بر اساس آیات و روایات ابلیس موجودی است از آفریده های پروردگار که قبل از اینکه انسانی به وجود آید به دلیل عبادت های طولانی با ملائکه می زیسته وهیچ امتیازی از آنان نداشته است.او از نوع جن واز جنس آتش آفریده شده بود ؛ولی پس از اینکه آدم (ع) پا به عرصه وجود گذاشت به دلیل کبر ونفاق درونی از امتثال امر الهی خودداری کرده واز صفوف ملائکه طرد و تا روز معینی برای تحقق یافتن اهداف معینی که اقتضای زندگی دنیوی است ،مهلت داده شد.او که آدم (ع) وبه تبع آن فرزندان وی را مسئول طرد و لعن شدنش می دانست و شناخت کاملی که از تمایلات و ویژ گی های درونی وبیرونی انسان دارد از طرق نا محسوسی با استفاده از تزیین و تسویل،پروراندن آرزوها ووعدهای کاذب به اغواگری انسان می پردازد و بدین نحو عداوت دیرینه خود را درقبال انسان ها آشکارتر ومحکم تر می سازد. اساسی ترین کار ابلیس وسوسه در باطن آدمی از طریق خطور افکار شر وتحریک نمودن انسان است؛اما میدان تاخت وتاز ابلیس ادراک آدمی است وی با همکاری نفس وهمیاری صفات مذموم واز طریق القاء اوهام وافکا ر باطل وارد عمل می شود.تا آنجائیکه در مال و اولاد آدمی شریک می شود وگاه برای اِعمال نفوذ بیشتر برای افراد خاصی تمثل پیدا می کند؛ولی تصرف ابلیس در وجود انسان تنها وسوسه قلبی و دعوت به گناه است و انسان در برابر وی مسلوب الاختیار نیست . لذا این خود افراد هستند با اختیار خود تحت سلطه ابلیس قرار می گیرند ؛ لکن انسان می تواند با پناه بردن به خداوند متعال و یاد او ،اخلاص و توکل ،تقوی و...در مقابل کیدهای وی ایستادگی کند. ابلیس همچنین به اذن خدا برای آزار واذیت انبیاء واولیاء و جلوگیری از تحقق آرمان های الهی برنامه حساب شده دارد ؛ولی از نفوذ در نفوس انبیاء عاجز است.

پژوهش پش رو تحلیل قرآنی از سیره عبادی- اخلاقی امام حسن (ع ) می باشد. که سعی شده از آیات قرآن کریم تائیداتی بر عبادات و اخلاق الهی آن امام که در کتابهای سیره و دیگر کتب حدیثی نقل شده آورده شود. و در واقع پیوند ناگسستنی بین افعال و گفتار آن حضرت را با کتاب آسمانی قرآن، نشان داده شود. این رساله از سه فصل تشکیل شده است. که قبل از ورود به فصل ها به کلیات بحث که شامل؛ تبیین موضوع ، ضرورت موضوع ، پیشینه تحقیق در موضوع، منابع تحقیق و...پرداختیم. فصل اول شامل مبانی بحث است. که از شش بخش تشکیل شده است. به ترتیب عبارتند از: هدایت بخشی قرآن و اهل بیت، معیت قرآن و امام حسن (ع )، اخلاق، عبادت، سیره و زندگینامه امام (ع ) تشکیل شده است . فصل دوم به تحلیل قرآنی سیره اخلاقی امام(ع) می پردازد. که شامل سه بخش: اخلاق فردی در دو حوزه ارتباط با خدا وحوزه ارتباط با غیر خدا (ما سوی الله) ودر بخش دوم به اخلاق خانوادگی و در بخش سوم آداب فردی امام (ع) از منظر قرآن مورد بررسی قرار گرفت . در فصل سوم به تحلیل قرآنی سیره عبادی امام( ع )که در دو بخش واجبات و مستحبات تقسیم شده است پرداختیم. نتیجه: سیره اخلاقی و عبادی امام حسن (ع)، کاملاً منطبق بر آیات قرآن است. کلید واژه ها: سیره اخلاقی، سیره عبادی، قرآن، امام حسن(ع).

