گیرد و چگونگی انجام آن مشخّص شود . سپس به بررسی این موضوع در گرشاسب نامه پرداخته شده و در آخر به مقایسه هر دو اثر از نظر چگونگی توصیف زندان ، زندانی ، شکنجه ، علل انگیزه های جرم در دو اثر و مواردی دیگر در این راستا پرداخته شده است . این پایان نامه شامل چهارفصل است : در فصل اول در کلیّات به معانی لغوی و ادبی وحقوقی زندان و شکنجه و ذندانی، سیر تحول مجازات وشواهدی از زندان و شکنجه در ادبیات فارسی و نیز در ایران و جهان پرداخته شده است . در فصل دوم به بررسی موضوع زندان ، زندانی و شکنجه در شاهنامه فردوسی پرداخته شده است. در فصل سوم موضوع مذکور در گرشاسب نامه ی اسدی طوسی بررسی گشته است. در فصل چهارم به مقایسه این دو اثر حماسی ارزشمند که از جهاتی همتای هم هستند ، پرداخته شده و در آخر نتیجه گیری به عمل آمده است .

چکیده : نخستین فعالیت های جامعه شناسی را در کتاب « روح القوانین » بارون مونتسکیو می توان یافت . جامعه شناسی ادبیات ، در چند سال اخیر به وجود آمده و علم نوپایی است . جامعه شناسی ادبیات چه در جامعه ی ما و چه در جوامع دیگر جایگاه والایی دارد . شناخت ملل و اقوام و فرهنگ آن ها ، ایجاد ارتباط فرهنگی و مردمی با آن ها ، بررسی وجوه مشترک فرهنگ ها می تواند از جمله مسائل مورد بررسی در جامعه شناسی ادبیات باشد . کاوش در اعماق دیوان های شاعران ، می تواند بهترین زمینه برای مطالعات جامعه شناسانه باشد . از آن جایی که شعر و ادبیات با اوضاع و شرایط معیشتی شاعر و نیز اجتماع اوپیوندی عمیق و استواردارد ، شاعر به عنوان یک انسان ، از جامعه تأثیر می پذیرد که این تأثیر رنگ و بویی خاص به اثر وی می بخشد و از سویی دیگر بر جامعه اثر می گذارد . اگر بخواهیم تاریخ اجتماعی مردم ایران را به گونه ای دقیق تر از آنچه تاکنون شناخته شده است ، مورد بررسی قرار دهیم ، تفحص در آثار شاعران و نویسندگان بسیار مفید و موثر است . هدف ما در این پایان نامه بررسی مسایل جامعه شناسی دیوان جامی است . تفحص در اشعار او نشان می دهد که او به مسایل اجتماعی و اخلاقی اهمیت داده است . بخصوص قصاید و قطعات او سرشار از آموزه های اجتماعی و اخلاقی است البته باید گفت مطالب اخلاقی ، که در دیوانش نمود بیشتری دارد . جامی برای تبیین افکار خویش ، از فرهنگ مردم بهره برده است . جامی با توجه به اشعارش ، با مردم ارتباط تنگاتنگی داشته است ، در اشعارش به مشکلات زندگی آن ها اشاره داشته است . در قصاید مدحی اش که برای سلاطین زمان نوشته است ، آن ها را به عدالت و مراعات رعیت و مردم فرودست سفارش می کند . در شعر جامی می توان تمایلات پنهان جامعه و معیار ارزش ها را باز شناخت . فاصله طبقاتی تبعیض در میان افراد ، کوتاهی بعضی از افراد دولتی در مورد مردم ، نا بسامانی های اجتماعی و عدم شایسته سالاری ومسائلی از این قبیل در اشعار جامی بیشتر یافت می شود. این مجموعه که در آن جامعه شناسی دیوان جامی مورد بررسی قرار گرفته است ، به چهار فصل تقسیم شده است : در فصل اول ، کلیات ( زندگی نامه و محیط اجتماعی و سیاسی جامی ) ، در فصل دوم مباحث مربوط به اجتماعیات، در فصل سوم ، مسایل اخلاقی و در فصل چهارم فرهنگ عامه در دیوان جامی مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته شده است . کلید واژه : جامعه شناسی ، ادبیات ، فرهنگ ، اجتماع ، اخلاق ، آداب و رسوم ، ارزش و هنجار، فرهنگ عوام و دیوان جامی

