نام پژوهشگر: سید محمد حسین جوادی
وهاب علی نیا جنگلی مصطفی اقلیما
مقدمه: مددکاری گروهی روشی است برای کمک کردن به افراد با مشکلات سازگاری روانی ـ اجتماعی که توسط یک مددکار اجتماعی برای دو نفر یا بیشتر اجرا می شود. این پژوهش نیز به منظور بررسی تأثیر مداخلات مددکاری اجتماعی گروهی با رویکرد شناختی ـ رفتاری بر سازگاری اجتماعی کودکان بزهکار و ارائه یک الگوی مددکاری اجتماعی گروهی در افزایش سازگاری اجتماعی نوجوانان بزهکار انجام شد. روش: در این پژوهش تجربی (پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل)، 40 نوجوان بزهکار از بین کل کودکان 12 تا 18سال? حاضر در کانون اصلاح و تربیت تهران، انتخاب و به شیو? تصادفی در چهار گروه آزمایش و کنترل ده نفره قرار گرفتند. مطالعه برای گروه های سنی 14-12 سال و 18-15 سال تکرار شد. گروه های آزمایش در 9 جلسه کار گروهی شناختی ـ رفتاری شرکت کردند و گروه های کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. داده ها از طریق پرسشنام? سازگاری اجتماعی بل و راهبردهای مقابله ای لازاروس (تجدیدنظر شده) جمع آوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t برای گروه های مستقل و کوواریانس استفاده شد. یافته ها: مداخلات شناختی ـ رفتاری مددکاری گروهی، بر افزایش سازگاری اجتماعی و توسع? مهارت حل مسئل? نظام مند در نوجوانان بزهکار موثر بوده است. اما این مداخلات نتوانستند در افزایش پذیرش مسئولیت نوجوانان موثر باشد. این مداخلات توانسته است گروه سنی 14-12 سال را در موقعیت های مشکل زا به ارزیابی مجدد مثبت از شرایط ترغیب نماید. بحث: امکان تدوین یک الگوی شناختی ـ رفتاری در مددکاری گروهی برای افزایش سازگاری اجتماعی بزهکاران وجود دارد اما به منظور کسب نتایج اثربخش در گروه سنی 14-12 سال، پیشنهاد می شود این مدل با تعداد جلسات بیشتری اجرا شود.