موضوع این پژوهش تحلیل قرآنی سیره سیاسی، اجتماعی امام حسن مجتبی علیه السلام است که در آن سیره حضرت در این دو بعد مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد و هدف نگارنده از آن، تطابق کامل سیره امام علیه السلام در این دو بُعد با قرآن کریم و نشان دادن هماهنگی سیره حضرت با سیره قرآن کریم است. قرآن کریم و عترت به عنوان دو ثقل اکبر و کبیر هرگز از هم جدا نیستند و حرکت در مسیر صحیح الهی بدون هریک از آنها راهی است به سوی گمراهی، لذا امام معصوم به عنوان قرآن مجسم به عنوان الگوی کامل زندگی مطرح است و باید همواره سیره او در زندگی سرمشق انسانها قرار گیرد؛ لذا ما در این پژوهش این سیره کاملاً قرآنی را در بعد سیاسی و اجتماعی تبیین و پژوهش حاضر را به شیوه کتابخانه ای- تحلیلی تدوین کردیم. این پایان نامه در سه فصل تنظیم شده است: فصل اول: با عنوان مبانی بحث، به بررسی اصول کلی در بحث از جمله، سیره، اجتماع، سیاست، مبانی سیره، مبانی سیره اجتماعی، مبانی سیره سیاسی و ... پرداخته است. فصل دوم: با عنوان تحلیل قرآنی سیره سیاسی امام حسن مجتبی علیه السلام در 5 بخش تدوین یافته است: الف) در زمان رسول خدا که ایشان در عین کودکی همواره در جریانات مهم همراه با پیامبر اکرم(ص) بودند. ب) در زمان خلفا که نقش حضرت در حد مشاوره و حضور در برخی از جنگها در جهت حفظ نظام اسلامی و .. بود. ج) در زمان امیرالمومنین که حضرت به عنوان وزیر امام علی علیه السلام همواره همراه و یاور ایشان بودند. د) در زمان خلافت که در تمامی جریانات، حضرت با تدبیر و سیاست اسلامی خود باعث حفظ اساس اسلام گردیدند. هـ) بعد از پذیرش صلح تا زمان شهادت که با حضور ده ساله ایشان در مدینه و تربیت یاران و شاگردان و ... همراه بود. فصل سوم: با عنوان تحلیل قرآنی سیره اجتماعی امام حسن مجتبی علیه السلام در چهار بخش تدوین شده است: الف) بررسی شبهات پیرامون ازدواجها و طلاقهای مکرر حضرت که افسانه ای بیش نبودند. ب) بررسی شخصیت اجتماعی حضرت و ویژگیهای اجتماعی ایشان. ج) بررسی شخصیت علمی حضرت که در اجتماع بروز می کرد. د) بررسی سیره اجتماعی امام در برخورد با دشمنان. کلید واژه ها: سیره- سیاست- اجتماع- امام حسن مجتبی علیه السلام- قرآن

قرآن کریم واهل بیت (ع) دو حقیقت روشن و عالی هستند که وظیفه ی هدایت بشریت از ظلمات به نور را به دوش می کشند. تمسک به ایندو وقتی کارآمد و هدایت آفرین است که جدای از هم فرض نشوند. هرگاه با تمسک به یکی از ایندو، دیگری از صحنه حذف شود؛ نه تنها هدایتگری خویش را از دست می دهد، بلکه گاهی ضلالت آفرین است. عبارات " قرآن به تنهایی برای ما کافیست" و عباراتی که به نحوی بر این معانی دلالت دارند، همگی باعث خسارات شدید بر امت مسلمان شده اند. آنچه در این مورد صحیح به نظر میرسد و شیعه بر آن اصرار دارد این است که اهل بیت(ع) با قرآنند. و هدایتگری آنگاه کامل است که ایندو حقیقت از هم جدا انگاشته نشوند. جدا ناپذیری اهل بیت(ع) از قرآن چیزی است که در روایات نیز به آن اشاره شده است. اهل بیت(ع) علاوه بر اینکه همسو و همراه با قرآن هستند. نمونه های مجسم عمل به قرآن نیز هستند. در واقع آنها قرآن ناطقند و با پیاده سازی رهنمود های اخلاقی – عبادی قرآن در وجود خویش نمونه های اعلای هدایتگری هستند. تحلیل اطلاعات و داده ها در این پایان نامه به روش استنباطی- اجتهادی است. این روشی است که مفسرین عموما از آن بهره می برند.این روش کم و بیش در تفاسیر آیات الاحکام رعایت می شود و مفسر با رجوع به تمامی آیاتی که ذیل یکی از واجبات مانند نماز قرار می گیرند به بررسی دقیق آیات پرداخته و حکم شرعیه را استنباط می کند. این پژوهش برای نشان دادن اینکه اهل بیت(ع) نمونه ی عملی قرآن کریم هستند به بررسی اخلاقیات و عبادات در سیره ی عملی امام محمد باقر (ع) می پردازد. اخلاقیات در سه بخش اخلاق فردی و خانوادگی واخلاق اجتماعی مدنظر ما بوده و نمونه های عملی این سه بخش را به پیشگاه قرآن عرضه نمودیم تا عدم جدایی سیره اخلاقی و عبادی امام محمد باقر (ع) را از قرآن ثابت نمائیم. و در حوزه ی عبادات در دو بخش واجبات و مستحبات به توصیف وتبین عملکرد آن حضرت پرداخته و با ارائه ی آیات قرآن کریم و تحلیل قرآنی سیره ی حضرتش از حقیقت عدم افتراق ایشان از قرآن کریم پرده برداشته ایم. کلید واژه : اخلاق، عبادت، سیره، قرآن، امام محمد باقر(ع)