شعر کلامی است با بیانی تخیّلی و عاطفی. غزل نو از شاخه های مهم شعر معاصر محسوب می شود که به موازات شعر نو رشد چشمگیری یافته است. حسین منزوی یکی از برجسته ترین غزل پردازان معاصر است. در این نوشته، ذهن و زبان غزل منزوی مورد بررسی قرار گرفته که از برجسته ترین ویژگی های غزل او عنصر عاطفه و موسیقی است. این پژوهش در شش فصل تنظیم شده است. در فصل نخست کلّیات پژوهش، فصل دوم مهم ترین درونمایه ها و مضامین غزل او بررسی شده است. فصل سوم، اختصاص به بررسی صور برجسته ی خیال در شعر او و میزان و چگونگی به کارگیری آنها دارد. در فصل چهارم زبان شعری او مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم به موسیقی شعر نگاهی دارد. در فصل ششم هم به بررسی میزان انسجام اشعار او که همان شکل شعراست، پرداخته شده است.

محرک اصلی تغییر سبک در هر دوره ای وقایع سیاسی- اجتماعی هست. در ایران، انقلاب مشروطه در کنار تحولاتی که در سطح جامعه پدید آورد، در عرصه ی ادبیات نیز بی تأثیر نبود و با طرح مضامین اجتماعی، موجب تحول و تغییر سبک ادبا شد. رخدادهای دوره ی حکومت پهلوی، گرایش به رمانتیک جامعه گرا و در نتیجه تغییر سبک را در اشعار و برخی آثار گسترده تر کرد. رمانتیسم مکتبی ادبی است که به برتری احساس و تخیل بر استدلال و تعقل تأکید دارد. این مکتب در شعر پارسیِ معاصر دارای دو شاخه ی فردی (پرداختن به عوالم شخصی) و اجتماعی(انعکاس وقایع جامعه وتلاش برای تغییر اجتماع) است. نصرت رحمانی از پیشروان جریان شعری رمانتیک جامعه گرا در دوره ی معاصر و از روشنفکران سرخورده ی پس از کودتای بیست و هشتم مرداد سی و دو بود که حوادث سیاسی- اجتماعی(بخصوص دهه ی سی) باعث شد به اجتماع و مردم روی آورد. در نتیجه از این زمان به بعد است که رحمانی بیان و عواطف و احساسات انسانی را مهم تر از عواطف فردی و شخصی می داند. این پژوهش برآن است که با تکیه بر اشعار نصرت رحمانی به بررسی "جریان رمانتیک جامعه گرا" و تحول اندیشه ی نصرت رحمانی از حوزه ی رمانتیک فردگرا به رمانتیک جامعه گرا بپردازد و خصیصه های برجسته ی رمانتیک فردگرایی و جامعه گرایی را در اشعار او بکاود و با ذکر شواهد شعری ابعاد و مختصات این مقوله را بنمایاند.

یکی از پیچیده ترین دوره‏های زندگی، دوره‏ی کودکی است. تعاریف متعددی از دوره‏ی کودکی ارائه شده است؛ از نظر روان شناسان کودک موجودی است متفکر که جهان بینی خاص خود را دارد البته هوش و جهان بینی کودک مانند انسان بزرگسال پیجیده نیست ولی برای وی کافی است. در نگاه جامعه شناسان کودک کسی است که هیچ گونه تکلیف اجتماعی ندارد . از دیدگاه بیولوژیکی کودک موجودی رشد نیافته است که مراحل رشد خود را با عبور از مرحله‏ی تک سلولی پشت سر گذاشته و به هیات انسانی کوچک تبدیل شده است. البته دوره‏ی کودکی بر اساس ویژگی‏های ذهنی شکل می‏گیرد و این بزرگسالان هستند که مفهوم کودکی را معنا می‏کنند.تاثیر این دوره بر دوره‏های دیگر زندگی انسان انکار ناپذیر است و خاطرات آن تا سال‏ها بر ذهن انسان می‏ماند.یکی از عرصه‏هایی که تاثیر دوره‏ی کودکی بر آن قابل توجه می‏باشد، شعر و ادبیات است. بررسی تأثیر دوره‏ی کودکی بر شعر شاعران معاصر نقش این دوره را بیشتر آشکار می کند.در این پژوهش برآنیم که با بررسی تأثیر سه محور بازی‏های دوران کودکی، درس‏های دوران دبستان و کارتون‏‏های دوران کودکی بر شعرهای چاپ شده در سال‏های اخیر، شاعرانگی‏هایی که شاعران در استفاده از این محورها داشته‏اند را مورد تحلیل قرار دهیم.