بصیرت، میزان شناخت حق وباطل به خصوص در فضای شبهات و فتنه هاست؛ که نبود آن انسان را در طی مسیر سعادت دچار مشکل می کند. حال اگر این عدم بصیرت از نخبگان و خواص جامعه سر بزند، به جهت نقش الگویی ومدیریتی که نسبت به دیگر اقشار جامعه دارند، مسیر جامعه با انحراف ایشان منحرف شده ودچار شکست می شود. بنابراین بصیرت خواص از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین جهت عوامل عدم بصیرت رادر میان آیات وروایات ریشه یابی کرده که شامل عوامل درونی (فکری-عملی- اخلاقی)همچون جهل، سطحی نگری وترک تدبر، تقلید کورکورانه، گناهان، گریز از مسئولیتها ورفاه طلبی، حب دنیا، حب ریاست، کبر وغرور، حسد، کینه، تعصب ولجاجت؛ وعوامل بیرونی همچون دوستان گمراه، تبلیغات دشمنان و وسوسه شیاطین بوده است. پیامدهایی که در اثر بی بصیرتی عارض می شود، به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم می شوند. پیامدهای فردی عبارتند از: کفر، سقوط آدمی، بی ادبی، تشخیص ناصحیح؛ وپیامدهای اجتماعی شامل دگرگونی ارزشها، اشاعه فساد، پراکندگی واختلاف، پدید آمدن مصائب اجتماعی وشکست می باشد. از آنجا که تاریخ مایه ی عبرت برای آیندگان است، با رجوع به حوادث نیم قرن اول هجری یعنی دوران پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وامیر المومنین علی علیه السلام وامام حسن مجتبی علیه السلام، مصادیق بی بصیرتی صحابه را از دل تاریخ بیرون کشیده سپس در فصلی جداگانه تحت آیات وروایات به رشته تحلیل گذاشته ودر آخر نیز به نتائج تحقیق اشاره شده است. این تحقیق که شامل شش فصل است در قالب مسأله پژوهی وگردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و رایانه ای تنظیم وبه رشته تحلیل درآمده است. کلید واژه ها: عدم بصیرت، صحابه، خواص، جامعه، نیم قرن اول هجری قمری.

با توجه به آیات مبارکه و ماخلقت الجن و الانس الا لیعبدون(ذاریات/56) و ما ارسلنا من قبلک من رسول الا نوحی الیه انه لا اله الا انا فاعبدون(انبیا/25). هدف از آفرینش و بعثت انبیا عبادت و بندگی خداوند سبحان بوده و عبادت و بندگی آخرین درجه تذلل و خضوع بنده در برابر پروردگار است بطوریکه خود را در مقام مملوکیت خداوند تبارک و تعالی قرار دهد و اصولا هر کاری را که بنده برای رضای خداوند با اعتقاد به ربوبیت او انجام دهد عبادت و بندگی خداوند متعال محسوب می گردد.

عنوان پایان نامه جلوه ها و جذبه های قرآنی است. این تحقیق از شش بخش تشکیل شده استکه هر بخش شامل چند فصل و هر فصل در برگیرنده چندگفتار است. بخش اول تحت عنوان کلیات پژوهش ، از جنبه های گوناگون ، تحقیق را مورد بررسی قرار می دهد.در بخش دوم نظرات و مباحث دانشمندان مسلمان متقدم و متاخر و دانشمندان غیر مسلمان را در مورد تاثیر و جاذبه آیات قرآن آورده است.بخش سوم به بحث در مورد وضعیت فرهنگی عرب، قبل از نزول قرآن و ظهور و تجلی قرآن در میان عرب تعلق گرفته است. بخش چهارم عکس العملهای مختلف در برابر سحر قرآنی را که شامل سه گروه مومنین ، مستعدین و معاندین است بیان می کند.بخش پنجم ریشه های جاذبیت قرآن نام دارد که در آن علل فاعلی و قابلی این جاذبیت به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.بالاخره در بخش ششم روش قرآن در به تصویر کشیدن برخی حقایق از قبیل (قصص، احکام و ...) بیان گردیده است.

کتاب ‏‎"‎‏اضوا علی متشابهات القرآن‏‎"‎‏ نوعی کتاب تفسیری است که به تفسیر بعضی از آیات متشابه و مشکل قرآن پرداخته است.نویسنده آیاتی را که از نظر نحوی ، بلاغی، علمی و فلسفی مشکل بوده و برای اینکه از وضوح کافی برخوردار نبوده در قالب سوال و جواب مطرح شده نموده است. شیوه کار بدین صورت می باشد که آیه یا آیاتی از قرآن را به ترتیب آورده است و بعد با توجه به آن سوال یا سوالاتی را مطرح کرده و به آنها پاسخ داده است. چنین کتابی با این ویژگی در نوع خود بی نظیر است، اگر چه کتابهایی مانند ‏‎"‎‏تاویل مشکل القرآن‏‎"‎‏ و ‏‎"‎‏مجاز در قرآن‏‎"‎‏نگاشته شده است، اما اینها جامعیت و ویژگی این کتاب را ندارند. منبع اصلی در این بررسی تفاسیر شیعه بخصوص دو تفسیر ارزشمند ‏‎"‎‏المیزان‏‎"‎‏ و ‏‎"‎‏نمونه‏‎"‎‏ است.