درون مایه فکر اصلی و مسلط هر اثر ادبی است که موقعیت های داستان را به هم پیوند می دهد. با خوانش عمیق داستان، می توان به درک عمیق درون مایه دست یافت. درون مایه با موضوع متفاوت است. موضوع همان است که اثر حول محور آن می چرخد؛ اما درون مایه نوعی تفسیر بر موضوع است. چه تفسیر صریح و آشکار باشد و چه به طور ضمنی بیان شده باشد. درون مایه ی داستان همان است که نویسنده از تمامی تجربه ی به دست آمده می سازد. در این پژوهش عمده ی تلاش بر آن بوده تا ضمن استخراج درون مایه ی آثار سیمین دانشور نظیر: آتش خاموش، شهری چون بهشت، سووشون، به کی سلام کنم؟، جزیره ی سرگردان، ساربان سرگردان و از پرنده های مهاجر بپرس به تحلیل درون مایه ی آن ها بپردازد و در گام بعدی شاخصه ی برجسته ی این آثار از منظر دیدگاه فمینیستی و اعتراض به نظام حاکم بر جامعه مورد توجه و مداقه قرار گیرد.

چکیده ادبیات داستانی جنوب به سبب گستردگی منطقه و موقعیت و نقش حساس آن در تاریخ و سیاست کشور و بازتاب آن در حوزه ی داستان نویسی، در میان داستان های اقلیمی سایر نقاط ایران، چهره ای شاخص و ممتاز دارد و از جایگاه والایی برخوردار است. با بررسی های صورت گرفته در آثار شاخص داستانی جنوب، با ویژگی های مشترک و مشابه و گاه متفاوتی رو به رو گشتیم؛ که این ویژگی های مشابه و یا متفاوت، در مجموع حاصل تشابهات و تفاوت های اقلیمی این منطقه است. از جمله شاخصه های اقلیمی موثر بر داستان نویسی جنوب، می توان به: استعمار، نفت، مردم شناسی و طبیعت اشاره کرد. هدف از نگارش این رساله، بررسی و تحلیل محتوایی آثار شاخص داستانی جنوب و برجسته ساختن شاخصه ها و عناصر اقلیمی و همچنین نحوه ی تاثیرگذاری آن ها بر آثار داستانی است. تکیه ی اصلی نگارنده در این رساله بر آثار چهار نویسنده ی شاخص جنوب، از جمله: صادق چوبک، سیمین دانشور، احمد محمود و منیرو روانی پور است. واژگان کلیدی: اقلیم، داستان نویسی جنوب، استعمار، نفت، مردم شناسی و طبیعت.

رئالیسم جادویی شیوه ای نوشتاری است که در آن نویسنده، واقعیت ها را با خیالاتی که برگرفته از ذهن او و باورهای خرافی جامعه هستند در می آمیزد. این خیالات که اغلب از باورهای بومی نشات می گیرد، خواننده را با دنیایی از تضادها رو به رو می سازد. این شیوه به وسیله ی نویسندگان آمریکای لاتین به جهانیان عرضه شد. جنوب ایران از لحاظ اقلیمی و مسائل سیاسی اجتماعی بی شباهت به کشورهای امریکای لاتین نبود؛ در نتیجه اکثر نویسندگان این ناحیه به پیروی از نویسندگان آمریکای لاتین، باورهای محلی خود را وارد داستان نویسی خود کردند و از مسائل سیاسی منطقه ی خود سخن به میان آوردند. ورود استعمار انگلیس به منطقه ی جنوب و وجود باورهای بومی در جنوب باعث شد رئالیسم جادویی در این منطقه بسیار بیشتر از مناطق دیگر مورد استقبال واقع شود. این سبک داستانی که اعتلای خود را مدیون گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی است، در میان داستان نویسان جنوب ایران با استقبال گسترده ای روبه رو شد. در ایران غلامحسین ساعدی در مجموعه داستانی ترس و لرز و منیرو روانی پور در رمان اهل غرق خود به سبک رئالیسم جادویی طبع آزمایی کرده اند. این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است، ابتدا داستان ها را بر اساس مولفه های رئالیسم جادویی بررسی می کند و سرانجام درصدد است رابطه ی رئالیسم جادویی با فرهنگ و استعمار را در میان نویسندگان جنوب نشان دهد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که استعمار و فرهنگ و بازتاب مسائل داخلی درون مایه های اصلی این سبک داستان نویسی به شمار می آیند.

با آغاز نگارش رمان و داستان کوتاه در ایران، نویسندگان معاصر کشورمان پس از آشنایی با آثار ادبی مدرن دنیا تحت تأثیر شیوه ها و مکاتب بزرگ ادبی جهان قرار گرفتند. همچنین بررسی تطبیقی ادبیات داستانی کشورمان با ادبیات داستانی جهان گویای این واقعیت است که به دنبال ترجمه ی شاهکارهای ادبیات جهان به زبان فارسی داستان نویسان معاصرمان، به تبع شاعران هم عصر تحت تأثیر سبک ها و مکاتب بزرگ ادبی جهان از جمله رئالیسم و رئالیسم اجتماعی قرار گرفتند. یکی از نویسندگان معاصر که مکتب رئالیسم به وضوح در آثار او بازتاب می یابد غلامحسین ساعدی معروف به «گوهر مراد» است . وی در بیشتر داستان های خود دردها و رنج ها و محرومیت های مردم عادی و فرودست جامعه را همراه با تلخی ها، ناکامی ها و ناامیدی هایشان به تصویر می کشد. در اینکه ساعدی نویسنده ای رئالیست است کمترین تردیدی نیست، اما رئالیسم اجتماعی که موضوع این رساله می باشد کمتر در آثار وی نقد و بررسی شده است، لذا در این پژوهش سعی شده بازتاب مکتب رئالیسم و رئالیسم اجتماعی با تکیه بر داستان های کوتاه و رمان های نویسنده، مورد نقد و تحلیل قرار گیرد و نشان داده شود که ساعدی علاوه بر رئالیسم جادویی- که در آثار وی بسیار مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته- به رئالیسم اجتماعی نیز نظر داشته است. کلید واژه ها: غلامحسین ساعدی، رئالیسم اجتماعی، جامعه، واقعیت،فقر،فساد

استمرار حیات شعر سنتی فارسی طی سالیان دراز با تحولات و تطورات گوناگون همراه بوده است و ادامه ی آن در دوره ی معاصر و مطرح شدن شعر سنت گرا به عنوان یکی از جریانهای اصلی شعر معاصر فارسی، نشان دهنده ی ماندگاری و قدرت شعر سنتی ادبیات فارسی است. تحقیق حاضر کوششی است در زمینه ی شناخت جریان شعر سنت گرا در دوره ی معاصر با توجه به شعر امیری فیروزکوهی . امیری از نظر قالب ، محتوا و مضامین از شعرسنتی پیروی کرده است . وی توانسته است شعر غنی سنتی را غنی تر سازد همچنین از نظر شیوه ی بیان ، انواع تصاویر و نوع نگرش به پیرامون خود تازگی هایی در شعر خود ایجاد کند در این پژوهش در فصل اول به بیان کلیات و اصطلاحات اصلی پژوهش پرداخته شده است و فصل دوم به جریان شعر سنت گرا در دوره ی معاصر و عوامل مؤثر براین جریان اختصاص یافته است. در فصل سوم امیری فیروزکوهی را به عنوان غزلسرای سنت گرای معاصر و احیا کننده ی سبک هندی معرفی می کنیم و در فصل چهارم به بررسی و تحلیل محتوایی ،زبانی و بیانی شعر امیری فیروز کوهی پرداخته شده است همچنین نتیجه ی به دست آمده در فصل چهارم بیان شده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.